SÁCH EBOOK TIẾNG VIỆT 4 - TẬP 1

2. T◊m truy÷n v“ t›nh trung th˘c Î Æ©u ? - Truy÷n cÊ, truy÷n ngÙ ng´n, truy÷n vui,... - Truy÷n v“ g≠¨ng ng≠Íi tËt. - S∏ch Truy÷n Ɖc lÌp 4. 3. K” chuy÷n : - GiÌi thi÷u c©u chuy÷n : + N™u t™n c©u chuy÷n. + Cho bi’t em Æ∑ Ɖc ho∆c Æ∑ nghe c©u chuy÷n nµy Î Æ©u vµ vµo dfip nµo. - K” thµnh lÍi : + MÎ Æ«u c©u chuy÷n. + Di‘n bi’n c©u chuy÷n. + K’t thÛc c©u chuy÷n. 4. Trao ÆÊi vÌi c∏c bπn v“ ˝ ngh‹a c©u chuy÷n. TÜP ßñC Gµ TrËng vµ C∏o Nh∏c tr´ng væt vŒo tr™n cµnh Anh chµng Gµ TrËng tinh nhanh l‚i ÆÍi, C∏o kia Æon Æ∂ ng· lÍi : \"K◊a anh bπn qu˝, xin mÍi xuËng Æ©y ß” nghe cho r‚ tin nµy Mu´n loµi mπnh y’u tı rµy k’t th©n Lflng t´i sung s≠Ìng mu´n ph«n B∏o cho bπn h˜u xa g«n Æ“u hay Xin Æıng e ngπi, xuËng Æ©y Cho t´i h´n bπn, t· bµy t◊nh th©n.\" 50

Nghe lÍi C∏o dÙ thi÷t h¨n Gµ rªng : \"Xin Æ≠Óc ghi ¨n trong lflng Hoµ b◊nh gµ c∏o sËng chung Mıng nµy cfln c„ tin mıng nµo h¨n K◊a, t´i th†y c∆p ch„ s®n Tı xa chπy lπi, chæc loan tin nµy.\" C∏o nghe, hÂn lπc ph∏ch bay Quæp Æu´i, co cºng chπy ngay t¯c th◊. Gµ ta kho∏i ch› c≠Íi ph◊ : \"R‚ ph≠Íng gian dËi, lµm g◊ Æ≠Óc ai.\" La Ph´ng - ten (Nguy‘n Minh l≠Óc dfich) : - ßon Æ∂ : c„ cˆ chÿ, th∏i ÆÈ nhanh nh∂u, vui vŒ khi g∆p gÏ. - DÙ (dÙ dÁ): n„i khäo Æ” ng≠Íi kh∏c h∏m lÓi mµ lµm theo. - Loan tin : truy“n tin rÈng. - HÂn lπc ph∏ch bay : v´ cÔng sÓ h∑i, hËt ho∂ng. ? 1. C∏o Æ∑ lµm g◊ Æ” dÙ Gµ TrËng xuËng Ɔt ? 2. V ◊ sao Gµ kh´ng nghe lÍi C∏o ? 3. Gµ tung tin c„ c∆p ch„ s®n Æang chπy Æ’n Æ” lµm g◊ ? 4. Theo em, t∏c gi∂ vi’t bµi th¨ nµy nhªm mÙc Æ›ch g◊ ? a) K” chuy÷n C∏o gian ngoan mæc m≠u Gµ TrËng. b) K” chuy÷n Gµ TrËng Æ∑ lµm C∏o sÓ m†t v›a. c) Khuy™n ng≠Íi ta Æıng vÈi tin nh˜ng lÍi ng‰t ngµo. 5. H‰c thuÈc lflng bµi th¨. 51

TÜP LÄM V°N Vi’t th≠ (Ki”m tra vi’t) ß“ bµi gÓi ˝ 1. Nh©n dfip n®m mÌi, h∑y vi’t th≠ cho mÈt ng≠Íi th©n (´ng bµ, c´ gi∏o cÚ, bπn cÚ,...) Æ” th®m h·i vµ chÛc mıng n®m mÌi. 2. Nh©n dfip sinh nhÀt cÒa mÈt ng≠Íi th©n Æang Î xa, h∑y vi’t th≠ Æ” th®m h·i vµ chÛc mıng ng≠Íi th©n Æ„. 3. Nghe tin qu™ bπn bfi thi÷t hπi do b∑o, h∑y vi’t th≠ th®m h·i vµ ÆÈng vi™n bπn em. 4. Nghe tin gia Æ◊nh mÈt ng≠Íi th©n Î xa c„ chuy÷n buÂn (c„ ng≠Íi Æau Ëm, ng≠Íi mÌi m†t ho∆c mÌi g∆p tai nπn...), h∑y vi’t th≠ th®m h·i vµ ÆÈng vi™n ng≠Íi th©n Æ„. LUYåN T\\ VÄ C¢U Danh tı I - NhÀn xät 1. T◊m c∏c tı chÿ s˘ vÀt trong Æoπn th¨ sau : Mang theo truy÷n cÊ t´i Æi Nghe trong cuÈc sËng th«m th◊ ti’ng x≠a Vµng c¨n næng, træng c¨n m≠a Con s´ng ch∂y c„ r∆ng dıa nghi™ng soi ßÍi cha ´ng vÌi ÆÍi t´i Nh≠ con s´ng vÌi ch©n trÍi Æ∑ xa Chÿ cfln truy÷n cÊ thi’t tha Cho t´i nhÀn m∆t ´ng cha cÒa m◊nh. L©m Thfi M¸ Dπ 52

2. X’p c∏c tı em mÌi t◊m Æ≠Óc vµo nh„m th›ch hÓp : - Tı chÿ ng≠Íi : ´ng cha, ... - Tı chÿ vÀt : s´ng, ... - Tı chÿ hi÷n t≠Óng : m≠a, ... - Tı chÿ kh∏i ni÷m : cuÈc sËng, ... - Tı chÿ ƨn vfi : c¨n, ... II - Ghi nhÌ Danh tı lµ nh˜ng tı chÿ s˘ vÀt (ng≠Íi, vÀt, hi÷n t≠Óng, kh∏i ni÷m ho∆c ƨn vfi). III - Luy÷n tÀp 1. T◊m danh tı chÿ kh∏i ni÷m trong sË c∏c danh tı Æ≠Óc in ÆÀm d≠Ìi Æ©y : MÈt Æi”m nÊi bÀt trong Æπo Ưc cÒa ChÒ tfich H Ch› Minh lµ lflng th≠¨ng ng≠Íi... Ch›nh v◊ th†y n≠Ìc m†t, nhµ tan... mµ Ng≠Íi Æ∑ ra Æi h‰c tÀp kinh nghi÷m cÒa c∏ch mπng th’ giÌi Æ” v“ giÛp ÆÂng bµo. Theo Tr≠Íng Chinh 2. ß∆t c©u vÌi mÈt danh tı chÿ kh∏i ni÷m em vıa t◊m Æ≠Óc. TÜP LÄM V°N ßoπn v®n trong bµi v®n k” chuy÷n I - NhÀn xät 1. H∑y n™u nh˜ng s˘ vi÷c tπo thµnh cËt truy÷n Nh˜ng hπt th„c giËng. Cho bi’t mÁi s˘ vi÷c Æ≠Óc k” trong Æoπn v®n nµo. 2. D†u hi÷u nµo giÛp em nhÀn ra chÁ mÎ Æ«u vµ chÁ k’t thÛc cÒa Æoπn v®n ? 3. Tı hai bµi tÀp tr™n, h∑y rÛt ra nhÀn xät : a) MÁi Æoπn v®n trong bµi v®n k” chuy÷n k” Æi“u g◊ ? b) ßoπn v®n Æ≠Óc nhÀn ra nhÍ d†u hi÷u nµo ? 53

II - Ghi nhÌ 1. MÈt c©u chuy÷n c„ th” gÂm nhi“u s˘ vi÷c. MÁi s˘ vi÷c Æ≠Óc k” thµnh mÈt Æoπn v®n. 2. Khi vi’t h’t mÈt Æoπn v®n, c«n ch†m xuËng dflng. III - Luy÷n tÀp D≠Ìi Æ©y lµ ba Æoπn v®n Æ≠Óc vi’t theo cËt truy÷n Hai mã con vµ bµ ti™n, trong Æ„ hai Æoπn Æ∑ hoµn chÿnh, cfln mÈt Æoπn mÌi chÿ c„ ph«n mÎ Æ«u vµ ph«n k’t thÛc. H∑y vi’t ti’p ph«n cfln thi’u. a) Ngµy x≠a, Î lµng kia, c„ hai mã con c´ bä sËng trong mÈt tÛp l“u. H‰ ph∂i lµm lÙng v†t v∂ quanh n®m mÌi ÆÒ ®n. b) MÈt h´m, ng≠Íi mã kh´ng may bfi b÷nh n∆ng. C´ bä ngµy Æ™m ch®m s„c mã, nh≠ng b÷nh mã mÁi ngµy mÈt n∆ng th™m. C„ ng≠Íi m∏ch : - ô vÔng b™n c„ ´ng th«y thuËc gi·i ch˜a Æ≠Óc b÷nh nµy. C´ bä nhÍ bµ con hµng x„m tr´ng nom mã, ngay h´m †y l™n Æ≠Íng. c) Vıa Æi, c´ bä hi’u th∂o vıa lo m†y ÆÂng bπc mang theo kh´ng ÆÒ tr∂ ti“n thuËc cho mã. BÁng c´ th†y b™n Æ≠Íng c„ vÀt g◊ nh≠ chi’c tay n∂i ai b· qu™n. ... Bµ l∑o c≠Íi hi“n hÀu : - Khen cho con Æ∑ hi’u th∂o lπi thÀt thµ. Ta ch›nh lµ ti™n thˆ lflng con Ɔy th´i. Con thÀt Æ∏ng Æ≠Óc giÛp ÆÏ. H∑y Æ≠a ta v“ nhµ ch˜a b÷nh cho mã con. 54

Tr. 6Tu«n TÜP ßñC NÁi dªn v∆t cÒa An-Ær©y-ca An-Ær©y-ca l™n 9, sËng vÌi mã vµ ´ng. §ng em 96 tuÊi rÂi n™n r†t y’u. MÈt buÊi chi“u, ´ng n„i vÌi mã An-Ær©y-ca : \"BË kh„ thÎ læm !...\" Mã li“n b∂o An-Ær©y-ca Æi mua thuËc. CÀu bä nhanh nhãn Æi ngay, nh≠ng d‰c Æ≠Íng lπi g∆p m†y Ưa bπn Æang ch¨i Æ∏ b„ng rÒ nhÀp cuÈc. Ch¨i mÈt lÛc mÌi nhÌ lÍi mã d∆n, em vÈi chπy mÈt mπch Æ’n cˆa hµng mua thuËc rÂi mang v“ nhµ. B≠Ìc vµo phflng ´ng nªm, em ho∂ng hËt th†y mã Æang kh„c n†c l™n. Th◊ ra ´ng Æ∑ qua ÆÍi. \"Chÿ v◊ m◊nh m∂i ch¨i b„ng, mua thuËc v“ chÀm mµ ´ng ch’t.\" - An-Ær©y-ca oµ kh„c vµ k” h’t m‰i chuy÷n cho mã nghe. Mã an Òi em : - Kh´ng, con kh´ng c„ lÁi. Chºng thuËc nµo c¯u nÊi ´ng Æ©u. ´ng Æ∑ m†t tı lÛc con vıa ra kh·i nhµ. Nh≠ng An-Ær©y-ca kh´ng ngh‹ nh≠ vÀy. C∂ Æ™m Æ„, em ngÂi n¯c nÎ d≠Ìi gËc c©y t∏o do tay ´ng vun trÂng. M∑i sau nµy, khi Æ∑ lÌn, em v…n lu´n t˘ dªn v∆t : \"Gi∏ m◊nh mua thuËc v“ kfip th◊ ´ng cfln sËng th™m Æ≠Óc ›t n®m n˜a !\" Theo Xu-kh´m-lin-xki (Tr«n Mπnh H≠Îng dfich) 55

: Dªn v∆t : lµm cho Æau ÆÌn, buÂn khÊ mÈt c∏ch dai dºng. Ngh‹a trong bµi : t˘ tr∏ch m◊nh. ? 1. An-Ær©y-ca Æ∑ lµm g◊ tr™n Æ≠Íng Æi mua thuËc cho ´ng ? 2. Chuy÷n g◊ x∂y ra khi An-Ær©y-ca mang thuËc v“ nhµ ? 3. An-Ær©y-ca t˘ dªn v∆t m◊nh nh≠ th’ nµo ? 4. C©u chuy÷n cho th†y An-Ær©y-ca lµ mÈt cÀu bä nh≠ th’ nµo ? CHêNH TÅ 1. Nghe - vi’t : Ng≠Íi vi’t truy÷n thÀt thµ Nhµ v®n Ph∏p nÊi ti’ng Ban-dæc vµ vÓ Æ≠Óc mÍi Æi d˘ ti÷c. LÛc sæp l™n xe, ´ng b∂o vÓ : - Anh kh´ng muËn ngÂi ®n l©u, nh≠ng ch≠a bi’t n™n n„i th’ nµo Æ©y. VÓ ´ng bÀt c≠Íi : - Anh tıng t≠Îng t≠Óng ra bao nhi™u truy÷n ngæn, truy÷n dµi, nay ngh‹ mÈt c∏i cÌ Æ” v“ sÌm th◊ kh„ g◊. Ban-dæc n„i : - Vi’t v®n lµ mÈt chuy÷n kh∏c. Anh c„ bi’t n„i dËi bao giÍ Æ©u. N’u bæt anh n„i dËi, anh sœ thãn Æ· m∆t vµ †p Ûng cho mµ xem. Theo Nguy‘n ß◊nh Ch›nh 2. TÀp ph∏t hi÷n vµ sˆa lÁi trong bµi ch›nh t∂ cÒa em. Ghi c∏c lÁi vµ c∏ch sˆa tıng lÁi vµo sÊ tay ch›nh t∂ : M : LÁi nh«m l…n s / x Vi’t sai Vi’t ÆÛng xæp l™n xe sæp l™n xe LÁi nh«m l…n d†u h·i / d†u ng∑ Vi’t sai Vi’t ÆÛng t≠Ïng t≠Óng t≠Îng t≠Óng 56

(3). T◊m c∏c tı l∏y : M : su´n sŒ M : x´n xao a) C„ ti’ng ch¯a ©m s. M : nhanh nh∂u C„ ti’ng ch¯a ©m x. M : m∑i m∑i b) C„ ti’ng ch¯a thanh h·i. C„ ti’ng ch¯a thanh ng∑. LUYåN T\\ VÄ C¢U Danh tı chung vµ danh tı ri™ng I - NhÀn xät 1. T◊m c∏c tı c„ ngh‹a nh≠ sau : a) Dflng n≠Ìc ch∂y t≠¨ng ÆËi lÌn, tr™n Æ„ thuy“n bà Æi lπi Æ≠Óc. b) Dflng s´ng lÌn nh†t ch∂y qua nhi“u tÿnh ph›a Nam n≠Ìc ta. c) Ng≠Íi Ưng Æ«u nhµ n≠Ìc phong ki’n. d) Vfi vua c„ c´ng Æ∏nh ÆuÊi gi∆c Minh, lÀp ra nhµ L™ Î n≠Ìc ta. 2. Ngh‹a cÒa c∏c tı t◊m Æ≠Óc Î bµi tÀp 1 kh∏c nhau nh≠ th’ nµo ? - So s∏nh a vÌi b. - So s∏nh c vÌi d. 3. C∏ch vi’t c∏c tı tr™n c„ g◊ kh∏c nhau ? - So s∏nh a vÌi b. - So s∏nh c vÌi d. II - Ghi nhÌ 1. Danh tı chung lµ t™n cÒa mÈt loπi s˘ vÀt. 2. Danh tı ri™ng lµ t™n ri™ng cÒa mÈt s˘ vÀt. Danh tı ri™ng lu´n lu´n Æ≠Óc vi’t hoa. 57

III - Luy÷n tÀp 1. T◊m c∏c danh tı chung vµ danh tı ri™ng trong Æoπn v®n sau : ChÛng t´i / Ưng / tr™n / nÛi / Chung /. Nh◊n / sang / tr∏i / lµ / dflng / s´ng / Lam / uËn khÛc / theo / d∑y / nÛi / Thi™n Nh…n /. M∆t / s´ng / hæt / ∏nh / næng / chi’u / thµnh / mÈt / Æ≠Íng / quanh co / træng xo∏ /. Nh◊n / sang / ph∂i / lµ / d∑y / nÛi / Tr∏c / nËi li“n / vÌi / d∑y / nÛi / ßπi Hu÷ / xa xa /. Tr≠Ìc / m∆t / chÛng t´i /, gi˜a / hai / d∑y / nÛi / lµ / nhµ / B∏c H /. Theo Hoµi Thanh vµ Thanh tfinh 2. V i’t h‰ vµ t™n 3 bπn nam, 3 bπn n˜ trong lÌp em. H‰ vµ t™n c∏c bπn †y lµ danh tı chung hay danh tı ri™ng ? V ◊ sao ? KÕ CHUYåN K” chuy÷n Æ∑ nghe, Æ∑ Ɖc ß“ bµi K” mÈt c©u chuy÷n v“ lflng t˘ tr‰ng mµ em Æ∑ Æ≠Óc nghe, Æ≠Óc Ɖc. GÓi ˝ 1. Th’ nµo lµ t˘ tr‰ng ? - Ngh‹a cÒa tıng ti’ng trong tı : + T˘ : ch›nh m◊nh. + Tr‰ng : t´n tr‰ng. - Ngh‹a chung cÒa tı : t˘ t´n tr‰ng b∂n th©n, gi˜ g◊n ph»m gi∏, kh´ng Æ” ai coi th≠Íng m◊nh. 2. T◊m nh˜ng c©u chuy÷n v“ lflng t˘ tr‰ng. - Quy’t t©m v≠¨n l™n, kh´ng chfiu thua käm bπn bà (nh≠ cÀu bä Nen-li trong c©u chuy÷n BuÊi h‰c th” dÙc - Ti’ng Vi÷t 3, tÀp hai ). - SËng bªng lao ÆÈng cÒa m◊nh, kh´ng ®n b∏m ho∆c d˘a d…m vµo ng≠Íi kh∏c (nh≠ chµng Mai An Ti™m trong c©u chuy÷n cÊ t›ch S˘ t›ch d≠a h†u,...). 58

3. K” lπi c©u chuy÷n trong nh„m, trong lÌp. - GiÌi thi÷u c©u chuy÷n : + N™u t™n c©u chuy÷n. + N™u t™n c∏c nh©n vÀt trong c©u chuy÷n. - K” chuy÷n : + MÎ Æ«u c©u chuy÷n. + Di‘n bi’n c©u chuy÷n (k” c∏c s˘ vi÷c theo ÆÛng th¯ t˘). + K’t thÛc c©u chuy÷n. 4. Trao ÆÊi vÌi c∏c bπn v“ ˝ ngh‹a cÒa c©u chuy÷n. TÜP ßñC Chfi em t´i Dæt xe ra cˆa, t´i l‘ phäp th≠a : - Th≠a ba, con xin phäp Æi h‰c nh„m. Ba t´i mÿm c≠Íi : - Í, nhÌ v“ sÌm nghe con ! Kh´ng bi’t Æ©y lµ l«n th¯ bao nhi™u t´i Æ∑ n„i dËi ba. MÁi l«n n„i dËi t´i Æ“u ©n hÀn, nh≠ng rÂi lπi t∆c l≠Ïi cho qua. Cho Æ’n mÈt h´m, vıa y™n vfi trong rπp chi’u b„ng, t´i chÓt th†y em g∏i m◊nh l≠Ìt qua cÔng mÈt Ưa bπn. Tı ngπc nhi™n, t´i chuy”n sang giÀn d˜ vµ m∆c lÍi n®n nÿ cÒa bπn, t´i b· v“. Hai chfi em v“ Æ’n nhµ, t´i mæng em g∏i d∏m n„i dËi ba b· h‰c Æi ch¨i, kh´ng chfiu kh„ h‰c hµnh. Nh≠ng Æ∏p lπi s˘ giÀn d˜ cÒa t´i, n„ chÿ thÒng thºng : - Em Æi tÀp v®n ngh÷. - Mµy tÀp v®n ngh÷ Î rπp chi’u b„ng µ ? 59

N„ c≠Íi, gi∂ bÈ ng©y th¨ : - Òa, chfi cÚng Î Æ„ sao ? HÂi n∑y chfi b∂o Æi h‰c nh„m mµ ! T´i s˜ng sÍ, Ưng im nh≠ phÁng. Ng≠Ìc nh◊n ba, t´i ÆÓi mÈt trÀn cuÂng phong. Nh≠ng ba t´i chÿ buÂn r«u b∂o : - C∏c con r∏ng b∂o ban nhau mµ h‰c cho n™n ng≠Íi. Tı Æ„, t´i kh´ng bao giÍ d∏m n„i dËi ba Æi ch¨i n˜a. Thÿnh tho∂ng, hai chfi em lπi c≠Íi ph∏ l™n khi nhæc lπi chuy÷n n„ rÒ bπn vµo rπp chi’u b„ng ch‰c t¯c t´i, lµm cho t´i tÿnh ngÈ. Theo li™n h≠¨ng : - T∆c l≠Ïi : bÀt l≠Ïi thµnh ti’ng Æ” t· ˝ b· qua, dÔ cfln ph©n v©n, ∏y n∏y. - Y™n vfi : ngÂi y™n vµo chÁ. - Gi∂ bÈ : gi∂ vÍ. - Im nh≠ phÁng : kh´ng ÆÈng c˘a ho∆c n„i n®ng g◊, nh≠ mÈt b¯c t≠Óng. - CuÂng phong : gi„ to, b∑o. Ngh‹a trong bµi : c¨n giÀn. - R∏ng (ti’ng Nam BÈ) : cË gæng. 60

? 1. C´ chfi n„i dËi ba Æ” Æi Æ©u ? 2. V ◊ sao mÁi l«n n„i dËi, c´ chfi lπi th†y ©n hÀn ? 3. C´ em Æ∑ lµm g◊ Æ” chfi m◊nh th´i n„i dËi ? 4. V ◊ sao c∏ch lµm cÒa c´ em giÛp Æ≠Óc chfi tÿnh ngÈ ? TÜP LÄM V°N Tr∂ bµi v®n vi’t th≠ 1. Nghe c´ gi∏o (th«y gi∏o) nhÀn xät chung v“ bµi lµm cÒa c∂ lÌp. 2. Ch˜a bµi : a) ߉c lπi bµi lµm, lÍi nhÀn xät cÒa c´ gi∏o (th«y gi∏o) trong bµi, Ɖc nh˜ng chÁ mæc lÁi. b) Tham gia ch˜a nh˜ng lÁi c´ gi∏o (th«y gi∏o) Æ“ nghfi ch˜a chung : lÁi v“ ˝, lÁi v“ bË cÙc bµi, lÁi v“ c∏ch dÔng tı, Æ∆t c©u, lÁi ch›nh t∂. c) T˘ ch˜a bµi lµm cÒa em. M: - Ch˜a lÁi v“ bË cÙc : + BÊ sung ph«n cfln thi’u (ph«n Æ«u th≠, ph«n ch›nh, ph«n cuËi th≠). + BÊ sung mÙc cfln thi’u trong tıng ph«n (Ph«n Æ«u th≠ c«n n™u Æfia Æi”m, thÍi gian vi’t th≠ vµ c„ lÍi th≠a gˆi, chµo h·i. Ph«n ch›nh c«n th®m h·i ng≠Íi nhÀn th≠ vµ th´ng b∏o tin t¯c v“ m◊nh. Ph«n cuËi th≠ c«n c„ lÍi chÛc, lÍi chµo vµ k› t™n, vi’t r‚ t™n). - Ch˜a lÁi v“ ˝ : + BÊ sung nh˜ng ˝ cfln thi’u trong ph«n ch›nh (Chºng hπn qu™n h·i th®m mÈt vi÷c quan tr‰ng, mÈt ng≠Íi th©n hay qu™n b∏o mÈt tin c„ ˝ ngh‹a ÆËi vÌi m◊nh ho∆c vÌi ng≠Íi nhÀn th≠). + B· bÌt nh˜ng ˝ kh´ng c«n thi’t ho∆c kh´ng n™n n„i. 61

- Ch˜a lÁi v“ di‘n Æπt : + Ch˜a c∏c lÁi ch›nh t∂, ng˜ ph∏p. + Thay ÆÊi mÈt sË tı ng˜, mÈt sË c∏ch tr◊nh bµy cho d‘ hi”u vµ th” hi÷n ÆÛng t◊nh c∂m, th∏i ÆÈ cÒa m◊nh h¨n. d) ßÊi bµi cho bπn Æ” ki”m tra lÁi giÛp nhau vµ h‰c h·i l…n nhau. 3. H‰c tÀp nh˜ng Æoπn v®n, bµi v®n tËt : - Nghe Ɖc mÈt vµi Æoπn ho∆c bµi lµm tËt cÒa c∏c bπn Î trong vµ ngoµi lÌp. - Th∂o luÀn Æ” t◊m ra c∏i hay, c∏i tËt cÒa Æoπn ho∆c bµi v®n Æ≠Óc c´ gi∏o (th«y gi∏o) giÌi thi÷u. LUYåN T\\ VÄ C¢U MÎ rÈng vËn tı : Trung th˘c - T˘ tr‰ng 1. Ch‰n tı th›ch hÓp cho trong ngo∆c ƨn Æ” Æi“n vµo ´ trËng trong Æoπn v®n sau : Ai cÚng khen bπn Minh, lÌp tr≠Îng lÌp em, lµ con ngoan trfl gi·i. Minh phÙ giÛp bË mã nhi“u vi÷c nhµ, nh≠ng lu´n lu´n Æi h‰c ÆÛng giÍ, lµm bµi Æ«y ÆÒ, ch≠a bao giÍ Æ” ai phi“n tr∏ch Æi“u g◊. C´ chÒ nhi÷m lÌp em th≠Íng b∂o : \"Minh lµ mÈt h‰c sinh c„ lflng .\" Lµ h‰c sinh gi·i nh†t tr≠Íng nh≠ng Minh kh´ng . Minh giÛp ÆÏ c∏c bπn h‰c käm r†t nhi÷t t◊nh vµ c„ k’t qu∂, khi’n nh˜ng bπn hay m∆c c∂m, nh†t cÚng d«n d«n th†y h¨n v◊ h‰c hµnh ti’n bÈ. Khi ph™ b◊nh, nhæc nhÎ nh˜ng bπn mæc khuy’t Æi”m, Minh c„ c∏ch g„p ˝ r†t ch©n t◊nh, n™n kh´ng lµm bπn nµo . LÌp 4A chÛng em r†t v“ bπn Minh. (Tı Æ” ch‰n : t˘ tin, t˘ ti, t˘ tr‰ng, t˘ ki™u, t˘ hµo, t˘ ∏i.) 62

2. Ch‰n tı ¯ng vÌi mÁi ngh‹a sau : Ngh‹a Tı - MÈt lflng mÈt dπ gæn b„ vÌi l› t≠Îng, tÊ ch¯c - trung thµnh hay vÌi ng≠Íi nµo Æ„. - trung hÀu - Tr≠Ìc sau nh≠ mÈt, kh´ng g◊ lay chuy”n nÊi. - trung ki™n - MÈt lflng mÈt dπ v◊ vi÷c ngh‹a. - trung th˘c - ®n Î nh©n hÀu, thµnh thÀt, tr≠Ìc sau nh≠ mÈt. - trung ngh‹a - Ngay thºng, thÀt thµ. 3. X’p c∏c tı ghäp trong ngo∆c ƨn thµnh hai nh„m d˘a theo ngh‹a cÒa ti’ng trung (trung b◊nh, trung thµnh, trung ngh‹a, trung th˘c, trung thu, trung hÀu, trung ki™n, trung t©m). a) Trung c„ ngh‹a lµ \"Î gi˜a\". M : trung thu b) Trung c„ ngh‹a lµ \"mÈt lflng mÈt dπ\". M : trung thµnh 4. ß∆t c©u vÌi mÈt tı Æ∑ cho trong bµi tÀp 3. 63

TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp x©y d˘ng Æoπn v®n k” chuy÷n 1. D˘a vµo tranh vµ lÍi k” d≠Ìi tranh, k” lπi cËt truy÷n Ba l≠Ïi r◊u : 1 23 MÈt chµng ti“u phu Æang ÆËn cÒi th◊ l≠Ïi MÈt cÙ giµ hi÷n ra h¯a sœ vÌt giÛp. L«n th¯ nh†t, cÙ vÌt l™n mÈt l≠Ïi r◊u r◊u bfi v®ng xuËng s´ng. bªng vµng. 4 56 L«n th¯ hai, cÙ vÌt l™n mÈt l≠Ïi r◊u L«n th¯ ba, cÙ vÌt l™n mÈt l≠Ïi r◊u CÙ giµ khen chµng trai thÀt thµ vµ t∆ng bªng bπc. bªng sæt. chµng c∂ ba l≠Ïi r◊u. : Ti“u phu : ng≠Íi Ƶn ´ng lµm ngh“ ki’m cÒi trong rıng. 2. Ph∏t tri”n ˝ n™u d≠Ìi mÁi tranh thµnh mÈt Æoπn v®n k” chuy÷n. ChÛ ˝ a) H◊nh dung Æ«y ÆÒ di‘n bi’n trong mÁi Æoπn : - C∏c nh©n vÀt lµm g◊ ? - C∏c nh©n vÀt n„i g◊ ? b) Mi™u t∂ : - Ngoπi h◊nh cÒa c∏c nh©n vÀt. - L≠Ïi r◊u vµng, r◊u bπc, r◊u sæt. 64

cm yk tr™n Æ´i c∏nh ≠Ìc m¨ 65

cm yk 7Tu«n TÜP ßñC Trung thu ÆÈc lÀp ß™m nay anh Ưng g∏c Î trπi. Tr®ng ngµn vµ gi„ nÛi bao la khi’n lflng anh man m∏c ngh‹ tÌi trung thu vµ ngh‹ tÌi c∏c em. Tr®ng Æ™m nay soi s∏ng xuËng n≠Ìc Vi÷t Nam ÆÈc lÀp y™u qu˝ cÒa c∏c em. Tr®ng s∏ng mÔa thu vªng v∆c chi’u khæp thµnh phË, lµng mπc, nÛi rıng, n¨i qu™ h≠¨ng th©n thi’t cÒa c∏c em... Anh nh◊n tr®ng vµ ngh‹ tÌi ngµy mai... Ngµy mai, c∏c em c„ quy“n m¨ t≠Îng mÈt cuÈc sËng t≠¨i Æãp v´ cÔng. M≠¨i m≠Íi l®m n®m n˜a th´i, c∏c em sœ th†y cÚng d≠Ìi ∏nh tr®ng nµy, dflng th∏c n≠Ìc ÆÊ xuËng lµm chπy m∏y ph∏t Æi÷n ; Î gi˜a bi”n rÈng, cÍ Æ· sao vµng ph†p phÌi bay tr™n nh˜ng con tµu lÌn. Tr®ng cÒa c∏c em sœ soi s∏ng nh˜ng Ëng kh„i nhµ m∏y chi ch›t, cao thºm, r∂i tr™n ÆÂng lÛa b∏t ng∏t vµng th¨m, cÔng vÌi n´ng tr≠Íng to lÌn, vui t≠¨i. 66

cm yk Tr®ng Æ™m nay s∏ng qu∏ ! Tr®ng mai cfln s∏ng h¨n. Anh mıng cho c∏c em vui T’t Trung thu ÆÈc lÀp Æ«u ti™n vµ anh mong ≠Ìc ngµy mai Æ©y, nh˜ng t’t trung thu t≠¨i Æãp h¨n n˜a sœ Æ’n vÌi c∏c em. Thäp mÌi : - T’t Trung thu ÆÈc lÀp : T’t Trung thu n®m 1945, sau ngµy n≠Ìc ta giµnh Æ≠Óc ÆÈc lÀp. - Trπi (doanh trπi) : n¨i bÈ ÆÈi Æ„ng qu©n. - Tr®ng ngµn : tr®ng chi’u tr™n vÔng nÛi rıng. - N´ng tr≠Íng : c¨ sÎ s∂n xu†t lÌn v“ n´ng nghi÷p do nhµ n≠Ìc tÊ ch¯c vµ qu∂n l›. ? 1. Tr®ng Trung thu ÆÈc lÀp c„ g◊ Æãp ? 2. Anh chi’n s‹ t≠Îng t≠Óng Ɔt n≠Ìc trong nh˜ng Æ™m tr®ng t≠¨ng lai ra sao ? VŒ Æãp Æ„ c„ g◊ kh∏c so vÌi Æ™m Trung thu ÆÈc lÀp ? 3. CuÈc sËng hi÷n nay c„ nh˜ng g◊ giËng vÌi mong ≠Ìc cÒa anh chi’n s‹ n®m x≠a ? 4. Em m¨ ≠Ìc Ɔt n≠Ìc ta mai sau sœ ph∏t tri”n nh≠ th’ nµo ? CHêNH TÅ 1. NhÌ - vi’t : Gµ TrËng vµ C∏o (tı Nghe lÍi C∏o dÙ thi÷t h¨n... Æ’n h’t) (2). T◊m nh˜ng ch˜ bfi b· trËng Æ” hoµn chÿnh c∏c Æoπn v®n d≠Ìi Æ©y. Bi’t rªng : a) Nh˜ng ch˜ bfi b· trËng bæt Æ«u bªng tr ho∆c ch : Con ng≠Íi lµ mÈt sinh vÀt c„ tu÷ v≠Ót l™n tr™n m‰i loµi, c„ ph»m k◊ di÷u lµ bi’t m¨ ≠Ìc. Ch›nh v◊ vÀy, h‰ kh∏m ph∏ Æ≠Óc nh˜ng b› mÀt nªm s©u lflng Ɔt, ng˘ Æ≠Óc Æπi d≠¨ng, phÙc Æ≠Óc kho∂ng kh´ng vÚ bao la. H‰ lµ nh˜ng nh©n x¯ng Æ∏ng cÒa th’ giÌi nµy. b) Nh˜ng ch˜ bfi b· trËng c„ v«n ≠¨n ho∆c ≠¨ng : Nhµ Trung Î g«n s©n bay. Tı nh·, Trung Æ∑ r†t ng≠Ïng mÈ c∏c chÛ phi c´ng. Em m¨ ≠Ìc lÌn l™n sœ trÎ thµnh phi c´ng Æ” Æ≠Óc bay tr™n b«u trÍi, bay tr™n t≠Óc, lµng mπc, thµnh phË qu™ , v≠Ót qua c∏c Æπi m™nh m´ng. ß” chu»n bfi cho lai, Trung cË gæng h‰c gi·i, tÀp th” dÙc xuy™n cho c¨ th” khoŒ mπnh, tr∏ng. 67

cm yk (3). T◊m c∏c tı : a) Ch¯a ti’ng ch› ho∆c tr›, c„ ngh‹a nh≠ sau : - ≥ muËn b“n bÿ theo ÆuÊi Æ’n cÔng mÈt mÙc Æ›ch tËt Æãp. - Kh∂ n®ng suy ngh‹ vµ hi”u bi’t. b) Ch¯a ti’ng c„ v«n ≠¨n ho∆c ≠¨ng, c„ ngh‹a nh≠ sau : - CË gæng ti’n l™n Æ” Æπt tÌi m¯c cao h¨n, tËt Æãp h¨n. - Tπo ra trong tr› „c h◊nh ∂nh nh˜ng c∏i kh´ng c„ Î tr≠Ìc mæt hay ch≠a tıng c„. LUYåN T\\ VÄ C¢U C∏ch vi’t t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› Vi÷t Nam I - NhÀn xät H∑y nhÀn xät c∏ch vi’t nh˜ng t™n ri™ng sau Æ©y : a) T™n ng≠Íi : Nguy‘n Hu÷, Hoµng V®n ThÙ, Nguy‘n Thfi Minh Khai. b) T™n Æfia l› : Tr≠Íng S¨n, S„c Tr®ng, Vµm C· T©y. II - Ghi nhÌ Khi vi’t t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› Vi÷t Nam, c«n vi’t hoa ch˜ c∏i Æ«u cÒa mÁi ti’ng tπo thµnh t™n Æ„. III - Luy÷n tÀp 1. V i’t t™n em vµ Æfia chÿ gia Æ◊nh em. 2. V i’t t™n mÈt sË x∑ (ph≠Íng, thfi tr†n) Î huy÷n (quÀn, thfi x∑, thµnh phË) cÒa em. 3. V i’t t™n vµ t◊m tr™n b∂n Æ : a) C∏c quÀn, huy÷n, thfi x∑ Î tÿnh ho∆c thµnh phË cÒa em. b) C∏c danh lam thæng c∂nh, di t›ch lfich sˆ Î tÿnh ho∆c thµnh phË cÒa em. 68

cm yk KÕ CHUYåN LÍi ≠Ìc d≠Ìi tr®ng Phπm thfi kim nh≠Íng 1. D˘a vµo lÍi k” cÒa c´ gi∏o (th«y gi∏o) vµ c∏c tranh vœ d≠Ìi Æ©y, k” lπi tıng Æoπn c©u chuy÷n : 1 2 Chfi Ngµn lµ mÈt c´ g∏i mÔ cÚng Æ’n hÂ. ß™m rªm th∏ng Gi™ng, c∏c c´ g∏i trfln 15 tuÊi Æ’n b™n h c«u phÛc. 3 4 Nghe chfi Ngµn kh»n c«u, t´i ngπc nhi™n qu∏. Chfi Ngµn ¨i, em hi”u ra rÂi. 2. K” lπi toµn bÈ c©u chuy÷n. 3. Trao ÆÊi vÌi c∏c bπn v“ nÈi dung c©u chuy÷n : a) C´ g∏i mÔ trong c©u chuy÷n c«u nguy÷n Æi“u g◊ ? b) Hµnh ÆÈng cÒa c´ g∏i cho th†y c´ lµ ng≠Íi th’ nµo ? c) Em h∑y t◊m mÈt k’t cÙc vui cho c©u chuy÷n tr™n. 69

cm yk TÜP ßñC ô V≠¨ng quËc T≠¨ng Lai Tin-tin vµ Mi-tin Æ≠Óc mÈt bµ ti™n giÛp ÆÏ, Æ∑ v≠Ót qua nhi“u thˆ th∏ch, Æ’n nhi“u x¯ sÎ Æ” t◊m con Chim Xanh v“ ch˜a b÷nh cho mÈt bπn hµng x„m. ßoπn tr›ch d≠Ìi Æ©y thuÀt lπi vi÷c hai em tÌi V ≠¨ng quËc T≠¨ng Lai vµ trfl chuy÷n vÌi nh˜ng ng≠Íi bπn sæp ra ÆÍi. Tin-tin : TRONG C§NG X¶ôNG XANH Em bä th¯ nh†t : Tin-tin : - CÀu Æang lµm g◊ vÌi Æ´i c∏nh xanh †y ? Em bä th¯ nh†t : - M◊nh sœ dÔng n„ vµo vi÷c s∏ng ch’ tr™n tr∏i Ɔt. - CÀu s∏ng ch’ c∏i g◊ ? Mi-tin : - Khi nµo ra ÆÍi, m◊nh sœ ch’ ra mÈt vÀt lµm cho con Em bä th¯ nh†t : ng≠Íi hπnh phÛc. Tin-tin : - VÀt Æ„ ®n ngon ch¯ ? N„ c„ Ân µo kh´ng ? Em bä th¯ hai : - Kh´ng Æ©u, chºng Ân µo g◊ c∂. M◊nh ch’ sæp xong Tin-tin : Em bä th¯ hai : rÂi, cÀu c„ muËn xem kh´ng ? - C„ ch¯ ! N„ Æ©u ? 70 - CÀu c„ muËn xem vÀt m◊nh s∏ng ch’ kh´ng ? - C„ ch¯, c∏i g◊ Ɔy ? - C„ ba m≠¨i vfi thuËc tr≠Íng sinh Î kia, trong nh˜ng chi’c l‰ xanh.

cm yk Em bä th¯ ba : - (Tı trong Æ∏m Æ´ng Æi ra) M◊nh mang Æ’n mÈt th¯ ∏nh s∏ng mµ ch≠a ai bi’t c∂ (Em bä to∂ ra mÈt th¯ Em bä th¯ t≠ : ∏nh s∏ng lπ th≠Íng). ThÀt lµ k◊ lπ ph∂i kh´ng ? Em bä th¯ n®m : - (Käo tay Tin-tin) CÀu lπi Æ©y xem c∏i m∏y cÒa m◊nh, n„ bi’t bay tr™n kh´ng nh≠ mÈt con chim. - H∑y lπi xem c∏i m∏y cÒa m◊nh Æ∑. N„ bi’t dfl t◊m nh˜ng kho b∏u cfln gi†u k›n tr™n m∆t tr®ng. Em bä c«m nho : TRONG KHU V¶òN Kç DIåU Tin-tin : Em bä c«m nho : - (Mang mÈt chÔm qu∂ tr™n mÈt Æ«u gÀy Æi tÌi) CÀu th†y chÔm qu∂ cÒa m◊nh th’ nµo ? Em bä c«m t∏o : Mi-tin : - ChÔm l™ Æãp qu∏ ! Em bä c«m t∏o : - Kh´ng ph∂i l™ Æ©u, nho Ɔy ! ß’n lÛc m◊nh 30 tuÊi, m‰i qu∂ nho Æ“u sœ nh≠ th’ nµy. M◊nh Æ∑ t◊m ra c∏ch trÂng vµ ch®m b„n chÛng. - (B™ mÈt s‰t qu∂ to nh≠ qu∂ d≠a) H∑y xem nh˜ng tr∏i c©y m◊nh trÂng nµy ! - D≠a Æ·, ph∂i kh´ng cÀu ? - Kh´ng ! T∏o Ɔy ! Ch≠a ph∂i lµ loπi to nh†t Æ©u ! Khi m◊nh ra ÆÍi, m◊nh sœ giÛp m‰i ng≠Íi trÂng nh˜ng loπi t∏o to th’ nµy. 71

cm - (ß»y mÈt xe Æ«y d≠a to nh≠ nh˜ng qu∂ b› Æ·) yk ß©y lµ s∂n ph»m cÒa m◊nh. Em bä c„ d≠a : - M◊nh ch≠a bao giÍ th†y nh˜ng qu∂ b› Æ· lπ th’ nµy. - Kh´ng ! ß„ lµ nh˜ng qu∂ d≠a. Khi ra ÆÍi, m◊nh sœ Tin-tin : Em bä c„ d≠a : trÂng nh˜ng qu∂ d≠a to nh≠ th’. Theo m∏t-täc-l›ch (Nguy‘n Tr≠Íng Lfich dfich) : ThuËc tr≠Íng sinh : loπi thuËc uËng vµo sœ sËng l©u (theo quan ni÷m cÒa ng≠Íi x≠a). ? 1. Tin-tin vµ Mi-tin Æ’n Æ©u vµ g∆p nh˜ng ai ? V ◊ sao n¨i Æ„ c„ t™n lµ V ≠¨ng quËc T≠¨ng Lai ? 2. C∏c bπn nh· trong c´ng x≠Îng xanh s∏ng ch’ ra nh˜ng g◊ ? C∏c ph∏t minh †y th” hi÷n nh˜ng m¨ ≠Ìc g◊ cÒa con ng≠Íi ? 3. Nh˜ng tr∏i c©y mµ Tin-tin vµ Mi-tin th†y trong khu v≠Ín k◊ di÷u c„ g◊ kh∏c th≠Íng ? 4. Em th›ch nh˜ng g◊ Î V ≠¨ng quËc T≠¨ng Lai ? 5. Ph©n vai Ɖc c∏c Æoπn kfich tr™n. TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp x©y d˘ng Æoπn v®n k” chuy÷n 1. ߉c cËt truy÷n sau : Vµo ngh“ Va-li-a Æ≠Óc bË mã cho Æi xem xi’c. Em th›ch nh†t ti’t mÙc \"C´ g∏i phi ng˘a, Æ∏nh Ƶn\" vµ m¨ ≠Ìc thµnh di‘n vi™n bi”u di‘n ti’t mÙc †y. Em xin vµo h‰c ngh“ tπi rπp xi’c. §ng gi∏m ÆËc rπp xi’c giao cho em vi÷c quät d‰n chuÂng ng˘a. Em ngπc nhi™n nh≠ng rÂi cÚng nhÀn lÍi. Va-li-a Æ∑ gi˜ chuÂng ng˘a sπch sœ vµ lµm quen vÌi chÛ ng˘a di‘n trong suËt thÍi gian h‰c. V“ sau, Va-li-a trÎ thµnh mÈt di‘n vi™n nh≠ em hªng mong ≠Ìc. Theo ti’ng vi÷t 3, 1985 72

cm yk 2. Bπn Hµ vi’t thˆ c∂ bËn Æoπn cÒa c©u chuy÷n tr™n, nh≠ng ch≠a vi’t Æ≠Óc Æoπn nµo hoµn chÿnh. Em h∑y giÛp bπn hoµn chÿnh mÈt trong c∏c Æoπn †y. a) ßoπn 1 : - MÎ Æ«u : ... - Di‘n bi’n : ... - K’t thÛc : Tı Æ„, lÛc nµo trong tr› „c non nÌt cÒa Va-li-a cÚng hi÷n l™n h◊nh ∂nh c´ di‘n vi™n phi ng˘a, Æ∏nh Ƶn. Em m¨ ≠Ìc mÈt ngµy nµo Æ„ cÚng Æ≠Óc nh≠ c´ - phi ng˘a vµ ch¨i nh˜ng b∂n nhπc rÈn r∑. b) ßoπn 2 : - MÎ Æ«u : RÂi mÈt h´m, rπp xi’c th´ng b∏o c«n tuy”n di‘n vi™n. Va-li-a xin bË mã cho ghi t™n h‰c ngh“. - Di‘n bi’n : ... - K’t thÛc : B∏c gi∏m ÆËc gÀt Æ«u c≠Íi, b∂o em : \"C´ng vi÷c cÒa di‘n vi™n phi ng˘a, Æ∏nh Ƶn bæt Æ«u nh≠ th’ Ɔy, ch∏u π. C∏i th∏p cao nµo cÚng ph∂i x©y tı m∆t Ɔt l™n.\" c) ßoπn 3 : - MÎ Æ«u : ... - Di‘n bi’n : Nh˜ng ngµy Æ«u, Va-li-a r†t bÏ ngÏ. C„ lÛc em n∂n ch›. Nh≠ng c¯ nhÌ Æ’n h◊nh ∂nh c´ di‘n vi™n phi ng˘a, em lπi th†y ph†n ch†n l™n. - K’t thÛc : ... 73

cm yk d) ßoπn 4 : - MÎ Æ«u : ... - Di‘n bi’n : C¯ mÁi l«n Va-li-a b≠Ìc ra sµn di‘n, nh˜ng trµng vÁ tay nÂng nhi÷t lπi vang l™n. Chÿ trong nh∏y mæt, c´ Æ∑ Ưng tr™n l≠ng ng˘a, tay ´m c©y Ƶn v‹ c«m. RÂi ti’ng Ƶn c†t l™n. VŒ th∏n phÙc lÈ r‚ tr™n g≠¨ng m∆t tıng kh∏n gi∂. - K’t thÛc : ... LUYåN T\\ VÄ C¢U Luy÷n tÀp vi’t t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› Vi÷t Nam 1. V i’t lπi cho ÆÛng c∏c t™n ri™ng trong bµi ca dao sau : RÒ nhau ch¨i khæp Long Thµnh Ba m≠¨i s∏u phË rµnh rµnh chºng sai : Hµng bÂ, hµng bπc, hµng gai Hµng BuÂm, Hµng thi’c, Hµng hµi, Hµng Khay M∑ v‹, Hµng ßi’u, hµng giµy Hµng LÍ, hµng c„t, hµng m©y, hµng ßµn 74

cm yk PhË MÌi, phÛc ki’n, hµng Than Hµng m∑, hµng mæm, hµng Ngang, hµng ßÂng Hµng MuËi, hµng n„n, C«u ß´ng Hµng hflm, hµng ÆÀu, hµng b´ng, hµng bà Hµng ThÔng, hµng b∏t, hµng tre Hµng V´i, hµng gi†y, hµng The, hµng Gµ Quanh quanh v“ Æ’n Hµng Da Tr∂i xem ph≠Íng phË thÀt lµ Æãp xinh. : Long Thµnh : thµnh Th®ng Long, nay lµ Hµ NÈi. 2. Trfl ch¨i du lfich tr™n b∂n Æ V i÷t Nam : a) ßË - t◊m vµ vi’t ÆÛng t™n c∏c tÿnh, thµnh phË. b) ßË - t◊m vµ vi’t ÆÛng t™n nh˜ng danh lam thæng c∂nh, di t›ch lfich sˆ nÊi ti’ng. TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp ph∏t tri”n c©u chuy÷n ß“ bµi Trong gi†c m¨, em Æ≠Óc mÈt bµ ti™n cho ba Æi“u ≠Ìc vµ em Æ∑ th˘c hi÷n c∂ ba Æi“u ≠Ìc Æ„. H∑y k” lπi c©u chuy÷n †y theo tr◊nh t˘ thÍi gian. GÓi ˝ 1. Em m¨ th†y m◊nh g∆p bµ ti™n trong hoµn c∂nh nµo ? V ◊ sao bµ ti™n lπi cho em ba Æi“u ≠Ìc ? 2. Em th˘c hi÷n tıng Æi“u ≠Ìc nh≠ th’ nµo ? 3. Em ngh‹ g◊ khi th¯c gi†c ? 75

cm yk 8Tu«n TÜP ßñC N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ Bæt hπt giËng n∂y m«m nhanh ChÌp mæt thµnh c©y Æ«y qu∂ Tha h h∏i chän ng‰t lµnh. N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ NgÒ dÀy thµnh ng≠Íi lÌn ngay ߯a th◊ l∆n xuËng Æ∏y bi”n ߯a th◊ ngÂi l∏i m∏y bay. N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ H∏i tri÷u v◊ sao xuËng cÔng ßÛc thµnh ´ng m∆t trÍi mÌi M∑i m∑i kh´ng cfln mÔa Æ´ng. 76

cm yk N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ Ho∏ tr∏i bom thµnh tr∏i ngon Trong ruÈt kh´ng cfln thuËc nÊ Chÿ toµn kão vÌi bi trfln. N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ ! N’u chÛng m◊nh c„ phäp lπ ! ßfinh H∂i ? 1. C©u th¨ nµo Æ≠Óc l∆p lπi nhi“u l«n trong bµi ? V i÷c l∆p lπi nhi“u l«n c©u th¨ †y n„i l™n Æi“u g◊ ? 2. MÁi khÊ th¨ n„i l™n mÈt Æi“u ≠Ìc cÒa c∏c bπn nh·. Nh˜ng Æi“u ≠Ìc †y lµ g◊ ? 3. H∑y gi∂i th›ch ˝ ngh‹a cÒa nh˜ng c∏ch n„i sau : a) ¶Ìc \"kh´ng cfln mÔa Æ´ng\". b) ¶Ìc \"ho∏ tr∏i bom thµnh tr∏i ngon\". 4. Em th›ch m¨ ≠Ìc nµo trong bµi th¨ ? V ◊ sao ? 5. H‰c thuÈc lflng bµi th¨. CHêNH TÅ 1. Nghe - vi’t : Trung thu ÆÈc lÀp (tı Ngµy mai, c∏c em c„ quy“n ... Æ’n n´ng tr≠Íng to lÌn, vui t≠¨i.) (2). Em ch‰n nh˜ng ti’ng nµo Æi“n vµo ´ trËng ? a) Nh˜ng ti’ng bæt Æ«u bªng r, d hay gi : ß∏nh d†u mπn thuy“n X≠a c„ ng≠Íi Æi thuy“n, ki’m b™n h´ng, chºng may lµm ki’m xuËng n≠Ìc. Anh ta li“n Æ∏nh vµo mπn thuy“n chÁ ki’m . Ng≠Íi tr™n thuy“n th†y lπ bÃn h·i : - B∏c lµm lπ th’ ? - T´i Æ∏nh chÁ ki’m . Khi nµo thuy“n cÀp b’n, c¯ theo chÁ Æ∑ Æ∏nh mµ mfl, th” nµo cÚng t◊m th†y ki’m. Truy÷n c≠Íi d©n gian 77

cm yk b) Nh˜ng ti’ng c„ v«n i™n, y™n hay i™ng : ChÛ d’ sau lfl s≠Îi BuÊi tËi †y, nhµ M´-da thÀt t‹nh. CÀu thiu thiu ngÒ tr™n gh’ bµnh. BÁng c„ mÈt ©m thanh trong trŒo vÛt l™n. CÀu bä ngπc Ưng dÀy t◊m ki’m. Sau lfl s≠Îi, c„ mÈt chÛ d’ Æang bi”u vÌi c©y v‹ c«m cÒa m◊nh. D’ käo Ƶn hay Æ’n nÁi cÀu bä ph∂i buÈt k™u l™n : - Hay qu∏ ! ¶Ìc g◊ m◊nh trÎ thµnh nhπc s‹ nhÿ ? RÂi chÿ ›t l©u sau, Ƶn cÒa M´-da Æ∑ chinh phÙc Æ≠Óc c∂ thµnh Vi™n. (3). T◊m c∏c tı : Theo X≠-phe-rËp a) C„ ti’ng mÎ Æ«u bªng r, d ho∆c gi, c„ ngh‹a nh≠ sau : - C„ gi∏ th†p h¨n m¯c b◊nh th≠Íng. - Ng≠Íi nÊi ti’ng. - ß dÔng Æ” nªm ngÒ, th≠Íng lµm bªng gÁ, tre, c„ khung, tr™n m∆t tr∂i chi’u ho∆c Æ÷m. b) C„ ti’ng ch¯a v«n i™n ho∆c i™ng, c„ ngh‹a nh≠ sau : - M∏y truy“n ti’ng n„i tı n¨i nµy Æ’n n¨i kh∏c. - Lµm cho mÈt vÀt n∏t vÙn bªng c∏ch nän mπnh vµ x∏t nhi“u l«n. - N©ng vµ chuy”n vÀt n∆ng bªng s¯c cÒa hai hay nhi“u ng≠Íi hÓp lπi. LUYåN T\\ VÄ C¢U C∏ch vi’t t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› n≠Ìc ngoµi I - NhÀn xät 1. ߉c c∏c t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› n≠Ìc ngoµi sau Æ©y : - T™n ng≠Íi : Läp T´n-xt´i, M´-r›t-x¨ M∏t-täc-l›ch, T´-m∏t £-Æi-x¨n. - T™n Æfia l› : Hi-ma-lay-a, ßa-nu˝p, LËt °ng-gi¨-lät, Niu Di-l©n, C´ng-g´. 2. Bi’t rªng ch˜ c∏i Æ«u mÁi bÈ phÀn tπo thµnh c∏c t™n ri™ng n„i tr™n Æ“u Æ≠Óc vi’t hoa, h∑y n™u nhÀn xät v“ c†u tπo vµ c∏ch vi’t mÁi bÈ phÀn trong t™n ri™ng n≠Ìc ngoµi. GÓi ˝ - MÁi bÈ phÀn trong t™n ri™ng n≠Ìc ngoµi gÂm m†y ti’ng ? - C∏ch vi’t c∏c ti’ng trong cÔng mÈt bÈ phÀn t™n nh≠ th’ nµo ? 78

cm yk 3. C∏ch vi’t mÈt sË t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› n≠Ìc ngoµi sau Æ©y c„ g◊ Æ∆c bi÷t ? - T™n ng≠Íi : Th›ch Ca M©u Ni, KhÊng Tˆ, Bπch C≠ Dfi. - T™n Æfia l› : Hi M∑ Lπp S¨n, Lu©n ß´n, Bæc Kinh, Thu˛ ßi”n. II - Ghi nhÌ 1. Khi vi’t t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› n≠Ìc ngoµi, ta vi’t hoa ch˜ c∏i Æ«u cÒa mÁi bÈ phÀn tπo thµnh t™n Æ„. N’u bÈ phÀn tπo thµnh t™n gÂm nhi“u ti’ng th◊ gi˜a c∏c ti’ng c«n c„ gπch nËi. 2. C„ mÈt sË t™n ng≠Íi, t™n Æfia l› n≠Ìc ngoµi vi’t giËng nh≠ c∏ch vi’t t™n ri™ng Vi÷t Nam. ß„ lµ nh˜ng t™n ri™ng Æ≠Óc phi™n ©m theo ©m H∏n Vi÷t. III - Luy÷n tÀp 1. ߉c Æoπn v®n sau rÂi vi’t lπi cho ÆÛng nh˜ng t™n ri™ng trong Æoπn : Gia Æ◊nh ´ng Gi´-däp lπi chuy”n v“ ∏c-boa Æ” lu-i paxt¨ c„ th” ti’p tÙc Æi h‰c. ∏c boa lµ mÈt thfi tr†n nh·, kh´ng c„ nh˜ng l©u Ƶi Æ sÈ, nguy nga, chÿ th†y nh˜ng ng´i nhµ nh· bä, cÊ k›nh vµ nh˜ng v≠Ín nho con con. Dflng s´ng quy-d®ng-x¨ hi“n hoµ l≠Ón quanh thµnh phË vÌi nh˜ng chi’c c«u træng phau. Theo ߯c Hoµi 2. V i’t lπi nh˜ng t™n ri™ng sau cho ÆÛng quy tæc : - T™n ng≠Íi : anbe anhxtanh, cr›txtian anÆäcxen, iuri gagarin. - T™n Æfia l› : xanh p™täcbua, t´ki´, amad´n, niagara. 3. Trfl ch¨i du lfich : Thi ghäp ÆÛng t™n n≠Ìc vÌi t™n thÒ Æ´ cÒa n≠Ìc †y. 79

cm yk KÕ CHUYåN K” chuy÷n Æ∑ nghe, Æ∑ Ɖc ß“ bµi H∑y k” mÈt c©u chuy÷n mµ em Æ∑ Æ≠Óc nghe, Æ≠Óc Ɖc v“ nh˜ng ≠Ìc m¨ Æãp ho∆c nh˜ng ≠Ìc m¨ vi”n v´ng, phi l›. GÓi ˝ 1. T◊m nh˜ng c©u chuy÷n v“ ≠Ìc m¨ : a) Nh˜ng ≠Ìc m¨ Æãp : - ¶Ìc m¨ v“ cuÈc sËng no ÆÒ, hπnh phÛc (nh≠ ≠Ìc m¨ cÒa em bä trong truy÷n C´ bä b∏n di™m cÒa An-Æäc-xen hay cÒa chÛ bä R™-mi trong truy÷n Kh´ng gia Æ◊nh cÒa Ma-l´,...). - ¶Ìc m¨ chinh phÙc thi™n nhi™n (nh≠ ≠Ìc m¨ cÒa c∏c bπn nh· trong vÎ kfich ô V≠¨ng quËc T≠¨ng Lai cÒa M∏t-täc-l›ch). b) Nh˜ng ≠Ìc m¨ vi”n v´ng, phi l› : - ¶Ìc m¨ vi”n v´ng cÒa chµng R›t trong truy÷n Ba Æi“u ≠Ìc (Ti’ng Vi÷t 3, tÀp mÈt). - ¶Ìc m¨ phi l› th” hi÷n lflng tham kh´ng Æ∏y cÒa ng≠Íi vÓ ´ng l∑o Æ∏nh c∏ trong truy÷n §ng l∑o Æ∏nh c∏ vµ con c∏ vµng cÒa Pu-skin. 2. K” chuy÷n trong nh„m, lÌp. - GiÌi thi÷u c©u chuy÷n : + N™u t™n c©u chuy÷n. + N™u t™n nh˜ng nh©n vÀt trong c©u chuy÷n. - K” chuy÷n : + MÎ Æ«u c©u chuy÷n. + Di‘n bi’n c©u chuy÷n (n™u c∏c s˘ vi÷c theo ÆÛng th¯ t˘). + K’t thÛc c©u chuy÷n. 3. Trao ÆÊi vÌi c∏c bπn v“ ˝ ngh‹a cÒa c©u chuy÷n. 80

cm yk TÜP ßñC ß´i giµy ba ta mµu xanh Ngµy cfln bä, c„ l«n t´i Æ∑ th†y anh h‰ t´i Æi Æ´i giµy ba ta mµu xanh n≠Ìc bi”n. Chao ´i ! ß´i giµy mÌi Æãp lµm sao ! CÊ giµy ´m s∏t ch©n. Th©n giµy lµm bªng v∂i c¯ng, d∏ng thon th∂, mµu v∂i nh≠ mµu da trÍi nh˜ng ngµy thu. Ph«n th©n giµy g«n s∏t cÊ c„ hai hµng khuy dÀp vµ luÂn mÈt sÓi d©y træng nh· væt ngang. T´i t≠Îng t≠Óng n’u mang n„ vµo chæc b≠Ìc Æi sœ nhã vµ nhanh h¨n, t´i sœ chπy tr™n nh˜ng con Æ≠Íng Ɔt mfin trong lµng tr≠Ìc c∏i nh◊n thÃm muËn cÒa c∏c bπn t´i... Sau nµy lµm c´ng t∏c ßÈi Î mÈt ph≠Íng, c„ l«n t´i ph∂i vÀn ÆÈng L∏i, mÈt cÀu bä lang thang, Æi h‰c. T´i Æ∑ theo L∏i tr™n khæp c∏c Æ≠Íng phË. MÈt l«n, t´i bæt g∆p cÀu ng»n ng¨ nh◊n theo Æ´i giµy ba ta mµu xanh cÒa mÈt cÀu bä Æang dπo ch¨i. Ho∏ ra trŒ con thÍi nµo cÚng giËng nhau. T´i quy’t Æfinh ch‰n Æ´i giµy ba ta mµu xanh Æ” th≠Îng cho L∏i trong buÊi Æ«u cÀu Æ’n lÌp. H´m nhÀn giµy, tay L∏i run run, m´i cÀu m†p m∏y, mæt h’t nh◊n Æ´i giµy, lπi nh◊n xuËng Æ´i bµn ch©n m◊nh Æang ng‰ nguÀy d≠Ìi Ɔt. LÛc ra kh·i lÌp, L∏i cÈt hai chi’c giµy vµo nhau, Æeo vµo cÊ, nh∂y t≠ng t≠ng. Theo Hµng ch¯c nguy™n : - Ba ta : giµy v∂i c¯ng, cÊ th†p. - VÀn ÆÈng : tuy™n truy“n, gi∂i th›ch, ÆÈng vi™n Æ” ng≠Íi kh∏c t˘ nguy÷n lµm mÈt vi÷c nµo Æ„. - CÈt : buÈc. 81

cm 1. T◊m nh˜ng c©u v®n t∂ vŒ Æãp cÒa Æ´i giµy ba ta. yk 2. T∏c gi∂ cÒa bµi v®n Æ∑ lµm g◊ Æ” ÆÈng vi™n cÀu bä L∏i trong ? ngµy Æ«u tÌi lÌp ? Tπi sao t∏c gi∂ lπi ch‰n c∏ch lµm Æ„ ? 3. T◊m nh˜ng chi ti’t n„i l™n s˘ c∂m ÆÈng vµ ni“m vui cÒa L∏i khi nhÀn Æ´i giµy. TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp ph∏t tri”n c©u chuy÷n 1. D˘a theo cËt truy÷n V µo ngh“, h∑y vi’t lπi c©u mÎ Æ«u cho tıng Æoπn v®n (Æ∑ cho Î ti’t tÀp lµm v®n, tu«n 7). 2. ߉c lπi toµn bÈ c∏c Æoπn v®n trong truy÷n V µo ngh“ mµ em vıa hoµn chÿnh vµ cho bi’t : a) C∏c Æoπn v®n Æ≠Óc sæp x’p theo tr◊nh t˘ nµo ? b) C∏c c©u mÎ Æ«u Æoπn v®n Æ„ng vai trfl g◊ trong vi÷c th” hi÷n tr◊nh t˘ †y ? 3. K” lπi mÈt c©u chuy÷n em Æ∑ h‰c (qua c∏c bµi tÀp Ɖc, k” chuy÷n, tÀp lµm v®n), trong Æ„ c∏c s˘ vi÷c Æ≠Óc sæp x’p theo tr◊nh t˘ thÍi gian. LUYåN T\\ VÄ C¢U D†u ngo∆c käp I - NhÀn xät 1. Nh˜ng tı ng˜ vµ c©u Æ∆t trong d†u ngo∆c käp d≠Ìi Æ©y lµ lÍi cÒa ai ? N™u t∏c dÙng cÒa d†u ngo∆c käp : B∏c t˘ cho m◊nh lµ \"ng≠Íi l›nh v©ng l÷nh quËc d©n ra m∆t trÀn\", lµ \"Æ«y tÌ trung thµnh cÒa nh©n d©n\". ô B∏c, lflng y™u m’n nh©n d©n Æ∑ trÎ thµnh mÈt s˘ say m™ m∑nh li÷t. B∏c n„i : \"T´i chÿ c„ mÈt s˘ ham muËn, ham muËn tÈt bÀc, lµ lµm sao cho n≠Ìc ta hoµn toµn ÆÈc lÀp, d©n ta Æ≠Óc hoµn toµn t˘ do, ÆÂng bµo ai cÚng c„ c¨m ®n, ∏o m∆c, ai cÚng Æ≠Óc h‰c hµnh.\" Theo Tr≠Íng Chinh 82

cm yk 2. Trong Æoπn v®n tr™n, khi nµo d†u ngo∆c käp Æ≠Óc dÔng ÆÈc lÀp ? Khi nµo d†u ngo∆c käp Æ≠Óc dÔng phËi hÓp vÌi d†u hai ch†m ? 3. Trong khÊ th¨ sau, tı l«u Æ≠Óc dÔng vÌi ˝ ngh‹a g◊ ? D†u ngo∆c käp trong tr≠Íng hÓp nµy Æ≠Óc dÔng lµm g◊ ? C„ bπn tæc kà hoa X©y \"l«u\" tr™n c©y Æa Rät, ch¨i trfl Æi trËn ßÓi †m trÍi mÌi ra. Phπm Æ◊nh ©n II - Ghi nhÌ 1. D†u ngo∆c käp th≠Íng Æ≠Óc dÔng Æ” d…n lÍi n„i tr˘c ti’p cÒa nh©n vÀt ho∆c cÒa ng≠Íi nµo Æ„. N’u lÍi n„i tr˘c ti’p lµ mÈt c©u tr‰n vãn hay mÈt Æoπn v®n th◊ tr≠Ìc d†u ngo∆c käp ta th≠Íng ph∂i th™m d†u hai ch†m. 2. D†u ngo∆c käp cfln Æ≠Óc dÔng Æ” Æ∏nh d†u nh˜ng tı ng˜ Æ≠Óc dÔng vÌi ˝ ngh‹a Æ∆c bi÷t. III - Luy÷n tÀp 1. T◊m lÍi n„i tr˘c ti’p trong Æoπn v®n sau : C„ l«n, c´ gi∏o ra cho chÛng t´i mÈt Æ“ v®n Î lÌp : \"Em Æ∑ lµm g◊ Æ” giÛp ÆÏ mã ?\" T´i loay hoay m†t mÈt lÛc, rÂi c«m bÛt vµ bæt Æ«u vi’t : \"Em Æ∑ nhi“u l«n giÛp ÆÏ mã. Em quät nhµ vµ rˆa b∏t Æ‹a. ß´i khi, em gi∆t kh®n mÔi soa.\" Theo Pi-V´-NA-R§-VA 2. C„ th” Æ∆t nh˜ng lÍi n„i tr˘c ti’p trong Æoπn v®n Î bµi tÀp 1 xuËng dflng, sau d†u gπch ngang Æ«u dflng kh´ng ? V ◊ sao ? 3. Em Æ∆t d†u ngo∆c käp vµo chÁ nµo trong c∏c c©u sau ? a) C∂ b«y ong cÔng nhau x©y tÊ. Con nµo con n†y h’t s¯c ti’t ki÷m v´i v˜a. 83

cm yk b) Trπng Qu˙nh th†y c„ ng≠Íi d©ng vua mÈt m©m Ƶo g‰i lµ Ƶo tr≠Íng th‰ th◊ th∂n nhi™n l†y mÈt qu∂ mµ ®n. Vua giÀn, ra l÷nh chäm Æ«u Qu˙nh. Qu˙nh bÃn t©u : - T©u b÷ hπ, th«n th†y qu∂ Ƶo g‰i lµ tr≠Íng th‰ mÌi l†y ®n, t≠Îng ®n vµo th◊ Æ≠Óc sËng l©u thÍ vua. Kh´ng ngÍ, nuËt ch≠a kh·i mi÷ng mµ ch’t Æ∑ Æ’n cÊ. VÀy n™n, xin Ưc vua ÆÊi t™n qu∂ †y lµ Æo∂n th‰ vµ trfi tÈi kŒ xu nfinh d©ng Ƶo. Vua nghe vÀy bÀt c≠Íi, tha tÈi cho Trπng Qu˙nh. Truy÷n d©n gian vi÷t nam TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp ph∏t tri”n c©u chuy÷n 1. D˘a theo nÈi dung tr›ch Æoπn kfich ô V ≠¨ng quËc T≠¨ng Lai (bµi tÀp Ɖc, tu«n 7), h∑y k” lπi c©u chuy÷n †y theo tr◊nh t˘ thÍi gian. 2. Gi∂ sˆ c∏c nh©n vÀt Tin-tin vµ Mi-tin trong c©u chuy÷n ô V ≠¨ng quËc T≠¨ng Lai kh´ng cÔng nhau l«n l≠Ót Æi th®m c´ng x≠Îng xanh vµ khu v≠Ín k◊ di÷u mµ cÔng lÛc, mÁi ng≠Íi tÌi th®m mÈt n¨i. Em h∑y k” lπi c©u chuy÷n theo h≠Ìng Æ„. 3. C∏ch k” chuy÷n trong bµi tÀp 2 c„ g◊ kh∏c c∏ch k” chuy÷n trong bµi tÀp 1 : a) V“ tr◊nh t˘ sæp x’p c∏c s˘ vi÷c. b) V“ nh˜ng tı ng˜ nËi hai Æoπn. 84

cm yk 9Tu«n TÜP ßñC Th≠a chuy÷n vÌi mã Tı ngµy ph∂i nghÿ h‰c, C≠¨ng Æ©m ra nhÌ c∏i lfl rÃn cπnh tr≠Íng. MÈt h´m, em ng· ˝ vÌi mã : - Mã n„i vÌi th«y cho con Æi h‰c ngh“ rÃn. Mã C≠¨ng Æ∑ nghe r‚ mÂn mÈt lÍi con, nh≠ng bµ v…n h·i lπi : - Con vıa b∂o g◊ ? - Mã xin th«y cho con Æi lµm thÓ rÃn. - Ai xui con th’ ? C≠¨ng cË cæt ngh‹a cho mã hi”u : - Th≠a mã, t˘ ˝ con muËn th’. Con th≠¨ng mã v†t v∂, Æ∑ ph∂i nu´i bªng †y Ưa em lπi cfln ph∂i nu´i con... Con muËn h‰c mÈt ngh“ Æ” ki’m sËng... Mã C≠¨ng nh≠ Æ∑ hi”u lflng con. Bµ c∂m ÆÈng, xoa Æ«u C≠¨ng vµ b∂o : - Con muËn giÛp mã nh≠ th’ lµ ph∂i. Nh≠ng bi’t th«y c„ chfiu nghe kh´ng ? Nhµ ta tuy nghÃo nh≠ng dflng d‚i quan sang. Kh´ng lœ b©y giÍ mã Æ” con ph∂i lµm Æ«y tÌ anh thÓ rÃn. C≠¨ng th†y nghÃn nghãn Î cÊ. Em næm l†y tay mã, thi’t tha : - Mã ¨i ! Ng≠Íi ta ai cÚng ph∂i c„ mÈt ngh“. Lµm ruÈng hay bu´n b∏n, lµm th«y hay lµm thÓ Æ“u Æ∏ng tr‰ng nh≠ nhau. Chÿ nh˜ng ai trÈm cæp hay ®n b∏m mÌi Æ∏ng bfi coi th≠Íng. 85

cm yk B†t gi∏c, em lπi nhÌ Æ’n ba ng≠Íi thÓ nh‘ nhπi m h´i mµ vui vŒ b™n ti’ng b‘ thÊi \"ph◊ phµo\", ti’ng bÛa con, bÛa lÌn theo nhau ÆÀp \"cÛc cæc\" vµ nh˜ng tµn lˆa Æ· hÂng, bæn toä l™n nh≠ khi ÆËt c©y b´ng. Theo Nam Cao : - Th«y : bË, ba, cha,... - Dflng d‚i quan sang : tı ÆÍi nµy sang ÆÍi kh∏c Æ“u c„ ng≠Íi lµm quan. - B†t gi∏c : (cˆ chÿ, hµnh ÆÈng, c∂m xÛc, ˝ ngh‹ chÓt Æ’n) th◊nh l◊nh, ngoµi chÒ Æfinh. - C©y b´ng : ph∏o hoa buÈc tr™n cÈt cao, khi ÆËt xoà thµnh nhi“u mµu. ? 1. C≠¨ng xin h‰c ngh“ rÃn Æ” lµm g◊ ? 2. Mã C≠¨ng n™u l› do ph∂n ÆËi nh≠ th’ nµo ? 3. C≠¨ng thuy’t phÙc mã bªng c∏ch nµo ? 4. NhÀn xät c∏ch trfl chuy÷n cÒa hai mã con : a) C∏ch x≠ng h´. b) Cˆ chÿ trong lÛc trfl chuy÷n. CHêNH TÅ 1. Nghe - vi’t : ThÓ rÃn Gi˜a tr®m ngh“, lµm ngh“ thÓ rÃn NgÂi xuËng nh‰ l≠ng, qu÷t ngang nh‰ mÚi SuËt t∏m giÍ ch©n than m∆t bÙi Gi˜a tr®m ngh“, ch‰n ngh“ thÓ rÃn. Lµm thÓ rÃn mÔa hà c„ n˘c Quai mÈt trÀn, n≠Ìc tu ıng ˘c Hai vai tr«n b„ng nh…y m h´i CÚng c„ khi th†y thÎ qua tai. Lµm thÓ rÃn vui nh≠ di‘n kfich R©u bªng than m‰c l™n bªng th›ch Nghfich Î Æ©y giµ trŒ nh≠ nhau N™n nÙ c≠Íi nµo c„ tæt Æ©u. Kh∏nh Nguy™n : - Quai (bÛa) : vung bÛa l™n cao rÂi gi∏ng mπnh xuËng. - Tu : uËng nhi“u vµ li“n mÈt mπch bªng c∏ch ngÀm vµo mi÷ng chai hay vfli †m. 86

cm yk (2). ßi“n vµo chÁ trËng : a) l hay n ? ...®m gian nhµ c· th†p ...e te Ng‚ tËi Æ™m s©u Æ„m ...Àp ...oà ...≠ng giÀu ph†t ph¨ mµu kh„i nhπt ...µn ao ...„ng ...∏nh b„ng tr®ng ...oe. Nguy‘n Khuy’n b) u´n hay u´ng ? - ... n≠Ìc, nhÌ ng... - Anh Æi anh nhÌ qu™ nhµ NhÌ canh rau m... , nhÌ cµ d«m t≠¨ng. - ßË ai l∆n x... v˘c s©u Mµ Æo mi÷ng c∏, ... c©u cho vıa. - Ng≠Íi thanh ti’ng n„i cÚng thanh Ch... k™u khœ Æ∏nh b™n thµnh cÚng k™u. LUYåN T\\ VÄ C¢U MÎ rÈng vËn tı : ¶Ìc m¨ 1. Ghi lπi nh˜ng tı trong bµi tÀp Ɖc Trung thu ÆÈc lÀp cÔng ngh‹a vÌi tı ≠Ìc m¨. 2. T◊m th™m nh˜ng tı cÔng ngh‹a vÌi tı ≠Ìc m¨ : a) Bæt Æ«u bªng ti’ng ≠Ìc. M : ≠Ìc muËn b) Bæt Æ«u bªng ti’ng m¨. M : m¨ ≠Ìc 3. Ghäp th™m vµo sau tı ≠Ìc m¨ nh˜ng tı ng˜ th” hi÷n s˘ Æ∏nh gi∏ : - ß∏nh gi∏ cao. M : ≠Ìc m¨ cao Æãp - ß∏nh gi∏ kh´ng cao. M : ≠Ìc m¨ b◊nh th≠Íng - ß∏nh gi∏ th†p. M : ≠Ìc m¨ t«m th≠Íng (Tı ng˜ Æ” ch‰n : Æãp Æœ, vi”n v´ng, cao c∂, lÌn, nho nh·, k◊ qu∆c, dπi dÈt, ch›nh Æ∏ng.) 87

cm yk 4. N™u v› dÙ minh hoπ v“ mÈt loπi ≠Ìc m¨ n„i tr™n. 5. Em hi”u c∏c thµnh ng˜ d≠Ìi Æ©y nh≠ th’ nµo ? a) C«u Æ≠Óc ≠Ìc th†y. b) ¶Ìc sao Æ≠Óc vÀy. c) ¶Ìc cÒa tr∏i mÔa. d) ߯ng nÛi nµy tr´ng nÛi n‰. KÕ CHUYåN K” chuy÷n Æ≠Óc ch¯ng ki’n ho∆c tham gia ß“ bµi K” chuy÷n v“ mÈt ≠Ìc m¨ Æãp cÒa em ho∆c cÒa bπn bÃ, ng≠Íi th©n. GÓi ˝ 1. Y™u c«u cÒa Æ“ bµi : - K” chuy÷n v“ mÈt ≠Ìc m¨ Æãp. - Chuy÷n Æ„ lµ chuy÷n c„ th˘c, cÒa em ho∆c cÒa bπn bÃ, ng≠Íi th©n. 2. C∏c h≠Ìng x©y d˘ng cËt truy÷n : a) Em (ho∆c bπn bÃ, ng≠Íi th©n) c„ mÈt ≠Ìc m¨ Æãp. Em k” mÈt c©u chuy÷n Æ” gi∂i th›ch : ßi“u g◊ Æ∑ lµm n∂y sinh ≠Ìc m¨ Æãp Æ„ ? M : Qu™ em tr≠Ìc Æ©y th≠Íng m†t mÔa vµ x∂y ra nπn Æ„i. C∏c k‹ s≠ n´ng nghi÷p Æem v“ trÂng thˆ mÈt giËng lÛa mÌi cho n®ng su†t cao. Tı Æ„, qu™ em li™n tÙc Æ≠Óc mÔa, d©n †m no. Em mong ≠Ìc trÎ thµnh k‹ s≠ n´ng nghi÷p Æ” t◊m ra nhi“u giËng lÛa mÌi cho n®ng su†t cao h¨n n˜a. 88

cm yk b) Em (ho∆c bπn bÃ, ng≠Íi th©n) c„ mÈt ≠Ìc m¨ Æãp vµ Æang cË gæng Æ” Æπt Æ≠Óc ≠Ìc m¨ Æ„. M : Em m¨ ≠Ìc thµnh mÈt vÀn ÆÈng vi™n b¨i lÈi giµnh Huy ch≠¨ng Vµng. ß” Æπt Æ≠Óc m¨ ≠Ìc Æ„, em tham gia c©u lπc bÈ b¨i lÈi vµ tÀp luy÷n r†t ch®m chÿ. c) Em (ho∆c bπn bÃ, ng≠Íi th©n) c„ mÈt ≠Ìc m¨ Æãp. Em (ho∆c bπn bÃ, ng≠Íi th©n) Æ∑ v≠Ót qua nhi“u kh„ kh®n vµ Æπt Æ≠Óc ≠Ìc m¨ Æ„. M : Em h‰c m´n To∏n ch≠a tËt nh≠ng mong ≠Ìc trÎ thµnh h‰c sinh gi·i To∏n. ßπt Æ≠Óc Æi“u nµy thÀt kh„. Nh≠ng em Æ∑ cË gæng r†t nhi“u. CuËi n®m h‰c vıa qua, em Æπt Æi”m tÊng k’t m´n To∏n r†t cao vµ Æ≠Óc ch‰n Æi thi h‰c sinh gi·i. 3. ß∆t t™n cho c©u chuy÷n : a) T™n c©u chuy÷n c„ th” lµ ≠Ìc, ≠Ìc m¨, m¨ ≠Ìc,... kÃm th™m tı ng˜ n„i v“ m¨ ≠Ìc Æ„. M : MÈt m¨ ≠Ìc ; MÈt m¨ ≠Ìc Æãp ; M¨ ≠Ìc cÒa em ; MÈt Æi“u ≠Ìc nho nh·,... b) T™n c©u chuy÷n cÚng c„ th” th” hi÷n nÈi dung ≠Ìc m¨ cÒa em (ho∆c bπn bÃ, ng≠Íi th©n). M : Mong v“ th®m nÈi ; Em muËn thµnh c´ gi∏o ; Em sœ lµm phi c´ng,... c) T™n c©u chuy÷n cfln c„ th” lµ t™n nh©n vÀt, Æfia ph≠¨ng, s˘ vi÷c Æ≠Óc k”,... M : Anh Tu†n ; Dflng s´ng qu™ h≠¨ng ; C¨n b∑o,... 89

cm yk TÜP ßñC ßi“u ≠Ìc cÒa vua Mi-Æ∏t C„ l«n th«n ßi-´-ni-dËt hi÷n ra, cho vua Mi-Æ∏t Æ≠Óc ≠Ìc mÈt Æi“u. Mi-Æ∏t vËn tham lam n™n n„i ngay : - Xin Th«n cho m‰i vÀt t´i chπm Æ’n Æ“u ho∏ thµnh vµng ! Th«n ßi-´-ni-dËt mÿm c≠Íi ≠ng thuÀn. Vua Mi-Æ∏t thˆ bŒ mÈt cµnh sÂi, cµnh Æ„ li“n bi’n thµnh vµng. Vua ngæt mÈt qu∂ t∏o, qu∂ t∏o cÚng thµnh vµng nËt. T≠Îng kh´ng c„ ai tr™n ÆÍi sung s≠Ìng h¨n th’ n˜a ! B‰n Æ«y tÌ d‰n th¯c ®n cho Mi-Æ∏t. Nhµ vua sung s≠Ìng ngÂi vµo bµn. Vµ lÛc Æ„ ´ng mÌi bi’t m◊nh Æ∑ xin mÈt Æi“u ≠Ìc khÒng khi’p. C∏c th¯c ®n, th¯c uËng khi vua chπm tay vµo Æ“u bi’n thµnh vµng. Mi-Æ∏t bÙng Æ„i cÂn cµo, chfiu kh´ng nÊi, li“n chæp tay c«u kh»n : - Xin Th«n tha tÈi cho t´i ! Xin Ng≠Íi l†y lπi Æi“u ≠Ìc Æ” cho t´i Æ≠Óc sËng ! 90

cm yk Th«n ßi-´-ni-dËt li“n hi÷n ra vµ ph∏n : - Nhµ ng≠¨i h∑y Æ’n s´ng P∏c-t´n, nhÛng m◊nh vµo dflng n≠Ìc, phäp m«u sœ bi’n m†t vµ nhµ ng≠¨i sœ rˆa sπch Æ≠Óc lflng tham. Mi-Æ∏t lµm theo lÍi dπy cÒa th«n, qu∂ nhi™n tho∏t kh·i c∏i quµ t∆ng mµ tr≠Ìc Æ©y ´ng hªng mong ≠Ìc. LÛc †y, nhµ vua mÌi hi”u rªng hπnh phÛc kh´ng th” x©y d˘ng bªng ≠Ìc muËn tham lam. Theo Th«n thoπi Hi Lπp (Nh˜ Thµnh dfich) : - Phäp m«u : phäp lπ, Æem lπi nh˜ng k’t qu∂ kh∏c th≠Íng. - Qu∂ nhi™n : ÆÛng nh≠ Æ∑ Æo∏n tr≠Ìc, n„i tr≠Ìc. ? 1. V ua Mi-Æ∏t xin th«n ßi-´-ni-dËt Æi“u g◊ ? 2. Thoπt Æ«u, Æi“u ≠Ìc Æ≠Óc th˘c hi÷n tËt Æãp nh≠ th’ nµo ? 3. Tπi sao vua Mi-Æ∏t ph∂i xin th«n l†y lπi Æi“u ≠Ìc ? 4. V ua Mi-Æ∏t Æ∑ hi”u ra Æi“u g◊ ? TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp ph∏t tri”n c©u chuy÷n 1. ߉c tr›ch Æoπn kfich d≠Ìi Æ©y : Y’t Ki™u a) Gi∆c Nguy™n x©m l≠Óc n≠Ìc ßπi Vi÷t ta. Y’t Ki™u n„i chuy÷n vÌi cha. Y’t Ki™u : - Con Æi gi’t gi∆c Æ©y, cha π ! Ng≠Íi cha : - Mã con m†t sÌm, cha b©y giÍ tµn tÀt, kh´ng lµm g◊ Æ≠Óc. Y’t Ki™u : - Cha ¨i ! N≠Ìc m†t th◊ nhµ tan... Ng≠Íi cha : - Cha hi”u ch¯. Con c¯ Æi Æi. 91

cm yk b) Y’t Ki™u Æ’n kinh Æ´ Th®ng Long y’t ki’n vua Tr«n Nh©n T´ng. Nhµ vua : - Tr…m cho nhµ ng≠¨i nhÀn l†y mÈt loπi binh kh›. Y’t Ki™u : - Th«n chÿ xin mÈt chi’c dÔi sæt. Nhµ vua : - ß” lµm g◊ ? Y’t Ki™u : - ß” dÔi thÒng chi’n thuy“n cÒa gi∆c v◊ th«n c„ th” l∆n hµng giÍ d≠Ìi n≠Ìc. Nhµ vua : - Ng≠¨i lµ d©n th≠Íng mµ phi th≠Íng. Ai dπy ng≠¨i Æ≠Óc nh≠ th’ ? Y’t Ki™u : Nhµ vua : - Mu´n t©u B÷ hπ, ng≠Íi Æ„ lµ cha th«n. Y’t Ki™u : - Ai dπy cha ng≠¨i ? Nhµ vua : - §ng cÒa th«n. Y’t Ki™u : - Ai dπy ´ng ng≠¨i ? - V◊ c®m thÔ gi∆c vµ noi g≠¨ng ng≠Íi x≠a mµ ´ng cÒa th«n t˘ h‰c l†y. Theo L™ Thi 92

cm yk : - Y’t Ki™u : danh t≠Ìng thÍi Tr«n, c„ tµi b¨i l∆n, tıng Æ∏nh Ææm nhi“u thuy“n chi’n cÒa gi∆c. - ßπi Vi÷t : t™n n≠Ìc ta thÍi Tr«n. - Y’t ki’n : Æ’n ra mæt ng≠Íi bÀc tr™n. - Tr…m : ti’ng nhµ vua t˘ x≠ng. - Phi th≠Íng : v≠Ót xa m¯c b◊nh th≠Íng. 2. D˘a vµo tr›ch Æoπn kfich, h∑y k” lπi c©u chuy÷n Y ’t Ki™u theo gÓi ˝ sau : a) Chia Æoπn : - ßoπn 1 : Gi∆c Nguy™n x©m l≠Óc n≠Ìc ta. - ßoπn 2 : Y’t Ki™u tÌi kinh Æ´ Th®ng Long, y’t ki’n vua Tr«n Nh©n T´ng. - ßoπn 3 : Cha cÒa Y’t Ki™u Î qu™ nhµ nhÌ con, nhÌ c©u chuy÷n gi˜a hai cha con tr≠Ìc lÛc Y’t Ki™u l™n Æ≠Íng. b) C∏ch tr◊nh bµy : N™n chuy”n lÍi ÆËi thoπi trong kfich thµnh lÍi k” vµ lÍi d…n gi∏n ti’p. Chÿ gi˜ lπi nh˜ng lÍi ÆËi thoπi quan tr‰ng. LUYåN T\\ VÄ C¢U ßÈng tı I - NhÀn xät 1. ߉c lπi Æoπn v®n sau : Anh nh◊n tr®ng vµ ngh‹ tÌi ngµy mai... M≠¨i m≠Íi l®m n®m n˜a th´i, c∏c em sœ th†y cÚng d≠Ìi ∏nh tr®ng nµy, dflng th∏c n≠Ìc ÆÊ xuËng lµm chπy m∏y ph∏t Æi÷n ; Î gi˜a bi”n rÈng, cÍ Æ· sao vµng ph†p phÌi bay tr™n nh˜ng con tµu lÌn. Theo Thäp mÌi 2. T◊m c∏c tı : - Chÿ hoπt ÆÈng cÒa anh chi’n s‹ ho∆c cÒa thi’u nhi. - Chÿ trπng th∏i cÒa c∏c s˘ vÀt : + Dflng th∏c + L∏ cÍ 93

cm yk II - Ghi nhÌ ßÈng tı lµ nh˜ng tı chÿ hoπt ÆÈng, trπng th∏i cÒa s˘ vÀt. III - Luy÷n tÀp 1. V i’t t™n c∏c hoπt ÆÈng em th≠Íng lµm hªng ngµy Î nhµ vµ Î tr≠Íng. Gπch d≠Ìi ÆÈng tı trong c∏c cÙm tı chÿ nh˜ng hoπt ÆÈng †y : - C∏c hoπt ÆÈng Î nhµ. M : quät nhµ - C∏c hoπt ÆÈng Î tr≠Íng. M : lµm bµi 2. Gπch d≠Ìi ÆÈng tı trong c∏c Æoπn v®n sau : a) Y’t Ki™u Æ’n kinh Æ´ Th®ng Long y’t ki’n vua Tr«n Nh©n T´ng. Nhµ vua : - Tr…m cho nhµ ng≠¨i nhÀn l†y mÈt loπi binh kh›. Y’t Ki™u : - Th«n chÿ xin mÈt chi’c dÔi sæt. Nhµ vua : - ß” lµm g◊ ? Y’t Ki™u : - ß” dÔi thÒng chi’n thuy“n cÒa gi∆c v◊ th«n c„ th” l∆n hµng giÍ d≠Ìi n≠Ìc. b) Th«n ßi-´-ni-dËt mÿm c≠Íi ≠ng thuÀn. Vua Mi-Æ∏t thˆ bŒ mÈt cµnh sÂi, cµnh Æ„ li“n bi’n thµnh vµng. Vua ngæt mÈt qu∂ t∏o, qu∂ t∏o cÚng thµnh vµng nËt. T≠Îng kh´ng c„ ai tr™n ÆÍi sung s≠Ìng h¨n th’ n˜a ! 3. Trfl ch¨i Xem kfich c©m : N„i t™n c∏c hoπt ÆÈng, trπng th∏i Æ≠Óc bπn th” hi÷n bªng cˆ chÿ, ÆÈng t∏c kh´ng lÍi. 12 94

cm yk TÜP LÄM V°N Luy÷n tÀp trao ÆÊi ˝ ki’n vÌi ng≠Íi th©n ß“ bµi Em c„ nguy÷n v‰ng h‰c th™m mÈt m´n n®ng khi’u (hoπ, nhπc, v‚ thuÀt,...). Tr≠Ìc khi n„i vÌi bË mã, em muËn trao ÆÊi vÌi anh (chfi) Æ” anh (chfi) hi”u vµ Òng hÈ nguy÷n v‰ng cÒa em. H∑y cÔng bπn Æ„ng vai em vµ anh (chfi) Æ” th˘c hi÷n cuÈc trao ÆÊi. GÓi ˝ 1. X∏c Æfinh mÙc Æ›ch trao ÆÊi : Lµm cho anh (chfi) hi”u r‚ nguy÷n v‰ng cÒa m◊nh vµ gi∂i Æ∏p c∏c thæc mæc, kh„ kh®n mµ anh (chfi) Æ∆t ra Æ” anh (chfi) Òng hÈ nguy÷n v‰ng †y. 2. H◊nh dung nh˜ng thæc mæc, kh„ kh®n mµ anh (chfi) c„ th” n™u ra Æ” t◊m c∏ch gi∂i Æ∏p : a) H‰c th™m c∏c m´n n®ng khi’u sœ m†t nhi“u thÍi gian, ∂nh h≠Îng Æ’n vi÷c h‰c v®n ho∏ Î tr≠Íng. b) Ngoµi giÍ h‰c Î tr≠Íng, em ph∂i dµnh thÍi gian lµm vi÷c nhµ. H‰c th™m c∏c m´n n®ng khi’u, em sœ kh´ng lµm giÛp gia Æ◊nh Æ≠Óc. c) Nhµ em Î xa c©u lπc bÈ, Æi h‰c c∏c m´n n®ng khi’u sœ g∆p kh„ kh®n. d) Em kh´ng c„ n®ng khi’u hoπ, nhπc ho∆c v‚ thuÀt. e) Em g«y y’u, kh´ng h‰c v‚ thuÀt Æ≠Óc. g) Con g∏i Æi h‰c v‚ thuÀt ng≠Íi ta ch™ c≠Íi. ... 3. Khi Æ„ng vai trao ÆÊi vÌi bπn cÔng nh„m, c«n sˆ dÙng cˆ chÿ, Æi÷u bÈ hÁ trÓ cho lÍi n„i. 95

cm yk Tu«n 10 §n tÀp gi˜a h‰c k◊ I Ti’t 1 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. Ghi lπi nh˜ng Æi“u c«n nhÌ v“ c∏c bµi tÀp Ɖc lµ truy÷n k” thuÈc chÒ Æi”m Th≠¨ng ng≠Íi nh≠ th” th≠¨ng th©n vµo b∂ng theo m…u sau : T™n bµi T∏c gi∂ NÈi dung ch›nh Nh©n vÀt ... ... ... ... 3. Trong c∏c bµi tÀp Ɖc tr™n, t◊m Æoπn v®n c„ gi‰ng Ɖc : a) Thi’t tha, tr◊u m’n. b) Th∂m thi’t. c) Mπnh mœ, r®n Æe. Ti’t 2 1. Nghe - vi’t : LÍi h¯a T´i rÍi c´ng vi™n vµo lÛc phË Æ∑ l™n ÆÃn. BÁng nghe sau bÙi c©y c„ ti’ng mÈt em bä kh„c. B≠Ìc tÌi g«n, t´i h·i : - Sao em ch≠a v“ nhµ ? Em nh· ng»ng Æ«u nh◊n t´i, Æ∏p : - Em kh´ng v“ Æ≠Óc ! - V◊ sao ? - Em lµ l›nh g∏c. - Sao lπi lµ l›nh g∏c ? 96

cm yk - C„ m†y bπn rÒ em Æ∏nh trÀn gi∂. MÈt bπn lÌn b∂o : \"CÀu lµ trung s‹\" vµ giao cho em Ưng g∏c kho Æπn Î Æ©y. Bπn †y lπi b∂o : \"CÀu h∑y h¯a lµ Ưng g∏c cho Æ’n khi c„ ng≠Íi tÌi thay.\" Em Æ∑ tr∂ lÍi : \"Xin h¯a.\" Theo Pan-T™-l™-äp : Trung s‹ : mÈt c†p bÀc trong qu©n ÆÈi, th≠Íng chÿ huy mÈt ti”u ÆÈi. 2. D˘a vµo nÈi dung bµi ch›nh t∂ LÍi h¯a, tr∂ lÍi c∏c c©u h·i sau : a) Em bä Æ≠Óc giao nhi÷m vÙ g◊ trong trfl ch¨i Æ∏nh trÀn gi∂ ? b) V◊ sao trÍi Æ∑ tËi mµ em kh´ng v“ ? c) C∏c d†u ngo∆c käp trong bµi Æ≠Óc dÔng lµm g◊ ? d) C„ th” Æ≠a nh˜ng bÈ phÀn Æ∆t trong ngo∆c käp xuËng dflng, Æ∆t sau d†u gπch ngang Æ«u dflng kh´ng ? V◊ sao ? 3. LÀp b∂ng tÊng k’t quy tæc vi’t t™n ri™ng theo m…u sau : C∏c loπi t™n ri™ng Quy tæc vi’t V› dÙ 1. T™n ng≠Íi, t™n Æfia l› Vi÷t Nam ... ... 2. T™n ng≠Íi, t™n Æfia l› n≠Ìc ngoµi ... ... Ti’t 3 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. D˘a vµo nÈi dung c∏c bµi tÀp Ɖc lµ truy÷n k” thuÈc chÒ Æi”m M®ng m‰c thºng, ghi vµo b∂ng nh˜ng Æi“u c«n nhÌ : T™n bµi NÈi dung ch›nh Nh©n vÀt Gi‰ng Ɖc ... ... ... ... 97

cm yk Ti’t 4 1. Ghi lπi c∏c tı ng˜ Æ∑ h‰c theo chÒ Æi”m : Th≠¨ng ng≠Íi nh≠ th” M®ng m‰c thºng Tr™n Æ´i c∏nh th≠¨ng th©n ≠Ìc m¨ M : nh©n hÀu M : trung th˘c M : ≠Ìc m¨ 2. T◊m mÈt thµnh ng˜ ho∆c tÙc ng˜ Æ∑ h‰c trong mÁi chÒ Æi”m n™u Î bµi tÀp 1. ß∆t c©u vÌi thµnh ng˜ ho∆c n™u hoµn c∂nh sˆ dÙng tÙc ng˜. 3. LÀp b∂ng tÊng k’t v“ hai d†u c©u mÌi h‰c theo m…u sau : D†u c©u T∏c dÙng a) D†u hai ch†m b) D†u ngo∆c käp ... ... Ti’t 5 1. §n luy÷n tÀp Ɖc vµ h‰c thuÈc lflng. 2. Ghi lπi nh˜ng Æi“u c«n nhÌ v“ c∏c bµi tÀp Ɖc thuÈc chÒ Æi”m Tr™n Æ´i c∏nh ≠Ìc m¨ theo m…u sau : T™n bµi Th” loπi NÈi dung ch›nh Gi‰ng Ɖc (v®n xu´i, kfich, th¨) ... ... ... ... 3. Ghi chäp v“ c∏c nh©n vÀt trong c∏c bµi tÀp Ɖc lµ truy÷n k” thuÈc chÒ Æi”m Tr™n Æ´i c∏ch ≠Ìc m¨ theo m…u sau : Nh©n vÀt T™n bµi T›nh c∏ch ... ... ... 98

cm yk Ti’t 6 1. ߉c Æoπn v®n sau : D≠Ìi t«m c∏nh chÛ chuÂn chuÂn b©y giÍ lµ lu¸ tre xanh r◊ rµo trong gi„, lµ bÍ ao vÌi nh˜ng kh„m khoai n≠Ìc rung rinh. RÂi nh˜ng c∂nh tuy÷t Æãp cÒa Ɔt n≠Ìc hi÷n ra : c∏nh ÆÂng vÌi nh˜ng Ƶn tr©u thung th®ng g∆m c· ; dflng s´ng vÌi nh˜ng Æoµn thuy“n ng≠Óc xu´i. Cfln tr™n t«ng cao lµ Ƶn cfl Æang bay, lµ trÍi xanh trong vµ cao vÛt. Theo Nguy‘n Th’ hÈi 2. T◊m trong Æoπn v®n tr™n nh˜ng ti’ng c„ m´ h◊nh c†u tπo nh≠ sau (¯ng vÌi mÁi m´ h◊nh, t◊m 1 ti’ng) : a) Ti’ng chÿ c„ v«n vµ thanh b) Ti’ng c„ ÆÒ ©m Æ«u, v«n vµ thanh 3. T◊m trong Æoπn v®n tr™n : - 3 tı ƨn - 3 tı l∏y - 3 tı ghäp 4. T◊m trong Æoπn v®n tr™n : - 3 danh tı - 3 ÆÈng tı 99