ค่มู ือและขอ้ บงั คบั ความปลอดภยั ในการทางานเบ้ืองตน้ สาหรบั พนกั งานผชู้ ่วยพนกั งาน และ ผปู้ ฏิบตั ิงานระบบไฟฟ้ า การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng Effective Date :01/03/64 SM-BAS-AD-001 Rev.00
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng คานา ก า ร ไ ฟ ฟู า ส่ ว น ภู มิ ภ า ค บึ ง ไ ด้ ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ค ว า ม ส า คั ญ ข อ ง ความปลอดภัยในการทางานของพนักงานเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากความปลอดภัยเป็น เปูาหมายสาคัญขององค์กร โดยการไฟฟูาส่วนภูมิภาคบึงมีความมุ่งมั่นท่ีจะพัฒนา และสนับสนุนงานดา้ นความปลอดภัยใหม้ กี ารดาเนินการอย่างตอ่ เนอื่ ง มีประสิทธิภาพ และเป็นระบบ เพ่ือให้เกิดวัฒนธรรมความปลอดภัยในองค์กร ซึ่งความปลอดภัยจะ ช่วยลดการสญู เสยี ชีวติ ทรัพยส์ ิน และทาให้พนกั งานในองคก์ รมีสขุ ภาพอนามยั ทีด่ ี ด้วยเหตุนี้ ทางคณะผู้จัดทา จึงได้ดาเนินการจัดทาคู่มือความปลอดภัยในการ ทางาน สาหรับพนักงาน และผู้ช่วยพนักงานขึ้น เพื่อเป็นการเผยแพร่ความรู้ และ แนะนาแนวทางในการทางานอย่างถูกวิธีและปลอดภัย และหวังว่า คู่มือความ ปลอดภยั ฯ ฉบบั นี้ จะมีส่วนในการส่งเสริมจิตสานึกด้านความปลอดภัยให้เกิดขึ้นกับ พนกั งานของการไฟฟูาส่วนภมู ภิ าคบึง ด้วยความปรารถนาดี คณะผูจ้ ดั ทา 1
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng คณะผจู้ ดั ทา 1. นาย ธนากร จุฑาเกตุ 2. นาย อิทธิวฒั น์ คานงึ นิจ 3. นาย มนัสชัย เน่อื งนกิ ร 4. นางสาว ภัคณภัท อ่ิมเอบิ 5. นางสาว ภาวณิ ี พรหมสวสั ดิ์ 6. นางสาว อัญชษิ ฐา เพยี รธรรม 7. นางสาว ดวงกมล บุญทวงศ์ 8. นางสาว เมธิณี ต้งึ มลู 9. นางสาว กันยกติ ิ์ ไตรสาร 10. นาง นงลกั ษณ์ หนูทวี ตาแหนง่ นักปฏบิ ตั งิ านเทคนคิ (เจา้ หนา้ ทค่ี วามปลอดภยั ในการทางาน ระดบั วชิ าชพี ) การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าค เขต 2 (ภาคกลาง) 2
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สารบญั เรอื่ ง หน้า คานา 1 คณะผู้จดั ทา 2 คาจากดั ความ 5 สทิ ธิและหน้าท่ีของนายจ้างและลกู จา้ ง 6 สาเหตุการเกดิ อุบัติเหตุ 7 ผลของการเกดิ อุบตั ิเหตุ 9 โรคจากการทางาน 13 มาตรการปูองกนั อุบตั เิ หตุ 15 อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภยั ส่วนบุคคล 18 สัญลกั ษณส์ เี พือ่ ความปลอดภัย 20 ประเภทของสารเคมีอนั ตราย 24 ขอ้ ควรปฏบิ ตั ิเมอ่ื พบสารเคมีรวั่ ไหล 27 กฎความปลอดภยั ทวั่ ไป 28 กฎความปลอดภัยเฉพาะดา้ น 29 - ความปลอดภัยในสานกั งาน 31 - การใช้รถยก 32 - การทางานบนที่สูง 33 - การทางานกบั บนั ได 3
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สารบญั เรือ่ ง หน้า - การทางานกบั นั่งรา้ น 34 - การทางานกบั ป้ันจนั่ 35 - การใชเ้ คร่ืองใช้ไฟฟูาและอุปกรณไ์ ฟฟาู 36 - การปฏบิ ัตงิ านบนไหล่ทาง 37 - การขดุ หลุม ปักเสา และถอนเสา 39 - การพาดสายและรือ้ ถอนสายเปลือย 40 - การตดิ ตงั้ และรื้อถอนอปุ กรณ์ 41 - การบารงุ รักษาระบบจาหน่านและสายสง่ 43 - งานมเิ ตอร์ 45 - การปฏบิ ัตงิ านในสถานไี ฟฟาู 46 การปูองกนั และระงบั อคั คภี ยั 47 การปฐมพยาบาลเบื้องต้น 53 กจิ กรรม KYT 56 ระบบการจดั การความปลอดภัยของ กฟภ. 58 แผนผังพื้นทสี่ านักงาน 66 เบอร์ติดตอ่ 67 4
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng คาจากดั ความ ภัย (Hazard) เป็นสภาพการณซ์ ง่ึ มแี นวโนม้ ซง่ึ จะกอ่ ใหเ้ กดิ การบาดเจบ็ ต่อบุคคล หรอื ความสยี หายตอ่ ทรัพยส์ นิ หรอื วสั ดุ หรอื กระทบกระเทอื นต่อขดี ความสามารถในการปฏิบตั งิ านปกตขิ องบุคคล อันตราย (Danger) ระดับความรุนแรงที่เป็นผลเนื่องมาจากภัย ระดบั ของภยั อาจมรี ะดบั ความรนุ แรงมากหรอื น้อย กไ็ ด้ ขึน้ อยู่กับมาตรการในการปอู งกัน ควา มรุนแรง ขอ งก าร บาด เจ็บห รือ ความสูญ เสีย ความเสยี หาย (Damage) ทางกายภาพหรือความเสียหายทีเ่ กิดขึ้นตอ่ การปฏิบัตงิ าน หรอื ความสยี หายทางด้านการเงนิ ทเี่ กิดขน้ึ อบุ ตั เิ หตุ (Accident) เหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขึ้น โดยไมไ่ ดว้ างแผนไว้ลว่ งหนา้ ซึ่ง ก่อให้เกิดความบาดเจ็บ พิการ หรือตาย และทาให้ ทรพั ยส์ นิ ไดร้ บั ความเสยี หาย เหตกุ ารณท์ เี่ กดิ ขนึ้ โดยไมไ่ ดว้ างแผนไวล้ ว่ งหนา้ ซ่ึง ไม่ก่อใหเ้ กดิ ความบาดเจบ็ พกิ าร หรือตาย เหตกุ ารณเ์ กอื บเกดิ อบุ ตั เิ หตุ (Near Miss) เหตุการณท์ เี่ กดิ ขนึ้ แลว้ นาไปสกู่ ารเกดิ อบุ ตั เิ หตุ หรือ เหตกุ ารณ์ อุบัตกิ ารณ์ หรือ เหตกุ ารณผ์ ดิ ปกติ (Incident) เกอื บเกดิ อบุ ตั เิ หตุ ทางทฤษฎี หมายถึง “การปราศจากภัย” แต่สาหรับ ความปลอดภยั (Safety) ในทางปฏิบัติอาจยอมรับได้ในความหมายที่ว่า “การ ปราศจากอนั ตรายทม่ี โี อกาสจะเกดิ ข้นึ ” 5
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng 6
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สาเหตขุ องอบุ ตั เิ หตุ 10% สภาพการณท์ ไี่ มป่ ลอดภยั 2% (Unsafe Condition) ภยั ธรรมชาติ ( Act of god ) 88% การกระทาทไ่ี มป่ ลอดภยั (Unsafe Act) การกระทาทไ่ี มป่ ลอดภยั (Unsafe Act) การมีทศั นคติไม่ถูกตอ้ ง เชน่ อบุ ัตเิ หตเุ ป็นเรื่องของเคราะหก์ รรมแกไ้ ขปอู งกันไมไ่ ด้ รเู้ ทา่ ไม่ถงึ การณ์ คาดการณผ์ ดิ ประมาทเลินเล่อ พลง้ั เผลอ เหม่อลอย ขาดความระมดั ระวัง เรง่ รีบ ปฏบิ ัตงิ านไมต่ ามขนั้ ตอนที่กาหนด เชน่ ไม่ตรวจสอบแรงดนั ไม่ชอ็ ตกราวด์ หยอกล้อเลน่ กนั ระหว่างปฏิบตั ิงาน ไมส่ วมใส่อุปกรณ์ปูองกันอันตรายส่วนบุคคล, ดดั แปลงเคร่อื งมืออุปกรณ์ สภาพรา่ งกายไมพ่ รอ้ มหรอื ผิดปกติ เช่น ดืม่ สุรา, เมาคา้ ง, มปี ัญหาครอบครัว ใชส้ ารเสพติด เปน็ ตน้ ประสานงานหรอื สื่อสารไมช่ ดั เจน 7
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สาเหตขุ องอบุ ตั เิ หตุ สภาพการณท์ ไี่ มป่ ลอดภัย (Unsafe Condition) เครอ่ื งจักร เคร่อื งมือ อุปกรณช์ ารุด ขาดการซ่อมแซมหรือบารุงรักษา ความไม่เปน็ ระเบียบเรียบร้อยและสกปรกในการจัดเกบ็ วัสดุส่ิงของ ส่งิ แวดลอ้ มในการทางานไม่ดี เช่น แสงสว่างไม่เพยี งพอ, การระบายอากาศไมด่ ี, เสียงดัง, ฝุนละออง, ความรอ้ นสงู ไอระเหยของสารเคมี เป็นต้น ไม่มีการ์ดครอบปูองกันส่วนที่เป็นอันตรายของเคร่ืองจักร หรือส่วนที่เคล่ือนไหว ตา่ งๆ เชน่ เฟอื ง, โซ่, ใบมดี เปน็ ตน้ ระบบไฟฟูา หรอื อปุ กรณไ์ ฟฟาู ชารดุ บกพร่อง เกิดภยั ธรรมชาติ เชน่ ฝนตก ฟาู ผา่ นา้ ปุาไหลหลาก 8
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ผลของการเกดิ อบุ ัตเิ หตุ ผลกระทบทางตรง ผลกระทบทางตรง ผลกระทบทางออ้ ม อวัยวะ ร่างกายได้รับบาดเจบ็ บาดแผล เกิดเจ็บปวุ ยดว้ ยโรคจากการทางาน สูญเสยี อวัยวะ พิการ สูญเสียชีวิต เสยี คา่ ใช้จา่ ยในการรกั ษาตวั ขาดงาน หยดุ งาน ทาให้ขาดรายได้ ผลกระทบทางออ้ ม สูญเสียเวลาในการรกั ษาพยาบาล ค่าใชจ้ า่ ย คา่ เดินทาง สูญเสียโอกาสในความก้าวหน้าทางการงาน หากเกิดความพกิ ารจะเพม่ิ ภาระใหค้ รอบครวั สูญเสยี โอกาสทางสงั คม องค์กรสูญเสยี บคุ ลากรท่มี คี วามรู้ความสามารถ หากสญู เสยี ชีวิต พ่อ-แม่ สามี-ภรรยา บตุ รจะไดร้ ับความเดือดร้อนยากลาบาก 9
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ 45 Provincial Electricity Authority Bueng ผลของการเกดิ อบุ ัตเิ หตุ 3 12 ผู้คิดทฤษฎนี ี้ คอื H.W. Heinrich ตามทฤษฎกี ลา่ ววา่ การบาดเจบ็ และความ เสียหายต่างๆ เป็นผลสืบเน่ืองมาจากอุบัติเหตุ ซ่ึงมีสาเหตุมาจาก การกระทาหรือ สภาพการณ์ท่ีไมป่ ลอดภยั โดยเปรยี บได้กบั ตวั โดมโิ นทีเ่ รยี งกันอยู่ 5 ตวั ใกล้กัน เมอื่ ตวั ท่ีหนึ่งล้ม ตัวโดมโนที่อยูถ่ ัดไปกจ็ ะลม้ ตามไปด้วย ตวั โดมโิ นทั้งห้าตัว มีดังนี้ 1. ภูมหิ ลงั หรือสภาพแวดล้อมทางสังคมของบคุ คล 2. ความบกพร่องของบคุ คล 3. การกระทาและ/หรือสภาพการณท์ ี่ไม่ปลอดภยั 4. อุบตั ิเหตุ 5. การบาดเจ็บหรอื การสญู เสยี การปูองกันอุบัติเหตุตามทฤษฎีโดมิโน น้ันก็คือ การตัดตัวโดมิโนอุบัติเหตุ ซ่ึงเป็นการไม่ให้ลูกโซ่อุบัติเหตุล้มลง(โดมิโนตัวที่ 4) โดยกาจัดการกระทาและ/หรือ สภาพการณ์ทไ่ี มเ่ หมาะสมออกไป (โดมิโนตัวท่ี 3) การบาดเจ็บหรือความสูญเสียก็จะ ไม่เกิดขึ้น สาหรับภูมิหลังหรือสภาพแวดล้อมทางสังคมของบุคคล (โดมิโนตัวที่ 1) และความบกพร่องของบคุ คล (โดมิโนตวั ท่ี 2) เป็นเรื่องทีแ่ ก้ไขและปรับปรุงได้ยากกว่า 10
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ผลของการเกดิ อบุ ัตเิ หตุ อุบัตเิ หตรุ า้ ยแรง บาดเจบ็ พกิ าร เสียชวี ติ (Serious or Major Injury) อุบัตเิ หตปุ านกลาง ปฐมพยาบาล (Major Injury) ทรัพยส์ นิ เสยี หาย (Property Damage) อุบัตเิ หตเุ ลก็ นอ้ ยหรอื เหตกุ ารณผ์ ดิ ปกติ (Near-miss Incidents) ขาดการควบคมุ ดา้ นการบรหิ าร (LACK OF MANAGEMENT CONTROL) ในปี ค.ศ. 1931 H.W. Heinrich ได้ทาการศึกษา 1.ประเภทท่ี 1 อบุ ัตเิ หตุที่ทาให้เกดิ การบาดเจ็บ แนวโนม้ ทางสถิตขิ องการเกิดอบุ ตั ิเหตุในสถานประกอบการ พกิ าร ทพุ พลภาพ ตาย เชน่ ลื่น หกลม้ ศีรษะพาดพื้น ทาให้เป็นอมั พาตหรอื การกระทา 1 ครั้งกเ็ กดิ อุบัติเหตุ และพบว่า ทุกๆการบาดเจ็บท่ถี ึงขัน้ พิการ ทุพพลภาพ หรือ เสียชีวิต 1 ราย จะมีการบาดเจ็บเล็กน้อย 29 ราย และ 2.ประเภทที่ 2 อุบัติเหตุท่ีได้รับการบาดเจ็บ เลก็ นอ้ ย (ตอ้ งการเพียงข้นั ปฐมพยาบาล) เช่น ลนื่ หกล้มหัว อบุ ัตเิ หตุท่ไี มม่ กี ารบาดเจ็บอกี 300 ราย เข่าข้างซา้ ยแตกตอ้ งห้ามเลือดและทาแผลหรือการกระทา ตอ่ มาในปี ค.ศ.1969 เบิร์ด (Frank E. Bird) ไดศ้ ึกษา 10 ครัง้ กเ็ กิดอุบัติเหตุ เก่ียวกับการเกิดอุบัติเหตุในวงการอุสากรรม และพบว่า 3.ประเภทที่ 3 อบุ ตั เิ หตุที่มอี ปุ กรณ์ เครือ่ งจักร สัดส่วนของการเกดิ อบุ ัตเิ หตทุ ่ีทาให้บาดเจบ็ รนุ แรง-บาดเจบ็ วัตถุดิบหรือทรัพย์สินเสียหาย เช่น ล่ืนล้ม ไปกระแทก กระจกในสานักงานแตก หรือการกระทา 30 ครั้งก็เกิด เล็ ก น้อ ย -ทรั พ ย์สิ นเสี ย หา ย -อุ บัติ ก าร ณ์ ท่ีเ กื อบ จ ะมี ก า ร อบุ ตั ิเหตุ บาดเจ็บ มีอัตราส่วน เป็น 1:10:30:600 ลักษณะของ อัตราสว่ น ดงั กลา่ ว ถูกเรียกว่า พิรามิดของการบาดเจ็บ 4.ประเภทที่ 4 อบุ ตั กิ ารณท์ ่ีทาให้เกอื บจะมกี าร (Injury Pyramid) หรือบางครงั้ เรยี กวา่ พริ ามิดอุบัติเหตุ บาดเจ็บหรือภาวะใกล้จะเกิดการบาดเจ็บ (Near Injury เนอ่ื งจากสอบสวนอุบัตเิ หตุเป็นกระบวนการที่สาคัญในการ Accident) หรือการกระทา 600 คร้ังก็เกิดอุบัตเิ หตุ นาไปสู่การปูองกันในอนาคตดงั นั้น จงึ จาเปน็ ทีจ่ ะต้องมีการ สอบสวนอบุ ตั เิ หตุทง้ั 4 ประเภท ได้แก่ 11
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ตัวอยา่ งอบุ ตั เิ หตทุ เี่ กดิ ขน้ึ จากการทางาน พนักงาน เปลี่ยนสายลีด ถูกดร๊อปเอ้าท์เฟส A บดิ ตัวเข้าหาผู้ปฏิบัติงาน ทาให้กระแสไฟฟูาว่ิง ผา่ นแขนซ้ายไดร้ ับบาดเจบ็ ผู้ปฏิบัตงิ านระบบไฟฟูา รื้อถอนสายแรงต่า มือ ซา้ ยไปสัมผัสสายแรงสงู ถกู กระแสไฟฟูาช๊อต มี รอยไฟฟูาช๊อตเล็กน้อย บริเวณมือซ้ายและฝุา เทา้ ท้ังสองขา้ ง ผู้ปฏิบัติงานระบบไฟฟูา ถูกตอม่อทับมือ เนื่องจากพื้นท่ีลาดเอียง ตอม่อเคล่ือนตัว ดึงมือ ออกไม่ทัน ทาให้มือถูกสลิงหนีบไปกับตอม่อ สูญเสียอวัยวะ นวิ้ ขาด 1 ข้อ จานวน 2 น้ิว 12
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng โรคจากการทางาน สาเหตขุ องโรค คือ ต้นตอหรอื เหตสุ าคญั ท่ีทาใหเ้ กิดโรคจากการประกอบอาชพี ทีเ่ ห็นไดช้ ดั จะเปน็ อันตรายจากสภาพแวดล้อมการทางาน ซงึ่ จะแบ่งออกเปน็ กลุม่ ใหญ่ๆ ตวั เหตขุ องโรค ผลกระทบ ทางกายภาพ เสยี งดงั สูญเสียการไดย้ นิ มแี บบถาวรและ ตามกฎหมายกาหนดให้สภาพแวดลอ้ ม แบบช่วั คราว การทางานมีเสยี งดงั เฉล่ียตลอด 8 ชัว่ โมง การทางานต้องไมเ่ กนิ 85 dBA ถ้าดงั เป็นอปุ สรรคต่อการสือ่ สาร เกนิ ต้องมมี าตรการลดการสัมผสั เสยี ง อาจเปน็ สาเหตุอบุ ัตเิ หตุได้ เชน่ ให้พนกั งานใส่ PPE เปน็ ต้น ทาใหเ้ กดิ การเสยี สมดุลของ รา่ งกาย ความรอ้ น เปน็ ตะครวิ เนอื่ งจากความรอ้ น ตามกฎหมายกาหนดค่ามาตรฐานความรอ้ น อ่อนเพลีย เนือ่ งจากความร้อน - งานเบา คา่ เฉลี่ย WBGT 34 °C มผี ดผน่ื ขนึ้ ตามผวิ หนงั - งานปานกลาง คา่ เฉลี่ย WBGT 32 °C การขาดน้า - งานหนกั คา่ เฉลีย่ WBGT 30 °C แสงสวา่ ง เกดิ ความไม่สบายตา เกดิ ความเม่ือยลา้ ถา้ แสงสวา่ งไม่ กฎหมายมกี ารกาหนดมาตรฐานเก่ยี วกบั เพียงพอ แสงสวา่ งไวต้ ามชนิดของงาน มหี น่วยเปน็ lux ซ่งึ จะอย่ทู า้ ยตารางกฎหมาย สูญเสียสมรรถภาพการมองเห็น 13
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng โรคจากการทางาน ตวั เหตขุ องโรค ผลกระทบ ทางเคมี สารเคมี สารเคมีแต่ละชนิดมีความเป็นพษิ และ สามารถเขา้ สู่รา่ งกายได้ 3 ชอ่ งทาง คอื อันตรายแตกตา่ งกนั ขนึ้ อยกู่ ับองค์ประกอบของ - โดยการหายใจ สาร ซึง่ สามารถหาข้อมลู ไดจ้ ากเอกสารความ - โดยการกนิ /กลนื ปลอดภยั ของสารเคม(ี SDS) ของสารเคมีชนิด - โดยการดูดซึมทางผวิ หนงั นัน้ ๆ อันตรายขึ้นอยูก่ บั ปรมิ าณทไ่ี ด้รบั เข้าสู่ ร่างกาย ทางชวี ภาพ ไดแ้ ก่ ไวรสั แบคทเี รยี พยาธิ รวมทงั้ ฝนุ เสน้ ใยพืชดว้ ย ทางจติ วทิ ยา ได้แก่ ความเครยี ด การถกู กดดนั เปน็ ตน้ ทางการยศาสตร์ (Ergonomics) คือ การศึกษาท่าทางการทางาน เพ่ือการ การบาดเจ็บทเี่ กดิ จากระบบกระดกู และ ปูองกันอนั ตรายจากการบาดเจบ็ ที่เกิดจาก กล้ามเนือ้ ท่าทางการทางานทไี่ มถ่ กู ต้อง 14
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng มาตรการปอู งกนั อบุ ตั เิ หตุ ควบคมุ ทแี่ หลง่ กาเนดิ การออกแบบเคร่ืองมือโดยคานึงถึงความปลอดภัยเปน็ พน้ื ฐาน การสร้างการด์ ครอบสว่ นทีเ่ ป็นอนั ตราย การสร้างส่งิ กดี ขวางไมใ่ หค้ นเขา้ ใกลส้ ว่ นทเี่ ปน็ อนั ตราย การติดตั้งสวิตซ์ทางานแบบกด 2 ปุม การตดิ ตง้ั สวติ ซ์หยดุ เคร่อื งฉกุ เฉิน มกี ารตรวจสอบรกั ษาและซอ่ มบารงุ เคร่ืองจกั รเปน็ ประจาสม่าเสมอ 15
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng มาตรการปอู งกนั อบุ ตั เิ หตุ ควบคมุ ทท่ี างผา่ น กาหนดขน้ั ตอนการทางานทป่ี ลอดภัยเปน็ ระเบยี บปฏิบตั ิ การจัดสถานที่ทางานใหส้ ะอาดเป็นระเบียบเรยี บรอ้ ย จัดเก็บเคร่อื งมอื วัตถุดิบ และรถเข็นไวใ้ นท่ที ี่กาหนดตาแหนง่ ไว้ วตั ถทุ ่มี ีลักษณะกลมและกลง้ิ ได้ ควรมีล่ิมลอ๊ กไว้ไมใ่ ห้เคลอ่ื นทไ่ี ด้ ตดิ ปาู ยหรอื สญั ญาณเตือนอนั ตราย สรา้ งฉากกน้ั สว่ นทเี่ ปน็ อนั ตรายจากพนื้ ท่ี กาหนดระยะห่างระหว่างผปู้ ฏบิ ตั งิ านกบั แหลง่ กาเนดิ อนั ตราย 16
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng มาตรการปอู งกนั อุบตั เิ หตุ การปอู งกนั ทผี่ ปู้ ฏิบตั งิ าน สวมเคร่อื งแบบท่ถี ูกตอ้ งตามมาตรฐานของ กฟภ. ให้เรียบร้อย ชายเส้ือ ขากางเกง ไม่รุม่ ร่ามและไม่สวมกางเกงขาด สวมใสร่ องเทา้ ให้เหมาะสมกบั การปฏิบัติงาน กรณีปีนเสาปฏบิ ัติงาน ให้ สวมใสร่ องเทา้ บทู๊ หนังและขาปนี เสา คอร. และในการปฏิบัติงานอน่ื ๆ ให้ สวมใสร่ องเทา้ นริ ภยั ไมส่ วมเคร่อื งประดับ และไม่สวมเครอื่ งแต่งกายทมี่ สี ่วนประกอบของโลหะ ปฏิบตั ิตามกฎระเบียบการทางานตามคู่มอื อย่างเครง่ ครัด อบรมใหค้ วามรู้ผ้ปู ฏบิ ตั ิงาน สวมหมวกนริ ภยั ตาม สวมแวน่ ตานริ ภยั มาตรฐาน กฟภ. รดั สายหมวกนริ ภยั ใตค้ าง สวมชดุ ยนู ฟิ อรม์ ตามมาตรฐาน ใหเ้ รียบรอ้ ย กฟภ. สวมถงุ มอื ใหเ้ หมาะสมกบั สวมเขม็ ขดั นริ ภยั พรอ้ มสายกนั ตก งานทจี่ ะปฏบิ ตั ิ 17 สวมรองเทา้ นริ ภยั หรอื รองเทา้ ปีน เสา
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng อปุ กรณค์ มุ้ ครองความปลอดภยั สว่ นบคุ คล อปุ กรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล (PPE) คือ ส่ิงหนึ่งส่ิง ใดทีส่ วมลงบนอวยั วะสว่ นใด ส่วนหนึ่งของร่างกายหรือหลายส่วนใดส่วน หนึง่ ของรา่ งกายหรือหลายส่วนรวมกัน โดยมีวัตถุประสงค์ เพ่ือปูองกัน อันตรายใหแ้ ก่อวัยวะสว่ นนั้นๆ ไมใ่ ห้ต้องประสบอนั ตรายจากส่ิงหนงึ่ สิ่งได้ 18
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng อปุ กรณค์ มุ้ ครองความปลอดภยั สว่ นบคุ คล 19
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สัญลักษณส์ เี พอ่ื ความปลอดภยั สีสญั ลกั ษณ์ สตี ดั ความหมาย ตวั อยา่ ง สีแดง ขาว หา้ ม / หยดุ เครือ่ งหมายหยดุ / หา้ ม (จดุ ดับเพลิง) เครอื่ งหมายแสดงจุดวาง สเี หลอื ง ดา อุปกรณ์ดบั เพลิง ระวัง เครอ่ื งหมายเตอื นใหร้ ะวงั เครื่องบ่งบอกอันตราย สนี ้าเงิน บังคบั ให้สวมใส่อปุ กรณ์ สีเขยี ว ขาว บังคับ ปูองกนั อนั ตรายสว่ นบคุ คล เครื่องหมายบังคับ ทางออกฉุกเฉนิ /ทางหนีไฟ ขาว ความปลอดภัย หน่วยปฐมพยาบาล เคร่อื งหมายแสดงจดุ ปลอดภยั 20
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng เครื่องหมายหา้ ม / หยดุ / จดุ ดับเพลงิ 21
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng เครื่องหมายระวงั 22
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng เครื่องหมายความปลอดภยั เคร่อื งหมายบงั คับ 23
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ประเภทของสารเคมอี นั ตราย จาแนกตาม UN – Class แบง่ ออกเปน็ 9 ประเภท ดงั นี้ 1. วัตถุระเบดิ (Explosive) วตั ถเุ คมีท่ีสามารถเกิดปฏกิ ิริยาทางเคมดี ว้ ยตวั เองแล้วทา ใหเ้ กดิ การระเบิด 2. กา๊ ซ (Gases) สสารทม่ี ีความสามารถฟูงุ กระจายในอากาศ ได้ดี แบง่ ออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ ก๊าซไวไฟ, ก๊าซภายใต้ความดนั และกา๊ ซพษิ 3.ของเหลวไวไฟ (Flammable Liquids) วตั ถุเคมีทพี่ รอ้ มลกุ ติดไฟเมอ่ื ไอของของเหลวสัมผัสกบั ประกายไฟ 4.ของแขง็ (Solids) วตั ถุเคมีท่มี ีลกั ษณะเปน็ ก้อนหรือผง แบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท ไดแ้ ก่ ของแขง็ ไวไฟ, วัตถุอันตรายเมือ่ สัมผสั กับนา้ และวตั ถทุ ี่ สามารถตดิ ไฟได้เอง 5.สารออกซไิ ดส์ (Oxidizing substances) วตั ถุเคมที ่ีชว่ ยใหส้ ารอนื่ เกดิ การลุกไหม้ได้ดีข้นึ แบง่ ออกเปน็ 2 ประเภท ไดแ้ ก่ สารออกซไิ ดช์ และ สารอนิ ทรยี เ์ ปอรอ์ อกไซด์ 24
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng 6.สารพษิ และสารตดิ เชอ้ื (Toxic and infectious substance) วตั ถุเคมที ่ีอาจทาให้เสียชีวิตหรอื บาดเจ็บอย่างรนุ แรงจากการกิน สดู ดม หรือสัมผัสทางผวิ หนงั 7.วตั ถกุ มั มนั ตรงั สี (Radioactive Substances) วตั ถทุ ี่ประกอบด้วยธาตทุ ี่ไม่เสถียร สามารถคายพลงั งาน ออกมาไดซ้ ่งึ กอ่ ใหเ้ กดิ อันตรายต่อสขุ ภาพรา่ งกาย 8.สารกดั กรอ่ น (Corrosive substances) วัตถุทมี่ ีฤทธก์ิ ดั กรอ่ นวัตถุอื่นอย่างรนุ แรง เชน่ กรดเกลือ (HCL), กรดกามะถนั 9.วตั ถอุ นั ตรายเบด็ เตลด็ วัตถุเคมีซ่งึ ไม่จัดอยู่ในประเภทที่ 1 ถงึ 8 มคี ณุ สมบัติ เป็นอันตรายในขณะขนสง่ 25
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng สญั ลกั ษณ์ NFPA (The national Fire Protection Association) เป็นรปู ส่เี หลย่ี มจตั รุ สั ท่ีวางต้ังตามแนวเสน้ ทแยงมมุ ภายในแบง่ ออกเปน็ สี่เหล่ียมย่อยขนาดเทา่ กนั 4 รปู ใชพ้ น้ื ทกี่ ากับ 4 สี ไดแ้ ก่ สีแดง แสดงอันตรายจากไฟ ( Flammability ) สีนา้ เงนิ แสดงอันตรายต่อสุขภาพ ( Health ) สีเหลอื ง แสดงความไวตอ่ ปฏิกริ ิยาของสาร ( Reactivity ) สีขาว แสดงคุณสมบตั พิ เิ ศษของสาร และใชต้ ัวเลข 0 ถงึ 4 แสดงถึงระดบั อนั ตราย สุขภาพ 4 ความไวไฟ 4 – อันตรายถึงตาย จุดวาบไฟ 3 – อันตรายสูง 4 – < 23 º C 2 – อนั ตรายปานกลาง 1 – อนั ตรายน้อย 2 3 3 – < 38 º C 0 – ปลอดภัย 2 – < 93 º C w 1 – ไม่ติดไฟ ขอ้ มูลพเิ ศษ การเกดิ ปฏกิ ริ ยิ าเคมี OXY ออกซิไดเซอร์ 4 – ระเบดิ ได้ ACID กรด 3 – ความรอ้ นและการกระแทกอาจเกดิ ALC ด่าง ระเบิด COR กัดกรอ่ น 2 – ปฏิกิรยิ าเคมีรนุ แรง W หา้ มถกู นา้ 1 – ไมเ่ สถียร ถา้ ถูกความร้อน 0 – เสถียร 26
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng ข้อควรปฏบิ ตั เิ มือ่ พบสารเคมรี ว่ั ไหล 1. อยา่ เข้าใกลห้ รอื สมั ผัสกบั สารเคมที ีร่ ัว่ ไหลโดยเด็ดขาด 2. หา้ มกอ่ ประกายไฟใกล้สารเคมนี ้นั ๆ 3. ถ้าสัมผัสกบั สารเคมี ให้ปฏบิ ตั ดิ งั นี้ - กรณีสดู ดม :ใหพ้ าออกไปยงั พน้ื ท่ีท่มี อี ากาศบรสิ ทุ ธิไ์ หลเวยี น - กรณสี ัมผัสกับผิว : ให้ใช้น้าสะอาดชะลา้ ง ห้ามถูเด็ดขาด - กรณสี ัมผสั กับดวงตา : ใหใ้ ช้นา้ สะอาดชะลา้ ง หา้ มขยตี้ าเดด็ ขาด 4. โทรแจง้ หน่วยงานราชการในกรณไี มท่ ราบชือ่ บริษทั ตน้ สงั กัด (ศนู ย์ปฏบิ ตั กิ ารฉุกเฉนิ สารเคมี โทร 1650) โดยแจง้ รายละเอยี ดดังนี้ - บริเวณทเ่ี กิดเหตุ - ประเภทสารเคมี หรอื UN Number 27
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั ทวั่ ไป 1) ต้องสวมใส่อปุ กรณป์ ูองกันอันตรายส่วนบคุ คลที่กาหนดทกุ ครง้ั เมื่อปฏบิ ตั ิงาน 2) ตรวจสอบพน้ื ท่ีปฏิบัตงิ านทุกครงั้ ว่าสามารถทจี่ ะทางานไดอ้ ย่างปลอดภยั แลว้ จึง ปฏบิ ัติงาน 3) ปฏิบตั ิงานตามขัน้ ตอนทถ่ี กู ต้องอย่างเคร่งครดั 4) ห้ามเปลี่ยนลกั ษณะงานทีป่ ฏิบัตโิ ดยไม่ไดร้ บั อนญุ าตจากหัวหนา้ แผนก 5) ไม่หยอกล้อเล่นกนั ขณะปฏิบัติงานโดยเดด็ ขาด เพราะอาจเกิดอนั ตรายได้ 6) ตงั้ กรวยจราจรและปาู ยเตอื นตามกาหนดทุกครง้ั ทมี่ กี ารปฏิบัติงานบนไหล่ทาง 7) ตรวจสอบความสมบรูณ์และความผิดปกตขิ องอุปกรณ์ เครอื่ งมือก่อนใชง้ านทุกคร้งั 8) เมื่ออปุ กรณห์ รอื เครือ่ งมือชารุด ห้ามนาไปใช้งานโดยเด็ดขาด และต้องแจ้งให้หวั หนา้ แผนกทราบทนั ที 9) ห้ามดัดแปลงหรอื ใช้งานอปุ กรณผ์ ดิ ลกั ษณะงาน 10) เมอื่ เกิดอบุ ตั เิ หตหุ รือเหตกุ ารณอ์ นั อาจกอ่ ให้เกิดอุบัติเหตตุ ้องแจ้งให้หวั หนา้ แผนกหรอื เจา้ หนา้ ที่ความปลอดภยั ทราบทันที 11) เกบ็ รกั ษาเครอ่ื งมือเครือ่ งใชใ้ ห้เป็นหมวดหมู่ และเป็นระเบียบเรียบรอ้ ย 12) หลังปฏิบตั จิ ากท่ปี ฏบิ ตั งิ านเก่ียวกับสารเคมีต้องล้างมอื ให้สะอาดทุกครงั้ 13) ร่วมมอื กันในการรกั ษาความสะอาดพ้นื ท่ีทางานทั้งกอ่ นและหลังเลกิ งาน 14) หา้ มฉีดเครอ่ื งดบั เพลงิ เล่นโดยไม่มีเหตุอันควร และหม่นั ตรวจสอบถังดับเพลิงอยูเ่ ป็น ประจา 15) ตรวจสอบปลกั๊ ไฟ สวิตซ์ไฟ และเคร่อื งใช้ในสานกั งานทุกครง้ั ก่อนเลกิ งาน 16) เม่อื นง่ั ปฏบิ ัตงิ านเปน็ เวลานาน ควรพักสายตาและขยบั รา่ งกายอย่างน้อยทุก 20 นาที 28
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น ความปลอดภยั ในสานกั งาน การใชอ้ ปุ กรณ์ เครือ่ งใช้สานกั งาน สว่ นของใบมีดทต่ี ัดกระดาษ ควรมกี ารด์ ครอบ ใบมีดคัดเตอรท์ ไ่ี ม่ใชแ้ ลว้ ไมค่ วรเปลอื ยใบมีดทิ้งไว้ เครือ่ งเยบ็ กระดาษและเคร่ืองเจาะรู ควรจบั ให้ถกู วิธแี ละใช้อยา่ งระมัดระวงั ระวังเตะ ระวงั หงายหลัง ควรเกบ็ สงิ่ ของใหเ้ รียบร้อย ไม่วาง ไมค่ วรเอนเกา้ อีเ้ ล่น ควรใชบ้ นั ไดในการปีนเพ่อื หยิบ เกะกะบนพ้นื ไมก่ ดี ขวางทางสัญจร อย่าเปิดลิ้นชักทิ้งไว้ สิง่ ของบนท่สี งู และไม่ควรใช้เกา้ อท้ี ี่ ลอ้ เลื่อนหรอื ปรับเอนได้ ระวงั สะดดุ ตรวจสอบสายไฟ สายโทรศัพท์ใหอ้ ยู่ใน สภาพเรยี บรอ้ ย มีการเดนิ ทอ่ สายไฟ พน้ื ต่างระดบั มีการติดสญั ลักษณเ์ ตอื นให้ ชัดเจน ระวังของตก ถ้าวางของไว้บนทสี่ ูง ควรวางไวใ้ น ที่มน่ั คง ไม่เสี่ยงตอ่ การตกได้ง่าย 29
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น 30
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การใชร้ ถยก (Forklift) ผขู้ บั ขีจ่ ะต้องได้รับใบอนุญาตและผ่านการอบรมอย่างถูกต้อง ตรวจสอบสภาพรถยกกอ่ นทาไปใช้ทกุ ครั้ง ขณะใช้งานให้ต้งั ระยะความกวา้ งของงาใหเ้ หมาะสม และจดั น้าหนกั ของสงิ่ ที่ บรรทุกใหไ้ ด้จดุ ศนู ยถ์ ่วงกบั งา ห้ามบรรทุกน้าหนักเกนิ อตั รากาลงั ท่รี นุ่ ของรถยกไดร้ ะบไุ ว้ และห้ามบรรทุกไว้สงู ขณะรถยกวิง่ ผา่ น พ้นื ที่ลาดเอยี งตา่ งระดับ ในการขับรถข้นึ ทางชนั ให้ขับเดินหน้าขึน้ และเมือ่ ขับรถลงที่ลาดตา่ ให้ถอยหลัง เม่ือบรรทกุ ของใหญแ่ ละสูง ให้ใชว้ ิธขี บั ถอยหลงั หรอื ใหม้ ผี ู้บอกทาง ขับรถยกในพ้ืนทที่ กี่ าหนดไวเ้ ท่านัน้ และใหร้ ะมัดระวงั ผสู้ ญั จรในบริเวณทางขา้ ม เมอ่ื ใช้งานเสร็จใหล้ ดงาลงแนบกับพน้ื และดึงเบรกมือทกุ คร้งั 31
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การทางานบนทสี่ งู พ้นื ทง่ี านสงู กว่า 1.5 เมตร ขน้ึ ไป ต้องใชบ้ นั ไดหรือนั่งรา้ น บันไดพาด ควรมมี ุมพาดไมน่ อ้ ยกวา่ 45 องศา ปลายบนั ไดจะตอ้ งเหลือความยาวมากกว่า 60 เซนติเมตร จากจดุ พาด ควรมวี สั ดุกันล่ืนรองขาบันได หรือมีคนคอยจับไวใ้ ห้ หากตอ้ งทางานที่สงู กว่า 4.5 เมตร ต้องสวมหมวกนิรภัย และเข็ดขดั นริ ภัย 32
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การทางานกบั บนั ได ควรใชบ้ นั ไดท่ผี ลติ จากโรงงานชนิดทีใ่ ช้กับงานหนัก หา้ มใชบ้ นั ไดทีช่ ารุด แตกหกั และควรติดปาู ย “หา้ มใชง้ าน” ห้ามนาบันได 2 อัน มาต่อกันเพอ่ื ใหย้ าวขน้ึ อยา่ ใชบ้ นั ไดบริเวณท่ีลน่ื หรือมีสิง่ ของวางกดี ขวางทาง ปลายของบนั ไดตอ้ งเกินจากจุดพาดผา่ น 3 ฟุต 33
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การทางานกบั นงั่ รา้ น ทางานบนท่สี ูงเกิน 2.00 เมตร ตอ้ งใช้นั่งรา้ น ทางาน นั่งรา้ นสร้างดว้ ยโลหะ ตอ้ งรับนา้ หนักบรรทุกได้ ไมน่ อ้ ยกวา่ 4 เทา่ ของน้าหนักใชง้ าน พ้ืนนง่ั ร้านตอ้ งมีความกว้างไม่น้อยกวา่ 35 เซนติเมตร ตอ้ งจดั ให้มบี นั ได เพื่อใชส้ าหรบั ขน้ึ ลงนง่ั ร้าน ต้องจดั ให้มีผา้ ใบ หรือตาขา่ ยนิรภยั ปดิ คลมุ โดยรอบนอกนง่ั ร้าน โครงของนั่งร้านต้องมีการยึดโยงค้ายนั เพอ่ื ปูองกนั มิใหข้ าเซ หรือล้ม มรี าวกนั ตกสูงไมน่ ้อยกว่า 90 เซนติเมตร แตไ่ ม่เกิน 110 เซนติเมตร ถ้ามกี ารทางานซ้อนกัน ต้องมกี ารปอู งกันสิง่ ของ ไม่ให้เปน็ อนั ตรายตอ่ คนด้านล่าง 34
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การทางานกบั ปน้ั จนั่ ห้ามอยู่ใต้วัตถทุ กี่ าลังยกโดยเด็ดขาด ควรยืนในบรเิ วณทผ่ี บู้ งั คับปนั้ จัน่ มองเห็นได้ชดั เจน หา้ มบังคบั ปน้ั จนั่ เองโดยไมไ่ ดร้ บั อนุญาต ทกุ ครั้งที่ใชง้ านปนั้ จน่ั ตอ้ งกางขายันพน้ื ใหม้ นั่ คง ห้ามโดยสารไปกับวัตถทุ ี่กาลงั เคลอื่ นยา้ ย จัดใหม้ ีสัญญาณเสียง และแสงวับวาบเตือนใหท้ ราบขณะ ปนั้ จ่นั กาลังเคลอ่ื นที่ การทางานเวลากลางคืน ต้องจดั ให้มแี สงสว่างท่วั บรเิ วณ ตลอดการทางาน 35
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การใชเ้ ครอ่ื งใช้ไฟฟาู และอปุ กรณไ์ ฟฟาู อยา่ งปลอดภัย ติดตงั้ อปุ กรณ์ปูองกนั การใชก้ ระแสไฟฟาู เกนิ พกิ ดั (Circuit Breaker) สว่ นทเ่ี ป็นโลหะของแผงสวติ ซ์ต้องตอ่ สายดิน เครอ่ื งมือทใ่ี ช้ปฏบิ ัตงิ านเกี่ยวกับไฟฟาู ตอ้ งมฉี นวนหุ้ม มกี ารตรวจสอบสภาพสายไฟ และอปุ กรณ์ไฟฟาู เปน็ ประจา เมือ่ พบการชารุด หรือมีกระแสไฟรั่ว ต้องรีบเปลี่ยนใหม่ ห้ามใช้งาน หา้ มใช้เครอ่ื งมอื หรอื อุปกรณ์ไฟฟาู ขณะมือเปยี กนา้ เมือ่ มกี ารบารงุ รกั ษาอุปกรณไ์ ฟฟาู ควรตดิ ปูาย “หา้ มเปิดสวิตซ์” ไว้ท่ี สวติ ซ์หลกั ทกุ ครง้ั 36
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การปฏิบตั งิ านบนไหลท่ าง (กรณจี ดุ ปฏบิ ตั งิ านมี 2 ชอ่ งจราจร) ใหต้ ดิ ต้งั กรวย เป็นแนวตลอดการปฏบิ ตั งิ าน โดยตดิ ตั้งทุกระยะหา่ งกนั 5 – 10 เมตร โดยใหเ้ รมิ่ ที่ขอบทางเขา้ มาทีละ 50-60 เซนตเิ มตร จานวนกรวยใหต้ ิดตั้งตามความเหมาะสม ทงั้ น้ใี หพ้ ิจารณาตามลกั ษณะ การปฏิบตั ิงาน ให้ตดิ ตัง้ ไฟกระพรบิ (Flashers) สีเหลือง บรเิ วณด้านบนของแผงกั้น หรือ บนขาตง้ั ชนิด 3 ขา ทัง้ ดา้ นหวั และทา้ ยของจดุ ปฏบิ ัติงาน โดยติดตั้งหา่ ง จากจดุ ปฏบิ ัติงานไม่น้อยกวา่ 150 เมตร ทั้ง 2 ดา้ น ให้ติดปาู ย “กาลงั ปฏบิ ตั งิ าน” ทงั้ ดา้ นหัวและทา้ ยของจดุ ปฏบิ ัตงิ าน โดย ติดตงั้ หา่ งจากจดุ ปฏบิ ตั ิงานไมน่ ้อยกว่า 150 เมตร ทั้ง 2 ด้าน 37
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การปฏิบตั งิ านบนไหลท่ าง (กรณจี ดุ ปฏบิ ตั งิ านมี 4 ชอ่ งจราจร) ใหต้ ิดตั้งกรวย เป็นแนวตลอดการปฏิบัตงิ าน โดยติดตั้งทุกระยะหา่ งกนั 5 – 10 เมตร โดยใหเ้ ร่ิมที่ขอบทางเข้ามาทลี ะ 50-60 เซนติเมตร จานวนกรวยใหต้ ดิ ตงั้ ตามความเหมาะสม ทั้งนี้ให้พจิ ารณาตามลักษณะ การปฏบิ ัตงิ าน ให้ตดิ ต้ังไฟกระพริบ (Flashers) สเี หลือง บรเิ วณดา้ นบนของแผงก้ัน หรือบนขาตง้ั ชนิด 3 ขา ท้งั ดา้ นหัวและทา้ ยของจุดปฏิบตั งิ าน โดยตดิ ตั้ง หา่ งจากจดุ ปฏบิ ตั งิ านไม่นอ้ ยกว่า 150 เมตร ทั้ง 2 ดา้ น ให้ติดปูาย “กาลงั ปฏบิ ตั งิ าน” ทัง้ ด้านหัวและท้ายของจดุ ปฏิบัติงาน โดย ติดตั้งห่างจากจุดปฏบิ ตั งิ านไมน่ ้อยกว่า 150 เมตร ท้ัง 2 ดา้ น 38
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การขดุ หลมุ ปักเสา และถอนเสา ในกรณีท่ีใช้รถขุดหลมุ ผ้ปู ฏิบตั ิงานทกุ คนจะต้องอยู่ในหา่ งจากสว่านของรถท่ีใช้ขุด หลมุ และหลมุ ท่จี ดุ แล้วต้องปดิ ก้ันไมใ่ ห้คนหรอื รถตกลงไป ผู้ปฏิบัติงานที่ไม่มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการปักเสา จะต้องอยู่ในห่างจากบริเวณท่ี กาลังปฏิบตั งิ าน ผูค้ วบคุมงานต้องพจิ ารณาการจอดรถ การใช้สลิงและเคร่ืองประกอบอื่น ๆ ในการ ปกั หรือถอนเสาใหอ้ ยสู่ ภาพที่ปลอดภยั เมือ่ ทาการปักเสาลงหลุมแล้ว ตอ้ งกลบหลมุ และกระทงุ้ ดนิ โคนเสาใหแ้ นน่ เสาทจ่ี าเป็นต้องกองหรือวางไว้ข้างทางก่อนการใช้งาน หรือนาไปใช้ที่อ่ืน ต้องวาง ให้พน้ ถนนและทางเดิน ไม่กดี ขวางทางจนเปน็ เหตุให้เกิด อันตรายได้ เม่อื จาเป็นตอ้ งปกั เสาหรือถอนเสา ระหว่างหรือใกล้สายไฟฟูาท่ีมีกระแสไฟฟูาอยู่ เสาหรือเครื่องยกเสาอาจไปสัมผัสสายไฟ ก่อให้เกิด อันตรายได้ จึงต้องใช้ความ ระมัดระวังเป็นพเิ ศษ ดงั นี้ 1) ให้ตดั กระแสไฟฟาู หรอื ใชอ้ ุปกรณฉ์ นวนปดิ คลมุ ไว้ หรือใช้เคร่อื งมือดึง สายไฟใหแ้ ยกออกหา่ ง 2) ตวั ถงั ของรถท่ใี ช้ปักหรอื ถอนเสานนั้ ต้องต่อสายลงดิน 3) ผปู้ ฏิบตั ิงานทุกคน ตอ้ งไม่สมั ผสั สว่ นใดส่วนหนง่ึ ของรถ จนกวา่ จะปกั หรือ ถอนเสาเสร็จเรียบรอ้ ย หรือรูช้ ดั ว่ารถหรือเคร่อื งมือไม่ไดส้ มั ผัสสายไฟ 4) ไมป่ กั เสาหรือถอนเสาระหว่างสายไฟหรอื ใกล้สายไฟ ขณะทีฝ่ นกาลังตก 39
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การพาดสาย และรอ้ื สายเปลอื ย ขณะพาดสายหรือรื้อสายตามถนน จะตอ้ งตั้งปาู ยเตือนผูส้ ัญจรไปมาทุกครง้ั การพาดสายหรอื รอื้ สาย ใหเ้ ฉพาะผู้ปฏิบัตงิ านที่มหี น้าที่พาดหรอื รอ้ื สาย เทา่ นัน้ ทางาน การพาดสายหรือรอ้ื สายใกลส้ ายไฟ ผปู้ ฏิบตั ิงานจะต้องสวมถุงมือยาง และ ใช้อุปกรณย์ างอืน่ ๆ ปอู งกนั อันตราย ซ่ึงอาจเกิดจากการสมั ผสั กบั สายไฟท่ี มกี ระแสไฟฟูาอยโู่ ดยบังเอญิ การพาดสายหรอื รอ้ื สายใกลส้ ายอ่ืน ๆ ท่ีมีกระแสไฟฟูา สายท่จี ะนาขน้ึ พาด หรือมว้ นลง จะตอ้ งใหผ้ า่ ยรอกโลหะ ซึ่งได้ตอ่ สายลงดินแล้วท่ีเสาต้นแรก ถดั จากตน้ ท่มี ีการม้วนสาย ถา้ ใช้รถกวา้ นสายทใ่ี กล้สายไฟ จะตอ้ งตอ่ สายลงดินกบั ตัวถงั รถนนั้ โดยถูก วธิ ี กอ่ นปฏบิ ัติงาน รอกดงึ สายและอุปกรณ์พาดสายอื่น ๆ ท่เี ป็นโลหะ จะต้องระมดั ระวังอยา่ ใหส้ ัมผสั กบั ส่วนท่มี กี ระแสไฟฟาู 40
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การตดิ ตง้ั และรอ้ื ถอนอปุ กรณ์ สวิตซแ์ ละคทั เอาท์ (Switch & Cutouts) ทกุ ครงั้ ท่จี ะสบั หรือปลดสวติ ซแ์ รงสูง จะต้อง ใช้ไม้ชักฟวิ สท์ ี่เปน็ ฉนวน หรอื วตั ถอุ ่ืนท่ีผา่ น การรบั รองคณุ ภาพแลว้ ผปู้ ฏิบตั ิงานทุกคนทีส่ ับหรอื ปลดสวติ ซ์ 3 ขา จะต้องตรวจสอบใหใ้ บมดี ทั้ง 3 อยใู่ น ตาแหนง่ ท่ีถกู ต้อง คาปาซเิ ตอร์ (Capacitors) การปฏบิ ัตงิ านกับสายทีม่ คี าปาซิเตอร์ติดตงั้ อยู่ เมอ่ื ปลดสวิตซว์ งจรออก แลว้ ต้องรออยา่ งน้อย 5 นาที เพื่อใหค้ าปาซิเตอร์คายประจไุ ฟฟูาผา่ นชดุ ความตา้ นทานท่มี ีอยู่ภายในออกใหห้ มดกอ่ น จึงเรมิ่ ปฏิบตั งิ านได้ เมือ่ ปลดสวิตซไ์ ฟเข้าคาปาซิเตอร์ออกแลว้ ห้ามแตะต้องส่วนประกอบ ใดๆ ของคาปาซเิ ตอร์ ตอ้ งรออย่างนอ้ ย 5 นาที เพอื่ ใหค้ าปาซเิ ตอรค์ าย ประจุไฟฟาู ผา่ นชดุ ความตา้ นทานทม่ี อี ยูภ่ ายในออกให้หมดก่อน หลังจาก นัน้ จึงตอ่ คาปาซิเตอร์แต่ละขว้ั ลงดิน ก่อนติดต้งั ส่วนปลายบุชชง่ิ ของคาปาซิเตอร์ทเี่ กบ็ ไวใ้ นพสั ดุ จะตอ้ งต่อ สายลดั วงจรไว้เสมอ 41
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น หมอ้ แปลงไฟฟาู (Transformers) ตอ้ งระวังการจ่ายย้อนทางของกระแสไฟฟูาจาก ดา้ นสายแรงตา่ เมอ่ื จะปลดสวิตซ์ด้านแรงสูงท่ีจะ เขา้ หม้อแปลง ใหป้ ลดสวติ ซด์ า้ นแรงตา่ กอ่ น แลว้ จึงปลดสวิตซ์ด้านแรงสูง เพ่ือให้แน่ใจว่าไม่มี กระแสไฟฟาู ย้อนทางไดอ้ ีก ผู้ปฏิบัติงานต้องไม่สัมผัสตัวถังหม้อแปลง หรือ ยืนบนหม้อแปลง ในขณะท่ีปฏิบัติงานใกล้แนว สายไฟซ่ึงยังมกี ระแสไฟฟูาอยู่ ขณะข้ึนปฏิบัติงานบนนั่งร้านหม้อแปลง ให้ ระมัดระวังการลื่นล้ม เพราะอาจเหยียบน้ามัน ซ่งึ มักจะหกเป้อื นหรอื รั่วซมึ อยบู่ นนั่งร้าน หมอ้ แปลงไฟฟาู กระแส (Current Transformers) การติดตง้ั หรือการปลดหมอ้ แปลงไฟฟาู กระแสทกุ ครง้ั จะต้องสับสวิตซ์ ใหข้ ัว้ ทางดา้ นกระแสไฟฟูาแรงต่าลดั วงจร หรอื หากไม่มีสวติ ซก์ ใ็ หต้ อ่ สาย ลัดวงจรไว้เสมอ 42
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การบารงุ รกั ษาระบบจาหนา่ ยและสายสง่ (แบบดบั ไฟ Cold Line) ปลดอุปกรณ์หรือสวิตซ์ตัดตอนออกให้หมดทุกสาย ท้ังด้านต้นทาง และปลายทางของจุดปฏิบตั ิงาน แขวนปูาย “อันตรายห้ามสับสวิตซ์เด็ดขาด ช่างไฟฟูากาลัง ปฏิบัติงาน” ทอ่ี ุปกณ์น้ันพรอ้ มทงั้ ลอ็ คกุญแจ บริเวณและอุปกรณ์ท่ี สามารถล็อคไดเ้ สมอ ตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้ดับไฟและไม่มีแรงดันไฟฟูาท่ีจุดปฏิบัติงาน โดยใชไ้ ลน์โวลต์เตจดเี ทคเตอร์ (Line Voltage Detector) ทดสอบ ใหต้ อ่ ลงดินแลว้ ลดั วงจรสายไฟและเครื่องมือเข้ากันทุกสายที่ต้นถัด จากเสาทท่ี างานไป 1 ตน้ ทงั้ 2 ด้านของเสาตน้ ทที่ างาน ถา้ สายไฟอืน่ ท่อี ยใู่ กลม้ แี รงดันไฟฟาู อยู่ ให้เพิ่มความระมัดระวังการ เกิดการเหนี่ยวนาไฟฟูาในสาย ท่ีจะปฏิบัติงานควรใช้ฉนวนครอบ สายครอบไว้ 43
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การบารงุ รกั ษาระบบจาหนา่ ยและสายสง่ (แบบไมด่ บั ไฟ Hot Line) ห้ามเช่อื มอปุ กรณข์ ดลวด (หม้อแปลง, CT, VT), Capacitor, ล่อฟูาแรง สงู กับสายไฟทม่ี ไี ฟโดยตรง ยกเว้นงานท่ีมหี ลักเกณฑ์หรือมาตรการอื่นๆ มาปูองกันอบุ ัติเหตุ ให้พนักงานฮอทไลน์ใช้อุปกรณ์ปูองกันให้ครบและแต่งกายเคร่ืองแบบ ฮอทไลนท์ ีถ่ กู ต้องตามระเบียบ ให้ทาการครอบ Conductor Cover ให้มีจานวนมากพอทีจ่ ะคลุมสายไฟ ท่ีมีอยู่ในบริเวณใกล้เคียงท่ีผู้ปฏิบัติงานอาจจะมีโอกาสสัมผัสได้ให้ ครบถว้ น ห้ามผู้ทไ่ี มเ่ คยฝึกการอบรมหลกั สูตรการเชอ่ื มสายไฟแรงสูงโดยวิธีไม่ดับ ไฟข้นึ ไปปฏิบตั ิงานหรอื ช่วยปฏบิ ตั งิ าน เช่อื มสายแรงสงู โดยไมด่ ับไฟ ให้ใช้เครอื่ งมอื หรอื อุปกรณ์ฮอทไลน์ทีต่ รงกบั ลกั ษณะงานที่ได้ออกแบบไว้ โดยเฉพาะเท่าน้นั หา้ มใช้หรือดดั แปลงอุปกรณอ์ ืน่ มาใชท้ ดแทน ให้ถือปฏิบัติตามระเบียบวิธีการปฏิบัติงานด้านฮอทไลน์โดยเคร่งครัด ห้ามปฏบิ ตั งิ านนอกวิธีการทเี่ คยได้รับการฝึกมา และห้ามปฏิบัติงานข้าม ขั้นตอนการทางานโดยเดด็ ขาด 44
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น งานมเิ ตอร์ ให้มกี ารสวมใสอ่ ปุ กรณค์ ุม้ ครองความปลอดภยั ส่วนบคุ คล (PPE) ทกุ ครง้ั ทีม่ กี ารปฏิบตั งิ าน กรณตี ิดต้ังมิเตอร/์ สับเปลี่ยนมิเตอร/์ อปุ กรณ์ประกอบ 1 เฟส และ 3 เฟส 4 สาย ให้มีการตรวจสอบการเข้าสาย และระบุเฟส ABC ใหถ้ ูกตอ้ งด้วย เทปสตี ามมาตรฐาน (A=สีแดง, B=สเี หลือง, C=สีน้าเงนิ ) และข้วั CT, VT ใหถ้ กู ตอ้ ง ใหม้ กี ารตรวจมาตรฐานการเขา้ สายกอ่ นจ่ายไฟ และวดั แรงดนั ไฟฟูาหลังจา่ ยไฟแลว้ ทุกครงั้ ในการปฏบิ ตั งิ านควรคานึงและระมดั ระวงั อย่เู สมอว่ามี กระแสไฟฟูาอยู่ตลอดเวลา 45
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng กฎความปลอดภยั เฉพาะดา้ น การปฏิบตั งิ านในสถานไี ฟฟาู ให้เฉพาะพนักงานท่ีมีความรู้ความสามารถและได้รับมอบหมายจากผู้บังคับบัญชา เท่านัน้ ที่จะได้รับอนญุ าตใหเ้ ข้าปฏิบัติงานในสถานีไฟฟูา ตอ้ งแจง้ รายละเอียดของงานท่ีจะทา ให้พนักงานผู้ควบคุมสถานีไฟฟูาทราบก่อนการ ปฏบิ ตั งิ านทกุ ครงั้ ในกรณที ่ีจาเป็นตอ้ งงดจ่ายกระแสไฟฟาู จะต้องแขวนปูายห้ามสับสวิตซ์ไว้ที่สวิตซ์ทุก ครัง้ ในการปฏิบัติงานต่างๆให้ปฏิบัติตามข้ันตอนที่มีอยู่ในหนังสือคู่มือแนะนาด้วยความ เขา้ ใจ เม่ือปฏิบัติงานเสร็จ จะต้องตรวจสอบความเรียบร้อยอีกครั้ง ก่อนท่ีจะทาการขอ อนญุ าตจา่ ยไฟ ผู้ส่งั จา่ ยไฟ ต้องเป็นบคุ คลเดยี วกับบุคคลท่ีสั่งดับไฟหรือเป็นบุคคลซ่ึงได้แจ้งช่ือจากผู้ สงั่ ดบั ไฟ ให้เป็นผ้สู ง่ั จ่ายแทน ทุกครงั้ ทม่ี ีการดบั ไฟปฏิบัตงิ าน ใหท้ าการทากราวด์ ในส่วนที่ดับไฟปฏิบัติงานก่อนขึ้น ไปปฏบิ ตั ิงาน และปลดออกให้เรียบร้อยหลงั จากปฏบิ ตั ิงานเสรจ็ การปดิ หรือเปดิ วงจรของอปุ กรณ์แต่ละชนิด ให้ทาการตรวจสอบให้แน่นอนว่าข้ันตอน นั้นๆ เป็นการปดิ เปดิ แบบมีโหลดหรือไม่มีโหลดสอดคล้องกับลักษณะการทางานของ อุปกรณ์นน้ั ๆ หรือไม่ อุปกรณ์ตัดตอนที่มีการปิดเปิดด้วยคันชัก จะต้องล็อคด้วยกุญแจเสมอ ท้ังนี้เพ่ือ ปอู งกนั อนั ตรายและความเสยี หายที่อาจจะเกิดขึ้น 46
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng การปูองกนั และระงับอัคคภี ยั 47
การไฟฟาู สว่ นภมู ภิ าคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng การปอู งกนั และระงบั อคั คภี ยั 48
การไฟฟาู สว่ นภมู ิภาคบงึ Provincial Electricity Authority Bueng การปูองกนั และระงับอัคคภี ยั 49
Search
