นางสาวณัฐธิดา ตุนีย์ รหัส120

ERUTARETIL IAHT FO YDUTS EHT สมุดบันทึกการเรียนรู้ ERUTARETIL IAHT FO YDUTS EHT วิ ช า แ น ว ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า ว ร ร ณ ค ดี ไ ท ย ( ๒ ๑ ๕ ๔ ๑ ๔ ๐ ๑ ) T H E T SR TAUV DE YL OT RF I PT HS AAI NLDI TME OR RA ET U R E THE STUDY OF THAI LITERATURE SAKONNAKHON RAJABHAT UNIVERSITY

ก

ข สารบัญ เ รื่ อ ง ห น้ า คำ นำ ก ส า ร บั ญ ข บั น ทึ ก ก า ร เ รี ย น รู้ ๑ ๒ -ประวัติส่วนตัว ๓ -จุดมุ่งหมายของรายวิชา ๔ -คอลัมน์ในใจฉัน -ความหมายและองค์ประกอบของวรรณคดีไทย ๗ และวรรณกรรมไทย ๘ -คอลัมน์ในใจฉัน ๑๑ -ปั จจัยที่มีอิทธิพลต่อการสร้างสรรค์วรรณคดี ๑๒ -คอลัมน์ในใจฉัน ๑๕ -ยุคสมัยวรรณคดี ๑๖ -คอลัมน์ในใจฉัน ๑๘ -การศึกษาขนบวรรณคดีไทย ๑๙ -คอลัมน์ในใจฉัน ๒๑ -ขนบวรรณคดีไทย ตัวละครในแบบฉบับบวรรณคดี ๒๒ -คอลัมน์ในใจฉัน ๒๔ -วรรณคดีกับชีวิต ๒๕ -คอลัมน์ในใจฉัน ๒๘ -วรรณคดีไม่ใช่เรื่องไกลตัว ๒๙ -คอลัมน์ในใจฉัน ๓๕ -บทบาทของวรรณคดีไทย ๓๖ -คอลัมน์ในใจฉัน ๓๘ -การวิจักษ์วรรณคดี ๓๙ -คอลัมน์ในใจฉัน ๔๐ -สร้างสรรค์ผลงานที่ได้รับแรงบันดาลใจจากวรรณคดีไทย -คอลัมน์ในใจฉัน

๑ ป ร ะ วัติ ส่ว น ตั ว profile ครูผู้สอน นางสาวณัฐธิดา ตุนีย์ อาจารย์พฤฒิชา นาคะผิว ชื่อเล่น : แอร์ รหัสนักศึกษา : ๖๔๑๑๕๒๔๕๑๒๐ มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร นักศึกษาชั้นปีที่ ๑ คณะครุศาสตร์ สาขาวิชาการสอนภาษาไทย รายวิชา : แนวทางการศึกษาวรรณคดีไทย THE STUDY OF THAI LITERATURE

๒ จุ ด มุ่ ง ห ม า ย ข อ ง ร า ย วิ ช า ๑. นักศึกษาสามารถสืบค้น วิเคราะห์ความรู้พื้นฐานทางวรรณคดีไทยได้ ๒. นักศึกษามีความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการจำแนกประเภทวรรณคดี ๓. นักศึกษาสามารถอธิบายหลักการวิเคราะห์วรรณคดีและนำไปประยุกต์ใช้ได้ ๔. นักศึกษามีทัศนคติที่ดีต่อวรรณคดีไทย เห็นคุณค่าและความสำคัญของ วรรณคดีไทย รายวิชา : แนวทางการศึกษาวรรณคดีไทย THE STUDY OF THAI LITERATURE

๓ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ตื่นเต้นในการเรียนคาบแรก ได้เจอเพื่อนๆ แนะนำตัวได้รู้จักกัน สนุกสนานมากๆ ปัญหาอุปสรรค - ไม่มีอุปสรรคปัญหาใดๆค่ะ เรื่องที่อยากรู้ต่อ - ทำไมเราถึงต้องเรียนวรรณคดีไทย นำไปประยุกต์ใช้ -นำไปประกอบอาชีพครูภาษาไทยในอนาคต ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

๔

๕

๖ เกณฑ์การจำแนก ประเภทวรรณคดี ๑.จำแนกตามลักษณะการเขียน ร้อยแก้ว ร้อยกรอง ๒.จำแนกตามจุดมุ่งหมาย วรรณคดีบริสุทธิ์ วรรณคดีประยุกต์ มุ่งในการนำไปใช้ประโยชน์ มุ่งให้เกิดอารมณ์ที่เพลิดเพลิน วรรณคดีแสดงอารมณ์ ๓.จำแนกตามเนื้อหา วรรณคดีเกี่ยวกับประเพณีและพิธีกรรม วรรณคดีประวัติศาสตร์ วรรณคดีเพื่อความบันเทิง วรรณคดีพุทธศาสนา วรรณคดีคำสอน ๔.จำแนกตามหลักฐานที่ได้มา วรรณคดีลายลักษณ์อักษร วรรณคดีมุขปาฐะ คือ วรรณคดีที่เขียนบันทึกไว้เป็นหลักฐาน เช่น อาจจารึกไว้ คือ วรรณคดีที่ไม่มีการบันทึกเป็นหลักฐาน ในใบลาน สมุดข่อย เป็นต้น เป็ นการจำแบบปากต่อปาก

๗ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ได้รับความรู้อย่างเต็มที่ มีการแอคทีฟตัวเองอยู่ตลอดเวลา ได้รู้จักว่าวรรณคดีและวรรณกรรรมแตกต่างกันอย่างไร ปัญหาอุปสรรค - ไม่มีอุปสรรคปัญหาใดๆค่ะ การเรียนการสอนดำเนินไปด้วย ความราบรื่น ทุกคนตั้งใจเรียน เรื่องที่อยากรู้ต่อ - วรรณคดีที่ได้รับการยกย่องและแต่งไปเพื่ออะไร นำไปประยุกต์ใช้ - เก็บเกี่ยวความรู้ให้มากที่สุดและนำไปเผยแพร่ให้กับเด็กๆ ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

๘

๙ อิ ท ธิพ ล ว ร ร ณ ก ร ร ม เ ป อ ร์เ ซีย - จี น - ช ว า - ม อ ญ เปอร์เซีย วรรณกรรมไทยที่ได้เค้าโครงเรื่องมาจาก วรรณกรรมเปอร์เซีย เช่น เรื่องสิบสองเหลี่ยม ทศมนตรี จีน วรรมกรรมจีนเล่มสำคัญที่สุดที่แปลไทย คือ สามก๊ก ในสมัย ร.๑ เป็นที่นิยมอ่านในไทยมาก เพราะสำนวนที่สละสลวย ชวา นางข้าหลวงเชื้อสายมลายูได้เล่าถวายเจ้าฟ้า ๒ พระในสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ แห่งกรุง ศรีอยุธยา คือ เรื่องอิเหนา มอญ วรรณคดีไทยที่ได้เค้าโครงเรื่องมาจาก พงศาวดารมอญ คือ ราชาธิราช

1. พุทธศานาและความเชื่อ มีอิทธิพล ๑๐ ทำให้กวีไทย นิยมสร้างสรรค์วรรณคดีเพื่อ เป็นพุทธบูชา ทำให้กวีภาคภูมิใจแต่งเป็น 2. วรรณกรรมพื้นบ้าน วรรณคดีต่อรูปแบบและเนื้อหาของวรรณคดีี มักมีเรื่องราวลึกซึ้งตรึงใจ ไทย ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 เป็นต้นมา เป็นตำนานของการตั้ง ถิ่นฐานคนไทยโบราณที่ดู น่าอัศจรรย์ใจ แต่ส่อถึงเค้า ความจริงอยู่ทำให้กวีติดใจ นำเนื้อเรื่องมาแต่งใหม่ สรุปองค์ความรู้ 3. อิทธิพลวรรณกรรม 4. ไทยเริ่มรับอิทธิพลตะวันตก ใน ร.5 ตะวันออกที่ปรากฎในไทย ปฏิรูปทางการเมืองและสังคมครั้งสำคัญ คือ วรรณกรรมอินเดีย ทำให้กวีไทยสร้างสรรค์งานร้อยกรองมากขึ้น เปอร์เซีย ชวา จีน มอญ เกิดวรรณคดีเรื่องสั้น นวนิยาย บทละครพูด 5. ผู้สร้างวรรณคดีมีีอิทธิพลมากที่สุด กวีนำประสบการณ์ที่ประทับใจตน มาประพันธ์ขึ้นเป็นวรรณคดีที่ปรุงแต่งด้วยภาษาภูมิหลังและลักษณะนิสัย ของกวี ตลอดจนสังคมและวัฒนธรรมในยุคสมัยกวี

๑๑ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ได้ทำงานกลุ่มร่วมกันกับเพื่อนครั้งแรก ได้คุยกันกับเพื่อนตื่นเต้นดีค่ะ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นหาข้อมูลช่วยกัน แข่งกับเวลาที่อาจารย์กำหนด ปัญหาอุปสรรค - สัญญาณอินเทอร์เน็ตไม่ค่อยเสถียร เรื่องที่อยากรู้ต่อ -เรื่อง ราชาธิราช มีเค้าโครงเรื่องมาจากไหน นำไปประยุกต์ใช้ -นำเทคนิคการสอนของอาจารย์ไปสอนเด็กๆ ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

ยุคสมัยวรรณคดี ๑๒ อาณาจักรสุโขทัย การสถาปนา อาณาจักรไทย จารึกวัดศรีชุม -ประมาณ พ.ศ. ๑๗๙๒ พ่อขุนบางกลางหาวและพ่อขุน การสถาปนาอาณาจักรไทย ผาเมืองขับไล่ขอมสบาดโขลญลำพงออกไปสถาปนา พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ครองกรุงสุโขทัย -พ.ศ. ๑๘๒๖ พ่อขุนรามคำแหงฯ ประดิษฐ์ลายสือไทย -พ.ศ. ๑๘๘๘ พระมหาธรรมราชาที่1 (ลิไทย) นิพนธ์ ไตรภูมิพระร่วง -พ.ศ. ๒๐๐๖ ถูกผนวกเข้ากับอยุธยาอย่างสมบูรณ์ เครื่องสังคโลก / ระบบชลปประทาน / ศิลปกรรม สุโขทัย อาณาจักรธนบุรี จารึกล้านนา / ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ / ชินกาลมาลีปกรณ์ -พ.ศ. ๑๘๓๙ พ่อขุนมังยรายสร้างนครเชียงใหม่ - ตกเป็นเมืองขึ้นพม่า พ.ศ. ๒๑๐๑ - เป็นเมืองขึ้นอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๓๑๗ (สมัยธนบุรี) - รวมเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรไทยในรัชกาลที่ ๔ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ประดิษฐ์อักษรล้านนา / ประมวลกฏหมาย / ศิลปกรรมล้านนา อาณาจักรล้านนา พงศาวดาร -พ.ศ. ๒๓๑๐ สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช กู้เอกราชจากพม่าและสถาปนากรุงธนบุรี -พ.ศ. ๒๓๑๓ รวบรวมบ้านเมืองเป็นปึกแผ่น -พ.ศ. ๒๓๒๕ เกิดการจลาจลถูกปราบดาภิเษกเปลี่ยนแปลงอำนาจการปกครอง สมุดภาพไตรภูมิ อาณาจักรอยุธยา พระราชพงศาวการกรุงศรีอยุธยา -พ.ศ. ๑๘๙๓ พระเจ้าอู่ทอง (สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑) -พ.ศ. ๑๙๙๘ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถปฏิรูปการปกครอง ตรา \"ศักดินา\" และ \"กฎมณเฑียรบาล” -พ.ศ. ๒๒๒๘ สมเด็จพระนารายณ์มหาราชส่งคณะทูตในฝรั่งเศส -พ.ศ. ๑๒๑๐ กรุงศรีอยุธยาเเพ้แก่กองทัพพม่า ครั้งที่ ๒ ศูนย์กลางการเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ / การควบคุมกำลังคน / ศิลปกรรมอยุธยา อาณาจักรรัตนโกสินทร์ พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ -พ.ศ. ๒๓๒๕ สมเด็จพระยามหากษัตริย์ศึกสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ \"พระบาทสมเด็จพระยอดฟ้าจุฬาโลก มหาราช\" -พ.ศ. ๒๔๒๕ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวปฏิรูปและสังคมไทย รักษาอธิปไตยของชาติ ศิลปกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ / ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทย

๑๓ ยุ ค ส มั ย ว ร ร ณ ค ดี ไ ท ย วรรณคดีสมัยสุโขทัยมีเรื่องอะไรบ้าง? (พ.ศ.๑๘๐๐-๑๙๒๐) นางนพมาศ (ตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์) ผู้เเต่ง: นางนพมาศ ศิลาจารึกหลักที่ ๑ สันนิษฐานว่าพ่อขุนรามคำแหงมหาราช ทรงพระราชนิพนธ์เอง จารึกขึ้นประมาณ พ.ศ. ๑๘๓๕ ศิราจารึกวัดป่ ามะม่วง ไตรภูมิพระร่วง (เดิมเรียก เตภูมิกถา) พญาดิไทยทรง พระราชนิพนธ์เป็นการกล่าวถึง มีทั้ง ๓ คือ กามภูมิ รูปภูมิ และอรูปภูมิ สุภาษิตพระร่วง ไม่สามารถบอกได้ว่าใครเป็นผู้แต่ง วรรณคดีสมัยอยุธยามีเรื่องอะไรบ้าง? (พ.ศ.๑๘๙๓-๒๓๑๐) อยุธยาตอนต้น (พ.ศ. ๑๘๙๓-๑๙๙๑) รัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ ลิลิตโองการแช่งนํ้า รัชกาลสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ลิลิตยวนพ่าย มหาชาติคำหลวง วรรณคดีที่สันนิษฐานว่าแต่งในสมัยอยุธยาตอนต้น ลิลิตพระลอ โคลงกำสรวล โคลงหริภุญชัย อยุธยาตอนกลาง (พ.ศ. ๒๑๕๓-๒๒๓๑) ยุคทองวรรณคดี กาพย์มหาชาติ โคลงสุภาษิต กาพย์ห่อโคลง โคลงนิราศ โคลงอักษรสามหมู่ เป็นต้น อยุธยาตอนปลาย (พ.ศ.๒๒๗๕-๒๓๑๐) กาพย์ห่อโคลงประJพUาSสTธIารNทอSงIแNดCงLบAทIลRะครเรื่องอิเหนา เพลงมาว โjคuลsงtนiิรnาsศiเจn้าcฟl้ าaอiภrัย@ eปmุณa iโณl .วcาทo mคำฉ|ัน+ท์1 8 2 9 3 7 8 3 9 2 8 3

๑๔ วรรณคดีสมัยธนบุรีมีเรื่องอะไรบ้าง? พ.ศ. ๒๓๑๐-๒๓๒๕ รามเกียรติ์ ผู้แต่ง: สมเด็จพระเจ้าธนบุรี (พระเจ้าตากสิน แต่ง ๔ ตอน ) ลิลิตเพชรมงกุฎ ผู้แต่ง: หลวงสรวิชิต หรือพระยาคลัง (หน) โคลงยลพระเกียรติสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ผู้แต่ง: นายสอน มหาดเล็ก อิเหนาคำฉันท์ ผู้แต่ง: หลวงสรวิชิต หรือเจ้าพระยาคลัง กฤษณาสอนน้ องคำฉันท์ ผู้แต่ง: พระภิทษุอัน นิราศพระยามหานุภาพไปเมืองจีน ผู้แต่ง: พระมหานุภาพ นิทานปาจิตตกุมารกลอนอ่าน ผู้แต่ง: พระราชโมธี วรรณคดีสมัยรัตนโกสินทร์ (ร.๑-ร.๔) มีเรื่องอะไรบ้าง) ร. ๑ราชาธิราช สามก๊ก พระไตรปิฏก ฉบับสังคายนา ลิลิตศรีวิชัยชาดก ลิลิตพยุหยาตราเพชรหลวง นิราศอิหร่านราชธรรม นิราศตลาดเกรียบ ร.๒-ร.๓ ยุคทองวรรณคดี บทละครเรื่องสังข์ทอง พระอภัยมณี บทเสภา เรื่องขุนช้างขุนแผน กาพย์เรื่องพระยาไชยสุริยา บทละครเรื่องอิเหนา ลิลิตตะเลงพ่าย ร.๔ รามเกียรติ์ ตอนพระรามเดินดง มหาชาติ ๕ กัณฑ์ นิราศลอนดอน นารายณ์ปราบนนทก บทรำดอกไม้เงินทอง วรรณคดีสมัยรัตนโกสินทร์ (ร.๕-ร.๖) มีเรื่องอะไรบ้าง) ร. ๕ บทละครเรื่องเงาะป่า ลิลิตนิทราชาคริต กาพย์แห่เรือ บทละคร เรื่องพระลอ บทละครเรื่องไกรทอง พันท้ายนรสิงห์ พระราชพิธี สิบสองเดือน ร.๖ นิทานทองอิน หัวใจชายหนุ่ม มัทนะพาธา ไตรภูมิพระร่วง ปลุกใจเสือป่า นิราศนครวัด นิราศเวตาล ท้าวเเสนปม

๑๕ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ได้นำความรู้เก่ามาทบทวน ในการเล่น kahoot เพื่อได้คะแนนโบนัส สนุกสนานมากค่ะ ปัญหาอุปสรรค - อินเทอร์เน็ตช้า เรื่องที่อยากรู้ต่อ - ในยุคทองวรรณคดี มีวรรณคดีเรื่องใดเกิดขึ้นใหม่บ้าง นำไปประยุกต์ใช้ -นำไปประกอบอาชีพครูภาษาไทยในอนาคต ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

๑๖ การศึกษาขนบวรรณคดีไทย การศึกษาขนบวรรณคดีไทย ขนบ หมายถึง น. แบบอย่าง , ระเบียบ , แผน ขนบทางวรรณคดีไทย หมายถึง จารีตนิยมทางวรรณคดีไทย จารีตนิยม หมายถึง วิธีการแสดงออกต่างๆ ที่เกิดขึ้นแบบซํ้าๆกัน ในการประพันธ์วรรณคดี ลักษณะจารีตนิยมทางวรรณคดีไทย ๒. บทอัศจรรย์ - แบบแผนทางฉันทลักษณ์ บทอัศจรรย์ มีขนบในการประพันธ์คือ - คำประณามพจน์และการลงท้าย ใช้สัญลักษณ์แทนการกล่าวถึงโดยตรง - แบบฉบับตัวเอก เพราะเรื่องการร่วมเพศเป็นเรื่องน่าอาย - ความเปรียบในเชิงต่างๆ พูดตรง ๆ ไม่ได้ แต่นั่นก็เป็นธรรมชาติ - บทพรรณนา ของมนุษย์ ซึ่งบทอัศจรรย์นี้ที่ช่วยทำให้ วรรณคดีครบรส ดังนั้น บทอัศจรรย์จึง ๑.บทพรรณนา เป็นการแสดงความสามารถของกวีและ ศิลปะการใช้การภาษาไม่ใช่อนาจาร บทพรรณนาธรรมชาติ แบ่งได้ 3 ประเภท ๓.บทชมโฉม -บทพรรณนาธรรมชาติโดยตรง -เปรียบเทียบนางอันเป็นที่รัก บทชมโฉม แบ่งออกเป็น 2 ประเภท -บทพรรณนาชมธรรมชาติเพื่อ -ชมแบบภาพรวม แสดงความคิดของกวี กวีมีขนบ -ชมแบบละเอียด ในการแต่งประพันธ์แบบฉบับ การเล่าชมโฉมความงามของตัวละครในเรื่อง ของตัวเอง มีบทเปรียบเทียบ ซึ่งตัวละครอาจจะเป็นมนุษย์ อมนุษย์ หรือ พรรณนากวีแต่งบทพรรณนา สัตว์ ซึ่งการชมนี้อาจจะเป็นการชมความเก่ง ธรรมชาติ เพื่อสื่อถึงความอุดม กล้าของกษัตริย์ ความงามของราชวัง เพราะ สมบูรณ์ ทำให้ผู้อ่านเห็นจริง ทำให้ผู้ที่อ่านนึกภาพตามเนื้อหา

๑๗ ๔.บทพรรณนาขบวนทัพ บทพรรณนาขบวนทัพ มี ๓ รูปแบบ ได้แก่ พลช้าง พลม้า พลรถ ทัพทหารเดินเท้ากวีมีขนบในการจัดลำดับขบวนทัพเป็นลำดับขั้น ตอน โดยเริ่มจากช้างม้า และทัพพลทหารเดินเท้า ขนบด้านการ สร้างตัวละครในสงคราม ทำให้ผู้อ่านเกิดความรู้สึกยิ่งใหญ่ในการ จัดเตรียมทัพและจินตนาการถึงการสู้รบ ๕.บทสระสรงทรงเครื่อง บทสระสรงทรงเครื่อง เป็นบทพรรณนาการอาบนํ้าแต่ง กายของตัวละคร มักพบในการแสดงโดยเฉพาะละครใน ขนบการแต่งบทสระสรงทรงเครื่องแต่ละละยุคสมัยมี เอกลักษณ์ของตน ทำให้ผู้อ่านจินตนาการของตัวละคร ได้ชัดเจนขึ้น เหตุที่มีบทสระสรงทรงเครื่อง เพื่อจะได้รู้ ถึงความวิจิตรในการแต่งกายตัวละคร

๑๘ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ได้ทำงานกลุ่มโดยอาจารย์สุ่มสมาชิกให้ ได้ความสามัคคีในการทำงาน เป็นทีม นำเสนองานออกมาได้ดี ปัญหาอุปสรรค - บ้านข้างๆตัดหญ้า เสียงดังรบกวนในขณะเรียน นำไปประยุกต์ใช้ - นำความรู้ที่ได้ไปศึกษาต่อในชั้นปีต่อๆไป ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

ขนบวรรณคดีไทย ตัวละครแบบฉบับวรรณคดีไทย ๑๙ “ว่าวิดับภรรยาประพฤติตัว ชั่วเจ็ดอย่างต่างต่างกัน” (ขุนช้างขุนแผน ตอนที่ ๒๖ พระเจ้าเชียงใหม่ชิงนางสร้อยทอง) เมีย ๗ ชนิด ๑. วธกาภริยา (เสนอผู้ฆ่า) } โบราณบอกว่าชั่ว ๒. โจรีภริยา (เสนอโจร) ๓. อัยยาภริยา (เสนอนาย) } โบราณบอกว่าดี ๔. มาตาภริยา (เสนอแม่) พระพุทธศาสนาสอนให้เป็น๗ ๕. ภคินีภริยา (เสนอน้อง) ๖. สขีภริยา (เสนอเพื่อน) ๗. ทาสีภริยา (เสนอทาส) นางเอกแบบฉบับวรรณคดีไทย มีรูปร่างและใบหน้าที่งดงาม เช่น นางบุษบา นางละเวงวัณฬา นางสีดา วาจาดี มีมารยาท เช่น บุษบา มีความซื่อสัตย์ จงรักภักดีและรักเดียวใจเดียว เช่น นางตะเภาทอง มีความขยัน เก่งงานบ้านงานเรือนมีความเห็นกุลสตรี พระเอกฉบับวรรณคดีไทย •มีความเป็นผู้นำ •มีจิตวิญญาณผจญภัย •มีความสามารถ •มีรูปร่างหน้าตาหล่อเหลา •ครองคู่ ครองแผ่นดิน ครองทรัพย์ ๕ พระเอกในวรรณคดีไทยที่มีใจรักเดียว • พระราม มีรักมั่นคง เข้มแข็ง ซื่อสัตย์ต่อนางสีดาไม่มองหญิงอื่น • พระสังข์ มีจิตใจงดงาม ไม่โอ้อวด ไม่ว่าจะเจออุปสรรค์มากมายเพียงใด ก็พร้อมที่จะสู้เพื่อนางรจนา • ท้าวแสนปม มีความกล้าหาญ เฉลียวฉลาด กตัญญู และซื่อสัตย์ต่อนางวุษาเพียงผู้เดียว • เจ้าชายสุทกุมาร กตัญญู ซื่อสัตย์ มีจิตใจงดงาม โดนบังคับให้แต่งงานกับหญิงอื่นแต่ก็ยังรักและซื่อสัตย์ต่อ นางอุทัยเทวี ไม่คิดนอกใจไปมีหญิงอื่น • พระรถเสน พระสุรน กตัญญู เก่งกล้าสามารถ มีรักที่มั่นคง ซื่อสัตย์ ต่อนางเมรี และในต่อมาเป็นพระสุรนและ นางมโนราห์

๒๐ ๕ อันดับพระเอก “เมียเยอะ” หนุมาน เหาะเหินเดินอากาศ และหาวเป็นเดือนเป็นดาว มีภรรยา ๕๐๐๖ คน อิเหนา มีภรรยา ๕ ตำแหน่ง แบ่งเป็นปีกซ้ายปีกขวา ทำให้มีภรรยา ๑๐ คน พระอภัยมณี เป่าปี่ มีเสน่ห์ดึงดูดเพศตรงข้ามสูง มีภรรยา ๕ คน ขุนแผน มีความสามารถ สติปัญญาเฉลียวฉลาด กล้าหาญ มีวิชาอาคม มีของวิเศษ ๓ อย่าง คือ ดาบฟ้าฟื้น กุมารทอง ม้าสีหมอก มีภรรยา ๕ คน ตัวละครฝ่ายปฏิปักษ์ในวรรณคดีไทย ตัวละครฝ่ายปฏิปักษ์ เป็นตัวต่อต้านตัวละครหลัก ตัวโกง และ ศัตรู และยังมาในรูปแบบภัย คุกคามหรืออุปสรรค์สำคัญของตัวละครหลัก เช่น ขุนช้างขุนแผน มีนิสัยโหดเหี้ยม เจ้าเล่ห์ สุเทษณ์เป็นตัวละครจากเรื่องมัทนะพาธา มีนิสัยเอาแต่ใจ เจ้าอารมณ์ ท้าวกะหมังกุหนิง เป็นคนประมาท ไม่รอบคอบ นางอาย อารมณ์ร้อน อิจฉาริษยา รามสูร มีนิสัยดุร้ายและอหังการ พระเอกนอกฉบับในวรรณคดีไทย เป็นเจ้าชายที่รูปงาม บอบบาง อรชรอ้อนแอ้น แต่จะไม่เก่งเรื่องการรบหรือการต่อสู้ การทำสงคราม แต่จะเก่งและมีความสามารถด้านอื่นๆแทน เช่น พระอภัยมณี ที่ไม่เรียนศิลป์ศาสตร์หรือพวกรัฐศาสตร์ แต่กลับมาเรียน “เป่าปี่” แทน พระปิ่นทอง ไม่มีความสามารถด้านการรบ มีแต่ความเจ้าเล่ห์ มะกะโท หรือ เจ้าฟ้ารั่ว เฉลียวฉลาดด้านปัญญา ไม่มีความสามารถด้านการรบ

๒๑ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ได้รู้จักรูปแบบการนำเสนองานที่หลากหลายรูปแบบที่น่าสนใจ ปัญหาอุปสรรค - ไม่มีอุปสรรคปัญหาใดๆค่ะ นำไปประยุกต์ใช้ -นำไปเป็นแนวทางในการทำสื่อการสอนได้ ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

วรรณคดีกับชีวิต ๒๒ แฟนพันธ์แท้ \"พระอภัยมณี\" คำกลอนบทนี้นมายถึงใคร พระโอษฐ์เอี่ยมเทียมสี่ลิ้นลี่จิ้ม เป็นลักยิ้มแย้มหลายทั้งซ้ายขวา < นางสุวรรณมาลี ขนงเนตรเกศกรกัลยา ดังเลขาผุดผ่องละอองนวล คำพูดปลอบประโอมนี้เป็นของใคร จำจะจากพรากพลัดกำจัดเจ้า อย่าสร้อยเศร้าสาบสภาทไม่ขาดสูญ อยู่จงดี ศรีสุดา อย่า อาดุร < ฤๅษี จงเพิ่มพูน มาสุกทุกเวลา คำกลอนบทนี้หมายถึงใคร ไม่คลาดเคลื่อนเหมือนองค์พระทรงเดช แต่ดวงเนตรแดงดุดังสุริย์ฉาย < นางผีเสื้อสมุทร ทรงกำลังดังพระยาคชาพลาย มีเขี้ยวคล้ายชนนีมีศักดา รู้ไหมที่เว้นว่างไว้คือใคร พวก... สายสมุทรผุดขึ้นสิ้น บ้างแลบลิ้น เหลื่อกตากลากล้น < ผีพราย เสียงโครมครามตามคลื่นเป็นหมื่นพัน ทะเลลื่นดังจะถล่มทราย

๒๓ รามเกียรติ์ในวิถีไทย (อดีต) ได้แก่ -สำนวนและภาษา -คติชนวิทยา -ศิลปะแขนงต่างๆ รามเกียรติ์ในวิถีไทย (ปัจจุบัน) ได้แก่ - รามเกียรติ์กับความคิดสร้างสรรค์ของเยาวชน - ไอเดียงานออกแบบของฝากเอกลักษณ์ไทย - ขบวนล้อการเมืองในงานฟุตบอลประเพณีจุฬาธรรมศาสตร์ - ของฝากเอกลักษณ์ไทย - รามเกียรติ์กับหน่วยงานราชการไทย - รามเกียรติ์กับสื่อสมัยใหม่ - รามเกียรติ์กับสถาบันพระมหากษัตริย์ไทย รามเกียรติ์ในวิถีไทย (สมัยใหม่) ได้แก่ - รามเกียรติ์กับละคร การ์ตูน เพลง ยูทูป - รามายณะในอินเดีย สรุป ทำไมรามเกียรติ์ยังเป็นมรดกวรรณคดีที่ยังมีชีวิต มรดกวรรณคดี : ตัวเรื่อง ตัวบท รูปแบบศิลปะที่ถ่ายทอด วรรณคดีเรื่องนี้มีมาแต่โบราณ ยังคงได้รับการสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน ยังคงอยู่ในการรับรู้ของคนในสมัยนี้อยู่

๒๔ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ตื่นเต้นแย่งกันตอบคำถามเพื่อได้คะแนนโบนัส ปัญหาอุปสรรค - มีโทรศัพท์เข้าในขณะที่เรียนทำให้หลุดออกจากห้อง นำไปประยุกต์ใช้ -นำไปประกอบอาชีพครูภาษาไทยในอนาคต ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

วรรณคดีไม่ใช่เรื่องไกลตัว ๒๕ กลุ่มที่ ๑ ขุนช้างขุนแผนในวิถีไทย สรุป วรรณคดีขุนช้างขุนแผนเป็นวรรณคดีที่มีชีวิต เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องไกลตัวเพราะปัจจุบัน มีการนำมาดัดแปลงเรื่องราวที่แปลกใหม่น่าสนใจมากขึ้น เช่น จิตกรรมฝาผนัง การแสดง ละคร เพลง การตั้งชื่อสิ่งของต่างๆ ภาพยนตร์ การ์ตูน แอนิเมชั่น และมีการเเพร่ออนไลน์ในรูปแบบ หลากหลาย สะท้อนให้เห็นมุมอารมณ์ความรู้สึกของตัวละคร ทำเรื่องขุนช้างขุนแผนเป็นที่นิยมใน ปัจจุบัน จึงทำให้วรรณคดีมีชีวิต กลุ่มที่ ๒ พระอภัยมณีในวิถีไทย สรุป ในรื่องของพระอภัยมณี สะท้อนให้เห็นสิ่งที่นำมาใช้ในชีวิตเราหลายอย่าง คือ ความรักควรมีสติไม่ลุ่มหลง เช่น นางผีเสื้อสมุทรหลงในพระอภัยมณี การรู้จักเคารพผู้ใหญ่ เช่น สินสมุทรขอขมาเมื่อต้องการหนีแม่ รู้จักปล่อยวาง เช่น นางผีเสื้อสมุทรหลงพระอภัยมณีจนไม่ยอมปล่อยวาง รักที่เริ่มต้นจากการโกหกย่อมจบลงด้วยความโศกเศร้าเสียใจ เช่น พระอภัยมณีที่โกหกว่ารักผีเสื้อสมุทรมาก ทั้งนี้เราสามารถนำไปใช้ในชีวิตจริงได้ไม่ว่าจะเลือกคบคนภายในจิตใจ ไม่ใช่เพียงรูป ลักษณ์ภายนอก การพึ่งพาอาศัยกัน ไม่หลงเชื่อคนง่าย

๒๖ กลุ่มที่ ๓ วรรณคดีไทยเป็นรายการโทรทัศน์ สรุป วรรณคดีไทยที่ออกสื่อในโทรทัศน์ ในปัจจุบันได้มีการนำมาเป็นหลักสูตรในการ เรียน การสอนโดยใช้ให้ถูกหลักวิชาการ การจัดทำสื่อข้อมูลในวรรณคดีลงอินเทอร์เน็ต เช่นเดียวกับ รายการ The mask ที่ทุกคนรู้จักกันดีมีการนำตัวละครในวรรณคดีมาใช้ คือ นักร้อง นักแสดง จะเลือกใส่หน้ากากตัวละครต่างๆที่ชอบ เป็นแนวคิดที่แปลกใน หลายๆคน ยกตัวอย่าง นักร้องที่มีความคิดใส่หน้ากากวรรณคดีไทย เจเจ กฤษณภูมิ ที่เอาสัญลักษณ์ของมัจฉานุที่เป็นทั้งลิงและปลามาเปรียบกับตนที่ เป็นนักร้องและนักแสดงนั่นเอง ชาติ สุชาติ ที่ไม่มองเวลาเป็นปีศาจแต่กับมองว่าเวลานั้นมีปัญญาและค้นหา กลุ่มที่ ๔ สัตว์ป่าหิมพานต์ สรุป จำแนกออกเป็น ๓ กลุ่ม ๑. สัตร์ทวบาท มี ๒ ขา ๒. สัตว์จตุบาท มี ๔ ขา แบ่งออกเป็น ๑๕ประเภท ๓. สัตว์จำพวกปลา ป่าหิมพานต์หรือหิมวันต์ เป็นป่าในวรรณคดีและความเชื่อในเรื่องไตรภูมิตามคติ ศาสนาพุทธและฮินดู ไตรภูมิพระร่วงมีมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย ในป่าหิมพานต์เต็มไปด้วยสัตว์นานาชนิด ซึ่งล้วนต่างจากสัตร์ที่มนุษย์ทั่วไปรู้จัก ป่าหิมพานต์ที่ตั้งอยู่เชิงเขาพระสุเมรุ สัตว์ป่าหิมพานต์เป็นสัตว์หลายอย่างที่ผสมกันแล้วตั้งชื่อใหม่ เช่น - ไกรศรจำแลง มีหัวหน้าเป็นมังกร มีหางเป็นราชสีห์ - อกรสรคาวี ผสมระหว่างสิงโตและวัว จิตรกรบางท่านก็วาดให้เหมือนม้า - คชสี เป็นสิงห์ผสมมีช่วงหัวเป็นช้าง

๒๗ สัตว์ในป่าหิมพานต์ปัจจุบัน มีการสร้างสรรศ์ผลงาน ดังนี้ ๑ . ภาพยนตร์/ ละคร ๒. ศิลปะแขนงต่างๆ เช่น จิตรกรรม ประติมากรรม ๓. หนังสือการ์ตูน/นิยาย กลุ่มที่ ๕ วรรณคดีไทย (Miss Universe Thailand 2021 สรุป จากการประกวด Miss Uninerse ของประเทศไทย แสดงให้เห็นถึงการส่งเสริม อนุรักษ์ ความเป็นไทย โดยให้สาวสวยแต่ละท่านแต่งชุดประจำชาติให้เกี่ยวกับวรรคดีไทย เพื่อเป็นการยกระดับของวรรคดีไทยให้มีชื่อเสียงในต่างประเทศและยังมีการจัดฉากเวทีพื้น หลังเวทีของให้เป็น วรรณคดีไทยทั้งหมด เพื่อดึงดูดความสนใจและความงดงามของ ประเทศ

๒๘ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ทุกคนตั้งใจเรียน ตั้งใจดูเพื่อนนำเสนองาน ปัญหาอุปสรรค - อากาศร้อน โทรศัพท์แบตหมด นำไปประยุกต์ใช้ - นำไปปรับใช้ในการศึกษาในการทำสื่อการสอนได้ ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

บทบาท ๒๙ ของวรรณคดีไทย .วรรณคดีเป็นเครื่องบันเทิงใจ สรวลเสียงขับอ่านอ้าง ใดปาน ฟังเสนาะใดปูน เปรียบได้ เกลากลอนกล่าวกลการ กลกล่อม ใจนา ถวายบำเรอท้าวไท้ ธิราชผู้มีบุญฯ (ลิลิตพระลอ) ถอดความ เป็นกวีนิพนธ์ที่ไพเราะมากหาอะไรมาเปรียบไม่มี แต่งขึ้นเพื่อถวายพระมหากษัตริย์ เพื่อความเพลิดเพลิน \"จึงได้เอากระดาษมาเขี่ย ๆ เรื่องที่ไม่เป็นแก่นสาร คุมเป็นเรื่องขึ้นเล่น พอให้เพลินใจ\" (เงาะป่า) ร.๖ พระราชนิพนธ์เรื่องนี้ขึ้นเพื่อพระราชทาน แด่สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจีบรมราชินี ผู้ทรงประสงค์จะใคร่ทราบเรื่องอวตารต่างๆ ของพระนารายณ์โดยพิสดาร (ลิลิตนารายณ์สิบปาง) วรรณคดีที่ใช้ประกอบการแสดง

วรรณคดีมีไว้สั่งสอน ๓๐ จารึกวัดโพธิ์ โคลงโลกนิติ ประชุมสุภาษิตสอนหญิง วรรณคดีมีไว้ส่งสาร สามก๊ก ราชาธิราช โคลนติดล้อ วรรณคดีเป็นส่วนหนึ่งของพิธีต่างๆ ผู้แต่งกลอนนี้มีความประสงค์ จะให้กลอนนี้มีบทบาทอย่างไร? ลิลิตโองการแช่งนํ้า แมอ้ัเนนจ็แเอบ้จตอ็จ่บยลนอืตตม่นาาปหลยามืหเก่พนหวแราวาสนาะลนนิเ้นหจน็ูบะแไแใมล่ห้คร้วู้เลสหจิ้็นนาบคยซใลจากาย ประชุมกาพย์เห่เรือ มหาชาติคำหลวง ...ผู้แต่งต้องการสอนในเรื่อง การพูด คำพูดมีหลายอย่าง เช่น พูดจาไพเราะ, พูดจาหยาบคาย, พูดเพ้อเจ้อ, พูดส่อเสียด, ฯลฯ การพูดจาที่ดีและถูกใจคนฟัง คือ ต้องพูดจาให้ไพเราะ คำพูด ที่ไพเราะ ย่อมทำให้ผู้ฟังมีความสุข แต่ถ้าคำพูดใดที่ไม่ไพเราะจะทำให้ผู้ฟังเสียใจและเจ็บใจจนวันตาย

คุณค่าของวรรณคดีไทย ๓๑ ๑.วรรณคดีไทยช่วยเสนอภาพสังคมไทยในแง่มุม ๒.วรรณคดีไทยช่วยยกระดับจิตใจของผู้อ่าน (ความเชื่อเรื่องความดี ความเชื่อเรื่องกรรม) ๓.วรรณกรรมไทยแสดงให้เห็นภูมิปัญญาทางภาษาและวัฒนธรรมของคนไทย ศิลปะการประพันธ์ในวรรณคดีไทย การสร้างสรรค์ให้ วรรณคดีมีความไพเราะ มีความหมายดีทำให้ผู้อ่าน ประทับใจ เรียกว่า วรรณศิลป์ ซึ่งมี ๓ ลักษณะดังนี้ การเล่นเสียง เล่นเสียงพยัญชนะ ,เสียงสระ,เสียงวรรณยุกต์ การเล่นเสียง คือ การสรรคำให้มีเสียงสัมผัสเป็นพิเศษกว่าปกติเพื่อให้เกิดทำนอง เสียงที่ไพเราะน่าฟัง และเพื่ออวดฝีมือของกวี มีทั้งการเล่นเสียงพยัญชนะ เล่นเสียงสระ และเล่นเสียงวรรณยุกต์ สัมผัสสระ จิบจับเจาเจ่าเจ้า รังมา - สัมผัสใน เจา-เจ้า-เจ้า,จั่น-จรร,จ่า-จ้า, ค้อย-ค่อย-คอย,ซอน-ซ่อน-ซ้อน,เร้า-เอา จอกจาบจั่นจรรจา จ่าจ้า - สัมผัสนอก มา-จา-หา,จ้า-หน้า เค้าค้อยค่อยคอยหา เห็นโทษ สัมผัสอักษร ซอนซ่อนซ้อนสริ้วหน้า นิ่งเร้าเอาขวัญ - สัมผัสใน เจา-เจ้า-เจ้า,จั่น-จรร, จ่า-จ้า,ค้อย-ค่อย-คอย,ซอน-ซ่อน-ซ้อน สัมผัสวรรณยุกต์ - สัมผัสใน เจา-เจ้า-เจ้า,จั่น-จรร,จ่า-จ้า,ค้อย-ค่อย-คอย,ซอน-ซ่อน-ซ้อน การเล่นคำ การเล่นคำพ้อง,การเล่นคำซํ้า,การเล่นคำเชิงคำถาม การเล่นคำ คือ การสรรคำมาเรียงร้อยในคำประพันธ์โดยพลิกแพลงให้เกิด ความหมายพิเศษและแปลกออกไปจากที่ใช้กันอยู่ เพื่ออวดฝีมือของกวี เช่นเดียว กับการเล่นเสียง *การเล่นคำพ้องเสียง เบญจวรรณจับวัลย์ชาลี เหมือนวันเจ้าวอนพี่ให้ตามกวาง *การเล่นคำพ้องรูป ไม่เมาเหล้าแต่เรายังเมารัก สุดจะหักห้ามจิตคิดไฉน ถึงเมาเหล้าเช้าสายก็หายไป แต่เมาใจนี้ประจำทุกคํ่าคืน

*การเล่นคำซํ้า ๓๒ การเล่นคำซํ้า คือ การนำคำคำเดียวมาใช้ซํ้าๆ ในที่ใกล้ๆ กัน เพื่อยํ้าความหมายของคำให้หนักแน่นขึ้น ...แต่แม่เที่ยวเซซังเสาะแสวงทุกแห่งห้องหิมเวศทั่วประเทศทุกราวป่า สุดสายนัยนาที่แม่จะตามไปเล็งแล สุดโสตแล้วที่แม่จะซับทราบฟังสำเนียง สุดสุรเสียงที่แม่จะร่ำเรียกพิไรร้อง สุดฝีเท้าที่แม่จะเยื่องย่องยกย่างลงเหยียบดิน ก็สุดสิ้นสุดปัญญาสุดหาสุดค้นเห็นสุดคิด (มหาเวสสันดรชาดก) *การเล่นคำเชิงคำถาม การเล่นคำเชิงคำถาม คือ การเรียบเรียงถ้อยคำให้เป็นประโยคเชิงถาม แต่เจตนาที่แท้จริงไม่ได้ถาม เพราะไม่ต้องการคำตอบ แต่ต้องการเน้นให้มีข้อความมีนํ้าหนักดึงดูดความสสนใจและให้ผู้ฟังคิดตาม เปลก็ไกวดาบก็แกว่งแข็งหรือไม่ ไม่อวดหยิ่งหญิงไทยมิใช่ชั่ว ไหนไถถากตรากตรำไหนทำครัว ใช่รู้จักแต่จะยั่วผัวเมื่อไร (นารีเรืยงนาม) การใช้ภาพพจน์ อุปมา,อุปลักษณ์,บุคคลวัต,การเลียนเสียงธรรมชาติ การใช้ภาพพจน์ คือ การใช้คำเพื่อสร้างจินตภาพ (ภาพในใจ) แก่ผู้อ่านโดยการ เรียบเรียงถ้อยคำด้วยวิธีการต่างๆ ให้พิเศษกว่าการเรียงลำดับคำหรือการใช้ความ หมายของคำตามปกติ อุปมา = การเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งเหมือนอีกสิ่งหนึ่ง โดยนำสองสิ่งที่ต่างจำพวกกันแต่มีลักษณะ เด่นเหมือนกันมาเปรียบเทียบกัน และใช้คำแสดงความเปรียบว่า เหมือน ดุจ ดั่ง ราว ราวกับ เปรียบ ประดุจ เฉก เล่ห์ ปาน ประหนึ่ง เพียง เพี้ยง พ่าง ปูน ฯลฯ คุณแม่หนาหนักเพี้ยง พสุธา พสุธา หมายถึง (แผ่นดิน) คุณบิดรดุจอา- กาศกว้าง ศิขรา หมายถึง (ยอดเขา) คุณพี่พ่างศิขรา เมรุมาศ เมรุมาศ หมายถึง (เขาพระสุเมรุ) คุณพระอาจารย์อ้าง อาจสู้สาคร สาคร หมายถึง (แม่น้ำ) (โคลงโลกนิติ) ถอดความ พระคุณของมารดานั้นยิ่งใหญ่เปรียบได้กับแผ่นดิน พระคุณของบิดานั้นเล่าก็กว้างขวางเปรียบได้กับ อากาศ พระคุณของพี่นั้นสูงเท่ากับยอดเขาพระสุเมรุ และพระคุณของครูบาอาอาจารย์ก็ล้ำลึกเปรียบได้ กับน้ำในแม่น้ำทั้งหลาย

ข้อพึงระวัง ๓๓ การเปรียบเทียบแบบธรรมดา การเปรียบเทียบแบบอุปมา เชียงใหม่เหมือนกับกรุงเทพ อากาศที่เชียงใหม่ร้อนประดุจมีไฟบรรลัยกัลป์มาล้างโลก ไม่คลาดเคลื่อนเหมือนองค์พระทรงเดช แต่ดวงเนตรแดงดูดังสุริย์ฉาย ทรงกำลังดังพระยาคชาพลาย มีเขี้ยวคล้ายชนนีมีศักดา (พระอภัยมณี) อุปลักษณ์ = การเปรียบว่าสิ่งหนึ่งเป็นอีกสิ่งหนึ่ง โดยนำสิ่งสองสิ่งต่างจำพวกกัน แต่มีลักษณะเด่นเหมือนกัน มาเปรียบเทียบเช่นเดียวกับอุปมา แต่ไม่ใช้คำแสดงความเปรียบว่า เหมือน คล้าย ดัง ฯลฯ อย่างอุปมา ในการเปรียบอุปลักษณ์ มักมีคำว่า เป็น หรือ คือ ลมพัดคือพิษต้อง ตากทรวง อินทนิลคือแข่งคม เนตรแต้ม พ่อตายคือฉัตรกั้ง หายหัก แม่ดับดุจรถจักร จากด้วย ลูกตายบ่วายรัก แรงร่ำ เมียมิ่งตายวายม้วย มืดคลุ้มแดนไตร (โคลงโลกนิติ) บุคคลวัต = การสมมุติสิ่งไม่มีชีวิต พืช สัตว์ หรือความคิดที่เป็นนามธรรมให้มีความคิด ความรู้สึก และอาการ แสดงออกเยี่ยงอย่างมนุษย์ กรวดทรายกระจิริดเร่ร่อน มาหลับนอนข้างขอนไม้ล้ม กาละช้าหึงกลึงจนกลม นานนมกว่าล้านปีปลาย (ลำนำภูกระดึง) การเลียนเสียงธรรมชาติ = กลวิธีการประพันธ์อย่างหนึงที่ถ่ายเสียงต่างๆ ที่ไม่ใช่คำพูด เช่น เสียงสัตว์ร้อง เสียงคนร้อง เสียงดนตรี ฯลฯ ไว้ในบทประพันธ์เพื่อให้ผู้อ่านเกิดความรู้สึกได้ยินเสียงนั้นๆ ตามเนื้อความในเรื่องไป ด้วย นกกระเรียนเวียนลงหนอง ตรองเที่ยวย่องร้องแกร๋แกร๋ (กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง) ต้อยตะริดติดตี่เจ้าพี่เอ๋ย จะละเลยเร่ร่อนไปนอนไหน แอ้อี๋อ่อยสร้อยฟ้าสุมาลัย แม้นเด็ดได้แล้วไม่ร้างให้ห่างเชย (นิทานคำกลอน เรื่องพระอภัยมณี)

กิจกรรม : หาศิลปะการประพันธ์ในบทเพลง ๓๔ เพลง : หมาวัด

๓๕ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - มีการบ้านงานเดี่ยวครั้งแรกให้นักศึกษาไปหาเพลงที่มีศิลปะในการประพันธ์ ต่างๆ มานำเสนอ ได้รู้จักเพลงที่ไม่เคยฟังและได้เข้าใจศิลปะในการแต่งเพลงด้วย ว่ามีการสัมผัสอย่างไร อะไรบ้าง สนุกดีค่ะมีการสุ่มรหัสมานำเสนอ ปัญหาอุปสรรค -ไม่มีค่ะ เพื่อนๆทุกคนตั้งใจเรียน นำไปประยุกต์ใช้ - นำไปเป็นแนวทางในการเรียนต่อ ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

การวิจักษ์วรรณคดี ๓๖ การวิจักษ์วรรณคดีคืออะไร? การอ่านวรรณคดี โดยใช้ความคิดพิจารณาไตร่ตรอง การวิจักษ์วรรณคดีคืออะไร? กลั่นกรองแยกแยะและแสวงหาเหตุผล เพื่อประเมินคุณคาของ วรรณคดีไดอยา งมีเหตุผล วรรณคดีวิจักษ์? วิจักษ์=ความเข้าใจ+ความตระหนักในคุณค่า (เข้าถึง) ทำอย่างไรจึงจะเข้าใจและเข้าถึงวรรณคดี *วรรณคดีวิจักษ์ เราอ่านวรรณคดีไทยไปทำไม? หมายถึง การทำความเข้าใจเกี่ยววรรณคดีทุกแง่ทุกมุม เกิดความรู้ ความคิด ความเข้าใจ รู้แจ้งในคุณค่าของวรรณคดีในฐานะศิลปกรรมทางภาษา ซึ่งมีความงดงามไพเราะ ผสมผสานกับความลึกซึ้งทางอารมณ์และความคิด ทำให้ ผู้อ่านเกิดความเข้าใจโลกและชีวิตอย่างลึก ทำอย่างไรจึงจะเข้าใจและเข้าถึงวรรณคดี ๑.อ่านอย่างละเอียด ๒.ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน ๓.พิจารณาประเภท เนื้อหา+จุดมุ่งหมาย เราอ่านวรรณคดีไทยไปทำไม? ๗.พิจารณากลวิธี ๔.พิจารณาเนื้อหา ในภาพรวม ๑.อ่านเพื่อความเพลิดเพลิน ๖.วินิจสาร ๒.อ่านเพราะชอบ เป็นเรื่องที่ถูกกับนิสัยและชีวิตของ (ตีความ) ๕.พิจารณาองค์ ตัวเอง ประกอบวรรณคดี ๓.อ่านเพราะเป็นเรื่องที่แปลกและต่างจากที่เคยเจอ ตามประเภทนั้น ๔.อ่านอย่าเพ็งเล็งข้อเท็จจริงเหมือนอย่างตำรา ๕.อ่านเพื่อเพิ่มพูนประสบการณ์ชีวิต ๖.อ่านเพื่อรับรสความงามความไพเราะของบท ประพันธ์

๓๗ ประโยชน์ของการวิจักษ์วรรณคดี -ทำให้เกิดการสร้างรสนิยมสุนทรีย์ในการศิลปะ -ทำให้ผู้อ่านแยกแยะงานชั้นเยี่ยมออกจากงานเขียนพื้นๆทั่วไปได้ -เกิดการเปรียบเทียบพื้นฐานในการประเมินคุณค่าหนังสือได้ต่อไป แนวทางการศึกษาวรรณคดีไทย -การศึกษาวรรณคดีไทยเชิงประวัติ -การศึกษาวรรณคดีไทยเชิงวิเคราะห์เนื้อหาและวรรณศิลป์ -การศึกษาวรรณคดีไทยเชิงเปรียบเทียบ ประวัติศาสตร์นิยม การศึกษาวรรณคดีไทยเชิงประวัติ คือ การศึกษาวรรณคดีโดยใช้เหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์ ที่เกี่ยวข้องมาเป็นเครื่องมือ หรือ เรียกว่า การศึกษาประวัติวรรณคดี ศึกษาผู้แต่งวรรณคดี ศึกษาการกำเนิดของวรรณคดี ศึกษาเหตุการณ์ที่มีอิทธิพลต่อวรรณคดี ศึกษาประวัติวรรณคดีและการชำระวรรณคดี การศึกษาวรรณคดีไทยเชิงวิเคราะห์เนื้อหาและวรรณศิลป์ ๑.วิเคราะห์เนื้อหาและวรรณศิลป์ของวรรณคดีไทยเฉพาะเรื่อง ๒.การวิเคราะห์เนื้อหาและวรรณศิลป์ในงานของนักเขียนเฉพาะบุคคล ๓.การวิเคราะห์เนื้อหาและวรรณศิลป์ในวรรณคดีเฉพาะประเภท การศึกษาวรรณคดีไทยเชิงวรรณคดีเปรียบเทียบ ข้ามชาติ เช่น ซาตานในวรรณกรรมตะวันตกและมารในวรรณกรรมไทย ข้ามศาสตร์ เช่น การใช้วิทยาศาสตร์ในนวนิยายของแก้วเก้า ข้ามศิลป์ เช่น รามเกียรติ์ : ความสัมพันธ์ระหว่างวรรณกรรมกับทัศนศิลป์

๓๘ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - มีความสุขในการเรียน ห้องเรียนสนุกสนาน มีการเปิดไมค์ ถาม-ตอบกับอาจารย์ ปัญหาอุปสรรค - ไม่มีค่ะ เรื่องที่อยากรู้ต่อ - ทำอย่างไรถึงจะเข้าถึงวรรณคดีไทย นำไปประยุกต์ใช้ -นำไปประกอบอาชีพครูภาษาไทยในอนาคต ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

สร้างสรรค์ผลงานที่ได้รับแรงบันดาลใจ ๓๙ จากวรรณคดีไทย กลุ่มที่ ๑ นางสิบสอง Meeting Zoom / cover รักติดไซเรน เป็นการทำเพลงเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับความเป็นมาของนางสิบสอง ผ่านบทเพลงรักติดไซเรน นำมาเสนอเพื่อให้มีการจำง่ายมากขึ้น กลุ่มที่ ๒ ศึกแห่งศรี Rov ในดินแดนหิมพานต์ เป็นการนำเกม Rov มาประยุกต์มีการนำสัตว์ป่าในหิมพานต์มาสร้างเป็นแผนที่ ใหม่ โดยมีการสอดแทรกตัวละครในวรรณคดีเข้าไป เป็นการต่อสู้และมีสกิลนั้นเป็น ลักษณะนิสัยและความสามารถของตัวละครในวรรณคดี เพื่อให้เกมดูมีประโยชน์ กลุ่มที่ ๓ เมื่อพระเอกในวรรณคดีมาเกิดใหม่เป็นโอปป้าเกาหลี เป็นการยกตัวอย่างพระเอกในซีรี่ย์เกาหลีที่มีคาแรคเตอร์ที่โดดเด่นและ คล้ายคลึงกับพระเอกในวรรณคดีไทยมานำเสนอในรูปแบบ instagram ยกตัวอย่าง เช่น พระอภัยมณี ซึ่งมีลักษณะเด่น คือ เป็นผู้ที่มีความสุภาพอ่อนโยน กตัญญู ฉลาด เหมือนกับ ยูจอง จากเรื่อง Cheese in the trap กลุ่มที่ ๔ แก้วหน้าม้า เป็นการนำวรรณคดี เรื่อง แก้วหน้าม้า มานำเสนอในรูปแบบการแต่งหน้าโดย เพื่อนในกลุ่ม เพื่อสื่อให้เห็นว่าไม่ว่าจะสวยหรือขี้เหร่นั้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับหน้าตาแต่ขึ้นอยู่ กับจิตใจและความสามารถ และเพิ่อนได้ยกตัวอย่างบทประพันธ์เพื่อให้เห็นภาพได้ ชัดเจน กลุ่มที่ ๕ เพลงทุกข์ระทมปมความรัก เป็นการนำวรรณคดีสโมสร ด้านบทละครพูดคำฉันท์ เรื่องมัทนะพาธา มานำ เสนอเป็นบทเพลงที่ถ่ายทอดเกี่ยวกับความทุกข์ที่เกิดจากความรัก มีบทเพลงชื่อว่า เพลงทุกข์ระทมปมความรัก

๔๐ คอลัมน์ในใจฉัน ความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้น - ได้รับความรู้และความสนุกสนานในการดูการนำเสนองานกลุ่มชิ้นสุดท้าย ปิดคอร์สเรียนที่มีทั้งความสนุกและความเศร้า คิดถึงอาจารย์นะคะ หนูขอ ขอบพระคุณอาจารย์ที่ได้ให้ความรู้อย่างเต็มกำลังความสามารถ มอบความ สนุกสนานให้กับนักศึกษา ฝึกนศ.ให้กล้าพูดกล้าตอบ หนูจะนำคำสอนของ อาจารย์ไปปรับใช้ในการศึกษาในอนาคตต่อไปนะคะ ปัญหาอุปสรรค - ไม่มีอุปสรรคปัญหาใดๆค่ะ ทุกคนตั้งใจนำเสนองานตัวเองและ เพื่อนๆทุกคนตั้งใจเรียน นำไปประยุกต์ใช้ -นำรูปแบบการนำเสนองานไปปรับใช้เป็นสื่อการเรียนการสอน ประเมินความตั้งใจของตัวเอง

ต้องฝึกเขียน เรียนไว้ ให้เลิศหรู เป็นประตู สู่โลก โชคดั่งฝัน รู้ลึกกว้าง สร้างภูมิ คอยคุ้มกัน ต้องมุ่งมั่น ขันแข่ง แหล่งวิชา