ilovepdf_merged

แบบฝึกทกั ษะการอา่ นคิดวิเคราะห์ วชิ าภาษาไทย (ท ๓๑๑๐๑ ) ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรภู้ าษาไทย เลม่ ท่ี ๗ อ่านคดิ วิเคราะห์สภุ าษติ คำพงั เพย นางสาวณิชฏยิ า แข่งขัน ตำแหนง่ ครู วิทยฐานะ ครชู ำนาญการ โรงเรียนพรมเทพพทิ ยาคม อำเภอทา่ ตมู จงั หวดั สรุ นิ ทร์ สำนกั งานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต ๓๓

คำนำ ชุดแบบฝึกทักษะการอ่านคิดวิเคราะห์ จัดทำขน้ึ เพ่ือเปน็ แนวทางในการพฒั นาทักษะ การคดิ วิเคราะห์ให้กบั นักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ ๓ ซง่ึ การคดิ วิเคราะหเ์ ปน็ พื้นฐานท่ีสำคัญของ การพฒั นาผูเ้ รยี นให้รู้จักคดิ อย่างเป็นระบบ คิดอย่างมเี หตุผล รูจ้ กั การนำความสามารถในการคิด ไปใชใ้ นชวี ิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม อนั จะเป็นแนวทางใหเ้ กดิ ประโยชน์ต่อผู้สอนวชิ า ภาษาไทยในการนำเอาแนวคิดไปพัฒนาการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพเพ่ิมขึน้ ข้าพเจา้ หวงั เป็นอยา่ งยิง่ ว่าแบบฝึกทักษะการอา่ นคิดวิเคราะหช์ ุดน้ี จะเปน็ แนวทางใน การจดั การเรยี นการสอนท่ีเน้นกระบวนการคิดวเิ คราะห์ให้กบั ผู้เรยี นไดต้ ามเจตนารมณข์ องหลกั สูตร และเป็นประโยชน์ต่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ในกลุ่มสาระภาษาไทย และกลมุ่ สาระอนื่ ๆ เพ่ือเป็นการพฒั นาการอา่ นคิดวิเคราะหข์ องนักเรียนตอ่ ไป ณิชฏยิ า แข่งขัน

สารบญั หนา้ เรื่อง ๑ คำแนะนำในการใชแ้ บบฝึก ๒ สาระและมาตรฐานการเรียนรู้ ผลการเรยี นรทู้ ี่คาดหวัง ๓ แบบทดสอบก่อนเรยี น ใบความรู้ ๔ แบบฝกึ กจิ กรรมที่ ๑ ๗ แบบฝึกกิจกรรม ๒ ๘ แบบฝกึ กจิ กรรมท่ี ๓ ๑๒ แบบทดสอบหลงั เรยี น ๑๓ เฉลยแบบทดสอบก่อน – หลงั เรยี น ๑๖ เฉลยคำตอบแบบฝกึ กิจกรรมที่ ๑ ๑๙ เฉลยคำตอบแบบฝกึ กจิ กรรมท่ี ๒ ๒๐ เฉลยคำตอบแบบฝกึ กจิ กรรมท่ี ๓ ๒๐ เอกสารอ้างองิ ๒๑ ๒๒

๑ คำแนะนำในการใช้ แบบฝึกทักษะการอา่ น คดิ วิเคราะห์ ๑. ชุดแบบฝกึ ทักษะการอ่านคิดวเิ คราะห์ มีท้งั หมด ๑๒ เล่ม ๒. ใชเ้ วลาในการเรยี นเล่มละ ๓๐ นาที ๓. นกั เรยี นอ่านและทำความเข้าใจจดุ ประสงคก์ ารเรียนรแู้ ละปฏิบตั ิกจิ กรรมไปตามกิจกรรม ในแบบฝึกทักษะ ๔. กอ่ นใช้แบบฝึกทักษะการอ่านคิดวิเคราะห์ นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน แต่ละเล่มกอ่ น พร้อมบันทกึ คะแนน ๕. ศกึ ษาทำความเขา้ ใจใบความรู้ กอ่ นการทำแบบฝกึ ทักษะ ๖. อา่ นคำชแี้ จง คำสั่งให้เข้าใจก่อนลงมอื ทำกจิ กรรมในแบบฝึกทกั ษะ ๗. เม่อื นกั เรยี นทำแบบฝกึ ทักษะเสรจ็ แล้วให้นกั เรียนเปดิ ดูเฉลยท้ายแบบฝึก ๘. นักเรียนควรทำแบบฝกึ ทักษะด้วยความซื่อสตั ย์ ไม่ควรเปิดดูเฉลยก่อนท่จี ะตอบคำถาม ๙. เมื่อนกั เรยี นทำแบบฝกึ ทักษะเสรจ็ ในแตล่ ะคร้งั ให้นกั เรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน ๑๐. นักเรยี นจะเรียนโดยใชแ้ บบฝกึ ทกั ษะการอ่านคดิ วเิ คราะห์เพื่อฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์ ไดด้ ีควรตั้งใจทำแบบฝึกทักษะจนจบ จงึ จะได้รบั ประโยชน์จากการเรยี นมากที่สุด ต้งั ใจศึกษานะค ะ

๒ สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้ สาระท่ี ๑ : การอา่ น มาตรฐานการเรียนรทู้ ่ี ท ๑.๑ ใชก้ ระบวนการอา่ นสร้างความรูแ้ ละความคิดเพ่อื นำไปใช้ ตัดสนิ ใจแก้ปัญหาในการดำเนนิ ชีวติ และมนี สิ ัยรักการอ่าน ตัวชี้วดั ท ๑.๑. ๕ วเิ คราะห์และจำแนกข้อเทจ็ จริงข้อมูลสนบั สนุนและขอ้ คิดเห็นจาก บทสนทนาความท่อี ่าน ท ๑.๑.๖ ระบขุ อ้ สังเกตการชวนเชือ่ การโนม้ น้าวหรือความสมเหตสุ มผลของงานเขียน ท ๑.๑.๗ อ่านหนงั สอื บทความหรอื คำประพันธ์อยา่ งหลากหลายและประเมนิ คุณคา่ หรือ แนวคดิ ที่ไดจ้ ากการอา่ นเพือ่ นำไปแก้ปัญหาในชีวิต พร้อมท่จี ะทากจิ กรรมกนั แล้ว นะคะ

๓ ผลการเรยี นรู้ทคี่ าดหวัง ผลการเรียนรู้ท่ีคาดหวัง นักเรยี นมีความรู้ความเขา้ ใจ สามารถคดิ วิเคราะห์การอา่ น สุภาษิตคำพังเพยได้ จุดประสงค์การเรียนรู้ ๑. นักเรียนมีความรคู้ วามเข้าใจ อา่ นคิดวิเคราะห์สุภาษิต คำพังเพยท่ีกำหนดให้ได้ ๒. ตอบคำถาม แสดงความคิดเห็นเก่ยี วกบั เรื่องท่ีอา่ นได้อยา่ งมเี หตุผล ๓. นกั เรยี นประยกุ ตใ์ ช้ความสามารถในการคิดวเิ คราะห์กบั สถานการณ์ ในชวี ติ ประจำวนั ได้

๔ แบบทดสอบก่อนเรยี น การอ่านคิดวิเคราะห์จากการอา่ น สภุ าษิต คำพังเพย วิชาภาษาไทย (ท ๒๓๑๐๑) ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ ๓ คำชี้แจง ๑. ขอ้ สอบเปน็ แบบเลือกตอบ ๔ ตวั เลือก ๒. ขอ้ สอบมที ้ังหมด ๑๐ ข้อ ๓. ใหน้ ักเรียนเลือกข้อที่ถูกท่ีสดุ แล้วนำไปตอบในกระดาษคำตอบ โดยกาเคร่อื งหมาย กากบาท (× ) ลงในกระดาษคำตอบ ………………………………………………………………………………………………………….. ๑. ข้อความถ้อยคำท่มี ีความหมายลึกซง้ึ ใช้สงั่ สอนหรือชีแ้ นะแนวทางและแสดง ค่านยิ มของมนุษย์ คือข้อใด ก. สำนวน ข. สุภาษิต ค. คำพังเพย ง. คตพิ จน์

๕ ๒. “พอ่ ดุแลว้ ทำเป็น ไมร่ ูร้ อ้ นรู้หนาว เลยนะ” ข้อใดคือความหมายของไมร่ รู้ ้อนรู้หนาว ก. ไม่กระตอื้ รือรน้ เฉยเมย ไม่สะดุง้ สะเทือน ข. ไม่ร้สู ึกร้อนเม่อื ถูกไฟ ค. ไมร่ ู้สึกหนาวเมื่อถกู ความเย็น ง. หมดสติ/ไมร่ ูส้ กึ ตัว ๓. ข้อใดใชส้ ำนวนได้ถกู ต้อง ก. ธดิ ากบั นพพร เปน็ หวั แกว้ หัวแหวนของพ่อแม่ ข. แดงพลอยติดร่างแห ไดร้ บั เหรียญกล้าหาญ ค. หลายคนตราหนา้ ว่าเขาจะได้เปน็ รัฐมนตรอี ีก ง. ผู้หญงิ คนนัน้ สวมเส้ือบางเสียจนดูตวั เปลา่ เลา่ เปลือย ๔. ถ้าจำเป็นจะต้องปฏเิ สธข้อเสนอของคู่สนทนา โดยคำนึงถงึ ความรูส้ ึกของผู้ฟัง ข้อใดเหมาะสมท่สี ดุ ก. ขัดด้วยวาจาแต่ลลี าน่มิ ข. บัวไมใ่ หช้ ำ้ นำ้ ไม่ให้ขนุ่ ค. น้ำขุ่นอย่ใู น น้ำใสอย่นู อก ง. น้ำร้อนปลาเป็นน้ำเยน็ ปลาตาย ๕. สำนวนขอ้ ใดใหร้ ะวังในการพดู ก. ไปไหนมาสามวาสองศอก ข. ชกั ใบให้เรอื เสยี ค. แยม้ ปากกเ็ ห็นไรฟัน ง.กำแพงมีหปู ระตมู ชี ่อง

๖ ๖. มุ่งหวงั ในสงิ่ ทีย่ ังมาไมถ่ งึ ตรงกบั สำนวนวา่ อย่างไร ก. สิบเบย้ี ใกล้มือ ข. น้ำขึ้นให้รบี ตัก ค. น้ำลอดใตท้ ราย ง. ไม่เห็นน้ำตดั กระบอก ๗. ข้อใดไมส่ มั พันธก์ นั ก. เส้นผมบงั ภูเขา - หญ้าปากคอก ข. คมในฝัก – เสือซ่อนเลบ็ ค. ฝนทั่งเปน็ เข็ม – ตำนำ้ พริกละลายแม่น้ำ ง. ตัดไฟตน้ ลม - กนั ไว้ดีกว่าแก้ ๘. สำนวนในขอ้ ใดเหมาะสมทีจ่ ะเติมลงในช่องว่าง \" เขาเป็นคนประเภท..........ไมน่ า่ ไวใ้ จ กลบั กลอกโลเล เดี๋ยวก็ไปเขา้ กบั ฝา่ ยโนน้ เดี๋ยวกม็ าเข้ากบั ฝา่ ยนี้ \" ก. นกสองหวั ข. หอกข้างแคร่ ค. ใกล้เกลือกินดา่ ง ง จบั ปลาสองมือ ๙. คำสอนใดบอกใหป้ ฏบิ ัติ ก. อย่ามัวเมาเนืองนิตย์ ข. คบขุนนางอยา่ โหด ค. อย่าใฝ่เอาทรัพย์ท่าน ง. สรา้ งกศุ ลอย่ารู้โรย ๑๐ ขอ้ ใดเป็นคำสอนไม่ให้กระทำต่อผูอ้ ่ืน

๗ ก. พบศตั รปู ากปราศรัย ข. คนพาลอย่าพาลผิด ค. คนโหดใหเ้ อน็ ดู ง. อย่าถากคนดว้ ยตา

๘ ใบความรู้ การอา่ นคดิ วเิ คราะห์สภุ าษิตและคำพงั เพย ๑. สำนวน หมายถงึ ถอ้ ยคำทเี่ รยี บเรียงข้ึนโดยมีความหมายพิเศษไม่ตรงกบั ความหมาย ปกติ อาจเปน็ ความหมายโดยนัยหรือความหมายเชงิ เปรียบเทียบเปน็ ลกั ษณะคำพูดทร่ี วม ใจความยาวๆ ให้สน้ั กะทัดรดั บางสำนวนก็อาจหมายถึงสุ และคำพัง เช่น กดข่ี หมายถงึ ขม่ ให้อยู่ในอำนาจตน เข้าเนือ้ หมายถึง ขาดทนุ เอาถ่าน หมายถงึ อุปนสิ ยั ดี ประพฤติดี ๒. สุภาษิต หมายถ้อยคำทม่ี ีความหมายลึกซงึ้ ใช้ส่ังสอนหรอื ชแ้ี นะแนวทางและแสดง ค่านยิ มของมนุษยแ์ ตโ่ บราณกาลซ่ึงส่วนใหญ่จะเป็นพุทธสภุ าษติ เช่น รกั ววั ใหผ้ กู รักลกู ให้ตี พงึ ชนะคนตระหน่ดี ว้ ยการให้ ตนแลเปน็ ท่ีพ่งึ แห่งตน ๓. พังเพย หมายถึง ถ้อยคำท่ีมคี วามหมายลึกซ้งึ กวาสำนวนมีลักษณะเป็นคำเปรียบเทยี บ ในเรอื่ งตา่ งๆ เพื่อติชม ซึ่งสะท้อนถึงความคิด ความเช่อื และคา่ นิยมอนั เป็นลกั ษณะของคนไทย โดยส่วนรวมไว้ เชน่ กงิ้ กา่ ได้ทอง หมายถงึ คนมฐี านะต่ำต้อย พอไดด้ ีมักจะลมื ตัว ไมใ้ กลฝ้ ่งั หมายถงึ คนแกม่ ีแตจ่ ะรอวนั ตาย จดุ ไต้ตำตอ หมายถงึ ระมดั ระวังแล้วยงั ผดิ พลาดจนได้

๙ แบบฝกึ กจิ กรรมที่ ๑ รักดีหามจัว่ รักชวั่ หามเสา สักวาคนรกั ดมี คี วามคดิ ควรตง้ั จิตศึกษาอย่ามองข้าม อนาคตจะสุขลน้ เกิดผลงาม เหมือนคนหามจั่วเบากว่าเสาเรือน แต่คนทรี่ กั ชว่ั มัวประมาท ปลอ่ ยโอกาสผ่านตัวชั่วเปรอะเปอ้ื น อนาคตสิ้นสขุ ทุกปเี ดอื น ทุกข์หนกั เหมือนหามเสาน่าเศรา้ เอย หนงั สือชนะการประกวด จากคณะกรรมการการพัฒนาหนังสอื แห่งชาติ คำชแ้ี จง ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้ ๑. สกั วาสุภาษติ บทน้มี งุ่ สอนในเรือ่ งใด ............................................................................................................................. ...................... ............................................................................................................ ...................................... ๒. หากเราปฏบิ ัติตามสุภาษิตขา้ งตน้ แล้วจะเกดิ ประโยชนต์ ่อตนเองอยา่ งไร ............................................................................................................................. ...................... ............................................................................................................................... ...................

๑๐ ๓. คำประพนั ธข์ ้างตน้ สอนให้เราละเว้นจากสิ่งใด ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..................... คำชแี้ จง ใหน้ กั เรียนกา (X) ลงในคำตอบท่ีถูกต้องทสี่ ดุ เพยี งคำตอบเดยี ว ๔. บคุ คลใดเหมาะสมที่สุด ควรปฏิบัติตามสภุ าษติ ข้างตน้ ก. บคุ ลในวัยเดก็ ข. นกั เรยี นท่ีกำลังศกึ ษา ค. บคุ คลในวัยทำงาน ง. บุคคลทว่ั ไป ๕. ขอ้ ใดแสดงให้เห็นถงึ ความสำคัญของการศึกษาเลา่ เรยี น ก. สกั วาคนรกั ดมี คี วามคิด ควรตั้งจติ ศกึ ษาอย่ามองข้าม ข. อนาคตจะสขุ ล้นเกดิ ผลงามเหมอื นคนหามจวั่ เบากว่าเสาเรือน ค. แต่คนท่ีรกั ชั่วมัวประมาท ปลอ่ ยโอกาสผา่ นตวั ชว่ั เปรอะเปอื้ น ง. อนาคตสิน้ สุขทุกปีเดอื น ทุกข์หนักเหมือนหามเสานา่ เศร้าเอย ๖. คณุ ธรรมของสักวาสุภาษติ ในข้อใดจะช่วยให้ผู้ปฏิบัตไิ ดร้ ับผลอย่างไรบา้ ง ก. ประสบความสำเร็จในหนา้ ทก่ี ารงาน ข. สามารถแก้ปัญหาชีวิตได้ ค. มีหลักฐานมน่ั คง ง. ถกู ทุกขอ้

๑๑ ปลาหมอตายเพราะปาก สักวาปลาหมอตายเพราะปาก ภาษิตฝากเตือนใจให้ตระหนัก อันคำพดู คนน้ันสำคญั นัก สรา้ งคนรกั คนชังไดท้ งั้ น้นั หากพูดดมี คี นชมนิยมทั่ว แม้นพดู ช่ัวทำลายสุขทุกขม์ หนั ต์ คำคนคมกว่าศาสตราสารพนั อาจฟาดฟันคนให้ตายไดเ้ อย หนังสอื ชนะการประกวด จากคณะกรรมการการพัฒนาหนังสือแหง่ ชาติ ๑. สรปุ สาระสำคญั ของสกั วาสภุ าษิตบทน้ี ............................................................................................................................. ...................................

๑๒ ............................................................................................................................. ................................... . ๒. สักวาสุภาษิตบทนี้กลา่ วถงึ การคำพูดท่ีก่อใหเ้ กดิ โทษอยา่ งไร .................................................................................................................................. .............................. ............................................................................................ .................................................................... ๓. “คำคนคมกวา่ ศาสตราสารพัน” เปน็ การกล่าวเปรยี บเทียบส่งิ ใด ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ คำช้แี จง ใหน้ กั เรยี นกา (X) ลงในคำตอบท่ีถูกต้องท่สี ดุ เพยี งคำตอบเดยี ว ๔. ขอ้ ใดไมไ่ ด้กลา่ วไวใ้ นคำประพันธน์ ี้ ก. คำพดู ทีก่ ่อใหเ้ กิดความเสยี หาย ข. คำพดู ทสี่ รา้ งสรรค์ ค. คำพดู ท่ีเลวทราม ง. คำพดู ยกยอผู้อนื่ ๕. คตพิ จน์ในข้อใดตรงกบั คำประพนั ธ์ขา้ งตน้ ก. “คิดใคร่ครวญถ้วนถ่ีท่ีจะพูด นเี่ ป็นสตู รหรอื ดที ค่ี บั ขนั พิเคราะห์ดูผูน้ ัง่ ฟงั รำพัน ว่าเขานั้นคิดเหน็ เป็นเช่นไร” ข. “พดู อะไรพูดจริงทุกสิง่ เถดิ จะบังเกิดลาภผลเป็นล้นหลาม ปฏิบตั ติ นเยยี่ งผูด้ ีไมม่ ีทราม

๑๓ พยายามสงวนศักด์ิรักเกยี รตติ น ค. “จะพูดจาปราศรัยกับใครน้ัน อย่าตะครั้นตะคอกใหเ้ คืองหู ไม่ควรพูดอื้ออึงขนึ้ มึงกุ คนจะหลู่ลวนลามไมข่ ามใจ” ง. “อันลมปากคนเราร้ายเหลอื ฤทธ์ิ เนรมติ สง่ิ ใดอาจไดส้ ม ของเย็นเปา่ เปน็ รอ้ นได้ชอบชม ของรอ้ นลมปากเป่าเล่ากลบั เย็น” ๖. สักวาสุภาษติ ขา้ งต้นข้อความใดเป็นข้อคิดเห็น ก. ปลาหมอตายเพราะปาก ข. ภาษิตฝากเตือนใจใหต้ ระหนกั ค. อนั คำพดู คนนนั้ สำคัญนัก ง. หากพดู ดมี ีคนชมนิยมท่ัว

๑๔ แบบฝกึ กจิ กรรมท่ี ๒ คำชแี้ จง ใหน้ ักเรยี นพจิ ารณาภาพตอ่ ไปนโ้ี ดยขีดเสน้ โยงระหวา่ งภาพกบั ข้อความทีม่ ี ความสมั พนั ธ์กัน ๑. คนชว่ั คนชนั้ ต่ำ หรอื พวกอนั ธพาล ก. คิดรา้ ยหก.รือประทษุ ร้ายเราอย่างใดอยา่ ทำตอบแต่ควรหลกี เ จับงขู า้ งหาง ล่ยี งไปเสยี ๒. การกระทำอะไรโดยไม่พิจารณาใหร้ อบคอบเสียก่อน ชา้ งตายท้ังตัวเอาใบบัวมาปดิ ข. วา่ ขค.วรไม่ควรอย่างไร มีคุณหรือมีโทษอย่างไร ๓. อาจได้รบั โทษภยั จากการกระทำน้ัน ค . ได้สิ่งของทต่ี นเองนำไปใชป้ ระโยชน์ไมไ่ ด้ หมากัดอยา่ กัดตอบ ง. การทำความผดิ ใหญห่ ลวง ยอ่ มไม่อาจปกปิดได้ ต้องมีผู้รู้ไมว่ นั ใดก็วันหนึ่ง ๔. คนตำ่ ทีค่ ิดล่วงเกินคนสูง หรอื คนชวั่ ที่คดิ ทำลายคนดี ถ่มน้ำลายรดฟ้า จ. ตนเองน่นั แหละจะได้รบั ผลรา้ ยจาก จากกระทำของตน ๕. ตาบอดได้แว่น

๑๕ แบบฝกึ กิจกรรมที่ ๓ คำชแ้ี จง จากสถานการณ์ที่กำหนดให้ นักเรยี นอา่ นแล้วพจิ ารณาเลือกเติมสภุ าษติ ท่ีเหมาะสม สถานการณท์ ่ี ๑ ในหมู่บา้ นชาวชนบทอนั ห่างไกล พวกชาวบ้านกำลังจะมีอาชพี หาของป่า และรับจา้ งโค่นตน้ ไมใ้ หน้ ายจา้ งหน้าเงิน นายจ้างคนน้ีมีอบุ ายท่จี ะบอกชาวบ้าน ให้ชว่ ยกันหาของปา่ และตัดไม้ เพ่ือท่ีทุกคนจะได้มีฐานะร่ำรวยขน้ึ จากทเ่ี ปน็ อยู่ พอ ชาวบา้ นเพยี งไดย้ นิ แค่คำว่ารวยชาวบ้านพวกนกี้ ็ตาโตเป็นไขห่ า่ นเลย แลว้ พวกเขาก็ถาม นายจ้างวา่ ให้อยา่ งไรบา้ งนายจา้ งก็บอกไมย่ ากเลยแคห่ าของปา่ กบั โคน่ ไมใ้ หญจ่ ำนวน มากๆมาให้ เขาจะมอบเงินจำนวนหน่ึงเป็นของตอบแทนแก่พวกทา่ น จากนัน้ ชาวบ้าน กไ็ ดเ้ กณฑ์สมคั รพรรคพวกออกหาของป่า และช่วยกันตัดโคน่ ไม้ พอไดต้ ามจำนวนกใ็ ช้ ช้างชกั รากมาให้นายจ้างเพ่อื แลกกับเงนิ เพยี งไม่กพ่ี ันบาท แต่ต้นไมแ้ ต่ละตน้ ไม่ใช่ว่า วัน สองวนั โตเปน็ ต้นใหญข่ ้ึนมาได้ แต่พวกเขาไม่เคยนกึ ถึงเร่ืองนัน้ เลย และต่อมาไมน่ าน พวกเขาก็ได้เผชญิ กับผลกรรม คือในบ่ายวันหนึง่ ในขณะที่พวกเขากำลงั ตัดไม้กนั อย่กู ็ได้ มกี ำลงั ทหารพรานได้เข้าบุกจบั พวกเขาและโดนข้อหาตัดไม้และหาของปา่ โดยไม่ได้รับ อนุญาต และต่อมาอีกไมน่ านไดเ้ กิดอุทกภยั ครงั้ ใหญ่ ทำใหท้ อ่ นซุงไหลลงมาจากเขา ทำให้บา้ นเรือนของพวกเขาเสยี หายในท่สี ุด ตรงกับสำนวนสภุ าษิตวา่ อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………..

๑๖ ใหข้ ้อคิดวา่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………… สถานการณ์ท่ี ๒ วนั หน่งึ มีชายอ้วน เขากำลังเดินทางไปที่สวนสาธารณะเมอื่ เดนิ ทางไปนั่ง ทม่ี า้ นง่ั ของสวนสาธารณะเพื่อรอเพือ่ นท่ีเขานดั ไว้ ขณะทรี่ อเขาไดซ้ ื้อเหลา้ มาด่ืม ชว่ งเวลาเดยี วกันนั่งเองมีเดก็ วัยรนุ่ กลุ่มใหญ่น่งั อยูใ่ กล้ ๆ กับชายอ้วน ไม่นานเพ่ือน ของชายอว้ นก็เดินทางมาถึงอ้วนลุกขน้ึ ไปเรียก แต่ด้วยอาการเมาเล็กน้อย จงึ เผลอ เหยียบเท้าของเด็กวัยรนุ่ คนหนึ่ง จึงเกิดการทะเลาะววิ าทกันยกใหญ่ มตี ำรวจมาหา้ ม เร่อื งจึงยุติ แต่นายอว้ นก็โดนทำรา้ ยอยา่ งสาหสั เหมอื นกัน ตรงกบั สำนวนสภุ าษิตว่าอยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………. ให้ข้อคิดวา่ อย่างไร ………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………….

๑๗ สถานการณ์ที่ ๓ มคี รอบครวั หน่ึงมลี ูกชาย ๒ คน แต่อายุของเด็กสองคนน้แี ตกต่างกนั มาก คงจะเป็นเพราะพ่อกบั แมข่ องเขาท้ิงชว่ งในการมลี ูกนานเกินไป อาจจะเพราะ ความไม่พร้อมและฐานะทางเศรษฐกจิ ของครอบครัวดว้ ย จงึ มลี กู หา่ งกนั ถงึ ๒๐ กว่าปี ซ่ึงลูกชายคนเลก็ นั้นมีอายุได้ ๖-๗ ขวบ ในขณะทีล่ กู ชายคนโต อายปุ าเข้าไป ๒๘ ปีแลว้ สำหรับฐานะของครอบครวั น้ใี นช่วงนน้ั กจ็ ัดว่าพอมีกนิ มีใช้ แตด่ ว้ ยเหตุใดไมร่ ู้ลูกชายคนโตถงึ ชอบไปหยบิ ไปขโมยของหรือทรัพย์สนิ ของชาวบา้ นแถวนั้นมาเปน็ ประจำ อาจจะด้วยเหตุว่าเมื่อตอนชายคนน้ียงั เด็กๆ อยนู่ ้ัน ขาดการอบรมสง่ั สอนจากพ่อแม่ เพราะพ่อแม่มัวแต่ทำงานกัน จึงไม่มเี วลา มาสงั่ สอนเด็กคนนี้ ครนั้ จะมาส่งั สอนเอาตอนนี้ มันก็ดูทีว่าจะสายไปแล้ว และ ท่ีสำคัญพ่อแมก่ ็ไม่อยากทีจ่ ะให้ลกู ชายคนเล็กเปน็ ไปอีกคนดว้ ย เลยพร่ำสอน

๑๘ ลูกชายคนที่ ๒ มาต้งั แต่เล็กๆ และกไ็ ดผ้ ลด้วย เพราะเด็กชายคนเล็กคนนนี้ ้นั ไม่เคยไปขโมยของ ของใครเลย ตรงกบั สำนวนสภุ าษิตวา่ อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………. ให้ข้อคดิ วา่ อยา่ งไร ………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………. แบบทดสอบก่อนเรยี น การอ่านคดิ วิเคราะห์จากการอ่านสุภาษิต คำพังเพย วิชาภาษาไทย (ท ๒๓๑๐๑) ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ ๓ คำช้ีแจง ๑. ข้อสอบเปน็ แบบเลือกตอบ ๔ ตัวเลือก

๑๙ ๒. ขอ้ สอบมที ้ังหมด ๑๐ ข้อ ๓. ให้นักเรียนเลือกข้อท่ีถกู ที่สุด แล้วนำไปตอบในกระดาษคำตอบ โดยกาเครอื่ งหมาย กากบาท (× ) ลงในกระดาษคำตอบ ……………………………………………………………………………………………………………………………………... ๑. ขอ้ ความถ้อยคำทีม่ ีความหมายลกึ ซึ้งใชส้ ่งั สอนหรอื ช้ีแนะแนวทางและแสดง คา่ นิยมของมนุษย์ คือข้อใด ก. สำนวน ข. สุภาษิต ค. คำพงั เพย ง. คติพจน์ ๒. ม่งุ หวังในสิง่ ทีย่ ังมาไม่ถึง ตรงกบั สำนวนวา่ อย่างไร ก. สบิ เบ้ียใกล้มือ ข. นำ้ ขึ้นใหร้ ีบตัก ค. นำ้ ลอดใตท้ ราย ง. ไมเ่ หน็ นำ้ ตัดกระบอก ๓. “พ่อดแุ ล้ว ทำเปน็ ไม่รรู้ อ้ นรหู้ นาว เลยนะ” ข้อใดคือความหมายของไม่รู้ร้อนร้หู นาว ก. ไม่กระต้อื รือรน้ เฉยเมย ไมส่ ะดงุ้ สะเทือน ข. ไมร่ ้สู ึกรอ้ นเมื่อถกู ไฟ ค. ไม่รู้สึกหนาวเมื่อถูกความเย็น ง. หมดสต/ิ ไมร่ ู้สึกตัว ๔. ถ้าจำเป็นจะตอ้ งปฏิเสธขอ้ เสนอของคูส่ นทนา โดยคำนงึ ถึงความร้สู กึ ของผฟู้ ัง ข้อใดเหมาะสมทส่ี ดุ ก. ขดั ด้วยวาจาแตล่ ลี าน่มิ ข. บวั ไม่ใหช้ ำ้ นำ้ ไม่ใหข้ ุ่น

๒๐ ค. น้ำขนุ่ อย่ใู น นำ้ ใสอย่นู อก ง. น้ำร้อนปลาเปน็ นำ้ เยน็ ปลาตาย ๕. ขอ้ ใดไมส่ ัมพันธ์กนั ก. เสน้ ผมบงั ภเู ขา - หญ้าปากคอก ข. คมในฝกั – เสือซ่อนเล็บ ค. ฝนทัง่ เป็นเขม็ – ตำนำ้ พริกละลายแมน่ ้ำ ง. ตดั ไฟต้นลม - กันไวด้ ีกว่าแก้ ๖. ขอ้ ใดใช้สำนวนไดถ้ ูกต้อง ก. ธดิ ากับนพพร เป็นหัวแกว้ หัวแหวนของพ่อแม่ ข. แดงพลอยติดรา่ งแห ไดร้ บั เหรียญกลา้ หาญ ค. หลายคนตราหน้า วา่ เขาจะได้เปน็ รัฐมนตรีอกี ง. ผูห้ ญงิ คนนัน้ สวมเสอื้ บางเสยี จนดตู ัวเปลา่ เล่าเปลือย ๗. สำนวนในขอ้ ใดเหมาะสมท่ีจะเติมลงในช่องว่าง \" เขาเป็นคนประเภท..........ไม่นา่ ไวใ้ จ กลบั กลอกโลเล เดยี๋ วก็ไปเขา้ กับฝ่ายโน้น เด๋ียวก็มาเข้ากบั ฝา่ ยนี้ \" ก. นกสองหัว ข. หอกขา้ งแคร่ ค. ใกล้เกลือกินดา่ ง ง จับปลาสองมอื ๘. สำนวนข้อใดให้ระวงั ในการพดู ก. ไปไหนมาสามวาสองศอก ข. ชักใบให้เรอื เสีย ค. แยม้ ปากกเ็ ห็นไรฟัน ง.กำแพงมีหูประตมู ีชอ่ ง

๒๑ ๙. ขอ้ ใดเปน็ คำสอนไม่ใหก้ ระทำต่อผอู้ ่นื ก. พบศัตรปู ากปราศรัย ข. คนพาลอย่าพาลผิด ค. คนโหดใหเ้ อ็นดู ง. อย่าถากคนดว้ ยตา ๑๐. คำสอนใดบอกใหป้ ฏบิ ตั ิ ก. อยา่ มัวเมาเนอื งนิตย์ ข. คบขุนนางอยา่ โหด ค. อย่าใฝเ่ อาทรัพย์ท่าน ง. สร้างกศุ ลอยา่ รูโ้ รย

๒๒ เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน ๑. ข ๖. ง ๒. ก ๗. ค ๓. ก ๘. ก ๔. ข ๙. ง ๕. ง ๑๐. ง เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน ๑. ข ๖. ก ๒. ง ๗. ก ๓. ก ๘. ง ๔. ข ๙. ง ๕. ค ๑๐. ง

๒๓ เฉลยคำตอบ การอ่านคิดวเิ คราะห์สภุ าษิต คำพังเพย เฉลยแบบฝกึ กจิ กรรมท่ี ๑ แนวคำตอบ รักดหี ามจั่วรักชั่วหามเสา ๑. ใฝด่ ีจะมคี วามสุขความเจริญ ใฝ่ชัว่ จะได้รับความลำบาก ๒. ประสบความสำเร็จด้านการเรียนและในหน้าที่การงานมหี ลักฐานม่ันคง ๓. ได้ เพราะการตั้งใจศึกษาเลา่ เรียนและเห็นความสำคญั ของการเรยี นเปน็ สิง่ ที่นักเรียน ควรทำ ๔. ข ๕. ค ๖. ก แนวคำตอบ ปลาหมอตายเพราะปาก ๑. สภุ าษติ ทีเ่ กยี่ วกบั เก่ยี วกับคำพูดตเิ ตยี น พูดพล่อยๆ จนเกิดโทษเพราะปากของตน ๒. คำพูดแสดงความอวดดี คำพูดที่รูเ้ ทา่ ไม่ถงึ การณ์ที่ก่อให้เกิดโทษตอ่ ตนเองจนไดร้ ับ อันตรายถงึ ชวี ิต ๓. การพูดเปรียบเทยี บกบั อาวธุ มีคมตา่ งๆ ก็ไม่มีอนั ตรายเท่ากับคำพูดที่แสดงความอวดดีจน ตนเองตอ้ งรับเคราะห์ ๔. ง ๕. ง ๖. ข

๒๔ เฉลยแบบฝึกกิจกรรมที่ ๒ เฉลยคำตอบ ๑. ข ๒. ง ๓. ก ๔. ค ๕. จ เฉลยแบบฝกึ กิจกรรมที่ ๓ แนวคำตอบ ๑. - หนเี สือปะจระเข้ เจอส่ิงทีเ่ ลวร้ายและตองมาเจอสิ่งท่เี ลวรา้ ยกวา่ ๒. – ปลาใหญ่กินปลาเล็ก คนมีอำนาจน้อยกว่าย่อมตกเปน็ เหยอ่ื ของคนท่ีทอี ำนาจมากกวา่ ๓. ไมอ้ ่อนดัดง่ายไม้แก่ดดั ยาก - อบรมสง่ั สอนใหเ้ ดก็ ประพฤตดิ ีจะทำไดง้ า่ ยกว่าอบรมส่งั สอนผ้ใู หญ่

๒๕ เอกสารอ้างองิ