EP1 ความเข้าใจและการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล

หนว่ ยที 1 ความเข้าใจและการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล

ปจ จบุ นั คณุ ครอบครองสง่ิ ตา งๆเหลา นี้บา งไหม สมารทโฟน Tablet แลป ทอป คอมพวิ เตอร แค่คณุ มเี พียงหนงึ ในนกี ็ถอื ว่าคุณเป็นคนแห่งยคุ ดิจิทัล

คณุ รูจ ักหรอื ไดใ ช Application เหลา น้บี างหรอื ไม LINE ถ้าคุณใช้เทคโนโลยดี ิจทิ ลั Facebook เหล่านีมาบ้างแล้ว กแ็ ปลวา่ คณุ Uber กม็ ีทักษะการใช้เทคโนโลยดี จิ ทิ ัล Grab Google ขนั หนงึ แล้ว Instagram Whatsapp

ทาํ ไมยุคนี คนต้องมี คุณมีทักษะ ความรู ความเขาใจ และมีความสามารถท่ีจะใชงาน เทคโนโลยดี ิจิทัลที่เพียงพอและคุมคาการลงทนุ เทคโนโลยเี หลา นห้ี รือ ยงั ?  คณุ พอใชเทคโนโลยเี หลา นไ้ี ด หรอื คณุ ใชไดด ที เี ดียว?  จะดีกวาไหมถาคุณสามารถใชอุปกรณเคร่ืองไมเครอ่ื งมือเทคโนโลยี ดิจทิ ัลไดอยา งเตม็ ศกั ยภาพ

เนือหาสาระ  ความหมาย Digital literacy  ทกั ษะความเขาใจและการใชเทคโนโลยดี จิ ิทลั  ทกั ษะทีเ่ ก่ยี วขอ งสัมพันธกับการรดู ิจทิ ลั  ทาํ ไมตอ งพัฒนาทกั ษะความเขา ใจและใชเทคโนโลยดี ิจิทลั  ประโยชนข องการพฒั นา Digital literacy สาํ หรับบุคคล  ประโยชนข องการพฒั นา Digital literacy สําหรับองคกร  ประโยชนข องการมที ักษะการใชด ิจทิ ลั

คอื อะไร Digital literacy คอื ทกั ษะความเขาใจและใชเทคโนโลยีดิจิทลั หรือ Digital literacy หมายถึง ทักษะในการนําเคร่ืองมือ อุปกรณ และ เทคโนโลยีดิจทิ ัลท่ีมอี ยูในปจจุบัน อาทิ คอมพิวเตอร โทรศัพท แทปเลต โปรแกรมคอมพิวเตอร และสื่อออนไลน มาใชใ หเ กดิ ประโยชนสูงสุด ในการ สือ่ สาร การปฏิบตั งิ าน และการทาํ งานรว มกนั หรือใชเ พ่ือพฒั นากระบวนการ ทํางาน หรือระบบงานในองคกรใหมคี วามทันสมยั และมปี ระสทิ ธภิ าพ

ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล การใช (Use) เขาใจ (Understand) การสรา ง (create) เขา ถึง (Access) เทคโนโลยีดจิ ทิ ัล ไดอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ

ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล การใช (Use) หมายถึง ความคลองแคลว ทางเทคนิคทีจ่ ําเปน ในการ ใชคอมพวิ เตอรแ ละอินเทอรเน็ต ทกั ษะและความสามารถที่เก่ียวของกบั คําวา “ใช” ครอบคลุมตั้งแตเ ทคนคิ ขั้นพ้นื ฐาน คือ การใชโปรแกรมคอมพิวเตอร เชน โปรแกรมประมวลผลคาํ ( เว็บเบราวเซอร ( อีเมล และเครอื่ งมอื ส่อื สารอ่ืนๆ สูเทคนิคขั้นสูงขึ้นสําหรับการ เขาถึงและการใชความรู เชน โปรแกรมที่ชวยในการสืบคนขอมูล หรือ เสิรชเอนจิน ( และฐานขอมูลออนไลน รวมถึงเทคโนโลยี อุบัตใิ หม เชน

ทกั ษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดจิ ิทลั การเขา ใจ (Understand) คือชุดของทักษะทจ่ี ะชว ยผูเรียนเขาใจ บรบิ ทและประเมนิ ส่ือดจิ ทิ ัล เพ่ือใหสามารถตัดสินใจเกี่ยวกบั อะไรที่ทําและ พบบนโลกออนไลน จดั วาเปนทักษะทส่ี ําคัญและที่จําเปนที่จะตองเริ่มสอน เด็กใหเ ร็วท่ีสดุ เทา ท่พี วกเคา เขา สโู ลกออนไลน เขา ใจยงั รวมถงึ การตระหนักวา เทคโนโลยีเครอื ขายมีผลกระทบตอพฤตกิ รรมและมุมมองของผูเรยี นอยางไร มีผลกระทบตอความเช่ือและความรูสึกเก่ียวกับโลกรอบตัวผูเรียนอยางไร เขาใจยงั ชวยเตรียมผูเรยี นสําหรบั เศรษฐกิจฐานความรทู ่ีผเู รียนพัฒนาทักษะ การจัดการสารสนเทศเพ่ือคนหา ประเมิน และใชสารสนเทศอยางมี ประสิทธิภาพเพอ่ื ตดิ ตอสอ่ื สาร ประสานงานรวมมอื และแกไขปญหา

ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล การสราง (Create) คือ ความสามารถในการผลติ เนื้อหาและการ สื่อสารอยา งมีประสิทธภิ าพผานเคร่อื งมือสื่อดจิ ิทัลท่หี ลากหลาย การสราง ดว ยส่ือดจิ ทิ ัลเปน มากกวา แคการรูวธิ ีการใชโปรแกรมประมวลผลคาํ หรอื การ เขียนอเี มล แตม นั ยังรวมความสามารถในการดัดแปลงสิง่ ทีผ่ เู รยี นสรา งสําหรบั บริบทและผูชมท่ีแตกตางและหลากหลาย ความสามารถในการสรางและ ส่ือสารดวยการใช เชน ภาพ วิดีโอ และเสียง ตลอดจน ความสามารถในการมสี วนรวมกับ อยางมีประสิทธภิ าพและ รับผดิ ชอบ เชน การแชรภาพและวิดีโอ และ รูปแบบ อื่นๆ

ทกั ษะความเขา้ ใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล 9 ด้าน

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การร้ดู ิจิทัล”

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การรูด้ ิจิทัล”  การรูส ือ่ (Media Literacy) การรสู ื่อ สะทอนความสามารถของผูเรียนเก่ียวกับการเขาถึง การ วเิ คราะห และการผลิตสอ่ื ผานความเขาใจและการตระหนกั เกีย่ วกับ 1.ศิลปะ ความหมาย และการสงขอความในรูปแบบตา งๆ 2.ผลกระทบและอทิ ธิพลของสือ่ มวลชนและวัฒนธรรมท่ีเปนทนี่ ยิ ม 3. สอื่ ขอความถูกสรางขน้ึ อยา งไรและทําไมถงึ ถกู ผลิตขนึ้ 4 . ส่ื อส า ม า ร ถ ใ ช ใ น ก าร ส่ื อ ส าร ค ว าม คิ ด ขอ ง เ ร า เ อ ง ไ ด อ ย า ง มี ประสิทธภิ าพไดอยา งไร

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การรู้ดิจิทัล”  การรูเทคโนโลยี (Technology literacy) ความชํานาญในเทคโนโลยี สวนใหญมักจะเก่ียวของกับความรู ดจิ ิทลั ซ่งึ ครอบคลมุ จากทกั ษะคอมพิวเตอรขนั้ พ้ืนฐานสทู ักษะท่ีซบั ซอนมาก ข้นึ เชน การแกไขภาพยนตรด ิจทิ ลั หรือการเขยี นรหัสคอมพวิ เตอร

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การรู้ดิจิทัล”  การรูสารสนเทศ (Information literacy) การรูสารสนเทศ เปนอีกสง่ิ ท่ีสําคัญของการรูดิจทิ ัลซึ่งครอบคลุม ความสามารถในการประเมนิ วา สารสนเทศใดที่ผูเรยี นตอ งการ การรวู ธิ ีการที่ จะคนหาสารสนเทศท่ีตองการออนไลน และการรูการประเมินและการใช สารสนเทศท่ีสบื คนได การรูสารสนเทศถูกพฒั นาเพือ่ การใชหองสมดุ มนั ยัง สามารถเขา ไดด กี บั ยคุ ดิจิทัลซึ่งเปนยคุ ทม่ี ีขอ มลู สารสนเทศออนไลนมหาศาล ซึ่งไมไดมีการกรอง ดังน้ันการรูว ิธีการคิดวิเคราะหเก่ียวกับแหลงที่มาและ เน้อื หานับเปน สิง่ จําเปน

ทักษะต่างๆ ทีเกียวขอ้ งสมั พนั ธ์กับ “การรู้ดิจิทัล”  การรูเก่ียวกับสงิ่ ทเ่ี ห็น (Visual literacy) การรเู กยี่ วกับส่งิ ทเ่ี ห็น สะทอนความสามารถของของผเู รียนเกี่ยวกับ ความเขา ใจ การแปลความหมายส่งิ ท่เี หน็ การวิเคราะห การเรียนรู การแสดง ความคิดเหน็ และความสามารถในการใชส ่ิงท่เี ห็นน้ันในการทํางานและการ ดาํ รงชีวิตประจําวันของตนเองได รวมถึงการผลิตขอ ความภาพไมว าจะผาน วัตถุ การกระทาํ หรือสัญลักษณ การรเู ก่ียวกับส่ิงท่ีเห็นเปนส่ิงจําเปนสาํ หรับ การเรยี นรูแ ละการส่ือสารในสังคมสมัยใหม

ทกั ษะต่างๆ ทีเกียวขอ้ งสมั พันธ์กับ “การรูด้ ิจิทัล”  การรกู ารส่ือสาร (Communication literacy) การรูการส่ือสาร เปนรากฐานสําหรบั การคิด การจัดการ และการ เชื่อมตอกับคนอื่นๆ ในสังคมเครือขาย ทุกวันนี้เด็กและเยาวชนไมเพียง จําเปนตองเขาใจการบูรณาการความรูจากแหลงตางๆ เชน เพลง วิดีโอ ฐานขอมูลออนไลน และส่ืออ่ืนๆ พวกเคายังจําเปนตองรูวิธีการใชแหลง สารสนเทศเหลา น้ันเพื่อเผยแพรแ ละแลกเปล่ยี นความรู

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การรู้ดิจิทัล”  การรูสังคม (Social literacy) การรูสังคม หมายถึงวฒั นธรรมแบบการมีสวนรว ม ซง่ึ ถูกพฒั นาผาน ความรวมมือและเครอื ขาย เยาวชนตอ งการทักษะสําหรบั การทํางานภายใน เครือขายทางสังคม เพ่ือการรวบรวมความรู การเจรจาขามวัฒนธรรมท่ี แตกตาง และการผสานความขดั แยงของขอ มูล

ทกั ษะต่างๆ ทีเกียวขอ้ งสมั พันธ์กบั “การรู้ดิจิทัล”  Play หรือการเลน คือความสามารถในการทดลองหรือทดสอบกับ สภาพแวดลอมของคนใดคนหน่งึ ซึง่ เปน รูปแบบของการแกไขปญ หา Performance คือ ความสามารถในการที่จะเลือกใชลักษณะเฉพาะ ทางเลือกอน่ื ๆ เพอ่ื วตั ถปุ ระสงคของการปรบั ตวั และการคนพบ Simulation คอื ความสามารถในการตีความและการสรา งแบบจําลอง เชงิ ไดนามกิ สําหรบั กระบวนจรงิ Appropriation คือ ความสามารถในการเลือกและเรียบเรียงเนือ้ หาของ ส่ือ

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การร้ดู ิจิทัล”  Multitasking คือ ความสามารถในการสแกนสภาพแวดลอมหนึ่งๆ และ การเปล่ยี นแปลงเปาหมายตามความจําเปนเพ่ือรายละเอียดที่สาํ คัญ ท่ีสดุ Distributed Cognition คือ ความสามารถในการโตตอบอยางมี ความหมายดวยเคร่อื งมอื ที่ขยายขีดความสามารถทางจิตใจ Collective Intelligence คือ ความสามารถในการรวมความรูและ เปรยี บเทยี บขอ ความ หรือความรูตา งๆ เพ่ือเปาหมายรว มกนั Judgment คอื ความสามารถในการประเมินความนาเช่ือถอื และความ เชือ่ ถอื ไดของแหลง สารสนเทศทีแ่ ตกตา งกนั

ทักษะต่างๆ ทีเกียวข้องสัมพนั ธ์กับ “การร้ดู ิจิทัล”  Transmedia Navigation คือ ความสามารถในการปฏบิ ัติตามการ ไหลของเรอ่ื งราวและสารสนเทศขา มแพลตฟอรม เชน ความเขาใจโครง เรือ่ งซึง่ ถกู บอกเลาท้งั ในรายการโทรทศั นและเวบ็ ไซต Network คอื ความสามารถในการคนหา สังเคราะห และเผยแพร สารสนเทศ Negotiation คือ ความสามารถในการเจรจาตอ รองขามชุมชนที่แตกตา ง และหลากหลาย รวมถึงความฉลาดและความเคารพในมุมมองที่ หลากหลาย

ทาํ ไมตอ้ งพัฒนาทักษะความเขา้ ใจและใช้เทคโนโลยีดิจทิ ัล โลกมกี ารเปลย่ี นแปลงอยางรวดเร็ว จากยุค ไปสูยคุ และ ยุค เทคโนโลยดี จิ ิทลั มอี ทิ ธิพลตอการดํารงชวี ติ และการทํางาน ตองปรบั ตวั ใหส อดคลองกับบริบทของการเปล่ียนแปลง เพ่ือปองกันไมใ ห เกดิ เน่ืองจากการเปลีย่ นผา นเทคโนโลยี ปองกันความเสีย่ งที่อาจเกิดจากการใชเ ทคโนโลยีท่ีไมเหมาะสม เชน การ สญู เสียการเปน สว นตวั ความปลอดภยั ในชวี ิตและทรัพยสิน การโจรกรรม ขอมูล การโจมตีทางไซเบอร เปนตน

ทาํ ไมตอ้ งพัฒนาทกั ษะความเขา้ ใจและใช้เทคโนโลยีดิจทิ ัล  ตวั ชวยสําคญั ในการปฏิบัติงาน การสื่อสาร และการ ทาํ งานรวมกันกบั ผูอ่ืนในลักษณะ “ทํานอย ไดมาก” หรือ “ but get more impact” ชวยรสรางคุณคา ( และความคุมคาในการ ดาํ เนินงาน (  เพ่อื การกา วไปสูการเปน ประเทศไทย 4.0

ประโยชน์ของการพัฒนา Digital literacy สาํ หรบั บคุ คล ทํางานไดร วดเรว็ ลดขอผิดพลาดและมีความมัน่ ใจในการทํางานมากขน้ึ มคี วามภาคภูมใิ จในผลงานทีส่ ามารถสรางสรรคไ ดเ อง สามารถแกไ ขปญหาท่เี กดิ ข้นึ ในการทาํ งานไดม ีประสทิ ธิภาพมากขน้ึ สามารถระบุทางเลอื กและตดั สินใจไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพมากขนึ้ สามารถบริหารจดั การงานและเวลาไดดีมากขึ้น และชวยสรางสมดลุ ใน ชีวิตและการทาํ งาน มีเคร่อื งมอื ชว ยในการเรียนรูแ ละเตบิ โตอยา งเหมาะสม

ประโยชนข์ องการพัฒนา Digital literacy สาํ หรบั องค์กร หนวยงานไดร บั การยอมรบั วา มคี วามทนั สมัย เปดกวาง และเปนทยี่ อมรบั ซ่ึงจะชวยดึงดดู และรักษาคนรุนใหมท ี่มีศักยภาพสงู มาทํางานกับองคก ร ดวย หนวยงานไดรับความเช่ือมั่นและไวว างใจจากประชาชนและผูรับบริการ มากข้นึ คนในองคก รสามารถใชศกั ยภาพในการทํางานทม่ี มี ลู คาสูง ( มากขนึ้

ประโยชนข์ องการพฒั นา Digital literacy สาํ หรบั องค์กร กระบวนการทํางานและการสื่อสารของงองคกร กระชับขึ้น คลองตัวมาก ข้นึ และมีประสทิ ธภิ าพมากข้นึ หนวยงานสามารถประหยดั ทรัพยากร (งบประมาณและกําลงั คน) ในการ ดําเนินงานไดมากข้ึน

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

ประโยชน์ของการมที ักษะการใช้ดจิ ิทลั

อ้างอิง https://www.ocsc.go.th/DLProject/process-dev (เว็บสาํ นักงาน ก.พ.) https://www.nstda.or.th/th/nstda-knowledge/142- knowledges/2632 (เว็บสํานักงาน พัฒ นาวิทย าศาสตร์ และ เทคโนโลยีแหง่ ชาติ (สวทช.))  