บทความออนซอนผ้าไหมมัดหมี่ลายแคนแก่นคูน

ออนซอนผ้าไหมมัดหมีล่ ายแคนแกน่ คูน สาหรับขอนแก่นก็เป็นเช่นเมืองอ่ืน ๆ ใน อาพล ทะนงอาจ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทยที่การทาผ้า มดั หม่ีเป็นศลิ ปะการทอผ้าพื้นเมืองชนิดหน่ึงท่ีนิยม นสิ ติ ฝึกประสบการณ์วชิ าชีพ สาขาวชิ าภาษาไทย ทากันมานาน ชาวบา้ นจะใชเ้ วลาว่างจากการทานา คณะมนษุ ยศาสตร์และสังคมศาสตร์ และการเก็บเกี่ยวมาทอผ้าไว้ใช้ในครัวเรือน หรือ มหาวทิ ยาลัยมหาสารคาม ทอผ้าเอาไว้ใช้ในงานประเพณีต่าง ๆ กระทั่งในยุค หลัง ๆ มีการนาผ้าท่ีเหลือใช้เองมาจาหน่าย คนรู้จักเมืองขอนแก่นก็ต้องรู้จักผ้าไหม จนหลายพื้นท่ีการทอผ้ากลายมาเป็นรายได้หลัก ขอนแก่น และ “ผ้าไหมเมอื งขอนแก่นก็ต้องผ้าไหม แทนการทานาอาชีพแต่ด้ังเดิม อ. ช นบท ข อ ง อ า เ ภ อ ช น บ ท ”ค า ก ล่ า ว นี้ แ ส ด ง ใ ห้ เ ห็ น ถึ ง จ. ขอนแก่น เป็นหนึ่งในอาเภอที่ขึ้นชื่อเร่ือง ช่ือเสียงของผ้าไหมเมืองขอนแก่นซ่ึงมีความวิจิตร “ผ้าไหมมัดหมี่” และ “ช่างทอผ้า” ความเป็นมา งดงามประณีตและสะท้อนให้เห็นถึงความคิด เริ่มจากการทอผ้าใช้เองในครัวเรือน ก่อนจะมีการ สร้างสรรค์ในการออกแบบลวดลายและสีสันของ ร ว ม ก ลุ่ ม ท า ข า ย แ ล ะ พั ฒ น า จ น ก ล า ย ม า เ ป็ น ผ้าไหมของอาเภอชนบทที่มีความโดดเด่นและ “ผ้าไหมมัดหม่ี” ท่ีโด่งดัง กระทั่งล่าสุด ขอนแก่น แตกตา่ งจากผา้ ไหมจากแหลง่ อืน่ และภายในอาเภอ ไ ด้ รั บ ก า ร ป ร ะ ก า ศ อ ย่ า ง เ ป็ น ท า ง ก า ร จ า ก ส ภ า ช น บ ท ไ ด้ มี ก า ร จั ด ต้ั ง ก ลุ่ ม ผ ลิ ต ผ้ า ไ ห ม ข้ึ น ม า หัตถกรรมโลกให้เป็น “เมืองแห่งผ้ามัดหม่ี” หรือ หลากหลายกลุม่ ในแต่ละตาบล และแต่ละกลุ่มต่าง “นครแห่งผ้ามัดหม่ี” โดยในการให้การรับรอง ก็ได้นาองค์ความรู้ของตนที่สืบทอดมาต้ังแต่สมัย พจิ ารณาจากขอ้ มูลเชงิ ประวตั คิ วามเป็นมาของการ บรรพบรุ ุษมารวมกันในลักษณะของกลุ่มทอผ้าไหม ทอผ้าไหมมัดหม่ี วัตถุดิบท่ีใช้ มาตรฐาน และการ มัดหมี่ตัวอย่างเช่นที่ตาบลศรีบุญเรืองได้มีการผลิต ยอมรับใน “ผา้ มัดหม่ี” ของเมือง สาหรับขอนแก่น ผ้าไหมมัดหม่ีมาแต่ช้านาน โดยมีการผลิตผ้าไหม ก็เป็นเช่นเมืองอ่ืน ๆ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มัดหม่ีทุกข้ันตอนเริ่มตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และ ของ ไท ยที่ กา รท าผ้ ามั ดห ม่ีเ ป็น ศิล ปะ กา รท อผ้ า ไดร้ ับรางวัล จากการประกวดมากมาย พื้นเมืองชนิดหนึ่งที่นิยมทากันมานาน ชาวบ้านจะ ใช้เวลาว่างจากการทานาและการเก็บเกี่ยวมาทอ ผ้าไว้ใช้ในครัวเรือน หรือทอผ้าเอาไว้ใช้ในงาน ประเพณีต่าง ๆ กระท่ังในยุคหลัง ๆ มีการนาผ้าที่ เหลือใช้เองมาจาหน่าย จนหลายพื้นท่ีการทอผ้า กลายมาเป็นรายได้หลักแทนการทานาอาชีพแต่

ด้งั เดมิ อ. ชนบท จ. ขอนแก่น เป็นหนึ่งในอาเภอที่ ลายขันหมากเบ็ง ลายนาคเก้ียว จึงมีการจาแนก ขึ้นช่ือเรื่อง “ผ้าไหมมัดหมี่”และ“ช่างทอผ้า” ลายหม่ีพืน้ ฐานหรอื แมล่ ายได้ 7 ลายคือ ลายหม่ีข้อ ความเป็นมาเริ่มจากการทอผ้าใช้เองในครัวเรือน ลายหม่ีโคม ลายหม่ีบักจับ ลายหมี่ดอกแก้ว ก่อนจะมีการรวมกลุ่มทาขายและพัฒนาจนกลาย ล า ย ห มี่ ก ง ล า ย ห ม่ี ข อ แ ล ะ ล า ย ห มี่ ใ บ ไ ผ่ มาเป็น “ผ้าไหมมัดหม่ี” ท่ีโด่งดังกระทั่งล่าสุด โดยแม่แบบลายเหล่านี้ยังมีการต่อยอดนามา ขอนแก่นได้รับการประกาศอย่างเป็นทางการจาก ออกแบบลวดลายให้ร่วมสมัยและสร้างสรรค์ สภาหัตถกรรมโลกให้เป็น “เมืองแห่งผ้ามัดหม่ี” ลายใหมเ่ พอ่ื ตอบรับตลาดทีก่ ว้างขึน้ เรือ่ ย ๆ หรือ “นครแห่งผ้ามดั หมี่” โดยในการให้การรับรอง พจิ ารณาจากขอ้ มลู เชิงประวตั ิความเป็นมาของการ ขณะเดยี วกนั ผวู้ ่าราชการจังหวัดขอนแก่น ทอผ้าไหมมัดหมี่ วัตถุดิบท่ีใช้ มาตรฐาน และการ ยังได้เสนอแนวคิดร่วมกับปราชญช์ าวบ้านผ้าทอมือ ยอมรบั ใน “ผา้ มดั หมี่” ของเมอื งขอนแกน่ พัฒนาลวดลายผ้าประจาจังหวัด พร้อมกับจัด ประกวดตั้งชื่อ ได้ชื่อลายว่า “ลายแคน แก่นคูน” รปู ภาพจาก : http://wesmilemagazine.com อนั เป็นลายสะทอ้ น 7 อตั ลักษณ์ของเมืองขอนแก่น ความงดงามของผ้ามัดหม่ีจังหวัดขอนแก่น คือ ลายแคน สัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์, ลายโคม การสืบทอดภูมิปัญญาวัฒนธรรม, ลายกง ซ่ึงได้รับการประกาศจากสภาหัตถกรรมโลกให้เป็น อาณาเขตท่ีได้รับการอารักขาให้เกิดความม่ันคง เ มื อ ง หั ต ถ ก ร ร ม โ ล ก แ ห่ ง ผ้ า มั ด ห มี่ ป ร ะ จ า ปี ปลอดภัยตลอดไป และลายบักจับหรือหมากจับ พ.ศ. 2561 น้ัน ถือเป็นความภาคภูมิใจของ คือความรัก ความสามัคคีของชาวขอนแก่น โดย ช า ว ข อ น แ ก่ น อั น เ กิ ด จ า ก ค ว า ม ร่ ว ม มื อ ข อ ง ท่ีมาของช่ือน้ันมาจาก แคน-เสียงแห่งมนต์เสน่ห์ ท้ังภาครัฐและเอกชน ลวดลายผ้ามัดหม่ีขอนแก่น ของขอนแก่น แก่น-มหานครขอนแก่น และ ส่วนใหญ่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากสิ่งท่ีพบเห็น หมายถึงแก่นแท้อันเป็นที่มาของลาย และคูน- ในชีวิตประจาวันอย่างพืช สัตว์ เครื่องมือเคร่ืองใช้ ตน้ ไมข้ องพระราชา ดอกไม้ประจาจังหวัดขอนแก่น และความเช่ือทางศาสนา เช่น ลายกง ลายโคม ซ่ึงนับต้ังแต่เกิดลายผ้าประจาจังหวัดขึ้นเมื่อ ลายหมากจับ ลายดอกคูน ลายขอพระเทพ ปีทีผ่ ่านมา ก็ไดก้ ลายเปน็ ลายยอดนิยม

รูปภาพจาก : https://qsds.go.th/newqssckkm ของผ้าไหมเผยแพร่สู่สายตาประชาชน ทั้งชาวไทย และชาวต่างประเทศ และยังเป็นการพัฒนา จากผ้าไหมหัตถกรรมทามือท่ีมีอัตลักษณ์ คุณภาพผลิตภณั ฑใ์ หม้ มี าตรฐานเป็นท่ีต้องการของ อันโดดเด่นของชาวจังหวัดขอนแก่นท่ีมีการพัฒนา ตลาดท้ังภายในและภายนอก เป็นการส่งเสริมการ ส่ลู ายประจาจังหวัดขอนแก่นคือลายแคนแก่นคูนก็ ท่องเที่ยว สร้างรายได้ กระตุ้นการลงทุน มีการผลกั ดนั และได้รับแรงสนบั สนุนจากท้ังภาครัฐ การประชาสัมพันธ์เผยแพร่ผ้าไหมและผลิตภัณฑ์ และภาคเอกชนสู่แฟชั่นโชว์ กับ แฟช้ัน “ออนซอน จากไหม ซ่ึงเป็นเอกลักษณ์คู่กับจังหวัดขอนแก่น ผ้าไหม” ในงานเทศกาลใหม่นานาชาติ ประเพณี มายาวนาน เพ่ือสร้างความมั่นคง มั่งคั่งทาง ผูกเสี่ยว งานกาชาดจังหวัดขอนแก่นและงาน เศรษฐกิจ จังหวัดขอนแก่น ขอนแก่นซอฟพาวเวอร์ประจาปี 2565 ในการเดิน แฟชั่นโชว์ “ออนซอนผ้าไหม วิถีไทขอนแก่น” รปู ภาพจาก : https://www.77kaoded.com ภายในงานเทศกาลไหมนานาชาติฯ ประจาปี 2565 เพ่ือประชาสัมพันธ์การเป็นเมืองหัตถกรรม โลกแห่งผ้ามัดหมี่และเป็นการแสดงถึงพลังชุมชน ในพ้ืนที่จังหวัดขอนแก่น ที่สามารถตอบโจทย์ ทุกความต้องการเรอ่ื งผา้ พรอ้ มเดนิ หน้าเข้าสู่ตลาด นานาชาติแบบครบวงจร รวมไปถึงเป็นการ สนบั สนุน สง่ เสริมการท่องเท่ียวของจังหวัด การนา จังหวัดให้ก้าวสู่การเป็นศูนย์กลางแห่งแฟชั่น ผ้าไหม และการพฒั นาผ้าไหม ผา้ พ้ืนเมอื ง ให้ก้าวสู่ สากล ด้วยการนาคุณค่าของวัฒนธรรมความเป็น ไทย เอกลักษณ์และความงดงาม ความสวยงาม

อา้ งอิงข้อมูล หทยั รตั น์ บุณยรตั พนั ธุ์ เงนิ ทอง. (2559). ปญั หา ของกลุม่ ผลิตผา้ ไหมมัดหมใ่ี นตาบลศรบี ุญเรือง อาเภอชนบท จังหวดั ขอนแก่น. วารสารการ บริหารทอ้ งถิ่น, 9 (1), 100-117 เทยี่ วอสี าน. ผ้ามดั หม่ีลายแคนแกน่ คูน กลุ่ม วิสาหกิจชุมชนผา้ ไหมมดั หมี่บา้ นหวั ฝาย จ. ขอนแก่น [ออนไลน์] สบื ค้นจาก http://i- san.tourismthailand.org เมอื่ วนั ที่ 12 ธนั วาคม 2565 Piyalak Nakayodhin. ผ้ามดั หมี่ขอนแก่น งาม ผา้ ไทย ลือไกลไปทัว่ โลก [ออนไลน์] สืบค้นจาก http://wesmilemagazine.com เมือ่ วนั ท่ี 12 ธนั วาคม 2565 77 ข่าวเดด็ . แฟช่นั “ออนซอนผ้าไหม” ในงาน เทศกาลไหมนานาชาติ ประเพณผี กู เสย่ี ว งาน กาชาดจังหวัดขอนแกน่ และงานขอนแกน่ ซอฟต์ พาวเวอร์ ประจาปี 2565. [ออนไลน์] สบื คน้ จาก https://www.77kaoded.com เม่ือวันที่ 12 ธนั วาคม 2565