41 หนว่ ยท่ี 4 การจัดการและกําจดั วัสดุทใี่ ชแ้ ล้วเรอื่ งที่ 1 การจดั การวัสดทุ ี่ใชแ้ ล้วดว้ ยหลัก 3R 3R เปน็ หลกั การจดั การวสั ดุทใี่ ชแ้ ล้วเพอ่ื ลดปริมาณวัสดุทใ่ี ช้แลว้ โดยใช้หลกั การใชน้ ้อยหรอื ลดการใช้ (Reduce) การใชซ้ ้าํ (Reuse) และการผลิตใชใ้ หม่ (Recycle) เพื่อเป็นแนวทางปฏบิ ตั ิในการลดปรมิ าณการใชว้ สั ดุในครวั เรือน โรงเรยี น และชมุ ชน ดังน้ี1. การใช้นอ้ ยหรอื ลดการใช้ (Reduce) มวี ิธกี ารปฏบิ ตั ดิ ังน้ี 1.1 ปฏเิ สธหรอื หลกี เลยี่ งสงิ่ ของหรือบรรจภุ ัณฑ์ทจี่ ะสรา้ งปญั หาขยะ 1.1.1 ปฏิเสธการใช้บรรจภุ ัณฑฟ์ ่มุ เฟอื ยรวมทง้ั วัสดทุ เี่ ป็นมลพิษต่อสง่ิ แวดลอ้ ม อาทเิ ชน่ กลอ่ งโฟมถงุ พลาสติก หรอื วสั ดุมพี ิษอืน่ ๆ ภาพท่ี 4.1 สญั ลกั ษณ์ Reduce 1.1.2 หลกี เลย่ี งการเลอื กซอื้ สนิ คา้ ทม่ี า : http://demo10.rpu.ac.thหรือผลติ ภณั ฑ์ท่ใี ช้บรรจภุ ณั ฑ์ห่อหมุ้ หลายชนั้ 1.1.3 หลีกเลย่ี งการเลือกซอ้ื สินค้าชนดิ ใชค้ รงั้ เดยี ว หรอื ผลิตภณั ฑ์ที่มอี ายุการใช้งานต่ํา 1.1.4 ไม่สนบั สนุนรา้ นคา้ ทก่ี ักเกบ็ และจาํ หน่ายสินค้าทใี่ ชบ้ รรจภุ ัณฑ์ฟุ่มเฟอื ย และไม่มีระบบเรียกคืนบรรจภุ ณั ฑ์ใชแ้ ลว้ 1.1.5 กรณกี ารเลือกซื้อผลติ ภัณฑป์ ระจําบ้านทีใ่ ชเ้ ป็นประจํา เชน่ สบู่ผงซกั ฟอก นํ้ายาลา้ งจาน ให้เลอื กซื้อผลติ ภณั ฑท์ ีม่ ีปริมาณบรรจมุ ากกว่า เนอื่ งจากใช้บรรจภุ ณั ฑน์ อ้ ยกว่าเมอื่ เปรยี บเทยี บกบั หนว่ ยนํา้ หนกั ของผลติ ภัณฑ์ 1.2 เลือกใชส้ นิ ค้าที่สามารถส่งคนื บรรจภุ ณั ฑส์ ู่ผู้ผลิตได้ 1.2.1 เลอื กซอ้ื สินคา้ หรอื ใช้ผลติ ภณั ฑ์ที่มกี ารนาํ บรรจุภัณฑห์ มนุ เวยี นกลบั ไปบรรจุใหม่ เช่น เครื่องด่ืมชนดิ ขวดแกว้ 1.2.2 เลือกซอื้ สนิ คา้ หรือผลติ ภณั ฑ์ทีส่ ามารถนาํ กลบั ไปรีไซเคิลได้ หรอืมีส่วนประกอบของวสั ดุรีไซเคลิ เช่น เคร่อื งใช้ท่ีทาํ จากพลาสตกิ
42 1.2.3 เลือกซอ้ื สนิ ค้าหรือผลิตภณั ฑท์ ผ่ี ู้ผลิตเรียกคนื ซากบรรจุภณั ฑ์หลังจากการบริโภคของประชาชน ภาพที่ 4.2 การรณรงคล์ ดใชถ้ ุงพลาสตกิ ของหน่วยงานตา่ ง ๆ ที่มา : http://www.bloggang.com2. ใช้ซาํ้ (Reuse)ใช้ซ้ํา เป็นหน่ึงในแนวทางการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรท่ีมีอยู่อย่างรู้คุณค่าการใช้ซํ้าเป็นการท่ีเรานําสิ่งต่าง ๆ ที่ใช้งานไปแล้ว และยังสามารถใช้งานได้ กลับมาใช้อีก เป็นการลดการใช้ทรัพยากรใหม่ รวมทั้งเปน็ การลดปรมิ าณวสั ดทุ ่ใี ชแ้ ลว้ ที่จะเกิดขึ้นอีกด้วย ตัวอย่างของการใช้ซํา้ ไดแ้ ก่2.1 เลอื กซอื้ หรือใช้ผลติ ภัณฑ์ทีอ่ อกแบบมาให้ใช้ไดม้ ากกวา่ 1 ครง้ั เชน่ แบตเตอร่ีประจไุ ฟฟา้ ใหม่ได้2.2 ซอ่ มแซมเคร่อื งใช้ และอปุ กรณต์ า่ ง ๆใหส้ ามารถใชป้ ระโยชนต์ อ่ ไปไดอ้ กี2.3 บํารงุ รักษาเครื่องใช้ อุปกรณ์ตา่ ง ๆ ภาพท่ี 4.3 สัญลักษณ์ Reuseให้สามารถใชง้ านไดค้ งทนและยาวนานขนึ้ ทมี่ า : http://demo10.rpu.ac.th
43 2.4 นาํ บรรจุภัณฑแ์ ละวัสดุเหลือใชอ้ ื่น ๆ กลบั มาใชป้ ระโยชน์ใหม่ เชน่ การใช้ซา้ํ ถุงพลาสติก ถุงผา้ ถงุ กระดาษ และกลอ่ งกระดาษ การใช้ซ้ําขวดน้ําดมื่ เหยอื กนม และกลอ่ งใส่ขนม ภาพที่ 4.4 การลดปริมาณขยะดว้ ยการใชซ้ ํ้า โดยใชแ้ ก้วนา้ํ เซรามิค หรือ แก้วใส แทนแกว้ พลาสตกิ หรอื แกว้ กระดาษเคลือบ 2.5 ยืม เชา่ หรอื ใชส้ ิ่งของหรือผลิตภณั ฑท์ ่ใี ชบ้ ่อยครั้งรว่ มกัน เชน่ หนังสอื พิมพ์วารสาร 2.6 บริจาคหรือขายสง่ิ ของเครือ่ งใชต้ า่ ง ๆ เชน่ หนังสอื เสอ้ื ผ้า เฟอร์นเิ จอร์และเครอื่ งมือใช้สอยอื่น ๆ 2.7 นาํ สิง่ ของมาดดั แปลงให้ใช้ประโยชน์ไดอ้ กี เช่น การนํายางรถยนตม์ าทาํเก้าอี้ การนาํ ขวดพลาสติกมาดดั แปลงเป็นทใี่ สข่ อง แจกนั การนาํ เศษผ้ามาทาํ เปลนอน เป็นตน้ 2.8 ใชซ้ ํ้าวสั ดุสํานกั งาน เช่น การใชก้ ระดาษทั้งสองหนา้ เป็นต้นภาพที่ 4.5 เกา้ อจ้ี ากขวดนํ้า ภาพท่ี 4.6 พรมเช็ดเท้าจากเศษผา้ทม่ี า : http://www.oknation.net ท่ีมา : https://www.l3nr.org
44 ภาพที่ 4.7 กระถางต้นไมจ้ ากรองเท้าเกา่ ภาพท่ี 4.8 ต๊กุ ตาตกแต่งสวนจากยางรถยนตเ์ กา่ ทีม่ า : http://www.thaitambon.com ทมี่ า : http://www.jeab.com3. การแปรรูปนาํ กลบั มาใชใ้ หม่ (Recycle) การรไี ซเคิลหรือแปรรูปกลับมาใชใ้ หม่ หมายถงึ การนําเอาวสั ดุทย่ี งั สามารถนาํ กลบั มาใชใ้ หม่มาหมนุ เวยี นเข้าสูก่ ระบวนการผลติตามกระบวนการของแต่ละประเภท เพอื่ นํากลับมาใช้ประโยชนใ์ หม่ ซ่ึงนอกจากจะเป็นการลดปรมิ าณ ภาพที่ 4.9 สญั ลักษณ์ Recycleวสั ดุท่ใี ช้แล้ว ยังเป็นการลดการใชพ้ ลังงานและ ที่มา : http://demo10.rpu.ac.thลดมลพิษท่ีเกิดกับส่ิงแวดล้อม วัสดุรีไซเคิล โดยทั่วไป แยกได้เป็น 4 ประเภท คือ แก้วกระดาษ พลาสติก โลหะและอโลหะ ส่วนบรรจุภัณฑ์บางประเภทอาจจะใช้ซํ้าไม่ได้ เช่นกระป๋องอลูมิเนียม หนังสือเก่า ขวดพลาสติก ซ่ึงแทนท่ีจะนําไปทิ้ง ก็รวบรวมนํามาขายให้กับรา้ นรบั ซ้ือของเก่า เพ่อื ส่งไปยังโรงงานแปรรูป เพือ่ นาํ ไปผลติ เปน็ ผลติ ภัณฑต์ า่ ง ๆ ดังน้ี1) นําขวดพลาสติก มาหลอมเป็นเมด็ พลาสตกิ2) นาํ กระดาษใชแ้ ล้วแปรรปู เปน็ เยอ่ื กระดาษ เพือ่ นําไปเป็นสว่ นผสมในการผลติเปน็ กระดาษใหม่3) นําเศษแกว้ เกา่ มาหลอม เพือ่ ขึน้ รปู เปน็ ขวดแกว้ ใบใหม่4) นาํ เศษอลมู ิเนยี มมาหลอมขนึ้ รปู เป็นแผน่ นํามาผลติ เปน็ ผลิตภัณฑอ์ ลมู เิ นียมรวมทงั้ กระปอ๋ งอลมู ิเนยี ม
45 ภาพที่ 4.10 การแปรรปู ผลิตภณั ฑน์ าํ กลับมาใช้ใหม่ ทมี่ า : http://www.bantub.go.th กล่าวโดยสรุป 3R เป็นหลักการจัดการวัสดุท่ีใช้แล้ว เพ่ือลดปริมาณวัสดุท่ีใช้แล้วในครวั เรือน โรงเรียน และชมุ ชน หากทกุ คนมสี ว่ นร่วมในการช่วยลดปรมิ าณวัสดทุ ใ่ี ชแ้ ล้ว โดยเร่ิมท่ีคนในครอบครัว และชักชวนไปสู่ชุมชน หมู่บ้าน และสถานท่ีทํางาน ปัญหาที่เกิดจาการใช้วัสดุจนล้นเมอื งก็จะลดนอ้ ยลง ชุมชนและสงั คม มีสงิ่ แวดลอ้ มทดี่ ี และนา่ อยู่ยงิ่ ขน้ึ
46 เรอื่ งท่ี 2 การกาํ จัดและการทําลาย ปัญหาที่เกิดข้ึนจากวัสดุท่ีใช้แล้วในปัจจุบัน เป็นสาเหตุสําคัญที่ทุกฝ่ายควรให้ความสําคัญและร่วมมือกันแก้ไข เพราะเป็นปัญหาท่ีเกิดข้ึนในชุมชนทุกระดับ และนับวันจะทวีความรุนแรงมากยิ่งข้ึน ทั้งนี้เน่ืองจากความเจริญเติบโตทางด้านเศรษฐกิจ การเพิ่มขึ้นของจํานวนประชากร ตลอดจนพฤตกิ รรมการอุปโภคบริโภคของคนเราเริ่มเปลี่ยนไป จากเดิมที่เคยใช้ตะกร้าเวลาไปจ่ายตลาด ใช้ใบตองซึ่งเป็นวัสดุท่ีย่อยสลายได้ง่ายห่ออาหาร แต่ปัจจุบันมีการใชส้ นิ ค้าที่มบี รรจภุ ณั ฑจ์ าํ พวกพลาสติก โฟม แก้ว กระดาษ โลหะ อลูมิเนยี ม เพิ่มขึ้นเรอ่ื ย ๆทําให้ปรมิ าณวสั ดุท่ีถูกใช้เพมิ่ ขึ้นตามไปดว้ ย 2.1 ระยะเวลาการย่อยสลายของวสั ดุ วสั ดแุ ต่ละชนดิ ท่ยี ่อยสลายไดจ้ ะมอี ตั ราเรว็ ในการย่อยสลายต่างกัน วสั ดุบางชนิดมีอัตราเรว็ ของการยอ่ ยสลายตํ่ามาก สามารถยอ่ ยสลายได้เองตามธรรมชาติ แตว่ สั ดุบางชนิด เชน่ แกว้ ก็ไม่สามารถย่อยสลายได้ อัตราเร็วของการย่อยสลายของขยะแต่ละชนิดมีความแตกตา่ งกัน ดงั น้ีวสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลิตภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วัสดธุ รรมชาติ 5 วนั – 1 เดอื นเศษพชื ผัก วสั ดุธรรมชาติ 3 เดือนใบไหม้
47 วสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลติ ภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วสั ดุธรรมชาติ 1 - 5 เดอื นผ้าฝ้าย วสั ดุสังเคราะห์ 2 - 5 เดอื นเศษกระดาษ วัสดธุ รรมชาติ 6 เดือนเปลอื กส้ม วัสดุสังเคราะห์ 1 ปี ผ้าขนสัตว์ 5 ปี วสั ดสุ ังเคราะห์กลอ่ งนมเคลอื บพลาสตกิ
48 วสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลติ ภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วสั ดสุ ังเคราะห์ 3 - 14 เดือนเชอื ก วัสดุธรรมชาติ 13 ปีไม้ วัสดุสงั เคราะห์ 12 - 15 ปีก้นกรองบหุ รี่ วัสดสุ ังเคราะห์ 25 - 40 ปีรองเท้าหนงั วัสดสุ งั เคราะห์ 80 - 100 ปีกระปอ๋ งอลูมิเนียม
49 วสั ดุ ประเภท ระยะเวลา ผลติ ภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วัสดุสังเคราะห์ 100 ปีกระปอ๋ งโลหะถุงพลาสตกิ วสั ดุสงั เคราะห์ 450 ปี วสั ดสุ งั เคราะห์ 450 ปีขวดพลาสตกิ วัสดุสังเคราะห์ 500 ปี ไมย่ อ่ ยสลายผา้ ออ้ มเด็กชนดิ สาํ เรจ็ รปู วัสดุสังเคราะห์โฟม
50 วัสดุ ประเภท ระยะเวลา ผลติ ภัณฑ์ การยอ่ ยสลาย วสั ดสุ ังเคราะห์ ไม่มีการเปลย่ี นแปลง ขวดแก้ว ภาพที่ 4.11 แสดงระยะเวลาในการย่อยสลายขยะแต่ละประเภท 2.2 การกําจัดวสั ดุทีใ่ ชแ้ ลว้ วิธีการกําจัดวัสดุที่ใช้แล้วท่ีใช้ต่อเนื่องกันมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีหลายวิธี เช่น นําไปกองทิ้งบนพ้ืนดิน นําไปท้ิงลงทะเล เผากลางแจ้ง เผาในเตาเผาและฝังกลบอย่างถูกหลักสุขาภิบาล เป็นต้น การกําจัดวัสดุดังที่กล่าวมาน้ันบางวิธีเป็นการกําจัดท่ีไม่ถูกต้องทําให้เกิดภาวะเป็นพิษต่อสภาพแวดล้อม และมีผลกระทบต่อสุขภาพ ดังนั้นก่อนจะเลือกใช้วิธีใดต้องศกึ ษารปู แบบทเ่ี หมาะสม วธิ ีการกําจดั วสั ดุที่ใชแ้ ล้วท่ถี กู หลกั วชิ าการ ควรมลี กั ษณะดังต่อไปน้ี (1) ไม่ทําใหบ้ รเิ วณทกี่ าํ จดั วสั ดทุ ใี่ ช้แล้วเป็นแหล่งอาหาร แหลง่ เพาะพันธุ์สัตวแ์ ละแมลงนาํ โรค เชน่ แมลงวนั ยงุ และแมลงสาบ เป็นต้น (2) ไมท่ ําใหเ้ กดิ การปนเปอื้ นแกแ่ หล่งน้ําและพืน้ ดิน (3) ไมท่ ําใหเ้ กดิ มลพษิ ต่อสงิ่ แวดล้อม (4) ไม่เปน็ สาเหตแุ หง่ ความราํ คาญ อนั เนือ่ งมาจาก กลน่ิ ควัน ทัศนวิสยั และฝ่นุ ละออง
51 วธิ กี ารกองทิง้ บนดิน การนาํ ไปท้งิ ทะเล รวมท้ังการเผากลางแจ้ง ถือว่าเป็นวิธีการกําจัดขยะวัสดุที่ใช้แล้วท่ีไม่ถูกต้อง เพราะทําให้เกิดปัญหาภาวะมลพิษต่อสภาพแวดล้อมวิธีการกําจดั วสั ดทุ ่ถี กู ตอ้ งตามหลกั สขุ าภิบาล คอื การเผาในเตาเผา และการฝงั กลบ ภาพที่ 4.12 การเกบ็ ขนวสั ดทุ ีใ่ ชแ้ ลว้ ทมี่ า : คู่มือการกําจดั ขยะมูลฝอย แบบฝังกลบอยา่ งถกู สุขาภบิ าล กรมควบคุมมลพษิ หน้า 3,9 2.2.1 การเผา การเผาสามารถทําลายวัสดุได้เกือบทุกชนิด เตาเผามีหลายชนิดขึ้นอยู่กับลักษณะของวัสดุ ถ้าเป็นวัสดุประเภทท่ีติดไฟง่าย สามารถใช้เตาเผาชนิดที่ไม่ต้องใช้เช้ือเพลิงช่วย แต่ถ้าวัสดุมีความชื้นมากกว่าร้อยละ 50 เตาเผาต้องเป็นชนิดที่ใช้เช้ือเพลิงจําพวกนํ้ามันเตา ช่วยในการเผาไหม้ การเผาในเตาเผาใช้เน้ือท่ีน้อย ส่วนท่ีเหลือจากการเผาไหม้ เช่นขี้เถ้า สามารถนาํ ไปใช้ถมที่ดนิ หรือใชป้ ระโยชนอ์ ย่างอืน่ ได้ การกําจัดวสั ดทุ ่ใี ชแ้ ลว้ ดว้ ยการเผา สามารถแบง่ ออกเปน็ 2 กล่มุ ใหญ่ คอื 1. วัสดุที่ใช้แล้วท่ีเผาไหม้ได้ ได้แก่ กระดาษ ผ้าหรือสิ่งทอ ผัก ผลไม้เศษอาหาร พลาสติก หญา้ และไม้ 2. วัสดุที่ใช้แล้วท่ีเผาไหม้ไม่ได้ ได้แก่ เหล็กหรือโลหะอื่น ๆ แก้ว หินกระเบ้อื ง เปลือกหอย ฯลฯ
52 การกําจัดวสั ดทุ ใี่ ช้แล้วโดยใช้เตาเผา เป็นการทําลายวัสดุท่ีใช้แล้วด้วยวิธีการเผาทําลายในเตาเผาที่ได้รับการออกแบบก่อสร้างที่ถูกต้องและเหมาะสม โดยต้องให้มีอุณหภูมิในการเผาท่ี 850 - 1,200 องศาเซลเซียส เพื่อให้การทําลายท่ีสมบูรณ์ท่ีสุด เน่ืองจากความแตกต่างและลักษณะขององค์ประกอบของวัสดุแต่ละชนดิ ดังน้ัน รปู แบบของเตาเผาจึงแตกตา่ งกนั ไปด้วย เป็นต้นวา่ถ้าชุมชนท่ีมีวัสดุท่ีใช้แล้วซึ่งส่วนใหญ่เป็นชนิดที่เผาไหม้ได้ง่าย เตาเผาอาจใช้ชนิดท่ีไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงอย่างอ่ืนช่วยในการเผาไหม้ แต่ถ้าองค์ประกอบของวัสดุมีส่วนท่ีเผาไหม้ได้ง่ายต่ํากว่าร้อยละ 30 (โดยน้ําหนัก) หรอื มีความช้นื มากกวา่ รอ้ ยละ 50 เตาเผาที่ใชต้ อ้ งเปน็ ชนดิ ท่ตี ้องมเี ชอื้ เพลงิ ชว่ ยในการเผาไหม้ นอกจากน้ีเตาเผาทุกแบบ จะต้องมีกระบวนการควบคุมอุณหภูมิ ควันไอเสีย ฝุ่นผงและขี้เถ้า ที่อาจปนออกไปกับควันและปลิวออกมาทางปล่องควัน เตาเผาท่ีมีประสิทธิภาพจะต้องลดปริมาณของวัสดุที่ใช้แล้วลงไปจากเดิมให้มีเหลือน้อยที่สุด และส่วนท่ีเหลือจากการเผาไหม้นั้นก็จะต้องมีลักษณะคงรูป ไม่มีการย่อยสลายได้อีกต่อไป และสามารถนําไปใช้ประโยชน์ได้อย่างปลอดภยั ข้อดขี องการกาํ จดั วสั ดุทใ่ี ชแ้ ลว้ โดยใช้เตาเผา 1. ใชพ้ ื้นท่ดี นิ นอ้ ย เมอ่ื เทียบกบั วธิ ฝี ังกลบ 2. สามารถทําลายขยะมูลฝอยไดเ้ กือบทุกชนดิ 3. สามารถสร้างเตาเผาในพ้ืนทท่ี ไ่ี ม่หา่ งไกลจากแหล่งกําเนดิ ขยะทําให้ประหยดั คา่ ขนสง่ 4. ไมม่ ีผลกระทบจากการเปลย่ี นแปลงสภาพอากาศ 5. สว่ นท่ีเหลอื จากการเผาไหม้ (ขเี้ ถ้า) สามารถนําไปถมท่ีดนิ ได้ หรอืทาํ วสั ดุกอ่ สร้างได้
ค่อนขา้ งสูง 53 ข้อเสียของการกาํ จัดวสั ดทุ ใ่ี ชแ้ ล้วโดยใช้เตาเผา 1. คา่ ลงทนุ ในการก่อสรา้ งและค่าใชจ้ า่ ยในการซอ่ มแซม บาํ รงุ รักษา 2. อาจเกดิ ปัญหาภาวะมลพษิ ทางอากาศได้ ภาพที่ 4.13 ระบบการเผาในเตาเผา ทีม่ า : http://www.pcd.go.th 2.2.2 การฝังกลบ การกําจัดวัสดุที่ใช้แล้วโดยการฝังกลบ เป็นการนําวัสดุที่ใช้แล้วมาเทลงในพื้นที่ ท่ีเตรียมเอาไว้ ซึ่งจะมีการวางระบบต่าง ๆ เพื่อป้องกันมิให้มีการปลดปล่อยมลสารต่าง ๆ ออกสู่ภายนอก แล้วใช้เคร่ืองจักรกลเกล่ียและบดอัดให้ยุบตัวลง หลังจากนั้นใช้ดินกลบทับและบดอัดให้แน่นอีกครั้งหน่ึงจนเต็มพื้นที่ เพ่ือป้องกันปัญหาด้านกลิ่น แมลง สัตว์ พาหะน้าํ ฝนชะล้างและเหตรุ ําคาญอื่น ๆ วธิ ีการฝังกลบวสั ดุที่ใชแ้ ลว้ มี 3 วิธี คอื 1. วธิ ฝี ังกลบแบบพน้ื ราบ เปน็ วิธีการฝงั กลบทเี่ รม่ิ จากระดับดินเดมิ โดยไม่มีการขุดดนิ ทาํ การบดอดั วัสดตุ ามแนวราบกอ่ น แลว้ ค่อยบดอดั ทับในชัน้ ถดั ไปสูงข้ึนเรือ่ ย ๆ จนได้ระดบั ตามที่กําหนดการฝงั กลบวัสดทุ ่ีใชแ้ ลว้ โดยวธิ นี ีจ้ ําเปน็ ตอ้ งทําคันดนิ ตามแนวขอบพนื้ ที่ เพือ่ ทาํ หนา้ ทเ่ี ปน็ ผนังหรอื ขอบยนั การบดอดั และทําหนา้ ท่ปี อ้ งกนั นาํ้ เสยี ท่ีเกดิ จากการยอ่ ยสลายของวสั ดุเพื่อไม่ใหซ้ มึออกมาด้านนอก ลักษณะของพ้นื ที่ ที่จําเป็นตอ้ งใช้วธิ ีนี้ คอื ทร่ี าบลุม่ หรอื ที่ ทม่ี ีระดับนา้ํ ใตด้ นิอยู่ตาํ่ กวา่ ผวิ เล็กน้อย (ไม่เกนิ 1 เมตร) ซงึ่ ไม่สามารถขุดดินเพอื่ กําจัดดว้ ยวธิ ีฝงั กลบแบบขุดร่อง
54 ได้เพราะอาจทําให้เกดิ การปนเป้อื นของนา้ํ เสยี จากวัสดุทใี่ ชแ้ ล้วลงส่นู า้ํ ใตด้ นิไดง้ า่ ย การกาํ จัดดว้ ยวธิ นี จ้ี ําเป็นต้องจดั หาดนิ จากที่อนื่ เพ่ือมาทําคันดนิ ทําให้เสียค่าใชจ้ ่ายในการดําเนนิ การสูงขนึ้ ภาพท่ี 4.14 วิธฝี งั กลบแบบพ้นื ราบ ทมี่ า : คมู่ ือการกําจดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบ อยา่ งถกู หลักสขุ าภิบาล กรมควบคุมมลพษิ หน้า 62. วิธีฝงั กลบแบบขดุ เปน็ รอ่ งเป็นวธิ ฝี ังกลบทเี่ รม่ิ จากระดับที่ต่ํากว่าระดับดินเดิมโดยทําการขุดดินลกึ ลงไปให้ไดร้ ะดบั ตามท่กี ําหนด แล้วจงึ เรมิ่ บดอดั ให้เป็นชน้ั บาง ๆ ทบั กนั หนาข้นึ เรื่อย ๆจนได้ระดับตามที่กําหนด โดยทั่วไปความลึกของการขดุ ร่อง จะถูกกาํ หนดด้วยระดบั นํา้ใตด้ นิ ไม่น้อยกวา่ 1 เมตร โดยยึดระดบั นาํ้ในฤดฝู นเปน็ เกณฑ์ เพื่อปอ้ งกนั ไมใ่ หเ้ กดิการปนเป้อื นต่อน้ําใต้ดิน การฝงั กลบแบบขุดเป็นร่องไม่จําเป็นต้องทําคันดิน เพราะสามารถใชผ้ นงั ของร่องขุดเป็นกําแพงยันวัสดทุ จ่ี ะบดอัดได้ ทาํ ให้ไมต่ ้องขนดินมาจากด้านนอก ภาพท่ี 4.15 วธิ ฝี ังกลบแบบขุดร่อง และยังสามารถใช้ดนิ ที่ขดุ ออกแลว้ น้นั กลบั มาใช้กลบทบั ไดอ้ กี ท่ีมา : คมู่ อื การกาํ จดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบ อยา่ งถกู หลักสขุ าภบิ าล กรมควบคมุ มลพิษ หนา้ 7
55 3. วิธีฝงั กลบแบบหุบเขา เป็นวิธีการฝังกลบบนพ้ืนท่ีที่มีลักษณะเป็นแอ่งขนาดใหญ่ ซ่ึงอาจเกิดข้ึนตามธรรมชาติหรืออาจเกิดจากการขุด เช่นหุบเขา ห้วย บ่อ เหมืองฯลฯ วิธีการในการฝังกลบและอัดวัสดุในบ่อแต่ละแห่งอาจแตกต่างกันไปทั้งนี้ข้ึนอยู่กับสภาพภูมิประเทศของพื้นที่น้ัน ๆเช่น ถ้าพื้นท่ีของบ่อมีขนาดค่อนข้างราบ อาจใช้วิธีการฝังกลบแบบขุดร่องหรือแบบท่ีราบแล้วแต่กรณี ภาพท่ี 4.16 วิธีฝงั กลบแบบหบุ เขา ท่ีมา : คมู่ ือการกาํ จัดขยะมูลฝอย แบบฝังกลบ อยา่ งถูกหลกั สขุ าภบิ าล กรมควบคุมมลพษิ ขอ้ ดขี องวธิ กี ารฝังกลบ หนา้ 7 1. เป็นระบบทไี่ ม่ย่งุ ยากซบั ซอ้ น 2. ระบบมีความยดื หย่นุ ดี กรณที เ่ี กดิ ปัญหาสามารถแกป้ ัญหาไดท้ ันทว่ งทีไม่เกิดปญั หาวัสดุท่ีใชแ้ ล้วตกค้าง 3. ไม่มีเศษเหลือตกคา้ งท่ีจะตอ้ งนําไปกาํ จัดต่อไป 4. สามารถกําจัดวัสดุได้ทุกประเภท ทุกขนาด ยกเว้นของเสียอันตรายและของเสยี ตดิ เชอ้ื 5. เม่ือทําการฝังกลบเต็มพ้ืนท่ีแล้ว สามารถปรับปรุงพ้ืนที่เดิมเพ่ือทําเป็นสวนสาธารณะ สนามกฬี า 6. ก๊าซท่ีเกดิ จากการฝังกลบสามารถพัฒนาไปใชเ้ ปน็ เชื้อเพลิงในการผลติกระแสไฟฟา้ และอ่ืน ๆ ได้
56 ข้อเสยี ของวิธกี ารฝงั กลบ 1. ตอ้ งการพ้นื ทฝ่ี งั กลบขนาดใหญ่ ทําใหป้ ระสบปญั หาในการจัดหาพื้นที่ 2. อยหู่ ่างไกลชมุ ชน ทาํ ให้ตอ้ งเสยี คา่ ใช้จา่ ยในการขนส่งสูง 3. จําเป็นตอ้ งใชด้ ินกลบทับจํานวนมาก 4. ในช่วงฤดูฝนอาจมปี ญั หาอปุ สรรคในการดาํ เนนิ งานและไม่สามารถทําการฝงั กลบได้อยา่ งต่อเน่ือง 5. อาจก่อใหเ้ กิดปญั หาแมลงวนั และกลิ่นเหม็น หากดําเนินการฝังกลบไม่ถูกตอ้ งตามหลกั สขุ าภบิ าล ภาพท่ี 4.17 วิธฝี งั กลบจาํ เป็นต้องการพื้นท่ฝี งั กลบขนาดใหญ่ ทีม่ า : คมู่ ือการกําจดั ขยะมูลฝอย แบบฝังกลบอย่างถูกหลักสขุ าภิบาล กรมควบคมุ มลพิษ หนา้ 14 กล่าวโดยสรปุ ปัญหาท่ีเกดิ ขึน้ จากการใชว้ ัสดใุ นปัจจบุ นั เป็นสาเหตุสําคัญท่ีทําให้มีปรมิ าณวสั ดุทีใ่ ชแ้ ล้วเพม่ิ มากข้นึ ทั้งนีเ้ น่อื งจากความเจริญเตบิ โตทางด้านเศรษฐกจิ การเพ่ิมข้ึนของจํานวนประชากร ตลอดจนกระบวนการผลิตและความต้องการในการบริโภคในสังคมปจั จุบนั เปลย่ี นแปลงไป การกําจดั วัสดทุ ใี่ ช้แล้ว มีหลายวิธี แต่วธิ ีการกาํ จดั ขยะวสั ดุท่ใี ชแ้ ล้วท่ถี ูกหลักสขุ าภบิ าล และเป็นทย่ี อมรบั ว่าเป็นวธิ ีกําจดั ทีถ่ กู ต้อง คอื การเผาในเตาเผาและการฝังกลบ
57 กิจกรรมท้ายหนว่ ยท่ี 4 หลงั จากทผ่ี ู้เรยี นศกึ ษาเอกสารชดุ การเรยี นหน่วยท่ี 4 จบแลว้ ให้ศกึ ษาคน้ ควา้เพ่ิมเตมิ จากแหลง่ เรียนรตู้ า่ ง ๆ แลว้ ทาํ กิจกรรมการเรยี นหนว่ ยท่ี 4 ในสมดุ บนั ทกึ กจิ กรรมการเรยี นรู้ แล้วจดั ส่งตามท่ีครผู ้สู อนกําหนด
58 บรรณานกุ รม กรมควบคมุ มลพษิ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม. (2552). คูม่ ือ การกาํ จัดขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบอย่างถกู หลกั สุขาภิบาล. (ม.ป.พ.). กรมควบคมุ มลพษิ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม. (2547). การจดั การ ขยะมลู ฝอยชุมชนอย่างครบวงจร คมู่ ือสําหรับผู้บรหิ ารองค์กรปกครอง สว่ นทอ้ งถิ่น (พิมพ์ครงั้ ท่ี 4). กรุงเทพฯ : คุรสุ ภาลาดพรา้ ว. กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อม. (2547). คู่มอื การกําจดั ขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบอยา่ งถกู หลกั สขุ าภิบาล. (ม.ป.พ.). กรมสง่ เสรมิ คุณภาพสิง่ แวดล้อม คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตรม์ หาวิทยาลัยมหิดล. (2558). คู่มือการประเมนิ สาํ นกั งานสเี ขียว กรมสง่ เสริมคณุ ภาพส่งิ แวดลอ้ ม. (ม.ป.พ.). สมพงศ์ จนั ทรโ์ พธศ์ิ ร.ี (2558). คู่มอื เตรียมสอบวทิ ยาศาสตร์ ป. 4-4-6. กรงุ เทพฯ : เจา้ พระยาระบบการพมิ พจ์ าํ กัด. นฤมล พ่วงประสงค.์ (2553). ค่มู อื ขยันก่อนสอบ วิทยาศาสตร์ ป. 3. กรงุ เทพฯ : แม็ค จาํ กัด. วรรณทิพา รอดแรงค้า และคณะ. (2559). หนงั สือเรยี น รายวิชาพ้นื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 5. กรุงเทพฯ : บรษิ ัทพฒั นาคุณภาพวิชาการ (พว.) จํากัด. สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธกิ าร. (2554). หนังสอื เรียนรายวชิ าพืน้ ฐานวทิ ยาศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 5. กรงุ เทพฯ : สกสค.ลาดพรา้ ว. สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2559). หนงั สือเรียนรายวชิ าพื้นฐานวทิ ยาศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 4 (พิมพ์คร้งั ท่ี 2). กรงุ เทพฯ : สกสค.ลาดพร้าว. สํานกั งานทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มจังหวดั อุบลราชธานี. (2559). คมู่ ือ ศนู ย์สาธติ การจัดการขยะเหลอื ศนู ย์ (Zero Waste) จังหวัดอุบลราชธานี. อบุ ลราชธานี : หจก.วแี คน เซอร์วิส เอ็กซเ์ พรส.
59 สํานกั ส่ิงแวดลอ้ ม กรุงเทพมหานคร. (2556). คมู่ อื การคัดแยกขยะอนั ตรายสําหรับ เยาวชน. กรงุ เทพฯ. สินธธ์ุ ู ลยารมภ.์ (2558). หนงั สือ เจาะลึกเนอื้ หา วทิ ยาศาสตร์ ป.3. กรุงเทพฯ : เจา้ พระยาระบบการพมิ พ์จาํ กัด.
60 แหลง่ อา้ งอิงออนไลน์กรมควบคมุ มลพิษ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม. การจดั การขยะมูลฝอย ชมุ ชน. เขา้ ถึงได้จาก : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_ garbage.html. (วนั ท่ีคน้ ขอ้ มลู : 15 กุมภาพนั ธ์ 2560).กรมควบคมุ มลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ ม. ความรดู้ า้ น 3R. เข้าถงึ ได้จาก : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_3R.htm. (วนั ทค่ี ้นขอ้ มูล : 15 กุมภาพันธ์ 2560).กรมควบคมุ มลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม. ปัญหาสง่ิ แวดล้อมจากขยะ มลู ฝอย. เขา้ ถึงไดจ้ าก : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_rubbish.htm . (วันที่คน้ ขอ้ มลู : 15 กุมภาพันธ์ 2560).เกรียงไกร ภสู อดสี. วัสดแุ ละสมบตั ิวสั ด.ุ เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://www.krootonwich.com/ data-3801.html. (วันทคี่ น้ ข้อมูล : 8 กมุ ภาพันธ์ 2560).โครงการสารานกุ รมไทยสาํ หรับเยาวชน. การเกบ็ และกาํ จัดขยะมูลฝอย เล่มท่ี 15. เข้าถงึ ได้จาก : http://www.kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?Book =15&chap=8&page=t15-8-infodetail05.html. (วนั ทค่ี น้ ข้อมลู : 15 กุมภาพนั ธ์ 2560).จารุณี ธรรมขนั . ชดุ กิจกรรมวิทยาศาสตร์ ชุดที่ 1 เร่ือง สมบัตดิ ้านความยดื หยนุ่ ของวสั ด.ุ เข้าถึงได้จาก : http://www.vcharkarn.com/uploads/journal/5/ vcharkarn-journal-5850_1.pdf. (วนั ท่คี น้ ข้อมูล : 8 กุมภาพนั ธ์ 2560).นันท์นภัท เชาวลกั ษณ.์ ชดุ การสอนวทิ ยาศาสตร์ เรื่อง วัสดุและสมบตั ขิ องวสั ดุ เลม่ ที่ 1 วัสดุในชวี ติ ประจาํ วัน. เขา้ ถงึ ได้จาก : http://www.kroobannok.com/ news_file/p35979871915.pdf. (วนั ทีค่ น้ ขอ้ มลู : 9 กมุ ภาพนั ธ์ 2560).บริษัท เอน็ พีซี เซฟต้ี แอนด์ เอ็นไวรอนเมนทอล เซอรว์ สิ จํากดั . ผลกระทบจากขยะมลู ฝอย ต่อส่งิ แวดลอ้ ม. เขา้ ถึงไดจ้ าก : http://www.npc-se.co.th/knowledge_ center/npc_knowledge_detail.asp?id_head=3&id_sub=25&id=667. (วันท่ี ค้นขอ้ มูล : 10 กมุ ภาพนั ธ์ 2560).
61 แผนการจัดการเรยี นร้ทู ี่ 30 กล่มุ สาระการเรยี นรู้ วิทยาศาสตร.์ (ม.ป.ป.). เข้าถึงได้จาก http://202.143.157.5/e_activity/newsfile/3741/1370397891.pdf. (วันที่ ค้นข้อมลู : 8 กุมภาพันธ์ 2560).โรสมาเรยี ม ราฮมิ มูลา. ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอื่ ง วัสดแุ ละสมบัตขิ องวัสดุ เล่มท่ี 1 วัสดใุ นชวี ติ ประจําวัน. เขา้ ถึงได้จาก : http://www.kroobannok.com/74227วิทยาศาสตร์ ป.5 เร่ือง วสั ดใุ นชวี ติ ประจําวนั . (ม.ป.ป.). เขา้ ถงึ ไดจ้ าก : http://118.174. 133.140/resource_center5/Admin/acrobat/v_2_sc_sc_279.pdf. (วนั ที่คน้ ข้อมูล : 7 กมุ ภาพันธ์ 2560).สถาบันส่งเสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. หนงั สอื เรยี น อิเล็กทรอนกิ ส์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร.์ เข้าถึงไดจ้ าก : http://www.scimath.org/ebooks. (วนั ทค่ี น้ ข้อมูล : 10 กมุ ภาพันธ์ 2560).สลิลนา ศรีสขุ ศริ พิ นั ธ.์ ศาสตร์คอื อะไร. เข้าถงึ ไดจ้ าก : https://www.gotoknow. org/posts/461639 (วันที่คน้ ขอ้ มลู : 7 กุมภาพันธ์ 2560).อรุณี ชัยพชิ ติ . หน่วยท่ี 4 เรือ่ งท่ี 2 การเลอื กใชส้ ง่ิ ของเครือ่ งใช้อยา่ งสรา้ งสรรค.์ เข้าถึง ไดจ้ าก : https://www.kruneedesign.wordpress.com/2014/04/17/. (วนั ท่ี ค้นขอ้ มลู : 10 กุมภาพันธ์ 2560).เอเวอร์เรสต.์ ระยะเวลาในการยอ่ ยสลายของวสั ดุแต่ละประเภท. เข้าถึงไดจ้ าก : http://group.wunjun.com/thisiskhaosuankwang/topic/141682-3441. (วนั ทีค่ ้นขอ้ มลู : 10 กุมภาพันธ์ 2560).chinchar. ความหมายของวัสดุ. เขา้ ถงึ ได้จาก : http://www.chinchar-2.blogspot. com/2009/06/blog-post_10.html. (วันทคี่ ้นข้อมูล : 7 กุมภาพันธ์ 2560).Janjarus Srisomboon. วสั ดุศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี. เขา้ ถึงไดจ้ าก: https://www.preat55janjarus.wordpress.com/2013/01/23/. (วนั ทคี่ น้ ข้อมลู : 7 กมุ ภาพนั ธ์ 2560).Tawee khemakapasiddhi. การนําไฟฟ้าของวสั ดุ วทิ ยาศาสตร์ ป.5. เข้าถึงได้จาก : https://www.youtube.com/watch?v=xUI5Dxwk1xM. (วนั ที่ค้นข้อมูล : 8 กมุ ภาพันธ์ 2560).
62ท่ีมาภาพประกอบชุดวิชาหนว่ ยที่ 1 วสั ดุในชวี ติ ประจาํ วัน ภาพที่ ชื่อภาพ ที่มาภาพท่ี 1.3 ตวั อยา่ งวสั ดสุ งั เคราะห์ http://118.174.133.140/resource_cภาพที่ 1.5 บา้ นเรือนไทย enter5/Admin/acrobat/v_2_ sc_sc_279.pdfภาพที่ 1.7 น้ํายางท่ีไดจ้ ากตน้ ยางพารานํามา http://www.bloggang.com/data/my ทําเปน็ ยางแผ่นกอ่ นนําไปใช้งาน tent/picture/1193548723.jpg และตัวอย่างผลิตภัณฑท์ ี่ทาํ จาก http://118.174.133.140/resource_ce ยาง nter5/Admin/acrobat/v_2_sc _sc_279.pdfภาพที่ 1.8 ดอกของตน้ ฝา้ ยภาพท่ี 1.9 ผลิตภณั ฑ์จากผา้ ใยสงั เคราะห์ http://puechkaset.com/ http://www.ideasquareshop.com/ar โพลีเอสเตอร์ภาพที่ 1.12 ประโยชน์จากโลหะ ticle/1/ http://118.174.133.140/resource_ce nter5/Admin/acrobat/v_2_sc _sc_279.pdf
63หน่วยท่ี 2 สมบตั ขิ องวสั ดุภาพที่ ชื่อภาพ ทม่ี าภาพท่ี 2.3 ส่ิงของเคร่อื งใช้และ http://raanmon.com/index.php?routเครือ่ งประดบั ทท่ี ํามาจาก e=information/information&infเงิน และทองคาํ ormation_id=47ภาพที่ 2.4 เครื่องครัวทท่ี ําจากอลมู เิ นียม http://118.174.133.140/resource_cenและสแตนเลส ter5/Admin/acrobat/v_2_sc_scภาพที่ 2.5 วสั ดุทใี่ ชป้ ระโยชน์จากสมบตั ิ _279.pdfความเหนยี วภาพที่ 2.6 แสดงการเปรยี บเทยี บ หนังสือเรยี นวิทยาศาสตร์ หนว่ ยการเรยี นรู้การออกแรงกระทาํ ตอ่ วัสดุ ท่ี 2 เรอ่ื งสมบตั ิของวัสดุ หน้าที่ 55ภาพที่ 2.8 กลไกการถ่ายเทความรอ้ น http://www.lesa.biz/earth/atmosphe re/heat-transferภาพท่ี 2.10 การนําความรู้เรื่องสมบัติ http://www.atom.rmutphysics.com/การนําไฟฟา้ ของวสั ดุมาใช้ charud/oldnews/0/286/3/ในการผลติ อุปกรณต์ า่ ง ๆ เพอื่ science/physics/index2.htmใช้ในชีวติ ประจาํ วนั http://www.sci-mfgr.com/ ourbusiness_product.php?id= 3ภาพท่ี 2.12 วธิ กี ารหาปรมิ าตรของวตั ถุ หนังสอื เรียนวทิ ยาศาสตร์ หน่วยการเรยี นรู้ทไี่ มเ่ ปน็ ทรงเรขาคณิต ท่ี 2 เรือ่ งสมบตั ิของวสั ดุ หน้าที่ 61
64หน่วยท่ี 3 การเลือกใชว้ สั ดใุ นชวี ติ ประจําวัน ภาพท่ี ชอ่ื ภาพ ทมี่ าภาพท่ี 3.1 สัญลักษณฉ์ ลากสีเขียว ค่มู อื การประเมินสํานกั งานสีเขยี วภาพที่ 3.2 สญั ลกั ษณ์ฉลากประหยดั ไฟเบอร์ 5 กรมส่งเสรมิ คณุ ภาพสงิ่ แวดลอ้ มภาพท่ี 3.3 ฉลากประสิทธิภาพสูง หน้า 115ภาพท่ี 3.4 ผลกระทบจากการท้งิ ขยะอันตราย ค่มู อื การประเมินสาํ นกั งานสเี ขียว กรมสง่ เสรมิ คณุ ภาพสิ่งแวดล้อม ปะปนกบั ขยะมลู ฝอยใน หน้า 116 ชวี ติ ประจําวนั http://www.wangitok.com/news-ภาพท่ี 3.5 แสดงผลกระทบของสารพิษอันตราย facebook ทมี่ ตี อ่ ร่างกายมนุษย์ภาพที่ 3.6 ปัญหามลพิษทางดิน คมู่ ือการคัดแยกขยะอนั ตราย สาํ หรบั เยาวชน หน้า 47ภาพท่ี 3.7 ผลกระทบต่อนเิ วศทางนา้ํ https://www.sites.google.com/site/sภาพท่ี 3.8 มลพษิ ทางอากาศ 554231031/mlphis-thang-din- soil-pollution-or-land-ภาพที่ 3.9 ผลกระทบของขยะมลู ฝอยตอ่ ระบบ pollution นิเวศ http://www.suriyothai.ac.th/files/u1 060/9mar53-1.jpg http://www.thaihealth.or.th/ Content/583-อากาศเปน็ พิษฆ่า คน%20กบั ผทู้ ่มี หี ัวใจ อ่อนแอ.html https://www.pantip.com/topic/315 28751
65หนว่ ยท่ี 4 การจัดการและกาํ จดั วสั ดทุ ใี่ ชแ้ ลว้ ภาพท่ี ช่ือภาพ ท่ีมาภาพท่ี 4.1 สญั ลกั ษณ์ Reduce http://demo10.rpu.ac.th/bangmoung/ภาพท่ี 4.2 การรณรงค์ลดใช้ถงุ พลาสติก ของหนว่ ยงานตา่ ง ๆ ?page_id=8ภาพที่ 4.3 สัญลกั ษณ์ Reuse http://www.bloggang.com/ภาพท่ี 4.5 เก้าอข้ี วดน้าํ m/viewdiary.php?id=shabu&grouภาพที่ 4.6 พรมเชด็ เทา้ จากเศษผ้า p=1&month=11-2012&date=14 http://demo10.rpu.ac.th/bangmoung/ ?page_id=8 http://www.oknation.net/blog/home/ blog_data/912/23912/images/r c1.jpg https://www.l3nr.org/posts/559460ภาพท่ี 4.7 กระถางต้นไมจ้ ากรองเทา้ เก่า http://www.thaitambon.com/productภาพท่ี 4.8 /1412814174 ตุก๊ ตาตกแตง่ สวนจากยางภาพท่ี 4.9 รถยนตเ์ กา่ http://www.jeab.com/home-ภาพท่ี 4.10 living/how-to/25-reuse-old- สัญลกั ษณ์ Recycle tires-ideas/attachment/reuse- old-tires-2 การรีไซเคิลหรือการแปรรปู ขยะนํากลับมาใชใ้ หม่ http://demo10.rpu.ac.th/bangmoung/ ?page_id=8 http://www.bantub.go.th/news- promote-page.php?id=83ภาพที่ 4.11 แสดงระยะเวลาในการยอ่ ย http://www.sarahlong.org สลายขยะแตล่ ะประเภท - ก้นกรองบุหรี่
66 ภาพที่ ช่ือภาพ ทีม่ า - กระป๋องโลหะ http://www.packingsiam.com/index.p - ผา้ ขนสัตว์ hp?lay=show&ac=article&Id=53ภาพท่ี 4.12 การเกบ็ ขนวสั ดุทใ่ี ชแ้ ลว้ 9312392&Ntype=7 https://www.l3nr.org/posts/549099 คู่มือการกาํ จดั ขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบ อยา่ งถกู สขุ าภบิ าล กรมควบคุม มลพิษ หนา้ 3,9ภาพท่ี 4.13 ระบบการเผาในเตาเผา http://www.pcd.go.th/info_serv/envi_ภาพท่ี 4.14 incinerate.html วิธีฝงั กลบแบบพน้ื ราบภาพที่ 4.15 คู่มือการกําจดั ขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบภาพที่ 4.16 วธิ ีฝงั กลบแบบขุดร่อง อยา่ งถกู หลกั สุขาภิบาล กรมควบคุมภาพที่ 4.17 วิธฝี งั กลบแบบหบุ เขา มลพษิ หน้า 6 วิธีฝงั กลบจําเป็นต้องการพนื้ ที่ คมู่ อื การกาํ จดั ขยะมูลฝอย แบบฝงั กลบ ฝงั กลบขนาดใหญ่ อยา่ งถูกหลกั สุขาภิบาล กรมควบคมุ มลพษิ หน้า 7 คู่มอื การกาํ จดั ขยะมลู ฝอย แบบฝงั กลบ อย่างถกู หลกั สขุ าภบิ าล กรมควบคุม มลพษิ หนา้ 14
67ทป่ี รึกษำ คณะผู้จัดทำ นายวเิ ชียรโชติ โสอุบล นายทรงเดช โคตรสิน ผ้อู านวยการสถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ รองผูอ้ านวยการสถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือผเู้ ชย่ี วชำญเน้อื หำ อาจารย์ประจาวิชาฟสิ ิกส์ คณะวทิ ยาศาสตร์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ฐิตพิ งษ์ อุ่นใจ มหาวิทยาลยั ราชภัฎอบุ ลราชธานีผู้เชีย่ วชำญดำ้ นเทคโนโลยี ครู วิทยฐานะครูชานาญการพเิ ศษ นายสทิ ธพิ ร ประสารแซ่ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการพิเศษ นายไพจิตร ผดุ เพชรแก้ว สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครู วิทยฐานะครชู านาญการพิเศษ นายสุชาติ สุวรรณประทีป สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครู วิทยฐานะครูชานาญการพิเศษ นายสมชาย คาเพราะ สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือผู้เช่ยี วชำญดำ้ นวัดและประเมนิ ผล ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการพเิ ศษ นางสาวนาลวี รรณ บญุ ประสงค์ สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ครู วิทยาฐานะครชู านาญการพิเศษ นางสาวฉนั ทลักษณ์ ศรีผา สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการพเิ ศษ นางแสงจันทร์ เขจรศาสตร์ สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนอื
68คณะบรรณำธิกำร ตรวจสอบควำมถูกตอ้ งและพิสจู นอ์ กั ษรผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ฐติ ิพงษ์ อุน่ ใจ อาจารยป์ ระจาวิชาฟิสกิ ส์ คณะวทิ ยาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยราชภฎั อุบลราชธานีนางลัดดา คัมภรี ะ ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการพเิ ศษ สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือนางแก้วใจ ประสารแซ่ ครู วทิ ยฐานะครูชานาญการพิเศษ สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือนางพชั รวี รรณ ทามาเกตุ ครู สถาบนั กศน.ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือนางสาวธัญรัศม์ ม่ิงไชยอนนั ต์ ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการพเิ ศษ สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอืนางศรัญญา โนนคูเ่ ขตโขง ครู สถาบัน กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนอืนางอรญั ญา บัวงาม ขา้ ราชการบานาญ สถาบัน กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอืผู้เขียน/รวบรวม/เรยี บเรียง ครูนางศรญั ญา โนนคู่เขตโขง สถาบนั กศน. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือผอู้ อกแบบปก กลุ่มพฒั นาการศกึ ษานอกระบบและนายศภุ โชค ศรรี ตั นศิลป์ การศึกษาตามอัธยาศัย
Search
