บทที่-2-ความเข้มข้นของสารละลาย

ล ดบั ความเ าใจ บทที่ 1 เราทราบ า สารละลาย ประกอบ วย ตวั ละลายทล่ี ะลายในตัวท ละลาย และ จจัยท่ีมผี ล อการละลายแ ว การน ไปใ ประโยช เราจ เ น องทราบปริมาณตวั ละลายท่ลี ะลายในสารละลาย ทแ่ี นอน มนั ก็คอื “ความเ ม นของสารละลายนน้ั เอง” ซ่งึ องค นวณเ นห วย “ อยละ” ทนี่ ยิ มกม็ ี 3 ห วยหลัก ๆ พอ า อยละแ วเวลาใ ประโยช มันก็ ายน้นั เอง เน ~ การผลิตยารักษาโรค หากผสมยาเ ม นมากเกนิ ไป อาจเกิดพษิ อ างกายไ ~ ชงกาแฟ ใ ความเ ม นเ าเดมิ รสชาติก็จะเหมือนเดมิ ในทกุ ๆ แ ว ้ขำ้ก่ท้ข้ข้ช ้ด่ร่ต้ข้ข ่ช ่ง์น้ช้ล้ร่คู้ร ่น้ร่น็ปำ้ต ้ข้ข่น้ต็ปำ์น้ชำ ้ล่ตัปำ้ด่ว

ใ ประโยช เวลาชงกาแฟ ใ ไ สี และรสชาตเิ หมือนกนั ทกุ แ ว ้ก้ด้ห์น้ช

ความเ ม นของสารละลาย การบอกปรมิ าณตัวละลายท่ีละลายในสารละลายหรือในตัวทาํ ละลาย ห วยความเ ม นของสารละลาย ห วยที่นยิ มใ ในชวี ติ ประจําวนั มี 3 ห วย ส คัญ ดังน้ี • อยละโดยปริมาตร อปริมาตร • อยละโดยมวล อมวล • อยละโดยมวล อปรมิ าตร ้ข้ข่น่ต้ร ่ต้ร ่ต้ร ำ่น้ช่น้ข้ข

ความเ ม นของสารละลาย ความเ ม น างกนั สงั เกตไ จาก “ส”ี “ภาชนะขนาดเ ากัน สารชนดิ เดยี วกัน าสเี มก า แสดง า ความเ ม น มากก านั้นเอง” เเ หลักการนใี้ ไ ไ เสมอไปนะ าความเ มสีเ ากนั กไ็ ไ แปล าความเ ม นจะเ ากนั อาจ างกันเล็ก อย ้ข้ข้น่ต่ท้ข้ข่ว้ด่ม ่ท้ข้ถ้ด่ม้ช่ต ่ว้ข้ข่ว่ว้ข้ถ่ท ้ด่ต้ข้ข

ห วยความเ ม นของสารละลาย ห วยท่ีนิยมใ ในชีวติ ประจาํ วัน มี 3 ห วย ส คญั ดังน้ี • อยละโดยปริมาตร อปริมาตร • อยละโดยมวล อมวล • อยละโดยมวล อปรมิ าตร อยละโดยมวล อมวล = มวลของตัวละลาย (g) × 100 มวลของสารละลาย (g) อยละโดยมวล อปริมาตร = มวลของตัวละลาย (g) × 100 ปรมิ าตรของสารละลาย (cm3) อยละโดยปริมาตร อปริมาตร = ปรมิ าตรของตัวละลาย (cm3) × 100 ปรมิ าตรของสารละลาย (cm3) น้่ช้น่ำ ร้ต้ข้ข่น่ต่ร ่ต้ร ตร้ต่ร้ต่ร้่

• อยละโดยมวล อมวล 90 กรมั เกลอื แกง 10 กรัม ไ สารละลายทง้ั หมด 100 กรมั ความเ ม นของเกลอื แกงในสารละลาย อยละโดยมวล อมวล = มวลของตัวละลาย (g) × 100 มวลของสารละลาย (g) นข้ำ่ต้ร ้ด้ข ้ ตร้่

ตวั อ างโจท ความเ ม นของสารละลาย สารละลายชนดิ หน่งึ มีมวล 25 กรัม มกี รดไฮโดรคลอรกิ ละลายอ 3 กรมั สารละลายกรดไฮโดรคลอรกิ นีม้ คี วามเ ม นเ าใดในห วย อยละโดยมวล อมวล อยละโดยมวล อมวล = มวลของตัวละลาย (g) × 100 มวลของสารละลาย (g) อยละโดยมวล อมวล = 3 (g) × 100 25 (g) ยยู่ข้ข้้ข้ข์ย่ท่ต้ร่น่ ตร้ต่ร้่

• อยละโดยมวล อปรมิ าตร ตาลทราย 15 กรมั เตมิ ลงไปจนไ ปริมาตร ไ สารละลายท่มี ี ปริมาตร 100 ลูกบาศ เซนตเิ มตร 100 ลูกบาศ เซนติเมตร ความเ ม นของ ตาลทรายในสารละลาย อยละโดยมวล อปรมิ าตร = มวลของตัวละลาย (g) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (cm3) น ้ำ่ต้ร ำ้น้ข้ขน์ก์ก ้ด้ดำ้ ตร้่

ตัวอ างโจท ความเ ม นของสารละลาย เมอ่ื ละลายจุนสี 7 กรัม ใน ไ สารละลายทม่ี ีปริมาตร 250 ลูกบาศ เซนตเิ มตร สารละลายจนุ สีนม้ี คี วามเ ม นเ าใดในห วย อยละโดยมวล อปริมาตร อยละโดยมวล อปรมิ าตร = มวลของตัวละลาย (g) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (cm3) อยละโดยมวล อปริมาตร = 7 (g) × 100 250 (cm3) นต้ำด้ก์้ข้ข์ย่ย่ข้ร่น่ท้ข้ ตร้ต่ร้่

• อยละโดยปรมิ าตร อปริมาตร แอลกอฮอ ไ สารละลายท้งั หมด 100 ลกู บาศ เซนตเิ มตร 20 ลกู บาศ เซนติเมตร 80 ลูกบาศ เซนติเมตร ความเ ม นของของแอลกอฮอ ในสารละลาย อยละโดยปริมาตร อปริมาตร = ปริมาตรของตัวละลาย (cm3) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (cm3) ลข์น่ต้ร ์ล้ข้้์ก์ก์ก ้ดำ ตร้่

ตวั อ างโจท ความเ ม นของสารละลาย แ สหุง มเ นสารละลายของแ สโพรเพนและบิวเทน าแ สหงุ มถงั หน่ึง ปริมาตร 30 ลิตร มแี สบิวเทนเ นอง ประกอบอ 7.5 ลติ ร แ สหงุ มถงึ นม้ี ี ความเ ม นของแ สบิวเทน อยละเ าใดโดยปริมาตร อปริมาตร อยละโดยปริมาตร อปรมิ าตร = ปรมิ าตรของตวั ละลาย (L) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (L) อยละโดยปริมาตร อปริมาตร = 7.5 (L) × 100 30 (L) กข๊ต้ป็ก้ข้ข์ย่ย่ต่ท้ร๊ก้ข้๊้ต๊กู่ย์ค็ป๊ก้ต๊ก้ถ ต่้ร ร่ต้

กิจกรรมที่ 2.5 ระบคุ วามเ ม นของสารละลายในห วย อยละไ อ างไร ระบุปรมิ าณตวั ละลายในสารละลายในห วยความเ ม นเ น อยละโดยมวล อ ปริมาตร และโดยปรมิ าตร อปรมิ าตร วสั ดุและอปุ กร 1. จุนสี 2. เอทานอลผสมสี 3. กลนั่ 4. หลอดหยด 5. บีกเกอ ขนาด 50 ml 6. บีกเกอ ขนาด 250 ml 7. แ งแ วคนสาร 8. เครือ่ งช่ัง 9. อนตกั สาร ่ย้ด้ร่น้ข้ข ้ช ้ก่ท ์ร ์ร ำ้น ์ณ ่ต่ต้ร็ป้ข้ข่น

ตอนที่ 1 สารละลายที่เกิดจากของแข็งละลายในของเหลว 1) ช่ังจนุ สี 2 กรมั ใ บกี เกอ ( รอบที่ 2 เปลีย่ นเ น 4 กรมั ) 2) เติม กล่นั ครัง้ ละ 10 ลกู บาศ เซนติเมตร ลงในบีกเกอ ทม่ี จี นุ สี 3) ใ แ งแ วคนสาร คนใ เ ากนั 4) เติม กลน่ั ครั้ง 10 ลูกบาศ เซนตเิ มตร จนปรมิ าตรของสารละลายเ น 100 ลกู บาศ เซนตเิ มตร 5) ค นวณหา าความเ ม น อยละโดยมวล อปริมาตร = มวลของตวั ละลาย (g) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (cm3) ส้่ร ้ข้ข่คำ ์ก็ป์กำ้น ้ข์ห้ก่ท้ช ์ร์กำ้น ็ปำ้ซ ตร้่

ตอนที่ 2 สารละลายทเ่ี กิดจากของเหลวละลายในของเหลว 1) ตวงเอทานอลผสมสี 20 ลูกบาศ เซนตเิ มตร ใ บกี เกอ ( รอบท่ี 2 เปลี่ยนเ น 10 ลูกบาศ เซนตเิ มตร) 2) เติม กลัน่ ครั้งละ 10 ลกู บาศ เซนตเิ มตร ลงในบกี เกอ ทม่ี เี อทานอลผสมสี 3) ใ แ งแ วคนสาร คนใ เ ากนั 4) เติม กล่นั คร้ัง 10 ลกู บาศ เซนติเมตร จนปริมาตรของสารละลายเ น 100 ลกู บาศ เซนติเมตร อยละโดยมวล อปริมาตร = มวลของตัวละลาย (g) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (cm3) ก้์ส ์ก็ป์กำ้น ้ข้ห้ก่ท่ช ์ร์กำ้น ์ก็ปำ้ซ์ร ตร้่

สรปุ ผลการทดลอง

ความเ ม นของสารละลาย ห วยปริมาตร อปริมาตร อยละโดยปริมาตร อปริมาตร = ปริมาตรของตัวละลาย (L) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (L) อยละโดยปริมาตร อปริมาตร = ปริมาตรของตัวละลาย (cm3) × 100 ปริมาตรของสารละลาย (cm3) ่ข้ข้น่ต ร้ต่ ่ร้ต

ความเ ม นของสารละลาย ห วยมวล อมวล อยละโดยมวล อมวล = มวลของตวั ละลาย (g) × 100 มวลของสารละลาย (g) อยละโดยมวล อมวล = มวลของตัวละลาย (kg) × 100 มวลของสารละลาย (kg) ่ข้ข้น่ต ่้ต่ร้ตร

ความเ ม นของสารละลาย ห วยปริมาตร อปรมิ าตร อยละโดยมวล อปริมาตร = มวลของตวั ละลาย (g) × 100 ปรมิ าตรของสารละลาย (cm3) อยละโดยมวล อปริมาตร = มวลของตวั ละลาย (kg) × 100 ปรมิ าตรของสารละลาย (L) ่ข้ข้น่ต ่้ต่ร้ตร