งานบูรณาการ

หน่วยท่ี 4 สารเคมที ่ใี ช้ในชีวติ ประจาวันและสานักงาน จัดทาโดย นางสาวอัจฉรา นาคงาม ปวส.1/3 เลขท่ี25 เสนอ อาจารย์นฤมล บุญส่ง

ความหมายและความสาคญั ของสารเคมี สารเคมี (Substance) หมายถึง ธาตแุ ละสว่ นประกอบท่ีมอี ยตู่ าม ธรรมชาตหิ รือท่ีเกิดจากกระบวนการผลติ ซง่ึ รวมถงึ สารเจือปนที่จาเป็น สาหรับการคงตวั ของสารและสารปนเปือ้ นจากกระบวนการผลติ แตไ่ ม่ รวมตวั ทาละลายท่ีสามารถแยกออกได้โดยไมม่ ผี ลกระทบตอ่ การคงตวั ของสารหรือทาให้องค์ประกอบของสารนนั้ เปลีย่ นแปลงไป

สารเคมีที่เกดิ ขึน้ ในธรรมชาติ(Naturally Occuring Chemicals) หมายถงึ สารเคมีที่สงั เคราะห์โดยพืช สตั ว์ หรือจลุ นิ ทรีย์บางชนิด มีทงั้ เป็น พิษและไมเ่ ป็นพิษ

สารทาความสะอาด แบ่งตามลักษณะการเกดิ ได้เป็ น 2 ประเภท 1. สารทาความสะอาดที่ได้จากธรรมชาติ สว่ นใหญ่ได้จากพืช เช่น นา้ มะนาว นา้ มะขามเปียกนามาใช้ประโยชน์ ในการขดั เครื่องโลหะให้แวววาวขนึ ้ นอกจากนีย้ งั มีเกลอื ซงึ่ มคี ณุ สมบตั ิ สามารถยบั ยงั้ การเตบิ โตของเชือ้ โรค

2. สารทาความสะอาดที่ได้จากการสงั เคราะห์ ได้จากการท่ีมนษุ ย์สงั เคราะห์ขนึ ้ โดยนาสารมาทาปฏิกิริยาเคมีจนเกิดเป็นสารทาความ สะอาด เชน่ สบู่ ยาสฟี ัน ยาสระผม นา้ ยาล้าง จาน นา้ ยาล้างห้องนา้ สารลดแรงตงึ ผิว เป็นตวั ทาให้เกิดฟอง และมีสมบตั ใิ นการชาระล้างไขมนั และคราบสกปรก ตา่ งๆ สารลดแรงตงึ ผวิ ที่นิยมใช้กนั มาก คือ Linear Alkyl Benzene Sulfonate (LAS), Sodium Salt และ Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES)

สารเคมีทใ่ี ช้ปรุงแต่งรสอาหาร สารปรุงแต่งกล่ินรสในอาหารแบ่งออกได้เป็ น 3 ประเภทคือ 1. Flavor หมายถึงสารแตง่ กลนิ่ และรส โดยการรับสารนนั้ ทางปาก (Senses of taste and smell) เป็นสารที่นยิ มใช้ใน อตุ สาหกรรมอาหาร ยา และสินค้าอปุ โภค 2. Fragrance หมายถงึ สารที่ให้ความหอม โดยไม่มีรสชาติเป็นสาร ที่ใช้ในอตุ สาหกรรมเคร่ืองสาอางและสนิ คาอปุ โภค 3. Seasoning หมายถึงสารแตง่ รส ซง่ึ อาจจะให้กลนิ่ หรือไม่ให้กลนิ่ ก็ได้

สารเคมีที่ใช้ในสานักงาน 1. เคร่ืองถ่ายเอกสาร • เครื่องจะคอยปลอ่ ยก๊าซโอโซนท่เี กิดขนึ ้ จากการอดั และปลอ่ ยประจไุ ฟฟ้าท่ลี กู กลงิ ้ กระดาษ และบางสว่ น เกิดจากการปลอ่ ยแสงสีมว่ งทม่ี าจากหลอดไฟพลงั งานสงู ของเคร่ืองถ่ายเอกสาร ซงึ่ อตั ราการสลายตวั จะ ขนึ ้ อยกู่ บั ระยะเวลาอณุ หภมู แิ ละการระบายอากาศในสถานทน่ี นั้ • ความร้อนจากการถ่ายเอกสารเป็นเวลานานในสถานทท่ี ไี่ มม่ กี ารถา่ ยเทอากาศอาการทาให้เกิดการ ระคายเคอื งตอ่ เนือ้ เยือ้ ออ่ นตา่ งๆ ได้มอี าการระคายคอไอ หายใจสนั้ วงิ เวียนและปวดศรี ษะได้ วธิ ีป้องกัน -ถา่ ยเอกสารทกุ ครัง้ ควรปิดฝาครอบให้สนิท หากไมส่ ามารถปิดได้ควรหลกี เลย่ี งการมองที่กระจกต้นฉบบั -ผงหมกึ ทใี่ ช้ล้วนนาไปกาจดั ลงในภาชนะปิดมดิ ชิด - สวมถงุ มือขณะเติมหรือเคล่ือนย้ายผงหมกึ - มกี ารบารุงรักษาและทา ความสะอาดเคร่ืองถ่ายเอกสารเป็นประจา

2. น้ายาลบคาผดิ และกาว เน่ืองจากมีทินเนอร์และสารประกอบอินทรีย์เคมีชนิดต่างๆ ประกอบอย่ไู ด้แก่สาร โทลอู ีน เบนซีน และสไตลีนซ่ึงมีกลิ่นพิเศษเฉพาะและระเหยปะปนในอากาศได้ง่าย อาการก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อตา ผิวหนงั และระบบทางเดินหายใจ รวมทงั้ เกิด อาการวิงเวียน หน้ามืด มีผลกระทบต่อประสาทส่วนกลางและเสียการทรงตวั ได้เม่ือ สดู ดมในระยะสนั้ ทาให้โครโมโซมในเม็ดเลือดผดิ ปกติจนถึงขนั้ เป็นมะเร็งในเมด็ เลือด หญิงมีครรภ์อาจแท้งหรือลกู ออกมาพิการได้หากสดู ดมตดิ ตอ่ กนั เป็นระยะเวลานาน วธิ ีป้องกัน หลีกเลี่ยงการสูดดม และจัดให้มีการระบายอากาศท่ีดีรวมถึงการจัดพืน้ ที่ให้ อากาศถ่ายเทได้ดี

3. เฟอร์นิเจอร์ในสานักงาน เฟอร์นเิ จอร์จากไม้และในพืน้ ท่ีอื่นๆ ที่มีการใช้กาว รวมไปถงึ ผ้าห้มุ เฟอร์นิเจอร์ พรม วสั ดฉุ นวน นา้ ยาทาความสะอาด ยาฆา่ แมลง ซงึ่ มกั พบ สารฟอร์มลั ดีไฮด์ ตกค้างท่ีและอาจมีสารระเหยเป็นพิษ วธิ ีป้องกัน ปัจจบุ นั มีเทคโนโลยีท่ีช่ือวา่ Air Detoxify หรือเรียกวา่ เป็นการ ฟอกอากาศให้บริสทุ ธ์ิ แตใ่ ช้เทคโนโลยีของสีในการดดู สารพิษออก การ เลือกใช้เฟอร์นิเจอร์ ได้รับมาตรฐานในการผลิตและปลอดภยั จากการใช้ สารฟอร์มลั ดีไฮด์ เช่น เฟอร์นิเจอร์ของFlowork เป็นต้น

สารฟอร์มัลดไี ฮด์ ถกู นามาใช้ในอตุ สาหกรรมหลายชนิด รวมถงึ อตุ สาหกรรมออฟฟิศเฟอร์นเิ จอร์ ถ้าได้รับสารระเหย อาจเกิดอาการระคาย เคืองได้ เช่น แสบตาหรือแสบจมกู แตใ่ นระยะยาวจะทาให้เกิดผลเสียกบั ระบบร่างกายตา่ งๆ หรือก่อให้เกิดมะเร็งได้

หลกั การใช้สารเคมอี ย่างถูกต้องและปลอดภัย การใช้ สารเคมีให้ ปลอดภัยมีข้ อควรร้ ูดังต่ อไปนี ้ 1.ควรเลือกใช้สารเคมีให้เหมาะกบั งาน เช่น ไมน่ าผงซกั ฟอกมาทาความสะอาด ภาชนะใสอ่ าหารเพราะอาจมีสารเคมีตกค้างท่ีเป็นอนั ตราย 2.กอ่ นใช้สารเคมีต้องอา่ นสมบตั ิของสารและข้อควรระวงั บนฉลาก รวมถงึ วิธีการใช้ เพื่อให้มีความเข้าใจง่าย 3.ใช้สารเคมีในปริมาณทเ่ี หมาะสมและไมท่ งิ ้ สารเคมีในท่สี าธารณะ ควรแยกทงิ ้ เพ่ือให้เจ้าหน้าที่เกบ็ ไปทาลายได้อยา่ งถกู ต้อง 4.ไมส่ มั ผสั ชิม หรือดมกลิน่ สารเคมีที่เป็นอนั ตรายโดยตรง

จบการนาเสนอ