(B2B )

[ชื่อเร่ืองเอกสาร][ช่ือรองของเอกสาร]นางสาว กฤตพร ครุ ุกิจกาจรวิทยาลยั อาชีวศกึ ษานครราชสมี า |

หน่วยท่ี 6 กจิ กรรมอีคอมเมริ ์ชระหว่างภาคธุรกิจ ในด้านการปรับปรุงประสิทธิภาพและการลด ต้นทนุ (B2B Activities : Improving Efficiency and Reducing Costs)วตั ถปุ ระสงค์การเรียนรู้ 1. มีความรู้ความเข้าใจในการน าอินเทอร์เนต็ มาใช้กบั องค์กร เพือ่ ปรับปรุงงานด้านการจดั ซือ้ โลจิสตกิ ส์ และกิจกรรมสนบั สนนุ อืน่ ๆ 2. อธิบายรูปแบบงานบริการตา่ งๆ ของรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนกิ สไ์ ด้อยา่ งถกู ต้อง 3. อธิบาย รายละเอียดเกี่ยวกบั ระยะของรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนิกส์ ในการไตร่ ะดบั ไปสรู่ ัฐบาล อเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ บบทวั่ ทงั้ องค์กรได้ 4. เข้าใจในบทบาทของระบบ EDI และเลง็ เห็นความส าคญั ของระบบ EDI ท่ีมตี อ่ ธุรกิจ 5. อธิบายรายละเอยี ดในสว่ นประกอบของระบบ EDI ได้อยา่ งถกู ต้อง 6. มีความรู้เกี่ยวกบั การจดั การโซอ่ ปุ ทาน และรู้ถงึ วิธีการน าอนิ เทอร์เน็ตและระบบ RFID มาใช้ เพ่ือเพ่ิมประสทิ ธิภาพให้กบั ธรุ กจิ 6.1 กิจกรรมด้านโลจิสติกส์ กิจกรรมหลกั (Primary Activities) เป็ น กิจกรรมทางธุรกิจทเี่ ก่ียวข้องกบั การผลติ การกระจาย สนิ ค้า การสง่ มอบสนิ ค้าและการบริการลกู ค้า โลจิสตกิ สเ์ ป็ นเรื่อง ของการขนสง่ สนิ ค้าตามแผนการ ขนสง่ ไมว่ า่ จะเป็ นสายการเดนิ รถ สายการเดินเรือ และสายการบนิ โลจิสตกิ ส์(Logistics) จดั เป็ นหนง่ึ ในกิจกรรมหลกั ของธรุ กิจ จดุ ประสงค์คือ การจดั เตรียมสนิ ค้า ที่เหมาะสม ในปริมาณทเ่ี หมาะสมในสถานทีท่ ่ีเหมาะสม และในเวลาท่เี หมาะสม ทงั้ นกี ้ ารจดั เตรียม สนิ ค้าให้มีปริมาณพอดขี าย พอดซี ือ้ เป็ นเรื่องทีส่ าคญัมากในทางธรุ กิจ เพราะหากสนิ ค้ามมี ากเกินพอดี ยอ่ มท าให้เกิดต้นทนุ ด้านคลงั สนิ ค้า และสนิ ค้าล้าสมยั หรือกรณีสนิ ค้า ขาด กจ็ ะท าให้เสยี โอกาสในการ ขาย พนกั งานและเครื่องจกั รในสายการผลติ อยใู่ นสถานะวา่ งงาน เป็ นต้น ดงั นนั้ โลจิสติกส์จงึ เป็ น กระบวนการทค่ี รอบคลมุ ถึงการควบคมุ กิจกรรมการล าเลยี งสนิ ค้าจากจดุ หนง่ึ ไปยงั อีกจดุ หนง่ึ ท่ี เก่ยี วข้อง กบั การจดั หาวตั ถดุ ิบ การบรรจหุ บี หอ่ การเคลอ่ื นย้าย การขนสง่ การจดั เก็บสนิ ค้า การ บริหารต้นทนุ และการกระจาย สนิ ค้า โดยจะอ านวยความสะดวกในด้านกระบวนการไหลของสนิ ค้า ตงั้ แตเ่ ร่ิมต้นของการผลติ จนกระทงั่ เป็ นสนิ ค้า พร้อมจ าหนา่ ย และกระจายไปถงึ มือผ้บู ริโภคได้อยา่ งมี ประสทิ ธิภาพ อีกทงั้ ระบบโลจิสตกิ ส์ยงั ถือเป็ นสว่ นส าคญั สว่ นหนง่ึ ของระบบจดั การโซอ่ ปุ ทานด้วย กิจกรรมหลกั ของโลจิสตกิ สป์ ระกอบด้วย การจดั การความเคลอ่ื นไหวด้าน โลจิสตกิ ส์ ขาเข้า (Inbound Logistics) ซง่ึ เกี่ยวข้องกบั การล าเลยี งวตั ถดุ ิบจากผ้ขู ายปัจจยั การผลติ และการจดั การ ความ เคลอ่ื นไหวของ โลจิสตกิ สข์ ออก (Outbound Logistics) ซง่ึ เก่ียวข้องกบั การเคลอื่ นย้ายสนิ ค้าที่ ผลติ ส าเร็จแล้ว(Finished Goods) ออกสทู่ ้องตลาด นน่ั รวมถงึ กจิ กรรมการสง่ มอบ การจดั เก็บ การ ควบคมุ คลงั สนิ ค้า การควบคมุ และ การจดั ตารางเวลารถเพือ่ การขนสง่ และการกระจายสนิ ค้า การน า เทคโนโลยีเว็บและอินเทอร์เน็ตมาใช้ เพ่ือเช่ือมโยงสอ่ื สารเกี่ยวกบั การท าธุรกรรมอยา่ งตอ่ เนื่อง ห น้ า | 2 ระหวา่ งบริษัททอ่ี ยภู่ ายในโซอ่ ปุ ทาน ยอ่ มสง่ ผลตอ่ การลดต้นทนุ และเพ่ิมประสทิ ธิภาพจงึ เป็ นทม่ี าของ e- Logistics เทคโนโลยี e- Logistics ได้มงุ่ เน้นท่ีกระบวนการโลจิสติกสเ์ ป็ นสาคญั สว่ นกระบวนการขนสง่ ใน เชิงภาพ ก็อาจเรียกใช้บริการองค์กรภายรอกอยา่ งบริษัทขนสง่ เชน่ FedEx หรือ UPS มาดาเนนิ งาน แทน ซง่ึ บริษัทเหลา่ นไี ้ ด้เตรียมเวบ็ ไซต์ทีอ่ นญุ าตให้ลกู ค้าสามารถเข้าไปตรวจสอบสถานะการเดินทาง ของสนิ ค้า โดยใช้ระบบ GPS (Global Positioning Satellite) ในการตรวจสอบความเคลอื่ นไหวของ ยานพาหนะ ดงั ภาพ 6.2 กิจกรรมสนบั สนนุ กิจกรรมสนบั สนนุ (Support Activities) เป็ นกิจกรรมทชี่ ว่ ยสง่ เสริมและสนบั สนนุ ให้กิจกรรม หลกั สามารถด าเนินไปได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ ซง่ึ ประกอบด้วย 1. โครงสร้างพนื ้ ฐานขององค์กร (Firms Infrastructure)โครงสร้างพนื ้ ฐานขององค์กร ได้แก่ ระบบบญั ชี ระบบการเงิน การบริหารจดั การขององค์กร โดยสามารถใช้เทคโนโลยีด้าน ระบบ สารสนเทศเข้ามาชว่ ยเพื่อสนบั สนนุ การท างานร่วมกนั ภายในองค์กร การใช้เครือข่ายอนิ ทราเน็ต การ สง่ ข้อความ

อิเลก็ ทรอนกิ ส์ และการจดั ตารางงานทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ เป็ นต้น 2. การจดั การทรัพยากรมนษุ ย์ (Human Resource Management) กิจกรรมทเี่ กี่ยวข้อง กบั การบริหารทรัพยากรบคุ คลตงั้ แตว่ เิ คราะหค์ วามต้องการ สรรหา และคดั เลอื กประเมนิ ผล พฒั นา ฝึกอบรม ระบบเงินเดอื นคา่ จ้าง และแรงงาน โดยมรี ะบบสารสนเทศทใ่ี ช้เป็ นศนู ย์กลางฐานข้อมลู ของ พนกั งาน ทสี่ ามารถสอื่ สารผา่ นระบบเครือขา่ ยหรืออนิ ทราเนต็ 3. การพฒั นาด้านเทคโนโลยี (Technology Development) กิจกรรมเกี่ยวกบั การวจิ ยั และพฒั นา ขนึ ้ อยกู่ บั รูปแบบการท าธรุ กจิ ของแตล่ ะองค์กรเป็ นส าคญักิจกรรมการพฒั นาเทคโนโลยี อาจประกอบด้วยการสร้างเครือขายเสมอื นขนึ ้ มา ทเี่ ป็ นแหลง่ รวมของนกั วจิ ยั ท่ีสามารถเข้ามาร่วมกนั ท างาน การน าเสนองานวจิ ยั การเผยแพร่งานวจิ ยั ออนไลน์ และการสนบั สนนุ ให้นกั วจิ ยั ร่วมมอื กบั GPS ห น้ า| 3 หนว่ ยงานภายนอกหรือบริษัทคคู่ ้าเพือ่ บริการและพฒั นางานวิจยั ร่วมกนั ด้วยการใช้ประโยชน์จาก เครือขา่ ยเอ็กซ์ทรา เนต็ ในการวจิ ยั และพฒั นาผลติ ภณั ฑ์ร่วมกนั กบั คคู่ ้าทางธรุ กิจ 4. การจดั ซอื ้ จดั จ้าง (Procurement) กิจกรรมในการจดั ซอื ้ -จดั หา INPUT เพือ่ มาใช้ใน กิจกรรมหลกั ประกอบด้วยการคดั เลอื กและการประเมินผ้ขู ายทีม่ ศี กั ยภาพ การคดั เลอื ก สนิ ค้าท่ีมี ความเป็ นเฉพาะ การสงั่ ซือ้ และการแก้ปัญหาเร่ืองราวตา่ งๆ ภายหลงั จากการได้รับสนิ ค้าหรือบริการ ในการ จดั ซอื ้ จะมีทงั้ การจดั ซอื ้ วตั ถดุ ิบทางตรงและทางอ้อม โดย วตั ถดุ บิ ทางตรง (Direct Materials) หมายถึง วตั ถดุ ิบที่เก่ียวข้องกบั การผลติ โดยตรง กลา่ วคือเป็ นวตั ถดุ บิ ทใี่ ช้ในการผลติ ซงึ่ ถือเป็ นสว่ นกระกอบส าคญั และเป็ นสว่ นหนง่ึ ของกระบวนการผลติ เพื่อผลติ เป็ นสนิ ค้าส าเร็จรูปขนึ ้ มา เช่น วตั ถดุ บิ ทางตรงของโรงงานผลติ เฟอร์นิเจอร์ ก็คือไม้แปรรูป เป็ นต้นส าหรับในด้านกระบวนการ จดั ซอื ้ วตั ถดุ ิบทางตรงนนั้ โรงงานทกุ แหง่ ล้วนตระหนกั ถงึ ความส าคญั เพราะวตั ถดุ บิ หลกั ท่ีใช้ในการ ผลติ จะสามารถระบถุ ึงต้นทนุ ในการผลติ สนิ ค้าชนิดใดชนดิ หนง่ึ วา่ ต้องใช้ปริมาณวตั ถดุ บิ จ านวนเทา่ ไร และคดิ เป็ นต้นทนุ เทา่ ไร นอกจากนตี ้ ้นทนุ ของวตั ถดุ บิ ทางตรงปกตมิ กั จะสงู ดงั นนั้ บริษัทหรือ โรงงานผลติ ขนาดใหญ่ เช่น โรงงานผลติรถยนต์ จะสามารถซอื ้ วตั ถดุ ิบเพอื่ การผลติ โดยตรงได้ 2 แนวทางคือ วธิ ีการเป็ นการจดั ซือ้ เพ่ือเตมิ เตม็ (Replenishment Purchasing) วธิ ีนอี ้ าจเรียกอกี ช่ือวา่ การจดั ซอื ้ ตามสญั ญา (Contract Purchasing) ซงึ่ ปกติจะเป็ นการท าสญั ญาซือ้ขายแบบ ระยะยาว โดยบริษัทจะมีการเจรจาตกลงท าสญั ญากบั ผ้ขู ายปัจจยั การผลติ เพือ่ ก าหนดให้เป็ นผ้ปู ้ อน วตั ถดุ ิบ ให้กบั บริษัท ด้วยการเติมเตม็ วตั ถดุ บิ คงคลงั ให้เพยี งพอตลอดเวลา อยา่ งไรก็ตาม ความต้องการด้านก าลงั การผลติ ที่ แท้จริง กบั ความต้องการทคี่ าดการณ์ไว้อาจไม่ สมดลุ กนั ก็ได้ ซงึ่ ถือเป็ นเหตกุ ารณ์ปกติท่อี าจเกดิ ขนึ ้ ได้เสมอ ดงั นนั้ หาก ความต้องการจริงมสี งู กวา่ ท่ี คาดการณ์ไว้ทางโรงงานผ้ผู ลติ อาจต้องสง่ั ซือ้ วตั ถดุ บิ เพ่มิ ในตลาดอิสระ โดยเรียกตลาดนวี ้ า่ ตลาดซือ้ ขายแบบปัจจบุ นั (Spot Market) ซงึ่ เป็ นการซอื ้ ขายตามปกติทวั่ ไป และถือเป็ นวิธีทสี่ องของการซอื ้ วตั ถดุ บิ ทางตรง ส าหรับในสว่ นของ วตั ถดุ บิ ทางอ้อม (Indirect Materials) จะหมายถึง วตั ถดุ ิบ ใดๆ ทงั้ หมดทีเ่ กย่ี วข้องโดย อ้อมกบั การผลติ สนิ ค้า หรือท่มี กั เรียกวา่ วสั ดโุ รงงาน ส าหรับวตั ถดุ ิบทางอ อ้อมเรียกวา่ สนิ ค้าประเภท MRO(Maintenance, Repair and Operating) ซงึ่ หมายถงึ สนิ ค้า ประเภทอะไหลท่ ี่น ามาใช้เพ่อื การซอ่ มแซมเครื่องจกั รกล ตา่ งๆ ในโรงงานหรือในส านกั งาน 6.3 รัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ รัฐบาลอิเลก็ ทรอนิกส์ หรือ e-Government เป็ นการน า ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศและการ สอื่ สารมาประยกุ ต์ใช้ในองคก์ าร เพอ่ื พฒั นาระบบการบริหารจดั การและระบบการให้บริการของ หนว่ ยงานภาครัฐให้มีประสทิ ธิภาพโปร่งใส และสามารถตรวจสอบได้ซง่ึ จะท าให้ภาคเอกชนและ ประชาชน ได้รับการบริการทสี่ ะดวก รวดเร็ว ทวั่ ถึง ทกุ เวลา เป็ นธรรมและเป็นการกระต้นุ การใช้ เทคโนโลยสี ารสนเทศ และการ สอื่ สารในภาคเอกชนและประชาชน เพือ่ น าประเทศก้าวเข้าสกู่ าร แขง่ ขนั ในเวทีโลก นอกจากนนั้ ระบบรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ยงั เป็ นกลไกทเ่ี ป็ นศนู ย์กลางของการพฒั นา ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ทสี่ าคญั ตอ่ การพฒั นากลยทุ ธ์ของประเทศ

ในการก้าวเข้าสู่ e-Thailand อกี ด้วย ซง่ึ ในการสร้างระบบดงั กลา่ ว ภาคราชการจะต้องเตรียมการรองรับโดยการปรับปรุงกระบวนการบริหาร ปรับปรุงระเบียบข้อบงั คบั ของทางราชการให้มคี วามสอดคล้องกบั ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ และ หน้ า | 4 สนบั สนนุ การปรับปรุงทรัพยากรมนษุ ย์ให้มีศกั ยภาพด้านเทคโนโลยสี ารสนเทศ ตลอดจนก าหนด มาตรฐานการ แลกเปลย่ี นข้อมลู ทจ่ี าเป็ นในการปฏบิ ตั ริ าชการ และรองรับการเจริญเตบิ โตทาง เศรษฐกิจโลกทีม่ กี ารตดิ ตอ่ กนั ระหวา่ ง ภาคธุรกิจกบั ภาครัฐทงั้ ในและตา่ งประเทศ ส าหรับแนวทางใน การเป็ นรัฐบาลอิเลก็ ทรอนิกสน์ นั้ จะมีหลกั การอยู่ 4 ประการคอื 1. การสร้างงานบริการตามความต้องการของประชาชน 2. เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงงานบริการของภาครัฐได้มากขนึ ้ 3. สร้างคณุ ประโยชน์ความความเทา่ เทยี มกนั ให้กบั สงั คมโดยทวั่ 4. มกี ารน าเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ เพมื่ เพิ่มประสทิ ธิภาพให้ดียง่ิ ขนึ ้ ในการพฒั นาระบบราชการในปัจจบุ นั ภาคราชการได้มกี ารปรับเปลยี่ นกระบวนการ และ วิธีการการท างานของหนว่ ยงานตา่ งๆ แล้ว โดยเฉพาะในงานด้านการให้บริการ ไมว่ า่ จะเป็ นการ ให้บริการแก่ประชาชน หรือการบริการระหวา่ งหนว่ ยงานราชการด้วยกนั เอง โดยสามารถแบง่ กลมุ่ ผ้รู ับบริการได้ 4 มิติ ดงั นี ้1. ภาครัฐกบั ประชาชน (Government-to-Citizens : G2C) เป็ นการให้บริการของรัฐสู่ ประชาชนโดยตรง ประชาชนจะสามารถด าเนนิ ธรุ กรรมโดยผา่ นเครือขา่ ยสารสนเทศของรัฐ เชน่ การ ช าระภาษีการจดทะเบยี น การจ่ายคา่ ปรับ การรับฟังความ คิดเหน็ ของประชาชน การมีปฏิสมั พนั ธ์ ระหวา่ งตวั แทนประชาชนกบั ผ้ลู งคะแนนเสยี ง และการค้นหาข้อมลู ของรัฐที่ดาเนินการให้บริการ ข้อมลู ผา่ นเวบ็ ไซต์เป็ นต้น วตั ถปุ ระสงค์เชิงปฏิบตั ขิ องรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนิกสใ์ นรูปแบบ G2C คือ - สร้าง จดุ บริการของภาครัฐท่บี ริการให้กบั ประชาชน ซงึ่ อยกู่ ระจดั กระจายให้มารวมอยู่ ณ จดุ เดยี ว เพือ่ ให้ประชาชนเข้าถงึ ได้ ง่ายและบริการแบบเบด็ เสร็จ เชน่ การเปิ ดเป็ นเว็บพอร์ทลั ทเี่ ป็ น แหลง่ รวมงานบริการของภาครัฐทม่ี ีตอ่ ประชาชน - ลดเวลาเฉลย่ี ส าหรับประชาชน ในการค้าหาสทิ ธิประโยชน์และการค้นหาบญั ชีผ้มู สี ทิ ธ์ิ เลอื กตงั้ - เพิม่ จ านวนประชากรทใ่ี ช้อินเทอร์เน็ตในการค้นหาข้อมลู เก่ียวกบั สถานท่ที อ่ งเทยี่ ว - ตอบสนองความต้องการด้านข้อมลู ขา่ วสารให้กบั ประชาชนถึง ทส่ี ดุ - ปรับปรุงคณุ ประโยชน์จากภาครัฐไปสปู่ ระชาชน - ขยายชอ่ งทางการเข้าถึงขา่ วสารให้กบั บคุ คลพิการหรือทพุ พลภาพ - การขอรับความชว่ ยเหลอื ทางการเงินจากภาครัฐ มคี วามงา่ ยขนึ ้ ราคาถกู เร็ว และมคี วาม เข้าใจมากขนึ ้ 2. ภาครัฐ กบั ภาคธุรกจิ (Government-to-Business : G2B) เป็ นการให้บริการของรฐั ตอ่ ภาคธุรกิจเอกชน โดยท่ีรัฐจะอ านวยความสะดวกตอ่ ภาคธรุ กิจและอตุ สาหกรรม ให้สามารถแขง่ ขนั กนั ด้วยเครือขา่ ยความเร็วสงู ท่ีมปี ระสทิ ธิภาพ และมีข้อมลู ที่ถกู ต้องอยา่ งเป็ นธรรมและโปร่งใส เช่น การ จดทะเบยี นทางการค้า การลงทนุ และการสง่ เสริมการลงทนุ การจดั ซือ้ จดัจ้างทางอเิ ลก็ ทรอนกิ สก์ าร สง่ ออกและน าเข้า การช าระภาษีและการชว่ ยเหลอื ผ้ปู ระกอบการขนาดกลางและเลก็ ห น้ า |5 วตั ถปุ ระสงค์เชิงปฏบิ ตั ขิ องรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนิกส์ในรูปแบบ G2B คอื - เพิม่ ความสามารถให้กบั ประชาชนและภาคธุรกิจในเรื่องการค้นหา การดู และการแสดงความ คิดเห็นภายใต้กฎเกณฑ์และข้อบงั คบั - ลดภาระเกี่ยวกบั การท าธุรกิจ จากการบริการจดทะเบยี นทางธรุ กจิ แบบออนไลน์ รวมถึงการ ช าระภาษีแบบออนไลน์ - ลดเวลาในการกรอกเอกสารข้อมลู ลง ในแบบฟอร์ม และการค้นหาข้อมลู ขา่ วสาร - ลดเวลาให้กบั ภาคธรุ กิจในเร่ืองการยืน่ แบบค าร้องและอนโุ ลมบ้างตามกฎ ข้อบงั คบั - การด าเนนิ ธุรกรรมระหวา่ งภาคธุรกิจและภาครฐั มคี วามงา่ ยขนึ ้ สะดวกรวดเร็ว ราคาถกู และ มคี วามเข้าใจ ตรงกนั มากขนึ ้ 3. ภาครัฐกบั รัฐ (Government-to- Government : G2G) เป็ นการเปลย่ี นแปลงรูปแบบ การท างาน ของหนว่ ยราชการ ซงึ่ เดมิ ติดตอ่ สอื่ สารระหวา่ งกนั ด้วยกระดาษและลายมือช่ือ ไปเป็ นการ ใช้ระบบเครือขา่ ยสารสนเทศและลายมือชื่ออเิ ลก็ ทรอนิกส์เป็ นข้อมลู ในการแลกเปลย่ี นข้อมลู อยา่ ง เป็ นทางการ เพื่อเพมิ่ ความรวดเร็วและลดระยะเวลาในการสง่ เอกสาร และข้อมลู ระหว่างกนั นอกจากนนั้ ยงั เป็ นการบรู ณาการ การให้บริการระหวา่ งหนว่ ยงานภาครัฐ โดยใช้

การเช่ือมตอ่ โครงขา่ ย สารสนเทศเพ่ือเออื ้ ให้เกิดการท างานร่วมกนั (Collaboration) และการแลกเปลย่ี นข้อมลู ระหวา่ งกนั (Government Data Exchange) ทงั้ นรี ้ วมไปถึงการเช่ือมโยงกบั รัฐบาลของตา่ งชาตแิ ละองคก์ ร ปกครองท้องถิ่นด้วยระบบงานตา่ ง ๆ ที่ใช้ในเร่ืองนไี ้ ด้แก่ ระบบงาน Back Office 11 ระบบ เชน่ ระบบงานสารบรรณอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ระบบบญั ชี และการเงิน ระบบจดั ซอื ้ จดั จ้างด้วยอิเลก็ ทรอนกิ ส์ เป็ นต้น วตั ถปุ ระสงค์เชิงปฏบิ ตั ิของรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนิกสใ์ นรูปแบบ G2G คือ - ลดเวลาเกี่ยวกบั การประสานงานในเรื่องคดคี วามทเี่ ก่ียวกบั อ านาจศาล และกระต้นุ การ ท างานผา่ นการตอบสนองตอ่ เหตกุ ารณ์ฉกุ เฉินได้เป็ นอยา่ งดี - ลดเวลาการตรวจสอบข้อมลู การเกิดและการตายของบคุ คล - เพมิ่ จ านวนการใช้โปรแกรมประยกุ ต์ทางอิเลก็ ทรอนกิ ส์ - อ านวยความสะดวก และแบง่ ปันการใช้ข้อมลู ร่วมกนั ได้อยา่ งรวดเร็ว ไมว่ า่ จะเป็ นระหวา่ ง ประเทศ ภมู ภิ าค ท้องถ่ิน รวมถึงระหวา่ งภาครัฐด้วยกนั - ปรับปรุงความร่วมมือกบั พนั ธมิตรตา่ งประเทศ ซงึ่ รวมถงึ ภาครัฐและสถาบนั ตา่ งๆ - กระบวนการภายในทที่ างานแบบอตั โนมตั ิ น าไปสกู่ ารลดคา่ ใช้จ่ายให้กบั ภาครัฐด้วยการ เผยแพร่แนวทางการปฏบิ ตั ิทีด่ ีให้ทกุ ๆ หนว่ ยงานถือปฏิบตั ิ - วางแผนการลงทนุ ด้วยเทคโนโลยสี ารสนเทศได้อยา่ งมปี ระสทิ ธิภาพ - การบริการทม่ี คี วามปลอดภยั ขนั้ สงู บนต้นทนุ ทตี่ ่ า - ลดคา่ ใช้จา่ ยเกี่ยวกบั การด าเนินงานภายในภาครัฐ 4. ภาครัฐกบั พนกั งานของรัฐ (Government-to-Employee : G2E) เป็ นการให้บริการที่ จ าเป็นของพนกั งานของรัฐ (Employee) กบั รัฐบาล โดยการสร้างระบบเพือ่ ชว่ ยให้เกดิ เครื่องมอื ที่ จ าเป็ นในการปฏบิ ตั งิ านและการด ารงชวี ติ เช่น ระบบสวสั ดกิ าร ระบบที่ปรึกษาทางกฎหมาย และ ข้อบงั คบั ในการปฏิบตั ิราชการ ระบบการพฒั นาบคุ ลากรภาครฐั เป็ น ต้น ห น้ า | 6 วตั ถปุ ระสงค์เชิงปฏบิ ตั ิของรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนกิ สใ์ นรูปแบบ G2E คอื - เพมิ่ ความพร้อมด้านโปรแกรมฝึกอบรมให้กบั พนกั งานของภาครัฐ - กระบวนการสะสางงานทางด้านเอกสาร ใช้เวลาโดยเฉลยี่ ลดลง - เพ่ิมการใช้บริการe-Travel ในแตล่ ะหนว่ ยงาน - ลดเวลาให้กบั ประชาชนในการค้นหาแหลง่ งานของภาครัฐ - ลดเวลาและลดคา่ โสห้ยุ ตา่ งๆเกี่ยวกบั การซอื ้ สนิ ค้าและบริการให้กบั ภาครฐั ในทกุ ภาคสว่ น 6.4 การแปลงรูปสรู่ ัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เมอ่ื ภาครัฐได้ริเริ่มการพฒั นาระบบราชการโดยการน าระบบรัฐบาลอิเลก็ ทรอนิกส์มาใช้งาน หนว่ ยงานของรัฐจงึ ต้องมีพฒั นาการให้บริการรัฐบาลอิเลก็ ทรอนิกส์เพมิ่ ขนึ ้ ตามล าดบั เชน่ การพฒั นา ระบบการให้บริการ ให้ทนั สมยั มากขนึ ้ เพอื่ ให้สามารถรองรับกบั การพฒั นาประเทศในยคุ โลกาภิวตั น์ รวมทงั้ ยดึ หลกั การบริหาร กิจการบ้านเมืองทดี่ ีเพ ืื ื่อประโยชน์สขุ ของประชาชน โดยหนว่ ยงานของรัฐ จะต้องเร่ิมปรับเปลยี่ นขนั้ ตอน การด าเนินงานและโครงสร้างการท างาน โดยเร่ิมพฒั นาระดบั การให้บริการตามล าดบั ดงั นี ้ระยะท่ี 1 : การเผยแพร่ขา่ วสาร เป็ นระดบั การเผยแพร่ข้อมลู โดยหนว่ ยงานของรัฐตา่ งๆ จะต้อง จดั ให้มเี ว็บไซต์เพ่อ่ื ให้บริการ ขา่ วสารข้อมลู สปู่ ระชาชน โดยเป็ นข้อมลู ท่ถี กู ต้อง มีคณุ คา่ ตอ่ การใช้งาน และมคี วามทนั สมยั ซง่ึ ปัจจบุ นั หนว่ ยงานของรัฐมบี ริการข้อมลู พนื ้ ฐานทางออนไลน์ผา่ นเวบ็ ไซต์ของหนว่ ยงาน ระยะที่ 2 : การรับรองการท าธรุ กรรม ด้วยระบบงานที่เปิ ดบริการผา่ นทางเวบ็ ไซต์ทมี่ ีความปลอดภยั และน่าเช่ือถือ ประชาชนทวั่ ไป สามารถสง่ข้อมลู สว่ นตวั เพื่อท าธุรกรรมกบั หนว่ ยงานภาครัฐแหง่ ใดแหง่ หนงึ่ เช่น การย่นื แบบรายการ ช าระภาษีแบบออนไลน์ และ การต้นเงินภาษีของกรมสรรพากร ซง่ึ มีการโต้ตอบผา่ นทางเว็บไซต์เพื่อ ท าธุรกรรมแบบสองทางระหวา่ งผ้ใู ช้กบั เวบ็ ผา่ น การย่ืนแบบช าระภาษีออนไลน์ ต้องมมี าตรฐาน รับรอง เสมือนกบั การยนื่ เอกสารตอ่ หน้าเจ้าหน้าทร่ี ัฐโดยตรง ทงั้ นผี ้ ้ใู ช้ สามารถสง่ั พมิ พ์รายการยนื่ แบบบนหน้าเวบ็ เพื่อเก็บไว้เป็ นหลกั ฐานและใช้ยืนยนั ในทางกฎหมายได้ ระยะท่ี 3 : การจดั ตงั้ เป็ นเวบ็ พอร์ทลั เอนกประสงค์ บนพนื ้ ฐานความจริงเก่ียวกบั กรท าธุรกรรมกบั ภาครัฐ ประชาชนล้วนมคี วามต้องการให้ระบบ สามารถตอ่ ตอ่ แบบข้ามหนว่ ยงานได้ เนอ่ื งจากธรุ กรรมบางอยา่ ง มคี วามจ าเป็ นต้องตดิ ตอ่ กบั หนว่ ยงานภาครัฐมากกวา่ หนงึ่ แหง่ อีกทงั้ ยงั อาจตงั้ อยบู่ นสถานทีท่ ่ีหา่ งไกลกนั ท าให้ต้องเสยี เวลาไป กบั การตดิ ตอ่ และการเดินทาง ดงั นนั้

ภายใต้แนวคดิ ของ Single Point of Entry จงึ เกิดขนึ ้ โดยภาครฐั จะกอ่ ตงั ้ เว็บพอร์ทลั (e-Government Portal) ขนึ ้ มาเพอื่ เป็ นแหลง่ รวบรวมข้อมลู ขา่ วสารตา่ งๆ รวมถึงงานบริการทงั้ หลายจะมากรองรวมกนั ไว้ ณ สถานที่แหง่ นเี ้พยี งแหง่ เดียวดงั นนั้ ประชาชนที่เข้า มาใช้บริการสามารถเข้าถึงเว็บพอร์ทลั แหง่ นี ้เพ่ือเลอื กใช้บริการแบบเบด็ เสร็จภายใต้การเข้าถงึ แบบ ณ จดุ เดยี ว โดยข้อมลู ทปี ระชาชนเข้ามาตดิ ตอ่ หรือท าธุรกรรม สามารถเชอ่ื มโยงไปยงั หนว่ ยงานตา่ งๆ ของภาครัฐท่ี เก่ียวข้องได้ ห น้ า | 7 ระยะท่ี 4 : การจดั ตงั้ เป็ นเว็บพอร์ทลั แบบ Personalization ในระยะนี ้ภาครัฐจะเพิม่ ระดบัความสามารถให้สงู ยงิ่ ขนึ ้ ด้วยการอนญุ าตให้ผ้ใู ช้หรือประชาชน สามารถเข้าไปปรับแตง่ เนอื ้ หาบนพอร์ทลั ให้เป็ นไปตาม ความต้องการของแตล่ ะบคุ คลได้ ส าหรับ ประโยชน์จากกการเพมิ่ คณุ สมบตั ขิ อง Personalization นี ้ท าให้ภาครัฐสามารถอา่ นความต้องการ ของประชาชนโดยเฉพาะในเรื่องความพงึ พอใจได้ถกู ต้องแมน่ ย าขนึ ้ ระยะที่ 5 : การแบง่ กลมุ่ งานบริการพนื ้ ฐาน เมือ่ ผ้ใู ช้มองเหน็ งานบริการที่แตกตา่ งกนั เป็ นจ านวนมากบนเว็บพอร์ทลั การรับรู้ของพวกเขาที่ มีตอ่ หนว่ ยงานบนความแตกตา่ งกนั เหลา่ นี ้อาจท าให้เกดิ อาการเบลอหรือตาลายได้ ดงั น ืัืน้ จงึ ต้องมี การปรับปรุง โครงสร้างใหม่ ด้วยการแบง่ กลมุ่ งานบริการพนื ้ ฐานให้เป็ นสดั สว่ น ดวยการสอ่ื ถงึ ช่ือ สถานทร่ี าชการเป็ นหลกั เน่อื งจาก ผ้ใู ช้หรือประชาชนทว่ั ไปมคี วามค้นุ เคยกบั การตดิ ตอ่ ราชการตามชือ่ สถานทม่ี ากกวา่ กลมุ่ ของหนว่ ยงาน เชน่ การช าระ ภาษีออนไลน์ เมอ่ื คลกิ เข้าไปในกรมสรรพากร ก็จะ มกี ารแบง่ กลมุ่ งานบริการพนื ้ ฐานทเ่ี ป็ นสดั สว่ น เช่น การจะทะเบยี น ธรุ กิจเฉพาะ การช าระภาษี เพ่อื ให้ผ้ใู ช้ค้นหาได้สะดวกและเลอื กใช้บริการได้อยา่ งถกู ต้อง ระยะที่ 6 : การจดั ตงั้ เป็ นศนู ย์บริการเตม็ รูปแบบ ระยะนจี ้ ะเข้าสกู่ ารเป็ นศนู ย์บริการเต็มรูปแบบ การตดิ ตอ่ งานริการกบั สว่ นราชการในรูปแบบ เดมิ ๆจะถกู รือ้ ถอนออกไป โดยจะมกี ารบรู ณาการเทคโนโลยีทงั้ หลายเข้ากบั โครงสร้างใหม่ และการ บริการของภาครัฐทกุ อยา่ ง จะถกู ด าเนินงานผา่ นสอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ งั้ หมด สง่ ผลให้สะพานเชอ่ื มตอ่ ระหวา่ งระบบ Front Offices กบั BackOffices มีช่องวา่ งแคบลง ความร่วมมอื การท างานภายใต้ ระบบอเิ ลก็ ทรอนิกส์จะด าเนนิ งานอยา่ งเตม็ รูปแบบ ไมว่ า่ จะ เป็ นระหวา่ งหนว่ ยงานในภาครัฐ ระหวา่ ง รัฐบาลกบั ประชาชน และผ้ทุ มี่ ีสว่ นเกี่ยวข้องตา่ งๆ ระยะที่ 7 : การสง่ ผา่ นไปยงัเครือขา่ ยสงั คมออนไลน์ และ m-Government เทคโนโลยเี ว็บ 2.0 กอ่ ให้เกิดเคร่ืองมือมากมายในการรับรู้ถึงสอื่ ออนไลน์ ท าให้ประชาชนทวั่ ไป สามารถเสพขา่ วสารผา่ นชอ่ งทางตา่ งๆ มากย่ิงขนึ ้ โดยเฉพาะอปุ กรณ์ไร้สายอยา่ งโทรศพั ท์มือถือหรือ สมาร์ทโฟน ในขณะเดียวกนั กิจกรรมบนเครือขา่ ยสงั คม ก็ได้กลายเป็ นกิจวตั รประจ าวนั ของคนในยคุ นี ้ดงั นนั้ จงึ มกี ารเคลอื่ นย้ายไปสู่ m-Government (Mobile Government) ทมี่ ีการเช่ือมโยงกนั ระหวา่ ง หนว่ ยงานภาครฐั ผา่ นช่องทาง โทรศพั ท์มอื ถือและอปุ กรณ์คอมพิวเตอร์เคลอื่ นที่ตา่ งๆ ซงึ่ ถือเป็ นอกี ชอ่ งทางหนงึ่ ในการสร้างความเข้าใจอนั ดรี ะหวา่ ง ภาครัฐกบั ประชาชน รวมถงึ ระดบั ความใกล้ชิดกนั มากขนึ ้ ผา่ นบริการอิเลก็ ทรอนกิ ส(์ e-Service) ปัญหาการด าเนินงานของรัฐบาลอเิ ลก็ ทรอนิกสน์ นั้ ขนึ ้ อยกู่ บั การพฒั นาตามขนั้ ตอนทงั้ 7 โดยเฉพาะแผนในการเคลอ่ื นไปสรู่ ะยะทสี่ งู ขนึ ้ และมีสงิ่ ทร่ี ัฐบาลต้องค านงึ ถึงประกอบด้วย - ความเร็วในการปรับเปลย่ี น ปัจจยั สว่ นหนง่ึ มาจากแรงต้านจากตวั พนกั งานของรัฐ เอง อตั ราการยอมรับของประชาชนทม่ี ตี อ่ แอปพลเิ คชนั่ ใหมๆ่ รวมถึงงบประมาณและสภาพแวดล้อมทาง กฎหมาย - เร่ิมต้นจากการพฒั นา G2B ระบบ G2B น ามาใช้งานงา่ ยกวา่ แบบ G2C มาก และมี ศกั ยภาพเพยี งพอตอ่ การลดคา่ ใช้จา่ ยได้อยา่ งรวดเร็ว และจดั เป็ นแนวทางท่ีดีของรัฐบาลอิเลก็ ทรอนิสก์ ในรูปแบบ G2B กอ่ น เช่น ได้จดั ท าระบบการ จดั ซอื ้ จดั จ้างทางอเิ ลก็ ทรอนสิ ก์กอ่ น ห น้ า | 8 - ปัญหาด้านความปลอดภยั และความเป็ นสว่ นตวั รัฐบาลต้องมคี วาม กงั วลกบั ระบบความ ปลอดภยั และค้มุ ครองความเป็ นสว่ นตวั ในข้อมลู ของประชาชน โดยเฉพาะอยา่ งย่ิงข้อมลู เกีย่ วกบัสขุ ภาพ เช่น การเชื่อมโยงข้อมลู เข้ากบั ประกนั สงั คม ทแี่ พทย์สว่ นใหญ่ล้วนมมี มุ มองวา่ จะต้องสามารถเข้าถงึ ข้อมลู แตล่ ะ

บคุ คลได้อยา่ งรวดเร็วเพอื่ ใช้ประโยชน์ตอ่ การรักษาโรคได้อยา่ งทนั ทว่ งที ซง่ึ อนิ เทอร์เนต็ และสมาร์ทการ์ดสามารถรองรับ ความสามารถเหลา่ นไี ้ ด้ แตก่ ารป้ องกนั ข้อมลู จะต้องใช้คา่ ใช้จ่ายสงู และการตดั สนิ ใจวา่ จะใช้ระบบการรักษาความปลอดภยั จ านวนมากน้อยเพยี งไรนนั้ เป็ นสงิ่ ส าคญั ท่ีต้อง ได้รับการบริหารจดั การทดี่ ี - มมุ มองในเชิงธรุ กิจ นกั วเิ คราะห์ได้ กลา่ วถงึ กลยทุ ธ์การจดั การคณุ คา่ ในโครงการรัฐบาล อิเลก็ ทรอนกิ ส์ ด้วยการวเิ คราะห์ตามมมุ มองเชิงธุรกจิ โดยได้ร้องขอให้การเปลย่ี นรูปของทางรัฐบาล ด าเนนิ งานคล้ายกบั ภาคธรุ กิจ ซงึ่ เปรียบเสมอื นกบั ประชาชนก็คอื ลกู ค้าคนส าคญั คนหนงึ่ ท่ีสมควร ได้รับการบริการทดี่ แี ละทดั เทยี มกนั 6.5 การแลกเปลย่ี นข้อมลู ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ การแลกเปลย่ี นข้อมลู ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic Data Interchange) หรือเรียกสนั้ ๆ วา่ EDI คอื การแลกเปลย่ี นเอกสารทางธุรกิจระหวา่ งคคู่ ้าทท่ี าธุรกิจร่วมกนั ด้วยการสง่ ผา่ นข้อมลู จาก คอมพิวเตอร์เคร่ืองหนงึ่ ไปยงั อีกเครื่องหนง่ึ ส าหรับเอกสารอเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ ี่ถูกน ามาใช้แทนเอกสาร กระดาษนนั้ จะต้องเป็ นไปตามรูปแบบมาตรฐานสากล ซง่ึ มาตรฐานเปรียบเสมอื นกบั ภาษากลางที่ ใช้ สอ่ื สารระหวา่ งคคู่ ้าด้วยกนั ท าให้เอกสารอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์เหลา่ นสี ้ ามารถแลกเปลย่ี นกันได้ทว่ั โลก อกี ทงั้ เป็ นการ ประมวลผลแบบอตั โนมตั ิ เหมาะกบั งานทตี่ ้องท าซ้ าๆ เป็ นประจ า (Routine Document) ทกุ วนั และงานท่ตี ้องใช้ เอกสารจ านวนมาก ได้แก่ ใบสงั่ ซือ้ ใบปลอ่ ยสนิ ค้า ใบยืนยนั การซือ้ ขายระหวา่ ง คคู่ ้า การน าระบบ EDI มาใช้จะท าให้เกิดการตรวจสอบเอกสารระหวา่ งต้นทางและปลายทางเป็ นไป ได้อยา่ งรวดเร็วลดปัญหาการตรวจเช็คโดยเจ้าหน้าท่ี ระบบ EDI เป็ นระบบสอื่ สารข้อมลู ด้วย คอมพิวเตอร์เช่ือมโยงเป็ นเครือขา่ ย โดยผา่ นระบบเครือขา่ ยสอ่ื สาร หรือ เครือขา่ ยอนิ เตอร์เนต็ โดยมี การจดั ท าฐานข้อมลู และก าหนดรูปแบบของเอกสารทใี่ ช้ร่วมกนั เพือ่ ให้เป็ นมาตรฐาน และสามารถใช้งานได้อยา่ งกว้างขวาง ทงั้ ภายในประเทศและตา่ งประเทศ ระบบ EDI ถกู พฒั นาขนึ ้ มาเพ่ือลดต้นทนุ ลดความลา่ ช้า และ ลดข้อผิดพลาดที่เกิดขนึ ้ จากงาน ประจ าท่ีท าด้วยมือ ผ้ใู ช้อาจกรอกเอกสารข้อมลู ผดิ พลาดได้ และการชว่ ยลดข้อผิดพลาด ยอ่ มน าไปสู่ ความรวดเร็วในการรับสง่ ข้อมลู ระหวา่ งองค์กร เน่ืองจากข้อผิดพลาดที่เกดิ ขนึ ้ ยอ่ กอ่ ให้เกดิ ความ สญู เสยี และมีคา่ ใช้จา่ ยอนื่ ๆ ตามมามายมาย ได้แก่ - การสญู เสยี รายได้ เน่ืองจากเรียกเก็บเงินไมถ่ กู ต้อง - การปฏเิ สธการช าระเงิน กรณีไมเ่ ป็ นไปตามสญั ญาข้อตกลงระหวา่ งคคู่ า่ - ต้องเสยี คา่ ใช้จา่ ยเพม่ิ กบั การแก้ไขข้อผิดพลาดที่เกิดขนึ ้ เหลา่ นนั้ - ความลา่ ช้าในกระบวนการสงั่ ซือ้ แทนทจี่ ะได้รับการประมวลผลในทนั ที - เสอื่ มเสยี ช่ือเสยี ง รวมถงึ ความสมั พนั ธ์กบั ลกู ค้า ห น้ า | 9 จากค านยิ าม EDI ข้างต้น สามารถบง่ บอกได้วา่ ระบบ EDI จดั เป็ นรูปแบบหนงึ่ หรือ เป็ น สว่ นยอ่ ยของอคี อมเมิร์ชกว็ า่ ได้ จดุ ส าคญั หลกั ๆ คือ มมุ มองด้านการสอ่ื สารระหวา่ งคอมพิวเตอร์นนั้ เกิดขนึ ้ จากระบบสารสนเทศของทงั้ สองฝ่ังมากกวา่ การพจิ ารณาเพยี งเฉพาะตวั เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ เทา่ นนั้ หมายความวา่ ต้องใช้ระบบ สารสนเทศในการประมวลผลและจดั การข้อมลู ท่ีเก่ียวข้องกบั EDI รวมถงึ การบรู ณาการระบบ EDI เข้ากบั ระบบสารสนเทศตา่ งๆ ทีเ่ ก่ียวข้องเข้าด้วยกนั เช่น การ ประมวลผลใบสงั่ ซือ้ /ใบสง่ั ขาย ซง่ึ สามารถเช่ือมโยงเข้ากบั ระบบควบคมุ สนิ ค้าคงคลงั ระบบจดั สง่ ระบบบญั ชี เป็ นต้น 1. สว่ นประกอบของ EDI สว่ นประกอบส าคญั หลกั ๆ ประกอบด้วย - มาตรฐาน (Standard)มาตรฐานของ EDI เก่ียวข้องกบั ทรานแซกชน่ั เซต (Transaction Set) หรือ ชดุ ธรุ กรรม ซงึ่เปรียบเสมือนกบั ไฟลE์ DI ทใี่ ช้แทนเอกสารกระดาษ และถือเป็ นหนว่ ยการ สง่ ผา่ นของ EDI กลา่ วคอื ข้อมลู ที่สง่ ผา่ นระบบEDI จะมีความแตกตา่ งจากข้อมลู ตามเอกสารทวั่ ไปท่ี สว่ นใหญ่มกั จะมโี ครงสร้างไมแ่ นน่ อน ในขณะเดยี วกนั ข้อมลู ใน EDIจะถกู จดั ระเบยี บ ด้วยการเก็บคา่ ข้อมลู ลงใน DATA Element (Field) ที่แสดงข้อมลู เดยี ว เขน่ วนั ท่ีท าธรุ กรรม วนั ทซี่ ือ้ สนิ ค้า จ านวน ราคา ช่ือผ้สู ง่ ทอ่ี ยู่ และชื่อผ้รู ับ เป็ นต้น เมือ่ น ากลมุ่ ฟิลด์ดงั กลา่ วมารวมกนั ก็จะเป็น Data Segment(Record) และเม่ือน าหลายๆ เรคอร์ดมารวมกนั ก็จะกลายเป็ น Transaction Set (File) และชดุ แซกชน่ั นกี ้ ็จะกลายเป็ น

เอกสาร EDI ซง่ึ เป็ นเอกสารอิเลก็ ทรอนิกส์ทีใ่ ช้แลกเปลย่ี นกนั แทนเอกสาร ต้นฉบบั ท่ีเป็ นกระดาษ - ฮาร์ดแวร์และ ซอฟต์แวร์ (Hardware and Software) ฮาร์ดแวร์คือ เครื่องคอมพิวเตอร์ และอปุ กรณ์ทางคอมพิวเตอร์ทเ่ี กี่ยวข้อง ในขณะทซ่ี อฟต์แวร์ EDI (Translation Software) ทต่ี ิดตงั้ ลงในเครื่องคอมพวิ เตอร์ จะท าหน้าทแี่ ปลขา่ วสารจาก เอกสารให้มาเป็ นเอกสาร EDI และในทางกลบั กนั ก็จะสามารถแปลงกลบั มาเป็ นรูปแบบที่ผ้รู ับสามารถน าไปใช้ภายในองค์กรได้ - การสอ่ื สาร (Communication) คอื เทคโนโลยีทนี่ ามาใช้เพือ่ การสง่ ผา่ นข้อมลู จาก คอมพิวเตอร์เคร่ืองหนง่ึ ไป ยงั อกี เคร่ืองหนงึ่ ซงึ่ เก่ียวข้องกบั ผ้ใู ห้บริการเครือขา่ ย 2. EDI ท างานอยา่ งไร - กระบวนการจดั ซอื ้ โดยใช้ระบบเอกสาร(Paper-Based Purchasing Process) - กระบวนการจดั ซอื ้ ด้วยระบบ EDI (EDI Purchasing Process) ข้อดขี องระบบEDI สามารถแบง่ ออกเป็ น ดงั นี ้ข้อดที างตรง - ช่วยให้กระบวนการท าธุรกรรม มีความแมน่ ย าสงู ขนึ ้ ลดข้อผิดพลาด และใช้เวลาสนั้ ลง - ช่วยให้ปริมาณการประมวลผลธรุ กรรมในแตล่ ะวนั มมี ากขนึ ้ - ช่วยให้การสอื่ สารดีขนึ ้ ระหวา่ งส านกั งานใหญ่และพนกั งานขาย - สามารถเข้าถึงสตอ็ กสนิ ค้าของผ้ขู ายปัจจยั การผลติ หรือผ้ขู ายแตล่ ะราย โดยไมม่ ีคา่ ใช้จา่ ย - ช่วย ให้การติดตอ่ ซือ้ ขายทนั เวลากบั การขายมากขึน้ - สามารถน าข้อมลู จากฐานข้อมลู ไปใช้ประโยชนเ์ พื่อวิเคราะห์การขายตามสว่ นแบง่ ตลาด วเิ คราะห์การขายตามแตล่ ะพนื ้ ท่ี ตามกลมุ่ ของผ้บู ริโภค และตามกลมุ่ ผ้ขู าย - มคี า่ ใช้จ่ายต่ า ห น้ า |10 ข้อดีทางอ้อม - เพ่มิ ความปลอดภยั ในการท างาน รวมถึงข้อมลู ที่สง่ ผา่ นไปยงั ผ้ขู ายก็มคี วามปลอดภยั เชน่ กนั - ใช้งานง่าย เน่ืองจากเข้าถงึ เฉพาะผ้ทู ไี่ ด้รับสทิ ธ์ิเทา่ นนั้ - ใบสงั่ ซือ้ ท่ีได้รับ มีความนา่ เช่ือถือ - เพิ่มความสมั พนั ธ์ท่ีดรี ะหวา่ งคคู่ ้า 3. ผ้ใู ห้บริการ EDI (Value-Added Networks : VAN) - การเช่อื มตอ่ โดยตรง (Direct Connection EDI) เป็ นวิธีการ เชื่อมตอ่ ที่คคู่ ้าภายในเครือขา่ ย ตา่ งต้องมคี อมพิวเตอร์ท่ีท าหน้าทแ่ี ปลงเอกสาร EDI โดยเคร่ืองคอมพิวเตอร์จะเชื่อมตอ่ โดยตรงไปยงั คคู่ ้าแตล่ ะแหง่ ด้วยอปุ กรณ์โมเดม็ ทเี่ ชื่อมตอ่ กบั สายโทรศพั ท์(Dial-up) หรือสายเชา่ ความเร็วสงู (Leased Lines) ซง่ึ การเช่ือมตอ่ โดยตรงด้วยวธิ ี Dial-up ไมค่ อ่ ยนยิ ม เน่อื งจากความเร็วต่ าและมคี วามนา่ เช่ือถือต่ า จงึ มกั จะใช้ Leased Lineมากกวา่ เนอ่ื งจากมีความเสถียรและสง่ ผา่ นข้อมลู ด้วยความรวดเร็วและปลอดภยั กวา่ แตต่ ้องแลกกบัคา่ ใช้จา่ ย ท่สี งู กวา่ เชน่ กนั - การเชื่อมตอ่ EDI ผา่ นผ้ใู ห้บริการเครือขา่ ย (Value-Added Network : VAN) เป็ นรูปแบบ การเชื่อมตอ่ ทคี่ คู่ ้าแตล่ ะแหง่ ได้หนั มาใช้บริการ VAN (Value-Added Network) ซงึ่ เป็ นบริษัทผ้ใู ห้บริการเครือขา่ ย ที่จดั เตรียมอปุ กรณ์แบบเบ็ดเสร็จมาให้ ไมว่ า่ จะเป็ นอปุ กรณ์การ สอ่ื สาร ซอฟต์แวร์ ต้จู ดหมายทใี่ ช้รับสง่ ขา่ วสารระหวา่ งกนัรวมถงึ การสง่ ตอ่ ขา่ วสารอเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ ่ี ผนวกข้อมลู ของชดุ ทรานแซกชนั่ ส าหรับการใช้บริการ VAN นนั้ คคู่ ้าแตล่ ะแหง่จะต้องตดิ ตงั้ ซอฟต์แวร์ EDI Translator ซงึ่ ปกตผิ ้ใู ห้บริการเครือขา่ ย EDI หรือ VAN จะเป็ นผ้ดู าเนินการ และท าหน้าท่ี เป็ น ศนู ย์กลางไปรษณยี ์ส าหรับการรับสง่ ข้อมลู ระหวา่ งคคู่ ้าทีส่ ามารถรับสง่ ขา่ วสารได้ตลอด 24 ชวั่ โมง โดยขา่ วสารที่รับสง่ กนั อาจะเป็ นขา่ วสารแบบ EDI หรือ Non-EDI ก็ได้ 4. การช าระเงินบน EDI ส าหรับทรานเซกชน่ั เซตของ EDI บาง ชดุ ได้จดั เตรียมชดุ ค าสง่ั ไปยงั ธนาคารคคู่ ้า ซง่ึ ทราน เซกชน่ั เซตเหลา่ นเี ้ปรียบเสมือนตราสารเปลยี่ นมือ ที่สามารถโอน เปลยี่ นมอื ได้จากการสง่ มอบหรือ สลกั หลงั เชน่ ตว๋ั เงิน เป็ นต้น ซง่ึ ตว๋ั เงินอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ หลา่ นเี ้ทยี บกบั เชค็ สงั่ จา่ ย ทผี่ ้สู ง่ัจ่ายเงินได้ จา่ ยเงินให้แก่ผ้รู ับเงิน ตามจ านวนเงินท่รี ะบไุ ว้ในเช็ค ซง่ึ สามารถน าไปใช้เพ่ือด าเนนิ ธรุ กรรมการโอน เงินทางอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (Electronic Funds Transfers : EFT) กบั ธนาคารได้ทกุ แหง่ ด้วยการ เคลอื่ นย้ายเงินจากบญั ชีธนาคาร แหง่ หนงึ่ ไปยงั บญั ชีธนาคารอน่ื ๆ โดยทางธนาคารจะท าการเคลยี ริ่ง ผา่ นส านกั หกั บญั ชีอตั โนมตั ิ (Automated Clearing House : ACH) 5. EDI บนอินเทอร์เน็ต การแลกเปลยี่ นข้อมลู ทางอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (Electronic DataInterchange: EDI) เป็ นเทคโนโลยที ่ีใช้คอมพวิ เตอร์ในการรับ-สง่ เอกสารจากหนว่ ยงานหนงึ่ ไปยงั อกี หนว่ ยงานหนงึ่ โดย

สง่ ผา่ นเครือขา่ ย เช่น โทรศพั ท์ สายเคเบลิ ดาวเทยี ม เป็ นต้น แทนการสง่ เอกสารโดยพนกั งานสง่ สาร หรือไปรษณีย์ ระบบEDI จะต้องใช้รูปแบบของเอกสารที่เป็ นมาตรฐานเพ่อื ให้หนว่ ยงานทางธุรกิจหรือ องค์กรตา่ งๆ สามารถสอ่ื สารได้อยา่ งมี ประสทิ ธิภาพ