best practice บ้านหนังสือชุมชน

ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอำเภอดอนสกั

1. ชอ่ื ผลงาน บา้ นหนงั สอื ชมุ ชน (บ้านดนิ แดง) 2. ความสำคญั และความเป็นมา “บ้านหนังสือชุมชน” หมายถึง เป็นแหล่งการอ่าน การจัดกิจกรรมสร้างเสริมการอ่านและการเรียนรู้ ที่เกิดขึ้น ในชุมชน เป็นสถานที่พบปะพูดคุย แลกเปลี่ยนความคิดเห็น สามารถเข้าใช้บริการได้สะดวก มีความเหมาะสมกับ บริบทของพื้นที่และชุมชน โดยมีเจ้าของบ้าน หรืออาสาสมัคร ทำหน้าที่ดูแล ให้บริการ และจัดกิจกรรมสร้างเสริม การอ่านและการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชุมชน บ้านหนังสือชุมชน (บ้านดินแดง) ตั้งอยู่ในศูนย์เรยี นรู้เศษฐกจิ พอเพียง บ้านไร่ ชายน้ำ ฟาร์มนก หมู่ 15 บ้านดินแดง ตำบลปากแพรก อำเภอดอนสกั จังหวัดสรุ าษฎรธ์ านี เบอร์โทร - เบอรม์ อื ถือ 080-5633147 E-mail [email protected] โดย นายมโนธรรม ชูแสง เป็นเจ้าของบ้าน บ้านที่เจ้าของบ้านหรือสถานที่ได้อุทิศให้ใช้เป็นห้องสมุดประชาชน ของชมุ ชน ไดแ้ ก่ รา้ นอาหารและเครือ่ งด่ืม รา้ นค้า ร้านขายของ บา้ นผู้มีจติ อาสา บ้านผู้นำชมุ ชน สถานประกอบการ ศาลาเอนกประสงค์โรงพยาบาล มีเจ้าของบ้านเป็น ผู้มีจิตอาสาให้บริการดูแลเอาใจใส่ และเป็นสถานที่ ทีเ่ ปน็ ศนู ย์กลางของชมุ ชนท่ีมีคนในชุมชน มาพบปะพูดคุย แลกเปล่ียนความคดิ เหน็ รว่ มกัน โดยมี วัตถปุ ระสงค์ เพื่อกระตุน้ และส่งเสริมนสิ ัยรักการอ่านให้กบั ประชาชน โดยเฉพาะผูท้ อ่ี ยู่ในท้องถ่ินทุรกนั ดาร และเพื่อสร้างโอกาสให้ประชาชนได้เข้าถึงแหล่งเรียนรู้โดยจัดตั้งบ้านหนังสือ ชุมชนให้เป็นห้องสมุดประชาชน ของชุมชน เป็นธนาคารความรู้ใกล้บ้านและมีข้อมูลข่าวสาร ใกล้ตวั ทป่ี ระชาชนสามารถเขา้ ถึงไดง้ ่ายและบ้านหนังสือ ชุมชนแห่งนี้ก็ยังเป็นศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ที่ให้ความรู้ ต่างๆแก่ประชาชนบ้านหนังสือชุมชน ในความรับผิดชอบของแต่ละ กศน.ตำบล ส่วนใหญ่จะมีจุดวางให้บริการ ณ ร้านค้าชุมชน ร้านกาแฟ หรือจุดศูนย์ ร่วมของประชาชนในแต่ละชุมชนบ้านหนังสือชุมชนจะมีอาสาสมัครผู้ดูแลบ้านหนังสือชุมชนในแต่ละจุดให้บริการ จะคอยดูแลให้บริการแก่ผู้มารับบริการส่งเสริมการอ่านมีจิตอาสา และเต็มใจพร้อมให้บริการยืม - คืนหนังสือบ้าน หนังสือชุมชนในแต่ละแห่งจะมีผู้มาใช้บริการโดยเฉลี่ยวันละ 5 คน และมีจำนวนหนังสือที่ยืมคืนโดยเฉล่ีย เดอื นละ 20 เล่ม 3. วตั ถุประสงค์ 1.เพ่อื ส่งเสรมิ การอ่านกับผูร้ ับบรกิ าร 2.เพื่อแหล่งเรียนรู้ใหก้ ับประชาชนในชุมชน 3.เพือ่ กระตุ้นและสง่ เสริมนิสัยรกั การอา่ นใหก้ ับประชาชน 4. เป้าหมาย เชงิ ปริมาณ นกั เรยี น นักศกึ ษา ประชาชนท่วั ไป เชงิ คณุ ภาพ ผู้ใชบ้ รกิ ารมีความรู้ ความเขา้ ใจ พฒั นา นสิ ยั รกั การอ่านใหก้ บั ประชาชน 5. กระบวนการผลิตงานหรือขน้ั ตอนการดำเนินงาน กศน.อำเภอดอนสัก ไดจ้ ัดกระบวนการดำเนินกิจกรรม ตามวงจรเดมมิ่งเพือ่ ใหไ้ ด้มาซึ่งการทำงานและมี คณุ ภาพของกจิ กรรม ดงั นี้ ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอดอนสัก

ท ชิ โ ใช้ คณ พ PDCA วเิ คราะหห์ ลกั สูตร วเิ คราะหผ์ เู้ รียน/ผเู้ ขา้ อบรม ปรับพ้ืนฐานความรู้หรือไม่ ตอ้ ง ปรับพ้ืนฐาน การจดั กิจกรรมการ ออกแบบการจดั การเรียนรู้ เรียนรู้ เร่ืองการทา จดั กิจกรรมการเรียนรู้ ผา้ มดั ยอ้ ม ประมวลผลรายหน่วย นิเทศ / แลกเปลี่ยนเรียนรู้ บรรลผุ ลหรือไม่ จดั การเรียนรู้อยา่ งตอ่ เนื่อง (ไม)่ ปรับปรุง/ แกไ้ ข สรุปรายงานผล 1. มกี ารเช่อื มโยงเครือข่ายกบั ศูนย์เรยี นรูช้ ุมชนอ่ืน ของบ้านหนังสือชมุ ชนต่างๆ 2. มกี ารวางระเบียบการใหบ้ ริการบุคคลภายนอกชมุ ชนในลักษณะบ้านพ่ีบา้ นน้อง 3. มกี จิ กรรมการเรยี นรู้ร่วมกันภายในชุมชน 4. มกี ารจัดทำปฏทิ นิ กจิ กรรมการเรียนรู้ 5. มกี ารจดั กิจกรรมสร้างองค์ความรู้ใหม่ของ 6. ผลการดำเนินงาน สิ่งที่เกิดขึ้นจาก การมีบ้านหนังสือชุมชน คือ ชาวบ้านนำความรู้ที่ได้จากการเรยี นรู้ไปพัฒนาตนเอง พัฒนา งาน พัฒนาหมู่บ้าน ทำให้มีผู้มาใช้บริการหลากหลายกลุ่ม มีทั้งเด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุในหมู่บ้าน และหมู่บ้าน ใกล้เคียงมาใช้บริการอย่างต่อเนื่อง ทำให้รู้จักใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ ประชาชน ในหมู่บ้านมีนิสัยรักการอ่าน มาก มีความสามัคคี เป็นสังคมแห่งความเอื้ออาทร พึง่ พาอาศัย ซึ่งกันและกนั เปน็ ชมุ ชนแหง่ การเรียนรู้อย่างแท้จริง และสามารถเป็นต้นแบบให้แก่ ชุมชนหมู่บ้านอื่น ๆ ต่อไปได้อีกด้วย เครือข่ายก็เข้ามามีส่วนร่วมมากขึ้น ให้การ สนบั สนนุ สื่อ หนังสือ ส่งิ ของ อปุ กรณ์ต่าง ๆ เพราะเห็นการทำงานกนั อยา่ งจรงิ จงั มีการจัดกิจกรรม อยา่ งหลากลาย มคี นมาใชบ้ ริการอยา่ งต่อเนื่อง และเกดิ ผลดีกบั ชมุ ชนอยา่ งเป็นรปู ธรรมของ“บ้านหนังสือชุมชน” ศูนยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั อำเภอดอนสกั

1. ข้นั วางแผน (Plan) มกี ารประชุมบคุ ลากรที่เก่ียวข้อง เพอ่ื ทราบถึงการดำเนินกิจกรรม และร่วมกันเสนอกจิ กรรมที่สามารถสร้าง ประโยชน์โดยการศึกษาหลักสูตร ของกิจกรรมและสำรวจกลุ่มเป้าหมายอาชีพความต้องการของผู้ที่สนใจเพ่ื อ วเิ คราะหเ์ กยี่ วกบั ความรู้พื้นฐานของกลมุ่ เป้าหมาย พร้อมท้งั กำหนดสถานทแี่ ละชว่ งเวลาของการจัด 2. ดำเนินการตามแผน (Do) ประชาสัมพันธ์ /รับสมัครกลุ่มเป้าหมาย ตามจำนวนที่กำหนด ติดต่อประสานวิทยากรในการให้ความรู้ ออกแบบการเรียนรู้ กระบวนการ และขั้นตอน การตัดเย็บและการซ่อมแซมเสื้อผ้าจากวิทยากรและสร้างทักษะให้ ผู้เรียนไดล้ งมือปฏบิ ัติจรงิ เพอื่ การนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน เปดิ โอกาสให้ผเู้ รยี นซกั ถาม แก้ปัญหาดว้ ยตนเองจน เกดิ ความเข้าใจ ชำนาญ และสามารถนำไปปรบั ใช้ในการสร้างรายได้ตอ่ ไป 3. การตรวจสอบ (Check) มีการนิเทศ กำกับ ติดตาม การดำเนนิ การจดั กิจกรรมมีครผู ู้รับผิดชอบรายงานผลการจัดกิจกรรมทุกคร้ังที่ ดำเนินการจัดด้วยภาพถ่ายหรือการบันทึกวีดีโอ พร้อมมีการสำรวจความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมกิจกรรมด้วย แบบสอบถามและสงั เกตการมีสว่ นรว่ มของผเู้ ข้ารว่ มกจิ กรรมทุกคน 4. การรายงานผลเพอ่ื ปรับปรุงพัฒนา (Action) ครูผู้รับผิดชอบสรุปรายงานผลการดำเนินการจัดกิจกรรม ให้ผู้บริหารทราบ มีการนำผลการประเมินมา วิเคราะห์ร่วมกัน เพื่อที่จะได้นำไปเป็นข้อมูลในการวางแผนพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น โดยการจัดกิจกรรมครั้งนี้พบว่า ระยะเวลาของการปฏบิ ัติส้ันเกินไปทำให้ผ้เู รยี นบางคนทเ่ี รียนรู้ช้าไดแ้ สดงศกั ยภาพออกมาไมเ่ ต็มท่ี ศูนย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอดอนสกั

7. ปัจจยั ความสำเร็จ ผลงานทป่ี ระสบความสำเรจ็ “บ้านหนังสือชุมชน”บ้านหนังสือชุมชน (บ้านดินแดง) ซึ่งนายมโนธรรม ชูแสง มีผลงานเด่นที่เห็นเป็น ประโยชน์ตอ่ ผรู้ บั บริการ ชุมชนและสงั คม จากการปฏิบตั ิงานของขา้ พเจ้าที่ประสบความสำเรจ็ ส่งผลให้ได้ รับรางวัล ประเภทดา้ นส่งเสริมและพฒั นาแหลง่ เรียนรู้ตามอธั ยาศยั รางวลั ท่เี ปน็ เกียรติประวัตแิ ห่งความภาคภูมิใจอันเกิดจาก การประสานความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายและพัฒนาอย่างสม่ำเสมอจนประสบความสำเร็จชาวบ้านสามารถ นำความรู้ที่ได้จากการเรียนรู้ไปพัฒนาตนเอง พัฒนางาน พฒั นาหมู่บ้าน ทำให้มีผมู้ าใช้บริการหลากหลายกลุ่ม มีท้ัง เด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุในหมู่บ้าน และหมู่บ้านใกล้เคียงมาใช้บริการอย่างต่อเนื่อง ทำให้รู้จักใช้เวลาว่างให้เกิด ประโยชน์ ประชาชน ในหมบู่ ้านมีนสิ ัยรักการอา่ นมาก มคี วามสามคั คี เป็นสังคมแหง่ ความเอ้ืออาทร พง่ึ พาอาศัย ซึ่ง กนั และกัน เปน็ ชมุ ชนแห่งการเรียนรู้อยา่ งแทจ้ ริง และสามารถเป็นต้นแบบให้แก่ ชมุ ชนหมูบ่ ้านอน่ื 8. บทเรยี นทไ่ี ด้รบั ประชาชนที่มาใช้บริการ “บ้านหนังสือชุมชน” (บ้านดินแดง) ได้รับการพัฒนาส่งเสริมการใช้แหล่งเรียนรู้ อย่างต่อเนื่อง ทำให้เกิดการเรยี นรูส้ ูงขึ้นส่งเสริมให้ประชาชน ชาวบ้านนำความรู้ท่ีไดจ้ ากการเรียนรูไ้ ปพัฒนาตนเอง พัฒนางาน พัฒนาหมู่บ้าน ทำให้มีผู้มาใช้บริการหลากหลายกลุม่ มีทั้งเด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุในหมู่บ้าน และหมู่บา้ น ใกล้เคียงมาใช้บริการอย่างต่อเนื่อง ทำให้รู้จักใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ ประชาชน ในหมู่บ้านมีนิสัยรักการอ่าน มาก มีความสามัคคี เป็นสังคมแห่งความเอื้ออาทร พึ่งพาอาศัย ซึ่งกันและกัน สนใจและให้ความสำคัญหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง เข้าถงึ ไดท้ กุ เพศทกุ วัย ลดความเหล่ือมล้ำ เพ่มิ ความนำสมัย และเป็นไปตามวตั ถปุ ระสงคท์ วี่ างไว้ ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอดอนสกั

9. การเผยแพร่ / ประชาสัมพันธ์ มสี ื่อเพอ่ื ใชใ้ นการเผยแพร่องค์ความรู้เอื้อต่อการเรียนรู้ และยกระดับคุณภาพการเรยี นรดู้ า้ นเกษตร ให้สูงขึน้ สามรถเขา้ ดูตดิ ตามรับชมได้ตลอดเวลา ➢ มกี ารถ่ายทอดองคค์ วามรู้ โดยการอัพโหลดคลิปวดี ีโอในช่องYouTube “Banrai farm” ➢ เพจ facebook “ บา้ นไร่ ชายน้ำ ฟารม์ นก ” เกี่ยวกบั ความรู้ด้านการทำเกษตร/ผลิตภณั ฑแ์ ปรรูป Qrcode เพอื่ ให้ผ้ทู ี่มาเรยี นรู้สามารถเข้าถึงข้อมูล ลงหนังสือวารสาร กศน. ช่องทางตา่ งๆ ศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอดอนสกั

ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยอำเภอดอนสกั