โลก หนึ่งเดียว (The Earth)

„51

„ โคจรรอบโลกเป็นวงรี „ ช่วงที่อย่ใู กล้โลกที่สดุ เรียกว่า เปริจี และห่างโลกท่ีสดุ เรียกว่า อะโปจี „ ดวงจนั ทรโ์ คจรรอบโลกเกิดเดือนดาราคติ เดือนจนั ทรคติ „52

„53

เกิดจากความสมั พนั ธข์ องแรงดึงดดู ระหว่างโลกและดวงจนั ทร์ เนื่องจากน้ําเป็นของเหลวเมื่อถกู แรงดึงดดู และแรงหนีศนู ยก์ ลาง เพียงเลก็ น้อย นํ้าสามารถไหลถ่ายเทไปส่จู ดุ เดียวกนั ได้ง่าย แรงหนีศนู ยก์ ลาง แรงดึงดดู ดวงจนั ทร์ น้ําขึน้ / น้ําลง „54

Š โลก ดวงจนั ทรแ์ ละดวงอาทิตย์ โคจรอย่ใู นแนว เดียวกนั เกิดนํ้าขึน้ และน้ําลงมาก เรียกว่า \"นํ้ามาก\" (Spring Tide) Š หากดวงจนั ทร์ และดวงอาทิตยม์ ีแรงดึงดดู ที่กระทาํ ต่อ โลกเป็นมมุ การเกิดนํ้าขึน้ นํ้าลงมีน้อยมาก เรียกว่า \"น้ํา ตาย\" (Neap Tide) Š นํ้าขึน้ น้ําลง แต่ละแห่งบนโลกไม่เท่ากนั โดยเฉลี่ยขึน้ หรือลงท่ีระดบั ประมาณ 1 – 3 เมตร „55

EARTH SUN ปรากฎการณ์จนั ทรปุ ราคา Lunar Eclipse EARTH SUN „56

Š เกิดจากตาํ แหน่งรว่ ม (Conjunction) ของการ โคจรของ โลก ดวงจนั ทร์ ดวงอาทิตย์ มาอย่ใู น แนวเดียวกนั ทาํ ให้เงาของดวงจนั ทรบ์ งั ดวง อาทิตยเ์ อาไว้ในเวลากลางวนั แต่มีโอกาสเกิดขึน้ น้อยมาก เพราะขนาดของดวงจนั ทรเ์ ลก็ กว่าดวง อาทิตยม์ าก „57

บริเวณที่เหน็ สรุ ิยปุ ราคาบางส่วน เงามืด เงามวั บริเวณที่เหน็ สรุ ิยปุ ราคาเตม็ ดวง „58

„ระยะห่างจากโลกไปยงั ดวงจนั ทรไ์ มแ่ น่นอน เช่น ถ้าเกิดในช่วงที่ดวงจนั ทร์ โคจรห่างจากโลกมาก เงามดื ของดวงจนั ทรจ์ ะทอดมาไมถ่ ึงโลก ทาํ ให้บริเวณ ที่เงาดวงจนั ทรท์ อดมาบงั ดวงอาทิตยเ์ หน็ เป็นรปู วงแหวน „59

„60

„ตาํ แหน่งการโคจรของดวงจนั ทร์เขา้ มาใกล้ โลกมาก เงามืดของดวงจนั ทร์จึงบงั ดวง อาทิตยไ์ ดเ้ ตม็ ดวง „61

เงามวั เงามืด „62

„) „ เกิดจากตาํ แหน่งรว่ มของดวงจนั ทร์ โลก และดวงอาทิตย์ ที่โคจรมาอย่ใู นแนวเดียวกนั ทาํ ให้เงาของโลกบงั ดวงจนั ทร์ „ เนื่องจากเงาของโลกมีความยาวถึง 900,000 ไมล์ เมื่อดวงจนั ทรโ์ คจรผา่ นเงาของโลก ทาํ ให้ คนที่อาศยั บนโลกมองเหน็ จนั ทรปุ ราคา รปู ต่างกนั ในแต่ละส่วนของพืน้ ที่ „ ดวงจนั ทรโ์ คจรผา่ นมาในเงามืดทงั้ ดวง เรียกว่าจนั ทรปุ ราคาเตม็ ดวง (Total Eclipse) แต่ถ้า โคจรเฉียดเงามืดจะเกิดจนั ทรปุ ราคาบางส่วน (Partial Eclipse) และถ้าโคจรผา่ นเงามวั กจ็ ะเกิด จนั ทรปุ ราคาแบบเงามวั (Penumbra Eclipse of moon) „63

„64

11 74 15 1 20 25 29 „65

„66

„67

ละติจดู Latitude หรอื เส้น ขนาน ,เส้นร้งุ เป็น ระยะทางเชิงมมุ บนโลก กาํ หนดเขตภมู ิอากาศ โดยแบง่ เป็น 1 องศา ต่อ 110 กิโลเมตร ตวั อย่างเช่น ละติจดู 0-90 องศาเหนือ ละติจดู 0-90 องศาใต้ „68

ลองติจดู เส้นแวง เป็นการกาํ หนดระยะทางเชิงมมุ ในแนวนอนจากเส้น Prime Meridian ที่ 0 องศา ออกไปทางทิศตะวนั ออก และตะวนั ตก ข้าง ละ 180 องศา มีบทบาทสาํ คญั ในการกาํ หนดเวลาบนพืน้ โลก 1 องศา มีระยะทาง 111 กิโลเมตร „69

„70

โลกหมนุ รอบตวั เอง 360 องศา ใช้เวลา 24 ชม. หรือ 15 องศา ใน 1 ชม. หรอื 1 องศาใช้เวลา 4 นาที แนวเส้นแบง่ เขตวนั ถ้า เดินทางไปทางทิศ ตะวนั ออก เวลามากกว่า ตะวนั ตก 1 วนั แต่ถ้าเดินทางไปทางทิศ ตะวนั ตก เราจะได้เวลา เพ่ิมขึน้ 1 วนั „71

pm : post meridian am : Ante Meridian „72



„74

Š ได้รบั แสงด่ิงจากการแผร่ งั สีของดวงอาทิตย์ อย่รู ะหว่างแนว เส้นละติจดู ที่ 23 ½ องศาเหนือ (Tropic of Cancer) และแนว เส้นละติจดู ท่ี 23 ½ องศาใต้ (Tropic of Capricorn) จากแนว เส้นศนู ยส์ ตู ร Š มีท่ีตงั้ ได้รบั แสงแดดตลอดปี เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าเขตศนู ย์ สตู ร หรือ เขตร้อน ลกั ษณะอากาศมีอณุ หภมู ิสงู ตลอดปี ประเทศที่อย่ใู นแถบเขตนี้ เช่น อินโดนีเซีย เคนยา ซีเรีย โคลมั เบีย และ เอกวาดอร์ เป็นต้น „75

Š อย่รู ะหว่างเส้นละติจดู ที่ 23 ½ องศาเหนือ ถึงเส้นละติจดู ท่ี 66 ½ องศาเหนือ (Subarctic) และระหว่างเส้นละติจดู ท่ี 23 ½ องศาใต้ ถงึ เส้นละติจดู ท่ี 66 ½ องศาใต้ (Subantarctic) รวมถงึ บริเวณเขต ละติจดู กลาง (Midlatitude) ซ่ึงอย่รู ะหว่างเส้นละติจดู ที่ 35 องศาเหนือ และใต้ ถึง 55 องศาเหนือและใต้ Š ตงั้ อย่รู ะหว่างเขตหนาวขวั้ โลกและเขตรอ้ นบริเวณเขตศนู ยส์ ตู ร ใน รอบปี จะมีฤดกู าลต่างๆ อนั เกิดจากการเอียงของแกนโลก และการ ได้รบั แสงแดดจากดวงอาทิตยแ์ ตกต่างกนั ไปในแต่ละช่วงเวลาของปี จึง ทาํ ให้เกิดฤดกู าลต่างๆ ชดั เจน ได้แก่ ฤดหู นาว ฤดใู บไมผ้ ลิ ฤดรู อ้ น และฤดใู บไมร้ ว่ ง ซึ่งในเขตอบอ่นุ ในซีกโลกเหนือและซีกโลกใต้จะมี ฤดกู าลเหมอื นกนั แต่จะเกิดฤดกู าลตรงกนั ข้ามกนั เน่ืองจากมีที่ตงั้ อยู่ กนั คนละซีกโลก „76

Š ขวั้ โลกเหนือมีท่ีตงั้ อย่ใู นเขตละติจดู ที่สงู กว่า 66 ½ องศา เหนือ (Arctic) และในเขตขวั้ โลกใต้มีท่ีตงั้ อย่ใู นเขตละติจดู ที่ สงู กว่า 66 ½ องศาใต้ (Antarctic) Š เน่ืองจากการเอียงของแกนโลกมีผลทาํ ให้ขวั้ โลกทงั้ สองไม่ได้ รบั แสงจากดวงอาทิตยต์ ลอดทงั้ ปี โดยในเขตขวั้ โลกเหนือ ในช่วงฤดหู นาวซีกโลกเหนือจะหนั ออกห่างจากดวงอาทิตย์ ทาํ ให้ได้รบั พลงั งานจากแสงอาทิตยน์ ้อย อากาศหนาวเยน็ ใน รอบปี จึงมีช่วงเวลาที่ดวงอาทิตยไ์ ม่โผล่พ้นขอบฟ้ าเป็นเวลา 6 เดือน สลบั กบั เหน็ ดวงอาทิตยอ์ ย่เู หนือของฟ้ า โดยจะเหน็ ดวง อาทิตยอ์ ย่ใู กล้เส้นขอบฟ้ าตลอดเวลา ในทางกลบั กนั ก็ เช่นเดียวกบั ในซีกโลกใต้ „77

1. กาแล็กซี (Galaxy) กาแลก็ ซีคอื อาณาจกั รของดวงดาว กาแลก็ ซีของ เราช่ ือ “กาแลก็ ซีทางชา้ งเผือก” (The Milky Way Galaxy) มี ขนาดเส้นผ่านศนู ย์กลาง 1 แสนปี แสง ประกอบด้วยดาวฤกษ์ประมาณ 1 พันล้านดวง ดวงอาทติ ย์ของเราอยู่ห่างจากใจกลางของกาแลก็ ซีเป็นระยะทาง ประมาณ 3 หม่ ืนปี แสง (2 ใน 3 ของรัศม)ี 2. พลังงานแสงจากดวงอาทติ ย์ต้องใช้เวลาเดนิ ทางมาถงึ ช้ันบรรยากาศโลก เทา่ ไร „78