เรื่องเล่านอกห้องเรียน การบูรณาการการจัดการเรียนการสอนกับการบริการวิชาการ (2)

ก า ร จั ด ก า ร ค ว า ม รู้ KNOWLEDGE MANAGEMENT เรืองเล่านอกห้องเรียน \"การบูรณาการการจัดการเรียน การสอนกับการบริการวิชาการ\" คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ม.ราชภัฏลําปาง \"พืนทีขอความช่วยเหลือมา เราเลือกรายวิชาทีเหมาะสม ประสานเครือข่ายอันเกลียวกลม ประสมประสบการณ์ให้นักศึกษา\" คนเล่าเรือง : อาจารย์ภาณุวัฒน์ สกุลสืบ สาขาวิชาภาษาไทย (ศศ.บ.) ：พืนทีขอมา จุดเริมต้นของการบริการวิชาการ ทีมาของการบูรณาการกิจกรรมบริการวิชาการกับ การเรียนการสอนในรายวิชา วัฒนธรรมไทย Thai Cultures (9021208) ทีจะได้นําเสนอในเรืองเล่านี มีทีมาจากอาจารย์ตุลาภรณ์ แสนปรน ผู้เปนพีสาว และเพือนร่วมงานของผู้เขียนได้รับหนังสือจากเจ้า อาวาสวัดนากว้าวให้ลงพืนทีไปช่วยจัดทาํ ทะเบียน ข้อมูลใบลานทีกองอยู่ในหีบธรรมในวิหารก่อนจะ สูญหายไปเสียก่อน แต่ขณะนันอ.ตุลาภรณ์ ยังอยู่ใน

KNOWLEDGE MANAGEMENT PAGE 2 ระหว่างลาศึกษาต่อ ทาํ ให้ไม่สามารถดาํ เนินงานให้ได้ เมือผู้เขียนได้รับทราบถึง ปญหาดังกล่าว จึงอยากช่วยเหลือ ด้วยเพราะต้องการสนับสนุนความมุ่งมัน ตังใจของพีสาวคนนีที \"จะสาํ รวจและจัดทาํ ฐานข้อมูลคัมภีร์ใบลานของอ.แม่ทะ จ.ลาํ ปางให้สาํ เร็จก่อนเกษียณ\" และเห็นว่าหน่วยงานของเรามีศักยภาพทีจะให้ บริการวิชาการนีได้ ทีสาํ คัญเรามีเครือข่ายทางวิชาการทังภายนอกและภายใน มหาวิทยาลัยทีจะช่วยเหลือการบริการวิชาการในลักษณะนีอยู่แล้ว จึงอาสารับ ไม้ต่อช่วยดาํ เนินการในเบืองต้นให้ก่อน คือ จะนํานักศึกษาลงพืนทีช่วยสาํ รวจ และช่วยทาํ ความสะอาดใบลานของวัดนากว้าวให้ก่อน ส่วนงานทีเหลือ เช่น การอ่านใบลาน การถ่ายสาํ เนาใบลาน การทาํ ทะเบียน และการจัดทาํ ฐาน ข้อมูลใบลาน ค่อยว่ากันในโอกาสต่อไปเมือมีกาํ ลังคนและงบประมาณสนับสนุน

KNOWLEDGE MANAGEMENT PAGE 3 ：เลือกรายวิชาทีเหมาะสม รายวิชาวัฒนธรรมไทย (9021208) เมือรับปากว่าจะช่วยงานบริการวิชาการทีวัดนากว้าวแล้ว ผู้เขียนก็กลับมา เลือกรายวิชาทีได้สอนในเทอมนี จากการพิจารณาคาํ อธิบายรายวิชา และการ ออกแบบการเรียนรู้ใน มคอ.3 แล้วพบว่า รายวิชาทีสอดคล้องกับการให้บริการ วิชาการในเทอมนีทีสุดคือ รายวิชาวัฒนธรรมไทย (9021208) ซึงเปนวิชาใน หมวดศึกษาทัวไปทีผู้เขียนรับผิดชอบสอน โดยเนือหาส่วนหนึงทีนักศึกษาจะ ต้องเรียนในรายวิชาก็คือ ภูมิปญญาล้านนา ฉะนันผู้เขียนจึงได้แจ้งให้นักศึกษา ในรายวิชาทราบถึงกิจกรรมบริการวิชาการทีจะบูรณาการในรายวิชาครังนี และก่อนทีจะพานักศึกษาออกไปสาํ รวจคัมภีร์ใบลาน ณ วัดนากว้าว ตามทีได้ รับปากไว้ ผู้เขียนได้จัดกิจกรรมการบรรยายให้ความรู้เกียวกับอานิสงส์ของการ \"ตานธรรม\" ในวัฒนธรรมล้านนา และการอบรมเชิงปฏิบัติการเกียวกับการ อนุรักษ์คัมภีร์ใบลานขึน เพือเปนการสร้างความรู้ความเข้าใจแก่นักศึกษาก่อน จะได้ออกไปปฏิบัติงานในพืนทีจริง โดยเชิญคุณวีรศักดิ ของเดิม นักวิชาการ จากสาํ นักศิลปะและวัฒนธรรม ม.รภ.ลาํ ปาง มาบรรยายให้ความรู้และแนะนํา วิธีการทาํ ความสะอาดใบลานทีถูกต้องแก่นักศึกษา และได้เชิญอ.ตุลาภรณ์ แสนปรน มาอธิบายพร้อมยกตัวอย่างการสาํ รวจและการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน ณ วัดสันฐาน ต.ปาตัน อ.แม่ทะ ซึงเปนโครงการวิจัยทีอ.ตุลาภรณ์ ได้รับทุนสนับ สนุนจากวช.ป 2557 และจากกรมส่งเสริมวัฒนธรรมในป 2558 ทีผ่านมา

KNOWLEDGE MANAGEMENT PAGE 4 ：ประสานเครือข่ายทังภายในและภายนอก สาํ นัก ศิลปะและวัฒนธรรม ม.ราชภัฏลาํ ปาง งานฝายยานฯ และปราชญ์ชาวบ้าน คือ กาํ ลังสาํ คัญให้งานสาํ เร็จ ในการลงพืนทีให้บริการวิชาการโดยการสาํ รวจและ อนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน ณ วัดนากว้าว ในครังนี ได้รับความ ร่วมมือและความช่วยเหลือเปนอย่างดีจากสาํ นักศิลปะ และวัฒนธรรม ม.ราชภัฏลาํ ปาง งานฝายยานพาหนะที ช่วยจัดรถ 6 ล้อรับส่ง และปราชญ์ชาวบ้านทีอาศัยอยู่ใน พืนที ซึงมาช่วยกันทาํ ความสะอาดใบลาน พร้อมกับอ่าน คัมภีร์ใบลานในเบืองต้น จากการนับจาํ นวนใบลานที ทาํ ความสะอาดเสร็จแล้วพบว่ามีจาํ นวนถึง 552 ผูก

KNOWLEDGE MANAGEMENT PAGE 5

KNOWLEDGE MANAGEMENT PAGE 6 ประสมการเรียนรู้ใหม่ๆให้กับนักศึกษา ผ่านการทาํ งานในพืนทีจริง การลงพืนทีให้บริการวิชาการ ณ วัดนา กว้าวนี แม้เปนเพียงการทาํ ความสะอาด ใบลาน แต่ก็เปนงานยากเพราะต้องใช้ ความละเอียดและทักษะทีต้องอบรมใน ชันเรียนมาก่อน จะรีบเร่งไม่ได้ ฉะนันใน วันทีได้สัมผัสกับใบลาน ทุกคนจึงได้เรียน รู้ถึงวิธีคิดและเห็นคุณค่าของการ \"ตาน ธรรม\" ของคนสมัยก่อนทีมุ่งหวังในการ หลุดพ้นผ่านความปราณีตของสิงต่างๆที ประกอบขึนมาเปนใบลานแต่ละผูก เช่น ผ้าห่อคัมภีร์ ไม้ประกับธรรม นาหมึกทีใช้ จารตัวอักษรบนใบลาน และสายสยอง (เชือกผูกธรรม) ทีทาํ จากเส้นผมของ หญิงสาวทีตังใจร้อยใบลานแต่ละผูกไว้ เปนอย่างดี สิงต่างๆเหล่านีล้วนสะท้อน ถึงคุณค่าภูมิปญญาของคนล้านนาทังสิน

KNOWLEDGE MANAGEMENT PAGE 7 การต่อยอดทีตามมา แม้การบูรณาการงานบริการวิชาการกับการเรียนการสอนในรายวิชาวัฒนธรรมไทย ในครังนีจะได้เสร็จสินลงแล้ว แต่ผลการดาํ เนินงานเกียวกับการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน ณ วัดนากว้าว ต.ปาตัน อ.แม่ทะ จ.ลาํ ปาง ก็ยังได้รับการต่อยอดออกมาในรูปแบบต่างๆ อีก หลายลักษณะ ผู้เขียนขอขอบคุณเครือข่ายการทาํ งานทุกฝายทีร่วมกันดาํ เนินงานมาจน บังเกิดผลสาํ เร็จ โดยเฉพาะนักศึกษาสาขาวิชานิเทศศาสตร์ ซึงเปนกลุ่มเรียนทีได้ออกไป บริการวิชาการร่วมกับผู้เขียนในครังนี เพราะงานทีนักศึกษาได้เริมไว้นําไปสู่กิจกรรมอืนๆ อีก ดังนี 1. สาํ นักศิลปะและวัฒนธรรม และคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ร่วมกับ ศูนย์ วัฒนธรรมเฉลิมราช ม.ราชภัฏลาํ ปาง ได้ดาํ เนินโครงการอบรมการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน วัดนากว้าว ต.ปาตัน อ.แม่ทะ จ.ลาํ ปาง ระหว่างวันที 17-28 มิถุนายน 2562 ซึงโครงการ นีได้มีการต่อยอดจากงานสาํ รวจ คือ การทาํ บัญชีใบลาน การถ่ายทาํ สาํ เนาใบลาน การ จัดทาํ ฐานข้อมูลใบลาน และการจัดเก็บคัมภีร์ใบลานของวัดให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ 2. อาจารย์ตุลาภรณ์ แสนปรน ได้นําข้อมูลความรู้จากการเข้าร่วมสาํ รวจและอนุรักษ์ คัมภีร์ใบลาน ณ วัดนากว้าว ไปต่อยอดเปนงานวิจัยเรือง \"ข้อความท้ายใบลานกับการ ศึกษาประวัติศษสตร์ชุมชนบ้านนากว้าว ต.ปาตัน อ.แม่ทะ จ.ลาํ ปาง\" และยังนําผลการ วิจัยนีไปเผยแพร่เปนบทความวิชาการเรือง \"ร้อยเรียงใบลาน สืบสานวัฒนธรรมท้องถิน : ภูมิปญญาในการสร้างและการอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน วัดนากว้าว ตาํ บลปาตัน อาํ เภอแม่ทะ จังหวัดลาํ ปาง\" ในการประชุมสัมมนาวิชาการระดับชาติ \"เวทีวิจัยศิลปะและวัฒนธรรม ศึกษา\" ครังที 2 วันที 23 สิงหาคม 2562 ณ สถาบัน วิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน มหา สิทยาลัยมหาสารคาม อีกด้วย 3. คณะศรัทธาวัดนากว้าวได้ขอนําข้อมูลทะเบียนรายชือคัมภีร์ใบลาน ทีได้จากการสาํ รวจไปจัดพิมพ์เปนหนังสือเพือการเผยแพร่ข้อมูลคัมภีร์ ใบลานของวัด จาํ นวน 100 เล่ม 4. สาขาวิชาภาษาไทย(ศศ.บ.)ได้รูปแบบการบูรณาการงานบริการ วิชาการไปประยุกต์ใช้ในโครงการความรักความสามัคคีฯ ในปงบประมาณ 2562 เขยี นเลา่ ไว้ ณ วนั ที 17 เม.ย. 63 #covid-19 #WFH