คู่มือนักศึกษาหน่วยที่ 2 การควบคุมเครื่องกลไฟฟ้ากระแสตรง

คู่มือนักศึกษาหน่วยที่ 2 การควบคุมเครื่องกลไฟฟ้ากระแสตรง 2.3 การเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง นายคมสัน กลางแท่น วิชา เครื่องกลไฟฟ้า 1 ชุดการสอนวิชาเครื่องกลไฟฟ้า 1 (30104-2003) สำหรับนักศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง ตามหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง พ.ศ. 2563

2.3 การเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 2.3.1 ความจำเป็นในการใช้อุปกรณ์เริ่มเดิน จากสมการกระแสอาร์เมเจอร์ เมื่อทำการเริ่มเดินหรือสตาร์ทมอเตอร์ ขณะอาร์เมเจอร์ยังหยุดนิ่งอยู่กับที่ จะไม่มี แรงเคลื่อนไฟฟ้าต่อต้านเกิดขึ้นในอาร์ เมเจอร์ จึงมีแรงดันไฟฟ้าเต็มพิกัดตก คร่อมอาร์เมเจอร์ ทำให้มีกระแสไฟฟ้า จำนวนมากไหลผ่านอาร์เมเจอร์ เนื่องจาก ค่าความต้านทานของอาร์เมเจอร์น้อยมาก

ในรูป ก. เป็นวงจรสำหรับสตาร์ทชั้นท์มอเตอร์ โดยใช้ความ ก ต้านทานเริ่มเดิน Rs ต่ออนุกรมกับอาร์เมเจอร์ สำหรับขดลวด ชั้นท์ซีรีฟิลด์จะต่ออนุกรมกับรีโอสตาร์ทแล้วจึงต่อคร่อมกับแรง ดันป้อน V โดยตรง ดังนั้นกระแสไฟฟ้าไหลผ่านขดลวดชั้นท์ซีรี ฟิลด์จึงไม่เกี่ยวข้องกับค่าความต้านทาน Rs แต่ถ้านำความ ต้านทาน Rs ไปต่ออนุกรมกับวงจรของมอเตอร์ กระแสชั้นท์ซีรี ฟิลด์จะมีค่าลดลงในขณะสตาร์ท และเป็นสาเหตุทำให้แรงบิดเริ่ม หมุนของมอเตอร์ลดลง ในรูป ข. เป็นวงจรสำหรับสตาร์ทซีรีส์มอเตอร์ โดยใช้ความ ข ต้านทานเริ่มเดิน ต่ออนุกรมกับมอเตอร์ เพื่อลดกระแสเริ่มเดิน ในรูปหน้าถัดไป เป็นวงจรสำหรับสตาร์ทคอมเปานด์มอเตอร์ วิธี การสตาร์ทกระทำเช่นเดียวกับการสตาร์ทชั้นท์มอเตอร์ ในรูป ก.

การต่อความต้านทานเริ่มเดินอนุกรม กับอาร์เมเจอร์ในคอมเปานด์มอเตอร์

2.3 การเริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง 2.3.2 อุปกรณ์เริ่มเดินแบบสามจุด อุปกรณ์เริ่มเดินมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง แบบสามจุด โดยทั่วไปจะออกแบบมีลักษณะ เป็นกล่องสี่เหลี่ยมซึ่งภายในจะบรรจุตัวความ ต้านทานที่ทนกระแสได้สูง ๆ ต่อเรียงกันอยู่ หลายตัวโครงสร้างภายนอกของอุปกรณ์ดัง กล่าวมีลักษณะ มีจุดต่อสาย 3 จุด คือ L, A และ F เพื่อที่จะนำจุด L ไปต่อกับสายจ่ายแรง ดันป้อน จุด F ต่อกับขดลวดชั้นท์ซีรีฟิลด์ สำหรับจุด A ต่อกับอาร์เมเจอร์

จากสมการจะสังเกตเห็นว่ากระแสเริ่มเดินจะสูงหรือต่ำขึ้นอยู่กับค่าความต้านทานของอุปกรณ์ เริ่มเดิน Rs ดังนั้นถ้าให้เป็นกระแสไฟฟ้าโหลดเต็มพิกัด Rs ควรจะมีขนาดต่างๆ กันเพื่อให้ได้ ค่า Is เหมาะสมกับลักษณะการใช้งานดังนี้ ในกรณีที่ทำการเดินเครื่องและหยุดเครื่องไม่บ่อยครั้ง Is = (2 ~ 2.5) I ในกรณีที่ทำการเดินเครื่องและหยุดเครื่องบ่อยครั้ง Is = (1.2 ~ 1.3) I ในกรณีเฉลี่ยโดยทั่วไป Is = 1.5 I

การเริ่มเดินด้วยอุปกรณ์เริ่มเดินแบบสามจุดเพื่อใช้งาน