SÁCH EBOOK TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI 3

52 C¸ Bµi KÓ tªn mét sè loµi c¸ mµ b◊n biÕt. - ChØ vµ nãi tªn c¸c bé phËn bªn ngoµi cña c¸. - Nªu mét sè ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau cña nh÷ng loµi c¸ cã trong h˘nh. Loµi nµo sèng ë n√íc ngät, loµi nµo sèng ë n√íc mÆn ? 1 C¸ vµng 2 C¸ chp 3 C¸ r« phi 4 C¸ qu¶ 100

5 C¸ chim 6 C¸ ngõ 7 C¸ ®uèi 8 C¸ mËp VÏ, t« mµu vµ ghi chó c¸c bé phËn bªn ngoµi cña con c¸ mµ b◊n th˙ch. - C¸ lµ ®éng vËt cã x√¬ng sèng, sèng d√íi n√íc, thë b»ng mang. C¬ thÓ chóng th√êng cã v¶y, cã v©y. - PhÇn lín c¸c loµi c¸ ®√îc sö dông lµm thøc ¨n. S√u tÇm tranh ¶nh vÒ c¸c loµi c¸ vµ c¸c ho◊t ®éng nu«i, ®¸nh bflt, chÕ biÕn c¸. 101

53 Chim Bµi - ChØ vµ nãi tªn c¸c bé phËn bªn ngoµi cña nh÷ng loµi chim cã trong h˘nh. Loµi nµo biÕt bay, loµi nµo biÕt b¬i, loµi nµo ch◊y nhanh ? - Nªu mét sè ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau cña nh÷ng loµi chim cã trong h˘nh. 1 §◊i bµng 2 Ho◊ mi 3 VÑt 4 C«ng 5 Ngçng 102

6 Chim c¸nh côt 7 Chim hót mËt Chim lµ ®éng vËt cã x√¬ng sèng. TÊt c¶ c¸c loµi chim ®Òu cã l«ng vò, cã má, hai c¸nh vµ hai ch©n. S√u tÇm tranh ¶nh vÒ c¸c loµi chim. 8 “Bflt ch√íc tiÕng chim hãt”. §µ ®iÓu 103

54 Thó Bµi ChØ vµ nãi tªn mét sè bé phËn bªn ngoµi cña mét sè loµi thó cã trong h˘nh. Nªu mét vµi ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a chóng. 1 Tr©u 2 Bß s÷a 3 Ngùa 104

4 Lîn 5 Dª Nªu nh÷ng lîi ˙ch cña viÖc nu«i lîn, tr©u, bß,... Nh÷ng ®éng vËt cã c¸c ®Æc ®iÓm nh√ cã l«ng mao, ®Î con, nu«i con b»ng s÷a ®√îc gäi lµ thó hay ®éng vËt cã vó. VÏ, t« mµu vµ ghi chó c¸c bé phËn bªn ngoµi cña mét loµi thó nhµ mµ b◊n th˙ch. S√u tÇm tranh ¶nh vÒ mét sè loµi thó nhµ. 105

55 Thó (tiÕp theo) Bµi Chän mét sè con vËt cã trong h˘nh, nªu mét vµi ®iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau gi÷a chóng. 1 S√ tö 2 KhØ 3 D¬i 4 Tª gi¸c 106

5 H√¬u sao 6 Chã rõng 7 GÊu Bflc cùc 8 Thá rõng VÏ, t« mµu vµ ghi chó c¸c bé phËn bªn ngoµi cña mét loµi thó rõng mµ b◊n th˙ch. Nªu ®Æc ®iÓm chung cña c¸c loµi thó cã trong h˘nh. Chóng th√êng sèng ë ®©u ? T◊i sao kh«ng ®√îc s¨n bflt mµ cÇn ph¶i b¶o vÖ chóng ? S√u tÇm tranh ¶nh hoÆc th«ng tin vÒ thó rõng vµ c¸c ho◊t ®éng b¶o vÖ chóng. 107

56-57Thùc hµnh : §i th¨m thiªn nhiªn Bµi VÏ hoÆc ghi l◊i tªn vµ mét sè ®Æc ®iÓm cña c¸c c©y mµ b◊n ®· quan s¸t ®√îc khi ®i th¨m thiªn nhiªn. 1 Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña c©y xanh. 108

VÏ hoÆc ghi l◊i tªn vµ mét sè ®Æc ®iÓm cña c¸c con vËt mµ b◊n ®· quan s¸t ®√îc khi ®i th¨m thiªn nhiªn. 2 Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña ®éng vËt. 109

58 MÆt Trêi Bµi - V˘ sao ban ngµy kh«ng cÇn ®Ìn mµ chóng ta vÉn nh˘n râ mäi vËt ? - Khi ®i ra ngoµi trêi nflng, b◊n thÊy nh√ thÕ nµo ? T◊i sao ? 1 Nªu v˙ dô vÒ vai trß cña MÆt Trêi ®èi víi con ng√êi, ®éng vËt vµ thùc vËt. MÆt Trêi võa chiÕu s¸ng, võa to¶ nhiÖt. Nhê cã MÆt Trêi, c©y cá xanh t√¬i, ng√êi vµ ®éng vËt khoÎ m◊nh. 110

2 3 4 Pin MÆt Trêi Con ng∂êi sö dông ¸nh s¸ng vµ nhiÖt cña MÆt Trêi vµo nh÷ng viÖc g˘ trong cuéc sèng h»ng ngµy ? Gia ®˘nh b◊n ®· sö dông ¸nh s¸ng vµ nhiÖt cña MÆt Trêi ®Ó lµm g˘ ? 111

Tr¸i §Êt 59 Qu¶ ®˚a cÇu Bµi Tr¸i §Êt cã h˘nh g˘ ? 1 ¶nh chôp Tr¸i §Êt tõ tµu vò trô Trôc Cùc Bflc Bflc b¸n cÇu X˙ch ®◊o Nam b¸n cÇu Cùc Nam Gi¸ ®ì 2 Qu¶ ®˚a cÇu Dùa vµo h˘nh 2, h·y chØ trªn qu¶ ®˚a cÇu : cùc Bflc, cùc Nam, x˙ch ®◊o, Bflc b¸n cÇu, Nam b¸n cÇu vµ trôc cña qu¶ ®˚a cÇu. 112

- §Æt qu¶ ®˚a cÇu trªn bµn, cho biÕt trôc cña nã ®øng th⁄ng hay nghiªng so víi mÆt bµn ? - NhËn xt vÒ mµu sflc trªn bÒ mÆt qu¶ ®˚a cÇu. 3 - Tr¸i §Êt rÊt lín vµ cã h˘nh cÇu. - Qu¶ ®˚a cÇu lµ m« h˘nh thu nhá cña Tr¸i §Êt. Nã gióp ta h˘nh dung ®∂îc h˘nh d◊ng, ®é nghiªng vµ bÒ mÆt Tr¸i §Êt. 113

60 Sù chuyÓn ®éng cña Tr¸i §Êt Bµi 1 Nh˘n tõ cùc Bflc xuèng, Tr¸i §Êt quay quanh m˘nh nã theo h∂íng cïng chiÒu hay ng∂îc chiÒu kim ®ång hå ? 2 §Æt qu¶ ®˚a cÇu tr∂íc mÆt sao cho trôc cña nã h∂íng cùc Bflc vÒ ph˙a b◊n. §¸nh dÊu mét ®iÓm trªn qu¶ ®˚a cÇu. Tõ tõ quay qu¶ ®˚a cÇu ng∂îc chiÒu kim ®ång hå cho ®Õn lóc ®iÓm ®¸nh dÊu trë vÒ chç cò. 114

3 ChØ h∂íng chuyÓn ®éng cña Tr¸i §Êt quanh m˘nh nã vµ h∂íng chuyÓn ®éng cña Tr¸i §Êt quanh MÆt Trêi trong h˘nh trªn. Tr¸i §Êt võa tù quay quanh m˘nh nã, võa chuyÓn ®éng quanh MÆt Trêi. “Tr¸i §Êt quay”. 115

Tr¸i §Êt lµ mét hµnh tinh trong 61 hÖ MÆt Trêi Bµi Tr¸i §Êt 1 S¬ ®å c¸c hµnh tinh trong hÖ MÆt Trêi - Trong hÖ MÆt Trêi cã mÊy hµnh tinh ? - Tõ MÆt Trêi ra xa dÇn, Tr¸i §Êt lµ hµnh tinh thø mÊy ? 116

2 Trong hÖ MÆt Trêi, hµnh tinh nµo cã sù sèng ? - Tr¸i §Êt chuyÓn ®éng quanh MÆt Trêi nªn ®∂îc gäi lµ hµnh tinh. - Cã 8 hµnh tinh kh«ng ngõng chuyÓn ®éng quanh MÆt Trêi, chóng cïng víi MÆt Trêi t◊o thµnh hÖ MÆt Trêi. - Trong hÖ MÆt Trêi, Tr¸i §Êt lµ hµnh tinh cã sù sèng. 117

62 MÆt Tr¨ng lµ vÖ tinh cña Tr¸i §Êt Bµi - ChØ trªn h˘nh : MÆt Trêi, Tr¸i §Êt, MÆt Tr¨ng vµ h∂íng chuyÓn ®éng cña MÆt Tr¨ng quanh Tr¸i §Êt. - NhËn xt vÒ ®é lín cña MÆt Trêi, Tr¸i §Êt vµ MÆt Tr¨ng. 1 - MÆt Tr¨ng chuyÓn ®éng quanh Tr¸i §Êt nªn ®∂îc gäi lµ vÖ tinh cña Tr¸i §Êt. - Tr¸i §Êt lín h¬n MÆt Tr¨ng, cßn MÆt Trêi lín h¬n Tr¸i §Êt nhiÒu lÇn. - Trªn MÆt Tr¨ng kh«ng cã kh«ng kh˙, n∂íc vµ sù sèng. 118

VÏ s¬ ®å d∂íi ®©y råi ®¸nh mòi tªn chØ h∂íng chuyÓn ®éng cña MÆt Tr¨ng quanh Tr¸i §Êt. Tr¸i §Êt MÆt Tr¨ng 2 “MÆt Tr¨ng chuyÓn ®éng quanh Tr¸i §Êt”. 119

63Ngµy vµ ®ªm trªn Tr¸i §Êt Bµi 1 T◊i sao bãng ®Ìn kh«ng chiÕu s¸ng ®∂îc toµn bé bÒ mÆt qu¶ ®˚a cÇu ? Dïng ngän ®Ìn (nÕn) t∂îng tr∂ng cho MÆt Trêi, qu¶ ®˚a cÇu t∂îng tr∂ng cho Tr¸i §Êt, ®¸nh dÊu mét ®iÓm A bÊt k˘ trªn qu¶ ®˚a cÇu. §Æt ngän ®Ìn vµ qu¶ ®˚a cÇu trong phßng tèi. Quay tõ tõ qu¶ ®˚a cÇu theo chiÒu quay cña Tr¸i §Êt. Quan s¸t ®iÓm A lÇn l∂ît ®i vµo vµ ®i ra khái vïng ®∂îc chiÕu s¸ng. 120

2 PhÇn Tr¸i §Êt ®ang h∂íng vÒ MÆt Trêi ®∂îc chiÕu s¸ng, phÇn cßn l◊i b˚ tèi - Kho¶ng thêi gian phÇn Tr¸i §Êt ®∂îc MÆt Trêi chiÕu s¸ng lµ ban ngµy, phÇn cßn l◊i kh«ng ®∂îc chiÕu s¸ng lµ ban ®ªm. - Do Tr¸i §Êt lu«n tù quay quanh m˘nh nã, nªn mäi n¬i trªn Tr¸i §Êt ®Òu lÇn l∂ît cã ngµy vµ ®ªm kÕ tiÕp nhau kh«ng ngõng. - Thêi gian ®Ó Tr¸i §Êt quay ®∂îc mét vßng quanh m˘nh nã lµ mét ngµy. Mét ngµy cã 24 giê. H·y t∂ëng t∂îng, nÕu Tr¸i §Êt ngõng quay quanh m˘nh nã th˘ ngµy vµ ®ªm trªn Tr¸i §Êt sÏ nh∂ thÕ nµo ? 121

64N¨m, th¸ng vµ mïa Bµi - Mét n¨m cã bao nhiªu ngµy, bao nhiªu th¸ng vµ mÊy mïa ? - Khi chuyÓn ®éng ®∂îc mét vßng quanh MÆt Trêi th˘ Tr¸i §Êt ®· tù quay quanh m˘nh nã ®∂îc bao nhiªu vßng ? 1 122

- Thêi gian ®Ó Tr¸i §Êt chuyÓn ®éng mét vßng quanh MÆt Trêi lµ mét n¨m. - Khi chuyÓn ®éng, trôc Tr¸i §Êt bao giê còng nghiªng vÒ mét ph˙a. Trong mét n¨m cã mét thêi gian Bflc b¸n cÇu nghiªng vÒ ph˙a MÆt Trêi. Thêi gian ®ã ë Bflc b¸n cÇu lµ mïa hÌ, cßn ë Nam b¸n cÇu lµ mïa ®«ng. Ng∂îc l◊i, khi ë Nam b¸n cÇu lµ mïa hÌ th˘ ë Bflc b¸n cÇu lµ mïa ®«ng. - Kho¶ng thêi gian chuyÓn gi÷a mïa h◊ sang mïa ®«ng lµ mïa thu, gi÷a mïa ®«ng sang mïa h◊ lµ mïa xu©n. H◊ Th¸ng 6 A §«ng Th¸ng 12 B Xu©n Th¸ng 3 D Thu Th¸ng 9 C 2 Trong c¸c v˚ tr˙ A, B, C, D cña Tr¸i §Êt trªn h˘nh vÏ, v˚ tr˙ nµo thÓ hiÖn Bflc b¸n cÇu ®ang lµ mïa xu©n, mïa h◊, mïa thu, mïa ®«ng ? “Xu©n, h◊, thu, ®«ng”. 123

65C¸c ®íi kh˙ hËu Bµi ChØ vµ nãi tªn c¸c ®íi kh˙ hËu ë Bflc b¸n cÇu vµ Nam b¸n cÇu. Cùc Bflc Hµn ®íi «n ®íi NhiÖt ®íi «n ®íi Hµn ®íi Cùc Nam 1 H·y chØ trªn qu¶ ®˚a cÇu v˚ tr˙ c¸c ®íi kh˙ hËu : nhiÖt ®íi, «n ®íi, hµn ®íi. 124

Mçi b¸n cÇu ®Òu cã ba ®íi kh˙ hËu : nhiÖt ®íi, «n ®íi vµ hµn ®íi. - NhiÖt ®íi : th∂êng nãng quanh n¨m. - «n ®íi : «n hoµ, cã ®ñ bèn mïa. - Hµn ®íi : rÊt l◊nh. ë hai cùc cña Tr¸i §Êt quanh n¨m n∂íc ®ãng b¨ng. H·y chØ trªn qu¶ ®˚a cÇu v˚ tr˙ cña ViÖt Nam vµ cho biÕt n∂íc ta n»m ë ®íi kh˙ hËu nµo. 2 “T˘m v˚ tr˙ c¸c ®íi kh˙ hËu”. 125

66BÒ mÆt Tr¸i §Êt Bµi ChØ trªn h˘nh chç nµo lµ ®Êt, chç nµo lµ n∂íc. 1 2 B◊n h·y quan s¸t bÒ mÆt qu¶ ®˚a cÇu vµ cho biÕt n∂íc hay ®Êt chiÕm phÇn lín h¬n trªn bÒ mÆt Tr¸i §Êt. - Trªn bÒ mÆt Tr¸i §Êt cã chç lµ ®Êt, cã chç lµ n∂íc. N∂íc chiÕm phÇn lín bÒ mÆt Tr¸i §Êt. - Nh÷ng khèi ®Êt liÒn lín trªn bÒ mÆt Tr¸i §Êt gäi lµ lôc ®˚a. PhÇn lôc ®˚a ®∂îc chia thµnh 6 ch©u lôc. - Nh÷ng kho¶ng n∂íc réng mªnh m«ng bao bäc phÇn lôc ®˚a gäi lµ ®◊i d∂¬ng. Trªn bÒ mÆt Tr¸i §Êt cã 4 ®◊i d∂¬ng. 126

Bflc B¨ng D∂¬ng Ch©u ¢u Ch©u §◊i Ch©u ¸ Th¸i T©y B˘nh Th¸i D∂¬ng Ch©u Phi D∂¬ng B˘nh D∂¬ng MÜ Ên §é Ch©u D∂¬ng §◊i D∂¬ng Ch©u Nam Cùc 3 L∂îc ®å c¸c ch©u lôc vµ c¸c ®◊i d∂¬ng - ChØ vµ nãi tªn c¸c ch©u lôc vµ c¸c ®◊i d∂¬ng trªn l∂îc ®å. - ViÖt Nam n»m ë ch©u lôc nµo ? “T˘m v˚ tr˙ c¸c ch©u lôc vµ c¸c ®◊i d∂¬ng”. 127

67BÒ mÆt lôc ®˚a Bµi - ChØ trªn h˘nh chç nµo mÆt ®Êt nh« cao, chç nµo b»ng ph⁄ng, chç nµo cã n∂íc. - N∂íc suèi, n∂íc s«ng th∂êng ch¶y ®i ®©u ? Suèi S«ng BiÓn 1 128

Trong c¸c h˘nh sau, h˘nh nµo thÓ hiÖn : suèi, s«ng, hå ? 23 4 KÓ tªn mét sè con s«ng hoÆc hå mµ b◊n biÕt. BÒ mÆt lôc ®˚a cã chç nh« cao (®åi, nói), cã chç b»ng ph⁄ng (®ång b»ng, cao nguyªn), cã nh÷ng dßng n∂íc ch¶y (s«ng, suèi) vµ nh÷ng n¬i chøa n∂íc (ao, hå),... 129

68 BÒ mÆt lôc ®˚a (tiÕp theo) Bµi Trong c¸c h˘nh sau, h˘nh nµo thÓ hiÖn : ®åi, nói ? 12 Nªu sù kh¸c nhau gi÷a ®åi vµ nói ? Cao nguyªn §ång b»ng 3 4 M« h˘nh thÓ hiÖn ®ång b»ng vµ cao nguyªn 5 - Dùa vµo h˘nh 4, so s¸nh ®é cao gi÷a ®ång b»ng vµ cao nguyªn. - BÒ mÆt ®ång b»ng vµ cao nguyªn gièng nhau ë ®iÓm nµo ? - Nói th∂êng cao h¬n ®åi vµ cã ®Ønh nhän, s∂ên dèc ; cßn ®åi cã ®Ønh trßn, s∂ên tho¶i. - §ång b»ng vµ cao nguyªn ®Òu t∂¬ng ®èi b»ng ph⁄ng, nh∂ng cao nguyªn cao h¬n ®ång b»ng vµ cã s∂ên dèc. VÏ h˘nh m« t¶ ®åi, nói, ®ång b»ng vµ cao nguyªn. 130

«n tËp vµ kiÓm tra häc k˘ II : Tù nhiªn 69-70Bµi B◊n sèng ë miÒn nói, ®ång b»ng hay cao nguyªn ? Cïng b◊n trong nhãm vÏ vµ t« mµu c¶nh thiªn nhiªn ë quª h∂¬ng m˘nh. Hoµn thµnh b¶ng d∂íi ®©y vµo vë : Tªn nhãm Tªn con vËt §Æc ®iÓm ®éng vËt Muçi C«n trïng T«m, cua C¸ Chim Thó “Thi kÓ tªn c¸c c©y cã mét trong c¸c ®Æc ®iÓm sau : th©n ®øng, th©n leo, th©n bß, rÔ cäc, rÔ chïm, rÔ phô, rÔ cñ,...”. 131

Môc lôc Trang Con ng∂êi vµ søc khoÎ Bµi 1. Ho◊t ®éng thë vµ c¬ quan h« hÊp ...................................................4 bµi 2. Nªn thë nh∂ thÕ nµo ? .....................................................................6 Bµi 3. VÖ sinh h« hÊp.................................................................................8 Bµi 4. Phßng bÖnh ®∂êng h« hÊp.............................................................10 Bµi 5. BÖnh lao phæi.................................................................................12 Bµi 6. M¸u vµ c¬ quan tuÇn hoµn ...........................................................14 Bµi 7. Ho◊t ®éng tuÇn hoµn .....................................................................16 Bµi 8. VÖ sinh c¬ quan tuÇn hoµn ............................................................18 Bµi 9. Phßng bÖnh tim m◊ch ....................................................................20 Bµi 10. Ho◊t ®éng bµi tiÕt n∂íc tiÓu..........................................................22 Bµi 11. VÖ sinh c¬ quan bµi tiÕt n∂íc tiÓu ................................................24 Bµi 12. C¬ quan thÇn kinh .........................................................................26 Bµi 13. Ho◊t ®éng thÇn kinh ......................................................................28 Bµi 14. Ho◊t ®éng thÇn kinh (tiÕp theo) ....................................................30 Bµi 15. VÖ sinh thÇn kinh...........................................................................32 Bµi 16. VÖ sinh thÇn kinh (tiÕp theo).........................................................34 Bµi 17-18. «n tËp : Con ng∂êi vµ søc khoÎ....................................................36 X· héi Bµi 19. C¸c thÕ hÖ trong mét gia ®˘nh .......................................................38 Bµi 20. Hä néi, hä ngo◊i ............................................................................40 Bµi 21-22. Thùc hµnh : Ph©n t˙ch vµ vÏ s¬ ®å mèi quan hÖ hä hµng.............42 Bµi 23. Phßng ch¸y khi ë nhµ ....................................................................44 Bµi 24. Mét sè ho◊t ®éng ë tr∂êng............................................................46 Bµi 25. Mét sè ho◊t ®éng ë tr∂êng (tiÕp theo) ..........................................48 Bµi 26. Kh«ng ch¬i c¸c trß ch¬i nguy hiÓm ..............................................50 Bµi 27-28. TØnh (thµnh phè) n¬i b◊n ®ang sèng ..............................................52 Bµi 29. C¸c ho◊t ®éng th«ng tin liªn l◊c....................................................56 Bµi 30. Ho◊t ®éng n«ng nghiÖp .................................................................58 Bµi 31. Ho◊t ®éng c«ng nghiÖp, th∂¬ng m◊i.............................................60 Bµi 32. Lµng quª vµ ®« th˚.........................................................................62 Bµi 33. An toµn khi ®i xe ®◊p ....................................................................64 Bµi 34-35. «n tËp vµ kiÓm tra häc k˘ I............................................................66 Bµi 36. VÖ sinh m«i tr∂êng........................................................................68 132

Bµi 37. VÖ sinh m«i tr∂êng (tiÕp theo) .......................................................70 Bµi 38. VÖ sinh m«i tr∂êng (tiÕp theo) .......................................................72 Bµi 39. «n tËp : X· héi................................................................................74 Tù nhiªn Bµi 40. Thùc vËt ..........................................................................................76 Bµi 41. Th©n c©y..........................................................................................78 Bµi 42. Th©n c©y (tiÕp theo) ........................................................................80 Bµi 43. RÔ c©y..............................................................................................82 Bµi 44. RÔ c©y (tiÕp theo)............................................................................84 Bµi 45. L¸ c©y..............................................................................................86 Bµi 46. Kh¶ n¨ng k˘ diÖu cña l¸ c©y............................................................88 Bµi 47. Hoa ..................................................................................................90 Bµi 48. Qu¶ ..................................................................................................92 Bµi 49. §éng vËt..........................................................................................94 Bµi 50. C«n trïng.........................................................................................96 Bµi 51. T«m, cua..........................................................................................98 Bµi 52. C¸ ..................................................................................................100 Bµi 53. Chim..............................................................................................102 Bµi 54. Thó ................................................................................................104 Bµi 55. Thó (tiÕp theo)...............................................................................106 Bµi 56-57. Thùc hµnh : §i th¨m thiªn nhiªn ..................................................108 Bµi 58. MÆt Trêi ........................................................................................110 Bµi 59. Tr¸i §Êt. Qu¶ ®˚a cÇu....................................................................112 Bµi 60. Sù chuyÓn ®éng cña Tr¸i §Êt .......................................................114 Bµi 61. Tr¸i §Êt lµ mét hµnh tinh trong hÖ MÆt Trêi................................116 Bµi 62. MÆt Tr¨ng lµ vÖ tinh cña Tr¸i §Êt ................................................118 Bµi 63. Ngµy vµ ®ªm trªn Tr¸i §Êt ...........................................................120 Bµi 64. N¨m, th¸ng vµ mïa .......................................................................122 Bµi 65. C¸c ®íi kh˙ hËu .............................................................................124 Bµi 66. BÒ mÆt Tr¸i §Êt.............................................................................126 Bµi 67. BÒ mÆt lôc ®˚a ...............................................................................128 Bµi 68. BÒ mÆt lôc ®˚a (tiÕp theo) .............................................................130 Bµi 69-70. «n tËp vµ kiÓm tra häc k˘ II : Tù nhiªn........................................131