ม.๖ ห้อง๙ สามก๊ก

นำเสนอ ก๊ก ครชู มยั พร แก้วปานกัน คณะผู้ ัจดทำ น.ส.กวนิ นาถ ฉิมวยั เลขที่ ๒ เลขท่ี ๓ น.ส.กญั ญาณฐั ฉา่ มณี เลขท่ี ๗ เลขที่ ๘ น.ส.ชลธชิ า เล็กถิน เลขที่ ๑๒ เลขที่ ๑๓ น.ส.ชาลิสา ชยั จันดี เลขที่ ๑๔ เลขที่ ๑๙ น.ส.ณฐั ชญา สรรพมงค์ เลขที่ ๒๓ น.ส.ณัฐฐา สังวาลทรัพย์ เลขท่ี ๒๔ เลขท่ี ๒๖ น.ส.ณฐั ธดิ า เเสงทอง เลขท่ี ๓๐ เลขท่ี ๓๒ น.ส.ประชาภรณ์ เพช็ รรตั น์ เลขที่ ๓๘ เลขท่ี ๔๔ น.ส.พัชราภา หอมจนั ทร์ น.ส.พชิ ชาภสั ส์ เชี่ยวสกลุ วฒั นา น.ส.พิมพพ์ ร ยางงาม น.ส.ภัคจิรา มิตรสมั พนั ธ์ น.ส.ภทั รสดุ า ผิวเขยี ว น.ส.สลารตั น์ เชยชม นายนัฐพงศ์ วงชารี ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๖/๙ วำรสำรเลม่ นี้เปน็ สว่ นหนึ่งของรำยวชิ ำ ภำษำไทย (ท๓๓๑๐๑) ภำคเรียนท่ี ๑ ปกี ำรศกึ ษำ ๒๕๖๔ โรงเรียนสงวนหญิง

ก วารสารเล่มน้จี ดั ทาข้ึนเพ่ือเป็นส่วนหนึ่งของวิชา ภาษาไทย รหสั วชิ า ท๓๓๑๐๑ ชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ ๖ โดยมี จดุ ประสงค์เพ่อื การศึกษาความรู้ที่ได้จากวรรณกรรม เรอ่ื งสามกก๊ ซึ่งวารสารนมี้ ีเนื้อหาเก่ียวกับความเป็นมา ประวตั ิผแู้ ตง่ และผู้แปล ลักษณะคาประพันธ์ เนื้อเรื่อง และการวเิ คราะห์คณุ คา่ ของวรรณกรรมเรือ่ งสามกก๊ ใ น ก า ร จั ด ท า ว า ร ส า ร เ ล่ ม น้ี ค ณ ะ ผู้ จั ด ท า ขอข อบ พระคุณ ครูชมัยพร แก้วปานกัน ผู้ให้ความรู้ แนวทางการศึกษาตลอดก ารทางานและคณ ะผู้จัดท า หวงั ว่าวารสารเล่มนี้จะให้ความรู้และเป็นประโยชน์แก่ ผ้อู า่ นทกุ ๆท่าน คณะผ้จู ัดทา วนั ที่ ๘ กรกฎาคม ๒๕๖๔

สารบัญ ข สารบัญ คานา ก สารบญั ข ความเปน็ มา ๒ ประวัติผูแ้ ตง่ ๓ ประวตั ผิ ูแ้ ปล ๕ ลักษณะคาประพนั ธ์ ๖ เน้อื เรอ่ื งเตม็ แบบย่อ ๗ เนื้อเรือ่ งเต็มเฉพาะตอนทเ่ี รยี น ๑๒ วิเคราะห์คณุ คา่ ๑.ดา้ นเนอ้ื หา ๒o ๒.ด้านวรรณศลิ ป์ ๒๗ ๓.ดา้ นสังคม ๓๒ บรรณานกุ รม

๑ สามก๊ก

๒ เ จ้ า พ ร ะ ย า พ ร ะค ลั ง ( ห น ) เ ป็ น ประวตั ิ แม่กองในการแปล สามก๊กฉบับภาษาไทย ได้รับยก ย่องว่าเป็นหนังสือที่ยอดเยี่ยม ความเปน็ มา ในกระบวนหนังสือร้อยแก้วทั้งปวง และ มักจะยกมาเป็นตัวอย่างเรียงความที่ดีอยู่ ทกุ ยุคทกุ สมัย ใ น ส มั ย รั ช ก า ล ที่ ๑ มี ก า ร แ ป ล หนงั สอื เร่ืองสามก๊กโดยการร่วมมือของ บุค ค ล ห ล าย ฝ่ าย ทั้ ง ผู้รู้ ภ าษ า จีน ผู้ รู้ ภาษาไทยและผู้รทู้ ้ังภาษาไทยและภาษาจีน เม่ือหมอบลัดเลย์ มิชชันนารีชาวอเมริกา ต้ังโรงพมิ พข์ ึน้ ในประเทศไทย ได้พิมพ์เรื่อง สามก๊กขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๐๘ ได้รับยกย่อง อย่างแพร่หลาย สมเด็จกรมพระยาดารง ราชานุภาพไดท้ รงชาระหนังสือเร่ืองนี้ในปี พ.ศ.๒๔๗๐ และทรงนิพน ธ์ตานานเร่ือง ส า ม ก๊ ก เ พื่ อ ข ย า ย ค ว า ม แ ล ะ ช่ ว ย ใ น การศึกษาใหช้ ดั เจนยิ่งข้นึ

๓ ประวตั ผิ แู้ ต่ง หลัวกว้านจง หรือ ลอ่ กวนตง เป็น นัก ป ระพัน ธ์ส มัยป ล ำยรำชวงศ์หยวน (หงวน) ต่อต้นรำชวงศ์หมิง(เหม็ง) ซ่ึงมีชีวิต อยู่ในช่วงปี ค.ศ. ๑๓๓๐ - ๑๔๐๐ แต่มีประวัติ บนั ทกึ ไวไ้ มช่ ดั เจนนกั

๔ ประวัตผิ ู้แตง่ กล่าวกันว่า หลวั กวา้ นจง ท่ปี ระพันธข์ ึน้ ตง้ั แตส่ มัยราชวงศ์จ้ิน ตะวันตกและจากหนังสอื นิทานเร่ือง เ ป็น ศิษย์ เ อก ข อง ท่าน ซือ ไ น่อา น สามก๊ก ท่ีบันทึกเ ร่ืองราวเกี่ยวกับ ผู้ แ ต่ ง นิ ย า ย เ อ ก ข อ ง จี น เ ร่ื อ ง สามก๊กในสมัยราชวงศ์ซ่ง (ซ้อง) สุยหู่จ้ว น หรือท่ีแปล เป็นไท ยในช่ือ แล ะราชวงศ์หยวน (หงวน) เ ช่น \"ซอ้ งกั๋ง\" ซานกอ๋ จ้อื ผิงฮว่ามาเป็นโครงเรื่อง ใ น ก า ร ป ร ะ พั น ธ์ แ ล ะ แ ต่ ง เ ติ ม นิยายอิงประวัติศาสตร์จีน ท่ี จินตนาการของตนใหเ้ กิดความสนุก หลัวกวา้ นจงประพันธ์มีหลายเรื่อง มากขึน้ ได้แก่ ซานกวอ๋ ทงสเู หยย่ี นอี้ , ซุยถัง, หงอโต้ว เปน็ ต้น เ ร่ือ งส า ม ก๊ก ฉ บับ เ ดิม ข อ ง หลัวกว้านจง มี ๒๔ ม้วน แต่ง ข้ึนในสมัยราชวงศ์หมิง โ ดยอาศัย บัน ทึ ก เ หตุก าร ณ์ที่ป รา ก ฏอ ยู่ใ น ซ า น ก ว๋ อ จ้ื อ ซ่ึ ง เ ป็ น บั น ทึ ก ห รื อ จดหมายเหตเุ ก่ียวกับประวัติศาสตร์ ของสามก๊ก (สามก๊กจ่ี) ของเฉินโซว่

ประวัติ ๕ ผ้แู ปล เจ้ำพระยำพระคลัง (หน) หรือหลวงสร- วิชิต ใ น รัช ส มัย พระ เ จ้ำ ก รุง ธน บุ รีเ ป็ น บุต ร เจ้ำพระยำสุรบ ดิน ทร์สุรินท รฤๅ ชัย(บุญมี ) และท่ำนผู้หญิงเจริญ ต้นตระกูลสืบสำยมำ ทำงจีน ไม่มีหลัก ฐำน แน่ชัดว่ำเ กิดเ ม่ือใด ถึงแก่อสัญกรรม เม่ือ พ.ศ .๒๓๔๘ ซ่ึงอยู่ใน สมยั รัชกำลที่ ๑ ทำ่ นเปน็ ต้นตระกูลบุญ-หลง ทั้งยังได้รับ ยกยอ่ งให้เป็นยอดเยีย่ มในบรรดำกวีท้ังปวง ในสมัยธนบรุ แี ละรัชกำลท่ี ๑ ด้วย มีควำมสำมำรถเดน่ ในกำรแต่งคำประพันธ์ ทุกป ระเภ ท งำนวรรณค ดีที่เป็นช้ินส ำคัญ ที่สดุ ของท่ำนคือ งำนแปลพงศำวดำรจีนและ พงศำว ดำรม อญ งำนนิพน ธ์นอกจำกลิลิต เพชรพวง ซึง่ แต่งในครั้งกรงุ ธนบุรีแล้ว ยังมี ’สำมก๊ก’ รำชำธิรำช อิเหนำคำฉันท์ บทมโหรี เร่ืองกำกี มหำเวสสันดรชำดก กัณฑ์กุมำรกับ กัณฑ์มัทรี

๖ ลกั ษณะคำประพันธ์ รอ้ ยแกว้ งานเขียนประเภทร้อยแก้ว ได้แก่ งานเขียนที่ไม่มีการบังคับในการแต่ง ผู้เขียนมอี ิสระในการเลือกใช้คาสานวนโวหาร ท่วงทานองของการเขียน สามกก๊ เป็นวรรณกรรมร้อยแก้วประเภท ความเรยี งเรือ่ งนทิ าน ไดร้ บั การยกย่องว่ามี สานวนโวหารดี ถ้อยคาภาษาเรียบเรียงกัน อย่างสละสลวย และได้รับการยกย่องจาก วรร ณค ดีส โ ม ส ร ว่าเ ป็น หนั งสื อท่ี แต่ ง ดียอ ดเ ยี่ยม ป ระเ ภ ท ร้อ ยแก้ว คู่กับ ห นังสื อ ราชาธิราช ตัวอยา่ งรอ้ ยแกว้ “ โจโฉไดฟ้ ังซุนฮกกับมอกายว่าต้องคากันดังน้ันจึงว่า ซ่ึงเกิดลมมาท้ังนี้หาก เทพดาสาแดงเหตุให้รู้เพราะบุญของเรา โจโฉจึงให้แบ่งทหารเป็นสิบเอ็ดกอง กองหนึ่งให้ อยู่รักษาค่าย แปดกองนั้นให้นายทหารเอกคุมทหารเลวยกแยก ออกไปซมุ่ อยูน่ อกคา่ ยท้งั แปดทศิ ถ้าเห็นกองทัพผู้ใดยกมาปล้นค่าย ก็ให้ทหาร ทั้งแปดกองตกี ระหนาบลอ้ มเข้ามา สองกองนน้ั ใหแ้ ยกกันไปต้ังสกัดอยู่ปากทาง เมอื งชจี ว๋ิ กองหนึง่ เมืองแหฝ้ อื กองหนึ่ง “

๗ เน้อื เรื่องเตม็ (แบบยอ่ ) ภายห ลั งจ าก ท่ี พ ระ เ จ้ าฮ่ั น โ ก โ จ ได้ ส ถ าป น าราชว งศ์ ฮ่ั น จ น มี ก ารสื บ ท อ ด ราชวงศม์ ามากกว่าสรี่ อ้ ยปี ในยคุ สมยั ของพระเจ้าเลนเต้เกิดการขัดแย้งกันเอง ภายในราชวงศ์ฮั่นจนถงึ การแยง่ ชงิ อานาจและราชสมบัติ พระเจ้าเลน เต้ไม่ทรง ตงั้ ตนในทศพิธราชธรรมขาดความเฉลยี วฉลาดเช่อื แต่คาของเหล่าสิบขันทีเหล่า ขุนนางถืออานาจขูดรดี ราษฎรจนไดร้ ับความเดอื ดร้อนไปท่วั ดงั่ จดหมายเหตุของจีนตอนหนงึ่ ไดบ้ ันทึกไว้วา่ \"ขุนนางถอื ราษฎรดง่ั หนง่ึ อรริ าชศตั รู ขูดรดี ภาษอี ากรโหดรา้ ยยง่ิ กวา่ เสอื \" จนเกดิ กบฏชาวนานาโดย เตยี วกก๊ ทาให้เกิดความว่นุ วายแตกแยกแผ่นดิน เปน็ กก๊ เป็นเหลา่

๘ ภายหลังพระเจา้ เลนเต้สวรรคตไดเ้ กิดการแย่ง ชงิ ราชสมบตั ิระหวา่ งพระราชโอรสท้ังสองพระองค์ พระเจ้าหองจเู ปียนได้สืบทอดราชสมบัติ โดยมีพระ นางโ ฮเฮาผู้เป็นมารดาเ ป็นผู้ส าเร็จราชการ แต่ใน ราชสานกั คงเกิดความวุ่นวายจากเหล่าขันที โฮจิ๋น ผู้เป็น พระเชษฐาข องพระน างโ ฮเฮาจึงวางอุบาย ให้ตง๋ั โต๊ะมาชว่ ยกาจัดเหลา่ ขนั ทีแตโ่ ฮจน๋ิ กลับถูกลวง ไปฆ่าทาให้เหล่าทหารของโฮจ๋นิ ยกกาลังเข้าวังหลวง เพื่อแกแ้ คน้ จนเกิดจลาจลขนึ้ ภายหลังต๋งั โต๊ะยกทพั มาถงึ วังหลวงและฉวยโอกาสยึดอานาจมา เป็นของตน สั่งถอดพระเจ้าหองจูเปียนและปลงพระชนม์และสถาปนา พระเจ้าหองจูเหยี บขนึ้ แทน ทรงพระนามว่าพระเจ้าเหี้ยนเต้และสถาปนา ตนเองเปน็ พระมหาอปุ ราชมฐี านะเปน็ บดิ าบุญธรรมของพระเจ้าเหี้ยนเต้

๙ ตัง๋ โตะ๊ ถืออานาจเปน็ ใหญ่ในราชสานัก สัง่ ประหารผู้ท่ีไม่เห็นด้วยกันตนเอง จนเหลา่ ขุนนางพากันโกรธแค้น โจโฉพยายามลอบฆ่าต๋ังโต๊ะแต่ไม่สาเร็จจนต้อง หล บ หนี จาก วั งหล ว งแล ะ ล อบ ป ล อม แ ป ล งรา ชโ อง ก ารแ ล ะน า ก าลัง ทัพจา ก หัวเมืองต่างๆมากาจัดต๋ังโต๊ะแต่กองทัพหัวเมืองกลับแตกแยก จึงทาให้การ กาจัดตัง๋ โตะ๊ ลม้ เหลว ออ้ งอุ้นจงึ วางแผนยกเตยี วเส้ียนบุตรสาวบุญธรรมให้แก่ ต๋งั โต๊ะเพ่ือให้ลิโป้กบั ต๋งั โต๊ะทะเลาะกัน จนตัง๋ โต๊ะผิดใจกับลิโป้เรอ่ื งนางเตียวเส้ียน ทาให้ลิโปแ้ ค้นและฆ่าต๋ังโต๊ะ หลังจากตั๋งโต๊ะตายลิฉุยและกุยกีได้เข้ายึดอานาจ อีกครั้งและฆ่าอ้องอุ้นตายรวม ทั้งบังคับพระเจ้าเหี้ยนเต้ให้อยู่ภายใต้อานาจ สรา้ งความคบั แค้นใจใหแ้ ก่พระเจ้าเหยี้ นเต้เป็นอยา่ งยง่ิ จนมรี บั สัง่ ให้เรียกโจโฉมา ช่วยกาจัดลฉิ ุยกยุ กี

๑o โ จโ ฉ เ ข้าป ราบ ป ราม ก บ ฏแล ะยึดอาน าจใ น วงั หลวงไว้แตเ่ กดิ ความกาเริบเสิบสานทะเยอทะยาน ถงึ กบั แตง่ ต้งั ตนเองเป็นมหาอุปราชควบคุมพระเจ้า เหีย้ นเต้ใหอ้ ยู่ภายใต้อานาจอีกครั้ง และข่มเหงรังแก เหล่าขนุ นางทีส่ จุ ริต พระเจ้าเหี้ยนเต้จึงใช้พระโลหิต เขยี นสาสน์ลับไปยังขุนนางที่จงรักภักดีเพ่ือให้ช่วย กาจัดโจโฉแต่ถกู จับไดจ้ งึ ถูกฆ่าตายหมด ความอสตั ย์ของโจโฉแพร่กระจายไปทั่วทาให้บรรดาหัวเมืองต่างๆพากัน แข็งข้อไม่ยอมขึ้นด้วย โ จโฉ จึงนากาลังยกทัพไปปราบป ราม ได้เกือบหม ดแต่ ไม่สามารถปราบปรามเลา่ ป่ีและซุนกวนได้ เล่าปีเ่ ป็นเช้ือสายราชวงศ์ฮั่นมีศักด์ิเป็น อาของพระเจ้าเหย้ี นเต้ที่มีความยากจนอนาถา มีคนดีมีฝีมือไว้เป็นทหารหลายคน แต่มกี าลังไพร่พลน้อยทาให้ตอ้ งคอยหลบหนีศตั รูอยเู่ สมอ จนได้จูกัดเหลียงมาเป็น ท่ีปรึกษาช่วยวางแผนกาลังรบให้จึงสามารถเป็นใหญ่ในเมืองเสฉวนได้ สาหรับ ซุน ก ว น เ ป็น เ จ้าเ มือ งกังตั๋ งโ ด ย ก ารสืบ ส กุล เ ป็น เ จ้า เ มือ งที่มีศีล ธรรม ป ก ค รอ ง บา้ นเมืองด้วยความยุตธิ รรมจงึ เปน็ ทเี่ คารพนบั ถือและยอมสวามภิ กั ดิ์มากมาย ท้ังสามฝา่ ยต่างทาศกึ สงครามกนั ตลอด แตก่ ็ไม่อาจเอาชนะซึ่งกนั และกนั ได้

๑๑ จบ เม่ือโจโฉตาย โจผีบุตรชายขน้ึ ครองราชย์สมบัติแทน ส่ังปลด พระเจ้าเหี้ยนเต้และสถาปนาตนเ องเป็นจักรพรรดิ ต้งั ราชวงศ์ใหม่คือราชวงศว์ ุย เล่าปี่ซ่ึงเ ป็น เ ช้ือส ายราชว งศ์ฮั่น ก็ส ถ าป น า ตนเองเปน็ จักรพรรดิสบื ทอดราชวงศ์ฮั่นโดยใช้เมือง เสฉวนเปน็ เมืองหลวง ซุนกวนซ่ึงไม่ยอมขึ้นกับโจผี หรือเลา่ ป่ีจงึ ตง้ั ตนเองเป็นจักรพรรดิปกครองเมือง กังต๋งั ทาให้ประเทศจีนในขณะนั้นแตกแยกออกเป็น สาม อาณ าจักรหรือที่เรียก ขาน กัน ว่าส าม ก๊กได้แก่ ฝา่ ยจ๊กก๊กของเล่าป่ี วุยก๊กของโจผีและง่อก๊กของ ซนุ กวน ภายหลงั จากโจผี เล่าปี่และซุนกวนสวรรคต เชื้อส ายราชว งศ์เ ร่ิม อ่อน แอ สุมาเ จียว ซึ่งดารง ตาแหน่งเป็นมหาอุปราชของวุยก๊ก สามารถเอาชนะ จก๊ กก๊ และควบคุมตัวพระเจ้าเล่าเสี้ยนมาเป็นเชลยได้ สาเ ร็จ หลังจากสุมาเจียวตาย สุม าเ อ๋ียนบุตรชาย สบื ทอดตาแหนง่ แทนและชว่ งชงิ ราชสมบัติของวุยก๊ก ม า จ าก พ ระ เ จ้า โ จฮ ว น แ ล ะแ ต่ งตั้ ง ตน เ อง เ ป็ น จักรพรรดิ กอ่ ต้ังราชวงศ์ใหม่คือราชวงศ์จิ้นและยัง สามารถปราบพระเจา้ ซนุ โฮแห่งง่อก๊กใหย้ อมไดส้ าเร็จ แผ่นดินจีนทเี่ คยแตกแยกออกเป็นก๊กเป็นเหล่า มายาวนาน กลับรวมกันเปน็ อาณาจักรเดยี วได้ด้งั เดิม

๑๒ เน้ือเรอื่ งเตม็ (เฉพำะตอนทเี่ รยี น) ตอนท่ี ๒๒ กวนอไู ปรบั ราชการกบั โจโฉ โ จโ ฉ ต้อ งก ารย ก ทั พไป ป ร าบ เ ล่า ป่ี ที่เ มืองชีจ๋ิว เ มื่อเ ล่าปี่รู้จึงเ ขียนจดหม าย ขอความช่วยเหลือไปยังอ้วนเส้ียวเพื่อนรัก แต่อ้วนเสี้ยวปฏิเสธการออกรบ โดยอ้างว่า ยังไม่พร้อม แต่ยินดีช่วยเหลือในทางอื่น ๆ เล่าป่ีกังวล ใจมากเพราะหากออกรบตอน น้ี ก า ลั ง พ ล ข อ ง ต น เ อ ง ต้ อ ง ไ ม่ เ พี ย ง พ อ อย่างแน่นอน เลา่ ปี่จึงปรึกษาเตียวหุย ทหาร ผู้ที่สาบ านตนเ ป็นพี่น้องกับเ ล่าป่ีแล ะกวน อู เตียว หุยเ ลยอาสาออก ไปป ล้นค่ายข องฝั่ง โจโฉ เพื่อใหฝ้ า่ ยน้นั มีเสบยี งไมเ่ พยี งพอและยุติ การออกรบ

๑๓ ระหว่างท่ีโ จโฉ เ ดินทัพม า ได้เ กิดเ หตุการณ์ลม พายุพัดธงชัยบ น เ กวียน หัก โจโฉใจคอไมด่ ีเลยไปปรกึ ษาโหรคู่ใจซง่ึ ทานายไว้ว่า “ธงหกั แบบนีต้ อ้ งระวัง การถูก ปลน้ คา่ ยนะ!” โจโฉไดย้ ินดงั นน้ั จงึ ไม่น่ิงนอนใจ รีบวางแผนรับมือไว้ก่อน โดยแบ่ง ทหารออกเป็น 11 กอง ทหาร 8 กองแรกให้ไปล้อมรอบค่ายท้ัง 8 ทิศ ส่วนอีก 1 กองให้อยูใ่ นค่ายตามเดิม และอีก 2 กองให้ไปดักเมืองของข้าศึกท่ีเมืองแห้ฝือ กับเมืองชีจวิ๋ เม่อื แบง่ ทหารทั้ง 11 กองเรียบรอ้ ยแล้ว เ ตี ย ว หุ ย ก็ เ ดิ น ท า ง มาถงึ คา่ ยของโจโฉ แต่แทนท่ี จ ะ ไ ด้ บุ ก ป ล้ น ค่ า ย ต า ม ท่ี มงุ่ หมายไว้ตั้งแตแ่ รกเขาก็ดัน ถูกทหารที่แอบซุ้มอยู่ล้อมไว้ ทงั้ 8 ทศิ เม่ือเตียวหุยเร่ิมรู้ ว่าตัวเองหลงกลอุบายของ ฝง่ั โจโฉ เตียวหุยเลยสู้สุดใจ ตีฝ่ า ว ง ล้ อ ม หนี ข้ึ น เ ข า ไ ป ส่วนเ ล่าปี่ท่ีขี่ม้าตามมานั้ น ก็ต้องตีฝ่ าวงล้อ มออกไ ป จากกองทั พ ข อ งโ จ โ ฉ เ ช่ น กั น แ ต่ เ ข า ไ ด้ ห นี ไ ป อ ยู่ กั บ อ้วนเส้ียวเพอ่ื นรักแทน

๑๔ เมอ่ื โจโฉยึดเมือง เคยรู้จักกับกวนอูมาก่อน น่าจะช่วย เจรจาไดไ้ มย่ ากนัก แต่ปัญหาคือจะทา เสี่ยวพา่ ยกบั เมอื งชจี ิ๋วได้ ยัง ไ ง ใ ห้ ก วน อู อ อ ก ม าจ า ก เ มื อ ง เทยี หยกจงึ เสนอว่าให้จ้างทหารของ แล้ว ก็คิดจะยดึ เมืองแห้ฝือต่อ แต่ เล่าป่ที ่ีจับได้ไปเป็นไส้ศึกในเมืองของ กวนอู พร้อมกับสง่ ทหารอีกกองหน่ึง เ ส น าธิก าร ท หา รไ ด้เ ตื อน โ จโ ฉว่ า ไปยืนอยทู่ ่หี นา้ เมือง ที่เ มืองแห้ ฝือมีกวนอูปกครองอยู่ และคอยดูแลภรรยาของเล่าปี่ทั้งสอง เมอื่ โจโฉได้ยินดังนน้ั กพ็ ยักหน้า คน (นางกาฮูหยิน และนางบิฮูหยิน) เห็นด้วย รบี ส่งทหารท่ีจับมาส่วนหนึ่ง ซ่ึงมีศักดิ์เปน็ พส่ี ะใภข้ องกวนอู อีกทั้ง ไปเปน็ ไสศ้ กึ ส่วนทหารอีกกองหน่ึงให้ ก ว น อูยัง เ ป็น ท่ียา เ ก ร งข อ งผู้ค น ไปยนื หน้าประตูเมอื งคอยด่าทอกวนอู มากมาย เพราะเก่งกาจทั้งเรื่องการ จนกวนอูทนไม่ไหว พาทหารออกมา ส ง ค ร า ม แ ล ะ มี ไห ว พ ริ บ เ ป็ น เ ลิ ศ รบ ห น้ า เ มื อ ง เ มื่ อ ก ว น อู อ อ ก ม า เส น าธิก ารบ างคนจึงเส นอว่าให้ไป ปรากฏวา่ โดนทหารจากฝ่ายของโจโฉ เก ลี้ยก ล่อม กวนอูมาเ ป็นพวกแทน ล้อมไว้เรียบร้อย กวนอูตกใจ จะหนี จะดีกว่า แต่บางคนกลับไม่เห็นด้วย กลบั เขา้ ไปในเมืองก็ไม่ได้ เลยต้องหนี เพราะ คิ ด ว่ าก ว น อู ต้ อ งไม่ ย อ ม อ ย่ าง ขน้ึ เขาไป ทาให้โจโฉยึดเมืองแห้ฝือได้ แน่นอน ระหว่างการถกเถียงข อง สาเร็จ เหลา่ เสนาธกิ าร เตียวเลี้ยวทหารคู่ใจ ข องโ จ โ ฉ ได้ข ออาส าไปเ จ รจากั บ ก ว น อู ด้ ว ย ต น เ อ ง เ พราะเ ตียว เ ล้ีย ว

๑๕ ส่ว น เ ตี ยว เ ล้ี ย วเ อง ก็ มีโ อก า ส ไ ด้ไ ป เ จ รจ า กับ กว น อูท่ี อยู่ บ นเ ข า ซึ่งการเจรจาครั้งนี้ กวนอเู สนอเงอ่ื นไข ๓ ขอ้ ไดแ้ ก่ ๑.ขอเปน็ ข้าขึน้ ต่อ พระเจ้าเห้ียนเต้เท่านนั้ ๒.ขอปฏบิ ัตดิ แู ลพี่สะใภ้ และขอเบ้ียหวัดของเลา่ ป่ี มอบให้แกพ่ ี่สะใภ้ทั้งสอง ๓.ถา้ ร้วู า่ เล่าปอ่ี ยู่ทใ่ี ด จะไปหาในทันที

๑๖ ตอ น แ รก โ จ โ ฉ ไม่ ยอ ม รั บ เงื่อนไข ๓ ข้อ แต่เ ตียวเ ล้ียวได้ เกลยี้ กลอ่ มโจโฉดว้ ยนิทานโบราณ ท่ีชื่ อว่ า ‘ นิ ท า น อิเ ยีย ง ’ ซ่ึ ง มี เ ร่ื อ ง ร า ว ดั ง น้ี อิ เ ยี ย ง เ ป็ น มือ สั งห า ร มา ก ค วา ม ส าม า ร ถ รับราชการ อย่กู บั คิเปก๊ ผ้สู นับสนุน และดูแลอิเยียงอย่างดีม าต ลอด ทาให้อิเยยี งภักดีต่อคิเป๊กเสมอมา จนกระทั่งคิเป๊กถูกเซียงจูฆ่าตาย อิ เ ยีย งผู้ภั ก ดีจึ งแก้แ ค้น ด้ว ย ก า ร พ ย า ย า ม ล อ บ สั ง ห า ร เ ซี ย ง จู ซ่ึ ง ก า ร ล อ บ สั ง ห า ร ค รั้ ง แ ร ก ไม่สาเร็จ

๑๗ แตเ่ ซยี งจกู ็ยอมปล่อยอิเยียงไปเพราะ รู้สึกนับถอื ในความกตัญญูของอิเยียง ต่ อ ม า เ พื่ อ น ข อ ง อิ เ ยี ย ง แ น ะ น า ใ ห้ เ ข า แ ฝ ง ตั ว เ ข้ า ไ ป รั บ ใ ช้ เ ซี ย ง จู เพื่อล อบ สังหารอีก คร้ัง แต่เข าก ลับ ปฏิเส ธ เ พราะคิดว่าการรับ ใช้เ ซียงจู นับเป็นการทรยศหักหลังคิเป๊กเช่นกัน ต่อมาอิเยยี งได้พยายามสังหารเซียงจู แบบซ่ึงหน้าอีกครั้ง แต่ก็ถูกจับได้และ ยอมให้เซยี งจสู ังหารตน โดยใหเ้ หตผุ ลวา่ เซยี งจูก็มีบุญคุณที่ยอม ปล่อยเขาไปครงั้ กอ่ นเชน่ กัน แต่ก่อนตาย อิเยียงขอเ ส้ือของเซียงจูมาฟันให้ขาด เ พื่อ แส ดง ถึงค วา มซื่ อสัต ย์แ ล ะ กา ร แก้แคน้ ให้คิเป๊ก เมอื่ เขาฟันเสื้อของเซียงจู เ รียบ ร้อ ยก็ชัก ก ระ บ่ีม าเ ชือ ดค อ ต น เ อ ง ตาย ทาให้เซียง จูและเหล่าทหารที่เ ห็น เหตุการณ์รู้สึกเศร้าสลดใจ แต่ก็นับถือ ความซอื่ สัตย์กตญั ญูของอิเยียงในเวลา เดยี วกัน

เตียว เลี้ยวเ ล่านิท านเ รื่องน้ี ๑๘ โดยหวั งว่ าห าก โ จ โ ฉ ชุ บ เ ลี้ ย งก ว น อู อยา่ งดีแล้วโจโฉจะไดเ้ ปน็ ดงั คิเป๊กผู้มี หรือตอ น ท่ีโ จ โ ฉ ให้ ม้าเ ซ็ ก เ ธา ว์ พระคุณ ส่ว น ก ว น อูจะได้เ ป็น ด่ั ง แก่กวนอู ก วนอูก็ดีใจมากเ พราะ อิเยียงผู้ซื่อสัตย์กตัญญู เมื่อโจโฉ เ มื่ อรู้ ว่า เ ล่ าปี่ อยู่ ท่ีไ หน จะ ได้ ใ ช้ ได้ฟังดังนั้นกย็ อมรับเงื่อนไขทั้งสาม มา้ พละกาลังมากตัวนี้ขี่ไปหาเล่าป่ี ข้อ สว่ นกวนอูก็ยอมมาอยู่กับโจโฉ ใหไ้ ด้เรว็ ท่สี ดุ ซึ่งเหตุการณ์เหล่าน้ี ต าม ข้อ ต ก ล ง ร ะห ว่า งน้ั น โ จโ ฉ ทาให้โจโฉนอ้ ยใจเป็นอย่างมาก พยายามซ้ือใจกวนอูด้วยวิธีต่าง ๆ แต่กวนอูก็ยังคงหนักแน่นและภักดี ต่อเล่าปี่ เ พราะได้ส าบ าน ตน กัน ไว้ แลว้ อย่างเหตุก ารณ์ที่โ จโ ฉ ชวน กวนอมู ากินโต๊ะ (การกนิ เล้ียงบนโต๊ะ ดว้ ยอาหารอย่างด)ี โจโฉสังเกตเห็น ว่าเสื้ อ ผ้ าข อ งก ว น อู ทั้ งเ ก่ าแล ะ ข าด จึงมอบ เสื้อใหม่ให้ก วนอู แต่กวน อู กลบั ใสเ่ ส้อื ตัวใหมไ่ ว้ขา้ งใน ตัวเก่าไว้ ข้างนอก โ ดยให้เ หตุ ผล ว่าอยา ก จะใสเ่ สือ้ เกา่ ทีเ่ ล่าปใี่ ห้ไว้ข้างนอกเพื่อ ดูตา่ งหนา้ และไม่อยากให้ผู้คนครหา ว่าไดห้ น้าแลว้ ลืมหลัง

๑๙ แต่กวนอูก็ได้ให้เ หตุผล ว่า แม้โ จโ ฉจะมี บุญคุณ กับตนมาก แต่เล่าป่ีมีบุญคุณกับตนมา ก่อนและกวนอูก็ได้สาบานตนเป็นพี่น้องกับเล่าปี่ ไปแล้ว เ มื่อรู้ว่าซื้อใจกวนอูไม่ได้ ซุน ฮก จึ ง เสนอโจโฉวา่ ให้เลย้ี งกวนอูไว้ และไม่ต้องให้กวนอู ทาอะไร กวนอูจะได้ไม่ต้องแทนคุณ แก่โ จโ ฉ และอย่กู บั โจโฉตอ่ ไปได้โดยไม่เกิดความขัดแย้งกัน

๒o คณุ คำ่ ดำ้ นเนอื้ หำ ๑) รูป แบ บ สามก๊กเป็นยอดวรรณคดี ความเ รียงเ รื่องนิทาน เป็นว รรณค ดี ร้ อ ย แ ก้ ว แ ป ล จ า ก ภ า ษ า จี น ม า เ ป็ น ภ า ษา ไท ย แ ล้ว เ รีย บ เ รีย ง ให ม่ด้ ว ย ถ้อยคาที่สละสลวย เขา้ ใจง่าย มีสานวน โว หารเ ปรียบ เทียบ ลึก ซึ้งคม คายแล ะ มีคตธิ รรม

๒๑ ๒) องคป์ ระกอบของเรอ่ื ง ๒.๑ สาระ เรอื่ งสามก๊ก ตอน กวนอูไปรบั ราชการกับโจโฉ กลา่ วถงึ โจโฉตง้ั ตวั เป็นมหาอุปราช ในสมัยพระเจ้าเหย้ี นเต้และต้องการกาจัด เลา่ ปีซ่ ึ่งครองเมอื งซีจ๋ิวและเขา้ ยึดเมืองได้ สาเรจ็ เลา่ ปี่หนีไปเมืองกิจ๋ิว จากนั้นโจโฉก็ ยก ก องทัพไป ตีเ มืองแห้ ฝือ ของกวนอู เมื่อโจโฉจับกวนอูได้และใหเ้ ตยี วเลยี้ วเกลี้ย กล่อม กว นอูให้ม าอยู่ด้วย ก วน อูยอม จานนและขอสัญญา ๓ ข้อ โจโฉยอมรบั เงอื่ นไขของกวนอู โจโฉ ทาตามสัญญาของกวนอูท้ัง ๓ ข้อ เอาใจ กวนอูและพ่ีสะใภ้ของกวนอูอย่างดี แต่ ก ว น อูก็ ไม่ไ ด้มี น้าใ จต อบ โ จโ ฉ ยั งค ง ซือ่ สตั ยแ์ ละจงรกั ภักดีต่อเล่าป่ีอย่างแนบ แน่น โ จโ ฉ คิดน้อยใจแต่ก็เ ช่ือใน ค วาม กตญั ญขู องกวนอวู า่ คงจะไมห่ นีไปจนกว่า จะไดต้ อบแทนบุญคุณ “ ความซ่อื สัตย์กตัญญแู ละการ ใชก้ ลอุบายเจรจาโนม้ นา้ วใจเปน็ สงิ่ สาคญั ของเรอ่ื งในตอนน้ี “

๒๒ โครงเร่ือง ๒.๒ โครงเรื่อง โจโฉมีทหารเอกคอยให้คาปรึกษาและ ก า รล า ดับ เ หตุ ก าร ณ์ ต่า ง ๆ วางกล อุบายในการศึก จนส ามารถ เอาชนะเล่าปี่และเกลี้ยกล่อมให้กวนอู แต่ ล ะ ขั้ น ต อน ใ นเ ร่ื อง ส อ ด คล้ อ ง เข้ามาอยู่ฝ่ายตน แต่ในที่สุดโจโฉก็ไม่ สัมพันธ์กันจนแสดงใหเ้ หน็ ถึงแนวคิดท่ี สามารถชนะใจกวนอผู ู้มคี วามซ่ือสัตย์ กวีต้องก ารส่ือออก มาอย่างชัดเจน จงรักภกั ดตี อ่ เล่าปีไ่ ด้ ใน เ รื่ อง ค ว า ม ซ่ื อสั ต ย์ข อง ก ว น อู ซึ่งส ามก๊กในตอนท่ีเ รียนเป็นการทา สงครามของโจโฉกับเลา่ ป่ีและกวนอู

๒๓ ๒.๓ ฉาก เร่ืองสามก๊ก สมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้เกิดความแตกแยก และ แย่งชิงอานาจกนั ตอนกวนอูไปรับราชการกับโจโฉเป็น ช่วงท่ีโจโฉ มีอานาจตั้งตัวเป็นม หาอุป ราชแล ะเ ป็น ผู้ส าเ ร็จราชการแทนพระเ จ้าแผ่นดิน โ จโ ฉข ยาย บรรยากาศ อทิ ธพิ ลยกทัพไปปราบหวั เมืองตา่ งๆ

๒๔ ๒.๔ ตัวละคร มตี วั ละครทมี่ ีบทบาทสาคญั ดังนี้ กวนอู เปน็ ชาวเมืองฮอต้ังไก่เหลียง ลกั ษณะนิสยั และพฤตกิ รรมทีเ่ ด่นชดั ท่ปี รากฏในเนื้อเร่อื งตอนน้ี ดังน้ี เ ป็น พี่น้ อง ร่ว ม ส าบ าน กับ เ ล่ าป่ี แล ะ ๑.๑ เป็นผ้มู คี วามซอื่ สตั ย์และกตญั ญูต่อ เ ตี ย ว หุ ย มี ง้ า ว ย า ว สิ บ เ อ็ ด ศ อ ก ผู้มบี ญุ คณุ ทกุ คน หนักแปดสบิ สองชั่งเปน็ อาวุธประจากาย ๑.๒ เป็นผู้มีความชานาญในการรบ กวนอู เป็นบรุ ุษผูม้ ีหนวดงามและรูปงาม เปน็ ผู้ทม่ี ีความกล้าหาญและเดด็ เดยี่ ว

๒๕ โจ โ ฉ เป็นชาวเมืองตันสิวและอยู่ใน ลักษณะนิสัยและพฤติกรรมข องโ จโ ฉ ทเี่ ด่นชัดดงั นี้ ตร ะ กูล ขุ น น า งม า ก่อ น โ จ โ ฉ เ ป็น ผู้ มี ๒.๑ เปน็ ผทู้ ีช่ านาญในการวางกลอุบายศกึ สติปัญญาเฉลียวฉลาดแล ะมีความเป็น ๒.๒ เป็นผทู้ ่ีมีวาจาสตั ย์ ผู้นา แต่ใน ขณ ะเ ดียวกันก็เป็นผู้ที่มีเล่ห์ ๒.๓ เปน็ ผทู้ ี่ช่นื ชอบผทู้ ี่มีความซอ่ื สตั ย์ เหลี่ยมกลอบุ าย

๒.๕ กลวิธีการแต่ง ๒๖ กวใี ช้กลวิธีบรรยายเล่าเรื่องอย่างละเอียด บางตอนใหต้ ัวละครเป็นผู้เล่าด้วยการใช้บท สนทนานา ซึ่งจากบทสนทนาน้ีทาให้ผู้อ่านได้ ทร า บเ รื่ อง ร าว ค ว าม เ ป็น ม าข อ งเ ร่ื อ ง ตล อ ดจ น ทร า บลั ก ษณ ะ นิสั ย ใจ ค อแ ล ะ อารมณ์ของตวั ละครได้

๒๗ ๑) การสรรคา สามก๊กเป็นวรรณคดี ดงั นี้ ที่ได้รับ การยกย่องว่าเป็นยอดของ ความเรยี งประเภทนิทานเพราะแต่งดี ๑.๑ การเลือกใชค้ าได้ถูกต้องตรงตาม ท้งั เนอ้ื เรอ่ื งและสานวนท่ีแปลเป็นไทย ความหมายที่ต้องการ กวีใช้คาได้ตรง ด้ว ยก าร เ ลื อก ใ ช้ถ้ อย คา ได้ อย่ า ง ความหมายและถอ้ ยคาท่ีใช้ก็ไม่ใช่ศัพท์ ไพเราะ ยาก อ่านแล้วจะเข้าใจสถานการณ์ได้ ทนั ที มคี วามไพเราะ สละสลวยเรียบ คณุ คำ่ ดำ้ น งา่ ย เชน่ วรรณศลิ ป์ “..กวนอไู ดฟ้ งั ดังนั้นก็โกรธ จึง วา่ แกเ่ ตียวเลยี้ ววา่ เดิมเราถามตัวว่า จะเกล้ยี กลอ่ มหรือ ตัวว่าหามิได้ แล ตัวมากล่าวดังน้ี จะว่าไม่เกลี้ยกล่อม นั้นตัวจะประสงคส์ ิ่งใดเลา่ แล้วว่าเรา อยใู่ นที่น้กี ็เปน็ ท่ีคับขันอยู่ ซึ่งเราจะเข้า ดว้ ยผู้ใดนอกจากเล่าป่ีน้ันอย่าสงสัย เลย...”

๒๘ ๑.๒ การเลือกใช้คาท่ีเหมาะแก่เนื้อเรื่อง ๑.๓ การเลอื กใชค้ าไดเ้ หมาะแก่ลักษณะ และฐานะของบคุ คลในเร่ือง เช่น ตอน คาประพันธ์ เร่อื งสามก๊ก ตอน กวนอู ท่ีก ว น อู ไป เ ข้าเ ฝ้า พระเ จ้ าเ หี้ ยน เ ต้ ซ่ึ ง ไปรับราชการกับ โ จโ ฉ กวีใช้ภาษ า เปน็ กษัตริย์ กวเี ลอื กใชค้ าราชาศัพท์ได้ คว ามเ รียงนิท านป ระเภ ท ร้อยแก้ว ถกู ต้องเหมาะสมแก่เน้ือเรอื่ งและฐานะ ก า ร ใ ช้ ถ้ อ ย ค า แ ล ะ เ รี ย ง ค ว า ม ของบคุ คลในเร่อื งเชน่ เรียบรอ้ ยสมา่ เสมอ อ่านเข้าใจง่าย ไม่ มศี ัพทย์ ากภาษาไมซ่ ับซ้อน ดังความวา่ “...ค รั้น เ วล าเช้าก วน อู เ ข้าไป เฝ้า พระเจา้ เหย้ี นเต้ทอดพระเนตรเห็น “...ฝ่ายทหารเล่าป่ีซ่ึงเข้าไปหา กวนอูใสถุงหนวดดังน้ันจึงตรัสถาม กวนอูน้ัน ครั้นเวล าพลบค่ามิได้เห็น ว่า ถงุ ใสส่ ง่ิ ใดแขวนอยทู่ ีค่ อนน้ั กวนอู กวนอูกลับเ ข้าเ มืองก็ ชวนกันเ ปิ ด จึงทูลว่า ถุงนี้มหาอุปราชให้ข้าพเจ้า ประตูออกมาหวังจะรับโจโฉ ม้าใช้เห็น สาหรับใส่หนวดไว้ แล้วกวนอูก็ถอด ดังนน้ั กเ็ อาเนื้อความมาบอกโจโฉ โจโฉ ถว า ยใ ห้ ท อด พ ระ เ น ตร พ ระ เ จ้ า มีความยินดีก็คุมทหารเ ข้าเ มืองแห้ เห้ียนเ ต้เ ห็นหนวดก วนอูยาวถึงอก ฝอื แล้วให้เอาเพลิงเผาเมืองข้ึน หวัง เส้นล ะเอียดงามเส มอกัน แล้วตรัส จะให้กวนอูเสยี น้าใจ ...” ส ร ร เ ส ริ ญว่ า ก ว น อู น้ีห น ว ด ง า ม จึ ง พ ร ะ ร า ช ท า น ช่ื อ ว่ า บีเยียงก๋ง แปลภาษาไทยว่าเจ้าหนวด งาม แลว้ ก็เสด็จขน้ึ ...”

๒๙ ๒) การใชโ้ วหาร กวเี ลอื กใชถ้ อ้ ยคาในการบรรยายไดอ้ ยา่ งเหมาะสมกับเน้ือเรื่องทาให้ผู้อ่าน มองเห็นภาพชดั เจน ดงั นี้ ๒.๑ อปุ มาโวหาร เปน็ โวหารที่ปรากฏในเรอ่ื งสามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการกับ โจโฉ เป็นความเปรยี บท่ีเข้าใจง่ายทาใหเ้ กิดภาพทช่ี ัดเจนขึ้น ตอน โจโ ฉคิดหาหนทางกาจัดเ ล่าป่ี เ ม่ื อ ก ว น อู ป ฏิ เ ส ธ ท่ี จ ะ ไป รั บ ราชก า ร และกลา่ วเปรียบเลา่ ปีว่ า่ เหมอื นลูกนก กับ โ จ โ ฉ เ ตีย ว เ ล้ี ยว พย าย าม ห า ดังความวา่ เหตุผลโ น้มน้าวใจกวนอู โดยกล่าว เ ป รียบ ค ว าม ล าบ าก ท่ีก ว น อู ต้อ ง “ . . . เ ล่ า ป่ี นั้ น เ ป็ น ค น มี เผ ชิญว่าเหมือนก ารลุยไฟแล ะก าร สติปัญญา ถ้าล ะไว้ช้าก็จะมีกาลัง ขา้ มมหาสมทุ รท่กี ว้างใหญ่ หากทาได้ มาก ขึ้น อุป มาเ หมือน ลูกน กอันข น ก็จะเปน็ ท่ีรู้จักสรรเสริญในภายภาค ปกี ยังไมข่ น้ึ พร้อม แม้เราจะนิ่งไว้ให้ หน้า ดังความว่า อยู่ในรังฉะนี้ ถ้าขนขึ้นพร้อมแล้วก็ จะบินไปทางไกลได้ ซ่ึงจะจับตัวน้ัน “...เหตใุ ดทา่ นจงึ ไมร่ กั ษาชีวิตไว้ จะได้ความขัดสน ...” คอยท่าเล่าปี่ จะได้ช่วยกันคิด การ ท า นุ บ ารุ ง แ ผ่น ดิ น ให้ อ ยู่ เ ย็ น เ ป็ น สุข ถึงม าตรว่าท่าน จะได้รับค วาม ลาบากกอ็ ุปมาเหมอื นหนึ่งลยุ เพลิงอัน ลุกแล ข้ามพระมหาส มุทรอันกว้าง ใหญ่ กจ็ ะลือชาปรากฏชื่อเสียงท่าน ไปภายหนา้ ...”

๓o จ า ก ตั ว อ ย่ า ง ค ว า ม เ ป รี ย บ ท่ี ย ก ม า นั้ น จ ะ เ ห็ น ไ ด้ ว่ า เป็นความเปรยี บแบบอุปมา คือส่งิ หรือข้อความทย่ี กมาเปรียบเทยี บ กบั สง่ิ ที่เรากลา่ วถงึ เพอ่ื ทาให้ผู้อ่านเข้าใจส่ิงท่ีกาลังกล่าวถึงได้ อยา่ งชดั เจนและลกึ ซึ้งย่งิ ขึน้

๓๑ ๒.๒ การใช้สานวนโวหาร ก ารที่ค น ไทยเ ป็นคนเ จ้าบทเ จ้าก ล อนชอบพูดจาให้เ ป็นส านวนต่าง ๆ จึงปรากฏในเร่อื งสามกก๊ ตอนน้ี ไดแ้ ก่ ตีตัวตายก่อนไข้ ซึง่ ปัจจบุ ันไม่ใช้แต่ใช้ “คนทั้งปวงก็ลือชาปรากฏว่าท่าน สานว นว่า ตีตนไปก่อนไข้ ดังป ราก ฏ เ ป็ น ใ ห ญ่ อ ยู่ ใ น หั ว เ มื อ ง ฝ่ า ย ตอนทอี่ ว้ นเส้ียวแกล้งทาเปน็ ทกุ ข์ เตียน เหนือ เหตุใดท่านมาคิดย่อท้อจะ หอ้ งจึงกล่าวกบั อว้ นเสย้ี ววา่ มาตตี ัวตายกอ่ นไขน้ น้ั ไม่ควร” ไดใ้ หม่แล้วลมื เก่า ดงั ตอนทีก่ วนอูกลา่ ว “กวนอูจึงว่าเสื้อเก่านี้ข องเล่าป่ี กับโจโฉว่าเหตุท่เี อาเส้ือใหม่ท่ีโจโฉให้ใส่ไว้ ใ ห้ บั ด นี้ จ ะ ไ ป อ ยู่ ท่ี ใ ด มิ ไ ด้ ช้ันใน แลว้ เอาเสื้อเก่าใสช่ ัน้ นอกว่า แจ้ง ข้าพเ จ้าจึงเ อาเ ส้ือผืน นี้ใส่ ช้ัน น อก หวัง จะ ดูต่ างห น้า เ ล่ า ปี่ ค รั้ น จ ะ เ อ า เ สื้ อ ใ ห ม่ ใ ส่ ชน้ั นอก คนท้งั ปวงจะครหานินทา ว่าได้ใหม่แลว้ ลมื เกา่ ”

๓๒ คณุ คำ่ ดำ้ นสงั คม ๑) สะท้อนแนวคดิ เก่ยี วกับ การทาสงครามของคนจีน ๑.๑ การทาสงครามน้ันมิใช่ใช้กาลังทหารเพียงอย่าง เดียว การทาสงคราม นอกจากการใช้กาลังทหารยัง ต้องอาศยั สติปัญญาและเล่หเ์ หลยี่ มกลอุบายเป็นสาคัญ จงึ จะสามารถเอาชนะข้าศกึ ศัตรูได้ ดงั เช่น ตอนที่เทียหยกวางกลอุบายล่อลวงให้กวนอูออก จากเมอื งแห้ฝอื เพ่อื ใหท้ หารโจโฉเข้ายึดเมืองแห้ฝือและ ก็ทาได้สาเรจ็ “มา้ เท้งไปอยู่เมืองเสเหลียงน้ันมีทหารเป็นอันมาก ถ้า ท่าน จะย ก ทั พไป ตีเ อ า บั ดน้ีเ มือง เ ร าก็เ ป็นกั งว ล อยู่ ขอใหท้ ่านเรง่ แตง่ ผ้มู ีสตปิ ญั ญาไปเกล้ียกล่อมหาตัว มา้ เทง้ กลับเข้ามา อยา่ ใหท้ นั ม้าเทง้ รวู้ ่าท่านจับตังสินกับ พวกเพื่อนฆ่าเสีย ข้าพเจ้าเห็นว่าเท้งไม่แจ้งเนื้อความ ท้งั นกี้ จ็ ะเข้ามา จึงจับฆ่าเสียก็จะได้โดยงา่ ย ”

๓๓ ๑.๒ บุคลกิ ภาพผู้นา ผนู้ าที่จะยิ่งใหญ่และประสบความสาเร็จ นอกจาก จะต้องมีสติปญั ญาเฉลียวฉลาด เชี่ยวชาญในการรบแล้ว ควรมคี วามพยายามและความอดทนในการทาการท่ีมุ่งหวัง ดังเช่น ตอน ที่โ จโ ฉ ใช้ค วาม เ พียรพยายาม อดท น แล ะใช้ จติ วิทยาเปน็ อย่างมากในการผูกมัดใจกวนอูให้เกิดความ จงรัก ภักดีต่อต นเอง ซึ่งโจโฉก็ท าได้สาเ ร็จข้ันหนึ่ง แม้ กวนอูจะยังคงความซื่อสัตย์ต่อเล่าป่ีไม่คลาย แต่ก็รู้สึก สานึกในบญุ คุณของโจโฉและพรอ้ มทจ่ี ะตอบแทนบุญคุณใน ภายหน้า “ โจโฉจึงถามเทียหยกวา่ ท่านจะคดิ ล่อลวงประการ ใด เทยี หยกจงึ วา่ ทา่ นจบั ทหารเล่าปไ่ี วไ้ ด้เป็นอันมาก จงให้ บาเ หน็จรางวัล ให้ถึงข นาด แล้วส่ังให้ทาตาม คาเราจึง ปล่อยเข้าไปในเมอื งใหบ้ อกวา่ หนกี ลับมาได้ ถ้าเราจะทาการ ก็ให้เป็นไส้ศึกอยู่ในเมือง แล้วให้แต่ง ทหารไปรบล่อ ถ้า กวนอูไล่ออกมาน อกเมืองแล้ว จึงให้ทหารซ่ึงซุ่มอยู่ท้ัง สองข้างล้อมไว้ จึงแต่งให้ผู้มีสติไปเกล้ียกล่อมกวนอูเห็น จะได้โดยงา่ ย”

๓๔ ๑.๓ ความสาคญั ของนกั การทตู นัก ก ารทูตมีค วาม สาคัญ ใน ก ารช่วยราชก า ร บ้านเมือง แมก้ ระทงั่ ในยามศกึ สงคราม ผู้ที่ทาหน้าท่ี ทางการทตู ตอ้ งเป็นผู้ท่ีมีสติปัญญาเฉลียวฉลาด มีโวหารทางการพดู เป็นเลิศ ดังเช่น เตียวเลี้ยวที่สามารถโ น้ ม น้ าว ใ จ ใ ห้ ก ว น อู ย อ ม รั บ ราชก ารกั บ โจโฉเปน็ ผลสาเร็จ “เตยี วเลีย้ วจึงตอบว่า เดมิ ท่านเล่าป่ี เตียวหุยได้สาบานไว้ต่อกัน ว่า เป็นพน่ี ้องร่วมสุขแลทุกข์เป็นชีวิตอันเดียวกัน.... เม่ือท่านตาย แล้ว เล่าปี่ เตียวหยุ กจ็ ะตายด้วย ซ่ึงท่านสาบานไว้ต่อหน้ากันก็จะ มเิ สยี ความสตั ยไ์ ปหรอื คนทั้งปวงก็จะล่วงนินทาว่าความคิดท่าน น้อย...เตยี วเลี้ยวจงึ วา่ มหาอุปราชให้ทหารล้อมไว้เป็นอันมาก ถ้า ท่านมสิ มคั รเข้าด้วยเห็นชีวิตท่านจะถึงแก่ความตายหาประโยชน์ มิได้ ขอให้ท่านอยู่กับมหาอุปราชก่อนเถิด จะได้มีประโยชน์สาม ประการ”

๓๕ ๑.๔ พลังของความสามคั คี ช่วยให้บา้ นเมอื งอยรู่ อดปลอดภัยจาก ขา้ ศึกศัตรู ในการทาสงครามถ้ามีความเป็นน้าหน่ึง ใจเ ดียวกัน ย่อม เ กิดพลังใน ก ารต่อสู้ ข้าศึก แต่หากขาดซึ่งความสามัคคีแล้ว ย่อมเสียทีแก่ข้าศึกโ ดยง่าย เ ช่น การท่ี อ้วนเสี้ยวไม่ส่งทหารไป ช่วยเล่าปี่ เป็น เหตุหนึ่งท่ีทาให้เล่าปี่ปราชัย หรือการท่ี บติ ก๊ บิฮอง กันหยง ท้ิงเมืองเพราะคิด ว่าจะสู้โจโ ฉมิได้ และตันเ ต๋งก ลับเ ปิด ประตูรับโ จโฉเ ป็นเ หตุให้โจโ ฉยึดเมือง ชจี ว๋ิ ไดง้ ่าย

๒. สะท้อนค่านิยมในการประพฤติปฏิบัติของคนในสังคม ๓๖ ๒.๑ คา่ นยิ มเรอื่ งความซ่อื สัตย์ จากเรอ่ื งสามกก๊ ตอนกวนอูไปรับราชการกบั โจโฉ สะท้อน ให้เหน็ ค่านิยมดา้ นความซ่ือสตั ยไ์ ด้แน่ชดั ทส่ี ดุ ดังความว่า “โ จโ ฉรู้ดังน้ันก็เ กรงใจกวนอูว่ามีความสัตย์แล กตัญญูต่อเ ล่าป่ี โ จโ ฉจึงให้กวนอูกับภรรยาเ ล่าปี่ไป อยู่ ณ ตึกสองหลังมีชานกลาง กวนอูจึงให้พ่ีสะใภ้ทั้ง สองคนน้ันอยู่ตึกหนึง่ แล้วให้ทหารท่ีแก่ราชการอยู่รักษา ประมาณสิบคน ตัวน้ันอยู่ตึกหน่ึงระวังรักษาพ่ีสะใภ้ทั้ง สอง” กวนอถู ือเปน็ ตวั ละครสาคัญท่ีสะท้อนค่านิยมเร่ือง ความซื่อสัตย์ บทบาทและพฤติกรรมขงกวนอู ไม่ว่าจะ แสดงออกตอ่ ภรรยาของเล่าปี่หรือโจโฉก็ล้วนสนับสนุน ค่านิยมเรอ่ื งความซอ่ื สัตยท์ ง้ั ส้นิ

๓๗ คา่ นยิ มความจงรักภกั ดี ๒.๒ ต่อพระมหากษัตริย์ เช่น การที่โจโฉสง่ ทหารไปล่อให้กวนอูตามออกมานอกเมือง และล้อมจบั ตัวกวนอูไว้ เตียวเลี้ยวทหารฝ่ายโจโฉซ่ึงกวนอู เคยช่วยชีวติ ไวเ้ ป็นผูเ้ ขา้ ไปเกลี้ยกล่อมกวนอูให้ไปอยู่กับโจโฉ กวนอูยอมจาน น แต่ ข อ เ งื่ อ น ไข เ ป็ น สั ญ ญ าคื อ ข อ ใ ห้ ได้ เ ป็ น ข้ า ของพระเจา้ เหีย้ นเต้ “ กวนอจู ึงว่า เดิมเราไดส้ าบานกันไว้กับเล่าป่ี เตียวหุย ว่าจะชว่ ยทานบุ ารงุ พระเจ้าเห้ียนเต้แลอาณาประชาราษฎรให้ อยเู่ ย็นเป็นสุข ซ่ึงเราจะสมัครเข้าด้วยน้ัน เราจะขอเป็นข้า พระเจ้าเหีย้ นเต้ประการหนึ่ง” ค่านยิ มความกตญั ญรู ูค้ ุณ ๒.๓ เช่น ตอน ท่ี เ ตียวเ ล้ียวกล่าวถึงลักษณะนิสัยของกวนอู ดังความวา่ “อันน้าใจกวนอูนั้น ถ้าผู้ใดมีแล้วเห็นจะเป็นเหมือนอิ เยยี ง อนั เลา่ ปี่กบั กวนอนู ้นั มไิ ด้เห็นพน่ี ้องกนั ซง่ึ มคี วามรักกัน นัน้ เพราะได้สาบานต่อกัน เล่าปีเ่ ป็นแต่ผู้น้อย เล้ียงกวนอูไม่ ถึงขนาด กวนอูยงั มีนา้ ใจกตัญญูต่อเล่าปี่ จึงคิดจะติดตาม มไิ ด้ทิ้งเสีย

๓๘ ๓) สะทอ้ นเรอ่ื งความเชอื่ ของคนในสงั คม ๓.๑ ความเช่ือในโชคลาง แม้โ จโ ฉ จะเ ป็น แม่ทัพท่ีมีค วาม สาม ารถใน ก ารรบ เมื่อยกทัพมาเกิดลมพายุพัดธงชัยหัก ก็ต้องพ่ึงคา ทานายทายทกั จะเห็นได้ว่าเป็นเรื่องสาคัญของการ รบโบราณท่ีต้องถือฤกษย์ ามและโชคลาง ดังความว่า “ฝา่ ยโจโฉยกกองทพั มาใกลจ้ ะถึงเมืองเสียวพ่าย พอเกิดลมพายุใหญ่พัดหนัก ธงชัยซ่ึงปกั มาบนเกวียนนั้นหกั ทับลง โจโฉเห็นวิปริตดังนั้นก็ให้ทหารหยุดต้ัง คา่ ยม่นั ไว้แล้วถามทป่ี รกึ ษาวา่ ซึ่งลมพายพุ ัดมาถกู ธงชัยเราหักลงท้ังนี้ จะเห็น ดีแลร้ายประการใด ซนุ ฮกจงึ วา่ ซ่ึงเกิดพายุใหญ่พัดธงชัยหักทับลงมานั้นเป็น ลม ตะวัน ออก เ วล าค่าวัน น้ีดีร้ายเ ล่าป่ีจะยก ทัพออกม าปล้นค่ายเราเ ป็น ม่ันคง พอมอกายเข้ามาวา่ แก่โจโฉว่า ลมตะวนั ออกพัดมาถกู ธงหกั นน้ั ข้าพเจ้า เห็นวา่ กลางคืนวันน้จี ะมีผู้มาปลน้ คา่ ย”

๓๙ ๓.๒ ความเชื่อในเรอื่ งความฝนั เม่ือนางบิฮูหยินและกาฮูหยินเล่าค วามฝันของนางที่ เกยี่ วกับเลา่ ปใ่ี หก้ วนอฟู ัง กวนอกู เ็ กดิ วิตก “...นางกาฮูหยนิ จึงตอบว่า คืนนพ้ี ี่ฝันเห็นเล่าปี่ ดัง ตกหลุมลงครั้นต่ืนขนึ้ มาก็ตกใจจึงแก้ฝันนาง ความ บิฮูหยิน เห็นพร้อมกันว่าเล่าป่ีตายแล้วพ่ีจึง ร้องไหร้ กั กวนอไู ด้ฟงั ดังน้ัน พิเคราะห์ดูเห็น ว่า ฝันผิดป ระหล าด สาคัญว่าเล่าปี่เป็นตายก็ ร้องไห้ดว้ ย ”

๔o ๓.๓ ความเชื่อเรือ่ งบญุ กรรมทีต่ นได้กระทาไว้ สามก๊ก ตอนกวนอูไปรับราชการกบั โจโฉแสดงใหเ้ ห็น ความเชือ่ เรอื่ งบุญกรรมทไี่ ด้ทามา เชน่ “แลว้ วา่ บดั น้ีขา้ พเจา้ เขา้ มาปรึกษาดว้ ย พี่ท้ังสองจะเห็น ประการใด นางกาฮูหยินจึงวา่ เวลาคืนน้ีโจโฉเข้าในเมืองได้ พน่ี เ้ี กรงอยู่วา่ จะเป็นอันตรายต่างๆเปน็ เดชะบุญของเรา ”

๔๑ ๔) สะทอ้ นเกย่ี วกบั ขนบธรรมเนยี ม ประเพณตี า่ งๆของสงั คมจนี ๔.๑ การจัดเล้ยี ง การจัดเลย้ี งเป็นเอกลักษณ์ของ คนจีน ใน สังค มจีนไ ม่ว่า จะใ น โอกาสแสดงคว ามยินดี ต้อนรับ หรือข อบ คุณ มัก จ ะจัดอ าหา ร เลีย้ งกันเป็นประจาจนกลายเป็น ประเพณไี ปโดยปริยาย ดงั ความว่า “...อ้ว นถาได้ฟังดังน้ันก็มีความ การให้ของกานลั เปน็ สงิ่ ท่ีชาวจีนนิยม สงสารเป็นอันมาก ก็ให้แต่งโต๊ะ ทากนั ในเกือบทกุ โอกาส จากเรื่องจะเห็นได้ เ ล้ียงแล้ว จัดแจงท่ีอ ยู่ให้เ ล่า ป่ี ว่า โจโฉให้เคร่อื งเงิน เคร่ืองทองเสื้อผ้าดีๆ อาศัย จึงแต่งหนังสือบอกไปถึง และให้ผา้ แพรขาวอย่างดแี กก่ วนอูเพื่อทาถุง บดิ าตามคาเล่าป่ใี ห้ม้าใช้ถือไปก่อน ใสห่ นวด การให้ของกานัลเช่นน้ีเป็นกลวิธี ...” หน่ึงท่ีชาวจีน นิยมก ระทาเพื่อเ ป็น เค รื่อง ผกู ใจ ๔.๒ การใหข้ องกานัล

๔๒ ๔.๒ การใหข้ องกานลั ดัง “ครั้นอยมู่ าวนั หนึ่ง โจโฉให้เชิญ “กวนอูจึงตอบวา่ หนวดของข้าพเจ้า ความ กวนอูมากิน โต๊ะ เ ห็นกวนอูห่ม ประมาณร้อยเส้น ครั้นถึงเทศกาล เส้อื ขาด โจโฉจึงเอาเส้ืออย่างดี หนาวก็หล่นไปบา้ ง ข้าพเจ้าจึงทาถุง ว่า ใ ห้ ก ว น อู ก ว น อู รั บ เ อ า เ สื้ อ ใส่ไว้ โ จโ ฉได้ฟังดังน้ันจึงเ อาแพร แ ล้ ว จึ ง เ อ า เ ส้ื อ ใ ห ม่ นั้ น ใ ส่ ขาวอยา่ งดี ทาถงุ ใหก้ วนอสู าหรับใส่ ช้นั ใน เอาเสื้อเก่านัน้ ใสช่ ัน้ นอก ” หนวด”

๔๓ ส า ม ก๊ ก ต อ น ก วน อู ไป รั บร า ชก าร กั บโ จ โ ฉ เป็ น ตอ น ท่ีเ น้ น ด้านคุณธรรม จริยธรรมของตัวละคร เช่น ความจงรัก ภักดี ความซื่อสัตย์ ความกตัญญู การยึดถือสัจจะ ซ่ึงถือเป็นค่านิยมท่ีทุกสังคมยกย่องเพียงแต่ ในแต่ละสังคมใหค้ วามสาคัญมากนอ้ ยตา่ งกัน

บรรณำ นุกรม ณัฐชยา เพช็ รรัตน.์ สามก๊ก บ้านจอมยุทธ . ประวัตผิ ู้แตง่ สามกก๊ . ตอน กวนอูไปรับราชการโจโฉ . สบื คน้ 13/มิถุนายน/2564, สบื คน้ 13/มถิ นุ ายน/2564, จาก จาก https://www.baanjomyut.com/libr https://sites.google.com/a/ ary_3/the_three_kingdom s/ 02.h watpa.ac.th/krunatchaya tml peerapon potkajon . (2558) . jasminebow. (2555). ตวั ละครหลักในสามกก๊ . คุณค่าท่ีได้จากสามก๊ก. สบื คน้ 13/มิถนุ ายน/2564, สืบคน้ 13/มถิ ุนายน/2564, จาก จาก https://sites.google.com/site https://literaturethai.wordpress. /earthtuysite/prawati-swn com ตวั ละครสามกก๊ . สบื ค้น 13/มิถุนายน/2564, จาก http://www.digitalschool. club/digitalschool/thai2_ 4_1/thai9_3/paper/all.pdf

สามก๊ก