บทที่ 3 ประเภทของสื่อในการประชาสัมพันธ์

ประเภทของสื่อ ในการประชาสมั พนั ธ บทที่ 3 วชิ า การประชาสมั พนั ธเ พอื่ สํานกั งาน ครอู รนิ ทยา ใจเอ แผนกวชิ าการจัดการสาํ นกั งาน วิทยาลยั อาชวี ศกึ ษาเชียงใหม

สื่อประชาสัมพันธเปนเครื่องมือและส่อื กลางในการ สอ่ื สารจากองคกรสูกลุม เปา หมายการสรา งความสมั พนั ธอนั ใกลชิด ใหเ กิดข้ึนระหวางองคก รกบั สาธารณชนในปจจุบนั สอื่ ในการประชาสัมพันธมีมากมาย หลากหลาย อนั เปน ผลมาจากการพัฒนาเทคโนโลยีของโลกในปจ จุบนั

สอื่ ในการเผยแพรในการประชาสัมพนั ธ มีหลายประเภท ทส่ี ําคญั และใชก นั อยา งกวางขวาง ไดแ ก คําพดู ส่ิงพมิ พ ภาพโฆษณา ภาพยนตร วิทยุกระจายเสียง โทรทัศน นทิ รรศการและการจัดงานพเิ ศษ

สื่อคําพูด เปนสือ่ ทีใ่ ชโดยทว่ั ไปมากท่สี ุด มีขอจาํ กดั นอ ย สามารถใชอวัจภาษา เชน กริ ิยาทา ทาง การเคล่อื นไหว สีหนา นาํ้ เสยี ง ฯลฯ มาประกอบการพดู เสรมิ ความเขาใจ ไดละเอียด ชดั เจน รวดเร็ว มากกวา วิธีอ่ืน คา ใชจ ายนอ ย และสามารถสรางความประทับใจจากบุคลกิ ภาพของผพู ดู ไดมาก ขอ จํากัดคอื ขาดความถาวรคงทน ไมม ีหลักฐาน รองรอยเหมือนเอกสาร ผูฟง หมดโอกาสฟง ซาํ้ หรอื ขาด โอกาสในการทบทวนกลับไปกลับมาเชน เดียวกับการอาน หรอื ดูภาพ

นพิ นธ ศศิธร กลา วถึงภาวะผูนํากับการพูดเพื่อความสมั พนั ธท ี่ดี ควรมีคณุ สมบตั ิ ดังน้ี 1. มคี วามม่ันใจและช้นั เชงิ ดี 2. มคี วามกระฉับกระเฉงและแจมใส 3. มีความจริงใจและแสดงความคิดเห็นทเี่ ปน ตวั เอง 4. มคี วามปราดเปรอ่ื ง เชาวป ญญา และรอบรู 5. มคี วามเปน ธรรม 6. มคี วามหนักแนนและสาํ รวม 7. มคี วามเหน็ อกเห็นใจ เขา ใจ ใหเ กียรติผฟู ง 8. มีความเด็ดเดี่ยว 9. มลี กู เลน โดดเดน

คุณสมบตั ทิ ี่ดขี องผูพูดนบั วามีสวนชว ยในการพดู แตอยาลมื วา บคุ ลิกภาพของผพู ดู ไมใชห ลักสาํ คญั ของ เนอ้ื หา ดงั นนั้ ลักษณะของคําพูดท่ใี ชเพื่อประชาสัมพนั ธ จึงควรใชกบั เร่ืองสัน้ ๆ งาย ๆ ตรงไปตรงมา ไมซ บั ซอน ยา้ํ ขอ ความสาํ คัญบอยคร้ังเพ่อื ชวยใหจดจํา รวมทั้งสราง ความนิยมเลอ่ื มใสดว ยน้าํ เสยี งท่ไี พเราะ หนกั แนน ใชถ อยคําท่ีกนิ ใจ โนมนา ว เราอารมณ จูงใจผฟู งดว ย เหตผุ ล

ประเภทของการใชส อื่ คาํ พูดเพือ่ การประชาสัมพนั ธ สอ่ื คําพดู เปนเคร่ืองมอื ท่ใี ชกนั อยา งกวางขวางและตลอด เวลา เจาหนา ท่หี รอื หนว ยงานทีเ่ ก่ียวขอ งกบั การ ประชาสมั พนั ธ จงึ ควรวางแผนเร่อื งการใชค าํ พดู ใหเกดิ ผลดี เปนประโยชนใ หไดม ากที่สุด 1.การพบปะพดู จา 2.การจัดตง้ั หนว ยติดตอ-สอบถาม 3. การพูดติดตอทางโทรศัพท 4. การแสดงปาฐกถา 5.การประชมุ อภิปราย

1. การพบปะพูดจาธรรมดา (Face-to-Face Communication) ควรคํานงึ ถึงหลักสําคญั ดังนี้ พูดดวยวาจาไพเราะ บคุ ลิกภาพทดี่ ี เหมาะสม ใบหนาย้ิมแยมแจมใส เปน กันเอง มีสัมมาคารวะ สรา งความพอใจแกค สู นทนา พูดอยา งชัดถอ ยชัดคํา กระทัดรดั ชดั เจน เขา ใจงา ย พูดใหเขา ใจกระจา งแจง

2. การจัดตั้งหนวยติดตอ สอบถาม Inquiry Bureau มีขอ ควรพจิ ารณา ดงั นี้ สถานทต่ี ้ังตรงทางเขา ปายแสดงชดั เจน มพี นกั งานหรือเจาหนา ที่ประจําการตลอดเวลา มีอุปกรณหรือเครื่องมอื ในการคนหาคาํ ตอบ/ เครอ่ื งมอื ติดตอ สอ่ื สาร/ชุดรบั แขก มเี คร่อื งมอื ติดตอ สอื่ สาร ชดุ รับแขก เกาอนี้ ั่ง แผนภูมิ แผนผัง นาฬิกา ปายประกาศ ฯลฯ

3. การพูดตดิ ตอ ทางโทรศพั ท Telephone Conversation มีหลกั ในการปฏบิ ัติ ดังน้ี รับโทรศัพทอ ยางรวดเร็ว ไมค วรใหเสียง รอใหผูตดิ ตอมาเปน ฝา ยวางสาย เรยี กดังนานกวา 2 กรง่ิ รูจ ักใชไ หวพรบิ ปฏภิ าณในการยุติการสนทนา ใชน้าํ เสียงที่นุมนวล แจม ใส ชดั เจน เมื่อตอ งโอนสายไปหาผเู ก่ียวของ ควรแจง กลาวคาํ วา \"สวสั ดคี ะ /ครับ ทีน่ ี.่ ..คะ /ครบั \" คูส นทนาใหท ราบกอ น และแจง ปลายทาง พูดอยางชดั ถอ ยชัดคาํ ไมรวั เร็วเกินไป ที่โอนไปหาเก่ยี วกบั รายละเอยี ดของสาย ไมปลอยใหคูสนทนารอสายนานเกนิ ไป ท่ีจะโอนมา ใหทราบเรื่องราวเบื้องตน หากตอ งใชเ วลาในการคน หาขอ มูลมาตอบ จบการสนทนาดว ยถอ ยคําสภุ าพ ใชก ารบนั ทกึ แทนการจดจํา วางหโู ทรศพั ทด ว ยความนุมนวล

4. การปาฐกถา Public Speacking คอื การพูดบรรยายในชมุ ชน เปนวิธหี น่งึ ท่ีใชค ําพดู เปน สือ่ เพื่อถา ยทอด ความคดิ ความรูเก่ยี วกับนโยบาย วัตถุประสงคของกิจการ ตลอดจนผลการ ปฏบิ ตั ิงานของสถาบันไปสปู ระชาชนท่ีมาฟง ผูป าฐกถาหรอื ผูบรรยายอาจจะ เปน ผูท รงคุณวฒุ ิหรอื หัวหนา ของสถาบนั อาจจะเปน ผูเ ช่ียวชาญชาํ นาญงาน เฉพาะสาขา หรอื อาจจะเปนเจา หนา ทีฝ่ า ยประชาสัมพนั ธข องสถาบนั ก็ได โดยจดั ใหมีการบรรยายในหอประชุมของสถาบนั หรือทปี่ ระชมุ จงั หวัด อําเภอ ตําบล หมบู า น หรือสถานทอ่ี นื่ ๆ ตามความเหมาะสมและโอกาส

การพูดปาฐกถา แบงเปน 4 แบบ คอื พูดจากความจาํ ทีท่ องมา อานจากตนฉบับ พดู โดยไมมีตนฉบับ พูดปากเปลา

การแสดงปาฐกถา มีหลักการสําคัญที่ควรปฏบิ ตั ิ ดงั น้ี 4.2.1 พดู ดวยความมั่นใจ และเล่ือมใสในเรอ่ื งทีพ่ ดู 4.2.2 ควรทําใจใหสบาย เปนกันเองกับผฟู ง 4.2.3 พดู ดวยเสยี งชดั เจน ไดยนิ กนั ทวั่ ถึง 4.2.4 พดู ดว ยใบหนาท่ียม้ิ แยมแจม ใส เอาจริงเอาจงั 4.2.5 มกี ารเนน เสยี งหนกั เบา และมีจงั หวะในการพดู 4.2.6 ถา มเี สียงปรบมอื หรือเสียงหวั เราะใหหยุดพูด เสียกอ น แลว จึงพูดตอ

4.2.7 ใชท าทางประกอบ จะทาํ ใหมชี วี ติ ชีวามากข้ึน 4.2.8 ไมพ ูดคาํ ซ้าํ คลายการตดิ อางซง่ึ จะทาํ ใหเกิดความรําคาญ 4.2.9 กวาดสายตาไปรอบ ๆ อยา กมหนา หรอื ดูตน ฉบับตลอดเวลา 4.2.10 รกั ษาเวลาใหตรงตามท่กี าํ หนด 4.2.11 ควรเหลือเวลาใหผ ูฟง ซกั ถามหลังจากพูดจบแลว ดว ย 4.2.12 อยา พดู อยา งผอู วดรู หรอื พดู อยางสอน ถาเปนการเสนอ คําแนะนํา ควรหาจงั หวะใหเ หมาะสม

การแสดงปาฐกถา สามารถสรา งความนาสนใจได ดงั น้ี หาเรื่องแปลก ๆ เสริมเรอื่ งทพี่ ดู อางถงึ เรื่องทผี่ ฟู งเคยฟง รูจกั คุนเคย สรางเร่ืองใหชวนติดตาม ผูฟ งตอ งใชความคิด ใครค รวญตามเนอื้ หา ดาํ เนนิ เรอ่ื งใหกระชบั กระฉบั กระเฉง มีทา ทางประกอบนาสนใจ อางถงึ สถานท่ีจริงหรือเหตกุ ารณท่เี ก่ยี วของ อา งถงึ เร่อื งทยี่ อนแยง หรอื ขดั แยง เพ่ือเปดโอกาสใหข บคิด พูดถงึ เรอื่ งหรือเหตุการณท เี่ ปน ปจจบุ ัน สรางอารมณ ความรูสกึ รว ม

5. การประชมุ อภิปราย (Discussion) 5.1 การบรรยายกลุม (Symposium) 5.2 การอภปิ รายกลุม (Panel Discussion) 5.3 การเสวนา (Forum) 5.4 การโตวาที (Debate)

ส่อื ส่ิงพิมพ (Print Media) แบงเปน 3 ประเภท คือ ส่อื เพ่ือการสัมพนั ธภ ายในหนวยงาน สอ่ื สมั พนั ธภายนอกหนวยงาน สอ่ื สมั พันธแบบผสมผสาน

การเตรยี มสิ่งพิมพเ พื่อการประชาสัมพนั ธ (Preparation for Publication) ตองคาํ นึงถึงปจ จยั ประกอบการวางแผน ไดแก 1.วตั ถุประสงค Purpose 2.ผูอาน Reader 3.รปู แบบ Format

สอื่ สง่ิ พมิ พมลี ักษณะตา ง ๆ ไดแ ก 1. หนังสอื พมิ พ (Newspaper) 2. วารสาร (Journal) 3. นติ ยสาร (Magazines) 4. หนงั สือรายงานประจําป (Year Book) 5. หนังสือรายงานประจํางวด (Imperium Report) 6. จดหมาย (News Letter) 7. ปา ยประกาศและโปสเตอร (Billboards and Poster) 8. แผน พับ (Folder) 9. เอกสารแจก (Hand Out) 10. จุลสาร (Booklet and Bulletin) 11. ใบปลิว (Leaflet)

สอื่ บคุ คล (PERSONAL MEDIA) เปนวิธีการสื่อสารท่เี กาแกทส่ี ดุ ใชกนั ตง้ั แตเร่มิ มีมนษุ ยขนึ้ ในโลก เคร่อื งมอื ของสอื่ บคุ คลมที ้งั ท่เี ปนอากปั กริ ิยา คําพูด ดว ยวธิ ีการ สนทนา อภิปราย บรรยาย สาธิต ประชุม คําพดู เปน ส่ือทไี่ มถ าวร ยากแกการตรวจสอบ และอางองิ เวนแตไดบ นั ทึกไวเปนลายลกั ษณ อกั ษร หากคาํ พดู นัน้ พูดโดยบคุ คลท่มี ีชอ่ื เสียง ท่สี ังคมยกยอ งนบั ถือกจ็ ะย่งิ เพิ่มนาํ้ หนักใน คาํ พดู น้นั มากขน้ึ เปนเงาตามตวั

ส่ือบคุ คล (Personal Media) นนั้ มคี วามสําคัญย่ิงตอ การสอ่ื สาร ภาพลักษณแ ละการพัฒนาองคก ร ไมนอ ยไปกวาสอื่ อ่ืนๆ ทัง้ การสื่อสารภายนอก และภายในองคกร การสือ่ ความในเร่ืองซับซอน การใชค ําพูดอยางเดยี วน้นั อาจ ไมเพียงพอ ตอ งอาศยั ผูที่มีความเชี่ยวชาญในการส่ือสารทดี่ ี จะทาํ ใหผูรบั สาร มคี วามเขาใจกระจางชดั และตดั สนิ ใจรับสารไดอยางมน่ั ใจขึน้ หัวใจสําคญั ของการใช สื่อบคุ คล อาจเปน ผบู ริหารระดบั สงู ของหนวยงาน หรอื ตัวแทนที่มอบหมายและ ตั้งข้ึนมา เพอ่ื รับผดิ ชอบในการสอ่ื ความตาง ๆ โดยใชก ารติดตอส่ือสารเพ่อื ความ เขา ใจอนั ดี และเสรมิ สรางความสัมพนั ธระหวา งองคก ร กบั กลุม หรอื บคุ คล เกี่ยวของ เพอื่ ใหเ กดิ ความรวมมอื และสนับสนุน ซึ่งความสัมพันธและความเขา ใจ อนั ดจี ะเกดิ ขนึ้ ตองใชการติดตอสอื่ สารเปนเครอื่ งมอื สาํ หรบั นําขอมลู หรือเน้อื หา สาระจากองคก รไปยงั อีกกลมุ เปา หมายท่ีตอ งการ

ปจ จัยทีจ่ ะทาํ ใหส อ่ื บคุ คลมีประสทิ ธภิ าพในการเปล่ยี นแปลง ทัศนคตขิ องบคุ คลนั้น ประกอบดว ย 1. การสรา งการยอมรับดว ยเหตผุ ล ชอ งทางการสือ่ สารระหวาง บุคคล นับเปน อีกชองทางหนึง่ ท่ีไดรบั ความสนใจในฐานะผถู า ยทอด ขา วสาร เปน แหลง ขอมลู ทมี่ เี สถียรภาพและความนาไววางใจ แตม ัก ไมไดร ับความนา เชอื่ ถอื ในแงเ นอื้ หาของสารหากไมมีเหตผุ ลท่ีพอเพียง 2. การสรางความคนุ เคย การติดตอส่อื สารระหวางบคุ คลทเ่ี ปน กนั เอง ทําใหเ กดิ การคลอยตาม ชกั จูงไดง า ย

3. การส่ือสารแบบเผชญิ หนา ทําใหสามารถปรับปรุงเน้ือหา ประเด็น วธิ ีการ ใหเหมาะสมกับคสู นทนา หรอื สถานการณไ ดง ายกวา 4. การสรางความนาเชื่อถือ ผรู บั สารสว นใหญม กั จะเชื่อถือ ความคิดเห็นของผทู ร่ี ูจ กั คนุ เคยและนบั ถอื มากกวา บุคคลท่ไี มร ูจกั มากอน 5. การบรหิ ารความขดั แยง การสนทนาของผูรับสารท่ีมคี วาม เชอื่ ขัดแยง หรือมที ัศนคติตอ ตา นทร่ี นุ แรงโดยไมม กี ารเตรียมตวั หรอื ขอ มลู ทางเลือกท่ีดีพอ

6. เขาใจเจตนารมย/วตั ถปุ ระสงค/ เปาหมายขององคกร ผูส ่ือสารตอ งเขาใจเจตนารมยข ององคก ร และมีทักษะและระดบั ของการตดั สนิ ใจในระดับหน่งึ 7. ผูมสี วนไดสวนเสยี การสอื่ ความดว ยบุคคลภายนอก หรือ การท่เี ปนผมู สี วนไดสว นเสยี ตอ งเปน ไปอยางมเี หตผุ ลทร่ี บั ฟงได มที ่มี าทช่ี ัดเจน 8. การประเมนิ และเตรียมรับมอื การส่ือสารตองมีการประเมนิ ผลกระทบรอบดา นและมแี นวทางการรองรบั รับมือ หรือแกไ ขไดทนั ทวงทีกรณีเกดิ วิกฤตที่คาดไมถึง

ลกั ษณะของส่ือบุคคล การพดู สนทนา การอภิปราย การบรรยาย การประชมุ การฝกอบรม การสัมมนา การพดู ในท่ชี ุมชน

ขอดขี องสื่อบุคคล ขอจาํ กดั ของส่อื บคุ คล 1. เปนสอื่ ท่ีทกุ คนมอี ยูแลว ไมม ีคา ใชจ า ยในการ 1. ไมม ีความคงทนถาวร พูดแลว กผ็ านเลยไป ซ้อื สอื่ แบบสอื่ อ่ืน ๆ 2. ไมสามารถครอบคลมุ ผูฟ งจํานวนมาก ๆ ได 2. ทําใหผ ูพ ูดและฟงเห็นหนา ตา บคุ ลิก ลลี า 3. หากผูพดู ขาดความสามารถในการพูดจงู ใจ ทาทาง น้ําเสียงประกอบการพูด ซ่งึ มอี ิทธิพล ก็จะทําใหการพูดลม เหลวได ในการชักจงู และเรา ความสนใจไดมากกวา 4. เนือ้ หาสาระท่ีนํามาพูดหากสลับซับซอนเกินไป 3. เปน การสอ่ื สารสองทาง ทัง้ ผพู ูดและผูฟง ทาํ ใหผ ูฟง ไมเขาใจ ตองมีอุปกรณป ระกอบการพูด สามารถโตต อบกันไดท ันที เชน ภาพถา ย ภาพสไลด ภาพยนตร 4. ผูพูดสามารถปรับเนือ้ หาใหเ หมาะกบั ผฟู ง 5. เปน ส่ือท่ไี มมีหลกั ฐานอา งองิ ทีช่ ัดเจน ไดท นั ทวงที 5. เหมาะกับการเผยแพรเร่อื งราวทไี่ มสลับซบั ซอ น หรอื ติดตอ สัมพนั ธกันเปน การสว นตวั

สือ่ โสตทัศน (Audio Visual Media) เปน ส่อื ประชาสมั พันธที่มีการใชทงั้ ภาพและเสียง ภาพยนตร (Films) หรอื วิดีโอ (Video) วทิ ยุ (Radio) โทรทศั น (Television) เคร่อื งฉายแผน ใส เครื่องฉายสไลด เคร่อื งรับ – สง แฟกซ

ส่ือกิจกรรมตาง ๆ จดั ในลกั ษณะกจิ กรรมตามวาระหรือโอกาสตา ง ๆ โดยมากจดั ในรปู ของ นทิ รรศการ การออกรา น งานฉลอง การประกวด การแขงขัน งานสถาปนา องคกร หรอื การเปดใหเขาชมกจิ การในวันสําคญั มีลกั ษณะเดน 3 ประการ คอื 1. ประชาสัมพนั ธใหป ระชาชนจาํ นวนมากมาเขารว มงาน 2. ประชาสัมพนั ธก จิ กรรมภายในงานและองคก รใหเ ปนท่รี จู ักของประชาชน 3. ประชาชนท่ีมารวมงานไดร ับสาระ ประโยชน สวนองคก รไดสรางภาพพจน ท่ดี ใี นสายตาประชาชนเพ่มิ ข้นึ

วตั ถปุ ระสงคข องการจัดกจิ กรรมเพ่ือการประชาสัมพันธ 1. เพ่อื ใหก ารศึกษาทางออ มในวิชาการสาขาตาง ๆ และเหตกุ ารณ ตาง ๆ แกก ลมุ ประชาชนเปาหมาย 2. เพื่อเผยแพรข าวสาร ขอ มลู กจิ กรรมของสถาบันตอกลมุ ประชาชนเปาหมาย 3. เพือ่ กระตุนเรง เรากลุม ประชาชนเปา หมายใหรวมมือกบั สถาบนั หรอื เปลี่ยนแปลงทัศนคตขิ องกลมุ ประชาชนเปาหมายทมี่ ีตอ สถาบัน ไปในทางทีพ่ งึ ประสงค 4. เพื่อสรา งความบันเทิง สนกุ สนานความพึงพอใจแกก ลุมประชาชน เปา หมาย

หลกั ในการจัดกิจกรรมหรือนทิ รรศการ 1. การจดั แตละคร้ังควรมีศนู ยร วมแนวความคดิ เพียงอยา งเดยี ว 2. ควรเลือกสถานท่ที ่เี หมาะสมและสะดวกในการเขาชม 3. ตอ งใหผชู มเขาใจงา ย และเสยี เวลานอ ยที่สดุ คือ จะตองใชท ัศนวัสดุ ประเภทภาพ ของจรงิ ของจําลอง และวสั ดุสามมิตอิ น่ื ๆ ใหม ากทสี่ ุด เทาทจ่ี ะทาํ ได เพราะเปน การดูมากกวา การอาน

หลกั ในการจดั กิจกรรมหรอื นิทรรศการ (ตอ) 4. ใชค ําอธิบายส้นั ๆ ขอความตัวใหญ ๆ มองเหน็ ชดั แตไ กล 5. การจัดแสงมบี ทบาทชวยในการจดั นิทรรศการ 6. สีที่สะดุดตาจะชวยเรา ความสนใจและนาติดตาม 7. ควรพยายามใหผูเทย่ี วชมไดม สี ว นรว มตามความเหมาะสม 8. ควรจัดเรอื่ งราวหรอื กลมุ วัสดุท่แี สดงใหเปนหมวดหมู และตอ เนื่อง สมั พันธกนั

สอ่ื มวลชน 6.1 หนงั สอื พมิ พท ั้งรายวัน และนิตยสาร ทง้ั รายสปั ดาหแ ละรายปก ษ 6.2 ส่อื กระจายเสียงและแพรภ าพ วิทยุ โทรทัศน ภาพยนตร เคเบิลทวี ี ดาวเทียม

บทบาทหนาท่ขี องส่อื มวลชนที่มตี อ ประชาชน 1. แจง ขาวสาร ความรู ความเคลอื่ นไหวของกจิ การหรอื หนวยงานตา ง ๆ 2. เผยแพรไ ปยังประชาชนสว นใหญอ ยางกวางขวาง 3. สง่ิ ทเี่ ผยแพรม ีการจัดเตรียมอยางดไี วก อนลวงหนา 4. สือ่ มวลชนสงขา วสารท่สี นองความสนใจของกลุมประชาชนจํานวนมาก 5. พยายามรกั ษามาตรฐานหรอื คณุ ภาพการทํางานของส่อื มวลชน ประเภทน้ันไว เพื่อภาพพจนท ด่ี ีงามและความเชอ่ื ถอื ของประชาชน

แนววธิ กี ารใชส่ือเพอ่ื การประชาสมั พนั ธ 1. การยาํ้ หรอื ซาํ้ บอย ๆ (Repeating) 2. ใหโอกาสผรู ับมสี ว นรว ม (Participation)

หลกั การพิจารณาเลอื กใชส อ่ื เพ่อื การประชาสัมพนั ธ 1. ดา นเนอื้ ท่ี – เวลา (Space – Time) 2. การมสี วนรวมของประชาชนเปาหมาย (Audience's participation) 3. ดา นความเร็ว (Speed) 4. ดานความคงทน (Permanence)

Create By ARINTAYA JAIAYE