สาระน่ารู้วันลอยกระทง

สาระน่ารู้ วันลอยกระท ง ส่งเสริมการอ่านโดย ห้องสมุดประชาชนอำเภอคำเขื่อนแก้วและห้องสมุดประชาชน \"เฉลิมราชกุมารี\" จังหวัดยโสธร

ประวัติการลอยกระทง การลอยกระทงในเมืองไทย มีมาตั้งแต่ ครั้งกรุงสุโขทัย เรียกว่า การลอยพระประทีป หรือลอยโคม เป็นงานนักขัตฤกษ์รื่นเริงของ ประชาชนทั่วไป ต่อมานางนพมาศหรือท้าวศรี จุฬาลักษณ์สนมเอกของพระร่วง ได้คิด ประดิษฐ์ดัดแปลงเป็นรูปกระทงดอกบัวแทน การลอยโคม การลอยกระทงหรือลอยโคมใน สมัยนางนพมาศ กระทำเพื่อเป็นการสักการะ รอยพระพุทธบาทที่แม่น้ำนัมมทานที ซึ่งเป็น แม่น้ำสายหนึ่งอยู่ในแคว้นทักขิณาบถของ ประเทศอินเดีย ปัจจุบันเรียกว่าแม่น้ำเนรพุทท อันที่จริงลอยกระทงเป็นประเพณีขอขมา ธรรมชาติมาแต่ดึกดำบรรพ์ เพราะชาวบ้าน ทั่วไปรู้จากประสบการณ์ว่า ถึงเดือนสิบเอ็ด (หรือราวเดือนตุลาคม) น้ำจะขึ้นนองหลาก พอ ถึงเดือนสิบสอง (หรือราวเดือนพฤศจิกายน) น้ำจะทรงตัวคือไม่ขึ้นไม่ลง,ครั้นเดือนอ้าย (หรือราวเดือนธันวาคม) ต่อเดือนยี่ (หรือราว เดือนมกราคม) น้ำจะลดลง

กิจกรรมวันลอยกระทง 1.นำกระทงไปลอยตามแม่น้ำลำคลอง หรือตามแหล่งน้ำที่มีการจัดพิธี 2. ให้การสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ใน วันลอยกระทง เช่น การประกวดกระทง ประกวดนางนพมาศ การละเล่นพื้นเมือง เช่น รำวงเพลงเรือ เพื่อสืบสานวัฒนธรรม ไทย 3. จัดนิทรรศการ หรือพิธีลอยกระทง เพื่อเผยแพร่และอนุรักษ์ประเพณีไทย 4. จัดรณรงค์ให้มีการใช้วัสดุจาก ธรรมชาติมาทำกระทง เพื่อไม่ให้เกิด มลภาวะแก่แม่น้ำลำคลอง

การลอยกระทงในปัจจุบัน การลอยกระทงในปัจจุบัน ยังคงรักษารูป แบบเดิมเอาไว้ได้ตามสมควร เมื่อถึงวันเพ็ญ พระจันทร์เต็มดวงในเดือน 1 2 ชาวบ้านจะจัด เตรียมทำกระทงจากวัสดุที่หาง่ายตาม ธรรมชาติ เช่น หยวกกล้วย และดอกบัว นำมา ประดิษฐ์เป็นกระทงสวยงาม ปักธูปเทียนและ ดอกไม้ เครื่องสักการบูชา ก่อนทำการลอยใน แม่น้ำก็จะอธิษฐานในสิ่งที่มุ่งหวังพร้อมขอ ขมาต่อพระแม่คงคา ตามคุ้มวัดหรือสถานที่ จัดงานหลายแห่ง มีการประกวดกระทง ประกวดนางนพมาศ และมีมหรสพสมโภชใน ตอนกลางคืน นอกจากนั้นยังมีการจุดดอกไม้ ไฟ พลุ ตะไล ซึ่งในการเล่นต้องระมัดระวังเป็น พิเศษ วัสดุที่นำมาใช้ทำกระทง ควรเป็นของที่ สามารถย่อยสลายได้ง่ายตามธรรมชาติ

การลอยกระทงของชาวอีสาน การลอยกระทงในภาคอีสาน เรียก ว่าเทศกาลไหลเรือไฟ จัดเป็นประเพณี ยิ่งใหญ่ในจังหวัดนครพนม โดย การนำหยวกกล้วยหรือวัสดุต่าง ๆ มา ตกแต่งเป็นรูปพญานาคและรูปอื่น ๆ ตอนกลางคืนจุดไฟปล่อยให้ไหลไป ตามลำน้ำโขงดูสวยงามตระการตา

การลอยกระทงของชาวเหนือ การลอยกระทงของชาวเหนือ (ยี่เป็ง)การลอยกระทงของชาวเหนือ นิยมทำกันในเดือนยี่เป็ง (คือเดือนยี่ หรือเดือนสอง เพราะนับวันเร็วกว่า ของเรา 2 เดือน) เพื่อบูชาพระอุปคุต ต์ซึ่งเชื่อกันว่าท่านบำเพ็ญบริกรรม คาถาอยู่ในท้องทะเล ลึกหรือสะดือ ทะเล ตรงกับคติของชาวพม่า

คำถวายกระทงสำหรับลอยประทีป มะยัง อิมินา ปะทีเปนะ นัมมะทายะ นะทิยา ปุเลเนฐิตัง มุนิโน ปาทะวะลัญชัง อะภิปูเชมะ อะยัง ปะทีเปนะ มุนิโน ปาทะวะลัญชัสสะ ปูชา อัมหากัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ สังฆวัตตะตุ การลอยกระทงถือเป็นขอขมาแก่พระแม่ คงคา เพื่อบูชารอยพระพุทธบาทและบูชาเทพเจ้า ตามคติความเชื่อ เพื่อรักษาขนบธรรมเนียมของ ไทยไว้ มิให้สูญหายไปตามกาลเวลา เเละเพื่อรู้ถึง คุณค่าของน้ำหรือแม่น้ำลำคลอง อันเป็นสิ่ง จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิต

ขอบคุณข้อมูลจาก https://th.wikipedia.org/wiki/วันลอยกระทง http://www.3armyarea-rta.com/vocation/loy_katong.html https://www.sanook.com/campus/910912/ FACEBOOK ห้ อ ง ส มุ ด ป ร ะ ช า ช น อำ เ ภ อ คำ เ ขื่ อ น แ ก้ ว