นำเสนอ E-Book

ช่ัวโมงที่ 5 การนาเสนอข้อมูลเกย่ี วกบั การพง่ึ พาสิ่งแวดล้อม และทรัพยากรธรรมชาตขิ องมนุษย์ 31

เลือกคาตอบทถ่ี ูกต้องทส่ี ุดเพยี งคาตอบเดยี ว 1. ข้อใดเป็ นส่ิงแวดล้อมทางธรรมชาติ ก เรือ ข แม่น้ำ ค รถยนต์ ง บำ้ นเรือน 32

2. คนทอี่ าศัยอยู่ใกล้ทะเลส่วนใหญ่ประกอบอาชีพอะไร ก ทำไร่ ข ทำนำ ค ทำสวน ง ทำประมง 33

3. วถิ ชี ีวติ ของคนในชุมชนชนบทเป็ นอย่างไร ก มีส่ิงก่อสร้ำงมำกมำย ข ใชเ้ ทคโนโลยที ่ีทนั สมยั ค ต้งั บำ้ นเรือนอยำ่ งหนำแน่น ง เอ้ือเฟ้ื อเผอื่ แผพ่ ่งึ พำอำศยั กนั 34

4. ชุมชนทม่ี สี ่ิงแวดล้อมทด่ี ี คนในชุมชนจะเป็ นอย่างไร ก มีควำมเป็นอยทู่ ่ีดี ข สุขภำพทรุดโทรม ค แก่งแยง่ อำหำรกนั ง ขำดแคลนปัจจยั ในกำรดำรงชีวติ 35

5. อะไรมคี วามสาคญั ต่อการเดนิ ทางในอดีตมากท่ีสุด ก ถนน ข เครื่องบิน ค ทำงรถไฟ ง แม่น้ำลำคลอง 36

6. สภาพแวดล้อมของชุมชนต่าง ๆ ในปัจจุบันเป็ นอย่างไร ก อำกำศสดช่ืน ข มีควำมอุดมสมบูรณ์ ค ป่ ำไมม้ ีจำนวนลดลงมำก ง ใชแ้ ม่น้ำลำคลองเป็นเส้นทำงหลกั 37

7. ฝนแล้งเกดิ ขนึ้ จากสาเหตุใด ก กำรซกั ผำ้ ในแม่น้ำ ข กำรตดั ไมท้ ำลำยป่ ำ ค กำรเกิดแผน่ ดินไหว ง กำรทิ้งขยะลงในแม่น้ำ 38

8. มลพษิ ในดินเกดิ จากสาเหตุใด ก กำรทิ้งขยะลงแม่น้ำ ข กำรปล่อยน้ำเสียลงแม่น้ำ ค กำรใชส้ ำรเคมีกำจดั ศตั รูพืช ง กำรปล่อยควนั เสียของโรงงำนอุตสำหกรรม 39

9. มลพษิ ทางนา้ เกดิ จากสาเหตุใด ก ฝนไม่ตกตำมฤดู ข กำรเผำเศษวชั พืช ค กำรทิ้งเศษอำหำรลงน้ำ ง ก๊ำซจำกท่อไอเสียรถยนต์ 40

10. ข้อใดเป็ นการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม ก กำรทำไร่เล่ือนลอย ข กำรปลูกพืชคลุมดิน ค กำรปลูกพืชชนิดเดียวกนั ซ้ำ ๆ ง กำรใชน้ ้ำมนั เบนซินแทนน้ำมนั จำกพชื 41

ทบทวนความรู้ สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ คือ ส่ิงทเ่ี กดิ ขึน้ เองตามธรรมชาติ มนุษย์สามารถนามาใช้ประโยชน์ได้ เรียกอกี อย่างหน่ึงว่า ทรัพยากรธรรมชาติ 42

ทบทวนความรู้ วถิ ีชีวติ ของคนในชุมชนเมือง มคี วามใกล้ชิดและผูกพนั กบั ธรรมชาติ น้อยกว่าชุมชนชนบท 43

ทบทวนความรู้ อาชีพ เช่น ชุมชนทอ่ี ยู่ในเขตทรี่ าบลุ่ม คนในชุมชนมอี าชีพทานา ส่วนชุมชนทอ่ี ยู่ตดิ กบั ทะเล มีอาชีพทาประมง 44

ทบทวนความรู้ การแต่งกาย เช่น ชุมชนทมี่ อี ากาศร้อน คนในชุมชนจะใส่ เสื้ อผ้าบางเบา ส่วนชุมชนทมี่ ีอากาศหนาวเย็น คนในชุมชนจะใส่เสื้อผ้าหนา ๆ 45

ทบทวนความรู้ ความเป็ นอยู่ในชุมชนทม่ี ี สิ่งแวดล้อมทดี่ ี คนในชุมชนกจ็ ะมี สุขภาพกายและใจทด่ี ี 46

เลือกคาตอบทถี่ ูกต้องทส่ี ุดเพยี งคาตอบเดยี ว 1. ข้อใดเป็ นสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ ก เรือ ข แม่น้ำ ค รถยนต์ ง บำ้ นเรือน คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพรำะแม่น้ำเกิดจำกฝนในวฏั จกั รน้ำ โดยฝนที่ตกลงบนท่ีสูงในภูมิประเทศ ทำใหเ้ กิดกลุม่ น้ำบนเขตที่สูง น้ำจะไหลลงสู่ท่ีต่ำเสมอ เม่ือน้ำไหลลงจำกเขตที่สูงสู่ท่ีรำบ ดำ้ นลำ่ ง ควำมแรงของน้ำจะกดั เซำะพ้ืนท่ีท้งั ทำงกวำ้ งและทำงดิ่งจนกลำยเป็นร่องน้ำที่มีขนำด แตกต่ำงกนั ไปตำมกำลงั และปริมำณน้ำ ซ่ึงเป็นปรำกฏกำรณ์ที่เกิดข้ึนเองตำมธรรมชำติ แม่น้ำจึงเป็นส่ิงแวดลอ้ มทำงธรรมชำติ 47

2. คนทอี่ าศัยอยู่ใกล้ทะเลส่วนใหญ่ประกอบอาชีพอะไร ก ทำไร่ ข ทำนำ ค ทำสวน ง ทำประมง คาอธิบาย: ง ถูกตอ้ ง เพรำะคนท่ีอำศยั อยใู่ กลท้ ะเลส่วนใหญ่ประกอบอำชีพทำประมงทะเล เนื่องจำกในทะเลมีสัตวท์ ะเลอำศยั อยเู่ ป็นจำนวนมำก จึงสำมำรถนำสัตวท์ ะเลมำใชเ้ ป็นอำหำร หรือขำยเป็นสินคำ้ ไดด้ ี สร้ำงรำยไดม้ ำกกวำ่ อำชีพอื่น ๆ 48

3. วถิ ชี ีวติ ของคนในชุมชนชนบทเป็ นอย่างไร ก มีสิ่งก่อสร้ำงมำกมำย ข ใชเ้ ทคโนโลยที ่ีทนั สมยั ค ต้งั บำ้ นเรือนอยำ่ งหนำแน่น ง เอ้ือเฟ้ื อเผอ่ื แผพ่ ่งึ พำอำศยั กนั คาอธิบาย: ง ถูกตอ้ ง เพรำะเป็นวถิ ีชีวติ ของคนในชุมชนชนบท เน่ืองจำกในชุมชนชนบทมีควำม เจริญกำ้ วหนำ้ ทำงสังคมและเศรษฐกิจนอ้ ยกวำ่ ชุมชนเมือง คนในชุมชนชนบทยงั คงมีวถิ ีชีวติ แบบด้งั เดิม ผกู พนั กบั ธรรมชำติ อำศยั อยรู่ ่วมกนั พ่งึ พำซ่ึงกนั และกนั ถอ้ ยทีถอ้ ยอำศยั กนั ไม่แขง่ ขนั กนั เหมือนคนในชุมชนเมือง จึงมีควำมเอ้ือเฟ้ื อเผอื่ แผก่ นั มำกกวำ่ คนในชุมชนเมือง 49

4. ชุมชนทมี่ สี ่ิงแวดล้อมทดี่ ี คนในชุมชนจะเป็ นอย่างไร ก มีควำมเป็นอยทู่ ่ีดี ข สุขภำพทรุดโทรม ค แก่งแยง่ อำหำรกนั ง ขำดแคลนปัจจยั ในกำรดำรงชีวติ คาอธิบาย: ก ถูกตอ้ ง เพรำะชุมชนท่ีมีส่ิงแวดลอ้ มท่ีดี ยอ่ มทำใหค้ นในชุมชนมีควำมเป็นอยทู่ ่ีดี มีอำหำรและปัจจยั ตำ่ ง ๆ เพยี งพอตอ่ ควำมตอ้ งกำรในกำรดำรงชีวติ 50

5. อะไรมคี วามสาคญั ต่อการเดินทางในอดีตมากท่ีสุด ก ถนน ข เคร่ืองบิน ค ทำงรถไฟ ง แม่น้ำลำคลอง คาอธิบาย: ง ถูกตอ้ ง เพรำะในอดีตพ้นื ที่ส่วนใหญ่เตม็ ไปดว้ ยผนื ป่ ำ ท่ีเนิน ที่ดอน และท่ีสูง ซ่ึงยำกตอ่ กำรเดินทำงดว้ ยเส้นทำงทำงบก ประกอบกบั ประชำกรต้งั ถ่ินฐำนอำศยั อยตู่ ำมริมฝ่ัง แม่น้ำลำคลองต่ำง ๆ กำรเดินทำงทำงน้ำในอดีตจึงเป็นวธิ ีกำรเดินทำงวธิ ีเดียวที่สะดวกและ สำมำรถขนสิ่งต่ำง ๆ ไปดว้ ยไดเ้ ป็นจำนวนมำก แม่น้ำลำคลองจึงเป็นเส้นทำงท่ีมีควำมสำคญั ตอ่ กำรเดินทำงในอดีตมำกที่สุด 51

6. สภาพแวดล้อมของชุมชนต่าง ๆ ในปัจจุบนั เป็ นอย่างไร ก อำกำศสดชื่น ข มีควำมอดุ มสมบูรณ์ ค ป่ ำไมม้ ีจำนวนลดลงมำก ง ใชแ้ ม่น้ำลำคลองเป็นเส้นทำงหลกั คาอธิบาย: ค ถูกตอ้ ง เพรำะในปัจจุบนั ชุมชนต่ำง ๆ มีควำมเจริญทำงดำ้ นสังคมและเศรษฐกิจ เพ่มิ ข้ึน และมีประชำกรหนำแน่นมำกข้ึน ส่งผลใหพ้ ้นื ท่ีป่ ำไมถ้ ูกทำลำยลงเพ่ือนำพ้ืนท่ีไปใชใ้ น กำรทำเกษตรกรรมและสร้ำงอำคำรบำ้ นเรือน รวมถึงนำไมไ้ ปใชใ้ นกำรก่อสร้ำงและผลิต สิ่งของต่ำง ๆ ป่ ำไมจ้ ึงลดจำนวนลงมำก 52

7. ฝนแล้งเกดิ ขนึ้ จากสาเหตุใด ก กำรซกั ผำ้ ในแม่น้ำ ข กำรตดั ไมท้ ำลำยป่ ำ ค กำรเกิดแผน่ ดินไหว ง กำรทิ้งขยะลงในแม่น้ำ คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพรำะกำรตดั ไมท้ ำลำยป่ ำส่งผลใหส้ ภำพอำกำศเกิดควำมแปรปรวน ตน้ ไม้ ท่ีคอยใหค้ วำมชุ่มช้ืนแก่อำกำศลดลง ควำมช้ืนในอำกำศกจ็ ะลดลง ส่งผลใหเ้ กิดฝนตกนอ้ ยลง ในพ้ืนท่ี นำมำซ่ึงกำรเกิดฝนแลง้ ไดใ้ นท่ีสุด 53

8. มลพษิ ในดินเกดิ จากสาเหตุใด ก กำรทิ้งขยะลงแม่น้ำ ข กำรปล่อยน้ำเสียลงแม่น้ำ ค กำรใชส้ ำรเคมีกำจดั ศตั รูพชื ง กำรปล่อยควนั เสียของโรงงำนอุตสำหกรรม คาอธิบาย: ค ถูกตอ้ ง เพรำะสำรเคมีท่ีใชใ้ นกำรกำจดั ศตั รูพืชจะตกคำ้ งอยใู่ นดิน เมื่อมีสำรเคมี ตกคำ้ งมำกข้ึนจะทำใหด้ ินเป็นพษิ และเส่ือมสภำพได้ 54

9. มลพษิ ทางนา้ เกดิ จากสาเหตุใด ก ฝนไม่ตกตำมฤดู ข กำรเผำเศษวชั พืช ค กำรทิ้งเศษอำหำรลงน้ำ ง ก๊ำซจำกท่อไอเสียรถยนต์ คาอธิบาย: ค ถูกตอ้ ง เพรำะกำรทิ้งเศษอำหำรลงน้ำจะทำใหน้ ้ำในแหล่งน้ำน้นั ๆ สกปรก เศษอำหำรท่ีสะสมในแหล่งน้ำจะส่งผลใหน้ ้ำเน่ำเสีย เกิดมลพิษทำงน้ำได้ 55

10. ข้อใดเป็ นการดูแลรักษาส่ิงแวดล้อม ก กำรทำไร่เลื่อนลอย ข กำรปลูกพืชคลุมดิน ค กำรปลูกพชื ชนิดเดียวกนั ซ้ำ ๆ ง กำรใชน้ ้ำมนั เบนซินแทนน้ำมนั จำกพชื คาอธิบาย: ข ถูกตอ้ ง เพรำะกำรปลูกพืชคลุมดินจะช่วยทำใหห้ นำ้ ดินไม่ถูกชะลำ้ งพงั ทลำยได้ โดยง่ำยดว้ ยตวั กำรตำ่ ง ๆ เช่น น้ำ ลม และยงั เป็นกำรช่วยเพิ่มธำตุอำหำรใหแ้ ก่ดินอีกดว้ ย เน่ืองจำกพืชคลุมดินเม่ือใหผ้ ลผลิตแลว้ จะถูกไถกลบลงดิน เศษซำกของพชื จะเป็นธำตุอำหำร ที่สำคญั ของดิน กำรปลูกพชื คลุมดินจึงเป็นกำรดูแลรักษำส่ิงแวดลอ้ มวธิ ีหน่ึง 56

นาเสนอผลงาน นาเสนอป้ายนิเทศเกย่ี วกบั การพงึ่ พาส่ิงแวดล้อมและ ทรัพยากรธรรมชาติของคนในชุมชน ทีน่ ักเรียนสนใจ 57

สรุปความรู้  มนุษยต์ อ้ งพ่งึ พำอำศยั ส่ิงแวดลอ้ มและทรัพยำกรธรรมชำติในกำร ดำเนินชีวติ ท้งั ในดำ้ นวถิ ีชีวติ อำชีพ กำรแต่งกำย และควำมเป็นอยู่ ซ่ึงแตกต่ำงกนั ไปตำมลกั ษณะของสิ่งแวดลอ้ มและทรัพยำกร ธรรมชำติ 58

การมอบหมายงาน สังเกตว่า ชุมชนทต่ี นเองอาศัยอยู่มีการนาส่ิงแวดล้อมมาใช้ อย่างไรบ้างและทาให้สิ่งแวดล้อมและทรัพยากรธรรมชาติ มกี ารเปลยี่ นแปลงไปอย่างไร บันทกึ สิ่งทสี่ ังเกตได้ลงในสมุด 59