หนังสือคู่มือกฎระเบียบและข้อบังคับ

คำำ�แนะนำ�ำ สำ�ำ หรัับผู้อ�้ ยู่่ป� ระพฤติิพรหมจรรย์์ ธรรมสุขุ วิิหาร มีีความยิินดีีเป็น็ อย่่างยิ่่ง� กัับความตั้�ง้ ใจของผู้�้ที่่�ประสงค์์ จะประพฤติิพรหมจรรย์์ “เพื่่อ� ความสิ้้�นทุุกข์์โดยสิ้้�นเชิิง” เนื่่อ� งจากสถานที่่แ� ห่่งนี้้� เป็น็ ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบัตั ิิธรรมวิินััยของตถาคต ดัังนั้้�นเพื่่อ� ยัังประโยชน์์สููงสุดุ ให้้แก่่ท่่านในการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ ณ ที่่น� ี้้� ธรรมสุุขวิิหารจึึงขอโอกาสชี้้�แจง แนวทางการศึึกษา และปฏิิบััติิ กฎระเบีียบและข้้อบังั คับั ที่่�ทางธรรมสุุขวิิหาร ได้้ทำำ�การรวบรวมไว้้ในหนัังสืือคู่่�มืือเล่่มนี้้�. เพราะเหตุุนั้้�น จึึงขอความกรุณุ าให้้ท่่านทำำ�ความเข้้าใจเกี่่ย� วกับั แนวทาง การศึึกษาและปฏิิบัตั ิิ กฎระเบีียบและข้้อบังั คับั ก่่อนทำ�ำ การเริ่�มปฏิิบัตั ิิธรรม เพื่่�อ ความบริิสุุทธิ์์� ไม่่ขาด ไม่่ทะลุุ ไม่่ด่่าง ไม่่พร้้อย ตลอดการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์. อีีกอย่่างหนึ่่�ง เพื่่�อความพร้้อมเพรีียงกััน และความเข้้ากันั ได้้ดุุจน้ำ�ำ�นมผสมกัับน้ำ��ำ กับั เพื่่อ� นผู้�้ประพฤติิพรหมจรรย์์ร่่วมกันั เพื่่อ� ประโยชน์์เกื้้�อกููล เพื่่�อความสุขุ แก่่ตัวั ท่่านเอง และแก่่ผู้�ป้ ฏิิบัตั ิิท่่านอื่่�นๆ ที่่ม� ีีความตั้�้งใจเข้้ามาอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ ธรรมสุุขวิิหารใคร่่ขอความร่่วมมืือจากผู้�ป้ ฏิิบััติิ ณ ที่่�นี้้� ทุกุ ท่่าน ได้้ปฏิิบััติิตาม กฎระเบีียบและข้้อบังั คับั ที่่ไ� ด้้ตั้�ง้ ไว้้อย่่างเคร่่งครััด. ขออนุุโมทนา. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต “ธรรมสุุขวิิหาร”

สารบัญั หัวั ข้้อ หน้้า ๑. การศึึกษาหลักั คำำ�สอนของพระศาสดา ....................................... ๑ ๒. ข้้อกติิกาสงฆ์์ ณ ธรรมสุุขวิิหาร ................................................. ๒- ๓ ๓. กำ�ำ หนดการเวลา ณ ธรรมสุุขวิิหาร ............................................ ๔ ๔. ตารางเวลาการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ ของอุุบาสก ..................๕ -๖ ๕. ตารางเวลาการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ ของอุุบาสิิกา ................๗-๘ ๖. กฎระเบีียบและข้้อบังั คัับในการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ .............๙-๑๒ ๗. กฎระเบีียบในการฟังั ธรรม ณ อุุปัฏั ฐานศาลา ............................ ๑๓-๑๔ ๘. ของกลืืนล่่วงลำำ�คอ ....................................................................๑๕-๑๘ ๙. ข้้อปฏิิบััติิในการฉัันบิิณฑบาต(เสขิิยวัตั ร) ....................................๑๙-๒๐ ๑๐. ข้้อปฏิิบััติิในการพิิจารณาอาหาร และล้้างภาชนะ .......................๒๐-๒๑ ๑๑. ข้้อปฏิิบัตั ิิในการพิิจารณาปานะเย็น็ ............................................ ๒๒ ๑๒. การเคารพกัันตามลำ�ำ ดับั ............................................................ ๒๓ ๑๓. สิิกขาบทที่่�ควรทราบ ................................................................. ๒๔-๒๗ ๑๔. การลงทะเบีียนเพื่่�อรัักษาอุุโบสถศีีลเป็น็ ครั้�งแรก .........................๒๘ ๑๕. การรักั ษาอุุโบสถศีีลในครั้�งต่่อไป ................................................๒๙ ๑๖. การออกจากอุุโบสถศีีล ..............................................................๓๐ ๑๗. คำำ�อนุโุ มทนา .............................................................................๓ ๑ พระสูตู รแนะนำำ� ๑๘. อันั ธกวิินทสููตร ..........................................................................๓๒-๓๓ ๑๙. อุุโปสถสููตร ............................................................................... ๓๔-๓๖ ๒๐. สักั กสููตร ...................................................................................๓๗-๓๙ ๒๑. มหาวััจฉโคตตสููตร ....................................................................๔๐-๔๑ ๒๒. จาตุุมสููตร ................................................................................. ๔ ๒ - ๔ ๓ ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

ธรรมวินิ ััยคืือศาสดา อานนท์ ! ความคิิดอาจมีีแก�พวกเธออยางนี้ว� า ธรรมวิินััยของพวกเรา มีีพระศาสดาลวงลับั ไปแลว พวกเราไมมีพี ระศาสดา ดัังนี้� อานนท์ ! พวกเธออยาคิิดอยางนั้น� อานนท์ ! ธรรมก็ด็ ีี วินิ ััยก็็ดีี ที่เ� ราแสดงแลว บััญญััติแิ ลว แก�พวกเธอทั้ง� หลาย ธรรมวินิ ััยนั้้น� จัักเปน ศาสดาของพวกเธอทั้�งหลาย โดยกาลลวงไปแห�งเรา. บาลีีสยามรััฐ เลม� ที่� ๑๐ ข�อที่� ๑๔๑. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑ การศึึกษาหลักั คำำ�สอนของพระศาสดา ธรรมสุุขวิิหาร เป็น็ ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบัตั ิิธรรมวิินัยั ของตถาคต จึึงมีี การศึึกษาและปฏิิบัตั ิิตามหลัักคำำ�สอนของพระผู้�ม้ ีีพระภาคเท่่านั้้�น เพื่่�อให้้เข้้าถึึง ความจริิงอันั สููงสุดุ คืือ นิิพพาน. เพราะเหตุุนั้้�น สิ่่�งที่่พ� ระศาสดาได้้ทรงบััญญัตั ิิไว้้ จึึงควรนำ�ำ มาศึึกษา และปฏิิบัตั ิิ อย่่างถููกต้้อง เป็น็ ไปตามลำำ�ดับั ดังั ที่่พ� ระศาสดาตรััสไว้้ว่่า... “เสยฺยฺ ถาปิิ ภิกิ ฺฺขเว มหาสมุทุ ฺโฺ ท อนุุปุพุ ฺฺพนินิ ฺโฺ น อนุปุ ุพุ ฺพฺ โปโณ อนุปุ ุพุ ฺฺพปพฺฺภาโร น อายตเกเนว ปปาโต เอวเมว โข ภิิกฺขฺ เว อิิมสฺมฺ ึึ ธมฺมฺ วิินเย อนุปุ ุพุ ฺพฺ สิกิ ขา อนุปุ ุุพฺพฺ กิริ ิิยา อนุปุ ุุพฺฺพปฏิปิ ทา น อายตเกเนว อญฺญฺ าปฏิิเวโธ ฯ” “ภิกิ ขุทุั้ง� หลาย! เปรียี บเหมือื นมหาสมุทุ ร ลุ่�มลึึก ลาดลงไปโดยลำำ�ดัับ มิิใช่ล่ ึกึ มาแต่่เดิิมเลย ภิกิ ขุุทั้ง� หลาย ! การศึกึ ษาตามลำำ�ดัับ การกระทำำ�ตามลำำ�ดับั การปฏิิบััติติ ามลำำ�ดัับ ในธรรมวินิ ััยนี้้� ก็ฉ็ ันั นั้�นเหมือื นกัันแล มิใิ ช่แ่ ทงตลอดอรหััตตผลมาแต่่เดิิมเลย ฯ” บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่� ๗ ข้้อที่� ๔๕๗. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒ ข้้อกติิกาสงฆ์์ ณ ธรรมสุขุ วิิหาร ๑. เว้น้ ขาดจากการมีีทองและเงิิน. อนึ่่�ง ภิิกขุุใดรัับ หรืือให้้รับั หรืือยิินดีีอัันเขาเก็็บไว้้ให้้ก็ด็ ีี ซึ่่�งทองเงิิน, เป็็นนิิสสััคคิิยปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๑๐๕. ๒. เว้น้ ขาดจากสิ่่�งเสพติิดทุกุ ชนิิด. ละการดื่่ม� สุรุ า เมรัยั และเสพของมึึนเมา อัันเป็น็ ที่่�ตั้�้งแห่่งความประมาท เว้้นขาดจากการดื่่ม� สุุรา เมรััย และเสพของมึึนเมา อัันเป็็นที่่�ตั้�้งแห่่งความประมาท. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒๐ ข้้อที่่� ๕๑๐. ๓. เว้น้ ขาดจากการมีีโทรศััพท์์ เว้้นไว้้แต่่ผู้้�ที่ไ� ด้ร้ ัับสมมติิ. มาเถิิด ผู้�้มีีอายุุทั้้�งหลาย ! จงเป็็นผู้�พ้ ููดแต่่น้้อยคำำ� จงทำ�ำ การหยุดุ การพููดพล่่าม เสีียเถิิด. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒๒ ข้้อที่่� ๑๑๔. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย ! ภิิกขุุทั้้�งหลายจักั ไม่่เป็น็ ผู้�ช้ อบในการคุุย ไม่่ยิินดีีแล้้วในการคุุย ไม่่ตามประกอบซึ่่ง� ความเป็น็ ผู้�ช้ อบในการคุุย อยู่�เพีียงใด ความเจริิญ ก็เ็ ป็็นสิ่่ง� ที่่� ภิิกขุุทั้้�งหลายหวัังได้้ ไม่่มีีความเสื่่อ� มเลย อยู่�เพีียงนั้้�น. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑๐ ข้้อที่่� ๗๑. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓ ๔. ไม่ค่ ลุุกคลีีกันั . ภิิกขุุทั้้�งหลาย ! ภิิกขุุทั้้�งหลายจักั ไม่่เป็็นผู้�้ชอบในการคลุกุ คลีีด้้วยหมู่่� ไม่่ยิินดีีแล้้วในการคลุกุ คลีีด้้วยหมู่่� ไม่่ตามประกอบซึ่่ง� ความเป็น็ ผู้�ช้ อบคลุกุ คลีี ด้้วยหมู่่� อยู่�เพีียงใด ความเจริิญ ก็็เป็็นสิ่่�งที่่�ภิิกขุุทั้้�งหลายหวัังได้้ ไม่่มีีความเสื่่อ� มเลย อยู่ �เพีียงนั้้�น. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑๐ ข้้อที่่� ๗๑. ๕. เป็็นผู้้�ว่าง่า่ ย. เมื่่อ� ผู้�อ้ ื่่�นเป็น็ ผู้�ว้ ่่ายาก เราจัักเป็็นผู้�้ว่่าง่่าย. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑๒ ข้้อที่่� ๑๐๖. สุุภููติิ ! ข้้อที่่�ภิิกขุุเป็็นผู้�ว้ ่่าง่่าย ประกอบด้้วยธรรมเครื่่อ� งกระทำ�ำ ให้้เป็น็ ผู้�ว้ ่่าง่่าย เป็น็ ผู้�อ้ ดทน ยอมรัับฟัังคำำ�สั่่ง� สอนโดยความเคารพ แม้้นี้้� ก็็เป็็นลักั ษณะแห่่งสััทธา ของผู้�้มีีสัทั ธา. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒๔ ข้้อที่่� ๒๒๑. ๖. เมื่่�อประสงค์ส์ ิ่่�งหนึ่่�งสิ่่ง� ใด พึึงแจ้้งประธานสงฆ์ ์ หรืือผู้้�ที่�ได้ร้ ัับสมมติิ. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย ! ภิิกขุุทั้้�งหลายจักั สักั การะ เคารพ นัับถืือบููชาผู้�เ้ ป็น็ เถระ ผู้�ร้ ู้�ร้ าตรีีนาน บวชนาน เป็็นสัังฆบิิดา เป็น็ ประธานสงฆ์์และจักั เชื่่�อฟังั ถ้้อยคำำ� ของท่่านเหล่่านั้้�น อยู่�เพีียงใด ความเจริิญก็็เป็น็ สิ่่ง� ที่่�ภิิกขุทุ ั้้�งหลายหวัังได้้ ไม่่มีีความเสื่่อ� มเลย อยู่�เพีียงนั้้�น. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย ! ภิิกขุุทั้้�งหลายจักั ไม่่ลุุอำ�ำ นาจแก่่ตัณั หา อันั เป็็นเหตุุให้้เกิิด ภพใหม่่ ซึ่่ง� บัังเกิิดขึ้้�นแล้้วอยู่�เพีียงใด ความเจริิญก็เ็ ป็็นสิ่่ง� ที่่ภ� ิิกขุุทั้้�งหลายหวัังได้้ ไม่่มีีความเสื่่อ� มเลย อยู่�เพีียงนั้้�น. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑๐ ข้้อที่่� ๗๐. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๔ กำำ�หนดการเวลา ณ ธรรมสุขุ วิิหาร วันั จัันทร์์-ศุุกร์์ ๐๗.๑๐ น. - ๐๗.๓๐ น. ภิิกขุุเที่่ย� วบิิณฑบาต. ๐๗.๓๑ น. - ๐๘.๒๙ น. ทายก ทายิิกาถวายของเคี้้�ยว, ของฉันั , ปานะ และสิ่่�งของที่่�สมควรแก่่สมณะ. ๐๘.๓๐ น. - ๐๙.๓๐ น. ภิิกขุุพิิจารณาอาหารและทำำ�กิิจสงฆ์์. ๐๙.๓๐ น. เป็น็ ต้้นไป ภิิกขุุปวิิเวก. วัันเสาร์-์ อาทิิตย์์ ๐๗.๑๐ น. - ๐๗.๓๐ น. ภิิกขุุเที่่ย� วบิิณฑบาต. ๐๗.๓๑ น. - ๐๘.๒๐ น. ทายก ทายิิกาถวายของเคี้้�ยว, ของฉััน, ปานะ และสิ่่�งของที่่�สมควรแก่่สมณะ. ๐๘.๒๑ น. - ๐๘.๒๙ น. นั่่�งเจริิญสติิ เพื่่�อรอคอยการฟังั ธรรมจากท่่านภัันเต. ๐๘.๓๐ น. - ๑๐.๓๐ น. สนทนาธรรมกับั ท่่านภันั เต. ๑๐.๔๕ น. - ๑๑.๔๕ น. ภิิกขุุพิิจารณาอาหารและทำำ�กิิจสงฆ์์. ๑๑.๔๖ น. เป็็นต้้นไป ภิิกขุุปวิิเวก. หมายเหตุุ : กำำ�หนดการเวลา อาจมีีการเปลี่่ย� นแปลง ขึ้้�นอยู่�กับั ปัจั จััยแวดล้้อม. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๕ ตารางเวลาการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ สำำ�หรัับอุบุ าสก วัันจันั ทร์์ - ศุุกร์์ ๐๓.๓๐ น. เ มื่่อ� ตื่่�น ลุุกขึ้้�นแล้้ว ชำำ�ระจิิตใจให้้หมดจดจาก อ าวรณิิยธรรม(ธรรมเป็น็ เครื่่อ� งกั้้�น). ๐๓.๕๐ น. เดิินทางมาถึึงที่่�อุปุ ัฏั ฐานศาลา. ๐๔.๑๐ น. - ๐๔.๕๕ น. นั่่ง� เจริิญสติิพร้้อมกัับภิิกขุทุ ั้้�งหลาย. ๐๕.๐๐ น. - ๐๕.๕๐ น. ทำำ�กิิจบริิเวณอุุปัฏั ฐานศาลา ตามการได้้รับั มอบหมายจากท่่านภัันเต. ๐๕.๕๑ น. - ๐๖.๓๔ น. ปวิิเวก หรืือทำ�ำ กิิจส่่วนตััว. ๐๖.๓๕ น. - ๐๖.๔๕ น. พิิจารณาปานะ ณ โรงย้้อม. ๐๖.๔๖ น. - ๐๗.๐๙ น. เตรีียมตััวตามภิิกขุุออกเที่่�ยวบิิณฑบาต. ๐๗.๑๐ น. - ๐๗.๓๐ น. ภิิกขุุเที่่�ยวบิิณฑบาต. ๐๗.๓๑ น. - ๐๗.๔๔ น. อุปุ ัฏั ฐากภิิกขุุทั้้�งหลาย หลังั กลัับจากบิิณฑบาต. ๐๗.๔๕ น. กระทำ�ำ การสัักการะพระศาสดา ธรรม และสงฆ์์ พร้้อมภิิกขุทุ ั้้�งหลาย. หลัังจากกระทำ�ำ การอภิิวาทแล้้ว ใ ห้้ปวิิเวก หรืือทำ�ำ กิิจส่่วนตััว. ๐๘.๒๑ น. - ๐๘.๓๐ น. เตรีียมตััวรอพิิจารณาอาหาร. ๐๘.๓๑ น. - ๐๙.๓๐ น. พิิจารณาอาหาร และล้้างภาชนะ. ๐๙.๓๑ น. ก ลับั กุุฏิิ ทำ�ำ การปวิิเวก. ๑๖.๓๐ น. - ๑๗.๒๐ น. เ ดิินทางมาถึึงที่่โ� รงย้้อม เพื่่อ� รับั การมอบหมาย ทำำ�กิิจเย็็นจากท่่านภัันเต. ๑๗.๒๑ น. - ๑๗.๒๙ น. เตรีียมตััวรอพิิจารณาปานะ. ๑๗.๓๐ น. - ๑๘.๐๐ น. พิิจารณาปานะ และสนทนาธรรม. ๑๘.๐๑ น. เป็น็ ต้้นไป ก ลับั กุุฏิิ ทำ�ำ การหลีีกเร้้น. หมายเหตุุ : กำ�ำ หนดการเวลา อาจมีีการเปลี่่�ยนแปลง ขึ้้�นอยู่�กับั ปััจจััยแวดล้้อม. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๖ สำำ�หรัับอุบุ าสก วันั เสาร์์-อาทิิตย์์ ๐๓.๓๐ น. เ มื่่อ� ตื่่น� ลุุกขึ้้�นแล้้ว ชำำ�ระจิิตใจให้้หมดจดจาก อาวรณิิยธรรม(ธรรมเป็็นเครื่่�องกั้้�น). ๐๓.๕๐ น. เ ดิินทางมาถึึงที่่�อุปุ ัฏั ฐานศาลา. ๐๔.๑๐ น. - ๐๔.๕๕ น. นั่่ง� เจริิญสติิพร้้อมกัับภิิกขุทุ ั้้�งหลาย. ๐๕.๐๐ น. - ๐๕.๕๐ น. ทำ�ำ กิิจบริิเวณอุุปัฏั ฐานศาลา ตามการได้้รับั มอบหมายจากท่่านภัันเต. ๐๕.๕๑ น. - ๐๖.๓๔ น. ปวิิเวก หรืือทำ�ำ กิิจส่่วนตััว. ๐๖.๓๕ น. - ๐๖.๔๕ น. พิิจารณาปานะ ณ โรงย้้อม. ๐๖.๔๖ น. - ๐๗.๐๙ น. เตรีียมตััวตามภิิกขุุออกเที่่�ยวบิิณฑบาต. ๐๗.๑๐ น. - ๐๗.๓๐ น. ภิิกขุเุ ที่่ย� วบิิณฑบาต. ๐๗.๓๑ น. - ๐๗.๔๔ น. อุุปัฏั ฐากภิิกขุุทั้้�งหลาย หลัังกลับั จากบิิณฑบาต. ๐๗.๔๕ น. กระทำำ�การสักั การะพระศาสดา ธรรม และสงฆ์์ พ ร้้อมภิิกขุุทั้้�งหลาย. หลังั จากกระทำ�ำ การอภิิวาทแล้้ว ให้้ปวิิเวก หรืือทำำ�กิิจส่่วนตััว. ๐๘.๒๑ น. - ๐๘.๒๙ น. นั่่ง� เจริิญสติิ เพื่่�อรอคอยการฟังั ธรรมจากท่่านภันั เต. ๐๘.๓๐ น. - ๑๐.๓๐ น. สนทนาธรรมกับั ท่่านภันั เต. ๑๐.๓๑ น. - ๑๐.๔๔ น. เตรีียมตััวรอพิิจารณาอาหาร. ๑๐.๔๕ น. - ๑๑.๔๕ น. พิิจารณาอาหาร และล้้างภาชนะ. ๑๑.๔๖ น. กลัับกุฏุ ิิ ทำ�ำ การปวิิเวก. ๑๖.๓๐ น. - ๑๗.๒๐ น. เ ดิินทางมาถึึงที่่โ� รงย้้อม เพื่่อ� รับั การมอบหมาย ทำ�ำ กิิจเย็น็ จากท่่านภัันเต. ๑๗.๒๑ น. - ๑๗.๒๙ น. เตรีียมตััวรอพิิจารณาปานะ. ๑๗.๓๐ น. - ๑๘.๐๐ น. พิิจารณาปานะ และสนทนาธรรม. ๑๘.๐๑ น. เป็็นต้้นไป ก ลับั กุุฏิิ ทำ�ำ การหลีีกเร้้น. หมายเหตุุ : กำ�ำ หนดการเวลา อาจมีีการเปลี่่�ยนแปลง ขึ้้�นอยู่�กัับปัจั จััยแวดล้้อม. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๗ สำำ�หรัับอุบุ าสิิกา วัันจัันทร์์ - ศุกุ ร์์ ๐๓.๓๐ น. เมื่่�อตื่่น� ลุุกขึ้้�นแล้้ว ชำำ�ระจิิตใจให้้หมดจดจาก อาวรณิิยธรรม(ธรรมเป็็นเครื่่�องกั้้�น). ๐๓.๕๐ น. - ๐๔.๔๕ น. นั่่ง� เจริิญสติิพร้้อมกััน ณ ห้้องสมถะ. ๐๔.๔๖ น. - ๐๕.๔๙ น. ทำำ�กิิจ และหลีีกเร้้น เพื่่อ� รอคอยการเดิินทาง. ๐๕.๕๐ น. เ ดิินทางจากที่่พ� ัักอุุบาสิิกา ไปที่่�อุุปััฏฐานศาลา. ๐๖.๐๐ น. - ๐๖.๒๙ น. ท ำำ�กิิจ ณ ธรรมสุขุ วิิหาร. ๐๖.๓๐ น. - ๐๖.๔๐ น. พิิจารณาปานะ. ๐๖.๔๑ น. - ๐๗.๓๐ น. ทำำ�กิิจ ณ ธรรมสุุขวิิหาร. ๐๗.๓๑ น. - ๐๘.๒๐ น. ปวิิเวก หรืือทำ�ำ กิิจส่่วนตััว. ๐๘.๒๑ น. - ๐๘.๓๐ น. เ ตรีียมตััวรอพิิจารณาอาหาร. ๐๘.๓๑ น. - ๐๙.๓๐ น. พิิจารณาอาหาร และล้้างภาชนะ. ๐๙.๓๑ น. - ๑๐.๓๐ น. ทำำ�กิิจ ณ ธรรมสุขุ วิิหาร. ๑๐.๓๑ น. ก ลับั ที่่�พักั อุบุ าสิิกา. ๑๐.๓๕ น. - ๑๔.๔๙ น. ปวิิเวก. ๑๔.๕๐ น. - ๑๖.๓๐ น. ฟ ังั ธรรมพร้้อมกััน ณ ห้้องสมถะ. ๑๖.๓๑ น. - ๑๗.๒๐ น. ทำ�ำ กิิจรวม ณ ที่่พ� ัักอุุบาสิิกา. ๑๗.๒๑ น. - ๑๗.๒๙ น. เ ตรีียมตััวรอพิิจารณาปานะ. ๑๗.๓๐ น. - ๑๘.๐๐ น. พิิจารณาปานะ และสนทนาธรรม. ๑๘.๐๑ น. - ๑๙.๑๐ น. หลีีกเร้้น. ๑๙.๑๑ น. - ๒๐.๐๖ น. นั่่ง� เจริิญสติิพร้้อมกััน ณ ห้้องสมถะ. ๒๐.๐๗ น. เป็น็ ต้้นไป ห ลีีกเร้้น. หมายเหตุุ : กำำ�หนดการเวลา อาจมีีการเปลี่่ย� นแปลง ขึ้้�นอยู่�กัับปัจั จัยั แวดล้้อม. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๘ สำ�ำ หรัับอุบุ าสิิกา วันั เสาร์์-อาทิิตย์์ ๐๓.๓๐ น. เมื่่�อตื่่น� ลุุกขึ้้�นแล้้ว ชำำ�ระจิิตใจให้้หมดจดจาก อ าวรณิิยธรรม(ธรรมเป็น็ เครื่่�องกั้้�น). ๐๓.๕๐ น. - ๐๔.๔๕ น. นั่่ง� เจริิญสติิพร้้อมกััน ณ ห้้องสมถะ. ๐๔.๔๖ น. - ๐๕.๔๙ น. ทำำ�กิิจ และหลีีกเร้้น เพื่่�อรอคอยการเดิินทาง. ๐๕.๕๐ น. เ ดิินทางจากที่่พ� ัักอุบุ าสิิกา ไปที่่�อุุปััฏฐานศาลา. ๐๖.๐๐ น. - ๐๗.๓๐ น. ทำ�ำ กิิจ ณ ธรรมสุุขวิิหาร. ๐๖.๓๐ น. - ๐๖.๔๐ น. พิิจารณาปานะ. ๐๖.๔๑ น. - ๐๗.๓๐ น. ทำ�ำ กิิจ ณ ธรรมสุุขวิิหาร. ๐๗.๓๑ น. - ๐๘.๒๐ น. ปวิิเวก หรืือทำ�ำ กิิจส่่วนตััว. ๐๘.๒๑ น. - ๐๘.๒๙ น. นั่่ง� เจริิญสติิ เพื่่อ� รอคอยการฟังั ธรรมจากท่่านภันั เต. ๐๘.๓๐ น. - ๑๐.๓๐ น. สนทนาธรรมกัับท่่านภันั เต. ๑๐.๓๑ น. - ๑๐.๔๔ น. เตรีียมตััวรอพิิจารณาอาหาร. ๑๐.๔๕ น. - ๑๑.๔๕ น. พิิจารณาอาหาร และล้้างภาชนะ. ๑๑.๔๖ น. - ๑๒.๔๕ น. ทำำ�กิิจ ณ ธรรมสุขุ วิิหาร. ๑๒.๔๖ น. ก ลัับที่่�พักั อุุบาสิิกา. ๑๒.๕๐ น. - ๑๔.๔๙ น. ปวิิเวก. ๑๔.๕๐ น. - ๑๖.๓๐ น. ฟัังธรรมพร้้อมกััน ณ ห้้องสมถะ. ๑๖.๓๑ น. - ๑๗.๒๐ น. ทำ�ำ กิิจรวม ณ ที่่�พัักอุบุ าสิิกา. ๑๗.๒๑ น. - ๑๗.๒๙ น. เตรีียมตััวรอพิิจารณาปานะ. ๑๗.๓๐ น. - ๑๘.๐๐ น. พิิจารณาปานะ และสนทนาธรรม. ๑๘.๐๑ น. - ๑๙.๑๐ น. ห ลีีกเร้้น. ๑๙.๑๑ น. - ๒๐.๐๖ น. นั่่�งเจริิญสติิพร้้อมกััน ณ ห้้องสมถะ. ๒๐.๐๗ น. เป็็นต้้นไป ห ลีีกเร้้น. หมายเหตุุ : กำ�ำ หนดการเวลา อาจมีีการเปลี่่�ยนแปลง ขึ้้�นอยู่�กับั ปััจจััยแวดล้้อม. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๙ ในกกาฎรรอะยูเ่บ่�ีปียระบพแฤลตะิขิพ้้อรบหังัมคจับั รรย์์ ๑. เครื่่อ� งมืือสื่่�อสาร และการติิดต่อ่ กัับภายนอก. ทางธรรมสุุขวิิหาร ไม่่อนุุญาตให้้ใช้้เครื่่�องมืือสื่่�อสารติิดต่่อกับั ภายนอก และจะต้้องอยู่�ในบริิเวณพื้้�นที่่ข� องธรรมสุขุ วิิหารตลอดการอยู่่�ประพฤติิ พรหมจรรย์์ ฉะนั้้�นผู้�้ที่่น� ำ�ำ เครื่่อ� งมืือสื่่�อสารติิดตัวั มาด้้วย จะต้้องทำ�ำ การส่่งมอบ ให้้กับั ผู้�ท้ ี่่�ได้้รัับมอบหมาย(อุบุ าสิิกาทิิพย์์) เพื่่อ� ทำ�ำ การเก็็บไว้้ ก่่อนการเริ่�มอยู่� ประพฤติิพรหมจรรย์์ และไม่่อนุญุ าตให้้เก็บ็ ไว้้ในรถ(กรณีีนำำ�รถส่่วนตััวมาด้้วย) เมื่่อ� สิ้้�นสุุดการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์แล้้ว ผู้�้ที่่ไ� ด้้รัับมอบหมายจะทำำ�การ ส่่งคืืนท่่านในวัันกลับั . หมายเหตุุ : เฉพาะในกรณีีที่่ม� ีีเหตุุจำ�ำ เป็น็ เท่่านั้้�น จึึงจะได้้รับั การอนุญุ าตจากประธานสงฆ์์ เพื่่อ� ทำ�ำ การพิิจารณาตามความเหมาะสม. ๒. การแต่ง่ กาย. เครื่่�องนุ่�งห่่มที่่ใ� ช้้ขณะอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ จะต้้องเป็น็ “สีีขาว”เท่่านั้้�น ซึ่่�งประกอบไปด้้วย ๒.๑ เสื้้�อ, เสื้้�อซัับใน(สำ�ำ หรับั อุุบาสิิกา). ๒.๒ กางเกงขายาว ,กางเกงซับั ใน(สำำ�หรัับอุุบาสิิกา). ๒.๓ ผ้้าถุุง(สำ�ำ หรัับอุุบาสิิกา). ๒.๔ ผ้้าเช็็ดตััว, ผ้้าเช็ด็ หน้้า, ย่่ามใส่่ของ, รองเท้้าแตะ. อีีกอย่่างหนึ่่�ง จะต้้องไม่่มีีลวดลายวิิจิิตร และไม่่ควรสวมเสื้้�อผ้้าที่่�รััดตึึง โปร่่งบางจนเกิินไป รวมทั้้�งเสื้้�อไม่่มีีแขน และไม่่อนุญุ าตให้้สวมกางเกงขาสั้้�น ทั้้�งชายและหญิิง แต่่อนุญุ าตให้้สวมกางเกง ๓ ส่่วนได้้ เฉพาะในที่่�พัักเท่่านั้้�น. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต



๑๑ ๔. การพููดคุยุ . พึึงสำ�ำ รวมระวัังตลอดการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ งดเว้้นการพููดคุยุ ในระหว่่างผู้�้ใหม่่ด้้วยกััน หากท่่านมีีข้้อสงสััยประการใด พึึงสอบถามกัับ ท่่านภัันเต หรืือผู้�้ที่่�ได้้รัับสมมติิ(สำำ�หรับั อุุบาสก) และอุุบาสิิกาตลอดชีีวิิต (สำำ�หรัับอุุบาสิิกา) เท่่านั้้�น. อีีกอย่่างหนึ่่�ง เพื่่�อความบริิสุุทธิ์์ข� องศีีลในส่่วนของสััมมาวาจา เพราะฉะนั้้�น ผู้�ป้ ฏิิบัตั ิิควรเป็็นผู้�พ้ ููดแต่่น้้อยคำ�ำ งดเว้้นการพููดคุุยเรื่่อ� งที่่�เกี่่�ยวกับั ทางโลก(เดรััจฉานกถา) หรืือเรื่่อ� งที่่�ไม่่เป็น็ ประโยชน์์ต่่อการอยู่่�ประพฤติิ พรหมจรรย์์ทั้้�งของตัวั ท่่านเอง และของผู้�ป้ ฏิิบัตั ิิท่่านอื่่�น. ๕. ไม่ค่ ลุกุ คลีีกััน. ในเวลาปวิิเวกและหลีีกเร้้น ผู้�ป้ ฏิิบัตั ิิควรมีีการหลีีกออกจากหมู่่� อยู่�แต่่ผู้�้เดีียว ไม่่คลุุกคลีีกันั เป็น็ หมู่่� ไม่่ยิินดีีในการคลุกุ คลีีกันั ทั้้�งนี้้�ก็็เพื่่�อ ป้้องกัันการพููดคุุยกัันในเรื่่อ� งทางโลกและยัังความสงบให้้เกิิดขึ้้�น เพื่่�อประโยชน์์ ในการมาปฏิิบััติิธรรมของท่่าน และของผู้�้ปฏิิบัตั ิิท่่านอื่่�นด้้วย. ๖. การรัักษาเวลา. เวลาเป็็นสิ่่ง� ที่่�จำำ�เป็็นในการอยู่่�ร่่วมกัันกัับหมู่�คณะ และเพื่่�อให้้เกิิดความ พร้้อมเพรีียงกันั จึึงควรรัักษาเวลาที่่ต� ั้�ง้ ไว้้อย่่างเคร่่งครัดั แต่่หากมีีเหตุจุ ำ�ำ เป็็น ที่่�จะทำ�ำ ให้้เกิิดความล่่าช้้า กรุุณาแจ้้งต่่อประธานสงฆ์์ หรืือผู้�ท้ ี่่ไ� ด้้รัับสมมติิ เพื่่อ� รัับทราบ. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๒ ๗. การสำ�ำ รวมระวััง. เพื่่�อความเป็น็ พรหมจรรย์์(บริิสุุทธิ์์)� ตลอดการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ ของท่่าน พึึงมีีการสำำ�รวมระวััง กาย วาจา ใจ ตลอดเวลา ทั้้�งในที่่�แจ้้งและ ในที่่ล� ัับ ทั้้�งขณะทำ�ำ กิิจร่่วมกันั หรืือขณะที่่�ท่่านอยู่�ผู้�เ้ ดีียว เพื่่�อฝึกึ ฝนตนเอง มีีการสำำ�รวมระวัังอกุศุ ลที่่ย� ังั ไม่่บัังเกิิด มิิให้้บังั เกิิดขึ้้�น. ๘. การรัักษาความสงบ. พึึงรัักษาความสงบตลอดการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ และพึึงเป็น็ ผู้�้มีีเสีียงน้้อยในการทำำ�กิิจต่่างๆ พยายามไม่่ให้้เกิิดเสีียงดังั รบกวนผู้�ป้ ฏิิบัตั ิิ ท่่านอื่่น� อีีกทั้้�งยัังเป็็นการฝึึกฝนสัมั ปชััญญะและสติิของท่่าน ในขณะอยู่� ประพฤติิพรหมจรรย์์. ๙. การเป็น็ ผู้้�ว่าง่่าย. ข้้อนี้้�ถููกกำำ�หนดอยู่�ในกติิกาสงฆ์์ ข้้อที่่� ๕ ของธรรมสุุขวิิหาร ซึ่่�งมีี ความสำ�ำ คัญั อย่่างยิ่่�งในการฝึึกในธรรมวิินัยั ของพระผู้�้มีีพระภาค ผู้�้ปฏิิบััติิ จะต้้องเป็น็ ผู้�้ว่่าง่่าย ยอมรับั ฟัังคำำ�สั่่ง� สอนโดยความเคารพ ปฏิิบัตั ิิตาม กฎระเบีียบและข้้อบังั คับั อีีกทั้้�งยัังเป็็นการลดมานะ(ความถืือตัวั ) และ ลดการยึึดมั่่�นในความเห็น็ ของตน ทำำ�ให้้การปฏิิบัตั ิิของท่่านมีีความเจริิญ ก้้าวหน้้ายิ่่�งๆ ขึ้้�นไป. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๓ กฎรณะเบ ีอุียุปบัฏั ใฐนากนาศรฟาัลังาธรรม ๑. การแต่ง่ กาย. สงวนสิิทธิ์์ใ� นการเข้้าฟังั ธรรมเฉพาะผู้�้นุ่�งขาวเท่่านั้้�น ในส่่วนของ การแต่่งกายสำำ�หรับั ผู้�ฟ้ ังั ธรรมจะต้้องมีีความเรีียบร้้อย ไม่่จำ�ำ กััดรููปแบบ แต่่ต้้องเป็น็ “สีีขาว” ทั้้�งชุดุ เพื่่อ� เป็น็ การแสดงความเคารพในพระศาสดา ในธรรม และในสงฆ์์. ๒. การเข้้า-ออกอุุปัฏั ฐานศาลา. กรุณุ าเตรีียมตัวั ของท่่านให้้พร้้อมในการเข้้าฟัังธรรม ประตููอุปุ ััฏฐานศาลา จะถููกปิดิ ล็็อคในเวลา ๐๘.๒๕ น. เป็น็ ต้้นไป และงดการเข้้า-ออกอุปุ ััฏฐาน ศาลา ตลอดเวลาที่่�ท่่านภัันเตเริ่�มแสดงธรรม จนถึึงเวลาที่่�ผู้�ม้ ารักั ษาอุุโบสถ กระทำ�ำ การอภิิวาทท่่านภัันเต เพื่่อ� แจ้้งการออกจากอุุโบสถ(เวลา ๑๐.๓๐ น. โดยประมาณ) ทั้้�งนี้้� เพื่่�อเอื้้�อเฟื้้�อแก่่การแสดงธรรมของท่่านภันั เต และเพื่่�อมิิให้้ รบกวนการฟัังธรรมของผู้�้ที่่ม� ีีความตั้�้งใจเงี่ย� โสตฟังั ธรรม ดังั นั้้�น หากท่่าน ยังั ไม่่มีีความพร้้อม ท่่านสามารถนั่่�งฟังั ธรรมบริิเวณด้้านนอกอุปุ ัฏั ฐานศาลาได้้. ๓. เมื่่อ� มีีเหตุุที่่�ต้้องออกจากอุุปัฏั ฐานศาลา. หากท่่านมีีเหตุทุ ี่่�ต้้องออกจากอุปุ ัฏั ฐานศาลา เมื่่�อออกไปแล้้ว ถ้้าประสงค์์ จะเข้้ามาฟัังธรรมในอุุปััฏฐานศาลาอีีกครั้�งหนึ่่ง� พึึงสอบถามเจ้้าหน้้าที่่� ที่่�อยู่่�ด้้านนอกอุุปัฏั ฐานศาลา ว่่าควรทำำ�เช่่นไร. หมายเหตุุ : การออกจากอุปุ ััฏฐานศาลาไปแล้้ว ท่่านอาจไม่่ได้้กลับั เข้้ามาฟัังธรรมอีีก ทั้้�งนี้้� ขึ้้�นอยู่�กัับปััจจัยั แวดล้้อม. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๔ ๔. เครื่่อ� งมืือสื่่อ� สาร. กรุุณาปิดิ เสีียงและปิิดการสั่่�นเครื่่�องมืือสื่่อ� สารของท่่าน และงดการใช้้งาน เครื่่�องมืือสื่่�อสารในระหว่่างที่่�ท่่านภัันเตแสดงธรรม. ๕. การรอฟังั ธรรมจากท่่านภันั เต. เมื่่อ� เข้้ามาในอุุปััฏฐานศาลาแล้้ว พึึงนั่่�ง ณ ที่่ค� วรส่่วนข้้างหนึ่่ง� รอท่่านภัันเตเข้้ามาแสดงธรรม ถ้้าไม่่ทราบว่่าควรนั่่�งตรงไหน พึึงถามผู้�้รู้�้ เมื่่อ� ได้้ที่่น� ั่่�งแล้้ว ควรนั่่ง� นิ่่ง� อย่่างอริิยะ พึึงสํํารวมระวััง งดการพููดคุยุ กััน มีีสััมปชััญญะ เพื่่อ� รอคอยการฟังั ธรรมจากท่่านภัันเต. ๖. เด็็กเล็ก็ . เพื่่�อความสงบ และมิิให้้รบกวนขณะที่่�ท่่านภัันเตแสดงธรรม ไม่่อนุุญาตให้้ นํําเด็ก็ เล็ก็ (ไม่่รู้�เ้ ดีียงสา) เข้้ามาฟังั ธรรมในอุุปัฏั ฐานศาลา เพราะเด็็กที่่� ไม่่รู้�เ้ ดีียงสา มิิอาจเข้้าใจธรรมของพระศาสดาได้้ มีีแต่่จะก่่อการรบกวน และหากท่่านนํําบุตุ รหลานมาด้้วย พึึงดููแลบุุตรหลานของท่่านอย่่างใกล้้ชิิด พึึงห้้ามมิิให้้บุุตรหลานของท่่านส่่งเสีียงดััง หรืือวิ่�งเล่่นบริิเวณรอบๆ อุุปัฏั ฐานศาลา ในระหว่่างที่่ท� ่่านภันั เตแสดงธรรม เพราะอาจก่่อให้้เกิิดเสีียง รบกวนได้้. ๗. การทำ�ำ กิิจบริิเวณรอบอุุปัฏั ฐานศาลา. ในช่่วงเวลา ๐๘.๒๕ น. - ๑๐.๓๐ น. โดยประมาณ กรุุณางดการทํํากิิจ บริิเวณรอบอุปุ ััฏฐานศาลา เช่่น การเตรีียมอาหารที่่จ� ะนํํามาถวาย ภิิกขุุทั้้�งหลายและผู้�อ้ ยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ การใช้้อุปุ กรณ์์ต่่างๆ การพููดคุยุ และการกระทํําใดๆ ที่่อ� าจก่่อให้้เกิิดเสีียงรบกวนการแสดงธรรมของท่่านภันั เต และผู้�ฟ้ ัังธรรม. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๕ ของกลืืนล่่วงลำ�ำ คอ ๑. พระสููตรที่่�เกี่่ย� วข้อ้ ง. ๑.๑ อนึ่่ง� เภสัชั ใดอัันควรลิ้้�มนั้้�นแลของภิิกขุทุ ั้้�งหลายผู้�้เจ็บ็ ป่่วย ได้้แก่่ เนยใส เนยข้้น น้ำ�ำ�มััน น้ำ��ำ ผึ้้�ง น้ำ�ำ�อ้้อย เมื่่�อรับั ของนั้้�นแล้้ว พึึงเก็็บไว้้บริิโภคได้้ ๗ วันั เป็น็ อย่่างยิ่่�ง เพราะล่่วงกำ�ำ หนดนั้้�นไป, เป็น็ นิิสสัคั คิิยปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๑๔๐. ๑.๒ ก็โ็ ภชนะอัันประณีีตใดนั้้�นแล ได้้แก่่ เนยใส เนยข้้น น้ำ�ำ�มััน น้ำ�ำ�ผึ้้�ง น้ำ��ำ อ้้อย ปลา เนื้้�อ นมสด นมส้้ม อนึ่่�ง ภิิกขุุใดผู้�ม้ ิิได้้เจ็บ็ ป่่วย ขอโภชนะอันั ประณีีตเห็น็ ปานนั้้�น เพื่่อ� ประโยชน์์ แก่่ตนแล้้วฉััน, เป็น็ ปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๑๗. ๑.๓ อนึ่่�ง ภิิกขุใุ ดกลืืนอาหารที่่เ� ขายังั ไม่่ให้้ล่่วงช่่องปาก เว้้นไว้้แต่่น้ำ�ำ� และไม้้ชำำ�ระฟันั , เป็น็ ปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๒๓. ๑.๔ อนึ่่�ง ภิิกขุุใดฉันั เสร็็จ ห้้ามเสีียแล้้ว เคี้้�ยวก็็ดีี ฉัันก็็ดีี ซึ่่ง� ของเคี้้�ยวก็็ดีี ซึ่่ง� ของฉัันก็็ดีี อัันมิิใช่่เดน, เป็น็ ปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๔๙๙. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๖ ๑.๕ อนึ่่�ง ภิิกขุุใดเคี้้�ยวก็ด็ ีี ฉันั ก็็ดีี ซึ่่�งของเคี้้�ยวก็็ดีี ซึ่่ง� ของฉัันก็ด็ ีี ในเวลามิิใช่่กาล, เป็็นปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๐๘. ๑.๖ อนึ่่�ง ภิิกขุุใดเคี้้�ยวก็็ดีี ฉันั ก็็ดีี ซึ่่ง� ของเคี้้�ยวก็็ดีี ซึ่่ง� ของฉัันก็ด็ ีี ทำำ�การสั่่ง� สม, เป็น็ ปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๑๒. ๒. พระพุุทธานุญุ าตน้ำ��ำ อัฏั ฐบาน. ภ ิิกขุทุ ั้้�งหลาย เราอนุญุ าตน้ำ��ำ ปานะ ๘ ชนิิด คืือ น ้ำ��ำ ปานะทำำ�ด้้วยผลมะม่่วง ๑ น ้ำ�ำ�ปานะทำำ�ด้้วยผลหว้้า ๑ น ้ำ��ำ ปานะทำำ�ด้้วยผลกล้้วยมีีเมล็ด็ ๑ น ้ำ��ำ ปานะทำำ�ด้้วยผลกล้้วยไม่่มีีเมล็ด็ ๑ น ้ำ��ำ ปานะทำ�ำ ด้้วยผลมะทราง ๑ น ้ำ�ำ�ปานะทำ�ำ ด้้วยผลจัันทน์์หรืือองุ่�น ๑ น ้ำ�ำ�ปานะทำ�ำ ด้้วยเง่่าบัวั ๑ น ้ำ��ำ ปานะทำำ�ด้้วยผลมะปรางหรืือลิ้้�นจี่� ๑. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย เราอนุุญาตน้ำ��ำ ผลไม้้ทุกุ ชนิิด เว้้นน้ำ��ำ ต้้มเมล็็ดข้้าวเปลืือก. ภิิกขุุทั้้�งหลาย เราอนุญุ าตน้ำ��ำ ใบไม้้ทุกุ ชนิิด เว้้นน้ำ��ำ ผัักดอง. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย เราอนุุญาตน้ำ�ำ�ดอกไม้้ทุกุ ชนิิด เว้้นน้ำ�ำ�ดอกมะทราง. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย เราอนุญุ าตน้ำ��ำ อ้้อยสด. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๕ ข้้อที่่� ๘๖. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๗ ๓. พระพุุทธานุุญาตกาลิิกระคน. ภ ิิกขุุทั้้�งหลาย ยามกาลิิก ระคนกับั ยาวกาลิิก ที่่ร� ับั ประเคนในวัันนั้้�น ควร ในกาล ไม่่ควรในวิิกาล. ส ัตั ตาหกาลิิก ระคนกัับ ยาวกาลิิก ที่่ร� ัับประเคนในวันั นั้้�น ควรในกาล ไม่่ควรในวิิกาล. ย าวชีีวิิก ระคนกับั ยาวกาลิิก ที่่�รับั ประเคนในวัันนั้้�น ควรในกาล ไม่่ควรในวิิกาล. ส ัตั ตาหกาลิิก ระคนกัับ ยามกาลิิก ที่่ร� ับั ประเคนในวัันนั้้�น ควรชั่ �วยาม ล่่วงยามแล้้ว ไม่่ควร. ย าวชีีวิิก ระคนกับั ยามกาลิิก ที่่ร� ัับประเคนในวันั นั้้�น ควรชั่ �วยาม ล่่วงยามแล้้ว ไม่่ควร. ย าวชีีวิิก ระคนกับั สััตตาหกาลิิก ที่่�รัับประเคนในวันั นั้้�น ควรตลอด ๗ วััน ล่่วง ๗ วัันแล้้ว ไม่่ควร. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๕ ข้้อที่่� ๙๓. ๔. พระพุทุ ธานุญุ าตมูลู เภสัชั . ภ ิิกขุทุ ั้้�งหลาย เราอนุญุ าตรากไม้้ที่่�เป็น็ เภสััช คืือ ขมิ้้�น ขิิง ว่่านน้ำ�ำ� ว่่านเปราะ อุตุ พิิด ข่่า แฝก แห้้วหมูู ก็ห็ รืือมููลเภสััช แม้้ชนิิดอื่่น� ใดบรรดามีี ที่่�ไม่่สำ�ำ เร็จ็ ประโยชน์์แก่่ของควรเคี้้�ยว ที่่ไ� ม่่สำำ�เร็จ็ ประโยชน์์แก่่ของควรบริิโภค ในของควรบริิโภค รับั ประเคนมููลเภสััชเหล่่านั้้�นแล้้ว เก็็บไว้้ได้้จนตลอดชีีพ ต่่อมีีเหตุ ุ จึึงให้้บริิโภคได้้ เมื่่อ� เหตุุไม่่มีี ภิิกขุบุ ริิโภค ต้้องอาบัตั ิิทุกุ กฏ. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๕ ข้้อที่่� ๒๘. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๘ ๕. พระพุทุ ธานุุญาตผลไม้้ที่่ใ� ช้เ้ พาะพัันธุ์์�ไม่่ได้.้ ภ ิิกขุุทั้้�งหลาย เราอนุญุ าตให้้ฉัันผลไม้้ที่่�ใช้้เพาะพันั ธุ์�ไม่่ได้้ หรืือที่่ป� ล้้อนเมล็็ดออกแล้้ว ยัังมิิได้้ทำำ�กัปั ปะก็็ฉัันได้้. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๕ ข้้อที่่� ๕๖. ๖. สมณกัปั ปะ ๕ อย่่าง. ภ ิิกขุุทั้้�งหลาย พวกเธอจงรัับประเคน ฉัันเถิิด เราอนุุญาต ให้้ฉัันผลไม้้โดยสมณกััปปะ ๕ อย่่าง คืือ ๑. ผลไม้้ที่่�ลนด้้วยไฟ. ๒. ผลไม้้ที่่�กรีีดด้้วยศัสั ตรา. ๓. ผลไม้้ที่่จ� ิิกด้้วยเล็บ็ . ๔. ผลไม้้ที่่�ไม่่มีีเมล็็ด. ๕. ผลไม้้ที่่ป� ล้้อนเมล็ด็ ออกแล้้ว. เราอนุุญาตให้้ฉันั ผลไม้้โดยสมณกััปปะ ๕ อย่่างนี้้� บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๗ ข้้อที่่� ๒๕. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๑๙ ข้อ้ ปฏิิบััติิในการฉันั บิิณฑบาต(เสขิิยวัตั ร) ๑. พึึงทำำ�การศึึกษาว่่า “เราจักั ฉัันบิิณฑบาตโดยความเคารพ.” ๒. พึึงทำำ�การศึึกษาว่่า “เราจัักจ้้องดููอยู่�ในบาตร ฉันั บิิณฑบาต.” ๓. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักฉัันบิิณฑบาตไม่่แหว่่ง.” ๔. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักฉัันบิิณฑบาต มีีกัับข้้าวพอเหมาะ.” ๕. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ขยุ้้�มลงแต่่ยอด ฉัันบิิณฑบาต.” ๖. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่กลบแกงก็ด็ ีี กัับข้้าวก็็ดีี ด้้วยข้้าวสุกุ อาศััยความอยากได้้มาก.” ๗. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราไม่่อาพาธ จัักไม่่ขอกับั ข้้าวก็็ดีี ข้้าวสุุกก็็ดีี เพื่่�อประโยชน์์แก่่ตนแล้้วฉันั .” ๘. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่เพ่่งโพนทะนาแลดููบาตรของผู้�อ้ ื่่น� .” ๙. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่ทำำ�คำำ�ข้้าวให้้ใหญ่่นักั .” ๑๐. พึึงทำำ�การศึึกษาว่่า “เราจัักทำ�ำ คำ�ำ ข้้าวให้้เรีียบร้้อย.” ๑๑. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เมื่่อ� คำ�ำ ข้้าวยัังไม่่นำำ�มาถึึง เราจักั ไม่่อ้้าช่่องปาก.” ๑๒. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราฉัันอยู่่� จักั ไม่่สอดมืือทั้้�งนั้้�นเข้้าในปาก.” ๑๓. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “ปากยัังมีีคำำ�ข้้าว เราจัักไม่่พููด.” ๑๔. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ฉััน ด้้วยการโยนคำ�ำ ข้้าวเข้้าปาก.” ๑๕. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ฉัันกัดั คำำ�ข้้าว.” ๑๖. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่ฉันั ทำำ�แก้้มให้้ตุ่่�ย.” ๑๗. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่ฉันั สลัดั มืือ.” ๑๘. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ฉัันทำำ�เมล็ด็ ข้้าวตก.” ๑๙. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่ฉัันแลบลิ้้�น.” ๒๐. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ฉัันทำ�ำ เสีียงดังั จัับ ๆ.” ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๐ ๒๑. พึึงทำำ�การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ฉัันทำำ�เสีียงดัังซููด ๆ.” ๒๒. พึึงทำำ�การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่ฉัันเลีียมืือ.” ๒๓. พึึงทำำ�การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่ฉันั เลีียบาตร.” ๒๔. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจักั ไม่่ฉัันเลีียริิมฝีปี าก.” ๒๕. พึึงทำ�ำ การศึึกษาว่่า “เราจัักไม่่รับั ภาชนะน้ำ��ำ ดื่่�ม ด้้วยทั้้�งมืือเปื้�อ้ น.” บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๘๓๐ – ๘๕๕. ข้อ้ ปฏิิบัตั ิิในการพิิจารณาอาหาร ๑. นั่่ง� เจริิญสติิ เตรีียมตัวั รอพิิจารณาอาหาร. ๒. กรุุณาสังั เกตผู้�ท้ ี่่�นั่่ง� ตามลำ�ำ ดัับก่่อน แล้้วพึึงกระทำ�ำ ตาม. ๓. หลัังจากภิิกขุุทั้้�งหลายได้้พิิจารณาอาหารเรีียบร้้อยแล้้ว ให้้ถืือภาชนะพร้้อมถุงุ ใส่่น้ำ��ำ ปานะ ตามผู้�้นำ�ำ ไป เพื่่�อพิิจารณาอาหาร. ๔. เมื่่อ� พิิจารณาอาหารเสร็็จ กลัับมาถึึงอาสนะแล้้ว นั่่ง� เรีียบร้้อยแล้้ว ให้้ทำำ�การปิดิ ผ้้าบนภาชนะต่่อจากผู้�้ที่่น� ั่่�งตามลำ�ำ ดัับก่่อน. ๕. สิ่่ง� ที่่�ทำำ�ให้้เกิิดเสีียงรบกวน เช่่น ฝาขวดแบรนด์์, พลาสติิกที่่ห� ุ้้�มหลอด เป็็นต้้น ควรทำ�ำ การเปิิดอย่่างระมััดระวััง ทำำ�ให้้มีีเสีียงเบา เพื่่อ� ป้้องกันั การรบกวนผู้�อ้ ื่่น� . ๖. เมื่่�อปิิดผ้้าบนภาชนะแล้้ว นั่่�งเจริิญสติิรอเพื่่อ� นผู้�้ประพฤติิพรหมจรรย์์ ท่่านอื่่น� กลับั จากพิิจารณาอาหารจนครบทุกุ ท่่าน และเริ่�มทำำ�การเปิดิ ผ้้า ต่่อจากผู้�้ที่่น� ั่่ง� ตามลำำ�ดับั ก่่อน กรุณุ าสัังเกตผู้�้ที่่�นั่่�งตามลำ�ำ ดัับก่่อน แล้้วพึึง กระทำำ�ตาม (ไม่่พึึงกระทำำ�การใดๆ ก่่อนผู้�ท้ ี่่น� ั่่ง� ตามลำ�ำ ดับั ก่่อน). ๗. เริ่ม� พิิจารณาอาหาร ณ ที่่�นั่่�ง ต่่อจากผู้�้ที่่น� ั่่�งตามลำ�ำ ดับั ก่่อน ทานอาหารโดยความเคารพ มีีเสีียงน้้อย มีีสััมปชััญญะในการทานอาหาร. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๑ ๘. เมื่่�อพิิจารณาอาหาร ณ ที่่น� ั่่ง� เสร็็จแล้้ว เก็็บอุุปกรณ์์และทำำ�ความสะอาด ภาชนะให้้เรีียบร้้อย เลื่่�อนอุปุ กรณ์์ไปด้้านขวามืือของท่่าน (พึึงศึึกษาวิิธีีเก็็บ อุปุ กรณ์์และภาชนะ ได้้จากผู้�ท้ ี่่�สามารถแนะนำ�ำ ได้้) หากท่่านพิิจารณาอาหาร ณ ที่่น� ั่่ง� เสร็็จก่่อน พึึงนั่่ง� เจริิญสติิ รอเพื่่อ� นผู้�ป้ ระพฤติิพรหมจรรย์์ท่่านอื่่�น ทำ�ำ การพิิจารณาอาหาร ณ ที่่�นั่่�ง เสร็จ็ จนครบทุุกท่่าน. ๙. จากนั้้�นรอสััญญาณจากผู้�น้ ำ�ำ แล้้วกราบพร้้อมกันั . ๑๐. ช่่วยกัันเก็็บอุปุ กรณ์์ต่่าง ๆ และอาสนะ เข้้าที่่ใ� ห้้เรีียบร้้อย แล้้วนำ�ำ ภาชนะ และอุปุ กรณ์์ไปล้้าง (การล้้างภาชนะ ให้้ล้้างตามลำ�ำ ดับั ที่่น� ั่่ง� ). ๑๑. เช็็ดภาชนะและอุปุ กรณ์์ ห่่อช้้อนด้้วยกระดาษทิิชชู่่�ให้้เรีียบร้้อย นำำ�ไปผึ่่ง� แดด ก่่อนนำำ�ภาชนะและอุปุ กรณ์์ ไปเก็็บเข้้าที่่� ที่่ก� ัปั ปิิยะกุฏุ ิิ. ๑๒. นำำ�ผ้้าสำำ�หรับั เช็ด็ ภาชนะและอุปุ กรณ์์ไปซััก และตากให้้เรีียบร้้อย. หมายเหตุุ : ในการพิิจารณาอาหาร ณ ที่่น� ั่่ง� ควรพิิจารณาภายในเวลา ๒๐ นาทีี โดยประมาณ. ข้อ้ ปฏิิบััติิในการล้้างภาชนะ ๑. ไม่่พึึงล้้างภาชนะ ทั้้�งที่่�ยัังมีีเศษอาหารเหลืืออยู่�ในภาชนะ โดยที่่ส� ุุดแม้้สักั ว่่า เมล็ด็ ข้้าว เพีียงเมล็็ดหนึ่่ง� . ๒. ไม่่พึึงปราศรัยั หรืือสนทนากััน ขณะทำ�ำ การล้้างภาชนะ. ๓. เมื่่อ� ท่่านล้้างภาชนะเสร็็จแล้้ว พึึงทำำ�ความสะอาดบริิเวณที่่ล� ้้างภาชนะ ให้้เรีียบร้้อย. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๒ ข้อ้ ปฏิิบัตั ิิในการพิิจารณาปานะเย็น็ สำ�ำ หรับั อุุบาสก : พิิจารณาปานะเย็็นร่่วมกับั ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย ณ โรงย้้อม หลัังเสร็็จกิิจเย็น็ . เวลา ๑๗.๓๐ น. โดยประมาณ. สำ�ำ หรับั อุุบาสิิกา : เวลา ๑๗.๒๐ น. เ ลิิกทำ�ำ กิิจ เก็็บอุุปกรณ์์ เวลา ๑๗.๒๕ น. จััดอาสนะ เตรีียมปานะ นั่่�งเจริิญสติิ รอเพื่่อ� นผู้�ป้ ระพฤติิพรหมจรรย์์มาพร้้อมเพรีียงกันั . เวลา ๑๗.๓๐ น. พิิจารณาปานะตามลำ�ำ ดัับ. พ ึึงสำ�ำ รวมระวััง งดการพููดคุยุ กันั ไม่่พึึงดื่่�มก่่อนผู้�ท้ ี่่น� ั่่ง� ลำำ�ดัับก่่อนหน้้า มีีสััมปชัญั ญะในการดื่่�ม เมื่่�อพิิจารณาปานะเสร็็จก่่อน ควรนั่่ง� นิ่่ง� อย่่างอริิยะ รอเพื่่อ� นผู้�ป้ ระพฤติิพรหมจรรย์์ท่่านอื่่น� พิิจารณาปานะเสร็็จครบทุกุ ท่่าน แล้้วรอสัญั ญาณจากประธานสงฆ์์ว่่าจะกระทำ�ำ การใดในลำ�ำ ดัับต่่อไป. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๓ การเคารพกัันตามลำ�ำ ดัับ ภิิกขุุทั้้�งหลาย ! เราอนุุญาตการกราบ การลุกุ รัับ การทำำ�อัญั ชลีีกรรม(การไหว้้) การทำ�ำ สามีีจิิกรรม(การประพฤติิชอบ) อาสนะอัันเลิิศ น้ำ�ำ�อัันเลิิศ บิิณฑบาตอัันเลิิศ ตามลำำ�ดับั ผู้�แ้ ก่่กว่่า ฯ. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๗ ข้้อที่่� ๒๖๓. ธรรมสุขุ วิิหาร มีีการเคารพกัันตามธรรม ดังั ต่อ่ ไปนี้้� ๑. ภิิกขุุ. ๒. สามเณร. ๓. อุุบาสกตลอดชีีวิิต. ๔. อุุบาสกผู้�อ้ ยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ เพื่่อ� รอคอยการออกจากเรืือนบวช. ๕. อุุบาสกประจำ�ำ ผู้�นุ้่�งขาวตลอดชีีวิิต. ๖. อุุบาสกประจำ�ำ . ๗. อุุบาสกบางคราว. ๘. อุุบาสิิกาตลอดชีีวิิต. ๙. อุุบาสิิกาผู้�้อยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ เพื่่อ� รอคอยการออกจากเรืือนบวช. ๑๐. อุบุ าสิิกาประจำ�ำ ผู้�นุ้่�งขาวตลอดชีีวิิต. ๑๑. อุุบาสิิกาประจำำ�. ๑๒. อุุบาสิิกาบางคราว. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๔ สิิกขาบทที่่�ควรทราบ ๑. การเกี่่ย� วข้้องกับั มาตุคุ าม. ๑.๑ อนึ่่ง� ภิิกขุใุ ดกำำ�หนัดั แล้้ว มีีจิิตแปรปรวนแล้้ว ถึึงความเคล้้าคลึึง ด้้วยกายกัับมาตุคุ าม จับั มืือก็ต็ าม จัับช้้องผมก็็ตาม ลููบคลำ�ำ อวัยั วะ อัันใดอันั หนึ่่ง� ก็็ตาม, เป็น็ สัังฆาทิิเสส. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑ ข้้อที่่� ๓๗๕. ๑.๒ อนึ่่�ง ภิิกขุุใดกำ�ำ หนัดั แล้้ว มีีจิิตแปรปรวนแล้้ว พููดเคาะมาตุคุ าม ด้้วยวาจาชั่�วหยาบ เหมืือนชายหนุ่�มพููดเคาะหญิิงสาว ด้้วยวาจาพาดพิิงเมถุนุ , เป็็นสัังฆาทิิเสส. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑ ข้้อที่่� ๓๙๗. ๑.๓ อนึ่่ง� ภิิกขุใุ ดสำ�ำ เร็จ็ การนั่่�งในที่่ล� ัับ คืือ ในอาสนะกำำ�บัังกับั มาตุคุ าม, เป็็นปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๓๙. ๑.๔ อนึ่่�ง ภิิกขุุใดผู้�้เดีียว สำำ�เร็็จการนั่่ง� ในที่่ล� ัับกัับมาตุคุ ามผู้�้เดีียว, เป็็นปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๔๓. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๕ ๑.๕ อนึ่่ง� ภิิกขุุใดผู้�้เดีียว สำำ�เร็จ็ การนั่่ง� ในที่่ล� ับั คืือ ในอาสนะกำ�ำ บััง พอจะทำ�ำ การได้้กับั มาตุุคามผู้�เ้ ดีียว อุุบาสิิกามีีวาจาที่่เ� ชื่่�อได้้ เห็น็ ภิิกขุกุ ัับ มาตุุคามนั้้�นนั่่�นแล้้ว พููดขึ้้�นด้้วยธรรม ๓ ประการ อย่่างใดอย่่างหนึ่่ง� คืือ ด้้วยปาราชิิกก็็ดีี ด้้วยสัังฆาทิิเสสก็็ดีี ด้้วยปาจิิตตีีย์์ก็็ดีี ภิิกขุุปฏิิญญาซึ่่ง� การนั่่ง� พึึงถููกปรัับด้้วยธรรม ๓ ประการ อย่่างใดอย่่างหนึ่่ง� คืือ ด้้วยปาราชิิกบ้้าง ด้้วยสัังฆาทิิเสสบ้้าง ด้้วยปาจิิตตีีย์์บ้้าง อีีกอย่่างหนึ่่�ง อุบุ าสิิกามีีวาจาที่่�เชื่่อ� ได้้ นั้้�น กล่่าวด้้วยธรรมใด ภิิกขุนุ ั้้�นพึึงถููกปรับั ด้้วยธรรมนั้้�น, นี้้� ธรรมคืือ อนิิยต. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๑ ข้้อที่่� ๖๓๑. ๑.๖ อนึ่่�ง สถานหาเป็น็ อาสนะกำำ�บัังไม่่เลยทีีเดีียว หาเป็น็ ที่่� พอจะทำำ�การได้้ไม่่ แต่่พอเป็น็ ที่่�จะพููดเคาะมาตุคุ ามด้้วยวาจาชั่ว� หยาบได้้อยู่� อนึ่่�ง ภิิกขุุใดผู้�เ้ ดีียว สำำ�เร็็จการนั่่�งในที่่ล� ับั กัับด้้วยมาตุคุ ามผู้�เ้ ดีียว ใน อาสนะมีีรููปอย่่างนั้้�น อุบุ าสิิกามีีวาจาที่่�เชื่่�อได้้ เห็็นภิิกขุกุ ัับมาตุุคามนั้้�นนั่่�นแล้้ว พููดขึ้้�นด้้วยธรรม ๒ ประการ อย่่างใดอย่่างหนึ่่ง� คืือ ด้้วยสัังฆาทิิเสสก็็ดีี ด้้วยปาจิิตตีีย์์ก็็ดีี ภิิกขุปุ ฏิิญญาซึ่่�งการนั่่ง� พึึงถููกปรับั ด้้วยธรรม ๒ ประการ อย่่างใดอย่่างหนึ่่ง� คืือ ด้้วยสัังฆาทิิเสสบ้้างด้้วยปาจิิตตีีย์์บ้้าง อีีกอย่่างหนึ่่�ง อุบุ าสิิกามีีวาจาที่่�เชื่่�อได้้นั้้�น กล่่าวด้้วยธรรมใด ภิิกขุนุ ั้้�นพึึงถููกปรัับ ด้้วยธรรมนั้้�น, แม้้ธรรมนี้้� คืือ อนิิยต. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๑ ข้้อที่่� ๖๔๔. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๖ กถํํ มยํํ ภนฺเฺ ต มาตุุคาเม ปฏิิปชฺชฺ ามาติิ ภัันเต ! เราทั้�ง้ หลาย พึึงปฏิิบัตั ิิต่่อมาตุคุ ามอย่่างไร ? อทสฺฺสนํํ อานนฺทฺ าติิ การไม่่เห็็น อานนท์์ ทสฺสฺ เน ภควา สติิ กถํํ ปฏิิปชฺฺชิิตพฺพฺ นฺฺติิ พระผู้�ม้ ีีพระภาค ! เมื่่�อเห็น็ ต้้องระลึึกอย่่างไร ในการปฏิิบััติิ อนาลาโป อานนฺทฺ าติิ การไม่่สนทนา อานนท์์ อาลปนฺฺเต ภนฺเฺ ต กถํํ ปฏิิปชฺชฺ ิิตพฺพฺ นฺตฺ ิิ ภันั เต ! เมื่่�อต้้องสนทนา พึึงปฏิิบัตั ิิอย่่างไร ? สติิ อานนฺทฺ อุุปฏฺฐฺ าเปตพฺฺพาติิ ฯ พึึงตั้้�งสติิไว้้ อานนท์์ ฯ บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๑๐ ข้้อที่่� ๑๓๒. ๒. การใช้้สอยเสนาสนะ. ๒.๑ มีีเท้้าเปื้�อ้ น ห้้ามเหยีียบเสนาสนะ. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย ภิิกขุไุ ม่่พึึงเหยีียบเสนาสนะด้้วยเท้้าที่่ย� ัังมิิได้้ล้้าง รููปใดเหยีียบ ต้้องอาบััติิทุุกกฏ ฯ. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๗ ข้้อที่่� ๓๑๗. ๒.๒ มีีเท้้าเปียี ก ห้้ามเหยีียบเสนาสนะ. ภิิกขุุทั้้�งหลาย ภิิกขุุไม่่พึึงเหยีียบเสนาสนะด้้วยเท้้าที่่ย� ังั เปียี ก รููปใดเหยีียบ ต้้องอาบััติิทุุกกฏ ฯ. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๗ ข้้อที่่� ๓๑๘. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๗ ๒.๓ สวมรองเท้้า ห้้ามเหยีียบเสนาสนะ. ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย ภิิกขุสุ วมรองเท้้า ไม่่พึึงเหยีียบเสนาสนะ รููปใดเหยีียบ ต้้องอาบััติิทุุกกฏ ฯ. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๗ ข้้อที่่� ๓๑๙. ๓. การสอบถามปัญั หากัับภิิกขุุ. อนึ่่�ง ภิิกขุณุ ีีใดถามปััญหากะภิิกขุผุ ู้�ท้ ี่่�ตนยังั มิิได้้ขอโอกาส, เป็น็ ปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๓ ข้้อที่่� ๔๗๖. ๔. การปวารณา. ภิิกขุุมิิใช่่ผู้�อ้ าพาธ พึึงยิินดีีปวารณาด้้วยปััจจััยเพีียงสี่่เ� ดืือน เว้้นไว้้แต่่ ปวารณาอีีก เว้้นไว้้แต่่ปวารณาเป็น็ นิิตย์์ ถ้้าเธอยิินดีียิ่่�งกว่่านั้้�น, เป็น็ ปาจิิตตีีย์์. บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒ ข้้อที่่� ๕๕๖. ฐานที่่�ตั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๘ การลงทะเบีียน เพื่่�อรักั ษาอุุโบสถศีีลเป็็นครั้้ง� แรก สำ�ำ หรัับผู้�้ใหม่่ที่่�ประสงค์์จะอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ที่่�ธรรมสุขุ วิิหาร เป็น็ ครั้�งแรก จะต้้องมีีเวลา ๗ วััน เป็น็ อย่่างน้้อย โดยท่่านสามารถเข้้ามา ลงทะเบีียนในวัันศุุกร์์ ก่่อนเวลา ๑๐.๐๐ น. ณ อุุปัฏั ฐานศาลา (ไม่่รัับลงทะเบีียน นอกเหนืือวัันและเวลาดังั กล่่าว) เพื่่อ� รับั ทราบกฎระเบีียบ ข้้อปฏิิบัตั ิิ และเตรีียมความพร้้อมในการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ของท่่าน ในวัันเสาร์์-พุธุ (๕วััน) และการอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ของท่่านจะสิ้้�นสุดุ ลง ในวัันพฤหัสั บดีี เวลา ๐๗.๐๐ น. หมายเหตุุ : ในส่่วนของการแต่่งกายสำ�ำ หรัับผู้�ใ้ หม่่ จะต้้องมีีความเรีียบร้้อย เป็็น “สีีขาว” ทั้้�งชุุด. วันั ลงทะเบีียน วันั รักั ษาอุุโบสถศีีล วันั กลับั (วันั ศุกุ ร์)์ (วันั เสาร์์-พุุธ) (วัันพฤหััสบดีี) เปิิดให้้ผู้�้ใหม่่ลงทะเบีียน หากประสงค์์ที่่�จะ การอยู่่�ประพฤติิ ๐๗.๐๐ น. - ๑๐.๐๐ น. ขยายเวลาในการอยู่� พรหมจรรย์์ของท่่าน ประพฤติิพรหมจรรย์์ จะสิ้้�นสุุดลงในเวลา หลังั จากลงทะเบีียนแล้้ว กรุุณาแจ้้งล่่วงหน้้า ๑ วันั . ๐๗.๐๐น. ของวัันนี้้�. รอรัับคำำ�แนะนำ�ำ กฎระเบีียบ และข้้อปฏิิบัตั ิิ ในการอยู่่�ประพฤติิ พรหมจรรย์์ จากนั้้�นเข้้าที่่พ� ักั เตรีียมตัวั เข้้าจำ�ำ อุโุ บสถ ในวัันรุ่ �งขึ้ �น. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๒๙ การรัักษาอุโุ บสถศีีลในครั้้ง� ต่อ่ ไป การรัักษาอุุโบสถศีีลในครั้�งต่่อๆ ไป จะไม่่ถููกกำำ�หนดจำ�ำ นวนวันั ท่่านสามารถมารัักษาอุุโบสถศีีลได้้ตามความประสงค์์ กรุณุ าโทรมาแจ้้ง ให้้ทราบล่่วงหน้้า อย่่างน้้อย ๒ วััน โดยมีีเงื่่�อนไข คืือ ท่่านจะต้้องมาถึึงธรรมสุุขวิิหารก่่อนเวลา ๐๗.๐๐ น. ในวันั รัักษาอุุโบสถศีีล จึึงจะนับั วัันนั้้�นเป็็นวันั รัักษาอุโุ บสถศีีล และท่่าน สามารถพิิจารณาอาหารพร้้อมกัับผู้�้ปฏิิบััติิท่่านอื่่น� ได้้ โดยช่่วงเวลา ๐๐.๐๐ น. - ๐๗.๐๐ น. ท่่านควรเตรีียมตััวให้้พร้้อมในการรักั ษาอุโุ บสถศีีล ในวันั รุ่�งุ ขึ้�น ไม่่พึึงทานอาหารและเครื่่อ� งดื่่ม� ชนิิดไร ๆ ที่่ไ� ม่่เป็็นการสมควร แก่่การอยู่่�ประพฤติิพรหมจรรย์์ เช่่น ข้้าว เนื้้�อสัตั ว์์ อาหารจำ�ำ พวกที่่�มีีอาการ แห่่งการเคี้้�ยวกลืืน เครื่่อ� งดื่่ม� ที่่�มีีส่่วนผสมของนมผง นมจากสัตั ว์์ ข้้าวต่่าง ๆ และชนิิดอื่่น� ไม่่ว่่าไร ๆ ที่่�มีีอาการแห่่งการเคี้้�ยวกลืืน* ห ากท่่านมาถึึงธรรมสุุขวิิหารหลัังเวลา ๐๗.๐๐ น.** ในวัันรัักษา อุุโบสถศีีล ท่่านจะไม่่สามารถพิิจารณาอาหาร ณ อุปุ ัฎั ฐานศาลา พร้้อมกับั ผู้�ป้ ฏิิบััติิท่่านอื่่น� ได้้ และวัันนั้้�นจะไม่่นับั เป็็นวัันรักั ษาอุโุ บสถศีีล โดยจะเริ่�มนัับวัันรัักษาอุุโบสถศีีลของท่่านในเวลาเที่่�ยงคืืนของวันั ใหม่่ เป็น็ ต้้นไป ในส่่วนของผู้�้ที่่�อยู่่�ต่่างจัังหวััด ทางธรรมสุุขวิิหารอนุญุ าตให้้ท่่านสามารถ มาพัักค้้างก่่อนวันั รักั ษาอุโุ บสถศีีลได้้ โดยท่่านจะต้้องเดิินทางมาถึึง ธรรมสุขุ วิิหารก่่อนเวลา ๑๘.๐๐ น. เท่่านั้้�น. หมายเหตุุ : * เครื่่อ� งดื่่ม� ที่่ท� ่่านสามารถดื่่ม� ได้้ เช่่น น้ำ��ำ ผักั น้ำ��ำ ผลไม้้ น้ำ�ำ�นมถั่่ว� เหลืือง กาแฟ โอวัลั ติิน และไม่่ควรดื่่ม� น้ำ�ำ�ที่่�มีีกากอาหาร ซึ่่�งจะเป็น็ เหตุุให้้มีีการเคี้้�ยวกลืืน. ** การมาหลัังเวลา ๐๗.๐๐ น. อยู่�ที่่�การพิิจารณาของประธานสงฆ์์. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๐ การออกจากอุโุ บสถศีีล ท่่านสามารถกระทำ�ำ ได้้โดยแจ้้งการออกจากอุุโบสถต่่อภิิกขุุ ให้้รัับทราบดัังนี้้� ว ัันจัันทร์-์ ศุกุ ร์์ : แจ้้งการออกจากอุุโบสถ ช่่วงเวลาก่่อนภิิกขุุทำ�ำ การ พิิจารณาอาหาร ในเวลาเช้้าของวันั สุดุ ท้้ายของการรัักษาอุโุ บสถของท่่าน. ว ัันเสาร์์-อาทิิตย์์ : แจ้้งการออกจากอุโุ บสถ ช่่วงเวลาหลัังการ แสดงธรรม ในวันั สุุดท้้ายของการรัักษาอุุโบสถของท่่าน. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๑ คำำ�อนุโุ มทนา กาเล ททนฺฺติิ สปฺฺปญฺฺญา วทญฺญฺ ูู วีีตมจฺฉฺ รา ผู้�้มีีปััญญาทั้�้งหลาย ผู้�้รอบรู้�้ ปราศจากความตระหนี่่� ย่่อมให้้ตามกาล กาเลน ทิินฺนฺ ํํ อริิเยสุ ุ อุุชุภุ ููเตสุ ุ ตาทิิสุุ จึึงให้้ตามกาล ในอริิยะทั้�ง้ หลาย ผู้�้ประพฤติิตรงคงที่่� วิิปฺฺปสนฺฺนมนา ตสฺสฺ วิิปุุลา โหติิ ทกฺฺขิิณา เมื่่อ� มีีใจเลื่่�อมใสแล้้ว ทักั ขิิณาของผู้�น้ ั้้�นย่่อมมีีผลมาก เย ตตฺถฺ อนุโุ มทนฺตฺ ิิ เวยฺฺยาวจฺฺจํํ กโรนฺตฺ ิิ วา ผู้�้ใดร่่วมอนุโุ มทนา หรืือกระทำ�ำ การขวนขวายในการให้้นี้้� น เตน ทกฺฺขิิณา อููนา เตปิ ิ ปุุญฺฺญสฺฺส ภาคิิโน ทักั ขิิณามิิได้้พร่่องไปด้้วยเหตุนุ ั้้�นเลย แม้้ผู้�้นั้้�น ก็ม็ ีีส่่วนแห่่งบุญุ ด้้วย ตสฺฺมา ทเท อปฺฺปฏิิวาณจิิตฺโฺ ต ยตฺฺถ ทิินนํํ มหปฺฺผลํํ เพราะฉะนั้้�น เมื่่�อมีีจิิตไม่่ท้้อถอยในการให้้ การให้้นั้้�นย่่อมมีีผลมาก ปุุฺฺานิิ ปรโลกสฺฺมึึ ปติิฏฺฺฐา โหนฺตฺ ิิ ปาณิินนฺตฺ ิิ ฯ บุญุ ทั้�ง้ หลาย ย่่อมเป็็นที่่พ� ึ่่�ง ในโลกหน้้าแล. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒๒ ข้้อที่่� ๓๖. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

พระสูตู รแนะนำ�ำ ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๒ อัันธกวิินทสูตู ร อานนท์์ ! พวกภิิกขุใุ หม่่ บวชไม่่นาน มาสู่�ธรรมวิินัยั นี้้�ใหม่่ๆ เธอทั้้�งหลาย พึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�้งมั่่น� ให้้ดำ�ำ รงอยู่� ในธรรม ๕ ประการ ธรรม ๕ ประการเป็น็ ไฉน คืือ ๑. ภิิกขุุใหม่่เหล่่านั้้�น อัันเธอทั้้�งหลายพึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�ง้ มั่่น� ให้้ดำำ�รงอยู่�ใน “ปาติิโมกขสัังวร” ดังั นี้้�ว่่า อาวุุโส ! ท่่านทั้้�งหลายจงมา จงเป็็นผู้�ม้ ีีศีีล สำำ�รวมในปาติิโมกขสัังวร ถึึงพร้้อมด้้วยมรรยาทและโคจร มีีปกติิเห็็นเป็็นภัยั ในโทษทั้้�งหลาย แม้้มีีประมาณน้้อย สมาทานศึึกษาอยู่ �ในสิิกขาบททั้้�งหลาย. ๒. ภิิกขุใุ หม่่เหล่่านั้้�น อัันเธอทั้้�งหลายพึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�ง้ มั่่น� ให้้ดำ�ำ รงอยู่�ใน “อิินทรีียสังั วร” ดัังนี้้�ว่่า อาวุโุ ส ! ท่่านทั้้�งหลายจงมา จงเป็็นผู้�้คุ้้�มครองทวารในอิินทรีีย์์ทั้้�งหลาย มีีสติิเป็็นเครื่่อ� งรักั ษา มีีใจที่่�รักั ษาดีีแล้้ว ประกอบด้้วยจิิตมีีสติิเป็็นเครื่่อ� งรักั ษา. ๓. ภิิกขุใุ หม่่เหล่่านั้้�น อัันเธอทั้้�งหลายพึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�ง้ มั่่น� ให้้ดำำ�รงอยู่�ใน “การหยุุดพููดพล่า่ ม” ดัังนี้้�ว่่า อาวุุโส ! ท่่านทั้้�งหลายจงมา จงเป็็นผู้�ก้ ำ�ำ หนดการพููดแต่่น้้อยคำ�ำ จงทำำ�การหยุดุ การพููดพล่่ามเสีียเถิิด. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๓ ๔. ภิิกขุุใหม่่เหล่่านั้้�น อันั เธอทั้้�งหลายพึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�้งมั่่�น ให้้ดำำ�รงอยู่�ใน “การหลีีกออกจากหมู่่�ด้ว้ ยกาย” ดังั นี้้�ว่่า อาวุุโส ! ท่่านทั้้�งหลายจงมา จงเป็็นผู้�ถ้ ืือการอยู่่�ป่่า เสพเสนาสนะอันั สงัดั คืือ ป่่าและป่่าเปลี่่�ยว. ๕. ภิิกขุุใหม่่เหล่่านั้้�น อันั เธอทั้้�งหลายพึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�้งมั่่�น ให้้ดำ�ำ รงอยู่�ใน “สััมมาทิิฏฐิิ” ดัังนี้้�ว่่า อาวุุโส ! ท่่านทั้้�งหลายจงมา จงเป็็นผู้�้มีีสัมั มาทัสั สนะ ถึึงพร้้อมด้้วยสัมั มาทัสั สนะ. อานนท์์ พวกภิิกขุุใหม่่ บวชไม่่นาน มาสู่�ธรรมวิินัยั นี้้�ใหม่่ๆ เธอทั้้�งหลายพึึงให้้สมาทาน ให้้ตั้�้งมั่่น� ให้้ดำำ�รงอยู่�ใน ธรรม ๕ ประการ นี้้�แล. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒๒ ข้้อที่่� ๑๑๔. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๔ อุุโบสถอันั ประกอบด้้วยองค์์ ๘ ๑. อรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ละการฆ่่า เว้้นขาดจากการฆ่่า วางท่่อนไม้้ วางศาตรา มีีความละอายต่่อการเบีียดเบีียน มีีความเอ็็นดููกรุณุ า หวัังประโยชน์์เกื้้�อกููล แก่่สิ่่ง� มีีชีีวิิตทั้้�งปวงอยู่�จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็ไ็ ด้้ละการฆ่่า เว้้นขาดจากการฆ่่า วางท่่อนไม้้ วางศาตรา มีีความละอายต่่อการเบีียดเบีียน มีีความเอ็็นดููกรุณุ า หวัังประโยชน์์เกื้้�อกููลแก่่สิ่่ง� มีีชีีวิิตทั้้�งปวงอยู่่�ตลอดคืืนหนึ่่ง� กัับวันั หนึ่่�ง ในวันั นี้้� แม้้ด้้วยองค์์อันั นี้้� เราก็ช็ ื่่�อว่่าได้้ทำ�ำ ตามอรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุโุ บสถก็จ็ ักั เป็็นอััน เราเข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๒. อรหัันต์์ทั้้�งหลายละการลักั ทรััพย์์ เว้้นขาดจากการลักั ทรััพย์์ ถืือเอาแต่่ของ ที่่�เขาให้้แล้้ว หวัังอยู่ �แต่่ของที่่�เขาให้้ ไม่่เป็็นคนขโมย มีีตนเป็็นคนสะอาดอยู่ � จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็ไ็ ด้้ละการลักั ทรััพย์์ เว้้นขาดจากการลักั ทรััพย์์ ถืือเอาแต่่ ของที่่�เขาให้้แล้้ว หวัังอยู่�แต่่ของที่่เ� ขาให้้ ไม่่เป็็นคนขโมย มีีตนเป็น็ คนสะอาดอยู่่� จนตลอดคืืนหนึ่่ง� กับั วัันหนึ่่�ง ในวันั นี้้� แม้้ด้้วยองค์์อัันนี้้� เราก็็ชื่่อ� ว่่าได้้ทำำ�ตาม อรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุโุ บสถก็จ็ ัักเป็็นอัันเราเข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๓. อรหัันต์์ทั้้�งหลาย ละกรรมอัันเป็็นข้้าศึึกแก่่พรหมจรรย์์ ประพฤติิ พรหมจรรย์์ ประพฤติิห่่างไกล เว้้นขาดจากเมถุุนอันั เป็็นกิิจของชาวบ้้าน จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็ไ็ ด้้ละกรรมอันั เป็็นข้้าศึึกแก่่พรหมจรรย์์ ประพฤติิ พรหมจรรย์์ ประพฤติิห่่างไกล เว้้นขาดจากเมถุนุ อัันเป็น็ กิิจของชาวบ้้าน จนตลอดคืืนหนึ่่ง� กับั วันั หนึ่่�ง ในวันั นี้้� แม้้ด้้วยองค์์อัันนี้้� เราก็ช็ ื่่�อว่่าได้้ทำำ�ตาม อรหัันต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุุโบสถก็็จักั เป็็นอันั เราเข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๔. อรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ละการพููดเท็็จ เว้้นขาดจากการพููดเท็จ็ พููดแต่่ความจริิง มั่่น� คงในการรัักษาความจริิง ควรเชื่่�อถืือได้้ ไม่่พููดลวงโลกอยู่�จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็็ได้้ละการพููดเท็็จ เว้้นขาดจากการพููดเท็จ็ พููดแต่่ความจริิง มั่่�นคงในการรัักษาความจริิง ควรเชื่่อ� ถืือได้้ ไม่่พููดลวงโลกอยู่�จนตลอดคืืนหนึ่่�ง ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๕ กัับวันั หนึ่่�ง ในวัันนี้้� แม้้ด้้วยองค์์อัันนี้้� เราก็็ชื่่�อว่่าได้้ทำำ�ตามอรหัันต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุุโบสถก็็จัักเป็็นอัันเราเข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๕. อรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ละการดื่่�มสุรุ า เมรััย และเสพของมึึนเมา อัันเป็็นที่่ต� ั้�้ง แห่่งความประมาท เว้้นขาดจากการดื่่ม� สุรุ า เมรัยั และเสพของมึึนเมา อัันเป็น็ ที่่ต� ั้�ง้ แห่่งความประมาทอยู่�จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็็ได้้ละการดื่่ม� สุุรา เมรัยั และ เสพของมึึนเมา อัันเป็็นที่่ต� ั้�้งแห่่งความประมาทอยู่�จนตลอดคืืนหนึ่่ง� กับั วัันหนึ่่ง� ในวันั นี้้� แม้้ด้้วยองค์์อัันนี้้� เราก็ช็ ื่่�อว่่าได้้ทำ�ำ ตามอรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุุโบสถก็จ็ ักั เป็น็ อันั เราเข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๖. อรหันั ต์์ทั้้�งหลาย ฉัันหนเดีียว เว้้นขาดจากการบริิโภคในราตรีี และในเวลา มิิใช่่กาลอยู่ �จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็็ได้้บริิโภคหนเดีียว เว้้นขาดจากการบริิโภค ในราตรีี และในเวลามิิใช่่กาลอยู่�จนตลอดคืืนหนึ่่�งกัับวันั หนึ่่�ง ในวันั นี้้� แม้้ด้้วย องค์์อันั นี้้� เราก็็ชื่่�อว่่าได้้ทำำ�ตามอรหัันต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุโุ บสถจัักเป็็นอัันเรา เข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๗. อรหันั ต์์ทั้้�งหลาย เว้้นขาดจากการฟ้้อนรำำ� ขับั ร้้อง การประโคมดนตรีี และการดููการเล่่นอันั เป็็นข้้าศึึกแก่่กุศุ ล จากการทัดั ทรงประดัับตกแต่่งกาย ด้้วยดอกไม้้ ของหอม และเครื่่อ� งประเทืืองผิิวอันั เป็็นฐานะแห่่งการแต่่งตัวั จนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็็ได้้เว้้นขาดจากการฟ้้อนรำำ� ขัับร้้อง การประโคมดนตรีี และการดููการเล่่นอันั เป็็นข้้าศึึกแก่่กุุศล จากการทัดั ทรงประดัับตกแต่่งกาย ด้้วยดอกไม้้ ของหอม และเครื่่อ� งประเทืืองผิิวอัันเป็็นฐานะแห่่งการแต่่งตัวั ตลอดคืืนหนึ่่ง� กัับวัันหนึ่่�ง ในวันั นี้้� แม้้ด้้วยองค์์อันั นี้้� เราก็็ชื่่�อว่่าได้้ทำำ�ตามอรหันั ต์์ ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุุโบสถก็็จักั เป็น็ อันั เราเข้้าจำ�ำ แล้้ว. ๘. อรหัันต์์ทั้้�งหลาย ละการนั่่ง� นอนบนที่่�นั่่ง� ที่่น� อนอันั หรููหรา เว้้นขาดจากการ นั่่�งนอนบนที่่น� ั่่�งที่่�นอนอันั หรููหรา สำำ�เร็จ็ การนอนบนที่่น� อนอันั ต่ำ�ำ� คืือ บนที่่น� อน หรืือบนเครื่่อ� งปููลาดที่่ท� ำำ�ด้้วยหญ้้าจนตลอดชีีวิิต แม้้เราก็ไ็ ด้้ละการนั่่�งนอน ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๖ บนที่่�นั่่ง� ที่่�นอนอันั หรููหรา เว้้นขาดจากการนั่่�งนอนบนที่่น� ั่่ง� ที่่น� อนอันั หรููหรา สำำ�เร็จ็ การนอนบนที่่น� อนอันั ต่ำ�ำ� คืือ บนที่่น� อน หรืือบนเครื่่อ� งปููลาดที่่�ทำ�ำ ด้้วยหญ้้า ตลอดคืืนหนึ่่�งกัับวันั หนึ่่ง� ในวัันนี้้� แม้้ด้้วยองค์์อันั นี้้� เราก็ช็ ื่่�อว่่า ได้้ทำำ�ตามอรหัันต์์ทั้้�งหลาย ทั้้�งอุโุ บสถก็จ็ ักั เป็น็ อัันเราเข้้าจำำ�แล้้ว. วิิสาขา อริิยอุโุ บสถเป็น็ เช่่นนี้้�แล อริิยอุโุ บสถอัันบุุคคลเข้้าจำำ�แล้้วอย่่างนี้้� ย่่อมมีีผลมาก มีีอานิิสงส์์มาก มีีความรุ่ �งเรืืองมาก มีีความแผ่่ไพศาลมาก. ไม่่พึึงฆ่่าสิ่่�งมีีชีีวิิต ไม่่พึึงลัักทรััพย์์ ไม่่พึึงพููดเท็็จ ไม่่พึึงเสพของมึึนเมา พึึงงดเว้้นเมถุนุ อัันเป็็นข้้าศึึกแก่่พรหมจรรย์์ ไม่่พึึงบริิโภคโภชนะในราตรีี และในเวลามิิใช่่กาล ไม่่พึึงทััดทรงดอกไม้้ ไม่่พึึงลููบไล้้ของหอม และพึึงนอน บนที่่�นอน บนพื้้�นดิิน หรืือบนเครื่่�องปููลาด อุโุ บสถอันั ประกอบด้้วยองค์์ ๘ เหล่่านี้้�แลว่่า อันั พระพุทุ ธเจ้้า ผู้�ถ้ ึึงที่่ส� ุุดทุุกข์์ทรงประกาศไว้้. พระจันั ทร์์ พระอาทิิตย์์ทั้้�งสองที่่น� ่่าดูู ส่่องแสง โคจรไปทั่่�วสถานที่่� ประมาณเท่่าใด และพระจัันทร์์ พระอาทิิตย์์นั้้�น กำ�ำ จัดั ความมืืด ไปในนภากาศ ทำำ�ทิิศให้รุ่�งโรจน์์ ส่่องแสงอยู่�ในนภากาศ ทั่่ว� สถานที่่ม� ีีประมาณเท่่าใด ทรัพั ย์์ คืือ แก้้วมุกุ ดา แก้้วมณีี แก้้วไพฑููรย์์ ทองสิิงคีี และทองคำ�ำ ตลอดถึึง ทองชนิิดที่่เ� รีียกว่่า หฏกะ เท่่าที่่ม� ีีอยู่�ในสถานที่่ป� ระมาณเท่่านั้้�น ยังั ไม่่ถึึงเสี้้�ยวที่่� ๑๖ ของอุุโบสถที่่ป� ระกอบด้้วยองค์์ ๘ และทั้้�งหมด ยัังไม่่ถึึงเสี้้�ยวที่่� ๑๖ ของ แสงจัันทร์์และหมู่่�ดาว. เพราะฉะนั้้�นแหละ สตรีี บุุรุุษผู้�้มีีศีีล รัักษาอุุโบสถอันั ประกอบด้้วยองค์์ ๘ ทำำ�บุญุ ซึ่่�งมีีสุุขเป็็นกำำ�ไร เป็็นผู้�้ไม่่ถููกนิินทา ย่่อมเข้้าถึึงสัคั คสถาน ฯ. อุุโปสถสููตร บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๒๐ ข้้อที่่� ๕๑๐. ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๗ การสนทนาระหว่า่ งพระผู้้�มีีพระภาค กัับ อุุบาสกชาวสัักกชนบท สมัยั หนึ่่�ง พระผู้�้มีีพระภาคประทับั อยู่� ณ นิิโครธารามใกล้้กรุงุ กบิิลพัสั ดุ์� สัักกชนบท ครั้�งนั้้�นแล อุบุ าสกชาวสักั กชนบทเป็็นอัันมาก ได้้เข้้าไปเฝ้้าพระผู้�้มีีพระภาคถึึงที่่ป� ระทับั ในวัันอุโุ บสถ ถวายอภิิวาทพระผู้�ม้ ีีพระภาคแล้้วนั่่�ง ณ ที่่�ควรส่่วนข้้างหนึ่่�ง พระผู้�้มีีพระภาคได้้ตรััสถามอุบุ าสกชาวสักั กชนบทว่่า “อุุบาสกชาวสักั กชนบททั้้�งหลาย ท่่านทั้้�งหลายย่่อมรัักษาอุุโบสถอันั ประกอบด้้วยองค์์ ๘ แลหรืือ?” อุุบาสกชาวสัักกชนบทเหล่่านั้้�นกราบทููลว่่า “ข้้าแต่่พระองค์์ผู้�เ้ จริิญ บางคราวข้้าพระองค์์ทั้้�งหลาย ย่่อมรักั ษาอุโุ บสถอัันประกอบด้้วยองค์์ ๘ บางคราวไม่่ได้้รักั ษา พระพุุทธเจ้้าข้้า ฯ” พระผู้�้มีีพระภาคตรััสว่่า “อุุบาสกชาวสักั กะทั้้�งหลาย ไม่่เป็็นลาภของท่่านทั้้�งหลายเสีียแล้้ว ท่่านทั้้�งหลายไม่่ได้้ดีีเสีียแล้้ว ที่่�ท่่านทั้้�งหลายเมื่่อ� ชีีวิิตมีีภัยั เพราะความโศก มีีภััยเพราะความตายอยู่ �อย่่างนี้้� บางคราวก็ร็ ัักษาอุโุ บสถอันั ประกอบด้้วยองค์์ ๘ บางคราวก็็ไม่่ได้้รัักษา ฯ” ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๘ “ท่่านทั้้�งหลายจะสำ�ำ คัญั ความข้้อนั้้�นเป็น็ ไฉน บุรุ ุษุ นั้้�น จะพึึงเสวยความสุุขโดยส่่วนเดีียวอยู่�หนึ่่ง� คืืน หนึ่่�งวันั หรืือกึ่่�งวััน อันั มีีโภคสมบััติิเป็น็ เหตุุ มีีโภคสมบัตั ิิเป็น็ แดนเกิิด มีีโภคสมบััติิเป็็นที่่�ตั้�้งบ้้างหรืือหนอ ฯ” อุบุ าสกชาวสัักกชนบทเหล่่านั้้�นกราบทููลว่่า “มิิได้้เป็น็ อย่่างนั้้�นเลย พระพุุทธเจ้้าข้้า ฯ” พระผู้�ม้ ีีพระภาคตรัสั ถามว่่า “ข้้อนั้้�นเป็น็ เหตุุอะไร ฯ” อุบุ าสกชาวสักั กชนบทเหล่่านั้้�นกราบทููลว่่า “ข้้าแต่่พระองค์์ผู้�เ้ จริิญ เพราะกามทั้้�งหลายเป็น็ ของไม่่เที่่�ยง เป็น็ ของว่่างเปล่่า เป็็นของหลอกลวง มีีความเสื่่�อมไปเป็น็ ธรรมดา ฯ” พระผู้�ม้ ีีพระภาคตรััสต่่อว่่า “อุุบาสกชาวสัักกะทั้้�งหลาย ส่่วนสาวกของเราในธรรมวิินัยั นี้้� เป็น็ ผู้�้ไม่่ประมาท มีีความเพีียร มีีใจเด็็ดเดี่่�ยว ปฏิิบััติิตามที่่�เราพร่ำำ�� สอนอยู่� พึึงเป็็นผู้�้เสวยความสุุข โดยส่่วนเดีียวตลอดร้้อยปีีก็ม็ ีี หมื่่น� ปีีก็ม็ ีี แสนปีกี ็ม็ ีี และสาวกของเรานั้้�นแล พึึงเป็็นสกทาคามีีก็ม็ ีี เป็น็ อนาคามีีก็็มีี เป็็นโสดาบันั ปฏิิบััติิไม่่ผิิดก็ม็ ีี” ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๓๙ “อุบุ าสกชาวสัักกะทั้้�งหลาย ไม่่เป็็นลาภของท่่านทั้้�งหลายเสีียแล้้ว ท่่านทั้้�งหลายไม่่ได้้ดีีเสีียแล้้ว ที่่�ท่่านทั้้�งหลายเมื่่�อชีีวิิตมีีภััยเพราะความโศก มีีภัยั เพราะความตายอยู่�อย่่างนี้้� บางคราวก็ร็ ักั ษาอุุโบสถอัันประกอบด้้วยองค์์ ๘ บางคราวก็ไ็ ม่่ได้้รัักษา ฯ” อุบุ าสกชาวสัักกชนบทเหล่่านั้้�นกราบทููลว่่า “ข้้าแต่่พระองค์์ผู้�้เจริิญ ข้้าพระองค์์เหล่่านี้้�จัักรักั ษาอุุโบสถ อันั ประกอบด้้วยองค์์ ๘ ตั้�ง้ แต่่วันั นี้้�เป็น็ ต้้นไป ฯ” สัักกสููตร บาลีีสยามรัฐั เล่่มที่่� ๒๔ ข้้อที่่� ๔๖. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๔๐ มหาวััจฉโคตตสูตู ร วัจั ฉะ ! อุบุ าสกทั้้�งหลาย ผู้�เ้ ป็น็ สาวกของเรา เป็น็ คฤหัสั ถ์์ผู้�้นุ่�งขาว อยู่่�ประพฤติิกับั ผู้�ป้ ระพฤติิพรหมจรรย์์ เป็น็ โอปปาติิกะ มีีปกติิปริินิิพพานในที่่น� ั้้�น ไม่่เวีียนกลับั จากโลกนั้้�นเป็น็ ธรรมดา เพราะความสิ้้�นไปแห่่งสังั โญชน์์มีีในส่่วนในเบื้้�องต่ำ��ำ ห้้าอย่่าง ไม่่ใช่่ร้้อยเดีียว ไม่่ใช่่สองร้้อย ไม่่ใช่่สามร้้อย ไม่่ใช่่สี่่�ร้้อย ไม่่ใช่่ห้้าร้้อย มีีอยู่ �มากกว่่ามาก โดยแท้้. วัจั ฉะ ! อุุบาสกทั้้�งหลาย ผู้�้เป็็นสาวกของเรา เป็น็ คฤหัสั ถ์์ผู้�้นุ่�งขาว บริิโภคกาม เป็็นผู้�ท้ ำ�ำ ตามคำ�ำ สั่่�ง ทำำ�ตามคำ�ำ สอน มีีความสงสััยอัันข้้ามได้้แล้้ว ปราศจากความเคลืือบแคลง ถึึงความเป็น็ ผู้�แ้ กล้้วกล้้า ไม่่เชื่่�อต่่อผู้�้อื่่น� ในคำ�ำ สอนของศาสดาอยู่�นั้�น ไม่่ใช่่ร้้อยเดีียว ไม่่ใช่่สองร้้อย ไม่่ใช่่สามร้้อย ไม่่ใช่่สี่่ร� ้้อย ไม่่ใช่่ห้้าร้้อย มีีอยู่ �มากกว่่ามาก โดยแท้้. ฐานที่่ต� ั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๔๑ วััจฉะ ! อุุบาสิิกาทั้้�งหลาย ผู้�้เป็็นสาวิิกาของเรา เป็น็ คฤหัสั ถ์์ผู้�นุ้่�งขาว อยู่่�ประพฤติิกับั ผู้�ป้ ระพฤติิพรหมจรรย์์ เป็็น โอปปาติิกะ มีีปกติิปริินิิพพานในที่่น� ั้้�น ไม่่เวีียนกลัับจากโลกนั้้�นเป็น็ ธรรมดา เพราะความสิ้้�นไปแห่่งสัังโญชน์์มีีในส่่วนในเบื้้�องต่ำ��ำ ห้้าอย่่าง ไม่่ใช่่ร้้อยเดีียว ไม่่ใช่่สองร้้อย ไม่่ใช่่สามร้้อย ไม่่ใช่่สี่่ร� ้้อย ไม่่ใช่่ห้้าร้้อย มีีอยู่ �มากกว่่ามาก โดยแท้้. วัจั ฉะ ! อุุบาสิิกาทั้้�งหลาย ผู้�้เป็น็ สาวิิกาของเรา เป็น็ คฤหัสั ถ์์ผู้�้นุ่�งขาว บริิโภคกาม เป็น็ ผู้�ท้ ำำ�ตามคำ�ำ สั่่�ง ทำำ�ตามคำ�ำ สอน มีีความสงสััยอัันข้้ามได้้แล้้ว ปราศจากความเคลืือบแคลง ถึึงความเป็็นผู้�้แกล้้วกล้้า ไม่่เชื่่อ� ต่่อผู้�อ้ ื่่น� ในคำ�ำ สอนของศาสดาอยู่�นั้�น ไม่่ใช่่ร้้อยเดีียว ไม่่ใช่่สองร้้อย ไม่่ใช่่สามร้้อย ไม่่ใช่่สี่่ร� ้้อย ไม่่ใช่่ห้้าร้้อย มีีอยู่ �มากกว่่ามาก โดยแท้้. บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๑๓ หน้้า ๒๕๕-๒๕๖. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๔๒ พระผู้้�มีีพระภาคทรงประณามผู้้�ส่่งเสีียงดังั สมัยั หนึ่่�ง พระผู้�ม้ ีีพระภาคประทับั อยู่� ณ อามลกีีวันั ใกล้้บ้้านจาตุมุ า ก็็สมัยั นั้้�น ภิิกขุุประมาณห้้าร้้อยรููป มีีท่่านพระสารีีบุุตรและท่่านพระโมคคัลั ลานะเป็น็ หัวั หน้้า ไปถึึงจาตุมุ คาม เพื่่�อเฝ้้าพระผู้�้มีีพระภาค ก็็ภิิกขุอุ าคัันตุุกะเหล่่านั้้�น ปราศรัยั กับั ภิิกขุุเจ้้าถิ่่�น จััดเสนาสนะ เก็บ็ บาตรและจีีวร เป็็นผู้�้มีีเสีียงสููง มีีเสีียงดังั ครั้�งนั้้�นแล พระผู้�้มีีพระภาคตรัสั เรีียกท่่านพระอานนท์์มาว่่า “อานนท์์ ผู้�้ที่่�เสีียงสููง เสีียงดัังนั้้�น เป็น็ ใคร ราวกะชาวประมงแย่่งปลากันั ?” ท่่านพระอานนท์์ กราบทููลว่่า “ข้้าแต่่พระองค์์ผู้�เ้ จริิญ ภิิกขุุประมาณห้้าร้้อยนั้้�น มีีท่่านพระสารีีบุุตรและท่่านพระโมคคััลลานะเป็น็ หััวหน้้า มาถึึงจาตุุมคาม เพื่่อ� เฝ้้าพระผู้�้มีีพระภาค ภิิกขุอุ าคัันตุกุ ะเหล่่านั้้�น ปราศรัยั กับั ภิิกขุุเจ้้าถิ่่น� จััดเสนาสนะ เก็บ็ บาตรและจีีวรอยู่่� เป็็นผู้�ม้ ีีเสีียงสููง มีีเสีียงดังั ” พระผู้�ม้ ีีพระภาคตรัสั ว่่า “อานนท์์ ถ้้าเช่่นนั้้�น เธอจงไปเรีียกพวกภิิกขุมุ าตามคำ�ำ ของเราว่่า พระศาสดาตรัสั เรีียกท่่านทั้้�งหลาย” ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

๔๓ ท่่านพระอานนท์์ทููลรัับพระผู้�้มีีพระภาคแล้้ว จึึงเข้้าไปหาภิิกขุเุ หล่่านั้้�นถึึงที่่พ� ักั ได้้กล่่าวกะภิิกขุเุ หล่่านั้้�นว่่า “พระศาสดาตรััสเรีียกท่่านทั้้�งหลาย” ภิิกขุุเหล่่านั้้�นรับั คำำ�ท่่านพระอานนท์์แล้้ว เข้้าไปเฝ้้าพระผู้�ม้ ีีพระภาคถึึงที่่ป� ระทัับ ถวายบังั คมพระผู้�ม้ ีีพระภาคแล้้วนั่่�ง ณ ที่่�ควรส่่วนข้้างหนึ่่ง� พระผู้�้มีีพระภาคตรัสั กะภิิกขุเุ หล่่านั้้�นว่่า “ภิิกขุุทั้้�งหลาย พวกเธอมีีเสีียงสููง มีีเสีียงดังั ราวกะชาวประมงแย่่งปลากััน เพราะเหตุุอะไรหนอ ?” พวกภิิกขุุเหล่่านั้้�นทููลว่่า “ข้้าแต่่พระองค์์ผู้�้เจริิญ ภิิกขุปุ ระมาณห้้าร้้อยนั้้�น มีีท่่านพระสารีีบุุตรและท่่านพระโมคคััลลานะเป็็นหัวั หน้้า มาถึึงจาตุุมคามเพื่่�อเฝ้้าพระผู้�ม้ ีีพระภาค ภิิกขุุอาคันั ตุกุ ะเหล่่านี้้�นั้้�น ปราศรัยั กัับภิิกขุเุ จ้้าถิ่่น� จััดเสนาสนะ เก็็บบาตรและจีีวรอยู่� จึึงมีีเสีียงสููง เสีียงดััง พระเจ้้าข้้า” พระผู้�้มีีพระภาคตรัสั ว่่า “ภิิกขุทุ ั้้�งหลาย พวกเธอจงพากัันไป เราประณามพวกเธอ พวกเธอไม่ค่ วรอยู่�ในสำำ�นักั เรา” จาตุมุ สููตร บาลีีสยามรััฐ เล่่มที่่� ๑๓ ข้้อที่่� ๑๘๖. ฐานที่่�ตั้�้งแห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต

ช่อ่ งทางเข้า้ สู่่� ธรรมสุุขวิิหาร (คิิวอาร์์โค้ด้ ) สแกนคิิวอาร์โ์ ค้้ด สแกนคิิวอาร์โ์ ค้้ด สแกนคิิวอาร์์โค้ด้ สแกนคิิวอาร์โ์ ค้ด้ WEBSITE APPLICATION YOUTUBE FACEBOOK สแกนคิิวอาร์์โค้้ด สแกนคิิวอาร์โ์ ค้ด้ สแกนคิิวอาร์์โค้ด้ LINE GOOGLE MAPS กฎระเบีียบ ฐานที่่ต� ั้�ง้ แห่่งการปฏิิบััติิธรรมวิินััยของตถาคต