๑๑๑ หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส ์ (e-book) ภาพท่ี ๑ www.ookbee.com หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนิกส ์(Electronic สิ่งท่ีท�าให้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ได้รับความ แตส่ �าหรับหนงั สืออิเล็กทรอนกิ ส์แลว้ แมว้ า่ จา� นวน Book) หรืออีบุก๊ (e-book) เป็ น นิยมมีเหตุผลดังน้ี หนา้ จะมมี ากขนาดใดกต็ าม กไ็ มเ่ ปน็ ผลตอ่ นา�้ หนกั รู ป แ บ บ ห นงั สื อ ท่ี ถู กส ร า้ ง ขึน้ใ น จรงิ ต่ออุปกรณจ์ ดั เกบ็ ล กั ษ ณ ะ เ อ ก ส า ร อิ เ ล็ก ท ร อ นิ ก ส ์ ๑. ไมต่ อ้ งสนิ้ เปลอื งคา่ ใชจ้ า่ ย ไมต่ อ้ งมอี ปุ กรณ์ ส า ม าร ถ แ ส ด ง ผ ลไ ด ท้ งั ้รู ป ภาพ จ�านวนมากในการจัดเก็บข้อมูล ไม่ต้องสร้างคลัง ในอดตี หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ สจ์ ะอยใู่ นรปู แบบของ เสียง ภาพเคลอ่ื นไหว และขอ้ ความ เพือ่ เกบ็ หนังสอื จ�านวนมหาศาลเอาไว้ ไฟล์นามสกุล PDF เน่ืองจากเป็นการสแกนจาก เปล่ียนพฤตกิ รรมการอา่ นหนงั สือ หนงั สอื จรงิ ใหม้ าเปน็ ไฟลอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ทา� ใหเ้ นอ้ื หา จา ก กร ะ ด าษ ม าสู่ บ นจ อ แ ส ด ง ผ ล ๒. หนังสืออิเล็กทรอนิกส์สามารถเผยแพร่ และรปู แบบการจดั วางของหนงั สอื มลี กั ษณะทเ่ี หมอื น ข อ ง ค อ ม พิ ว เ ต อ ร ห์ รื อ โ ท ร ศ พั ท ์ ขอ้ มลู ไดใ้ นปรมิ าณมหาศาล โดยทไี่ มเ่ สยี ตน้ ทนุ สว่ น หนงั สอื สามารถจดั เกบ็ ไดท้ งั้ รปู ภาพ ขอ้ ความหรอื เคล่ือนท่ี ไม่จําเป็ นตอ้ งพลิกหนา้ เพ่ิม ต่างกับหนังสือแบบกระดาษท่ีต้นทุนการ ตวั อกั ษร สามารถดาวนโ์ หลดไฟลอ์ บี กุ๊ ทเ่ี ปน็ PDF ไว้ กระดาษเพ่ื อทาํ การอา่ นบทถดั ไป ผลิตคิดเป็นตอ่ ชิน้ ท�าให้มรี ะดบั ของราคาหนังสอื ที่ ในอปุ กรณข์ องผใู้ ช้ ทา� ใหส้ ามารถอ่านที่ไหนก็ได้ท้ัง มากขึน้ เมือ่ ตอ้ งผลติ เปน็ จา� นวนมาก ออนไลน์และออฟไลน์ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์สามารถใช้ประโยชน์ จากขอ้ ความหลายมติ ใิ นการเชอ่ื มโยงสว่ นตา่ ง ๆ ของ ๓. หนงั สอื อิเลก็ ทรอนกิ ส์ไมม่ นี ้�าหนกั หนังสอื เวบ็ ไซตท์ ใ่ี หบ้ รกิ ารอบี กุ๊ ทไ่ี ดร้ บั ความนยิ มของไทย เว็บไซตเ์ พื่อสร้างความมีปฏิสมั พนั ธก์ บั ผู้อ่านได้ แบบกระดาษน้า� หนกั ขึน้ อย่กู บั วสั ดุและจา� นวนหน้า เชน่ อกุ๊ บี (ookbee.com) เมบมาเกต็ (mebmarket.com) หนังสือ ยิ่งหนังสือเล่มหนาเท่าไร น�้าหนักของ นายอนิ ทร์ (naiin.com) อบี กุ๊ ส์ (ebooks.in.th) ห นั ง สื อ อ า จ ท� า ใ ห ้ เ ป ็ น อุ ป ส ร ร ค ส� า ห รั บ ก า ร อ ่ า น นอกจากการอา่ นหนงั สอื เปน็ เลม่ แล้ว ยงั มกี าร ใช้งานอีบุ๊กในรูปแบบอื่น ๆ อีก เช่น การใช้เป็น เอกสารประกอบคา� สอน หรอื ประกอบการบรรยาย เชน่ ในกรณตี อ้ งมกี ารบรรยายหรอื ศกึ ษานอกสถานท่ี การท�าการแจกเป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส์แล้วแชร์ ใหผ้ ฟู้ งั บรรยาย หรอื นกั ศึกษาดาวนโ์ หลดได้ตวั เอง ท�าให้ประหยัดเวลาและสะดวกมากย่ิงข้ึน อีกท้ัง ผู้ฟังยังสามารถเก็บไว้ศึกษาเพิ่มเติมแม้ว่าจะจบ การบรรยายนัน้ ๆ ไปแลว้ กต็ าม ดว้ ยความสะดวก สบายทเ่ี พมิ่ มากขน้ึ น้ี หากภาคอตุ สาหกรรมหนงั สอื กระดาษไมม่ กี ารปรบั ตวั ยอ่ มไมส่ ามารถอยรู่ อดใน การด�าเนินธุรกิจได้ แต่เน่อื งจากการท�าส�าเนาของ หนังสืออิเล็กทรอนิกส์มีความง่ายกว่าหนงั สอื แบบ กระดาษ ท�าให้ต้องค�านึงถึงลิขสิทธิ์ของเจ้าของ อิเล็กทรอนิกสแ์ ละสทิ ธ์ิในการใชง้ าน
๑๑๒ วารสารอเิ ลก็ ทรอนิกส ์ ๒๐๐—๒๐๑ (e-journal) วารสารอเิ ลก็ ทรอนิกส ์คอื รปู แบบ ผใู้ ชจ้ ะตอ้ งเดนิ ทางไปรา้ นแผงหนงั สอื หรอื รา้ นทจี่ ดั ส�านักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่สอืสาร ของส่ือส่ิงพิ มพท์ ่มี ีเนือ้หามุ่งเนน้ จา� หนา่ ย แตป่ จั จบุ นั เพยี งแคเ่ ชอ่ื มตอ่ อปุ กรณเ์ ขา้ มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยพี ระจอมเกลา้ ธนบรุ ี (มจธ.) ไปในทางวชิ าการ เนือ้หาบนั เทงิ คดี กบั อนิ เทอรเ์ นต็ และเขา้ ถงึ เวบ็ ไซตท์ จ่ี ดั จา� หนา่ ย มหาวิทยาธรรมศาสตร์ (มธ.) ศูนย์เทคโนโลยี ออกตามกาํ หนดระยะเวลาอย่าง วารสารอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ผา่ นทางเวบ็ เบราวเ์ ซอรห์ รอื อเิ ลก็ ทรอนกิ สแ์ ละคอมพวิ เตอรแ์ หง่ ชาติ (NECTEC) สม่าํ เสมอ เพียงแตเ่ ปล่ยี นรปู แบบ แอปพลิเคชัน ผู้อ่านสามารถเข้าถึงวารสาร และศูนย์ดัชนีการอ้างอิงวารสารไทย (Thai- ก า ร อ อ ก จํา ห น่ า ย จ า ก ก า ร เ ป็ น อเิ ลก็ ทรอนกิ สไ์ ดท้ กุ ท่ี ทกุ เวลา นอกจากนก้ี ารผลติ Journal Citation Index Centre: TCI) ผู้ใช้ ห นงั สื อ กร ะ ด าษ ม าสู่ การ อ อ ก วารสารแบบเดมิ จา� เปน็ ตอ้ งใชท้ รัพยากรกระดาษ สามารถเข้าเว็บไซต์ tci.thaijo.co แล้วท�าการ จาํ หนา่ ยในรปู แบบสอ่ื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส ์ เพื่อผลิตวารสารเป็นจ�านวนมากในแตล่ ะครงั้ แต่ คน้ หาวารสารอเิ ลก็ ทรอนกิ สท์ ต่ี อ้ งการ และกดปมุ่ แทน ส�าหรับวารสารอิเล็กทรอนิกส์ช่วยลดทรัพยากร คน้ หา ระบบจะแสดงรายชอ่ื วารสารอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ กระดาษไดเ้ ปน็ ปรมิ าณมหาศาล ท้งั หมดทีเ่ กี่ยวขอ้ ง การเข้าถึงวารสารอิเล็กทรอนิกส์โดยการ สืบค้นขอ้ มลู และสามารถรบั ผา่ นอปุ กรณท์ เี่ ชอ่ื ม ในประเทศไทย มีหน่วยงานท่ีท�าหน้าที่ ผ้ใู ชส้ ามารถคลกิ ไปทวี่ ารสารอเิ ลก็ ทรอนิกส์ ต ่ อ กั บ อิ น เ ท อ ร ์ เ น็ ต รู ป แ บ บ ก า ร อ อ ก ว า ร ส า ร รวบรวมฐานขอ้ มลู วารสารอเิ ลก็ ทรอนกิ สก์ ลางของ ท่สี นใจ เพอื่ ดูรายละเอยี ดของวารสารนั้น ๆ และ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เปน็ การออกตามกรอบระยะเวลาที่ ประเทศ ไทยเอาไว้ มชี อ่ื วา่ Thai Journals Online สามารถดาวนโ์ หลดวารสารอเิ ลก็ ทรอนกิ สอ์ อกมา วางไว้ (ThaiJO) สามารถเข้าได้ท่ี tci-thaijo.org เป็น เป็นไฟล์ PDF ได้ เวบ็ ไซตท์ ถ่ี อื ไดว้ า่ เปน็ แหลง่ รวบรวมวารสารวชิ าการ การมีกรอบระยะเวลาการออกท่ีสม่�าเสมอ ที่ ผ ลิ ต ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ทุ ก ส า ข า วิ ช า ท้ั ง ส า ข า นอกจากแหลง่ รวบรวมวารสารอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ ท�าให้ผู้อ่านท่ีติดตามรอวันในการเผยแพร่ เดมิ วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และมนษุ ยศาสตร์และ กลางอย่าง ThaiJO ผู้ใช้สามารถเข้าถึงวารสาร สั ง ค ม ศ า ส ต ร ์ โ ด ย ไ ด ้ รั บ ก า ร ส นั บ ส นุ น จ า ก อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส ์ ไ ด ้ จ า ก เ ว็ บ ไ ซ ต ์ ต ่ า ง ๆ ข อ ง มหาวิทยาลยั เอง เช่น วารสารอเิ ล็กทรอนกิ ส์ของ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย จากชอ่ งทาง omega. car.chula.ac.th/topic/ejournals/ ว า ร ส า ร อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส ์ ข อ ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย เกษตรศาสตร์ จากช่องทาง https://kukr.lib.ku. ac.th/journal/KJSS/index ว า ร ส า ร อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส ์ ข อ ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย นครพนม จากชอ่ งทาง https://www.npu.ac.th/ npujournal/ ว า ร ส า ร อิ เ ล็ ก ท ร อ นิ ก ส ์ ข อ ง ม ห า วิ ท ย า ลั ย ราชภฏั ธนบรุ ี จากชอ่ งทาง https://research.dru. ac.th/o-journal/ นอกจากน้ียังมีช่องทางในการเข้าถึงวารสาร อิเล็กทรอนิกส์อีกมากมาย ผู้ใช้สามารถค้นหา ผ่านโปรแกรมค้นหา (Search engine) ของ เวบ็ ไซตอ์ ่ืน ๆ ได้ เชน่ Google, Bing
๑๑๓ หนงั สือพิ มพอ์ อนไลน ์ (Online newspaper) ภาพท่ี ๑ ขา่ วสดออนไลน ์ ห น ัง สื อ พิ ม พ ์ ข่ า ว ส ด อ อ น ไ ล น ์ ( k h a o s o d . c o . t h ) เป็นส�านักพิมพ์ ในเครือบริษัทมติชน เป็นเว็บไซต์ข่าวท่ีมียอดการ เข้าชมเว็บไซต์สูงสุดเฉลี่ยวันละ ๖๗๒,๐๐๐ ครั้ง เ ป ็ น ส� า นั ก พิ ม พ ์ ท่ี เ ริ่ ม ป รั บ ตั ว น� า เ ส น อ ข ่ า ว ผ ่ า น เว็บไซต์ต้ังแต่ พ.ศ. ๒๕๔๖ รูปแบบการนา� เสนอ ขา่ วเปน็ ขา่ วสารทว่ั ไป ทงั้ การเมอื ง เศรษฐกจิ สงั คม กฬี า บันเทงิ ขา่ วตา่ งประเทศ เปน็ ตน้ ห น ัง สื อ พิ ม พ ์ ไ ท ย ร ัฐ อ อ น ไ ล น ์ (thairath.co.th) เว็บไซตไ์ ทยรฐั ออนไลน์ มี ผู ้ เ ข ้ า ช ม ร อ ง จ า ก เ ว็ บ ไ ซ ต ์ ห นั ง สื อ พิ ม พ ์ ข ่ า ว ส ด ออนไลน์ มียอดการเข้าชมเว็บไซต์เฉล่ียวันละ ๖๗๐,๐๐๐ ครงั้ ไทยรฐั ถอื เปน็ สอื่ หนงั สอื พมิ พท์ อ่ี ยู่ คู่สังคมไทยมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๙๓ และมียอด จ�าหน่ายสงู สดุ ห นงั สื อ พิ ม พ อ์ อ น ไลน ์ ( O n l i n e ได้ทุกที่ ทุกเวลา สง่ ผลใหห้ นงั สือพิมพ์ออนไลนไ์ ด้ ผูจ้ ดั การออนไลน ์ (mgronline.com) Newspaper) คือ หนงั สือพิ มพท์ ่ี รับความนิยมอย่างรวดเร็ว ท�าให้หนังสือพิมพ์บาง เวบ็ ไซตข์ องผจู้ ดั การออนไลนเ์ ปน็ เวบ็ ไซตข์ า่ วภาษา ใชอ้ นิ เทอรเ์ น็ตนาํ เสนอเนือ้ หาดว้ ย สา� นกั ลดจา� นวนการพมิ พฉ์ บบั หนงั สอื พมิ พก์ ระดาษ ไทย ในเครอื ผจู้ ดั การ มยี อดการเขา้ ชมเปน็ อนั ดบั ที่ ตวั อกั ษรและรปู ภาพ เช่นเดยี วกบั แลว้ หนั มาสรา้ งเวบ็ ไซตห์ นงั สอื พมิ พอ์ อนไลนค์ วบคู่ ๓ เฉลยี่ วนั ละ ๔๒๐,๑๔๔ ครง้ั เนน้ การนา� เสนอ หนงั สือพิ มพฉ์ บบั กระดาษ และยงั กับการจา� หนา่ ยหนังสอื พิมพฉ์ บับกระดาษ ขา่ วสารดา้ นการเมอื ง เศรษฐกจิ สงั คม บนั เทงิ ขา่ ว สามารถนาํ เสนอขอ้ มลู ไดใ้ นรปู แบบ ตา่ งประเทศ ขา่ วกฬี า และขา่ วทวั่ ไป นอกจากนย้ี งั มี ส่ือมลั ตมิ ีเดยี เชน่ การนาํ เสนอทงั ้ หนังสือพิมพ์ออนไลน์หารายได้ด้วยการหา หนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายวัน ๓๖๐ องศา ฉบับ ภาพเคล่ือนไหวและเสี ยงร่วมกนั สปอนเซอร ์ (Sponsor) หรอื ผมู้ าลงโฆษณา ในกรณี กระดาษวางจา� หนา่ ย และสามารถสมคั รสมาชกิ เพอื่ ตลอดจนสามารถเชอ่ื มโยงขอ้ มลู ไป ทีม่ ยี อดผ้เู ข้าชมในแตล่ ะเดือนเปน็ จ�านวนมาก ก็จะ ดาวน์โหลดฉบับออนไลน์ได้จากเว็บไซต์ http:// สเู่ วบ็ ไซตอ์ น่ื ดว้ ยขอ้ ความเชอ่ื มโยง สามารถหาสปอนเซอร์มาลงโฆษณาได้ง่าย ส่งผล digitalpdf.manager.co.th/ ในรูปแบบไฟล์พีดีเอฟ ไปยงั แหล่งขอ้ มูลอ่ืนได ้ ใ ห ้ ห ล า ย เ ว็ บ ไ ซ ต ์ ไ ม ่ เ ก็ บ ค ่ า ใ ช ้ จ ่ า ย จ า ก ผู ้ เ ข ้ า ช ม (PDF) ซง่ึ จะออกกอ่ นหนงั สอื พมิ พฉ์ บบั กระดาษ นอกจากนห้ี นังสือพิมพ์ออนไลน์ยังช่วยลดปัญหา ผใู้ ชส้ ามารถรบั ขา่ วสารจากอปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส ์ การนา� สง่ หนงั สอื พมิ พแ์ บบเดมิ ทต่ี อ้ งอาศยั เจา้ หนา้ ท่ี การนา� เสนอขา่ วในรปู แบบหนงั สอื พมิ พอ์ อนไลน์ เชน่ คอมพวิ เตอรต์ ้งั โตะ๊ โนต้ บุ๊ก แท็บเลต็ สมาร์ต เขา้ ไปยงั พน้ื ทต่ี า่ ง ๆ เพอ่ื กระจายหนงั สอื พมิ พไ์ ปยงั จา� เปน็ ตอ้ งแขง่ ขนั กนั นา� เสนอขา่ วทที่ นั ตอ่ เหตกุ ารณ์ โฟน ทเี่ ชอ่ื มตอ่ ระบบอนิ เทอรเ์ นต็ สามารถอา่ นขา่ ว จุดจ�าหน่ายของแต่ละชุมชน ในบางชุมชนที่การ อยู่เสมอ ท�าให้บ่อยคร้ังมักเจอข่าวปลอม (Fake คมนาคมเปน็ ไปอยา่ งยากลา� บาก ทา� ใหห้ นงั สอื พมิ พ์ News) เนอ่ื งจากบางสา� นกั พมิ พไ์ มไ่ ดท้ า� หนา้ ทเี่ ปน็ ไ ม ่ ส า ม า ร ถ เ ข ้ า ถึ ง ส� า ห รั บ ตั ว อ ย ่ า ง เ ว็ บ ไ ซ ต ์ ผกู้ รองขา่ วสารทดี่ ี ผอู้ า่ นจา� เปน็ ทจ่ี ะตอ้ งใชว้ จิ ารณญาณ หนงั สอื พมิ พอ์ อนไลนท์ ม่ี ผี เู้ ขา้ ชมจา� นวนมาก ไดแ้ ก่ กอ่ นทจ่ี ะแสดงความคดิ เหน็ (Comment) กดถกู ใจ (Like) หรอื นา� ขา่ วเหลา่ นนั้ ไปแบง่ ปนั (Share) ทง้ั ใน โลกออนไลนแ์ ละโลกจรงิ
๑๑๔ หอ้ งสมุดออนไลน ์ ๑๔ - ๑๕ (Electronic library) ภาพท่ี ๑ car.chula.ac.th ๑. แสดงผลเพียงข้อมูลพื้นฐานของหนังสือ นนั้ ๆ และแจง้ วา่ หนงั สอื เหลา่ นนั้ อยทู่ ช่ี นั้ ใด หมวด หมู่ใด จ�าเป็นต้องไปที่ห้องสมุดแบบปกติเพื่อรับ หนงั สอื เหลา่ นนั้ ๒. แสดงผลขอ้ มลู ทงั้ หมดของหนงั สอื เหลา่ นน้ั ผอู้ า่ นสามารถเลอื กหนงั สอื เหลา่ นน้ั และยมื อา่ นได้ ทนั ท ี โดยไมต่ อ้ งเดนิ ทางไปหอ้ งสมดุ เชน่ หอ้ งสมุดออนไลน ์ (Electronic การคดั แยกทา� ลายหนงั สอื บางเลม่ ในแตล่ ะป ี ซง่ึ ๒.๑ การเข้าถึงหนังสือโดยช่องทาง บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่สือสาร Library) หมายถงึ แหลง่ รวบรวม เป็นสิ่งที่หลาย ๆ คนไม่อยากให้เกิดข้ึน แต่ไม่ ออนไลน ์ แตย่ งั ตอ้ งยมื หนงั สอื ในชอ่ งทางออฟไลน์ ข อ้ มู ล ค ว า ม รู ผ้ ่ า น โ ป ร แ ก ร ม สามารถปฏิเสธได้ หลายมหาวิทยาลัยมีการท�า เช่น เม่ือต้องการเข้าถึงห้องสมุดออนไลน์ของ เ ค ร่ื อ ง ค อ ม พิ ว เ ต อ ร ์ท่ี ช่ ว ย ห้องสมุดรูปแบบใหม่ท่ีเรียกว่าห้องสมุดออนไลน์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้เข้าที่ยูอาร์แอล จ ดั ก า ร ฐ า น ข อ้ มู ล แ ล ะ มี ก า ร เพอ่ื ชว่ ยลดปญั หาในการทา� ลายหนงั สอื หนงั สอื ใน car.chula.ac.th บรรณารกั ษส์ ามารถสง่ หนงั สอื ท่ี ป ร บั ป รุ ง ข อ้ มู ล ใ ห ท้ นั ส ม ยั อ ยู่ ห้องสมุดออนไลน์อยู่ในรูปไฟล์เล็ก ๆ ในเคร่ือง ตอ้ งการไปยงั หอ้ งสมดุ ของแตล่ ะคณะได้ เสมอ ใหบ้ ริการขอ้ มูลผ่านเครือ เซริ ฟ์ เวอรบ์ นเครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ ไมใ่ ชพ้ นื้ ทใ่ี น ข่ายอินเทอรเ์ น็ต การจดั เกบ็ มากนกั รวมถงึ ไมว่ า่ เวลาจะผา่ นไปนาน ๒.๒ การเข้าถึงหนา้ สมุดออนไลนแ์ ละ เทา่ ไรกต็ าม คณุ ภาพหนงั สอื กย็ งั เปน็ เชน่ เดมิ และ สามารถอา่ นหนงั สอื ออนไลนไ์ ดท้ นั ท ี เชน่ อทุ ยานการ ในอดตี ถ้าพดู ถึงห้องสมุด มักนกึ ถึงห้องสมดุ ยังช่วยลดปริมาณกระดาษท่ีใช้ซ่ึงเป็นปัญหาท่ีส่ง เรยี นร ู้ ทเี คพารค์ (tkpark.or.th) ไดใ้ หบ้ รกิ ารหอ้ ง ของโรงเรยี นหรอื หอ้ งสมดุ ของมหาวทิ ยาลยั ทเี่ ปน็ ผลกระทบอยา่ งยงิ่ ตอ่ สง่ิ แวดลอ้ มโลกในปจั จบุ นั สมุดออนไลน์โดยผู้อ่านสามารถเข้าถึงหนังสือ แหล่งรวบรวมหนงั สอื ทม่ี ีความรตู้ ่าง ๆ เอาไว้ใน ออนไลน์ ไม่ว่าจะเป็นหนังสืออิเล็กทรอนิกส ์ ปรมิ าณทม่ี หาศาล ซง่ึ ปญั หาของสมดุ แบบเดมิ คอื ผใู้ ชง้ านสว่ นใหญส่ ามารถเขา้ ถงึ ไดท้ กุ ทท่ี กุ เวลา หนงั สอื เสยี ง หรอื แมแ้ ตว่ ดิ โี อ ทส่ี ามารถอา่ นรบั ชม พน้ื ทใี่ นการจดั เกบ็ หนงั สอื มไี มเ่ พยี งพอ เนอื่ งจาก ตราบใดทอ่ี ปุ กรณย์ งั เชอื่ มตอ่ กบั เครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ รบั ฟงั ไดผ้ า่ นชอ่ งทางออนไลนท์ นั ท ี โดยผใู้ ชง้ านตอ้ ง หนังสือมกี ารผลติ ขึน้ มาเปน็ จ�านวนมากในแต่ละ โดยท�าการเข้าถึงห้องสมุดออนไลน์ผ่านทางเว็บ เปน็ สมาชกิ หรอื ตดิ ตง้ั แอปพลเิ คชนั ของ TK Park ปี และการรักษาหนังสือมีความยุ่งยากท้ัง การ เบราว์เซอร์และเชอ่ื มตอ่ ไปยงั ยอู ารแ์ อล (URL) ก�าจดั แมลง เชื้อรา หรือการรกั ษาคุณภาพวัสดุท่ี ปลายทาง รปู แบบการแสดงผลหนงั สอื ในหอ้ งสมดุ ใชท้ �าหนังสอื ให้มีความใหม่อยู่เสมอ จา� เปน็ ตอ้ งมี ม ี ๒ รปู แบบ ไดแ้ ก่
๑๑๕ การฝึ กอบรมผ่านเวบ็ และการศึกษาทางไกล การฝึ กอบรมผ่านเวบ็ และการศึกษาทางไกล คือ การใชป้ ระโยชนจ์ าก สา� หรบั รปู แบบการใหบ้ รกิ ารของทาง Edumall เทคโนโลยีการส่ือสารเพ่ื อผนวกกบั การศึกษา ในการพฒั นาความรแู ้ ละ แตกตา่ งจากทอ่ี น่ื ตรงที่ เมอ่ื ทา� การสมคั รเรยี นและ ทกั ษะต่าง ๆ ไม่ ใหห้ ยุดอยู่เฉพาะในโรงเรียนหรือสถานศึกษาเท่านนั้ ชา� ระเงนิ คา่ หลกั สตู รแลว้ จะไมม่ กี ารสมคั รสมาชกิ และ ไมส่ ามารถเรยี นไดใ้ นทนั ที ตอ้ งรอใหเ้ จา้ หนา้ ทตี่ ดิ ตอ่ ชว่ ยใหพ้ น้ื ทห่ี า่ งไกลสามารถเขา้ ถงึ การศกึ ษาได้ รวม Skilllane.com ถอื เปน็ เวบ็ การฝกึ อบรมผา่ นเวบ็ กลบั มา เพอ่ื จดั สง่ รหสั สมาชกิ ในการเขา้ ชมหลกั สตู ร ถงึ ปรมิ าณผเู้ รยี นทไ่ี มจ่ า� กดั เพยี งกลมุ่ ใดกลมุ่ หนง่ึ และ ทเ่ี ปน็ สตารต์ อปั (Startup) สญั ชาตไิ ทยทไี่ ดร้ บั ความ นน้ั ๆ จงึ จะสามารถรบั การเรยี นได้ เรม่ิ เรยี นจากทไ่ี หนกไ็ ด้ นยิ มสงู มหี มวดหมกู่ ารเรยี นทมี่ ากมายใหเ้ ลอื กเรยี น ไมว่ า่ จะเปน็ การเงนิ การลงทนุ อสงั หารมิ ทรพั ย์ ธรุ กจิ การฝึกอบรมผ่านเว็บและการเรียนรู้ทางไกล การฝกึ อบรมผา่ นเวบ็ และการศกึ ษาทางไกล มที งั้ การตลาด ภาษา ฯลฯ เ ป ็ น ก า ร ต อ บ ส น อ ง บุ ค ล า ก ร ที่ ต ้ อ ง ก า ร พั ฒ น า รปู แบบเสยี คา่ บรกิ ารและไมเ่ สยี คา่ บรกิ าร โดยงานผา่ น ศกั ยภาพของตนเอง เปดิ โอกาสใหไ้ ดเ้ ขา้ รบั การฝกึ อปุ กรณต์ า่ ง ๆ ทส่ี ามารถเชอื่ มตอ่ เครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ เวบ็ ไซตจ์ ะแสดงขอ้ มลู หลกั สตู ร เนอื้ หาของบท อบรมไดง้ า่ ยและกวา้ งขวาง ในขณะเดยี วกนั ผทู้ ผ่ี ลติ เชน่ คอมพวิ เตอร์ โทรศพั ทเ์ คลอื่ นทรี่ นุ่ ตา่ ง ๆ มขี อ้ ดี เรยี น รวมไปถงึ คา่ ใชจ้ า่ ยตอ่ หลกั สตู ร ระยะเวลาในการ หรอื ผทู้ จี่ ดั ตงั้ การฝกึ อบรมผา่ นเวบ็ จะตอ้ งคา� นงึ ถงึ คอื ผเู้ รยี นสามารถทจี่ ะเรยี นกคี่ รง้ั กไ็ ด้ หรอื ถา้ ไมเ่ ขา้ ใจ เรยี น เพอื่ ใหผ้ ใู้ ชพ้ จิ ารณาประกอบในการเลอื กหลกั สตู ร คณุ ภาพของการฝกึ อบรม ดงั นนั้ จงึ จา� เปน็ ตอ้ งมกี าร ในเนอื้ หาตอนใดกส็ ามารถยอ้ นกลบั ไปดเู นอ้ื หาซา�้ ได้ ประชาสัมพันธ์เพื่อให้ผู้ที่เข้ารับการฝึกอบรบได้รับ เวบ็ ไซตท์ ใี่ หบ้ รกิ ารเกยี่ วกบั การฝกึ อบรมผา่ นเวบ็ ของไทย Edumall.co.th เป็นเว็บไซต์ฝึกอบรมโดยมี ความรอู้ ยา่ งเตม็ ประสทิ ธภิ าพ ในประเทศไทยมกี ารจดั ทไี่ ดร้ บั ความนยิ ม ไดแ้ ก่ หลกั สตู รตา่ ง ๆ ใหเ้ ลอื กมากถงึ ๕๐๐ หลกั สตู ร และ ตงั้ สมาคมอเี ลริ น์ นงิ แหง่ ประเทศไทยขนึ้ เพอื่ เปน็ การ มรี าคาทไี่ มส่ งู มากนกั เสรมิ สรา้ งตน้ แบบดา้ นอเี ลริ น์ นงิ (e-learning) ของ ประเทศ ทง้ั การวจิ ยั และการใหค้ า� ปรกึ ษา รวมถงึ การ ใหก้ ารสนบั สนนุ และสง่ เสรมิ คน้ ควา้ แลกเปลยี่ นความรู้ ประสบการณแ์ ละใหก้ ารบรกิ ารดา้ นการเรยี นรผู้ า่ นเวบ็ Chula MOOC เปน็ หนง่ึ ในการเรยี นออนไลนท์ ่ี มหี ลกั สตู รทไี่ มจ่ า� กดั บคุ คล สถานทแ่ี ละเวลา โดยมี หลกั สตู รตา่ ง ๆ ใหผ้ ใู้ ชง้ านเขา้ ลงทะเบยี นเรยี นโดยไม่ เสยี คา่ ใชจ้ า่ ย โดยจะตอ้ งลงทะเบยี นผา่ นบญั ชเี ฟซบกุ๊ มูลนิธกิ ารศกึ ษาทางไกลผา่ นดาวเทยี ม ในพระบรมราชูปถมั ภ ์ เปน็ หนง่ึ ในโครงการ การศึกษาทางไกลโดยใช้รูปแบบการส่ือสารผ่าน ดาวเทยี ม กอ่ ตงั้ ใน พ.ศ. ๒๕๓๘ เพอื่ แกไ้ ขปญั หาการ ขาดแคลนครู และยกระดบั การศกึ ษาในโรงเรยี นชนบท โดยมกี ารถา่ ยทอดสดจากโรงเรยี นวงั ไกลกงั วล ใน พระบรมราชูปถัมภ์ มีหลักสูตรการเรียนตั้งแต่ช้ัน ประถมศกึ ษาปที ่ี ๑-๖ มจี า� นวน ๖ ชอ่ งสญั ญาน ปจั จบุ นั มกี ารเพมิ่ ชอ่ งทางการเขา้ ถงึ ระบบการศกึ ษา ทางไกล โดยสามารถใช้งานผ่านระบบเครือข่าย อนิ เทอรเ์ นต็ สามารถชมสด (Live Broadcast) และ รับชมย้อนหลังได้ (On Demand) นอกจากน้ียัง สามารถเขา้ ถงึ ผา่ นแอปพลเิ คชนั DLTV เพอื่ อา� นวย ความสะดวกใหผ้ สู้ นใจสามารถเขา้ ถงึ รายการความรู้ ทางวชิ าการและความรทู้ ว่ั ไปในวงกวา้ งมากยง่ิ ขน้ึ
๑๑๖ การสอบออนไลน ์ เดินทางไปยังสถานทสี่ อบ สามารถสอบไดด้ ว้ ย ๒๐๔—๒๐๕ ตนเองทบี่ า้ นโดยเครอ่ื งคอมพวิ เตอรท์ ใ่ี ชใ้ นการสอบ การสอบออนไลน ์ หมายถงึ การท่ี ๑. ลดการใชก้ ระดาษ การสอบออนไลน์ ตอ้ งเชอ่ื มตอ่ กบั เครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ ขณะทา� การสอบ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่สอืสาร ผู เ้ ข า้ ส อ บ ทํ า แ บ บ ท ด ส อ บ ผ่ า น ไมจ่ า� เปน็ ตอ้ งพมิ พข์ อ้ สอบและมอบกระดาษขอ้ สอบ ระบบคอมพิ วเตอร ์ แทนการทํา ตัวอย่างของการสอบออนไลน์ที่ใช้ในระดับ แบบทดสอบลงในกระดาษ ๒. สามารถออกขอ้ สอบไดห้ ลาก ประเทศ และระดบั สากล มดี งั น้ี คาํ ตอบ และสามารถทราบผลการ หลาย สามารถใชส้ อ่ื มลั ตมิ เี ดยี ในการสรา้ งขอ้ สอบ ทดสอบทนั ทีหลงั ทาํ ขอ้ สอบเสรจ็ เชน่ การใชภ้ าพนงิ่ ภาพเคลอ่ื นไหว เสยี งบนั ทกึ และ ๑. ระบบการสอบออนไลนข์ อง วดี ทิ ศั น์ ซงึ่ การทดสอบดว้ ยกระดาษไมส่ ามารถทา� ได้ สถาบนั สง่ เสรมิ การสอนวทิ ยาศาสตร ์ และเทคโนโลยี หรอื สสวท. มจี ดุ ประสงค์ การสอบออนไลนม์ วี ธิ ดี า� เนนิ การ โดยผสู้ รา้ ง ๓. ช่ วยประหยดั เวลา สามารถใช้ เ พื่ อ ใ ห ้ นั ก เ รี ย น ไ ด ้ ท ด ส อ บ ค ว า ม รู ้ ทั้ ง ใ น ด ้ า น หลกั สตู รตอ้ งสรา้ งเครอ่ื งมอื สรา้ งขอ้ สอบในระบบการ โปรแกรมคอมพวิ เตอรใ์ นการตรวจขอ้ สอบได้ ผอู้ อก วิทยาศาสตร์ คณติ ศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี โดยมี สอบ โดยสามารถสรา้ งคา� ถามและเพม่ิ คา� ถามลงใน ขอ้ สอบไมจ่ า� เปน็ ตอ้ งตรวจขอ้ สอบดว้ ยตนเอง ไมจ่ า� เปน็ ข้อสอบตามหลักสูตรแกนกลางท่ีสอดคล้องกับ ข้อสอบ อีกทั้งยังสามารถออกแบบข้อสอบได้ทั้ง ตอ้ งมอบหนงั สอื รบั รองดว้ ยตนเอง แตส่ ามารถสง่ ไป ตั ว ชี้ วั ด แ ล ะ ข ้ อ ส อ บ แ ข ่ ง ขั น ข อ ง โครงการตา่ ง ๆ รปู แบบปรนยั และอตั นยั ทง้ั นผ้ี สู้ อบตอ้ งลงทะเบยี น ยงั อเี มลแอสเดรสของผสู้ อบได้ ผสู้ อบจะไดผ้ ลการ เพอ่ื ทจี่ ะไดร้ บั ลงิ กข์ อ้ สอบในการทา� ขอ้ สอบ ขอ้ ดขี อง รบั รองทนั ที ทา� ใหผ้ สู้ อบรผู้ ลสอบเรว็ ขนึ้ จดั สรรเวลา การสอบ SAT เปน็ การสอบวดั ความรคู้ วาม การสอบออนไลน์ ไดแ้ ก่ ของตนไดด้ ขี นึ้ บางสถาบันไม่จ�าเป็นต้องเผ่ือเวลา สามารถของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย สา� หรบั การรบั บคุ คลเขา้ ศกึ ษาในสถาบนั อดุ มศกึ ษา ใ น ร ะ บ บ ก า ร ศึกษาของสหรัฐอเมริกา SAT (Scholastic Aptitude Test Or Scholastic Assessment Test) หมายถงึ ขอ้ สอบทอี่ อกแบบเพอ่ื วดั ทกั ษะ ความรู้ ความสามารถในการนา� ความรไู้ ปประยกุ ตใ์ ช้ ในสาขาวชิ าเฉพาะในหมวดภาษาองั กฤษ คณติ ศาสตร์ ประวตั ศิ าสตร์ วทิ ยาศาสตร์ และภาษาตา่ งประเทศ ๒. ขอ้ สอบ SAT เป็นข้อสอบทไี่ ดร้ บั มาตรฐานสากลได้รับการยอมรับไปท่ัวโลก หลาย ประเทศรวมทง้ั ประเทศไทยนยิ มใชค้ ดั เลอื กนกั เรยี น ที่เข้าศึกษาในหลกั สตู รนานาชาติ (International Program) ๓. การสอบ TOEFL iBT (Test of English as a Foreign Language: Internet-Based Test) ในปจั จบุ นั การสอบ TOEFL ในประเทศไทย มี ๒ ประเภท คอื TOEFL ITP กบั TOEFL iBT โดยทก่ี ารสอบแบบ ITP (Institutional Testing Program) เป็นการสอบโดยใช้กระดาษที่สามารถ ตรวจโดยคอมพวิ เตอร์ สว่ น iBT เปน็ การสอบผา่ น ระบบอนิ เทอรเ์ นต็ (Internet-Based Test) โดยใช้ คอมพิวเตอร์แบบตั้งโต๊ะของศูนย์สอบนั้น ๆ มหาวทิ ยาลยั สว่ นใหญใ่ นตา่ งประเทศ ตอ้ งการคะแนน แบบ iBT เนอ่ื งจากสามารถวดั ความสามารถในการ พดู ฟงั อา่ น เขยี น ของผสู้ อบไดค้ รบทงั้ ๔ ทกั ษะ ใน ขณะที่การสอบ ITP จะไม่มีในส่วนของการพูด (Speaking)
๑๑๗ การเรยี นออนไลน ์ แบบเปิ ด คือหลกั สู ตรท่ีเรียนออนไลน ์ (Online) จากระบบท่ีเปิ ดใหใ้ ชง้ านฟรี ภาพท่ี ๑ (Open) และรองรบั ผูเ้ รยี นจาํ นวนมาก (Massive) ผูเ้ รยี นสามารถเชอ่ื ม ตอ่ เขา้ ไปดวู ดิ โี อการบรรยาย เขา้ ไปฝึ กปฏบิ ตั ทิ าํ แบบทดสอบ แบบฝึ กหดั หรอื เขา้ ไปรว่ มสนทนากบั ผูเ้ รยี นอ่นื ๆ ได ้ เ ป ็ น ก า ร ผ ส ม ผ ส า น ร ะ ห ว ่ า ง ก า ร ศึ ก ษ า แ ล ะ การเรยี นออนไลนแ์ บบเปดิ ตา่ งไปจากการเรยี น ภาพท่ี ๒ คอมพวิ เตอรใ์ นยคุ ทท่ี กุ คนสามารถเขา้ ถงึ อนิ เทอรเ์ นต็ ระยะไกลแบบเดมิ คอื มกี ารเกบ็ ผลการสอบกอ่ น ผู้เรียนสามารถเข้าเรียนได้จากทั้งเว็บไซต์และบาง เรยี น การสรา้ งการมปี ฏสิ มั พนั ธก์ นั ระหวา่ งเรยี น ใน รปู แบบการนา� เสนอทน่ี า่ สนใจ การเรยี นออนไลนแ์ บบ กรณสี ามารถเขา้ เรยี นไดจ้ ากแอปพลเิ คชนั ผเู้ รยี น บางครง้ั ผเู้ รยี นอาจจะตอ้ งมกี ารแบง่ กลมุ่ ยอ่ ยเพอ่ื ทจี่ ะ เปดิ เปน็ การตอกยา�้ ยคุ ปจั จบุ นั วา่ การเรยี นการสอนนนั้ สว่ นใหญส่ ามารถเขา้ เรยี นไดไ้ มม่ คี า่ บรกิ าร แตจ่ ะมี ตอ้ งทา� โพรเจกต์ (Project) หรอื โครงการรว่ มกนั และ เปดิ กวา้ งขนึ้ มาก และคอมพวิ เตอรไ์ ดร้ บั การพสิ จู นว์ า่ การเกบ็ ผลการสอบกอ่ นและหลงั เรยี น ผู้เรียนจะน�าเสนองานผ่านส่ือออนไลน์ต่าง ๆ ใน เป็นเคร่ืองมือที่มีประโยชน์อย่างมาก ถือเป็นส่วน ประกอบสา� คญั ในการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐานสา� หรบั นกั การ ศกึ ษาและนกั เรยี น การเรียนออนไลน์แบบเปิดท่ีได้รับความนิยม ในปจั จบุ นั กค็ อื edx mooc, Udemy mooc และ อน่ื ๆ อกี มากมาย แตก่ ารเรยี นออนไลนแ์ บบเปดิ ของ ไทยทไ่ี ดร้ บั ความนยิ มคอื thaimooc.org ดว้ ยแนวคดิ วา่ การเรยี นรตู้ ลอดชวี ติ พฒั นาใหค้ นไทยกา้ วทนั โลก ทไี่ มห่ ยดุ นง่ิ แพลตฟอรม์ ของไทยรองรบั การเรียนการ สอนออนไลนท์ ม่ี รี ะบบฐานขอ้ มลู ผเู้ รยี น ประวตั กิ าร เรยี นรแู้ ละหนว่ ยกติ สะสม พรอ้ มระบบการถา่ ยโอน หนว่ ยกติ และระบบคลงั ขอ้ สอบ ทา� ใหผ้ เู้ รยี นสามารถ เรยี นรจู้ ากทใี่ ดกไ็ ดไ้ มจ่ า� กดั เพยี งในหอ้ งเรยี นอกี ตอ่ ไป โครงการพฒั นามหาวทิ ยาลยั ไซเบอรไ์ ทย เพอ่ื การ จดั การเรยี นการสอนในระบบเปดิ (Thai-MOOC) ภาย ใตโ้ ครงการขบั เคลอื่ นเศรษฐกจิ และสงั คมดจิ ทิ ลั ชอื่ แผนงานท่ี 3 การสรา้ งสงั คมคณุ ภาพดว้ ยเทคโนโลยี ดิจิทัล โดยโครงการมหาวิทยาลัยไซเบอร์ไทย มีวัตถุประสงค์ท่ีจะพัฒนาระบบการเรียนการสอน ออนไลนแ์ บบเปดิ และรองรบั ผเู้ รยี นไดอ้ ยา่ งไมจ่ า� กดั จา� นวน สรา้ งมาตราฐานการจดั การเรยี นการสอน และ การประกนั คณุ ภาพการศกึ ษาสา� หรบั มหาชน โดยเนน้ ไปทก่ี ลมุ่ เปา้ หมายหลกั คอื พนกั งาน ผปู้ ระกอบการ นกั เรยี น นสิ ติ นกั ศกึ ษา ครู อาจารย์ และมเี ปา้ หมาย รองคอื ประชาชนทว่ั ไปทสี่ นใจ
๑๑๘ การซอื ้ ของออนไลน ์ ๒๐๖—๒๐๗ (Electronic commerce) ภาพท่ี ๑ ภาพท่ี ๒ ภาพท่ี ๓ การซอื ้ของออนไลน ์ (Electronic commerce) หรือ อีคอมเมิรซ์ นอกเหนอื จากการซอื้ ของออนไลนท์ เี่ ปน็ สนิ คา้ (e-commerce) คือ การทาํ ธุรกิจเชงิ อิเลก็ ทรอนิกสไ์ ม่วา่ จะเป็ นการ จรงิ หรอื สนิ คา้ ออนไลนแ์ ลว้ นนั้ ในตลาดไดม้ ชี อ่ งวา่ ง ขาย หรอื ซอื ้สินคา้ และบรกิ ารผ่านส่ืออเิ ลก็ ทรอนิกส ์ การเกิดขนึ ้ของ ของการท�าการตลาดเกิดขึ้น จริงอยู่ที่สินค้าและ ธุรกิจซือ้ของออนไลนม์ ีอิทธิพลต่อเศรษฐกิจและสงั คมในวงกวา้ ง บรกิ ารหลายอยา่ งสามารถหาซอ้ื ไดใ้ นโลกออนไลน์ เพราะความสะดวกและงา่ ยดายในการซอื ้สินคา้ แตก่ ม็ ีสนิ ค้าและบริการอีกมากมายหลายอยา่ งท่ี ไม่ไดม้ กี ารขายออนไลน์ กอ่ ใหธ้ รุ กจิ ทเ่ี ปน็ ตวั กลาง การซอ้ื ของออนไลนใ์ นปจั จบุ นั สามารถทจี่ ะเลอื ก การซอ้ื ของออนไลนเ์ ปน็ การผสานกนั ระหวา่ ง ในการอาสาไปซอ้ื สนิ คา้ หรอื บรกิ ารเหลา่ นท้ี ไี่ มช่ อ่ ง บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่สอืสาร วธิ กี ารชา� ระคา่ บรกิ ารไดว้ า่ จะชา� ระคา่ บรกิ ารเปน็ การนา� สนิ คา้ จรงิ มาใชช้ อ่ งทางออนไลนใ์ นการขาย ซง่ึ ทางจดั จา� หนา่ ยมาสง่ ใหถ้ งึ ทผ่ี บู้ รโิ ภค เชน่ Grab, Line เงินสด หรือหักจากบัตรเครดิต/เดบิต เป็นการ ไดผ้ ลตอบรบั ทด่ี ี แตส่ นิ คา้ และบรกิ ารทเี่ ปน็ ออนไลน์ MAN, FOODPANDA ฯลฯ อ�านวยความสะดวกในการท�าธุรกรรมออนไลน์ กม็ กี ารซอ้ื ขายในสถานทอ่ี อนไลนเ์ ชน่ เดยี วกนั เชน่ สา� หรบั การซอื้ ของออนไลน์ ในสมยั กอ่ น อาจตอ้ ง ในกรณที เี่ ราตอ้ งการจะมเี วบ็ ไซต์ จา� เปน็ ทจี่ ะตอ้ งจด นอกจากกนก้ี ารซอื้ ขายออนไลนย์ งั เพมิ่ ความ ใชช้ อ่ งทางอเี มลและโทรศพั ทใ์ นการยนื ยนั เพอื่ ใหก้ าร โดเมนเนม ผซู้ อ้ื บรกิ ารสามารถทจี่ ะจดโดเมนเนมได้ สะดวกสะบายใหก้ บั ผซู้ อ้ื เชน่ การใหบ้ รกิ ารสง่ ของ ซ้อื ขายเสรจ็ สมบรู ณ์ จากเวบ็ ไซตท์ เ่ี ปน็ รจี สิ ตราตา่ ง ๆ ไดท้ งั้ ดอทอะไร ถึงท่ีโดยไม่มีค่าบริการ ในบางครั้งสินค้าที่ผู้ซื้อ (dotarai.co.th) หรือโกเดดดี้ (Godaddy.com) เลือกซื้อมักมีราคาท่ีต่�ากว่าราคาตลาด และยัง เวบ็ ไซตอ์ คี อมเมริ ซ์ แตล่ ะแหง่ มคี วามแตกตา่ ง ชอ่ งทางการซอ้ื ของออนไลนท์ น่ี ยิ มอกี หนงึ่ ชอ่ งทาง สามารถใช้เป็นข้อเปรียบเทียบในสินค้าประเภท กนั ในแตล่ ะเวบ็ ไซต์ ประเภททพ่ี บมากทส่ี ดุ คอื การ นน่ั คอื การซอ้ื ของออนไลนผ์ า่ นแอปพลเิ คชนั ตา่ ง ๆ เดยี วกนั เพอ่ื ใหผ้ ซู้ อื้ เลอื กซอ้ื สนิ คา้ ไดค้ มุ้ คา่ มากทส่ี ดุ ขายปลกี ทงั้ สนิ คา้ ทเ่ี ปน็ ของตนเองและสนิ คา้ ทรี่ บั ไมว่ า่ จะเปน็ Shopee, LAZADA, KaiDee หรอื และนอกจากนยี้ งั สามารถเปรยี บเทยี บราคาสนิ คา้ มาอีกทอด Lineshop ฯลฯ จากเวบ็ ตา่ ง ๆ ไดอ้ กี ดว้ ย ดว้ ยขอ้ ดตี า่ ง ๆ ดงั กลา่ ว ทา� ใหผ้ คู้ นเรม่ิ ใหค้ วามสนใจกบั การซอ้ื ของออนไลน์ มากขนึ้ และมแี นวโนม้ ทจ่ี ะเตมิ โตมากขน้ึ
๑๑๙ การประมูลออนไลน ์ พฤติกรรมการประมูลออนไลน์ที่พบได้บ่อยใน (Online auction) ประเทศไทยนั้น นอกเหนือจากการประมูลใน เวบ็ ไซต์ตา่ ง ๆ แล้ว คนไทยได้มกี ารใชแ้ พลตฟอร์ม เฟซบุ๊ก (Facebook) เป็นช่องทางส�าหรับการ ประมูล เนื่องจากคนไทยมีปริมาณการใช้เฟซบุ๊ก สูงหลายล้านบัญชี ท�าให้การใช้ช่องทางเฟซบุ๊ก สามารถเข้าถึงผคู้ นไดง้ า่ ยและเปน็ จ�านวนมาก โดย การสร้างกลุ่มในเฟซบุ๊กข้ึนมา อาจจะเป็นกลุ่ม สาธารณะ กลมุ่ ปดิ หรอื แมแ้ ตก่ ลมุ่ ลบั เพอ่ื ใหส้ มาชกิ ได้ร่วมกนั ประมูล หลักการประมูลออนไลน์ เรียกได้ว่าแทบไม่ แตกต่างจากการประมูลแบบปกติ ซึ่งหลักการมี เพียงไม่ก่ีขั้นตอน ก็คือเมื่อท�าการเลือกสินค้าหรือ บรกิ ารที่ผู้ใช้หรือผู้ประมูลสนใจ จะตอ้ งร่วมประมลู แข่งกับผู้ประมูลรายอ่ืน ๆ ภายใต้ระยะเวลาท่ี ก�าหนดไว้ ถ้ามีผู้เสนอราคาสงู สดุ และไมม่ บี ุคคล อน่ื มาเสนอราคาที่สงู กวา่ ผูน้ น้ั จะเป็นผ้ชู นะและได้ รับสินค้าเหล่านนั้ ไป ภาพท่ี ๑ การประมูลออนไลน ์ คอื บรกิ ารท่ีใหผ้ ูเ้ ขา้ ประมูลเสนอราคาท่ตี อ้ งการซอื ้ ภาพท่ี ๒ สินคา้ หรอื บรกิ ารผา่ นเครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ น็ต ช่วยอาํ นวยความสะดวกให ้ ผูซ้ อื ้แมว้ า่ จะอยู่ต่างสถานท่ีกนั กส็ ามารถทาํ การประมูลได ้ ประมูลสินค้าออนไลน์ ต้องพึงระวังไว้เสมอ เพราะอาจไม่ได้รับสินค้า หรือได้รับสินค้าท่ีไม่ตรง การประมลู ออนไลนถ์ อื เปน็ กจิ กรรมหนง่ึ ทไี่ ดร้ บั ออนไลน์ท่มี สี ่วนแบ่งการตลาดมากกวา่ รอ้ ยละ ๖๐ ตามท่รี ะบไุ ว้ ดังนัน้ จึงตอ้ งสังเกตคะแนนของผขู้ าย ความนยิ มในการทา� ธรุ กรรมออนไลน์ เนอ่ื งจากไมม่ ี รองลงมาคือ การประมูลออนไลน์ของอะเมซอน สินค้าและความคิดเห็นของผู้ร่วมประมูลคนอ่ืน ๆ คา่ ใชจ้ า่ ยลว่ งหนา้ และไมเ่ สยี คา่ ใชจ้ า่ ยใด ๆ ในกรณี (Amazon.com) ปริมาณการเข้าชมเวบ็ ไซต์เหลา่ น้ี ท่ไี ดเ้ ขยี นไว้ นอกจากนค้ี วรตรวจสอบนโยบายการ ที่ไม่ได้เป็นผู้ชนะการประมูล ไม่จ�าเป็นต้องมี ดึ ง ดู ด ใ ห ้ ผู ้ ป ร ะ มู ล เ ข ้ า ม า ร ่ ว ม ป ร ะ มู ล สิ น ค ้ า แ ล ะ เรยี กคนื สนิ ค้า และการรับประกันสนิ คา้ ดว้ ย ทัง้ นี้ พนักงานขายหรือผู้จัดจ�าหน่าย ไม่มีการลงทุนใน บริการออนไลน์ ความเชอื่ ถอึ ของผขู้ ายสนิ คา้ เกดิ จากประวตั กิ ารขาย คร้ังแรก และที่ส�าคัญสามารถหาซื้อสินค้าและ และการส่งสินค้า ผู้ประมูลไม่ควรหลงเชื่อค�า บรกิ ารไดใ้ นราคาทพ่ี งึ พอใจจากการประมลู ออนไลน์ แ พ ล ต ฟ อ ร ์ ม ท่ี เ ป ็ น ข อ ง ค น ไ ท ย ส� า ห รั บ ก า ร โฆษณา ควรใช้วิจารณญานและตรวจสอบความ และสามารถชว่ ยใหไ้ ดร้ าคาทถ่ี กู กวา่ ราคาตลาดปกติ ประมูลออนไลน์ เชน่ ชิลินโด้ (chilindo.com) ซง่ึ ถูกตอ้ งของข้อมูลทกุ คร้งั มสี ินคา้ และบริการใหร้ ่วมประมูลทีห่ ลากหลาย ท้งั ในตลาดการประมูลออนไลน์ เช่น อีเบย์ สนิ คา้ สภุ าพบรุ ษุ สภุ าพสตรี บา้ นและสวน ทอ่ งเทย่ี ว (eBay) ถือเป็นผู้น�าอุตสาหกรรมการประมูล และกีฬา ฯลฯ
๑๒๐ ธนาคารออนไลน ์ ๒๐๘—๒๐๙ (Online banking) ธนาคารออนไลน ์ (Online banking) คือ การทาํ ธุรกรรมต่าง ๆ กบั แมก้ ารใชง้ านพรอ้ มเพยจ์ ะมคี า่ ธรรมเนยี ม แต่ ก็ยังถือว่าถูกกว่าการโอนเงินแบบปกติไปยังต่าง ธนาคาร ผ่านเครือข่ายอินเทอรเ์ น็ต เช่น การฝาก การโอน หรือ ธนาคาร โดยปกตเิ มอื่ ทา� การโอนเงนิ ตา่ งธนาคาร ผู้ใช้จะต้องเสียค่าธรรมเนยี ม ๒๕ บาท ต่อ ๑ สอบถามยอดคงเหลอื ในบญั ชี ธรุ กรรม นอกจากนี้ยังมีช่ือเรียกรูปแบบการบริการ แตเ่ ดมิ ธนาคารออนไลนส์ ามารถทา� ธรุ กรรมได้ สา� หรบั การแขง่ ขนั ของการทา� ธนาคารออนไลน์ ธนาคารเหลา่ นี้ เชน่ ธนาคารอนิ เทอรเ์ นต็ (Internet เพยี งเชก็ ยอดเงนิ คงเหลอื โอนเงนิ และรบั เงนิ เพยี ง ธนาคารตา่ ง ๆ พยายามเปดิ พน้ื ทใ่ี หบ้ รกิ าร โดย Banking), ธนาคารอิเล็กทรอนิกส์ (Electronic เทา่ นน้ั ธนาคารตา่ ง ๆ ไดก้ า� หนดใหผ้ ใู้ ชง้ านตงั้ คา่ สร้างแอปพลิเคชันใช้งานส�าหรับการท�าธุรกรรม Banking), ธนาคารไซเบอร์ (Cyber Banking) รหัสผ่าน เมื่อต้องใช้แอปพลิเคชันของธนาคาร ทางการเงนิ สง่ ผลใหก้ ารเกบ็ คา่ ธรรมเนยี มเมอื่ ทา� ออนไลน์ ผใู้ ชต้ อ้ งระวงั เมอื่ ทา� ธรุ กรรมทางการเงนิ ธรุ กรรมตา่ งธนาคารหมดไป เพอ่ื เปน็ การดงึ ผใู้ ชใ้ ห้ การจดั การทางการเงนิ ของผใู้ ชบ้ รกิ ารผา่ นโลก ไมค่ วรใชง้ านผา่ น Wi-Fi แมจ้ ะดา� เนนิ การใด ๆ มาใชง้ านเวบ็ ไซตข์ องผใู้ หบ้ รกิ าร จากเดมิ ทก่ี ารโอน ออนไลน์ สามารถทา� ไดด้ ว้ ยอปุ กรณเ์ คลอ่ื นท่ี หรอื กต็ าม การดา� เนนิ การของธนาคารทกุ แหง่ ตอ้ งอยภู่ าย เงนิ ขา้ มธนาคารหรอื แมแ้ ตธ่ นาคารเดยี วกนั แตต่ า่ ง คอมพิวเตอร์ โดยท่ีไม่จ�าเป็นต้องไปที่สาขาของ ใตข้ อ้ กา� หนดของธนาคารแหง่ ประเทศไทย สาขาอาจมคี า่ ธรรมเนยี มเกดิ ขนึ้ แตใ่ นปจั จบุ นั ทกุ ธนาคาร ในปจั จบุ นั มกี ารใชเ้ งนิ อเิ ลก็ ทรอนกิ สม์ าก ธนาคารประกาศยกเลิกค่าธรรมเนียมการท�า ขนึ้ แมว้ า่ บางคนยงั คงใชเ้ งนิ สดในการชา� ระสนิ คา้ พรอ้ มเพย ์ (PromptPay) คอื บรกิ าร ธรุ กรรมผา่ นธนาคารออนไลนแ์ ลว้ รบั และโอนเงนิ แบบใหม่ ชว่ ยใหก้ ารรบั เงนิ โอนเงนิ QR code payment ธนาคารหลายแห่ง และบรกิ ารอยู่ สามารถทา� ไดง้ า่ ย ๆ เพยี งผใู้ ชเ้ บอรโ์ ทรศพั ท์ หรอื นา� เทคโนโลยกี ารจา่ ยเงนิ ดว้ ยการสแกนควิ อารโ์ คด้ (QR code payment) มาใช้ในการท�าธนาคาร ออนไลน์ เพอื่ ดงึ ผใู้ ชง้ าน การจา่ ยเงนิ ดว้ ยการสแกน ควิ อารโ์ คด้ นนั้ งา่ ย เพยี งแคเ่ ขา้ แอปพลเิ คชนั สแกน ควิ อารโ์ คด้ (QR cocde) กจ็ ะสามารถโอนเงนิ ได้ แลว้ ธนาคารหลาย ๆ แหง่ ไดน้ า� การจา่ ยเงนิ ดว้ ย การสแกนควิ อาร์โค้ดมาผลักดันใหร้ ้านค้าตา่ ง ๆ น�าคิวอาร์โค้ดของธนาคารมาวางไว้ท่ีหน้าร้าน เมอ่ื ลกู คา้ ชา� ระคา่ สนิ คา้ หรอื บรกิ ารสามารถสแกน ควิ อารโ์ คด้ และชา� ระเงนิ ไดท้ นั ทโี ดยไมจ่ า� เปน็ ตอ้ ง บอกเลขบัญชีให้ทางลกู ค้าทราบ เชน่ แมม่ ณขี อง ธนาคารไทยพาณิชย์ บิลแมวเขียวของธนาคาร กสกิ รไทย เปาตงุ ของธนาคารกรงุ ไทย ใชเ้ ลขประจา� ตวั ประชาชนของผรู้ บั โอน แทนเลขท่ี บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่สอืสาร ธนาคารในประเทศไทยมคี วามต่นื ตวั สา� หรับ บญั ชธี นาคารของผรู้ บั นอกจากนคี้ า่ ธรรมเนยี มตา่ ง ๆ การเปน็ ธนาคารออนไลน์ ธนาคารพาณชิ ยต์ า่ ง ๆ ยงั แยกตามจา� นวนเงนิ โอนอกี ดว้ ย เชน่ ถอื วา่ มบี ทบาทสา� คญั ในการววิ ฒั นาการดงั กลา่ วรวม ไปถงึ รฐั บาลสมยั พลเอก ประยทุ ธ์ จนั ทรโ์ อชา มี - ฟรีค่าธรรมเนียม เมื่อโอนเงินไม่เกิน การกา� หนดแนวทางประเทศตามนโยบาย Thailand ๕,๐๐๐ บาท ๔.๐ นา� ประเทศเขา้ สสู่ งั คมไรเ้ งนิ สด (Cashless Society) เปน็ แรงผลกั ดนั ใหก้ ลมุ่ ธนาคารและภาค - คา่ ธรรมเนยี ม ๒ บาท เมอื่ โอนเงนิ ตง้ั แต่ ประชาชนหนั มาใชธ้ นาคารออนไลนม์ ากขนึ้ เปลยี่ น ๕,๐๐๐-๓๐,๐๐๐ บาท แนวคดิ การใหค้ วามสา� คญั กบั การหยบิ จบั เงนิ สด มา เปน็ ใหค้ วามสา� คญั กบั จา� นวนตวั เลขทหี่ นา้ จอแสดงผล - คา่ ธรรมเนยี ม ๕ บาท เมอื่ โอนเงนิ ตง้ั แต่ ๓๐,๐๐๐-๑๐๐,๐๐๐ บาท - คา่ ธรรมเนยี ม ๑๐ บาท เมอ่ื โอนเงนิ ตงั้ แต่ ๑๐๐,๐๐๐ บาท ขนึ้ ไป
๑๒๑ การลงทุนออนไลน ์ ภาพท่ี ๑ กราฟแสดงมูลค่าของสกลุ เงินบิทคอยน ์ กำรลงทนุ ออนไลนส์ ำมำรถลงทนุ ซอ้ื ขำยในสว่ น ของสกุลเงินดิจทิ ลั (cryptocurrency)คือ สกลุ เงิน ชนิดหนึง่ อย่ใู นรปู แบบภำษำคอมพวิ เตอร ์ สกุลเงนิ ดจิ ทิ ลั มคี วำมพเิ ศษกวำ่ สกลุ เงนิ ทว่ั ไปตรงท ่ี ไมม่ ใี คร เปน็ เจ้ำของสกุลเงนิ ถูกสรำ้ งโดยคอมพิวเตอร์ของ ผู้ใช้งำนทั่วโลก โดยใช้ระบบซอฟต์แวร์ในกำรถอด สมกำร ในปัจจุบันสกุลเงินดิจิทัลสำมำรถใช้แทน เงนิ สดสำ� หรบั ซอื้ สนิ คำ้ ออนไลนไ์ ด ้ ดว้ ยควำมทส่ี กลุ เงนิ ดจิ ทิ ลั ไมม่ หี นว่ ยงำนใดสำมำรถเขำ้ มำแทรกแซง ท�ำให้รำคำของสกุลเงินดิจิทัลถูกก�ำหนดข้ึนจำก ผใู้ ชด้ ว้ ยกนั เอง โดยอำ้ งองิ จำกสมกำรทำงคณติ ศำสตร์ ทโี่ ปรแกรมคอมพวิ เตอร์ใชส้ ำ� หรบั ถอดสมกำร เพื่อ ผลติ เงนิ สกุลดิจิทลั ขึ้นมำ ยกตวั อยำ่ งเชน่ ในปจั จบุ นั สกลุ เงนิ บทิ คอยน ์ ๑ บิทคอยน์ มีมูลค่ำประมำณ ๒๐๐,๐๐๐ บำท ประกอบกบั สกลุ เงนิ บทิ คอยนม์ กี ำรขน้ึ ลงของมลู คำ่ อยตู่ ลอด ทำ� ใหน้ กั ลงทนุ ตำ่ งเขำ้ มำลงทนุ ในสกลุ เงนิ บทิ คอยนม์ ำกขึ้น การลงทุนออนไลน ์ เป็ นวิธีการซอื ้ ขายหุน้ ในตลาดการเงนิ และตลาดทุน กำรลงทนุ ออนไลนแ์ มว้ ำ่ จะมคี วำมสะดวกสะบำย โดยการวางคาํ สง่ ั ซอื ้ หรอื ขายหลกั ทรพั ยผ์ า่ นเครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ ทาํ ให ้ ในกำรลงทนุ แตก่ ถ็ อื วำ่ มคี วำมเสย่ี ง ผใู้ ชบ้ รกิ ำรกำร นกั ลงทนุ มีความสะดวกและรวดเรว็ ในการใชง้ าน เพราะผลู ้ งทนุ สามารถ ลงทนุ ออนไลนต์ อ้ งระวงั มใิ หม้ จิ ฉำชพี หรอื ผอู้ น่ื ทรำบ เหน็ ราคาการซอื ้ ขายและคาํ สง่ ั ซอื ้ ไดท้ นั ทผี า่ นอปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนิกสข์ อง รหัสผ่ำน ควรเปล่ียนรหัสผ่ำนอยู่เสมอ ต้องระวัง นกั ลงทุน สามารถส่งคาํ ส่งั ซอื ้ ไดด้ ว้ ยตวั เองทุกท่ี ทุกเวลา กำรตรวจดักข้อมูลกำรลงทุนเม่ือมีกำรเช่ือมต่อกับ เครอื ขำ่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ หรอื เครอื ขำ่ ยไรส้ ำย มจิ ฉำชพี ค่ำธรรมเนียมส�ำหรับกำรซื้อขำยหลักทรัพย์ ออนไลนใ์ นตลำดทนุ ของประเทศไทยมสี ดั สว่ นทค่ี งท่ี อำจส่งอีเมลโฆษณำชวนเชื่อให้ลงทุน โดยอ้ำงผล ผ่ำนอินเทอร์เน็ตแบบขั้นไดมีอัตรำน้อยกว่ำปกต ิ ในตลอด ๓ ปีทผ่ี ำ่ นท่ีมำ โดยใน พ.ศ.๒๕๕๙ กำร ตอบแทนสูง หรือใช้อุบำยเพื่อหลอกลวงเอำข้อมูล โดยอยู่ที่ร้อยละ ๐.๑๕-๐.๒๐ ของมูลค่ำกำรซ้ือ ลงทนุ ออนไลนใ์ นตลำดทนุ มสี ดั สว่ นรอ้ ยละ ๓๗.๘๗ ส่วนบุคคลหรือรหัสผ่ำน หรือหลอกให้ติดตั้ง ผใู้ ชง้ ำนสำมำรถต้งั รหสั ผ่ำน ๒ ช้ัน ภำยใต้ระบบ ใน พ.ศ. ๒๕๖๐ และ พ.ศ. ๒๕๖๑ มสี ดั สว่ น รอ้ ยละ โปรแกรมมัลแวร์เพ่ือดักข้อมูล ดังนั้นผู้ลงทุนควร ควำมปลอดภัยมำตรฐำนสำกล แต่กำรลงทุน ๓๔.๙๑ และรอ้ ยละ ๓๕.๔๐ ตำมล�ำดบั ศกึ ษำและใชว้ จิ ำรณญำนในกำรอำ่ นขอ้ มลู กำรลงทนุ เพื่อไม่ใหต้ กเปน็ เหยื่อของมิจฉำชพี
๑๒๒ สถานีวิทยุออนไลน ์ หลำยคนอำจไมฟ่ งั วทิ ยจุ ำกเครอ่ื งวทิ ยกุ นั แลว้ ๒๑๐—๒๑๑ (Radio online) ในปัจจุบัน ท�ำให้สถำนีวิทยุปรับเปล่ียนกำรออก อำกำศ รูปแบบดีไซน์และแพลตฟอร์ม มำเป็น สถานีวทิ ยอุ ออนไลน ์ (Radio online) คอื สถานีวทิ ยทุ ่ีออกอากาศโดย สถำนวี ทิ ยอุ อนไลน ์ ซึง่ เปน็ ส่ือท่ีมยี อดกำรใช้งำน บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ใชไ้ ฟลเ์ สียง จากเทปอดั เสียงหรอื จากแผ่น CD รวมไปถงึ รายการสด เพิ่มสูงข้ึนอย่ำงรวดเร็ว อุปกรณ์กำรรับฟังไม่ได้ โดยออกอากาศผ่านระบบเครอื ข่ายอนิ เทอรเ์ น็ต สามารถออกอากาศ จำ� กดั แคเ่ พยี งวทิ ยแุ บบเดมิ อกี ตอ่ ไป ผใู้ ชส้ ำมำรถ ไปไดท้ ุกท่ีท่ีมีการเชอ่ื มต่อเครอื ข่ายอนิ เทอรเ์ น็ต สามารถออกอากาศ เข้ำถึงสถำนีวิทยุออนไลน์ได้จำกคอมพิวเตอร์ ไปไดท้ ่วั ภูมิภาค ท่วั ประเทศ และท่วั โลก โทรศัพท์เคล่ือนที่ แท็บเล็ต หรือแม้แต่อุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์อื่น ๆ อย่ำงไรก็ตำม ก็ยังคง ควำมนิยมฟังเพลงท่ีไม่มีแนวโน้มเส่ือมถอย รำยกำรวิทยุไดม้ ำกกว่ำ ๑๐,๐๐๐ สถำน ี และไม่ รปู แบบกำรรบั ฟงั สถำนวี ทิ ยใุ นรปู แบบเดมิ แมว้ ำ่ จะ ไม่ว่ำเทคโนโลยีจะเปล่ียนแปลงไปมำกแค่ไหน จ�ำกัดเฉพำะสถำนีวิทยุที่ในอยู่พ้ืนท่ีของผู้ใช้งำน เป็นในโลกออนไลน์ก็ตำม กลำ่ วคอื เป็นรปู แบบ สถำนีวิทยุออนไลน์จึงถือเป็นจุดเร่ิมต้นของกำร เทำ่ นนั้ ที่ทำงสถำนีเปิดเพลงท่ีคัดสรรจำกควำมชอบของ ปฏิวัติวงกำรวิทยุ อย่ำงไรก็ตำม อุตสำหกรรม ผู้ฟัง มีเว็บไซต์มำกมำยที่ท�ำกำรรวบรวมสถำนี จ�ำเป็นที่จะต้องปรับตัวให้สอดรับกับพฤติกรรม ขอ้ ดขี องสอื่ วทิ ยทุ สี่ อื่ อนื่ ไมม่ กี ค็ อื ปฏสิ มั พนั ธ์ วิทยเุ อำไว้ สำมำรถรับฟงั ผำ่ นช่องทำงออนไลน์ ผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป จำกเดิมที่กำรรับฟังทำง กับผ้ฟู งั สำมำรถทจ่ี ะโต้ตอบกับผฟู้ งั ได้ทันทดี ้วย เคร่ืองวิทยุส่ือสำร เปล่ียนเป็นกำรรับฟังผ่ำน เครือข่ำยกำรส่ือสำรท่ีรวดเร็ว ซ่ึงต่ำงจำกระบบ รูปแบบกำรรับฟังสถำนีวิทยุออนไลน์มีอยู่ อินเทอร์เน็ต ท�ำให้เกดิ กำรน�ำสถำนีวทิ ยุมำอยใู่ น วิทยแุ บบคล่นื ผู้ฟงั สำมำรถเข้ำไปขอเพลงไดจ้ ำก หลำยรูปแบบ เช่น โลกออนไลนแ์ ทนกำรรบั รำยกำรวทิ ยผุ ำ่ นสญั ญำณ ผู ้ จั ด ร ำ ย ก ำ ร ด ้ ว ย ก ำ ร พิ ม พ ์ ข ้ อ ค ว ำ ม ผ ่ ำ น ห ้ อ ง คลน่ื แบบเดมิ ในสถำนวี ทิ ยอุ อนไลนน์ ส้ี ำมำรถรบั สนทนำภำยในเว็บไซตไ์ ด้ ๑. พอดแคสต ์ (Podcast) หมำยถึง รปู แบบ กำรเผยแพร่เสียงผ่ำนทำงอินเทอร์เน็ต เปน็ ไฟลเ์ สยี งทม่ี ขี อ้ มลู และเพลง พอดแคสตม์ กั จะ ได้รับกำรบันทึกไว้ล่วงหน้ำ หรือในบำงกรณีก็ สำมำรถถ่ำยทอดสดได้ ผู้ใช้สำมำรถฟังเพลงได้ ทุกเวลำ ตวั อยำ่ งผใู้ หบ้ รกิ ำรพอดแคสตใ์ นประเทศไทย เช่น Thestandard เป็นส�ำนักข่ำวท่ีมีน�ำเสนอ คอนเทนตต์ ำ่ ง ๆ ทมี่ คี ณุ ภำพมำกมำย รวมไปถงึ กำรใหบ้ รกิ ำรพอดแคสตท์ ใี่ หเ้ รำเลอื กฟงั หลำกหลำย สไตล์ เว็บไซต์ soundcloud.com เป็นแหล่งร่วม พอดแคสต์ ไม่ว่ำจะเป็นพอดแคสต์ “โปรดใช้ วจิ ำรณญำณในกำรรบั ฟัง” หรอื แมแ้ ตพ่ อดแคสต์ “ โ ล ก ไ ป ไ ก ล แ ล ้ ว ” คุ ณ ก็ ส ำ ม ำ ร ถ ห ำ ไ ด ้ ที ่ soundcloud.com เชน่ กัน ๒ . ก า ร ถ่ า ย ท อ ด ส ด ห รื อ ก า ร สตรมี ม่ิงขอ้ มูล (Live Streaming) เปน็ วิธีกำรเผยแพรแ่ บบถ่ำยทอดสด ท�ำใหผ้ ู้ ฟังสำมำรถมีส่วนร่วมกับทำงผู้จัดรำยกำรได้ใน ขณะจัดรำยกำรวทิ ยุ เปน็ วธิ ีกำรสง่ ไฟลเ์ สียงและ วดิ โี อออนไลนเ์ พอื่ เลน่ ทนั ท ี ในอดตี กำรรบั ฟงั วทิ ยุ จะได้ยินเฉพำะเสียงเท่ำนั้น แต่เมื่ออุปกรณ์ท่ีใช้ เปล่ียนไป ผู้ฟังสำมำรถรับฟังพร้อมกับรับชม ภำพกำรจัดรำยกำรสถำนีวิทยุไดพ้ รอ้ มกนั เช่น สถำน ี Greenwave.fm
๑๒๓ การชมโทรทศั นแ์ ละ วิดีโอออนไลน ์ ใ น อ ดี ต ผู ค้ น ร บั ช ม ข่ า ว ส าร ห รื อ เลกิ งำนกลบั บำ้ นเพอ่ื เปดิ ดโู ทรทศั นร์ บั ชมรำยกำรหรอื บรกิ ำรรบั ชมกบั ผชู้ ม อำจเกบ็ เปน็ คำ่ สมำชกิ รำยเดอื น ละครเร่ืองโปรดผ่านทางโทรทศั น ์ ละครเรอ่ื งโปรด คณุ สำมำรถรบั ชมไดท้ กุ ท ี่ ทกุ เวลำ โดยผใู้ ชส้ ำมำรถดรู ำยกำรหรอื ภำพยนตรก์ เี่ รอ่ื งกค่ี รง้ั สญั ญาณแบบแอนะลอ็ ก ตอ้ งรอ กไ็ ด ้ ตำมควำมตอ้ งกำร และเวลำใดกไ็ ดภ้ ำยในระยะเวลำ เวลากลบั บา้ นถงึ จะสามารถรบั ชม สงิ่ สำ� คญั ทส่ี ดุ สำ� หรบั กำรชมทวี แี ละวดิ โี อออนไลน์ กำรเปน็ สมำชกิ กำรออกอำกำศออนไลนต์ ำมควำม รายการได ้ คอื กำรทผ่ี เู้ ผยแพรจ่ ะตอ้ งสำมำรถเผยแพรร่ ำยกำรทำง ตอ้ งกำรน ี้ เชน่ บรกิ ำรของ Netflix ชอ่ งทำงออนไลนไ์ ด ้ ทำ� ใหช้ ว่ งเวลำไพรมไ์ ทมข์ องสถำนโี ทรศพั ทจ์ ะอยู่ กำรรับชมโทรทัศน์และวิดีโอออนไลน์เป็นกำร ในชว่ งเยน็ กำรรบั ชมโทรทศั นถ์ อื เปน็ กจิ กรรมทท่ี ำ� รว่ ม ๑. การถ่ายทอดสด (Live) เช่น ถำ่ ยโอนขอ้ มลู ในปรมิ ำณสงู อำจทำ� ใหส้ นิ้ เปลอื งแพก็ เกจ กนั ทง้ั ครอบครวั แตเ่ มอ่ื โลกเปลยี่ นไป เทคโนโลยมี ี แพลตฟอรม์ เฟซบกุ๊ และกำรถำ่ ยทอดสดผำ่ นชอ่ งทำง อินเทอร์เน็ต หำกผู้ใช้ไม่มีกำรค�ำนวณแพ็กเกจ บทบำทกบั ชวี ติ มำกขน้ึ ผคู้ นสำมำรถเขำ้ ถงึ อนิ เทอรเ์ นต็ เวบ็ ไซต์ของทำงสถำนเี อง เป็นกำรออกอำกำศแบบ อนิ เทอรเ์ นต็ ของตนเองใหด้ อี ำจทำ� ใหเ้ กดิ คำ่ ใชจ้ ำ่ ยทมี่ ำก ไดง้ ำ่ ย ในอดตี รำยกำรโทรทศั นท์ อ่ี อกกำศจะมตี ำรำง คู่ขนำน ท�ำให้ผู้ชมไม่พลำดในรำยกำรที่ผู้ชมสนใจ ขนึ้ ตำมมำ และยงั สง่ ผลกระทบถงึ คณุ ภำพของวดิ โี ออยู่ เวลำออกอำกำศทตี่ ำยตวั หำกเมอ่ื คณุ พลำดกำรรบั ชม แมว้ ำ่ จะอยใู่ นสถำนทใ่ี ด ๆ กต็ ำม ในระดบั ควำมคมชดั ทตี่ ำ�่ ลงมำก ดงั นน้ั ผใู้ ชง้ ำนควรมี คณุ จะไมส่ ำมำรถหำชมยอ้ นหลงั ได ้ ซงึ่ บำงรำยกำรตอ้ ง ควำมพรอ้ มดำ้ นกำรเชอ่ื มตอ่ เครอื ขำ่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ เพอ่ื รอไปอกี ๑ สปั ดำหใ์ นกำรรบั ชมอกี ครง้ั กำรชมโทรทศั น์ ๒. การถา่ ยทอดตามความตอ้ งการ ปอ้ งกนั ปญั หำดงั กลำ่ ว และวดิ โี อออนไลนจ์ ะทำ� ใหผ้ คู้ นไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งรอเวลำ (On demand) หมำยถึง กำรถ่ำยทอดสด รำยกำรหรอื ภำพยนตรเ์ มอ่ื ผชู้ มตอ้ งกำร ซง่ึ มกั เกบ็ คำ่
๑๒๔ โทรทศั นแ์ บบปฏสิ มั พนั ธ ์ ๒๑๒—๒๑๓ (Interactive television) ภาพท่ี ๑ ถงึ แมจ้ ะมีรายการแบบคอนเนกตท์ ีวี แต่ในประเทศไทยรายการแบบนี ก้ ็ยงั ไม่ไดร้ บั ค ว า ม นิ ยม โทรทศั นแ์ บบปฏสิ มั พนั ธ ์ (Interactive television)หรอื โทรทศั นแ์ บบ ในประเทศไทยยงั ไมม่ กี ำรผลติ รำยกำรใด แต่ โตต้ อบ คือ การบูรณาการเทคโนโลยีโทรทศั นแ์ บบดงั ้ เดิมและการ ดว้ ยวตั ถปุ ระสงคท์ ต่ี อ้ งกำรใหผ้ ชู้ มไดม้ ปี ฏสิ มั พนั ธ์ บริการขอ้ มูลผ่านเคเบิลสองทาง โดยผูร้ บั ชมสามารถโตต้ อบกบั กบั โทรทศั นน์ อกเหนอื จำกกำรรบั ชมนนั้ ทำ� ใหเ้ กดิ ผูด้ าํ เนินรายการได ้ และจาํ เป็ นตอ้ งใชก้ ลอ่ งสญั ญาณเฉพาะในการ คอนเนกตท์ วี ี (Connect TV) ดว้ ยพฤตกิ รรมของ เชอ่ื มต่อ คนไทยทต่ี ดิ กำรใชส้ มำรต์ โฟน จงึ ไดม้ กี ำรปรบั ให้ สำมำรถน�ำอปุ กรณส์ ่อื สำรอนื่ ๆ เช่น โทรศพั ท ์ โทรทัศน์แบบปฏสิ ัมพนั ธ ์ จึงเปน็ กำรพฒั นำ ยั ง ผู ้ ใ ห ้ บ ริ ก ำ ร เ ค เ บิ ล เ ก่ี ย ว กั บ ร ำ ย ล ะ เ อี ย ด หรือแท็บเล็ต ให้สำมำรถใช้ร่วมกับกำรรับชม บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ใหผ้ ชู้ มโทรทศั นส์ ำมำรถมปี ฏสิ มั พนั ธก์ บั โทรทศั น์ พฤตกิ รรมกำรดทู วี ขี องผชู้ ม และขอ้ มลู สว่ นบคุ คล โทรทัศน์เพ่ือสร้ำงประสบกำรณ์แปลกใหม่ให้แก่ ไดม้ ำกกวำ่ แคก่ ำรนง่ั รบั ชมรำยกำรในแบบเดมิ ๆ อน่ื ๆ สงิ่ เหล่ำนี้ผู้ให้บริกำรอำจน�ำไปใช้ประโยชน์ ผู้รับชม โดยปกติผู้ชมต้องดำวน์โหลดโปรแกรม ไมว่ ่ำจะเป็นร่วมเลน่ รำยกำร พดู คุยสัมภำษณ์กับ ทำงกำรตลำด หรอื ขำยขอ้ มลู ใหก้ ับนักกำรตลำด ของทำงรำยกำรกอ่ น และเมอ่ื ถงึ เวลำออกอำกำศ สอ่ื ขำ่ ว เปำ้ หมำยหลกั ของโทรทศั นแ์ บบปฏสิ มั พนั ธ์ นอกจำกนย้ี งั มคี วำมเสย่ี งเกยี่ วกบั กำรรบั โปรแกรม ผชู้ มต้องเข้ำแอปพลเิ คชัน และร่วมกระท�ำบำงสิง่ คือกำรมอบประสบกำรณท์ ี่น่ำสนใจแกผ่ ู้ชม แฝงโดยไมท่ นั รตู้ วั เชน่ โปรแกรมมลั แวร ์ เนอื่ งจำก บำงอย่ำง เช่น เล่นเกม ตอบค�ำถำม กับทำง กำรแ ส ด ง ผ ล ห น ้ ำ จ อ แ บ บ เ รี ย ล ไ ท ม ์ อ ำ จ มี ก ำ ร รำยกำรแบบสด ๆ ผ่ำนกำรเล่นบนแอปพลเิ คชัน โทรทัศน์แบบปฏิสัมพันธ์อำจท�ำให้เกิดภัย แ ฝ ง หน้ำต่ำงโฆษณำ เมื่อท�ำกำรกดเข้ำไปอำจ และรับชมโทรทัศน์ไปพร้อม ๆ กัน คุกคำมควำมเป็นส่วนตัวของแต่ละบุคคล กล่อง ทำ� ใหต้ ดิ ตงั้ โปรแกรมทไี่ มร่ จู้ กั ซงึ่ โปรแกรมเหลำ่ นี้ รบั สัญญำณสำมำรถบนั ทกึ และส่งข้อมูลกลบั ไป ท�ำกำรดักขอมูลหรือดึงข้อมูลของผู้ใช้งำนไปใช้ ตัวอย่ำงโทรทัศน์แบบปฏิสัมพันธ์ในอดีต ประโยชนแ์ ละสร้ำงควำมเสียหำยได้ ได้แก่ รำยกำรเกมโชว์โซเชียล ของไทยรัฐทีว ี (ในปัจจุบันระงับกำรออกอำกำศแล้ว) เป็น รำยกำรท่ีผู้ชมสำมำรถเข้ำร่วมตอบค�ำถำมกับ รำยกำร และทรำบผลคะแนนไดท้ นั ทจี ำกกำรรับ ชมโทรทัศน์
๑๒๕ วิดีโอตามความ ส่วนประกอบของวิดีโอตำมควำมต้องกำรมี ตอ้ งการ องค์ประกอบทสี่ ำ� คญั ดงั นี้ วดิ โี อตามความตอ้ งการ (Video on demand: VOD )คอื ระบบท่อี นุญาต ๑. เซริ ฟ์ เวอรว์ ดิ โี อ (Video server) ใหผ้ ูใ้ ชส้ ามารถเลอื กรบั ชมเนือ้ หาท่ีเป็ นวิดีโอไดต้ ามความตอ้ งการ ไม่วา่ คือ เซิร์ฟเวอร์เกบ็ ขอ้ มูลไฟล์วิดโี อในรปู แบบดิจทิ ลั จะอยใู่ นสถานท่ใี ด หรอื ณ เวลาใด ตา่ งจากอดตี ท่ผี ชู ้ มตอ้ งรบั ชมรายการ และทำ� หนำ้ ทสี่ ง่ ขอ้ มลู กลบั ไปยงั ไคลเอนตเ์ ซริ ฟ์ เวอร ์ โทรทศั นท์ ่ีออกอากาศตามแผนผงั ของทางสถานี หากพลาดรายการท่ี (Client Server) เพื่อแสดงผล เม่ือผู้ใชบ้ รกิ ำรส่ง ตอ้ งการรบั ชม กไ็ ม่สามารถรบั ชมยอ้ นหลงั ได ้ คำ� ขอไปทเี่ ซริ ฟ์ เวอรว์ ดิ โี อ ไฟลข์ อ้ มลู วดิ โี อเปน็ ขอ้ มลู ที่มีขนำดท่ีใหญ่และมีคุณภำพสูง ดังน้ันเซิร์ฟเวอร์ กำรออกอำกำศแบบ Multicast จะส่งข้อมูล มคี ณุ ภำพของวดิ โี อและเสยี งในระดบั ทส่ี งู (HD) และ วิดีโอต้องมีประสิทธิภำพในกำรจัดเก็บข้อมูล และ ให้ผู้ใช้แต่ละคน หรือส่งข้อมูลให้กับผู้ใช้ท้ังหมด มีค่ำใช้จ่ำยท่ีประหยัดกว่ำ แต่กำรท�ำถ่ำยทอดสด สง่ ข้อมูลวดิ โี อเหล่ำน้ีไปยงั ไคลเอนตเ์ ซริ ์ฟเวอร์ได้ และผู้ใช้ต้องท�ำกำรเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตก่อนเริ่ม สตรมี มง่ิ ผใู้ ชพ้ ดู คยุ สด (Live chat) สำมำรถถำมและ ใช้งำน ซึ่งต่ำงกับทีวิดิจิทัลท่ีเป็นกำรท�ำงำนแบบ ตอบคำ� ถำมได ้ ไมเ่ กดิ อำกำรลำ่ ชำ้ ระหวำ่ งรบั ชมกำร ๒. ไคลเอนตเ์ ซิรฟ์ เวอร ์ (Client ระบบ Broadcast ท่ีเป็นกำรส่งข้อมูลให้กับผู้ใช้ ถ่ำยทอดสดสตรีมมิ่ง และวิดีโอตำมควำมต้องกำร server) คือ เคร่ืองคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์ ทั้งหมดทั่ว ๆ ไป ไมไ่ ดแ้ ยกขำดกบั กำรทำ� สตรมี มง่ิ เพรำะผใู้ หบ้ รกิ ำรได้ อิเล็กทรอนิกส์ต่ำง ๆ ท่ีผู้ใช้ใช้ร้องขอข้อมูลท่ี นำ� ขอ้ ดขี องทงั้ สองแบบมำผสำนรวมกนั ทำ� ใหส้ ำมำรถ เซริ ฟ์ เวอรว์ ดิ โี อ และสำมำรถนำ� เขำ้ ขอ้ มลู ทไี่ ดร้ บั จำก ขอ้ แตกตำ่ งระหวำ่ งวดิ โี อตำมควำมตอ้ งกำรกบั กำร ท่ีจะดูวิดีโอท่ีไหนก็ได้ ไม่เกิดอำกำรล่ำช้ำ แต่ยัง เซริ ฟ์ เวอรส์ ำ� หรบั วดิ โี อมำแสดงผลทงั้ ภำพและเสยี ง ทำ� ถำ่ ยทอดสดตรมี มงิ่ คอื วดิ โี อตำมควำมตอ้ งกำรจะ สำมำรถรบั ชมวดิ โี อทม่ี คี ณุ ภำพสงู ได้ ใหก้ บั ผใู้ ชง้ ำนได้ ตั ว อ ย ่ ำ ง วิ ดี โ อ ต ำ ม ค ว ำ ม ต ้ อ ง ก ำ ร ไ ด ้ แ ก ่ ๑. Netflix กอ่ ตงั้ ใน ค.ศ. ๑๙๙๗ ภำยใต้ บรษิ ทั Pure Software ปจั จบุ นั เปน็ ผใู้ หบ้ รกิ ำรควำม บนั เทงิ ทำงอนิ เทอรเ์ นต็ มสี มำชกิ ถงึ ๑๓๐ ลำ้ นคน ทว่ั โลก จำ� นวนกวำ่ ๑๙๐ ประเทศ เปน็ ผใู้ หบ้ รกิ ำรวดิ โี อสตรมี มงิ่ ภำยใตโ้ มเดลธรุ กจิ วิดีโอตำมควำมต้องกำร ซ่ึงผู้ใช้งำนสำมำรถรับชม วดิ โี อตำมควำมตอ้ งกำรไดท้ กุ เรอ่ื งทกุ ท ี ทกุ เวลำตำม ระยะกำรสมัครเป็นสมำชิก ซึ่งมีค่ำบริกำรตำม นโยบำยกำรตลำด ในกรณที ใ่ี ชแ้ พก็ เกจพนื้ ฐำนจะไม่ สำมำรถรบั ชมวดิ โี อคณุ ภำพสงู และไมส่ ำมำรถเชอื่ ม ต่ออุปกรณ์เพ่ือดูพร้อมกันได้มำกกว่ำ ๑ เครื่อง ในกรณีใชแ้ พก็ เกจพ้ืนฐำนจะสำมำรถรบั ชมวิดโี อที่ คุณภำพสูง และสำมำรถเช่ือมต่ออุปกรณ์เพ่ือด ู พรอ้ มกนั ไดม้ ำกกวำ่ ๑ เครอื่ ง แตไ่ มเ่ กนิ ๒ เครอ่ื ง ๒. ดูน่ี (Doonee.com) เปน็ ผใู้ หบ้ รกิ ำร วิดีโอสตรีมมิ่งภำยใต้โมเดลธุรกิจวิดีโอตำมควำม ต้องกำรเชน่ เดยี วกบั Netflix เปน็ บรษิ ทั ของคนไทย ภ ำ ย ใ ต ้ ก ำ ร ด� ำ เ นิ น ง ำ น ข อ ง บ ริ ษั ท มี เ ดี ย เ พ ล็ ก ซ ์ อนิ เตอรเ์ นชน่ั แนล จำ� กดั เนอื่ งจำกดนู เี่ ปน็ ผใู้ หบ้ รกิ ำร ท่ีเป็นบริษัทของคนไทย ท�ำให้เน้ือหำวิดีโอภำยใน เว็บไซต์ หรือแอปพลิเคชันมีหมวดหมู่ที่หลำก ห ล ำ ย แ ล ะ มี หมวดหมู่ละครไทยอีกด้วย กำรให้ บรกิ ำรของดนู แ่ี บง่ เปน็ แพก็ เกจกำรเปน็ สมำชกิ แตท่ กุ ระดับสมำชิกจะมีสิทธิที่เท่ำกันหมด แต่ให้บริกำร เฉพำะในประเทศไทยเทำ่ นน้ั
๑๒๖ เคร่อื งบนั ทกึ วิดีโอ ถอื เปน็ ผใู้ หบ้ ริกำรท่ีนำ� เสนอคอนเทนตร์ ูปแบบ ๒๑๔—๒๑๕ ดิจทิ ลั (Digital Video วิดีโอท่ีได้รับควำมนิยมสูงที่สุดในโลก และได้ Recorder) ทำ� กำรเปดิ ตวั ยทู บู ทวี ี (YouTube TV) มำแขง่ ขนั กับเคเบิลทีวีในสหรัฐอเมริกำ ผู้ชมสำมำรถใช้ เคร่ืองบนั ทึกวิดีโอดิจิทลั (Digital Video Recorder: DVR) เป็ น บรกิ ำรบนั ทึกวดิ ีโอเสมอื นจรงิ Virtual DVR โดย อปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนิกสท์ ่บี นั ทกึ ไฟลข์ อ้ มูลประเภทวดิ โี อในรปู แบบของ ไม่จำ� กดั พื้นทส่ี ำ� หรับกำรบันทึกเนือ้ หำ ปัจจุบนั ยู ดจิ ทิ ลั ไปยงั อปุ กรณจ์ ดั เกบ็ ขอ้ มูล เช่น ฮารด์ ไดรฟ์ แฟลชไดรฟ์ การด์ ทูบทีวียังไม่ได้เปิดให้บริกำรในประเทศไทย โดย หน่ วยความจาํ เอสดี เอสเอสดี (SSD: Solid State Drive) หรือ ให้บริกำรเฉพำะในพืน้ ทส่ี หรฐั อเมริกำเทำ่ นั้น อปุ กรณจ์ ดั เกบ็ ขอ้ มูลอ่นื ๆ ๒. อุตสาหกรรมกลอ้ งวงจรปิ ด ในอดตี กลอ้ งวงจรปดิ ทมี่ ไี วเ้ พอ่ื เฝำ้ ระวงั สอดสอ่ ง ดแู ลเหตกุ ำรณห์ รอื สถำกำรณท์ เ่ี กดิ ขนึ้ ในสถำนท ี่ ต่ำง ๆ สำมำรถท�ำไดเ้ พยี งบนั ทึกภำพ และตอ้ ง ตอ่ เขำ้ จอภำพเพอื่ แสดงผลเทำ่ นน้ั ตอ่ มำมพี ฒั นำ ใหก้ ลอ้ งวงปิดใหเ้ ป็นแบบแอนะลอ็ ก ซึง่ สำมำรถ บันทึกภำพเพือ่ ทำ� กำรดูยอ้ นหลงั ได ้ แตข่ ้อจ�ำกัด ของระบบแอนะล็อกคือ ระยะเวลำในกำรบันทึก ท่ีจ�ำกัดด้วยเทป ซ่ึงจะต้องเปล่ียนเทปใหม่อยู่ เสมอและยำกตอ่ กำรเกบ็ รกั ษำหรอื คน้ หำ จงึ ไดม้ ี กำรพฒั นำขน้ึ มำสู่กำรนำ� เทคโนโลยีเครื่องบนั ทกึ วิ ดี โ อ แ บ บ ดิ จิ ทั ล ม ำ ใ ช ้ ใ น อุ ต ส ำ ห ก ร ร ม ก ล ้ อ ง วงจรปิด เพ่อื ขจดั ปญั หำในกำรจัดเก็บไฟล์บันทกึ ตำ่ ง ๆ จำกเดมิ บันทึกข้อมูลลงเทป กเ็ ปล่ยี นมำ บนั ทกึ ลงบนฮำรด์ ไดรฟ ์ หรอื แมแ้ ตอ่ ปุ กรณบ์ นั ทกึ อืน่ ๆ ไม่ว่ำจะเปน็ แฟลชไดรฟ์ กำรด์ หนว่ ยควำม จำ� เอสดี หรือเอสเอสดี ทำ� ใหส้ ำมำรถเรียกดูไฟล์ ท่ี ท� ำ ก ำ ร บั น ทึ ก ไ ด ้ ทุ ก ที่ ทุ ก เ ว ล ำ เ พี ย ง เ ชื่ อ ม ต ่ อ อนิ เทอร์เน็ตเทำ่ นัน้ วดิ โี อเปน็ สอื่ มลั ตมิ เี ดยี รปู แบบหนงึ่ ทสี่ ำมำรถ เทคโนโลยีเครื่องบันทึกวิดีโอดิจิทัลนี้ท�ำให้ผู้คน กำรใช้เคร่ืองบันทึกวิดีโอดิจิทัลต้องค�ำนึงถึง บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร น� ำ เ ส น อ เ น้ื อ ห ำ ใ น รู ป แ บ บ ภ ำ พ เ ค ลื่ อ น ไ ห ว ท่ี สำมำรถตงั้ บนั ทกึ รำยกำรทต่ี นเองสนใจ ซงึ่ สำมำรถ คุณภำพของกำรบันทึกไฟล์ ควำมละเอียดของ สำมำรถมองเหน็ พรอ้ มทง้ั เสยี งบรรยำยไดใ้ นเวลำ ต้ังเวลำบนั ทึกลว่ งหน้ำได้ เพยี งเปิดเคร่อื งบนั ทกึ ภำพ ควำมคมชัด เป็นต้น ซ่ึงเครื่องบันทึกวดิ โี อ เดียวกัน ทำ� ให้สอ่ื วดิ โี อเปน็ สือ่ ที่ไดร้ ับควำมนยิ ม วิดีโอดิจิทัลรบั สญั ญำณ และตง้ั คำ่ ตำ่ ง ๆ เทำ่ น้ัน แบบดิจิทัลมีระบบกำรบันทึกที่แตกต่ำงกัน โดย ผ้ชู มสำมำรถเรียกดวู ิดีโอ และหยุดดูเฉพำะภำพ สว่ นใหญแ่ ลว้ ในขณะทบ่ี นั ทกึ วดิ โี อดจิ ทิ ลั ไมส่ ำมำรถ ข้ึนอยู่กับควำมต้องกำรของผู้ใช้งำน ในขณะ ท่ีสนใจระหว่ำงกำรดูวิดีโอได้ เทคโนโลยีเคร่ือง เปลี่ยนช่องรับชมไปยังช่องอื่น ๆ ได้ คุณภำพ เดียวกันกต็ ้องคำ� นึงถงึ พ้นื ทจ่ี ดั เกบ็ ด้วย ย่งิ ไฟลม์ ี บันทึกวิดีโอดิจิทัลได้มีกำรน�ำมำใช้อุตสำหกรรม ควำมคมชัดของภำพท่ีได้รับจะข้ึนอยู่กับคุณภำพ คุณภำพสงู ไฟล์ยง่ิ มขี นำดใหญเทำ่ นนั้ ตำ่ ง ๆ เช่น รำยกำรของทำงช่องที่เรำบันทึก ในปัจจุบัน เทคโนโลยีบันทึกวิดีโอดิจิทัลได้มีกำรพัฒนำขึ้น แม้จะสำมำรถใช้เครื่องบันทึกวิดีโอบันทึก ๑. อตุ สาหกรรมโทรทศั น ์ ผู้ชมมัก ไม่เฉพำะแค่บันทึกลงในอุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล วิดีโอที่เรำต้องกำร ไม่ว่ำจะเพื่อวัตถุประสงค์ใด ประสบปญั หำไมส่ ำมำรถดรู ำยกำรทต่ี นเองชนื่ ชอบ ฮำร์ดไดรฟ์เท่ำน้ัน แต่ยังสำมำรถบันทึกลงบน ก็ตำม ส่ิงที่ต้องพึงระวังคือ กรรมสิทธ์ิและสิทธิ ย้อนหลังได้ ในขณะที่ตนเองไม่สะดวกที่จะดู คลำวด์ (Cloud) เปรียบเสมือนศูนย์เครือข่ำย ควำมเป็นเจ้ำของ ในบำงคร้ังกำรที่บันทึกวิดีโอ รำยกำรน้ัน ๆ ในบำงโอกำส เช่น รำยกำรท่ี ข้อมลู ขนำดใหญท่ ม่ี ีพ้ืนทม่ี หำศำล ผใู้ ชบ้ ริกำรส่อื รำยกำรใด ๆ ทีช่ น่ื ชอบ ถ้ำดใู นพ้นื ที่ส่วนบุคคล ช่ืนชอบออกอำกำศดึกเกินไป หรือมีธุระออกไป ทนี่ ำ� เทคโนโลยเี ครอ่ื งบนั ทกึ วดิ โี อมำผสมผสำนลง นั้นยอ่ มไมม่ ีปญั หำ แตถ่ ้ำมกี ำรนำ� วิดีโอเหล่ำนั้น ข้ำงนอกไม่สำมำรถรับชมรำยกำรเหล่ำนั้นได้ บนระบบคลำวด์คอื ยทู บู (YouTube) โดยยทู บู ไปอัปโหลดหรือเผยแพร่ตอ่ ในช่องทำงอน่ื ๆ ไม่ วำ่ จะเปน็ เฟซบกุ๊ ยทู ูบ ทวติ เตอร ์ โดยทไี่ ม่ได้รบั อนุญำตจำกเจ้ำของ จะเข้ำข่ำยผิดกฎหมำย พระรำชบัญญตั ิด้ำนลขิ ลิทธิ์ได้
๑๒๗ เกมออนไลน ์ เกมออนไลน ์ หมายถงึ กิจกรรมรปู แบบหน่ึงท่ีมี เกมออนไลน์เป็นกำรน�ำโมเดลธุรกิจกำรสมัครมำใช้ กล่ำวคือ การแขง่ ขนั เพ่ือชงิ ความเป็ นผชู ้ นะ หรอื เลน่ เพ่ือ ผู้เล่นเกมจ�ำเป็นท่ีจะต้องสมัครสมำชิก (Member Login) ในหน้ำ ความบนั เทิงสนุกสนาน การเล่นเกมออนไลน ์ เว็บไซต์เกมเสียก่อน จึงจะสำมำรถเล่นเกมได้ เกมออนไลน์มีให้ ผเู ้ ลน่ เกมจาํ เป็ นตอ้ งมีการดาวนโ์ หลดโปรแกรม บริกำร ๒ รูปแบบ ได้แก่ เกมลงบนอุปกรณอ์ ิเลก็ ทรอนิกส ์ เช่นโนต้ บุก๊ แทบ็ เลต็ สมารต์ โฟน ท่ีเช่อื มต่อกบั เครือข่าย ๑ . เ ก ม ท่ี ใ ห บ้ ริ ก า ร แ บ บ ไ ม่ เ สี ย ค่ า ใ ช จ้ ่ า ย อิน เ ท อ ร เ์ น็ ต จึง จ ะ ส า ม าร ถ เ ล่น เ ก ม ได ้ เ ก ม ผู้เล่นสำมำรถดำวน์โหลดมำเล่นได้ทันที เกมลักษณะน้ีผู้เล่นจะ ออนไลนย์ งั มีส่วนช่วยใหเ้ กิดการสรา้ งความมี ไมเ่ สยี คำ่ ใชจ้ ำ่ ย แตจ่ ะเปน็ กำรขำยในสนิ คำ้ แพก็ เกจ สทิ ธพิ เิ ศษอน่ื ๆ ป ฏิ ส มั พ นั ธ ร์ ะ ห ว่ า ง ผู เ้ ล่ น เ ก ม ด ว้ ย ก นั เ อ ง ภำยในเกมแทน เพ่ือเพิ่มควำมสำมำรถให้กับตัวละครภำยในเกม สามารถพู ดคุย หรอื รว่ มทาํ ภารกิจไปพรอ้ มกบั ผูเ้ ลน่ เกมรายอ่นื ได ้ ๒ . เ ก ม ท่ี ใ ห ้บ ริ ก า ร แ บ บ เ สี ย ค่ า ใ ช ้จ่ า ย ผู้เล่นเกมจ�ำเป็นที่จะต้องเสียค่ำบริกำรก่อนที่จะดำวน์โหลดเกม โดยมีทั้งเสียค่ำบริกำรเพียงครั้งแรกเมอื่ ซอ้ื เกม และเสยี คำ่ บรกิ ำรเปน็ คำ่ สมำชิกรำยเดอื นหรือรำยปี
ภาพท่ี ๑ ๒๑๖—๒๑๗ เกมออนไลนท์ ่ีไดร้ บั ความนิยม คือ รูปแบบ Massive นอกจำกเกมแนว MMORPG เกมออนไลนอ์ กี หนงึ่ รปู แบบทไี่ ด้ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร Multiplayer Online Role-Playing Game: MMORPGs เป็นรูป รับควำมนิยมก็คือเกมแนว Multiplayer Online Battle Arena: แบบท่ีผู้เล่นจะจ�ำลองบทบำทในโลกเสมือนจริงที่เกมเหล่ำน้ัน MOBA ซงึ่ แบง่ ผเู้ ลน่ เกมออกเปน็ ทมี แขง่ ขนั ซงึ่ กำรแขง่ ขนั จะจบใน สร้ำงขึ้น ผู้เล่นสำมำรถสร้ำงตัวละคร สมมติบทบำทของตัว เกมนนั้ ๆ และเร่ิมแข่งขนั ใหม่เมอื่ เริม่ เกมถัดไป โดยปกติเกมแนว ละครและควบคุมกำรกระท�ำของตัวละคร เกม MMORPGs ท่ีได้ MOBA จะมกี ำรแบง่ ผูเ้ ล่นออกเปน็ ๒ ทมี อยู่ในฐำนทมี่ ่นั สุดขอบ รับควำมนิยม ได้แก่ ของแผนที่แต่ละฝั่ง แต่ละทีมต้องรักษำฐำนที่ม่ันของตนเองให้ได ้ ไมใ่ หถ้ ูกทำ� ลำย เกมแนว MOBA ที่ได้รับควำมนยิ ม เชน่ ๑. แรก็ นารอ็ กออนไลน ์ (Ragnarok Online) ถูกพัฒนำขึ้นโดยบริษัทกรำวิต้ี คอร์ปอเรช่ัน ประเทศเกำหลีใต้ DOTA II คอื เกม MOBA (Multiplayer Online Battle Arena) เปิดให้บริกำรเป็นครั้งแรกในเกำหลีใต้เมื่อ ๓๑ สิงหำคม พ.ศ. ท่ีถูกพัฒนำข้ึนมำโดย Valve บริษัทผู้พัฒนำและจัดจ�ำหน่ำยเกม ๒๕๔๕ โดยเนื้อหำส่วนใหญ่มำจำกกำร์ตูนเรื่อง แร็กนำร็อก ภูต จำกอเมริกำ มีรูปแบบกำรเล่นคือผเู้ ล่นถกู แบง่ เป็น ๒ ทีม ทมี ละ เทพวิบัติ ซึ่งประพันธ์โดยอี มย็อง-จิน ส�ำหรับในประเทศไทยเปิด ๕ คน ผู้เล่นจะเลือกเล่นตัวละคร (Hero) ที่มีควำมสำมำรถ ให้บริกำรวันท่ี ๑๖ กันยำยน พ.ศ. ๒๕๔๕ เกมแร็กนำร็อกเป็น แตกต่ำงกัน ร่วมมือกันไปท�ำลำยฐำนทัพใหญ่ (Ancient) เกมออนไลน์แบบเล่นตำมบทบำท ซ่ึงท�ำให้ผู้เล่นสำมำรถพบปะ ของทีมอีกฝ่ำย และมีปฏิสัมพันธ์กับผู้เลน่ อนื่ ไดอ้ ยำ่ งอสิ ระ กำรเลน่ เกมแรก็ นำรอ็ ก ผู้เล่นเกมจะต้องเลือกทจ่ี ะเลน่ เปน็ ตวั ละครอำชพี ตำ่ ง ๆ ซง่ึ ตวั ละคร Realm of Valor: ROV เป็นเกมบนแพลตฟอรม์ โทรศัพท์ แตล่ ะอำชพี จะมคี วำมสำมำรถ จุดเดน่ และจดุ ด้อยแตกต่ำงกนั ไป มี เคลอ่ื นทร่ี องรบั ทง้ั ระบบแอนดรอยแ์ ละไอโอเอส เกมจะถกู แบง่ ออก ทั้งสำยอำชพี ท่ีสำมำรถเอำตวั รอดด้วยตัวเองได้ และสำยอำชพี ทมี่ ี เปน็ ๒ ฝ่ำย แข่งขนั กนั แบบ ๕ ต่อ ๕ หรอื จะเลน่ แบบ ๓ ต่อ ๓ ควำมสำมำรถทจ่ี ะชว่ ยเหลอื ผเู้ ลน่ อนื่ พนื้ ฐำนโดยทว่ั ไปของกำรเลน่ หรือ ๑ ตอ่ ๑ และผู้เลน่ ทัง้ สองฝ่ำยจะตอ้ งเลอื กตัวละครมำโจมตี เกมคอื กำรกำ� จดั สตั ว์ประหลำดเพ่อื สะสมสงิ่ ของตำ่ ง ๆ (Items) เพอ่ื ทำ� ลำยปอ้ มปรำกำรของอกี ฝำ่ ย แผนทเี่ ปน็ ลกั ษณะสมมำตรทงั้ และได้รับค่ำประสบกำรณ์ เพื่อน�ำมำพัฒนำควำมสำมำรถของตน สองฝ่ำย ลักษณะคลำ้ ย DOTA II ใหส้ งู ขนึ้ ทง้ั นผ้ี ทู้ จ่ี ะเลน่ เกมตอ้ งทำ� กำรลงทะเบยี นผำ่ นหนำ้ เวบ็ ไซต์ ของแร็กนำร็อกเพือ่ รบั รหสั ผใู้ ช้ (ID) สำ� หรับใช้เล่นเกม นอกจำกนยี้ ังมเี กมแนว MOBA อีกมำกมำยหลำยเกม ผเู้ ล่น สำมำรถเลือกเล่นไดต้ ำมต้องกำร ๒. Black Desert Online เป็นเกมแนว Sandbox- Oriented MMORPG สัญชำติเกำหลี ผลงำนพัฒนำโดย Pearl อยำ่ งไรกต็ ำม ยงั ไมอ่ ำจบอกไดแ้ นช่ ัดวำ่ ของพฤตกิ รรมกำรใช้ Abyss ตวั เกมเรม่ิ ตน้ พฒั นำตงั้ แต ่ พ.ศ. ๒๕๕๓ และไดเ้ ปดิ ทดสอบ ควำมรุนแรงในกลุ่มเด็กและเยำวชนมีสำเหตุจำกกำรเล่นเกม แบบ Close Beta Test คร้ังแรกใน พ.ศ. ๒๕๕๖ ตัวเกมเปิดให้ ออนไลนห์ รอื ไม่ แต่อย่ำงไรกด็ ี กำรเล่นเกมออนไลน์ติดตอ่ กันเปน็ บรกิ ำรเปน็ ครง้ั แรกทป่ี ระเทศเกำหลใี ตใ้ น พ.ศ.พ.ศ ๒๕๕๗ ไดอ้ อก ระยะเวลำนำน ย่อมส่งผลเสียต่อสุขภำพ กำรเรียน กำรท�ำงำน ส ู่ North America ใน พ.ศ. ๒๕๕๙ และใหบ้ รกิ ำรอยำ่ งเปน็ ทำงกำร กำรมีปฏสิ ัมพนั ธ์กับคนรอบขำ้ ง ตลอดจนกำรใชช้ ีวติ ประจ�ำวัน ในประเทศไทยใน พ.ศ. ๒๕๖๐
๑๒๘ เพิ รท์ ไอซีคิว ไฮไฟฟ์ เอม็ เอสเอน็ ไอซคี วิ (I SEEK YOU) หรอื ICQ ไดร้ บั ควำม นยิ มไปทว่ั โลกรวมถงึ ในประเทศไทย โดยเฉพำะชว่ ง พ.ศ. ๒๕๓๙-๒๕๔๓ ผใู้ ชง้ ำนสำมำรถสนทนำไดท้ งั้ แบบตัวต่อตัวและแบบกลุ่ม นอกจำกน้ันไอซีคิวยัง เป็นโปรแกรมที่น�ำนโยบำยควำมเป็นส่วนตัวมำใช ้ ผู ้ ใ ช ้ ง ำ น ต ้ อ ง ยิ น ย อ ม เ ป ิ ด เ ผ ย ข ้ อ มู ล ส ่ ว น ตั ว ต ำ ม นโยบำยของไอซคี วิ นอกจำกนไ้ี อซคี วิ ยงั มกี ำรพฒั นำ ระบบอยำ่ งตอ่ เนอื่ ง ไมว่ ำ่ จะเปน็ กำรคยุ แบบเหน็ หนำ้ คสู่ นทนำ ผใู้ ชง้ ำนสำมำรถโทรศพั ทผ์ ำ่ นโปรแกรมได้ โดยไมเ่ สยี คำ่ ใชจ้ ำ่ ย ตลอดจนสำมำรถสง่ ไฟลว์ ดิ โี อ รูปภำพ ไปยังเพื่อนที่เล่นไอซีคิวด้วยกัน ท้ังยัง สำมำรถเชอื่ มตอ่ กบั โปรแกรมแชต็ อน่ื ได ้ เชน่ เฟซบกุ๊ เมสเซนเจอร ์ และกเู กลิ ทอลก์ ซงึ่ ผใู้ ชง้ ำนสำมำรถพดู คยุ ไดใ้ นโปรแกรมเดยี วกนั เพิ รท์ (PIRCH) คือ โปรแกรมการสนทนาผ่านอินเทอรเ์ น็ต (Internet ไฮไฟฟ์ (HI5) เปน็ เวบ็ บลอ็ กทผี่ ใู้ ชง้ ำนสำมำรถ Relay Chat) หรอื ไออารซ์ ี (IRC เปิ ดตวั ใน พ.ศ. ๒๕๔๑ และเป็ นท่ีนิยม พบปะผู้คนจำกทั่วทุกมุมโลก โดยสำมำรถค้นหำ มากของวยั รุ่นไทยในยุคนนั ้ เน่ื องจากเป็ นโปรแกรมสนทนาโปรแกรม ผู้คนที่อยู่หรือเคยอยู่ในภูมิล�ำเนำ โรงเรียน หรือ แรก ๆ ท่ีเขา้ มาในประเทศไทยท่ีผูใ้ ชง้ านสามารถส่งขอ้ ความโตต้ อบกนั มหำวิทยำลัยเดียวกันกับผู้ใช้งำนได้ มำกกว่ำน้ัน แบบส่วนตวั หรอื แบบกลุ่ม ไฮไฟฟ์ยังสนับสนุนให้ผู้ใช้งำนได้พบปะเพื่อนใหม ่ ไฮไฟฟเ์ ป็นโปรแกรมยอดนยิ มของวัยรุน่ ไทยในช่วง คณุ อลงกรณ ์ คงด ี ไดด้ ดั แปลงโปรแกรมเวอรช์ นั สำ� หรบั จดุ ดอ้ ยของโปรแกรมเพริ ท์ คอื หอ้ งสนทนำ พ.ศ. ๒๕๕๐ นอกจำกนั้นยังเป็นเครือข่ำยสังคม ภำษำองั กฤษเปน็ ภำษำไทย เพอ่ื ใหง้ ำ่ ยตอ่ กำรใชง้ ำน จำ� เปน็ ตอ้ งมผี ใู้ ชอ้ ยใู่ นหอ้ งตลอดเวลำ อยำ่ งนอ้ ยหอ้ งละ ออนไลนท์ ไ่ี ดร้ บั ควำมนยิ มตดิ อนั ดบั ๑ ใน ๑๐ ของ ของคนไทย โปรแกรมเพิร์ทมีจุดเด่นคือ ผู้ใช้งำน ๑ ทำ่ น หำกไมม่ ผี ใู้ ช ้ หอ้ งนนั้ จะหำยไป อยำ่ งไรกด็ ี โลก ไฮไฟฟ์เป็นเว็บไซต์เครือข่ำยสังคมออนไลน์ที่ สำมำรถเลือกสนทนำในห้องท่ีตนเองสนใจได้ เช่น ผใู้ ชง้ ำนโปรแกรมเพริ ท์ ในอดตี มกั ใชโ้ ปรแกรมไปในทำง เ ป ิ ด ใ ห ้ ผู ้ บ ริ ก ำ ร ส ำ ม ำ ร ถ ส มั ค ร ใ ช ้ บ ริ ก ำ ร ไ ด ้ ฟ ร ี หอ้ งแชต็ รวม หอ้ งจบี สำว หอ้ งเกม หอ้ งเดก็ มธั ยม ลอ่ แหลม อนำจำร หอ้ งทผ่ี คู้ นนยิ มใชม้ กั จะเปน็ เรอื่ ง มำกกว่ำน้ันผู้ใช้งำนยังมีอิสระในกำรปรับแต่งหน้ำ หอ้ งอำหำร โดยแตล่ ะหอ้ งจะมผี ดู้ แู ลหอ้ งทส่ี ำมำรถ กำรขำยบริกำรทำงเพศ กำรนัดพบเพ่ือไปมีเพศ สรำ้ งประวตั สิ ว่ นตวั (Profile) แตเ่ ดมิ ไฮไฟฟเ์ ปดิ ให้ ลบสมำชกิ หอ้ งทมี่ พี ฤตกิ รรมกำรสนทนำไมเ่ หมำะสม สมั พนั ธ ์ กำรใชร้ ปู ภำพผอู้ น่ื เพอื่ กลน่ั แกลง้ บคุ คลนน้ั วำ่ บริกำรเฉพำะในส่วนของเว็บไซต์เดสก์ท็อป แต่ เชน่ ชวนทะเลำะ ใชค้ ำ� หยำบคำย หรอื สรำ้ งควำม ขำยบรกิ ำรทำงเพศ รวมไปถงึ กำรเขำ้ มำสรำ้ งเรอื่ งรำว ปัจจุบันสำมำรถใช้งำนผำ่ นแอปพลิเคชันไฮไฟฟไ์ ด ้ แตกแยก ออกจำกหอ้ งได ้ เพอ่ื หลอกใหผ้ ใู้ ชง้ ำนโอนเงนิ ไปให ้ เปน็ ตน้ ท้งั ในระบบปฏบิ ตั ิกำรแอนดรอยดแ์ ละไอโอเอส เอ็มเอสเอ็น (MSN) หรือ ไมโครซอฟท์ เนต็ เวิร์ก (Microsoft Network) เป็นบริกำรทำง อนิ เทอรเ์ นต็ โดยบรษิ ทั ไมโครซอฟท ์ เปดิ ใหบ้ รกิ ำร เมอื่ วนั ท ่ี ๒๔ สงิ หำคม พ.ศ. ๒๕๓๘ โดยเรมิ่ จำก กำรใหบ้ รกิ ำรฮอตเมล และไดข้ ยำยกำรบรกิ ำรไปยงั อน่ื เชน่ เอม็ เอสเอน็ เมสเซนเจอร ์ ทไ่ี ดร้ บั ควำมนยิ ม สงู จนลำ่ สดุ ไดเ้ ปลย่ี นชอื่ เปน็ วนิ โดวสไ์ ลฟเ์ มสเซนเจอร์ ใน พ.ศ. ๒๕๔๕
๑๒๙ พนั ทิป ๒๑๘—๒๑๙ พนั ทิป (Pantip) เวบ็ ไซตท์ ่ีใหบ้ รกิ ารกระดาน หมวดหมู่ เนื อ้ หากระทู ้ ข่าวอิเล็กทรอนิ กสท์ ่ีไดร้ บั ความนิ ยมตงั ้ แต่ อดีตจนถงึ ปัจจุบนั ถอื ไดว้ า่ เป็ นเวบ็ ไซตท์ ่ีอยู่ หอ้ งกน้ ครวั รา้ นอาหาร สูตรอาหารคาว อาหารหวาน เบเกอร่ี และไอศกรีม บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร สงั คมไทยมาอย่างชา้ นาน หอ้ งกรงุ โซล เค-ป๊ อบ ซีรีสเ์ กาหลี นกั รอ้ งเกาหลี เท่ียวเกาหลี แฟช่นั เกาหลี อาหารเกาหลี กอ่ ต้ังโดย วนั ฉตั ร ผดงุ รตั น ์ กอ่ ตั้งข้นึ เมอื่ วันที่ ๗ ตุลำคม และภาษาเกาหลี พ.ศ. ๒๕๓๙ เป็นเว็บไซต์ไทยที่ให้บริกำรเว็บบอร์ดของไทยท่ี หอ้ งการต์ ูน มีช่อื เสยี ง มหี อ้ งสนทนำหลำยเร่อื ง การต์ ูนญ่ีป่ ุน การต์ ูนไทย การต์ ูนฝรง่ ั อนิเมะ วาดการต์ ูน ของสะสมจาก หอ้ งแกลเลอร่ี การต์ ูน คอสเพลย ์ หลำย ๆ คนเวลำใชเ้ วบ็ เบรำวเ์ ซอร์ค้นหำสง่ิ ของหรอื เรอื่ งที่ตน หอ้ งจตุจกั ร สนใจ มักใส่ท้ำยประโยคไว้ว่ำ pantip เช่น “วิธีกำรลดอำหำร หอ้ งเฉลิมไทย ภาพถา่ ยบุคคล ภาพถา่ ยทิวทศั น ์ ภาพถา่ ยมาโคร pantip” เพอื่ เปน็ กำรใหเ้ วบ็ เบรำวเ์ ซอรค์ น้ หำเรอื่ งทต่ี นสนใจภำยใต้ หอ้ งชายคา สตั วเ์ ลีย้ ง สุนขั แมว ตน้ ไม ้ ของสะสม งานฝี มือ เกษตรกรรม กระทอู้ อนไลนบ์ นพนั ทปิ พนั ทปิ ถอื เปน็ กระดำนขำ่ วอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ หอ้ งดิโอลดส์ ยาม ภาพยนตร ์ ดาราภาพยนตร ์ ค่ายหนงั เทศกาลหนงั หนงั สนั้ ท่ีเป็นสังคมคุณภำพ ผู้คนสงสัยอะไรมักสอบถำมในพันทิป ผู้คน หอ้ งถนนนกั เขียน บา้ น คอมโดนิเนียม ตกแต่งบา้ น เฟอรน์ ิเจอร ์ เคร่ืองใชไ้ ฟฟา้ เคร่ืองครวั ต้องกำรหำสิง่ ใดมกั หำในพันทปิ พนั ทิปเปรียบดัง่ คลังขอ้ มลู ที่ไม่ว่ำ หอ้ งบางขนุ พรหม ผสู ้ งู อายุ สุขภาพผสู ้ งู อายุ ชวี ติ หลงั เกษียณ สิทธผิ สู ้ งู อายุ ทอ่ งเท่ยี วผสู ้ งู อายุ จะตอ้ งกำรหำเรอื่ งใด ๆ กส็ ำมำรถหำเจอไดใ้ นพนั ทปิ หลำยองคก์ ร หอ้ งพรหมชาติ แต่งนิยาย เร่ืองสนั้ กลอน นิทาน ได้มีกำรสร้ำงสมำชิกกับพันทิปขึ้น เพื่อเวลำมีข้อสงสัยอะไรเกี่ยว หอ้ งภูมิภาค ละคร นกั แสดง ซีรีส ์ รายการโทรทศั น ์ สถานีโทรทศั น ์ กบั แบรนด์ของตนจะได้สำมำรถตอบได้ทนั ทวงที หอ้ งรวมมิตร ดูดวง ฮวงจุย้ ไพ่ ยิบซี ทาํ นายฝนั พระเคร่ือง หอ้ งราชดาํ เนิน ภาคเหนือ ภาคอีสาน ภาคกลาง ภาคตะวนั ออก ภาคตะวนั ตก และภาคใต ้ เวบ็ ไซตพ์ นั ทปิ มเี อกลกั ษณโ์ ดดเดน่ ทเี่ วบ็ ไซตอ์ อกแบบในลกั ษณะ หอ้ งศาลา รวมกระทูอ้ อนไลนต์ ่างทุก ๆ หอ้ ง สมี ่วง มกี ำรแบง่ หมวดหมู่กระท้อู อกไวอ้ ยำ่ งชัดเจน พันทิปได้สรำ้ ง ประชาคม นยิ ำมและตำ� นำนไวอ้ ยำ่ งมำกมำย ทงั้ คำ� วำ่ “นกั สบื พนั ทปิ ” “โกหก หอ้ งศุภชลาศยั การเมือง รฐั ศาสตร ์ กฎหมาย สภาผูแ้ ทน รฐั บาล ฝ่ ายคา้ น พรรคการเมือง อะไรก็ได้แตอ่ ย่ำโกหกในพันทิป” หอ้ งสวนลุมพิ นี หอ้ งสีลม กฎหมาย ปญั หาสงั คม ปญั หาชีวิต เศรษฐกิจ คุม้ ครองผูบ้ รโิ ภค สง่ิ ทท่ี ำ� ให้เวบ็ ไซต์พนั ทิปมคี วำมแตกตำ่ งคือ กำรท่ีมีหมวดหมู่ หอ้ งสมุด ห้องสนทนำที่มีเอกลักษณ์ชัดเจนและมีควำมหลำกหลำย เป็นผล หอ้ งกรีนโซน กฬี า ฟุ ตบอล บาสเกตบอล มวยสากล กอลฟ์ จกั รยาน นกั กฬี า ให้ผเู้ ข้ำมำใช้สำมำรถเลือกได้ ถำ้ หำกคณุ ก�ำลงั สนใจเรือ่ งน้ีอยู่คุณ สุขภาพกาย สุขภาพจิต โรคมะเรง็ โรคไมเกรน โรคภูมิแพ ้ ปวดประจาํ เดือน ควรเขำ้ หมวดหมใู่ ด หมวดหมู่หอ้ งแบ่งเปน็ ดงั นี้ หอ้ งกลอ้ ง การบรหิ ารจดั การ การตลาด ทรพั ยากรบคุ คล งานขาย SME ภาษีนิตบิ คุ คล หอ้ งไกลบา้ น หนงั สือ หนงั สือนิยาย ปรชั ญา หอ้ งเฉลิงกรงุ อนุรกั ษส์ ่งิ แวดลอ้ ม อนุรกั ษพ์ ลงั งาน การออกแบบเพ่ื อส่ิงแวดลอ้ ม เกษตร หอ้ งชานเรือน อนิ ทรยี ์ ซิลิคอนวลั เลย ์ หอ้ งโตะ๊ เครอ่ื งแปง้ กลอ้ งถา่ ยรูป กลอ้ งวิดีโอ เทคนิคการถา่ ยภาพ หอ้ งบลแู พลนเนต็ เรียนต่อต่างประเทศ ทาํ งานต่างประเทศ วีซ่า หอ้ งบางรกั นกั รอ้ งดนตรี เพลง เคร่ืองดนตรี คอนเสิรต์ มิวสิกวิดีโอ หอ้ งพนั ทิป ครอบครวั ตงั้ ครรภ ์ ตงั้ ช่อื ลูก การเลีย้ งลูก การสอนลูก หอ้ งมาบุญครอง คอมมือใหม่ อินเทอรเ์ น็ต ซอฟตแ์ วร ์ ฮารด์ แวร ์ เกม เขียนโปรแกรม หอ้ งรชั ดา เคร่ืองสําอาง เสริมสวย แฟช่นั เคร่ืองประดบั ลดความอว้ น หอ้ งไรส้ งั กดั เท่ียวไทย เท่ียวต่างประเทศ ทะเล ภูเขา เกาะ นาํ ้ ตก ดาํ นาํ ้ สายการบิน หอ้ งศาสนา ความรกั แต่งงาน พรีเวดด่ิง ปญั หาชีวิตคู่ หอ้ งสยามสแควร ์ ขอ้ เสนอแนะถงึ พนั ทิป วิธีการใชง้ านพนั ทิป กิจกรรมพนั ทิป หอ้ งสินธร โทรศพั ทเ์ คล่อื นท่ี รถยนต ์ มอเตอรไ์ ซค ์ เคร่ืองเสียงรถยนต ์ แต่งรถ การจราจร กระทูอ้ ่ืน ๆ ท่ีไม่สงั กดั หอ้ งใด ศาสนาพุ ทธ ศาสนาคริสต ์ ศาสนาอิสลาม เท่ียววดั ทาํ บุญ ชีวิตวยั รุ่น การเรียน โรงเรียน มหาวิทยาลยั ความรกั วยั รุ่น เกม เศรษฐกิจ การลงทุน ธนาคาร เงินตราต่างประเทศ หอ้ งหวา้ กอ วิทยาศาสตร ์ วิศวกรรม เทคโนโลยี ฟิ สิกส ์ ดาราศาสตร ์ อวกาศ หอ้ งหอศิลป์ ศิลปะ ภาพวาด ประวตั ิศาสตรศ์ ิลป์ส่ือประสม
๑๓๐ ไลน ์ (Line) ไลน ์ (Line) คือ แอปพลิเคชนั แบบฟรแี วร ์ (Freeware) คือ ไลนด์ ำ� เนนิ กำรโดย บรษิ ทั ไลนค์ อรป์ อเรชนั่ (Line Corporation) ไม่มีคา่ บรกิ าร ใชส้ ง่ ขอ้ ความทนั ทบี นอปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนิกส ์ ซงึ่ เปน็ บรษิ ทั ในเครอื เนเวอ คอรป์ อเรชน่ั (Naver Corporation) เปน็ เชน่ สมารต์ โฟน คอมพิวเตอร ์และแทบ็ เลต็ ผใู ้ ชไ้ ลนส์ ามารถ บรษิ ทั กำรคน้ หำทำงอนิ เทอรเ์ นต็ ของประเทศเกำหลใี ต้ แลกเปล่ยี นขอ้ ความรปู ภาพ วดิ โี อ และเสียง และดาํ เนินการ สนทนาทางเสียงผ่านอนิ เทอรเ์ น็ต (Voice over Internet ควำมสำ� เรจ็ ของไลน ์ เหน็ ไดช้ ดั ตงั้ แตไ่ ลนไ์ ดท้ ำ� กำรเปดิ ตวั ในญป่ี นุ่ Protocol: VoIP) และมีบรกิ ารการประชุมทางวดิ โี อโดยไม่มี ใน พ.ศ. ๒๕๕๔ มผี ใู้ ชบ้ รกิ ำร ๑๐๐ ลำ้ นคนภำยใน ๑๘ เดอื น ไลน์ ค่าใชจ้ า่ ย เปน็ โปรแกรมสง่ ขอ้ ควำมทไี่ ดร้ บั ควำมนยิ มมำกทสี่ ดุ ในญป่ี นุ่ ปจั จบุ นั ใน ประเทศไทยตลอด ๗ ปที ผ่ี ำ่ นมำ มผี ใู้ ชไ้ ลนม์ ำกถงึ ๔๒ ลำ้ นไอด ี หรอื สมำชกิ นอกจำกนยี้ งั เปน็ ทนี่ ยิ มในไตห้ วนั ไทย และเตริ ก์ เมนสิ ถำน ไลน์ ไดร้ บั กำรพฒั นำใหส้ ำมำรถรองรบั กำรใชไ้ ดง้ ำนทกุ ระบบปฏบิ ตั กิ ำรทง้ั แอนดรอยดแ์ ละไอโอเอส รวมถงึ ผใู้ ชบ้ รกิ ำรสำมำรถใชบ้ รกิ ำรไดผ้ ำ่ น เดสกท์ อ็ ปคอมพวิ เตอรแ์ ละบนแลป็ ทอ็ ป แอปพลเิ คชนั ไลนจ์ ะใหต้ วั เลอื ก ในกำรซงิ คเ์ ขำ้ สรู่ ะบบผำ่ นกำรใชร้ หสั หรอื ผใู้ ชส้ ำมำรถเลอื กเขำ้ สรู่ ะบบ ผำ่ นกำรสแกนควิ อำรโ์ คด้ (QR Code) แอปพลเิ คชนั ไลนม์ จี ดุ เดน่ ใน ด้ำนควำมปลอดภัย ผู้ใช้บริกำรสำมำรถเลือกเข้ำสู่ระบบได้เพียง แพลตฟอรม์ ละ ๑ เครอื่ งเทำ่ นนั้ (ไมส่ ำมำรถเขำ้ สรู่ ะบบพรอ้ มกนั ไดใ้ น แพลตฟอรม์ เดยี วกนั ) กำรเพม่ิ เพอื่ นของแอปพลเิ คชนั ไลน ์ สำมำรถเพมิ่ เพอื่ นผำ่ นไอดไี ด้ โดยตรงหรอื ใชห้ มำยเลขโทรศพั ทเ์ คลอ่ื นท ่ี และกำรสแกนรหสั ควิ อำร์ โค้ดของเพื่อนก็สำมำรถเพ่ิมเพื่อนได้เช่นกัน ไลน์สำมำรถให้ผู้ใช้ส่ง ขอ้ ควำมตวั อกั ษร ขอ้ ควำมเสยี ง รปู ภำพ รวมไปถงึ คลปิ วดิ โี อสง่ ใหก้ บั ผสู้ นทนำได ้ และผสู้ นทนำรบั ขอ้ ควำมในทนั ท ี มแี จง้ เตอื นแสดงวำ่ ผรู้ บั ข้อควำมได้ท�ำกำรเปดิ กำรอำ่ นขอ้ ควำมแล้ว หรือถ้ำเปิดอำ่ นแล้วจะมี สถำนะทข่ี อ้ ควำมวำ่ “อำ่ นแลว้ ” นอกจำกกำรเพม่ิ รำยชอ่ื เพอ่ื นแลว้ ยงั สำมำรถสรำ้ งกลมุ่ หอ้ งกำรสนทนำได ้ เปน็ กำรรวมกลมุ่ คนจำ� นวนหนงึ่ เพอ่ื พดู คยุ เปน็ ชมุ ชน แอปพลเิ คชนั ไลนม์ ไี ทมไ์ ลน ์ และคณุ ลกั ษณะหนำ้ แรกทอี่ นญุ ำตให้ ผใู้ ชโ้ พสตร์ ปู ภำพ ขอ้ ควำม และสตกิ เกอรบ์ นโฮมเพจได ้ ผใู้ ชส้ ำมำรถ เปลย่ี นรปู แบบไลน ์ ชดุ รปู แบบไลนไ์ ดใ้ นรำ้ นคำ้ ธมี ทง้ั แบบใหบ้ รกิ ำรฟรี และเสยี คำ่ บรกิ ำรเพม่ิ เตมิ จุดเด่นที่ท�ำให้ไลน์แตกต่ำงจำกโปรแกรมสนทนำอ่ืน ๆ คือ ตัว สติกเกอร์กำร์ตูนที่หลำกหลำย ผู้ใช้สำมำรถดำวน์โหลดสติกเกอร์ท้ัง แบบฟรีและเสียค่ำใช้จ่ำยเพิ่มเติมได้ สติกเกอร์ไลน์มีทั้งแบบภำพน่ิง และภำพเคลื่อนไหวพร้อมเสียง ตัวสติกเกอร์ไลน์นี้เองที่ท�ำให้ไลน์ม ี ผใู้ ชง้ ำนเพม่ิ ขน้ึ อยำ่ งมำก นอกจำกน ้ี ไลนย์ งั มแี อปพลเิ คชนั อน่ื ๆ ร่วม ด้วย เชน่ Line Tv ทเี่ ปน็ ลกั ษณของกำรรับชมวดิ โี อตำมตอ้ งกำร หรอื แอปพลิเคชัน Line ดูดวง ทเ่ี ป้นกำรสรำ้ งแพลตฟอรม์ ในไลน ์ ท�ำให้ ผู้คนมกี จิ กรรมท่หี ลำกหลำยนอกเหนือจำกกำรสนทนำระหว่ำงกัน
๑๓๑ เฟซบุก๊ ๒๒๐—๒๒๑ (Facebook) เฟซบุก๊ (Facebook) เปิ ดตวั ในเดือนกุมภาพนั ธ ์ พ.ศ. ๒๕๔๗ ใน ผใู้ ชง้ ำนเฟซบกุ๊ สำมำรถตดิ ตำมขำ่ ว แบง่ ปนั ฐานะเครอื ข่ายสงั คมออนไลนข์ องมหาวิทยาลยั ฮารว์ ารด์ (Harvard (Share) และโพสตเ์ กย่ี วกบั เหตกุ ำรณท์ เี่ กดิ ขน้ึ ได้ University) สรา้ งขนึ ้ โดย มารก์ ซกั เคอรเ์ บริ ก์ และ เอดวารด์ สเวอรนิ ตลอดจนแสดงควำมคดิ เหน็ รวมถงึ เรม่ิ ตน้ หวั ขอ้ นกั ศกึ ษาของมหาวทิ ยาลยั ฮารว์ ารด์ แตเ่ ดมิ ใหบ้ รกิ ารเฉพาะนกั ศกึ ษา กำรสนทนำกบั ผใู้ ชง้ ำนอนื่ ๆ ของมหาวิทยาลยั ฮาวารด์ ต่อมาในเดือนมีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ มีการ แพรห่ ลายสู่มหาวทิ ยาลยั อ่นื เช่น มหาวทิ ยาลยั สแตนฟอรด์ โคลมั เบยี เฟซบกุ ๊ มี ๓ รปู แบบ ไดแ้ ก่ เยล บอสตนั เอม็ ไอที และมหาวิทยาลยั ในแคนาดา ๑. เฟซบกุ ๊ ส่วนตวั ในบญั ชผี ใู้ ชง้ ำนจะ สำมำรถสรำ้ งเฟซบกุ๊ ไดเ้ พยี ง ๑ บญั ชเี ทำ่ นน้ั โดย ท�ำกำรเพิ่มเพ่ือน (Added friend) ได้สูงสุดท่ี ๕,๐๐๐ รำย หลงั จำกนนั้ คนทเ่ี ขำ้ มำขอเปน็ เพอื่ น จะอยใู่ นสถำนะกำ� ลงั ตดิ ตำม (Following) ๒. เฟซบกุ ๊ แฟนเพจ (Facebook Fanpage) เ ป ็ น ส ่ ว น ห น่ึ ง ข อ ง เ ฟ ซ บุ ๊ ก ท่ี ใ ห ้ ผู้ ใชง้ ำนเฟซบุ๊กสำมำรถสรำ้ งแฟนเพจเพอ่ื นำ� เสนอ ในส่ิงท่ีตนเองชนื่ ชอบ ไมว่ ำ่ จะเปน็ แฟนเพจดำรำ นกั รอ้ ง นกั แสดง กฬี ำ ขำ่ วสำร ถำ่ ยรปู หรอื จะ เปน็ แฟนเพจองคก์ ร แฟนเพจขำยสนิ คำ้ และบรกิ ำร ตำ่ ง ๆ แฟนเพจยงั เปน็ ชอ่ งทำงใหผ้ ทู้ ใี่ ชง้ ำนเฟซบกุ๊ รู้จักกับกลุ่มคนที่ชอบเหมือนกันหรือเพ่ือขำย สนิ คำ้ นน่ั เอง นอกจำกนั้นแฟนเพจยังถือว่ำเป็น ชอ่ งทำงกำรสอื่ สำรระหวำ่ งองคก์ รหรอื ผขู้ ำยสนิ คำ้ ออนไลนก์ บั ลกู คำ้ อกี ชอ่ งทำงหนง่ึ เฟซบุ๊กเป็นเครือข่ำยสังคมออนไลน์ท่ีได้รับ คิดเห็นระหว่ำงผู้ใช้งำนเฟซบุ๊กด้วยกัน อีกท้ัง กำรสรำ้ งเฟซบกุ๊ แฟนเพจสำมำรถทำ� ใหบ้ คุ คล บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ควำมนิยมมำกที่สุดในโลก จำกกำรศึกษำของ ผู้ใช้งำนสำมำรถรับรู้กำรตอบรับ เช่น จำกกำร ทว่ั ไป นกั ธรุ กจิ นกั ลงทนุ และองคก์ รมโี อกำสเขำ้ เวบ็ ไซต์คอมพตี ดอตคอม (www.compete.com แสดงควำมคดิ เห็น กำรแสดงควำมรสู้ ึกต่อโพสต์ ถงึ กลมุ่ ลกู คำ้ เปำ้ หมำยไดง้ ำ่ ยขนึ้ สำมำรถทำ� ไดโ้ ดย เวบ็ ไซต์ดังกล่ำวปดิ ตัวไปเมอ่ื วันท ่ี ๓๑ ธันวำคม หรือกำรแสดงควำมคิดเหน็ (Status) นั้น ๆ ได้ กำรใส่ข้อมูลธุรกิจหรือสินค้ำท่ีผู้ใช้งำนจะท�ำกำร พ.ศ. ๒๕๕๙) พบว่ำ ในเดือนมกรำคม ค.ศ. ทนั ท ี ผู้ขำยสนิ คำ้ ออนไลน์ หรือองค์กรสำมำรถ โฆษณำลงไป นอกจำกน้ีเฟซบุ๊กแฟนเพจยังเป็น ๒๐๐๙ เฟซบกุ๊ เปน็ บรกิ ำรเครอื ขำ่ ยสงั คมออนไลน์ ใช้เฟซบุ๊กเป็นช่องทำงในกำรจ�ำหน่ำยสินค้ำหรือ ชมุ ชนเสมอื นขนำดใหญท่ ร่ี วมกลมุ่ คนทมี่ คี วำมชอบ ท่ีมีจ�ำนวนสมำชิกมำกที่สุด ขณะท่ีประเทศไทย บริกำร หรือประชำสัมพันธ์กิจกรรมขององค์กร แบบเดียวกัน แม้จะไม่รู้จักกันมำก่อน อีกท้ังยัง โดยมีสมำชกิ เฟซบกุ๊ มำกถึง ๖,๙๑๔,๘๐๐ รำย มฟี งั กช์ นั ถำ่ ยทอดสดหรอื เฟซบกุ๊ ไลฟ ์ (Facebook สำมำรถแบง่ ปนั (Share) ลงิ กแ์ ฟนเพจไปยงั กลมุ่ เหตุผลสำ� คัญทีท่ ำ� ให้เฟซบกุ๊ ไดร้ ับควำมนิยม เชน่ Live) เป็นช่องทำงรำยงำนเหตุกำรณ์ที่ยังไม่มี ผใู้ ชง้ ำนคนอนื่ ได้ ผใู้ ชส้ ำมำรถรบั รคู้ วำมเคลอ่ื นไหวของผใู้ ชบ้ ญั ชอี นื่ หน่วยงำนใดเขำ้ ถึงพน้ื ทนี่ น้ั ไดท้ นั ท ี เชน่ กำรเกดิ ท่ีได้เพ่ิมเป็นเพื่อนท่ีหน้ำหลักของเฟซบุ๊กหรือ อทุ กภยั หรอื ภยั พบิ ตั ติ ำ่ ง ๆ หรอื อปั เดตกจิ กรรมใน ๓ . เ ฟ ซ บุ ก๊ ก รุ ป ( Fa c e b o o k ฟีดข่ำว (News Feed) สนับสนุนกำรสื่อสำร ชวี ติ ประจำ� วนั Group) คอื กลมุ่ ทส่ี รำ้ งขนึ้ เพอื่ ใชต้ ดิ ตอ่ สอ่ื สำร สองทำง เชน่ กำรโตต้ อบ กำรแลกเปลี่ยนควำม แบบกลมุ่ เหมำะสำ� หรบั กำรสอื่ สำรในวงจำ� กดั เชน่ กลมุ่ คณะทำ� งำนยอ่ ย เพอื่ นรว่ มชน้ั ป ี เพอื่ นรว่ มรนุ่ ซงึ่ เฟซบกุ๊ รปู แบบนไ้ี มเ่ หมำะสมกบั กลมุ่ ประชำกร คณะใหญ ่ เชน่ องคก์ ร เจำ้ หนำ้ ทมี่ หำวทิ ยำลยั หรอื บรษิ ทั
๑๓๒ ยูทูบ (YouTube) ยูทูบ (YouTube) คือ เวบ็ ไซตท์ ่ีให ้ บริการแลกเปล่ียนวิดีโอระหว่างผู ้ ใชง้ านโดยไม่มีค่าบรกิ าร ผูใ้ ชง้ าน สามารถเขา้ รบั ชม หรือเป็ นผูอ้ ปั - โหลด ผูใ้ ชส้ ามารถใชง้ านไดเ้ ต็ม รู ป แ บ บ เ ช่ น ก า ร อ ปั โ ห ล ด เ พ่ื อ แบ่งปันวดิ โี อ การสรา้ งเพจ (Page) ดว้ ยการสมคั รเขา้ เป็ นสมาชิกของ Google เวบ็ ไซตย์ ทู บู (YouTube) กอ่ ตงั้ ขน้ึ โดย แชด ต้องไม่ละเมิดลิขสิทธิ์ ไม่อนำจำร ไม่ใช่คลิปท่ี ของเจำ้ ของสนิ คำ้ มำกเทำ่ นนั้ และพวกเขำกต็ อ้ งจำ่ ย เฮอรล์ ยี ์ สตฟี เชน (Chad Meredith Hurley) และ รีอัปโหลดของผู้อ่ืน และจะต้องเป็นผลงำนที่ เงนิ ตำมทตี่ กลงไวใ้ หแ้ กเ่ จำ้ ของคลปิ ทนี่ ำ� โฆษณำของ ยำวดี คำรมิ (Jawed Karim) โดยใชช้ อ่ื โดเมนวำ่ สร้ำงสรรค์ข้ึนเอง หำกผู้ท่ีสำมำรถท�ำให้แชนนัล เขำไปโฆษณำให ้ ใน พ.ศ. ๒๕๖๐ ยทู บู ตอ้ งเจอเรอ่ื ง “YouTube.com” เปดิ ใหบ้ รกิ ำรเมอ่ื วนั ท ี่ ๒๓ เมษำยน (Channel) ของผใู้ ชง้ ำนมผี ตู้ ดิ ตำมเปน็ จำ� นวนมำก รำวหนกั หนำรอบดำ้ น ทงั้ เนอื้ หำรนุ แรงและกำรสแปม พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยมนี ำยยำวดี คำรมิ โพสตว์ ดิ โี อเรอื่ ง กย็ อ่ มสำมำรถทำ� เงนิ ไดจ้ ำกยทู บู ไดม้ ำกดว้ ยเชน่ กนั จำกผไู้ มห่ วงั ด ี จนทำ� ใหห้ ลำยผปู้ ระกอบกำรจำ� หนำ่ ย แรก ชอ่ื วำ่ “Me at the zoo” มคี วำมยำว ๑๘ วนิ ำท ี โดยรำยได้ของยูทูบมำจำกค่ำโฆษณำท่ีทำงแบรนด์ สินค้ำต้องถอดโฆษณำออก ล่ำสุด พ.ศ. ๒๕๖๑ และเปดิ ตวั เวบ็ ไซตอ์ ยำ่ งเปน็ ทำงกำร เมอ่ื วนั ท ่ี ๑๕ นำ� มำโฆษณำกบั ยูทูบ ซง่ึ เปน็ กำรโฆษณำจะเปน็ กำร ยูทูบออกกฎเขม้ ขนึ้ เพอื่ บรรเทำและกอบกศู้ รทั ธำของ ธนั วำคม พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยเวบ็ ไซตย์ ทู บู มอี ตั รำกำร แทรกโฆษณำคนั่ วดิ โี อ หรอื เปน็ หน้ำต่ำงข้อควำม บรรดำผปู้ ระกอบกำรกลบั คนื มำ โดยกำ� หนดใหช้ อ่ ง เตบิ โตอยำ่ งรวดเรว็ ในเดอื นกรกฏำคม พ.ศ. ๒๕๔๙ แสดงออกมำขวำงหน้ำจอวิดีโอ (Pop-up) โดยกำร ยูทูบใหม่ (Channel ใหม่) ท่ีมียอดรับชมรวม มรี ำยงำนกำรอปั โหลดวดิ โี อใหมม่ ำกกวำ่ ๖๕,๐๐๐ โฆษณะมกี ำรแบง่ ออกเปน็ ๒ รปู แบบ คอื ๔,๐๐๐ ชว่ั โมงขนึ้ ไป (ภำยในระยะเวลำ ๑๒ เดอื น) รำยกำรตอ่ วนั และมผี เู้ ขำ้ ชมเวบ็ ไซตส์ งู ถงึ ๑๐๐ ลำ้ น และมีคนตำม ๑,๐๐๐ ผู้ใช้งำนข้ึนไปเท่ำน้ันจึงจะ ครง้ั ตอ่ วนั ปจั จบุ นั พ.ศ. ๒๕๖๑ นำยเบน คงิ (Ben Cost per Click: CPC เปน็ โฆษณำรปู แบบ ท�ำกำรโฆษณำได้ King) ผบู้ รหิ ำร Google ประจำ� ประเทศไทย เผยวำ่ Banner เปน็ กำรวำงภำพโฆษณำลงไปบนหนำ้ เวบ็ แลว้ คนไทยมผี ใู้ ชง้ ำนเวบ็ ไซตย์ ทู บู ประมำณ ๔๐ ลำ้ นรำย ทำ� ไฮเปอรล์ งิ ก ์ (เวบ็ ไซตเ์ ชอื่ มโยง) กลบั ไปยงั เวบ็ ท่ี โฆษณำ เมอื่ ผใู้ ชง้ ำนคลกิ เขำ้ ไปในภำพเหลำ่ นน้ั ทำ� ให้ ปัจจุบันยูทูบเป็นเว็บไซต์ท่ีมีกำรเติบโตรวดเร็ว ผใู้ ชง้ ำนเขำ้ ไปยงั เวบ็ ไซตเ์ จำ้ ของโฆษณำ ทำ� ใหเ้ จำ้ ของ ในหน่ึงวันมีผู้เข้ำชมเปิดคลิปวิดีโอในยูทูบสูงถึง สินค้ำหรือเจ้ำของโฆษณำต้องจ่ำยเงินให้แก่เหล่ำ ๑๐๐ ลำ้ นเรอ่ื งตอ่ วนั และในแตล่ ะวนั จะมผี อู้ ปั โหลด ยทู บู เบอรท์ ท่ี ำ� คลปิ และนำ� โฆษณำของเขำไปวำงไว้ คลปิ วดิ โี อใหม ่ ๆ ถงึ ๖๕,๐๐๐ วดิ โี อคลปิ เฉลยี่ ตอ่ ในวดิ โี อ เดือนมีผู้เข้ำมำเยี่ยมชมเว็บไซต์น้ีถึง ๒๐ ล้ำนคน ภำยในเวบ็ ไซตย์ ูทูบ มไี ฟลว์ ดิ โี อทงั้ หมดมำกกวำ่ ๖ Cost per View: CPV เปน็ โฆษณำทเ่ี ปน็ คลปิ ล้ำนไฟล์ โดยวิดีโอท่ีแพร่ภำพอยู่บนยู ทู บ มีทั้ง สน้ั ๆ ประมำณ ๑๕ วนิ ำท ี โดยนบั วำ่ โฆษณำใน ภำพยนตร ์ คลปิ จำกรำยกำรทวี ี และมวิ สกิ วดิ โี อ รวม รปู แบบคลปิ นน้ั มคี นดมู ำกเทำ่ ไร ยงิ่ มผี เู้ หน็ โฆษณำ ถงึ วดิ โี อสมคั รเลน่ ทเ่ี รยี กวำ่ บลอ็ กวดิ โี อ กำรเตบิ โตอยำ่ งรวดเรว็ นเี่ องทที่ ำ� ให ้ YouTube สร้ำงปรำกฏกำรณ์ใหม่ข้ึน เกิดอำชีพใหม่ข้ึนมำท่ี เรียกว่ำ ยูทูบเบอร์ (YouTuber) ผู้ใช้งำนทุกคน สำมำรถเปน็ ยทู บู เบอรไ์ ด ้ ถงึ แมว้ ำ่ ยทู บู อนญุ ำตใหผ้ ู้ ใชล้ งคลปิ วดิ โี อไดอ้ ยำ่ งอสิ ระ แตม่ ขี อ้ แมว้ ำ่ ผลงำนนนั้
๑๓๓ อินสตาแกรม อินสตำแกรมเป็นโปรแกรมที่ไม่มีค่ำบริกำร ๒๒๒—๒๒๓ (Instagram) สำมำรถดำวน์ โหลดไดท้ นั ท ี รองรบั อปุ กรณร์ ะบบ ปฏบิ ตั กิ ำรไอโอเอส (iOS) แอนดรอยด ์ (Android) อิ น ส ต า แ ก ร ม ( I n s t a g r a m ) คื อ แ อ ป พ ลิ เ ค ช นั ถ่ า ย ภ าพ แ ล ะ นอกจำกนยี้ งั สำมำรถเขำ้ ถงึ ผำ่ นหนำ้ เวบ็ ไซตจ์ ำก แต่งภาพบนสมารต์ โฟน โดยมีฟี เจอรต์ ่าง ๆ ใหเ้ ลอื กและสามารถ คอมพวิ เตอร ์ แตผ่ ใู้ ชง้ ำนไมส่ ำมำรถแตง่ ภำพหรอื แบ่งปันไปยงั โลกออนไลน ์ เช่น เฟซบุก๊ (Facebook) ทวิตเตอร ์ อปั โหลดเพอ่ื แบง่ ปนั ภำพถำ่ ยหรอื วดิ โี อได้ (Twitter) หรือในอินสตาแกรมส่ วนตวั ได ้ แอปพลิเคชนั เปิ ดตวั ในเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๓ ท่ีเมอื งซานฟรานซิสโก สหรฐั อเมรกิ า ผู้ใช้งำนจ�ำเป็นต้องสร้ำงบัญชีผู้ใช้งำน โดย โดย เควิน ซิสตรอม (Kevin Systrom) และไมเคิล ไมค ์ ครีเกอร ์ สำมำรถลงทะเบยี นผำ่ นบญั ชผี ใู้ ชง้ ำนเฟซบกุ๊ หรอื (Mike Krieger) ทำงอเี มล โดยไมม่ คี ำ่ บรกิ ำรหลงั กำรสมคั ร ผใู้ ช้ งำนตอ้ งระบ ุ ชอ่ื ผใู้ ช ้ (Username) และรหสั ผำ่ น (Password) เม่ือสร้ำงบัญชีแล้ว ผู้ใช้งำนจะ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร สำมำรถคน้ หำผใู้ ชง้ ำนอน่ื ๆ จำกกำรนำ� เขำ้ บญั ชี จำกแอกเคำตอ์ นื่ ๆ เชน่ เฟซบกุ๊ หรอื ทวติ เตอร ์ นอกจำกนส้ี ำมำรถเพมิ่ เพอ่ื นไดด้ ว้ ยตวั เองผำ่ นชอื่ ผู้ใช้รำยอื่นได้ ผู้ใช้งำนสำมำรถกดติดตำม (Following) เพอ่ื ตดิ ตำมเรอ่ื งรำวของผใู้ ชค้ นอน่ื ๆ ผำ่ นกำรโพสตร์ ปู ภำพ วดิ โี อสนั้ หรอื ถำ่ ยทอดสด (Live) บนอนิ สตำแกรมสตอรสี ์ (Instagram Stories) และสำมำรถโพสตร์ ปู ภำพหรอื วดิ โี อผำ่ นหนำ้ หลกั (Feed) ในทำ� นองเดยี วกนั ผใู้ ชง้ ำนอ่นื จะสำมำรถ เห็นโพสต์รปู หรอื คลิปวิดโี อสั้นจำกบญั ชที ผ่ี ใู้ ชง้ ำน อนื่ ตดิ ตำม (Following) ไดท้ หี่ นำ้ หลกั เชน่ กนั สำ� หรบั อนิ สตำแกรม มผี ใู้ ชง้ ำนสงู ถงึ ๑,๐๐๐ ลำ้ นรำย เปน็ จำ� นวนครงึ่ หนงึ่ ของจำ� นวนผใู้ ชเ้ ฟซบกุ๊ มกี ำรคำดกำรวำ่ อนิ สตำแกรม อำจมรี ำยไดจ้ ำก กำรโฆษณำในสหรฐั อเมรกิ ำสงู ถงึ ๕,๔๘๐ ลำ้ น เหรยี ญสหรฐั ซง่ึ เพม่ิ สงู ขนี้ เปน็ รอ้ ยระ ๗๐ เมอื่ เทียบกับ พ.ศ. ๒๕๖๐ ส�ำหรับกำรโฆษณำใน อินสตำแกรมพบว่ำ ร้อยละ ๗๑ ของธุรกิจใน สหรฐั อเมรกิ ำ ผปู้ ระกอบกำรใชอ้ นิ สตำแกรมเปน็ ชอ่ งทำง โดยตวั เลขดงั กลำ่ วสงู เพมิ่ เกอื บ ๒ เทำ่ ของ พ.ศ. ๒๕๕๙ (ร้อยละ ๔๘.๘) โดยกำร โฆษณำส่วนใหญ่ในอินสตำแกรมเป็นภำพนิ่ง นอกจำกนมี้ กี ำรใชว้ ดิ โี อเพอ่ื โฆษณำโดยมสี ดั สว่ น สงู ถงึ รอ้ ยละ ๒๕ ของโฆษณำทง้ั หมด นอกจำกนี้ ผใู้ ชง้ ำนเกอื บรอ้ ยละ ๘๐ กดตดิ ตำมแบรนดต์ ำ่ ง ๆ ทโ่ี ฆษณำอยใู่ นอนิ สตำแกรม กำรทอี่ นิ สตำแกรมมฟี งั กช์ นั ทสี่ ำมำรถโพสต์ ภำพหรอื วดิ โี อสน้ั พรอ้ มกบั ระบตุ ำ� แหนง่ ของสถำน ทใ่ี นภำพ สำมำรถชว่ ยเพมิ่ ชอ่ งทำงกำรเขำ้ ถงึ รำ้ น ค้ำไดถ้ งึ ร้อยละ ๗๙ ของโพสต์ทั้งหมดมำกกวำ่ โพสตท์ ไี่ มไ่ ดร้ ะบตุ ำ� แหนง่
๑๓๔ ทวิตเตอร ์ ทวติ เตอรก์ อ่ ตง้ั ในเดอื นมนี ำคม พ.ศ. ๒๕๔๙ โดย แจก็ ดอรซ์ ี (Twitter) (Jack Dorsey) บซิ สโตน (Biz Stone) และอวี ำน วลิ เลยี มส ์ (Evan Williams) และในเดอื นกรกฎำคมใน พ.ศ.เดยี วกนั ไดเ้ ปดิ ตวั ทวติ เตอร์ ทวติ เตอร ์(Twitter) คอื การบรกิ ารเครอื ขา่ ยสงั คมออนไลน ์ ทำ� ใหม้ ผี นู้ ยิ มใชง้ ำนทวั่ โลก ในรปู แบบไมโครบลอ็ ก (Microblog) โดยผใู ้ ชส้ ามารถแสดง ความคิดเหน็ หรอื ท่ีเรยี กวา่ ทวีต โดยจาํ กดั ความยาวของ ผูใ้ ช้งำนสำมำรถโพสตแ์ ละโตต้ อบขอ้ ควำมหรอื ทเี่ รยี กวำ่ “ทวีต” ตวั อกั ษรไม่เกนิ ๒๘๐ ตวั อกั ษร (Tweet) หรอื แบง่ ปนั (Share) ขอ้ ควำมของคนทตี่ ดิ ตำม (Follower) บนไทมไ์ ลนข์ องผใู้ ชง้ ำน เรยี กวำ่ กำรรที วตี (Retweet) โดยควำมยำว ของขอ้ ควำมจะถกู จำ� กดั ไวท้ ไี่ มเ่ กนิ ๑๔๐ ตวั อกั ษร แตเ่ มอ่ื วนั ท ี่ ๗ พฤศจกิ ำยน พ.ศ. ๒๕๖๐ ทผ่ี ำ่ นมำกำรจำ� กดั ขอ้ ควำมกำรทวตี ไดเ้ พมิ่ เปน็ ๒๘๐ ตวั อกั ษร สำ� หรบั ทกุ ภำษำ ผใู้ ชง้ ำนจำ� เปน็ ตอ้ งลงทะเบยี น หรอื สมคั รเขำ้ ใชง้ ำนทไี่ มไ่ ดล้ งทะเบยี นจะสำมำรถอำ่ นขอ้ ควำม ดรู ปู ภำพ หรอื คลปิ วดิ โี อไดเ้ ทำ่ นนั้ แตจ่ ะไมส่ ำมำรถทวตี ขอ้ ควำมหรอื แสดงควำม คดิ เหน็ ได้ ทวติ เตอรส์ ำมำรถรำยงำนขอ้ มลู ทรี่ วดเรว็ เชน่ กำรรำยงำนสภำพ กำรจรำจรในกรงุ เทพฯ กำรรำยงำนขำ่ วภำคสนำมของนกั ขำ่ ว หรอื ใน กรณีเหตุกำรณ์ผู้ช่วยผู้ฝึกสอนและนักฟุตบอลเยำวชนทีมหมูป่ำ อะคำเดมแี มส่ ำย จำ� นวน ๑๓ คน ทต่ี ดิ อยใู่ นวนอทุ ยำนถำ้� หลวง-ขนุ นำ้� นำงนอน อำ� เภอแมส่ ำย จงั หวดั เชยี งรำย เปน็ เวลำ ๒ สปั ดำห ์ ผใู้ ช ้ ทวติ เตอรจ์ ำ� นวนมำกไดส้ รำ้ งแฮชแทก็ (#) วำ่ #ถำ�้ หลวง หรอื #หมู ป่ำอะคำเดมี เพ่ือเป็นแหล่งรวมข้อมูลที่เกี่ยวกับควำมคืบหน้ำในกำร ชว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบภยั ซง่ึ ชว่ ยใหผ้ ใู้ ชง้ ำนสำมำรถตดิ ตำมขำ่ วสำร หรอื ควำมเคลือ่ นไหวไดต้ ลอดเวลำ ทงั้ น้กี ำรใชแ้ ฮชแทก็ เพ่อื ทวตี ขอ้ ควำม จะเปน็ กำรตดิ แทก็ คำ� สนั้ ๆ เพอ่ื ใหส้ ะดวกในกำรคน้ หำคำ� ศพั ทท์ ม่ี คี น ทวตี ออกไปไดง้ ำ่ ยขนึ้ ทวติ เตอรเ์ ปน็ เวบ็ ไซต ์ ๑ ใน ๑๐ อนั ดบั ทม่ี ผี เู้ ขำ้ ใชง้ ำนมำกทสี่ ดุ และได้รับกำรกล่ำวถึงว่ำเป็นเว็บไซต์ส�ำหรับกำรส่งข้อควำมส้ันบน อนิ เทอรเ์ นต็ ตอ่ มำจงึ มกี ำรบรกิ ำรผำ่ นแอปพลเิ คชนั บนสมำรต์ โฟน สถิติกำรใช้งำน เม่ือช่วงมิถุนำยน พ.ศ. ๒๕๖๑ งำนแถลงผล ประกอบกำรไตรมำสที่ ๒ มีสถิติจ�ำนวนผู้ใช้งำนหำยไปกว่ำ ๑ ลำ้ นรำย โดยมผี ใู้ ชง้ ำนทง้ั หมด ๓๕๕ ลำ้ นรำย แตก่ ลบั มรี ำยไดเ้ พม่ิ ขน้ึ เปน็ ๗๑๑ ลำ้ นเหรยี ญสหรฐั ในประเทศไทย มกี ำรใชง้ ำนทวติ เตอรเ์ ปน็ จำ� นวน ๑๒ ลำ้ นรำย และมีกำรท�ำกิจกรรมอยู่ ๕.๗ ล้ำนรำย โดยกรรมกำรผู้จัดกำร ทวิตเตอร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นำยอำร์วินเดอร์ กูยจำล์ (Arvinder Gujral) แสดงใหเ้ หน็ วำ่ ในชว่ งทผ่ี ำ่ นมำมผี ใู้ ชง้ ำนทว่ั โลกมี อัตรำเติบโตทุกไตรมำสถึงร้อยละ ๑๐-๑๒ ในขณะที่เอเชียแปซิฟิก เตบิ โตมำกกวำ่ รอ้ ยละ ๑๐-๑๒
๑๓๕ วอตสแ์ อปป์ ๒๒๔—๒๒๕ (WhatsApp) วอตสแ์ อปป์ (WhatsApp) คือ โปรแกรมรบั -ส่งขอ้ ความ วอตส์แอปป์ กอ่ ตงั้ โดย แจน ควัม (Jan Koum) จดทะเบยี น สําหรบั สมารต์ โฟน สามารถส่งขอ้ ความไดโ้ ดยไม่จาํ กดั บริษัทเม่ือวนั ที่ ๒๔ กมุ ภำพนั ธ ์ พ.ศ. ๒๕๕๒ ในนำม WhatsApp พื น้ ท่ี และเวลา เป็ นการส่ งขอ้ มู ลผ่ านระบบเครือข่ าย Inc. โดยมีแนวคิดมำจำกกำรแก้ปัญหำกำรส่งข้อควำมข้ำมระบบ อนิ เทอรเ์ น็ตโดยไม่มีค่าบรกิ าร ต่างจากการส่งขอ้ ความ ปฏิบตั กิ ำร (OS) โดยไม่ตอ้ งเสยี คำ่ บริกำร เนน้ หลักกำรคือ ใช้งำน แบบเอสเอ็มเอส (SMS) ท่วั ไปท่ีมี ค่าบริการในการส่ง งำ่ ย นำ่ เชอื่ ถอื และไมต่ อ้ งมกี ำรสมคั รเพอื่ ใชง้ ำนใหเ้ กดิ ควำมยงุ่ ยำก ขอ้ ความ โ ด ย อุ ป ก ร ณ ์ ข อ ง ผู ้ ใ ช ้ ง ำ น ท้ั ง ผู ้ ส ่ ง แ ล ะ ผู ้ รั บ ต ้ อ ง มี แ อ ป พ ลิ เ ค ชั น วอตส์แอปป์ ก็สำมำรถสง่ ข้อควำม ภำพ เสียง หรอื วิดีโอได้ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร โปรแกรมวอตสแ์ อปป ์ สำมำรถใชง้ ำนไดท้ นั ทโี ดยไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ ง สมคั รสมำชกิ แตจ่ ำ� เปน็ ทต่ี อ้ งระบหุ มำยเลขโทรศพั ทเ์ พอื่ เขำ้ ใชง้ ำน โดยแอปพลิเคชันวอตส์แอปป์ รองรับทั้งระบบปฏิบัติกำรไอโอเอส (iOS) แอนดรอยด์ (Android) คอมพิวเตอร์ระบบปฏิบัติกำร วนิ โดวส ์ (Windows) หรอื แมค (Mac) และวนิ โดวสโ์ ฟน (Windows Phone) มีระบบกำรใช้งำนต่ำง ๆ คือ ส�ำหรับกำรสื่อสำร เช่น กำรส่งข้อควำมส่ือผสม (Multimedia) บริกำรโทรโดยไม่เสียค่ำ บรกิ ำร สำมำรถตดิ ตอ่ กนั ขำ้ มประเทศได ้ สำมำรถใชง้ ำนกำรสนทนำ กลมุ่ สำมำรถรบั สง่ ขอ้ ควำมจำกเวบ็ เบรำวเ์ ซอร ์ ไมต่ อ้ งสรำ้ งรหสั พนิ (Pin) เพอ่ื เขำ้ รหสั ขอ้ ควำม แอปพลเิ คชนั จะไมม่ กี ำรทำ� กำรออกจำก ระบบ (Logout) ท�ำใหไ้ ม่พลำดขอ้ ควำมใดทมี่ กี ำรสง่ มำ สำมำรถ แลกเปล่ยี นข้อมลู สถำนที่ และมกี ำรปรบั แตง่ ตงั้ ค่ำส่วนบุคคล เชน่ ภำพพน้ื หลัง กำรลำ้ งประวตั กิ ำรสนทนำ ปัจจุบนั มีผ้ใู ชง้ ำนวอตส์แอปปท์ ั่วโลก โดยใชบ้ ริกำรส่งข้อควำม มำกกว่ำ ๗.๕ หม่นื ลำ้ นข้อควำมในช่วงส้นิ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยแบง่ เป็นสดั สว่ น กำรสง่ ขอ้ ควำมด้วยรปู ภำพ ๑.๓ หม่ืนล้ำนครั้ง และ กำรสง่ ขอ้ ควำมดว้ ยวดิ ีโอ ๕ พันลำ้ นคลปิ ส�ำหรับปัจจัยท่ีท�ำให้วอตส์แอปป์เป็นท่ีนิยมคือ เป็นโปรแกรม ทีใ่ ช้งำนงำ่ ย มสี ว่ นตอ่ ประสำนกบั ผ้ใู ชง้ ำน (User interface: Ui) ท่ีมีลักษณะเหมือนกับค่ำเร่ิมต้นของกำรส่งข้อควำมในโทรศัพท์ เคลื่อนที่ สำมำรถรับส่งข้อควำมได้รวดเร็วเทียบเท่ำกับกำรส่ง เอสเอม็ เอส (SMS) ไมพ่ บปญั หำขดั ขอ้ งทำงเทคนคิ หรอื ขอ้ ผดิ พลำด ของโปรแกรม (Bug) แม้ว่ำแอปพลิเคชนั วอตส์แอปป์เป็นท่ีนิยมและมีกำรใช้งำนท่ัวโลก แต่ก็มีบำง ประเทศท่ีไม่อนุญำตให้ใช้งำน ดังเช่นประเทศจีน มีกำรบล็อก วอตสแ์ อปป ์ เนอื่ งมำจำกเหตผุ ลทำงดำ้ นควำมมน่ั คงของประเทศชำติ ประกอบกับในประเทศจีนเองก็มีแอปพลิเคชันวีแช็ต (WeChat) อย่แู ล้วซง่ึ สำมำรถท�ำกำรตรวจสอบไดง้ ำ่ ยกวำ่
๑๓๖ เอชทที พี ี (HTTP) และ เอฟทีพี (FTP) เอชทที พี ี หรอื HyperText Transfer Protocol (HTTP) คอื เกณฑว์ ธิ ีส่ือสารมาตรฐานบนระบบเครอื ขา่ ยแบบ ทีซีพี /ไอพี (TCP/IP) อย่างเช่นอินเทอรเ์ น็ต สําหรบั การรบั ส่งขอ้ มูลเวิลดไ์ วดเ์ วบ็ โดยเอชทีทีพี ไดก้ าํ หนด รูปแบบการส่งขอ้ ความและกําหนดการทํางานท่ีเคร่ืองผูใ้ หบ้ ริการเว็บไซตแ์ ละโปรแกรมเว็บเบราวเ์ ซอร ์ ตอ้ งตอบสนองต่อขอ้ ความเหลา่ นนั ้ ดว้ ย
เมื่อมีกำรก�ำหนดยูอำร์แอล (URL) ใน รองรับกำรท�ำงำนกับระบบไอพีรุ่นท่ี ๖ (IPV6) ๒๒๖—๒๒๗ ชอ่ งคน้ หำของโปรแกรมเวบ็ เบรำวเ์ ซอร ์ โปรแกรม และกำรพัฒนำอื่น ๆ อีกหลำยครั้งจนมำถึง เวบ็ เบรำวเ์ ซอรจ์ ะเรมิ่ ทำ� กำรสง่ ขอ้ ควำมคำ� สงั่ ของ ภาพท่ี ๑ Abhay Bhushan ปจั จบุ นั เอฟทพี จี ะทำ� งำนภำยใตช้ อ่ งทำงกำรตดิ ตอ่ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร เอชทีทีพีไปยังเครื่องผู้ให้บริกำรเว็บไซต์ เพื่อให้ สือ่ สำร ๒ ชอ่ งทำง คอื ช่องทำงทใ่ี ช้ในกำรโอน เคร่ืองผู้ให้บริกำรเว็บไซต์ท�ำกำรส่งข้อมูลกลับมำ ร อ ง รั บ ก ำ ร ด�ำเนินกำรท่ีหลำกหลำยข้ึน เช่น ถำ่ ยขอ้ มลู ใชเ้ กณฑว์ ธิ สี อื่ สำรแบบทซี พี /ี ไอพ ี ชอ่ งทำง เม่ือเครื่องผู้ให้บริกำรเว็บไซต์ประมวลผลข้อมูล รองรบั กำรรบั สง่ ข้อมูลปริมำณสูงขึ้น กำรรองรบั ท่ี ๒๐ (port 20) และช่องทำงกำรติตตอ่ เพือ่ ของเว็บไซต์เรียบร้อยก็จะท�ำกำรส่งข้อมูลให้กับ กำรดำ� เนนิ กำร ดำ้ นกำรรกั ษำควำมปลอดภยั ทมี่ ี ควบคุมกำรโอนถ่ำยข้อมูลที่ใช้เกณฑ์วิธีส่ือสำร โปรแกรมเว็บเบรำว์เซอร์ เพื่อแสดงผลตำม ประสทิ ธภิ ำพสงู ขนึ้ และเปน็ ทร่ี จู้ กั ในฐำนะของ เอช แบบทีซพี ี/ไอพ ี ชอ่ งทำงท่ี ๒๑ (port 21) เกณฑ์วิธีส่ือสำรท่ีเอชทีทีพีก�ำหนดรูปแบบไว้ ทีทีพี รุ่น ๑.๐ ทีถ่ ูกเผยแพรใ่ น พ.ศ. ๒๕๓๙ ตอ่ มำก็ได้มีกำรพัฒนำเป็นรุ่น ๑.๑ ซึ่งได้เผยแพร่ การทาํ งานและความแตกตา่ งระหวา่ ง เอฟทีพี หรือ File Transfer Protocol (FTP) อยำ่ งเปน็ ทำงกำรใน พ.ศ. ๒๕๔๒ และในรนุ่ ลำ่ สดุ เอชทที พี ี และความแตกตา่ งระหวา่ ง คือ เกณฑ์วิธีส่ือสำรมำตรฐำนบนระบบเครือข่ำย ได้รับกำรพัฒนำเป็นเอชทีทีพี/๒ หรือเอชทีทีพี เอชทีทีพี และเอฟทีพี แบบทีซีพี/ไอพีอย่ำงเช่นอินเทอร์เน็ต เช่นเดียว ๒.๐ ท่ีถูกเผยแพร่อย่ำงเป็นทำงกำรใน พ.ศ. กับเอชทีทีพี แต่เอฟทีพีเป็นเกณฑ์วิธีส่ือสำร ๒๕๕๘ และใชง้ ำนมำจนถึงปัจจบุ นั เอชทที พี ี และเอฟทพี ี ท้ังคูค่ อื เกณฑ์วิธีกำร ส�ำหรับกำรถ่ำยโอนไฟล์คอมพิวเตอร์ระหว่ำง สอื่ สำรมำตรฐำนทม่ี กี ำรใชง้ ำนอยำ่ งแพรห่ ลำยบน เครื่องผู้ให้บริกำรและเครื่องผู้รับบริกำร โดย ส�ำหรับเกณฑ์กำรสื่อสำรแบบเอฟทีพีน้ันถูก ระบบอนิ เทอรเ์ นต็ นอกจำกควำมแตกตำ่ งหลกั คอื เอฟทพี จี ะทำ� งำนในรปู แบบของไคลเอนต-์ เซริ ฟ์ เวอร์ พัฒนำโดย อำเบย ์ ภชู ำน (Abhay Bhushan) เอชทีทีพีถูกใช้เพ่ือกำรรับส่งข้อมูลเวิลด์ไวด์เว็บ (Client-server) โดยจะแยกช่องทำงกำรควบคุม แ ล ะ เ อ ฟ ที พี ถู ก ใ ช ้ ง ำ น เ พ่ื อ ก ำ ร รั บ ส ่ ง ไ ฟ ล ์ กำรท�ำงำนและช่องทำงกำรเช่ือมต่อเพื่อรับส่ง ภาพท่ี ๒ เซอร ์ ทิมโมที จอหน์ เบอรเ์ นิรส์ -ลี คอมพิวเตอร์แล้ว ในกำรใช้งำนเกณฑ์วิธีส่ือสำร ข้อมูลระหว่ำงเคร่ืองผู้รับบริกำรและเคร่ืองผู้ให้ แบบเอฟทพี ี มกี ำรควบคมุ กำรเช่ือมต่อแบบเก็บ บริกำรออกจำกกัน ซ่ึงเครื่องผู้รับบริกำรจะต้อง โดยเผยแพร่ พ.ศ. ๒๕๑๔ โดยในช่วงแรก รักษำข้อมูลสถำนะเต็มรปู แบบ (Stateful) ซ่งึ ยืนยันสิทธิกำรใช้งำนด้วยกำรลงชื่อเข้ำใช้งำนท่ี เอฟทพี นี น้ั ทำ� งำนอยบู่ นระบบเกณฑว์ ธิ สี อ่ื สำรแบบ หมำยควำมว่ำ ตำมเกณ์วิธีสื่อสำรน้ีจะมีเก็บ มักจะอยู่ในรูปแบบของกำรกรอกข้อมูลช่ือผู้ใช้ NCP (Network Control Program) และต่อมำ รักษำข้อมูลไดเรกทอรีกำรท�ำงำนปัจจุบันและ และรหัสผ่ำน หลังจำกนั้นจึงจะสำมำรถท�ำกำร เอฟทีพีก็ได้เปล่ียนมำท�ำงำนบนเกณฑ์วิธีสื่อสำร ขอ้ มลู ประกอบอืน่ ๆ และกำรรบั ส่งขอ้ มลู แตล่ ะ รับส่งไฟล์คอมพิวเตอร์กับเคร่ืองผู้ให้บริกำรได้ แบบทีซีพี/ไอพี ใน พ.ศ. ๒๕๒๓ และได้รับ ครั้งจะต้องมีกำรหำช่องทำงกำรเช่ือมต่อท่ีสอง กำรเพิ่มเติมควำมสำมำรถอีกหลำยครั้ง เช่น สำ� หรบั กำรโอนขอ้ มลู ทำ� ใหเ้ อฟทพี เี หมำะกบั กำร ประวตั ิเอฟทีพี เอชทีทีพี และการ กำรพฒั นำใหส้ ำมำรถทำ� งำนรว่ มกบั ระบบไฟรว์ อลล์ รับส่งข้อมูลขนำดใหญ่ อีกทั้งในกำรใช้งำนจริง พฒั นา ในกำรรักษำควำมปลอดภัย กำรพัฒนำเพ่ือให้ เกณฑว์ ธิ สี อ่ื สำรเอชทที พี กี ส็ ำมำรถใชง้ ำนเพอื่ รบั สง่ ไฟลค์ อมพวิ เตอร์ได้ แต่มักจะถกู ใชง้ ำนเพอ่ื รบั ส่ง ในกำรพฒั นำเกณฑว์ ธิ สี อื่ สำรแบบเอชทที พี นี น้ั ข้อมูลไฟล์คอมพิวเตอร์ท่ีมีขนำดเล็กหรือไฟล์ ข้อควำมหลำยมิต ิ (Hypertext) เปน็ คำ� ทถี่ กู เสนอ ชั่วครำว เพรำะมีควำมสะดวกในกำรใช้งำน ขน้ึ โดย เทด็ นลี สนั (Ted Nelson) ใน พ.ศ. มำกกว่ำ และควำมแตกต่ำงอีกประกำรหน่ึงคือ ๒๕๐๘ โดยตอ่ มำใน พ.ศ. ๒๕๓๒ เซอร ์ ทมิ โมท ี โปรแกรมที่ใช้งำน โดยปกติแล้วโปรแกรมเว็บ จอห์น เบอร์เนิร์ส-ลี (Sir Timothy John เบรำว์เซอร์ท่ัวไปจะต้องรองรับกำรท�ำงำนของ Berners-Lee) และทีมงำนของเขำได้ท�ำกำร เกณฑ์วิธีส่ือสำรแบบเอชทีทีพีโดยสมบูรณ์ แต่ พฒั นำโครงกำร World Wide Web ขนึ้ ท ่ี CERN สำ� หรบั เอฟทพี ี โปรแกรมเวบ็ เบรำวเ์ ซอรส์ ว่ นใหญ ่ และได้น�ำเอำแนวควำมคิดของข้อควำมหลำยมิติ สำมำรถเรียกค้นไฟลท์ ่ีเครือ่ งให้บรกิ ำรเอฟทพี ีได้ มำพัฒนำต่อ ท�ำให้เซอร์ ทิมโมที จอห์น เบอร์ แ ต ่ จ ะ ไ ม ่ ร อ ง รั บ เ ก ณ ฑ ์ ก ำ ร วิ ธี ก ำ ร สื่ อ ส ำ ร แ บ บ เนริ ส์ -ล ี ไดร้ บั เกยี รตใิ นฐำนะผรู้ เิ รมิ่ เอชทที พี ี ภำษำ เอฟทีพีเอส (FTPS) ที่มีกำรเพ่ิมเติมเรื่องควำม เอชทีเอ็มแอล (HTML) เทคโนโลยีท่ีเกย่ี วขอ้ งกบั ปลอดภยั เขำ้ ในเกณฑ์วิธีสอ่ื สำร ท�ำให้กำรใช้งำน เครอื่ งคอมพวิ เตอรผ์ ใู้ หบ้ รกิ ำรเวบ็ เพจ รวมถึงเปน็ เกณฑว์ ธิ สี อื่ สำรแบบเอฟทพี เี อสจะตอ้ งใชโ้ ปรแกรม ผู้ริเริ่มพัฒนำโปรแกรมเว็บเบรำว์เซอร์ด้วย โดย จำ� เพำะเทำ่ น้ัน ในเกณฑ์วิธีส่ือสำรแบบเอชทีทีพี เริ่มแรกจะมี เพียงกำรเรียกดูข้อมูลจำกเครื่องผู้ให้บริกำร (Get method) เพียงทำงเดียวเท่ำน้ัน และกำร ตอบสนองจำกเครื่องผู้ให้บริกำรจะอยู่ในรูปแบบ ของภำษำเอชทีเอ็มแอลเสมอ ตอ่ มำ เดฟ แรคเกต็ (Dave Raggett) ไดม้ ำเปน็ หัวหน้ำทีมผู้พัฒนำเอชทีทีพี (HTTP working group) ได้เพ่ิมให้เกณฑ์วิธีส่ือสำรสำมำรถ
๑๓๗ การเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ (Cloud storage) การเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ (Cloud storage) คอื รปู แบบของการจดั เกบ็ ในปัจจุบันกำรเก็บข้อมูลแบบคลำวด์มีควำม ขอ้ มูลดิจทิ ลั ไวบ้ นระบบอินเทอรเ์ น็ต ซ่งึ ในทางกายภาพขอ้ มูลเหลา่ นีจ้ ะ นำ่ เชอื่ ถอื มำกขนึ้ มคี วำมสำมำรถในกำรเขำ้ ถงึ ขอ้ มลู ถกู กระจายเพ่ื อเกบ็ ไวใ้ นท่ตี า่ งกนั และอาศยั ระบบคลาวดใ์ นการเชอ่ื มส่วน ไดอ้ ยำ่ งรวดเรว็ มกี ำรปอ้ งกนั ทแี่ ขง็ แกรง่ มกี ำรสำ� รอง ต่าง ๆ ท่ีกระจายกนั อยู่นีเ้ ขา้ ดว้ ยกนั เพ่ื อใหส้ ามารถเขา้ ถงึ ขอ้ มูลได ้ ผู ้ ข้อมูลที่จัดเก็บ สำมำรถกู้ข้อมูลได้สะดวกหำกม ี ใหบ้ รกิ ารในการเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวดจ์ ะมีหนา้ ท่ีรบั ผิดชอบในการรกั ษา ขอ้ ผดิ พลำด และสำมำรถลดตน้ ทนุ กำรจดั เกบ็ เพรำะ ขอ้ มูลและรวมถงึ การดูแลระบบคลาวดใ์ หอ้ ยู่ภาวะพรอ้ มใชง้ าน เพื่ อให ้ ผเู้ ชำ่ ไมต่ อ้ งจดั หำ หรอื ดแู ลรกั ษำฮำรด์ แวรท์ ม่ี รี ำคำ ผูค้ นหรือหน่ วยงานท่ีมาซือ้ หรือเช่าบริการสามารถจดั เกบ็ และเขา้ ถึง แพง ท�ำให้กำรเก็บข้อมูลแบบคลำวด์มีควำมแพร่ ขอ้ มูลหรอื โปรแกรมท่ีตอ้ งการได ้ หลำยอยำ่ งมำก
ประวตั กิ ารเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ ลดกำรจดั เตรยี มพนื้ ทจ่ี ดั เกบ็ ของอปุ กรณห์ นว่ ยควำมจำ� ใหเ้ พยี งพอตอ่ ๒๒๘—๒๒๙ แนวคดิ ในกำรสรำ้ งกำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดม์ ขี น้ึ ครง้ั แรกใน ค.ศ. กำรใชง้ ำนเกบ็ ขอ้ มลู ลดควำมซบั ซอ้ นในกำรดแู ลรกั ษำอปุ กรณจ์ ดั เกบ็ ขอ้ มลู หรอื เครอื่ งคอมพวิ เตอรท์ ใี่ หบ้ รกิ ำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู ไปใหผ้ รู้ บั ให้ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ๑๙๖๐ (พ.ศ. ๒๕๐๓) โดย โจเซฟ คำรล์ โรบเนท ลกิ ลเดอร ์ (Joseph บรกิ ำรทม่ี คี วำมเชย่ี วชำญ สำมำรถเขำ้ ถงึ ขอ้ มลู ทรพั ยำกร หรอื แอปพลิ Carl Robnett Licklider) ในโครงกำร ARPANET เพอื่ เชอื่ มตอ่ ขอ้ มลู เคชนั ตำ่ ง ๆ ไดง้ ำ่ ยขนึ้ แมจ้ ะเปน็ กำรทำ� งำนนอกสถำนที ่ จำกทกุ ทที่ กุ เวลำ ในเวลำตอ่ มำ ใน พ.ศ. ๒๕๒๖ CompuServe ได้ เสนอบรกิ ำรใหผ้ ใู้ ชจ้ ำ� นวนมำกสำมำรถอปั โหลดขอ้ มลู เพอื่ เกบ็ ขอ้ มลู ภาพท่ี ๑ ผูใ้ หบ้ ริการการเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ ของเขำลงในพ้ืนที่ขนำดเล็กผ่ำนระบบอินเทอร์เน็ต และใน พ.ศ. ๒๕๔๙ อะเมซอน เวบ็ เซอรว์ สิ (Amazon Web Services) ไดแ้ นะนำ� ภาพท่ี ๒ ผูใ้ หบ้ ริการการเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ บรกิ ำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู ระบบคลำวด ์ AWS S3 ทำ� ใหม้ ผี ใู้ หบ้ รกิ ำรรำย อนื่ ๆ เชน่ SmugMug Dropbox และ google drive ขอ้ มลู ทเี่ กบ็ ไวใ้ นคลำวดจ์ ะไมส่ ญู หำย แมจ้ ะเกดิ ภยั พบิ ตั ริ ำ้ ยแรง เนอื่ งจำกขอ้ มลู จะถกู จดั เกบ็ ไวใ้ นเครอ่ื งคอมพวิ เตอรข์ องผใู้ หบ้ รกิ ำร ประเภทของท่ีเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ ทก่ี ระจำยอยทู่ วั่ โลก กำรเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลำวด์สำมำรถแบ่งได ้ ๔ ประเภท ไดแ้ ก่ ส่ิงท่ีตอ้ งพิ จารณาในการตดั สินใจใชง้ านการเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวด ์ กำรนำ� ขอ้ มลู ของบคุ คลหรอื องคก์ รตำ่ ง ๆ กำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวด์สว่ นบคุ คล กำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวด์ จำ� นวนมำกไปรวมกนั จดั เกบ็ ขอ้ มลู ในระบบคลำวด ์ เปน็ กำรเพมิ่ ควำม ภำยนอกองคก์ ร กำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดภ์ ำยในองค์กร และกำร เสย่ี งตอ่ กำรเขำ้ ถงึ ขอ้ มลู โดยไมไ่ ดร้ บั อนญุ ำต อกี ทง้ั กำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบ เก็บขอ้ มูลแบบคลำวด์ลกู ผสม (Hybrid) คลำวดเ์ ปน็ กำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบกระจำยในหลำย ๆ ทกี่ เ็ ปน็ กำรเพมิ่ ควำมเสี่ยงต่อกำรเขำ้ ถงึ ข้อมูลโดยไมไ่ ด้รับอนญุ ำตจำกสถำนทเี่ กบ็ ๑. การเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวดส์ ่วนบคุ คล คอื ระบบ ขอ้ มลู ทใ่ี ดที่หนึ่งท่อี ำจมีควำมบกพร่องในกำรรักษำควำมปลอดภัย คลำวด์ท่ีใช้เก็บข้อมูลของแต่ละบุคคลในระบบคลำวด์เพ่ือให้บุคคล หรอื ในเวลำใชง้ ำนขอ้ มลู กเ็ ปน็ เพมิ่ จำ� นวนขอ้ มลู ทสี่ ง่ ผำ่ นในเครอื ขำ่ ย สำมำรถเขำ้ ถงึ ขอ้ มลู ไดจ้ ำกทกุ ท ี่ นอกจำกนยี้ งั มคี วำมสำมำรถในกำร แทนทจ่ี ะเปน็ กำรใชง้ ำนขอ้ มลู จำกเครอ่ื ง หรอื โอนถำ่ ยจำกเครอื ขำ่ ย แบ่งปัน และประสำนข้อมูลจำกอุปกรณ์ต่ำง ๆ ให้ถูกต้องตรงกัน ภำยใน และควำมเสถยี รของผใู้ ห้บริกำร เพรำะไมม่ ีอะไรสำมำรถ มักพบในกำรจัดเก็บข้อมูลของอุปกรณ์โทรศัพท์เคล่ือนที่ เช่น รับประกันได้ว่ำในอนำคตผู้ให้บริกำรอำจประสบปัญหำหรือไม่ ระบบไอคลำวด ์ (iCloud) ของบรษิ ทั แอปเปลิ (Apple) เปน็ ตวั อยำ่ ง ตวั อย่ำงเช่น กำรล้มละลำย กำรถกู ซ้อื โดยบรษิ ัทขนำดใหญอ่ ืน่ ๆ ของกำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดส์ ว่ นบคุ คล กำรยำ้ ยไปอยใู่ นประเทศทที่ ำ� ใหต้ อ้ งปฏเิ สธกำรปฏบิ ตั ติ ำมขอ้ ตกลง หรอื ประสบภยั พบิ ตั ริ ำ้ ยแรงจนไมส่ ำมำรถกคู้ นื ขอ้ มลู จำกแหลง่ อน่ื ได้ ๒. การจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบคลาวดภ์ ายนอกองคก์ ร คอื กำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู ทอ่ี งคก์ รแยกขอ้ มลู ไปจดั เกบ็ ไวใ้ นระบบคลำวด์ ภำยนอกศนู ยก์ ลำงกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู ของตวั เอง ทำ� ใหอ้ งคก์ รสำมำรถ ลดภำระในกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู และกำรสำ� รองขอ้ มลู ซง่ึ จะชว่ ยลดคำ่ ใช้ จำ่ ยจำกกำรซอ้ื จดั กำรและบำ� รงุ รกั ษำระบบกำรเกบ็ ขอ้ มลู ๓. การเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวดภ์ ายในองคก์ ร คอื กำรจดั กำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดท์ อี่ งคก์ รรวมระบบกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู ไวร้ วมกบั ระบบอน่ื ๆ ในศนู ยข์ อ้ มลู ขององคก์ ร ชว่ ยแกป้ ญั หำดำ้ น ควำมปลอดภยั และประสทิ ธภิ ำพ ในขณะทยี่ งั คงไดร้ บั ขอ้ ดขี องกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวด์ การเกบ็ ขอ้ มูลแบบคลาวดล์ กู ผสม คอื กำรทำ� งำนรว่ ม กนั ของกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดภ์ ำยนอกองคก์ ร และกำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวด์ภำยในองค์กร ซ่ึงข้อมูลส�ำคัญบำงอย่ำงอยู่ใน ระบบคลำวดภ์ ำยในขององคก์ รขณะทข่ี อ้ มลู อนื่ ๆ จะถกู จดั เกบ็ ใน ระบบกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดภ์ ำยนอกองคก์ ร ประโยชนแ์ ละขอ้ ควรระวงั ของ Cloud storage ขอ้ ดี ของกำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวด ์ เชน่ ในกำรใชง้ ำนองคก์ รสำมำรถชำ� ระ คำ่ ใชจ้ ำ่ ยในกำรจดั เกบ็ ขอ้ มลู เทำ่ ทมี่ กี ำรใชง้ ำนได ้ แทนทจ่ี ะตอ้ งลงทนุ เปน็ เงนิ จำ� นวนมำกเพอื่ ใหไ้ ดพ้ น้ื ทจ่ี ดั เกบ็ ขอ้ มลู ใหเ้ พยี งพอตอ่ กำรใชง้ ำนใน อนำคต อกี ทง้ั กำรเกบ็ ขอ้ มลู แบบคลำวดน์ น้ั ชว่ ยทำ� ใหอ้ งคก์ ำรสำมำรถ ลดกำรใช้พลังงำนลงได้เป็นจ�ำนวนมำก เพรำะไม่ต้องเปิดเคร่ือง คอมพวิ เตอรท์ ใ่ี หก้ ำรบรกิ ำรตลอดเวลำทง้ั ทอ่ี งคก์ รไมไ่ ดม้ กี ำรใชง้ ำนชว่ ย
๑๓๘ ระบบเครอื ข่าย คอมพิ วเตอรแ์ บบ เพี ยรท์ ูเพี ยร ์ (P2P) ตอ่ ยอดจำกแนวควำมคดิ ของ เซอร ์ ทมิ โมท ี จอหน์ เบอร์เนริ ์ส-ลี ในเร่ืองเวลิ ดไ์ วดเ์ ว็บ ที่จะใหผ้ ู้ใช้เวบ็ แต่ละคนสำมำรถเป็นผู้รับข้อมูลข่ำวสำร ผู้สร้ำงผู้ สนบั สนนุ หรอื เปน็ ผแู้ กไ้ ขและเชอื่ มโยงขอ้ มลู ได ้ จน ใน พ.ศ. ๒๕๔๒ ชอหน์ แฟนนงิ (Shawn Fanning) ได้สร้ำงระบบกำรแชร์เพลง และใช้งำนไฟล์ คอมพวิ เตอรร์ ว่ มกนั ชอื่ วำ่ Naspter ทำ� ใหผ้ ใู้ ชง้ ำน อนิ เทอรเ์ นต็ ทวั่ โลกรจู้ กั ระบบเครอื ขำ่ ยคอมพวิ เตอร์ แบบเพยี รท์ เู พยี ร์ การประยุกตใ์ ชง้ าน ระบบเครือข่ำยคอมพิวเตอร์แบบเพียร์ทูเพียร์ ส ำ ม ำ ร ถ น� ำ ไ ป ประยกุ ต์ใช้งำนไดห้ ลำกหลำย เชน่ ระบบเครอื ขา่ ยคอมพิ วเตอรแ์ บบเพี ยรท์ เู พี ยร ์ หรอื พี ทพู ี (Peer-to-peer เครอื ข่ายการแชรไ์ ฟล ์ หรอื P2P) คอื ระบบสถาปตั ยกรรมคอมพิ วเตอรแ์ บบกระจายการทาํ งาน ใ น เ ค รื อ ข ่ ำ ย ก ำ ร แ ช ร ์ ไ ฟ ล ์ แ บ บ เ พี ย ร ์ ทู เ พี ย ร ์ ท่ีสถานีงาน (Workstation) แต่ละสถานีมีสามารถและความรบั ผิดชอบ เท่ากนั ในงานงา่ ย ๆ แต่จะมีประสิทธิภาพไม่เท่ากนั ในงานท่ตี อ้ งใชค้ วาม เคร่ืองผู้ใช้จะเป็นท้ังผู้ให้บริกำรและรับบริกำรกำร สามารถสงู แตกตา่ งจากการทาํ งานของคอมพิ วเตอรใ์ นสถาปตั ยกรรม แชร์ไฟล์ ทำ� ใหข้ อ้ มลู ในเครอื ขำ่ ยคอมพวิ เตอรแ์ บบ แบบไคลเอนต-์ เซิรฟ์ เวอร ์ ซ่งึ คอมพิ วเตอรบ์ างเคร่อื งจะถกู มอบหมายให ้ เพยี รท์ เู พยี รม์ ีมำกข้นึ ตำมจ�ำนวนผูใ้ ช้บรกิ ำร ทำ� ให้ มีหนา้ ท่ีใหบ้ รกิ ารแก่เคร่อื งคอมพิ วเตอรอ์ ่นื ๆ กำรกระจำยข้อมูลเข้ำไปในเครือข่ำยมีค่ำใช้จ่ำยใน กำรตดิ ตง้ั และใชง้ ำนทตี่ ำ�่ มำก ตวั อยำ่ งเครอื ขำ่ ยกำร ประวตั ิ P2P และพฒั นาการของ P2P เครอ่ื งผใู้ หบ้ รกิ ำรแบบไคลเอนต-์ เซริ ฟ์ เวอร ์ แตก่ ลมุ่ แชร์ไฟล์แบบเพียร์ทูเพียร์ที่ได้รับควำมนิยม ได้แก ่ แนวควำมคดิ ในกำรสรำ้ งระบบกระจำยกำรทำ� งำนใน ของเครอ่ื งผใู้ หบ้ รกิ ำรขำ่ ว หรอื ใหบ้ รกิ ำรรบั สง่ ขอ้ มลู Gnutella, G2, eDonkey และ Bittorrent ไฟลท์ ่ีมกั จะติดต่อส่ือสำรกันเองในรูปแบบของเพียร์ทูเพียร์ น�ำมำแจกจ่ำยซอฟต์แวร์ลินุกซ์ หรือซอฟต์แวร์ คอมพิวเตอร์เริ่มต้นจำกระบบ User Network เพ่ือให้ USENET สำมำรถส่งข่ำวให้กับเครื่องผู้ให้ ประยกุ ตต์ ำ่ ง ๆ เพรำะเนื่องจำกเครื่องเซิร์ฟเวอร์ (USENET) ซง่ึ ถกู พฒั นำขน้ึ ใน พ.ศ. ๒๕๒๒ เพอ่ื ให้ บริกำรข่ำวได้ทั้งโครงข่ำย ต่อมำแนวควำมคิดกำร ตวั กลำงทเ่ี ปน็ ผคู้ ดั กรองลขิ สทิ ธจ์ิ งึ มกี ำรคดั ลอกหรอื คอมพวิ เตอรใ์ นเครอื ขำ่ ยทำ� งำนรว่ มกนั ในกำรรบั สง่ ท�ำงำนแบบเพียร์ทูเพียร์ เพื่อให้ผู้ใช้งำนทั่วโลก แ ช ร ์ ไ ฟ ล ์ คอมพวิ เตอรท์ ลี่ ะเมดิ ลขิ สทิ ธ ์ิ ทำ� ใหบ้ รษิ ทั และกระจำยขอ้ มลู โดย USENET เปน็ ระบบทม่ี กี ำร สำมำรถเชอื่ มตอ่ ไดโ้ ดยตรง สรำ้ งกลมุ่ และทำ� งำนรว่ ม ทพี่ ัฒนำโปรแกรมประยุกต์ส�ำหรับกำรแชร์ไฟล์ ควบคมุ แบบกระจำย (Decentralized model) ถงึ แมว้ ำ่ กนั เสมอื นเปน็ ซเู ปอรค์ อมพวิ เตอรข์ นำดใหญไ่ ดร้ บั กำร บนระบบเครอื ขำ่ ยคอมพวิ เตอรแ์ บบเพยี รท์ เู พยี รถ์ กู มมุ มองจำกฝง่ั ผใู้ ชง้ ำนหรอื เครอื่ งลกู ขำ่ ยจะตดิ ตอ่ กบั ฟ้องร้องด�ำเนินคดี ในฐำนะเป็นผู้ก่อให้เกิดกำร ละเมดิ ลขิ สิทธ์ิ เครอื ขา่ ยการถา่ ยทอดส่ือผสม เครอื ขำ่ ยแบบนมี้ ตี วั อยำ่ ง เชน่ เครอื ขำ่ ย P2PTV, PDTP และ Peer-casting เป็นระบบเครือข่ำยท่ี ออกแบบมำเพ่ือกำรแจกจ่ำยวีดิทัศน์แบบเรียลไทม์ สตรมี มง่ิ (Realtime streaming) บนเครอื ขำ่ ยแบบ เพยี รท์ เู พยี ร ์ โดยกำรใหบ้ รกิ ำรจะเรมิ่ ตน้ โดยบคุ คล หรอื องคก์ รปอ้ นขอ้ มลู กำรถำ่ ยทอดสดเขำ้ มำในเครอื ขำ่ ย เมอ่ื มผี เู้ ขำ้ รว่ มรบั ชม ผรู้ บั ชมนนั้ กจ็ ะทำ� หนำ้ ท่ี เปน็ ผสู้ ง่ ตอ่ ขอ้ มลู ทต่ี นเองไดร้ บั ไปยงั ผชู้ มอน่ื ๆ ทำ� ให้ มผี รู้ บั ชมเปน็ จำ� นวนมำก โดยทผ่ี ปู้ อ้ นขอ้ มลู ไมต่ อ้ งเสยี คำ่ ใชจ้ ำ่ ยเพม่ิ เตมิ ในกำรถำ่ ยทอดขอ้ มลู
๑๓๙ ทอรเ์ รนต ์ ๒๓๐—๒๓๑ (Torrent) ทอรเ์ รนต ์ หรอื บติ ทอรเ์ รนต ์ (BitTorrent) คอื โพรโทคอลรปู แบบเพี ยรท์ เู พี ยร ์ (Peer-to-peer) ในการรบั ส่งขอ้ มูลระหว่างเคร่ืองคอมพิ วเตอร ์ โดยผ่านเครือข่ายอินเทอรเ์ น็ต โดยมีแนวคิดมาจาก นายแบรม โคเฮน (Bram Cohen) ท่ีตอ้ งการใหข้ อ้ มูลสามารถส่งผ่านไดท้ งั้ ขาเขา้ และขาออก โดยเร่มิ พฒั นามา ตงั ้ แต่เดือน เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๔ ทอร์เรนต์ เป็นกำรน�ำเทคโนโลยีพีทูพีมำ ไฟลท์ อรเ์ รนตท์ ำ� หนำ้ ทเ่ี ปน็ กญุ แจสำ� คญั ในกำร ไฟล์ท่ีผิดกฎหมำย รวมถึงกำรละเมิดลิขสิทธิ์ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ประยกุ ต์ใช้เพอ่ื แกไ้ ขปัญหำไฟลท์ ี่แบ่งปนั มีขนำด เร่ิมดำวน์โหลดเนื้อหำจริง คนที่สนใจในกำรรับ ท�ำให้เจ้ำของทรัพย์สินทำงปัญญำสูญเสียรำยได้ ใหญจ่ นไมส่ ำมำรถสง่ ถงึ กนั ไดใ้ นครง้ั เดยี ว แตเ่ ดมิ ไ ฟ ล ์ ห รื อ โ ฟ ล เ ด อ ร ์ ที่ ใ ช ้ ร ่ ว ม กั น จ ะ ไ ด ้ รั บ ไ ฟ ล ์ มหำศำล กำรใชเ้ อฟทพี แี ละเฮซทที พี ี มกั ประสบปญั หำเวลำ ทอร์เรนต์ท่ีเก่ียวข้องด้วยกำรดำวน์โหลดโดยตรง ระหวำ่ งกำรโหลดไฟลท์ มี่ ขี นำดใหญ ่ โดยปกตกิ ำร กำรดำวนโ์ หลดแบบทอรเ์ รนตเ์ ปน็ กำรเพม่ิ ประสทิ ธภิ ำพ ๒. กำรแชร์ไฟล์ระหว่ำงกันและกันสำมำรถ เข้ำถึงอินเทอร์เน็ตจะไม่รองรับควำมเร็วในกำร กำรดำวน์โหลดให้เป็นไปอย่ำงรวดเร็ว โดยกำร ทำ� ไดโ้ ดยงำ่ ย บำงครงั้ อำจมผี ปู้ ระสงคร์ ำ้ ยทำ� กำร ดำวนโ์ หลดทม่ี ำกกวำ่ ควำมเรว็ ในกำรอปั โหลด มี ดำวน์โหลดไฟล์ชิ้นส่วนเลก็ ๆ ที่มีผอู้ ่นื แบง่ เอำไว้ ฝังโปรแกรมที่ดักจับข้อมูลส่วนบุคคล หรือไวรัส กำรจำ� กดั แบนดว์ ดิ ทข์ องกำรดำวนโ์ หลดในแตล่ ะ ในเครอื ขำ่ ย เครอ่ื งทก่ี ำ� ลงั รบั -สง่ ชน้ิ สว่ นไฟลจ์ ะถกู ท ำ ง ค อ ม พิ ว เ ต อ ร ์ ม ำ พ ร ้ อ ม กั บ ไ ฟ ล ์ ท่ี รั บ ม ำ ครงั้ สง่ิ เหลำ่ นอ้ี ำจทำ� ใหไ้ ฟลเ์ กดิ ควำมเสยี หำยและ เรยี กวำ่ เพยี ร ์ ซงึ่ เมอื่ คณุ เรมิ่ ทำ� กำรดำวนโ์ หลดชนิ้ อำจสง่ ผลใหเ้ กดิ กำรโจรกรรมขอ้ มลู ผำ่ นเครอื ขำ่ ย ตอ้ งเรม่ิ ทำ� กำรโหลดไฟลใ์ หมอ่ กี ครง้ั แตท่ อรเ์ รนต์ สว่ นไฟล ์ ผอู้ นื่ สำมำรถเชอ่ื มตอ่ เพอื่ ขอชน้ิ สว่ นของ คอมพิวเตอร์ มีกำรท�ำงำนแบบพีทูพีคือเครื่องแต่ละเครื่องจะ ไฟลท์ ่อี ยู่ในเคร่ืองตอ่ ไปได ้ เชอ่ื มตอ่ กนั โดยตรง โดยไมต่ อ้ งผำ่ นตวั กลำง มกี ำร แบง่ ไฟลอ์ อกเปน็ สว่ น ๆ ชน้ิ เลก็ ๆ โดยเครอ่ื ง ข อ้ ค ว ร ร ะ ว งั ใ น ก า ร ท อ ร เ์ ร น ต ์ คื อ คอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องจะเป็นท้ังผู้รับไฟล์และ ๑. กำรเป็นสังคมแห่งกำรแบ่งปันท่ีมีควำม ผสู้ ง่ ไฟลใ์ นเวลำเดยี วกนั โดยจะมโี ปรแกรมทท่ี ำ� อสิ ระเสร ี ทำ� ใหใ้ นบำงครงั้ เกดิ กำรแบง่ ปนั ไฟลท์ ม่ี ี ห น ้ ำ ท่ี จั ด ก ำ ร ป ร ะ ส ำ น ร ะ ห ว ่ ำ ง ผู ้ ที่ ใ ช ้ ง ำ น กั บ กำรละเมิดลิขสิทธ์ ิ เช่น ภำพยนตร์ เกม รวมไป เซิร์ฟเวอร์ของทอร์เรนต์ เรียกว่ำ แทรกเกอร ์ ถงึ ซอฟต์แวร์ และเกมตำ่ ง ๆ ทีผ่ ดิ หลักศีลธรรม (Tracker) ผใู้ ชจ้ ำ� นวนหนง่ึ ในชอ่ งทำงทอรเ์ รนตใ์ นกำรแบง่ ปนั
๑๔๐ โฟรแ์ ชร ์ (4shared) กเู กลิ ไดรฟ์ (Google Drive) และดรอปบอกซ ์ (Dropbox) ก า ร แ บ่ ง ปั น ไ ฟ ล ์แ ล ะ ร บั ฝ า ก ไ ฟ ล อ์ อ น ไ ล น ์ ถื อ เ ป็ น กิ จ ก ร ร ม ภาพท่ี ๑ ท่ี ทํ า ใ ห ผ้ ู ใ้ ช ง้ า น อิ น เ ท อ ร เ์ น็ ต ส า ม า ร ถ ร่ ว ม แ บ่ ง ปั น แ ก ไ้ ข ไ ฟ ล ห์ รื อ เปล่ยี นแปลงเนือ้ หาใด ๆ ในชอ่ งทางอนิ เทอรเ์ นต็ ในทอ้ งตลาดมี ตวั เลอื ก กเู กลิ ไดรฟ์ (Google Drive) คอื บรกิ ำร สาํ หรบั ส่งิ เหลา่ นีม้ ากมาย ในประเทศไทยโปรแกรมท่นี ิยมใช ้เชน่ โฟรแ์ ชร ์ อ อ น ไ ล น ์ ป ร ะ เ ภ ท เ ท ค โ น โ ล ยี ค ล ำ ว ด ์ ( C l o u d ไดรฟ์ และดรอปบอกซ ์ technology) เป็นพื้นท่ีส�ำหรับจัดเก็บเอกสำร รปู ภำพหรอื ไฟลง์ ำนตำ่ ง ๆ และสำมำรถแบง่ ปนั ไฟล์ ขอ้ มลู โดยผใู้ ชง้ ำนตอ้ งสมคั ร Gmail กอ่ นทจี่ ะเรมิ่ ใชง้ ำน โดยจะมพี นื้ ทจี่ ดั เกบ็ ขอ้ มลู ๑๕ จกิ ะไบต ์ โดย ไม่มีค่ำบริกำร ซ่ึงถือว่ำเพียงพอต่อผู้ใช้งำนท่ัวไป กรณที ่ีต้องกำรพนื้ ท่ีในกำรเกบ็ ขอ้ มูลเพมิ่ ผูใ้ ชง้ ำน ต้องเสียค่ำบริกำรรำยเดือนหรือรำยปีตำมที่บริษัท กำ� หนด นอกจำกนกี้ เู กลิ ไดรฟส์ ำมำรถแบง่ ปนั ไฟล์ ผำ่ นรปู แบบผรู้ ว่ มงำน (Team) โดยเปน็ กำรกำ� หนด พน้ื ทร่ี ว่ มกนั ระหวำ่ งกลมุ่ ผใู้ ช ้ สำมำรถแบง่ ปนั ไฟล์ อปั โหลด และดำวนโ์ หลดได ้ แตจ่ ำ� เปน้ ตอ้ งเชญิ ผใู้ ช้ งำนอื่นให้ได้รับสิทธิในกำรเข้ำถึงไฟล์นั้นเสียก่อน แ ล ะ ส ำ ม ำ ร ถ เ ข ้ ำ ถึ ง ไ ฟ ล ์ ใ น ไ ด ร ฟ ์ ไ ด ้ ทุ ก ท่ี ทุ ก แพลตฟอรม์ โฟรแ์ ชร ์(4shared) คอื บรษิ ทั ทใี่ หบ้ รกิ ำรเกบ็ รกั ษำและแบง่ ปนั ภาพท่ี ๒ ไฟล ์ กอ่ ตง้ั ขนึ้ เมอื่ พ.ศ. ๒๕๔๘ ในประเทศยเู ครน กอ่ ตง้ั โดย อเลก็ ซ์ ลนุ คอฟ (Alex Lunkov) และเซอรก์ ี ชดั นอฟสก ี (Sergiy Chudnovkyy) ดรอปบอกซ ์ (Dropbox) คอื พน้ื ทจี่ ดั เกบ็ โฟร์แชร์เป็นผู้ให้บริกำรอัปโหลดไฟล์หลำกหลำยชนิด ผู้ใช้สำมำรถ ขอ้ มลู ทส่ี ำมำรถจดั เกบ็ ไฟลแ์ ละแบง่ ปนั ไฟลร์ ว่ มกนั ได ้ อปั โหลดไฟล ์ และสำมำรถคน้ หำไฟล ์ แบง่ ปนั ไดอ้ ยำ่ งงำ่ ยดำย โฟรแ์ ชร์ ผำ่ นเครอื ขำ่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ เชน่ เดยี วกนั กบั กเู กลิ ไดรฟ์ ถือเป็นโปรแกรมได้ที่นิยมใช้ในประเทศไทย ในอดีตผู้ใช้โฟร์แชร์จะ สำมำรถท�ำงำนร่วมกัน ผู้ใช้งำนสำมำรถใช้งำนได้ อัปโหลดไฟล์เพลง แต่ในปัจจุบันโฟร์แชร์สำมำรถท�ำได้มำกกว่ำแค่ ทันทีโดยไม่มีค่ำบริกำร แต่จะมีค่ำบริกำรส�ำหรับ อปั โหลดไฟลเ์ พลง ไมว่ ำ่ จะเปน็ ไฟลเ์ พลง ไฟลว์ ดิ โี อ ไฟลแ์ อปพลเิ คชนั รปู แบบกำรใชง้ ำนพเิ ศษ ซงึ่ ผใู้ ชง้ ำนสำมำรถทดลอง ไฟลร์ ปู ภำพ และไฟลห์ นงั สอื ตำ่ ง ๆ โฟรแ์ ชรส์ ำมำรถใชบ้ รกิ ำรทงั้ ผำ่ น ใช้ก่อนได้ ดรอปบอกซ์สำมำรถใช้งำนได้ทั้งในเว็บ เวบ็ ไซต ์ รองรบั ทงั้ ระบบปฏบิ ตั กิ ำรวนิ โดวส ์ แมคโอเอส และสำมำรถ เบรำวเ์ ซอร ์ หรอื แอปพลเิ คชนั บนคอมพวิ เตอร ์ ถอื ใชบ้ รกิ ำรผำ่ นแอปพลเิ คชนั ดำวนโ์ หลดไดท้ ี่ แอปปส์ โตร ์ (App store) เปน็ โปรแกรมทส่ี วำมำรถสำ� รองขอ้ มลู ไดเ้ ชน่ เดยี วกบั กเู กลิ เพลย ์ (Google play) และวนิ โดวสโ์ ฟนสโตร ์ (Window phone กลมุ่ เทคโนโลยคี ลำวดอ์ นื่ ๆ (Cloud Technology) store) โฟร์แชร์มีให้เลือกใช้บริกำรท้ังในรูปแบบไม่มีค่ำบริกำรและ เสยี คำ่ บรกิ ำร
๑๔๑ ความปลอดภยั ออนไลน ์ ๒๓๒—๒๓๓ (Online security) ภยั คกุ คำมตอ่ ควำมปลอดภยั ยงั รวมถงึ กำรกระทำ� อื่น ๆ ท่เี ปน็ กำรคกุ คำมสิทธเิ สรภี ำพสว่ นบคุ คล เช่น กำรใส่ควำมผู้อื่นส่งผลให้เสื่อมเสียช่ือเสียง หรือที่เรียกว่ำ กำรหมน่ิ ประมำท กำรสง่ ขอ้ ควำม ผ่ำนอีเมล หรือห้องสนทนำ (Chat room) ใน แอปพลิเคชันไลน ์ หรอื เฟซบุก๊ เมสเซนเจอร์ โดย มเี จตนำทจ่ี ะขม่ ข ู่ หรอื ทำ� ใหข้ ำยหนำ้ อบั อำย กำร ลวงผู้เยำว์ทยี่ ังไมบ่ รรลนุ ิตภิ ำวะไปมเี พศสัมพันธ์ โดยคนรำ้ ยจะเร่มิ หำเหยอ่ื จำกกำรพูดคุยกนั ทำง อินเทอร์เน็ต และลวงให้เหยื่อถ่ำยภำพอนำจำร และสง่ ให้กบั คนรำ้ ย จำกนน้ั คนร้ำยจะใช้ภำพนัน้ ในกำรขู่บงั คบั ใหเ้ หยอื่ ถำ่ ยภำพท่อี นำจำรมำกขึ้น เพอ่ื ไมใ่ หค้ นรำ้ ยเผยแพรภ่ ำพนนั้ ตอ่ บคุ คลใกลช้ ดิ ของเหย่ือดว้ ยควำมกลวั เช่น เพอื่ น ครอบครวั หรือสำธำรณชน เหย่ือจึงจ�ำยอมท�ำตำมมำกข้ึน เรื่อย ๆ และบำงครงั้ น�ำไปสกู่ ำรเรยี กร้องใหโ้ อน เงนิ หรอื นดั พบในโลกจริงเพื่อทำ� กำรขม่ ขืนด้วย ควำมปลอดภัยออนไลนย์ งั รวมถงึ ควำมรู้สึก ควำมสบำบใจในกำรใช้งำน เช่น ไม่พบเห็น ข้อควำมหยำบคำย ข้อควำมท่ีแสดงถึงควำม เกลียดชังต่อกลุ่มคนที่มีควำมคิด ควำมเชื่อ ศำสนำ เช้ือชำติ หรือสผี วิ ทแี่ ตกต่ำงจำกตน หรอื กำรไมพ่ บเจอเนอื้ หำทไ่ี มต่ อ้ งกำร เชน่ กำรไมต่ อ้ ง ถูกบังคบั ให้ต้องดูโฆษณำท่ีปรำกฏขึ้นมำขณะชม เวบ็ ไซต ์ หรือคลิปวิดีโอในแอปพลิเคชนั ยูทูบ ความปลอดภยั ออนไลน ์ (Online security) หมายถงึ การท่ีผูใ้ ชเ้ ครอื ประเทศไทยมกี ำรตรำกฎหมำยพระรำชบญั ญตั ิ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ข่ายอินเทอรเ์ น็ตสามารถใชบ้ ริการไดอ้ ย่างปลอดภยั จากการถูก ว่ำด้วยกำรกระท�ำควำมผิดเก่ียวกับคอมพิวเตอร์ หลอกลวง การใชค้ าํ พู ดรนุ แรง การไดร้ บั ขอ้ ความภาพและวิดีโอเชงิ (ฉบบั ที ่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐ เพอ่ื ก�ำหนดโทษของ ลามกอนาจาร การถกู ข่มขู่คุกคาม การถกู เจาะหรอื ทาํ ลายขอ้ มูลส่วน ควำมผดิ ขำ้ งตน้ โดยมกี ระ ทรวงดจิ ทิ ลั เพอ่ื เศรษฐกจิ ตวั ดว้ ยโปรแกรมไวรสั คอมพิ วเตอร ์ ทงั ้ นีผ้ ูใ้ ชเ้ ครอื ข่ายอินเทอรเ์ น็ต และสังคมเป็นผู้รับผิดชอบและด�ำเนินกำรให้ ควรมีความรเู ้ ก่ียวกบั การใชอ้ นิ เทอรเ์ น็ตอย่างปลอดภยั สถานการณ ์ ควำมรู้ควำมเข้ำใจเกี่ยวกับประเด็นด้ำนควำม ท่เี ส่ียงตอ่ การสูญเสียขอ้ มูลส่วนตวั ตลอดจนการปอ้ งกนั ตนเองจาก ปลอดภยั ออนไลน์ อาชญากรรมคอมพิ วเตอร ์ สืบเน่ืองจำกจ�ำนวนผู้ใช้อินเทอร์เน็ตท่ีมี บคุ คลแปลกหนำ้ ในโลกออนไลน ์ ดงั นน้ั จงึ ไดม้ กี ำร จำ� นวนเพิ่มข้ึนทัว่ โลก รฐั บำลและองคก์ รต่ำง ๆ ก� ำ ห น ด วั น อิ น เ ท อ ร ์ เ น็ ต ที่ ป ล อ ด ภั ย ( S a f e r ได้แสดงควำมกังวลเกี่ยวกับควำมปลอดภัยของ Internet Day) ซงึ่ จดั ขนึ้ ในชว่ งตน้ เดอื นกมุ ภำพนั ธ์ ผู้ใช้งำนอินเทอร์เน็ต โดยเฉพำะกลุ่มเด็กและ ข อ ง ทุ ก ป ี เ พื่ อ ส ร ้ ำ ง ค ว ำ ม ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ค ว ำ ม เยำวชนท่ีไม่รู้เท่ำทันกลลวงจำกกำรสนทนำกับ ปลอดภยั ในกำรใชอ้ นิ เทอร์เน็ต
๑๔๒ ความมน่ ั คงในโลกไซเบอร ์ ประปำ พลงั งำน กำรขนส่งของประเทศ ตลอดจน (Cybersecurity) เว็บไซต์และฐำนขอ้ มลู ขนำดใหญ่ (Big data) ของ องค์กรทั้งภำครัฐและเอกชน นอกจำกนี้ระบบที่ เชอื่ มโยงคำ� สงั่ จำกสมำรต์ โฟนสำมำรถเปน็ เปำ้ หมำย ข อ ง ก ำ ร ลั ก ล อ บ เ ข ้ ำ ถึ ง ข ้ อ มู ล จ ำ ก ผู ้ บุ ก รุ ก ร ะ บ บ คอมพิวเตอร์ได้เชน่ กนั ผบู้ กุ รกุ ระบบคอมพวิ เตอรจ์ ะใชว้ ธิ กี ำรคน้ หำจดุ อ่อนของเครือข่ำยและโจมตีที่จุดอ่อนน้ัน ตัวอย่ำง รปู แบบกำรโจมต ี เชน่ กำรลกั ลอบเข้ำถงึ ข้อมูลโดย กำรติดต้ังโปรแกรมไวรัสหรือมัลแวร์ที่อนุญำตให ้ ผู้บุกรุกไม่ต้องยืนยันตัวตนก่อนเข้ำสู่ระบบ กำร ควบคุมคอมพิวเตอร์หลำย ๆ เคร่ืองในระบบเพื่อ ร ะ ด ม ส ่ ง ข ้ อ มู ล ข ย ะ จ� ำ น ว น ม ำ ก จ น ก ร ะ ท่ั ง คอมพิวเตอร์เหล่ำนน้ั ไม่ตอบสนองตอ่ ข้อมลู ส�ำคัญ เช่น กำรตอ้ งยนื ยันตัวตนกอ่ นเข้ำสู่ระบบ นอกจำก นนั้ ยงั มกี ำรลวงเพ่อื เอำขอ้ มูลส�ำคญั หมำยเลขบัตร เครดติ หมำยเลขบญั ชธี นำคำร หมำยเลขประจำ� ตวั ประชำชน หรอื แมก้ ระทง่ั อเี มล โดยผบู้ กุ รกุ จะสรำ้ ง หน้ำเว็บไซต์ให้ใกล้เคียงกับหน่วยงำนท่ีน่ำเช่ือถือ และหลอกให้ผู้ใช้งำนกรอกข้อมูลดังกล่ำว จำกน้ัน ผู้บุกรุกจะน�ำข้อมูลที่ได้ไปใช้เข้ำสู่ระบบเพ่ือขโมย ขอ้ มลู สว่ นบุคคล เงิน หรือปลอมเป็นผใู้ ช้งำนเพอ่ื กระทำ� ควำมผดิ อืน่ ๆ ความม่นั คงในโลกไซเบอร ์ (Cybersecurity) หมายถงึ การปอ้ งกนั ระบบ มำตรกำรทช่ี ว่ ยใหก้ ำรใชง้ ำนระบบคอมพวิ เตอร์ คอมพิ วเตอรท์ งั ้ ตวั ฮารด์ แวรแ์ ละซอฟตแ์ วรจ์ ากภยั คุกคามต่าง ๆ เช่น มีควำมปลอดภัย ได้แก่ กำรเปลี่ยนรหัสผ่ำน การทาํ ลายขอ้ มูล เน่ืองจากการเขา้ ถงึ โดยไม่ไดร้ บั อนุญาตจากผูก้ อ่ การ (Password) เครอื่ งคอมพวิ เตอรบ์ อ่ ย ๆ กำรสำ� รอง รา้ ย หรอื ผูบ้ ุกรกุ ระบบคอมพิ วเตอร ์ (Hacker) การสรา้ งโปรแกรมไวรสั ข้อมูลในยเู อสบ-ี แฟลชไดรฟ ์ (USB flash dDrive) หรือมลั แวรไ์ ปทําลายหรือโจรกรรมขอ้ มูลท่ีอยู่ในเคร่ืองคอมพิ วเตอร ์ หรือเอก็ เทอนอลฮำรด์ ดิสก์ (External hard disk) เม่ือผูใ้ ชง้ านเปิ ดโปรแกรมดงั กล่าว ตลอดจนความผิดปกติของระบบ กำรยนื ยนั ตัวตนของผ้ใู ชง้ ำนทุกคร้ัง กำรลงชือ่ ออก ฮารด์ แวรห์ รอื ซอฟตแ์ วร ์ หรอื เกิดจากภยั พิ บตั ิทางธรรมชาติ เป็ นตน้ (Sign out) ทกุ ครง้ั หลงั จำกใชง้ ำน ไมเ่ ปดิ เผยขอ้ มลู ส่วนตวั เชน่ อเี มล เบอร์โทรศัพท ์ หรือวันเดือนปี องค์ควำมรู้ด้ำนกำรรักษำควำมม่ันคงในโลก เคร่ืองซักผ้ำ ได้ถูกเชื่อมโยงกับระบบอินเทอร์เน็ต เกิด เปิดกำรใช้งำนระบบยืนยันตัวตนในอีเมลใน ไซเบอร์มีควำมส�ำคัญเพ่ิมข้ึน เนื่องจำกผู้คนในยุค ผู ้ ใ ช ้ ง ำ น ส ำ ม ำ ร ถ สั่ ง ก ำ ร แ ล ะ ค ว บ คุ ม ก ำ ร ใ ช ้ ง ำ น รูปแบบ ๒ ขั้นตอน โดยขั้นตอนแรกผใู้ ช้งำนจะได้ ปัจจุบันนิยมท�ำธุรกรรมหรือบันทึกข้อมูลในโลก ผ ่ ำ น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น สมำร์ตโฟน รับรหัสยืนยันแรกท่ีส่งเข้ำไปทำงโทรศัพท์เคลื่อนท ่ี ออนไลนม์ ำกขนึ้ เชน่ กำรกรอกรหสั เพอื่ ทำ� ธรุ กรรม คอมพวิ เตอร ์ ดงั นนั้ กำรปอ้ งกนั ขอ้ มลู สว่ นบุคคลของ มิฉะน้ันแล้วจะใช้งำนไม่ได้ กล่ำวคือ ต่อให้ผู้ ทำงกำรเงินผ่ำนแอปพลิเคชัน หรือกำรเก็บข้อมูล ผู้ใช้งำนในโลกไซเบอร์จึงเป็นสิ่งที่ส�ำคัญ ประสงค์ร้ำยมีรหัสผ่ำนเข้ำอีเมล แต่ถ้ำไม่มีรหัส และรปู ภำพในสมำรต์ โฟนไวบ้ นระบบคลำวด ์ (Cloud) ยืนยันที่ได้รับทำงโทรศัพท์เคล่ือนท่ี จะไม่สำมำรถ ประกอบกับกำรเติบโตของเทคโนโลยีอินเทอร์เน็ต รัฐบำลต้องมีมำตรกำรเข้มงวดกับควำมม่ันคง เข้ำถึงข้อมูลได้ อีเมลไม่ได้ออกแบบให้ระบบกำร ในทุกสรรพส่ิง (Internet of Thing: IoT) ซึ่ง ของระบบคอมพิวเตอร์ โดยเฉพำะระบบที่ควบคุม ใช้งำนคอมพิวเตอร์เป็นระบบปิด เช่น กำรไม่ให้ อุปกรณ์ไฟฟ้ำ เช่น เคร่ืองใชไ้ ฟฟ้ำ นำฬิกำ ตเู้ ย็น กำรเงนิ กำรบนิ หรอื สำธำรณปู โภค เชน่ ไฟฟ้ำ บคุ คลภำยนอกใช้งำนคอมพิวเตอร์ส่วนตัวมำเช่ือม ต่อกับระบบ ไมน่ �ำยเู อสบ-ี แฟลชไดรฟ์ (USB flash drive) หรอื เอก็ เทอนอลฮำรด์ ดสิ กใ์ ห้ผ้อู ื่นใช ้ และ จ�ำกัดระบบท่ีส�ำคัญไม่ให้เช่ือมต่อกับอินเทอร์เน็ต โดยอตั โนมตั ิ
๑๔๓ สงครามไซเบอร ์ ๒๓๔—๒๓๕ (Cyberwarfare) สงครามไซเบอร ์ (Cyberwarfare) คอื การกระทาํ ของชาตใิ ดชาตหิ น่งึ โฆษณำชวนเชื่อผ่ำนโลกไซเบอร์ กำรส่งข้อมูล กลุ่มผูก้ ่อการรา้ ย หรือองคก์ รอาชญากรรมขา้ มชาติท่ีเจาะระบบ เขำ้ ไปขดั ขวำงกำรรบั สง่ ขอ้ มลู โดยปกตขิ องเครอื ขำ่ ย คอมพิ วเตอรข์ องประเทศอ่นื เพ่ื อกอ่ ความเสียหายหรอื เกดิ รบกวนใน คอมพิวเตอร์ของรัฐบำลจนท�ำให้ระบบช้ำลงหรือ ระหวา่ งการปฏบิ ตั งิ านของเจา้ หนา้ ท่ี หยุดทำ� งำน รัฐบำลในหลำยประเทศระบุว่ำตนเองถูก โจมตีทำงโลกไซเบอร์ ในขณะที่รัฐบำลของบำง ประเทศก็ถูกกล่ำวหำว่ำเป็นผู้อยู่เบ้ืองหลังกำร โจมตนี นั้ ทงั้ นก้ี ำรดำ� เนนิ กำรในลกั ษณะขำ้ งตน้ นน้ั มักเป็นกำรกระท�ำท่ีไม่เปิดเผย และเป็นท่ีรู้กัน เฉพำะผู้บริหำรระดับสูงของแต่ละประเทศ มี ลักษณะเป็นยทุ ธศำสตรล์ บั ของแตล่ ะชำติ ดงั น้นั จงึ เปน็ กำรยำกทจี่ ะเปดิ เผยออกมำก รำยงำนกำร โจมตตี ำ่ ง ๆ จึงมักไมส่ ำมำรถระบผุ ูก้ ระท�ำผิดได้ อยำ่ งชดั เจน เพรำะมกั ไมม่ ปี ระเทศใดแสดงตนวำ่ เปน็ ผปู้ ฏบิ ตั กิ ำร ดงั นน้ั กำรดำ� เนนิ กำรทป่ี ระชำชน ทรำบจึงเป็นกำรด�ำเนินกำรของรัฐบำลเพ่ือกำร ป้องกนั ตนเองจำกสงครำมไซเบอร์ ใน พ.ศ. ๒๕๕๙ ศูนยเ์ ทคโนโลยที ำงทหำร บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ไ ด ้ เ ป ล่ี ย น ไ ป เ ป ็ น ห น ่ ว ย ง ำ น เ ป ็ น ศู น ย ์ ไ ซ เ บ อ ร ์ กองทัพบก มีหน้ำท่ีในกำรเฝ้ำระวัง แจ้งเตือน ป ้ อ ง กั น แ ล ะ แ ก ้ ไ ข ป ั ญ ห ำ ที่ เ กิ ด จ ำ ก ภั ย คุ ก ค ำ ม ไซเบอร ์ ดำ� เนนิ กำรเผชญิ เหตฉุ กุ เฉนิ ดำ้ นไซเบอร ์ อีกท้ังพัฒนำขีดควำมสำมำรถในกำรปฏิบัติกำร ไซเบอรเ์ ชิงรุก เพื่อให้สำมำรถปฏิบัติกำรตอบโต ้ และโจมตีฝ่ำยตรงข้ำมได้ในกรณีจ�ำเป็น และยัง มีหน้ำที่ในกำรเสริมสร้ำงควำมรู้ ควำมเข้ำใจ ควำมตระหนกั ตดิ ตำม กำ� กบั ดแู ลกำรปฏบิ ตั งิ ำน ของหนว่ ยงำนตำ่ ง ๆ ตรวจสอบชอ่ งโหวข่ องระบบ กู้คืนสภำพเม่ือถูกโจมตี และด�ำเนินกำรพิสูจน์ หลักฐำนทำงดิจิทัลเพ่ือหำตวั ผู้กระท�ำผิดด้วย รฐั บำลของแตป่ ระเทศตอ้ งทำ� กำรทดสอบระบบ ป้องกันท�ำได้โดยระบุจุดอ่อนและจัดกำรลดจุด รักษำควำมปลอดภัยของเครือข่ำยคอมพิวเตอร์ ออ่ นนน้ั ตลอดจนวำงแผนเกย่ี วกบั วธิ กี ำรลดควำม ของตนซ่ึงคลำ้ ยกับวธิ ีกำรซอ้ มรบ เพอื่ ตรวจสอบ เสยี หำยทอี่ ำจจะเกดิ ขนึ้ และลดเวลำทใี่ ชใ้ นกำรกู้ ดูว่ำหำกเกิดกำรเจำะระบบคอมพิวเตอร์ข้ึนจริง ระบบกลับคืนมำหลงั จำกถูกโจมตี แล้ว ตนเองจะสำมำรถหยุดย้ังกันกระท�ำน้ันได้ อยำ่ งมปี ระสทิ ธภิ ำพเพยี งใด กำรทดสอบกำรเจำะ สงครำมไซเบอร์มีหลำยรูปแบบ เช่น กำร ระบบชว่ ยทำ� ใหส้ ำมำรถวำงแผนปอ้ งกนั กำรโจมตี โจมตแี บบไซเบอรเ์ พอื่ สนบั สนนุ สงครำมแบบดงั้ เดมิ ทำงอินเทอร์เน็ตได้ โดยเฉพำะกำรโจมตีกำร เช่น กำรเจำะระบบป้องกันทำงอำกำศเพื่อชว่ ย ดำ� เนนิ กำรทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั ระบบโครงสรำ้ งพนื้ ฐำน ใหก้ ำรโจมตที ำงอำกำศทำ� ไดส้ ะดวกยง่ิ ขน้ึ นอกจำก ทีส่ ำ� คัญ เช่น พลงั งำน ไฟฟ้ำ ประปำ กำรขนส่ง น้ีอำจเป็นกำรด�ำเนินกำรในรูปแบบท่ีไม่ใช่กำร มวลชน ตลอดจนกำรแพทยแ์ ละกำรทหำร กำร โจมตที ำงกำยภำพ เชน่ กำรจำรกรรมข้อมูล กำร
๑๔๔ อาญากรรมไซเบอร ์ (Cybercrime) อาชญากรรมไซเบอร ์ (Cybercrime) คอื อาชญากรรมท่ีเก่ยี วขอ้ งกบั คอมพิ วเตอรแ์ ละเครอื ขา่ ยคอมพิ วเตอร ์ เช่น การใชค้ อมพิ วเตอรป์ ลอมแปลงเอกสารหรอื หลกั ฐานสําคญั เช่น การปลอมบตั รประชาชน บตั รนกั ศึกษา ประกาศนียบตั ร ธนบตั ร การขโมยขอ้ มูลส่วนบุคคลเพ่ื อนาํ ไปกูย้ ืมเงนิ ซอื ้ สินคา้ หรอื ทาํ ธุรกิจอ่นื กำรลวงเอำขอ้ มลู ของบคุ คล หรอื เปดิ เผยวธิ กี ำร กระทำ� ผดิ เกย่ี วกบั คอมพวิ เตอร ์ พ.ศ. ๒๕๖๐ แบง่ กำรหลอกใหเ้ หยอื่ โอนเงนิ ซอื้ สนิ คำ้ แตไ่ มส่ ง่ สนิ คำ้ ไป เขำ้ ระบบเครอื ขำ่ ยคอมพวิ เตอรไ์ ปเผยแพรต่ อ่ บคุ คล พฤตกิ รรมไดเ้ ปน็ ๒ ประเภท ไดแ้ ก ่ ประเภททมี่ งุ่ โจมตี ให ้ หรอื สง่ สนิ คำ้ ทดี่ อ้ ยคณุ ภำพหรอื ไมต่ รงกบั ทเ่ี หยอื่ อน่ื ซง่ึ ทำ� ใหบ้ คุ คลอน่ื เขำ้ สรู่ ะบบไดโ้ ดยทเ่ี จำ้ ของระบบ ตอ่ เครอื่ งคอมพวิ เตอร ์ เปน็ กำรกระทำ� ผดิ ทอ่ี ำชญำกร สงั่ ซอ้ื หรอื กำรสง่ อเี มลสแปมซงึ่ เปน็ กำรรบกวนผใู้ ช้ ไมอ่ นญุ ำต รวมถงึ กำรกอ่ กำรรำ้ ยในโลกไซเบอร ์ เปน็ ใช้ควำมรู้ทำงเทคนิคคอมพิวเตอร์ระดับสูง เพรำะ งำนอเี มลเป็นอย่ำงมำก และไมเ่ ปดิ โอกำสให้มกี ำร ควำมพยำยำมของผกู้ อ่ กำรรำ้ ยทำงอนิ เทอรเ์ นต็ ทขี่ ม่ ขู่ เปน็ กำรกระทำ� เพอื่ ขดั ขวำงหรอื เขำ้ ควบคมุ คอมพวิ เตอร์ บอกเลกิ กำรรบั อเี มลดงั กลำ่ ว กำรสรำ้ งเวบ็ ไซตห์ รอื รฐั บำลหรอื องคก์ รตำ่ ง ๆ โดยมวี ตั ถปุ ระสงคท์ ำงกำร ทเ่ี ปน็ เปำ้ หมำย โดยกำรใชไ้ วรสั คอมพวิ เตอร ์ หรอื กำร กำรสง่ อเี มลเพอ่ื หลอกเอำขอ้ มลู สว่ นตวั ของเหยอื่ ไป เมอื ง เชน่ กำรลม้ รฐั บำล หรอื วตั ถปุ ระสงคท์ ำงสงั คม โจมตแี บบปฏเิ สธกำรใหบ้ รกิ ำร ใชป้ ระโยชน์ เชน่ กำรเรยี กรอ้ งใหม้ กี ำรเปลย่ี นแปลงเชงิ อดุ มกำรณ ์ หรอื โครงสรำ้ งทำงสงั คม ประเภทท่ีใช้คอมพิวเตอร์เป็นเครื่องมือในกำร กระทำ� ควำมผดิ โดยผกู้ ระทำ� ควำมผดิ อำจมคี วำมรู้ ประเทศไทยมีกฎหมำยท่ีระบุพฤติกรรมของ พนื้ ฐำนทำงคอมพวิ เตอร ์ แตใ่ ชก้ ลวธิ ที แี่ ยบยลในกำร อำชญำกรรมไซเบอร์ในพระรำชบัญญัติว่ำด้วยกำร หลอกใหเ้ หยอ่ื หลงเชอ่ื เชน่ กำรฉอ้ โกงทำงอนิ เทอรเ์ นต็
๑๔๕ ไวรสั คอมพิ วเตอร ์ ๒๓๖—๒๓๗ (Computer Virus) เกรด็ ความรู ้ โปรแกรมไวรสั คอมพิ วเตอรบ์ างชนิดไม่กอ่ ใหเ้ กิดความเสียหาย แต่สรา้ งความ ราํ คาญแก่ผูใ้ ชง้ าน โดยมีการตงั้ เวลาให ้ ไวรสั ทํางานตามเง่ือนไข เช่น เม่ือถึงวนั ท่ี ท่ีกาํ หนด หรือเม่ือทําการกระจายตวั ไดถ้ ึง ระดบั หน่ึง กจ็ ะหายไปโดยอตั โนมตั ิ ไวรสั เหลา่ นีจ้ ะเรียกว่า บอมบ ์ (Bomb) หรือ ระเบิด ไวรสั คอมพิ วเตอร ์ (Computer virus) หมายถึง โปรแกรมชนิ ด กบั ผทู้ เ่ี ขยี นโปรแกรมกำ� จดั ไวรสั กำรกระทำ� เชน่ น้ี ห น่ึ ง ท่ี มี ค วา ม ส า ม าร ถใ นการ สํ า เ นา ต วั เ อ ง เข า้ ไป ติ ด ต งั ้ ใ นร ะ บ บ เรยี กวำ่ กำรเรยี กคำ่ ไถ ่ แตบ่ ำงครงั้ ผเู้ ขยี นโปรแกรม คอมพิ วเตอรไ์ ด ้ และสามารถระบาดไปยงั คอมพิ วเตอรเ์ คร่ืองอ่ืน ไวรสั กท็ ำ� ไปเพอ่ื ควำมสนกุ สนำน หรอื เพอ่ื ใหเ้ หน็ ซ่งึ เกิดจากการนาํ เอาแผ่นดสิ ก ์ หรอื ยูเอสบีแฟลชไดรฟ์ (USB Flash วำ่ ตนเองมคี วำมสำมำรถ ในกรณกี ำรระบำดของ drive) ท่ีติดไวรสั จากเคร่ืองคอมพิ วเตอรห์ น่ึงไปใชอ้ ีกเคร่ืองหน่ึง ไวรสั คอมพวิ เตอรใ์ นเว็บไซต์หน่วยงำนรำชกำรยัง หรอื อาจระบาดผา่ นการเปิ ดเวบ็ ไซตท์ ่ไี ม่ปลอดภยั ท่สี ง่ มาในอเี มล หรอื ส่งผลเสียต่อควำมม่ันคงทำงกำรเมือง เศรษฐกิจ เวบ็ ไซตท์ ่ีนาํ เสนอเนือ้ หาเชงิ ลามกอนาจาร และภำพลักษณ์ของประเทศ ในต่ำงประเทศ ไวรัสค อ ม พิ ว เ ต อ ร ์ ก ่ อ ใ ห ้ เ กิ ด ค ว ำ ม เ สี ย ห ำ ย จุดประสงค์ของไวรัสแต่ละตัวขึ้นอยู่กับตัว ควำมรเู้ ทำ่ ไมถ่ งึ กำรณข์ องผใู้ ชง้ ำนอนิ เทอรเ์ นต็ เชน่ ท ำ ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ นั บ พั น ล ้ ำ น ด อ ล ล ำ ร ์ ใ น แ ต ่ ล ะ ป ี บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ผู้เขยี นโปรแกรมไวรสั นน้ั เชน่ อำจสรำ้ งไวรสั ให้ สง่ ลงิ กใ์ หผ้ ใู้ ชง้ ำนดำวนโ์ หลดและตดิ ตง้ั โปรแกรม อยำ่ งไรกต็ ำมนกั วจิ ยั ดำ้ นควำมมนั่ คงคอมพวิ เตอร์ ไปท�ำลำยโปรแกรมหรือไฟล์ข้อมูลที่อยู่ในเครื่อง ไวรัสโดยตั้งช่ือเพื่อลวงว่ำเป็นไฟล์เพลง ไฟล์ กำ� ลงั คน้ หำวธิ กี ำรเพอ่ื กำรปอ้ งกนั กำรแพรร่ ะบำด คอมพวิ เตอร ์ แสดงขอ้ ควำมวงิ่ ไปมำบนหนำ้ จอ สง่ ภำพยนตร์ หรือเกมคอมพิวเตอร์ ส่วนใหญ่ผู้ใช้ ของไวรัสท่ีเกิดข้ึนใหม่ได้อย่ำงมีประสิทธิภำพ ผลใหค้ อมพวิ เตอรเ์ ครอื่ งนนั้ ใชก้ ำรไมไ่ ด ้ หรอื เพอื่ ระบบปฏิบัติกำรวินโดวส์มักเป็นเป้ำหมำยของ ลอบเก็บข้อมูลของคอมพิวเตอร์เคร่ืองนั้น เช่น ผเู้ ขยี นโปรแกรมไวรสั กำรติดต้ังซอฟต์แวร์ป้องกันไวรัสจะช่วยให้ ข้อมูลชื่อผู้ใช้งำน รหัสผ่ำน เลขบัตรประจ�ำตัว คอมพวิ เตอรส์ ำมำรถตรวจจบั และกำ� จดั ไวรสั เมอ่ื บตั รประชำชน เลขทบ่ี ญั ชธี นำคำร หมำยเลขบตั ร แรงจงู ใจในกำรสรำ้ งไวรสั ไดแ้ ก ่ ควำมตอ้ งกำร คอมพวิ เตอรด์ ำวนโ์ หลดหรอื เรยี กใชไ้ ฟลป์ ฏบิ ตั กิ ำร เครดติ และขอ้ มลู สว่ นบคุ คลอน่ื ๆ แสวงหำผลก�ำไร กำรลอบเอำข้อมูลส่วนตัวของ ทมี่ นี ำมสกลุ .exe ซง่ึ จะมำในรปู แบบไฟลแ์ นบมำกบั ผู้อ่ืน เม่ือผู้ใช้งำนรู้ตัวว่ำคอมพิวเตอร์ของตนติด อเี มล หรอื ไฟลใ์ นยเู อสบแี ฟลชไดรฟ ์ ทตี่ ดิ มำจำก ผทู้ เ่ี ขยี นโปรแกรมไวรสั คอมพวิ เตอรเ์ ผยแพร่ ไวรสั กต็ อ้ งกำรโปรแกรมกำ� จดั ไวรสั นนั้ โปรแกรมไวรสั คอมพวิ เตอรเ์ ครอ่ื งอน่ื ซง่ึ สำมำรถทำ� ลำยโปรแกรม ไวรสั โดยใชว้ ธิ กี ำรหลอกลวง และฉวยโอกำสจำก กจ็ ะเสนอบรกิ ำรกำ� จดั ไวรสั แตต่ อ้ งเสยี คำ่ ใชจ้ ำ่ ยให้ รวมท้ังไฟล์ข้อมูลเมื่อเสียบเข้ำกับคอมพิวเตอร ์ อย่ำงไรก็ตำม ผู้ใช้คอมพิวเตอร์ต้องอัปเดต ซอฟตแ์ วรป์ อ้ งกนั ไวรสั เปน็ ประจำ� เพอ่ื ใหโ้ ปรแกรม มีข้อมูลเกี่ยวกับไวรัสตัวใหม่ ๆ
๑๔๖ ความเป็ นส่วนตวั ดา้ นขอ้ มูล (Information privacy) ความเป็ นส่ วนตวั ดา้ นขอ้ มู ล (Information ขอ้ มลู เหล่ำน้นั จะต้องใชค้ วำมระมดั ระวังเปน็ อยำ่ งมำก ต้องมกี ำรแจง้ privacy) หมายถึง การปกป้องขอ้ มู ลของ ใหเ้ จ้ำของขอ้ มลู ทรำบถงึ วตั ถปุ ระสงค์ วธิ กี ำร และกระบวนกำรต่ำง ๆ บุคคลไม่ใหถ้ ูกเปิ ดเผย เป็ นสิทธิของบุคคลท่ีจะ โดยละเอยี ด เพรำะหำกดำ� เนนิ กำรไมถ่ กู ตอ้ งจะถอื ว่ำเปน็ กำรกระท�ำ เกบ็ ขอ้ มูลส่วนตวั ไม่ใหเ้ ป็ นท่ีล่วงรูแ้ ก่ผูอ้ ่ืน ดงั ผิดฐำนละเมิดควำมเป็นสว่ นตัวของบคุ คลได ้ นนั ้ จงึ เก่ียวขอ้ งกบั การรวบรวมขอ้ มูลส่วนตวั การจดั เกบ็ การเผยแพร่ และการทําลายหรือ กำรคุ้มครองสิทธิส่วนบุคคลที่ปรำกฏในรัฐธรรมนูญแห่งรำช ลบขอ้ มูลส่วนตวั ของบุคคลดว้ ย ซ่งึ เป็ นสิทธิ อำณำจกั รไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ มำตรำ ๓๒ ควำมวำ่ “สิทธคิ วามเปน ขนั ้ พืน้ ฐานสาํ คญั ในความเป็ นส่วนตวั (Privacy อยูสวนบุคคลจะถูกลวงละเมิดไมได แมวาจะเปนบุคคลสาธารณะ Right) ของประชาชนท่ตี อ้ งไดร้ บั การคมุ ้ ครอง การเปดเผยขอมูลของบุคคลสาธารณะจะกระทําไมได นอกจากนี้ อนั จะทําใหป้ ระชาชนมี ความม่ นั ใจในการทํา กฎหมายวาดวยขอมลู ขาวสารของทางราชการกไ็ ดใหความคมุ ครอง ธุรกรรมทางอเิ ลก็ ทรอนิกส ์ ทงั ้ นีข้ อ้ มูลนนั ้ อาจ กับข อมูลข าวสารส วนบุคคล ที่อยู ในความครอบครองของทาง จะอยู่ในรปู แบบดิจทิ ลั หรอื รปู แบบอ่นื ๆ กไ็ ด ้ ราชการไวเปนกรณีพิเศษ โดยกําหนดใหเปนขอมูลขาวสารท่ีหาม เปดเผย หากไมไดรับความยนิ ยอมจากเจาของขอมูลกอน” ลักษณะของข้อมูลท่ีมักบุคคลต้องกำรให้ได้รับกำรปกปิด ได้แก ่ ขอ้ มลู ดำ้ นสขุ ภำพ ขอ้ มลู ทำงกำรเงนิ ขอ้ มลู เกยี่ วกบั ทอี่ ยอู่ ำศยั รวมถงึ แนวทำงกำรเกบ็ ขอ้ มลู สว่ นบคุ คลระหวำ่ งกำรใชเ้ วบ็ ไซตต์ ำ่ ง ๆ มกั พฤติกรรมกำรท่องเว็บที่ใช้ไฟล์คุกกี้เป็นเครื่องมือในกำรเก็บข้อมูล มีกำรแสดงไว้ตั้งแต่กำรสมัครเป็นสมำชิกกับเว็บไซต์ ดังน้ันผู้ใช้ต้อง เป็นต้น ดังนั้นหำกจะมีกำรรวบรวม จัดเก็บ เผยแพร่ หรือท�ำลำย อ่ำนแนวทำงเกี่ยวกับกำรสื่อสำรควำมเป็นส่วนตัวท่ีเขียนไว้ให้เข้ำใจ และหมั่นเข้ำไปตรวจสอบอย่ำงสม่�ำเสมอ เพรำะเว็บไซต์มักมีกำร เปลี่ยนแนวทำงโดยไม่ได้แจ้งให้ทรำบล่วงหน้ำซ่ึงบำงครั้งอำจจะท�ำให้ ผูใ้ ช้เสยี ประโยชนไ์ ด้
๑๔๗ ระบบปฏบิ ตั ิการบน ใน พ.ศ. ๒๕๔๖ ระบบปฏิบัติกำรบนอุปกรณ์ ๒๓๑๘๔—-๒๑๓๕ ๙ อปุ กรณส์ ่ือสารเคล่อื นท่ี เคลอ่ื นที่ของไมโครซอฟทท์ ่เี จำะตลำดองคก์ รและ บรษิ ทั เปน็ ทน่ี ยิ มมำกใน พ.ศ. ๒๕๕๐ และถกู นำ� ไปใชใ้ นอปุ กรณเ์ คลอื่ นทอี่ ยำ่ งแพรห่ ลำย และลด ควำมนยิ มลง หลงั จำกมกี ำรเปดิ ตวั ของระบบปฏบิ ตั ิ กำรไอโอเอสและแอนดรอยด์ ระบบปฏิบตั ิการ (Operating System) หรือโอเอส (OS) หมายถงึ ไมโครซอฟทเ์ รมิ่ เขำ้ สตู่ ลำดอปุ กรณอ์ ยำ่ งชดั เจน ชุดคําส่งั ท่ีทาํ หนา้ ท่ีควบคุมการทํางานของเคร่ืองคอมพิ วเตอรแ์ ละ ในระบบปฏบิ ตั กิ ำรวนิ โดวส ์ ๘ (Windows 8) ทอ่ี อก อปุ กรณต์ ่อพ่ วงต่าง ๆ มำพรอ้ มกบั อปุ กรณ ์ ไมโครซอฟทเ์ ซอรเ์ ฟสอำรท์ ี (Microsoft Surface RT) ไมโครซอฟทเ์ ซอรเ์ ฟสโปร และยังท�ำหน้ำที่เป็นตัวกลำงระหว่ำงผู้ใช้กับ ไอโอเอส (iOS) ไอโฟนโอเอส ของบริษัท (Microsoft Surface Pro) และโนเกยี โฟน (Nokia บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร เครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นโปรแกรมประเภท แอปเปิล พัฒนำขึ้นเพ่ือใช้บนอุปรณ์ไอโฟน Phone) ในระบบปฏิบัติกำรวินโดวส์ ๘ มีกำร ซอฟตแ์ วรร์ ะบบ (System Software) มหี นำ้ ทหี่ ลกั (iPhone) แตใ่ นปจั จบุ นั เรยี กวำ่ ไอโอเอส (iOS) เปล่ียนสถำปัตยกรรมข้ำงในมำกข้ึนเพ่ือรองรับ คือ กำรจัดสรรทรัพยำกรในเคร่ืองคอมพิวเตอร์ และน�ำมำใช้ในอุปกรณ์หลำยอย่ำงของแอปเปิล อปุ กรณเ์ คลอ่ื นทมี่ ำกขนึ้ ซงึ่ ไดร้ บั ควำมนยิ มอยำ่ ง กำรใหค้ วำมชว่ ยเหลอื กบั โปรแกรมประยกุ ตใ์ นกำร ไดแ้ ก ่ ไอโฟน (iPhone) ไอแพด (iPad) ไอแพดโปร มำก และถอื วำ่ ไดเ้ รยี กควำมเชอ่ื มนั่ และมสี ญั ญำณ รบั สง่ ขอ้ มลู กบั ฮำรด์ แวร ์ เชน่ กำรสง่ ขอ้ มลู ภำพไป (iPad Pro) และไอทชั (iTouch) แตแ่ อปเปลิ วอช ที่ดีออกมำจำกค่ำยไมโครซอฟท์ และใน พ.ศ. ออกทหี่ นำ้ จอ กำรสง่ ขอ้ มลู ไปจดั เกบ็ ทฮ่ี ำรด์ ดสิ ก์ (Apple Watch) ใชว้ อชโอเอส (WatchOS) เป็น ๒๕๕๘ ไมโครซอฟทไ์ ดเ้ ปดิ ตวั วนิ โดวส ์ ๑๐ ซงึ่ กำรรับส่งข้อมูลในระบบเครือข่ำยคอมพิวเตอร ์ ร ะ บ บ ป ฏิ บั ติ ก ำ ร บ น อุ ป ก ร ณ ์ เ ค ลื่ อ น ท่ี เ ฉ พ ำ ะ เปน็ ระบบปฏบิ ตั กิ ำร เพอื่ รวมประสบกำรณก์ ำรใช้ หรอื กำรสง่ สญั ญำณเสยี งไปออกทล่ี ำ� โพง ระบบที่ สำ� หรบั นำฬกิ ำ ซง่ึ จะแตกตำ่ งจำกระบบปฏบิ ตั กิ ำร อปุ กรณท์ งั้ หมดของไมโครซอฟทเ์ ขำ้ ดว้ ยกนั ตงั้ แต่ เปน็ ทน่ี ยิ มเปน็ อยำ่ งสงู ในปจั จบุ นั ไดแ้ ก ่ แอนดรอยด ์ อื่ น ท่ี ใ ช ้ ร ะ บ บ เ ดี ย ว กั น ใ น ทุ ก อุปกรณ์ ระบบ เดสก์ท็อป แล็ปทอ็ ป แท็บเลต็ โมไบล์ นำฬิกำ (Android) ไอโอเอส (iOS) และวนิ โดวสโ์ มไบล ์ ปฏบิ ตั กิ ำรไอโอเอสถกู พฒั นำปรบั ปรงุ มำจำกฐำน เอกซบ์ อกซ ์ (Xbox) และอปุ กรณอ์ นิ เทอรเ์ นต็ เปน็ (Windows Mobile) ของแมคโอเอส และเป็นระบบปฏิบัติกำรบน ทกุ สรรพสงิ่ อปุ กรณเ์ คลอ่ื นทแี่ บบปดิ เนอ่ื งจำกทกุ ระบบปฏบิ ตั ิ ร ะ บ บ ป ฏิ บ ัติ ก า ร แ อ น ด ร อ ย ด ์ กำรของแอปเปลิ ถกู พัฒนำมำในแนวทำงเดยี วกัน ระบบปฏบิ ตั กิ ำรวนิ โดวส ์ ๑๐ นอกจำกจะชว่ ย (Android OS) ทำ� ใหใ้ นปจั จบุ นั กำรเชอ่ื มตอ่ และกำรใชง้ ำนระหวำ่ ง เปดิ ตลำดใหมข่ องอปุ กรณเ์ คลอ่ื นทใ่ี หไ้ มโครซอฟท์ ระบบปฏบิ ตั กิ ำรแอนดรอยดเ์ ปน็ ระบบปฏบิ ตั กิ ำร อุปกรณ์มีควำมสะดวก คล่องตัว และเสถียร แล้ว เน่ืองจำกเป็นระบบปฏิบัติกำรท่ีเปิดให้ แบบโอเพ่นซอร์สและไมม่ คี ำ่ บริกำร ทมี่ ีทง้ั ระบบ มำกกวำ่ ระบบปฏบิ ตั กิ ำรอนื่ อปุ กรณฮ์ ำรด์ แวรข์ องบรษิ ทั อน่ื สำมำรถนำ� ไปใชไ้ ด ้ ปฏบิ ตั กิ ำร ตวั เชอ่ื มโยงกบั อปุ กรณแ์ ละโปรแกรม รวมถงึ ประสบกำรณท์ ผ่ี ใู้ ขง้ ำนยงั คนุ้ เคยกบั ระบบ ตำ่ ง ๆ ใหท้ ำ� งำนรว่ มกนั ไดส้ ะดวก และมแี อxลเิ คชนั ไมโครซอฟทว์ ินโดวส ์ (Microsoft ปฏิบัติกำรวินโดวส์บนอุปกรณ์แล็ปท็อป หรือ ทจี่ ำ� เปน็ สำ� หรบั อปุ กรณเ์ คลอ่ื นท ่ี เชน่ สมำรต์ โฟน Windows) ฐำนลกู คำ้ ไมโครซอฟทอ์ อฟฟศิ กถ็ อื เปน็ จดุ เชอ่ื ม แท็บเล็ต สมำร์ตวอช (Smart Watch) และ โยงและดึงดูดให้ผู้คนหันมำให้ควำมสนใจใช้งำน อปุ กรณอ์ นิ เทอรเ์ นต็ เปน็ ทกุ สรรพสงิ่ ตำ่ ง ๆ ระบบ ร ะ บ บ ป ฏิ บั ติ ก ำ ร บ น อุ ป ก ร ณ ์ เ ค ล่ื อ น ท่ี ข อ ง วนิ โดวส ์ ๑๐ มำกขนึ้ และสอดรบั กบั กำรพฒั นำ ปฏิบัติกำรแอนดรอยด์พัฒนำออกมำในแต่ละ ไมโครซอฟท ์ เรมิ่ ในชว่ ง พ.ศ. ๒๕๓๙ ภำยใตช้ อ่ื แอปพลเิ คชนั ตำ่ ง ๆ ทสี่ ำมำรถเชอ่ื มตอ่ กบั ระบบ รนุ่ ภำยใตช้ อ่ื ขนมหวำน เชน่ คพั เคก้ โดนทั เอแคลร ์ Windows CE ตอ่ มำใน พ.ศ. ๒๕๔๓ ไมโครซอฟท์ คลำวน์ดของไมโครซอฟท์อัซชัวร์ได้อย่ำงคุ้นเคย จิงเจอร์เบรด ฮนั นโ่ี คม ไอศกรีม แซนดว์ ิช ไดพ้ ฒั นำ Pocket PC ๒๐๐๐ ออกมำใชก้ บั อปุ กรณ์ ท� ำ ใ ห ้ ร ะ บ บ นิ เ ว ศ ข อ ง ไ ม โ ค ร ซ อ ฟ ท ์ มี ค ว ำ ม pocketPC และเปลย่ี นชอ่ื เปน็ Windows Mobile แขง็ แกรง่ ขน้ึ และถอื เปน็ กำรเปลยี่ นผำ่ นสตู่ ลำดยคุ ใหมไ่ ดอ้ ยำ่ งทนั กำรและนำ่ สนใจ นอกจำกนย้ี งั มรี ะบบอน่ื ๆ ทใ่ี ชใ้ นโทรศพั ท์ เคลอ่ื นทอี่ กี มำกกมำย เชน่ บำดำ (Bada) แบลค็ เบอรร์ ี่ โอเอส (BlackBerry OS) มโี กโอเอส (Meego OS) ปำลม์ โอเอส (Palm OS) ซมิ เบยี นโอเอส (Symbian OS) เวบ็ โอเอส (Web OS) และอบู นั ตทู ชั (Ubuntu Touch)
๑๔๘ อนิ เทอรเ์ นต็ ในทกุ สรรพส่งิ (Internet of Things: IoT) จากตัวอย่างข้างต้น ช่วยให้เห็นภาพระหว่าง “Thing” ซึ่งคือ “รถยนต์” ถูกตรวจจับโดยระบบ เซน็ เซอรท์ ส่ี ง่ สญั ญาณไปสเู่ ครือ่ งแม่ขา่ ยผา่ นระบบ เครอื ขา่ ย ซงึ่ อาจเปน็ “เครอื ขา่ ยภายใน (Intranet)” “เครือภายภายนอกที่เป็นระบบปิด (Extranet)” หรือ “เครือข่ายอินเทอร์เน็ตที่เป็นระบบเปิด (Internet)” มากกว่าน้ันอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับ อิ น เ ท อ ร ์ เ น็ ต ยั ง เ อื้ อ อ� า น ว ย ต ่ อ ก า ร ท� า ง า น ด ้ า น สาธารณสุข เนื่องจากแพทย์สามารถตรวจสอบ อาการเบอื้ งตน้ ผา่ นระบบเซน็ เซอรท์ ตี่ ดิ ตง้ั ไวใ้ นบา้ น ในอนาคตอีก ๕ ปีข้างหน้า อุปกรณท์ ่ีเก่ียวขอ้ ง กับการใช้ชีวิตประจ�าวันจะถูกเชื่อมต่อกับระบบ อินเทอร์เน็ตเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากเซ็นเซอร์ของ อุปกรณ์ท่ีติดต้ังในอุปกรณ์จะมีราคาถูกลงไม่น้อย กว่าร้อยละ ๘๐-๙๐ จากราคาในปจั จบุ ัน และจะมี การเชื่อมต่อระหว่างสิ่งของในหน่วยงานหน่ึงกับ สิ่งของในอีกหน่วยงานหนึ่ง หรือเป็นการเช่ือมต่อ ระหว่างหน่วยงาน เป็นตน้ อินเทอรเ์ น็ตในสรรพส่ิง (Internet of Things: IoT) หมายถงึ เครอื ขา่ ย ข้อควรระวังในการใช้อุปกรณ์ท่ีเกี่ยวข้องกับ อนิ เทอรเ์ นต็ ท่เี ชอ่ื มตอ่ กบั อปุ กรณ ์ เชน่ โทรศพั ทเ์ คลอ่ื นท่ี รถยนต ์ ตเู ้ ยน็ อินเทอร์เน็ต ได้แก่ ผู้ใช้งานต้องพึ่งพาสัญญาณ หรอื โทรทศั น ์ เขา้ ไวด้ ว้ ยกนั ผใู ้ ชง้ านสามารถควบคมุ อปุ กรณต์ า่ ง ๆ ทงั ้ อินเทอร์เน็ต หากผู้ใช้งานอยู่ในสถานที่ท่ีไม่มี จากภายในบา้ นและจากท่ีทาํงานได ้เช่น การควบคุมอณุ หภูมิภายในบา้ น สญั ญาณอนิ เทอรเ์ น็ตอาจเกิดปัญหาตา่ ง ๆ ตามมา การเปิ ดปิ ดไฟ การสตารต์ รถยนต ์ การใชเ้ คร่ืองมือทางการเกษตร เช่น ไม่สามารถสั่งงานอุปกรณ์ได้ ไม่สามารถท�า ไปจนถงึ การสง่ ั ใหเ้ คร่อื งทาํกาแฟเร่มิ ตม้ กาแฟ เป็ นตน้ ธุรกรรมทางการเงนิ ได ้ แนวคิดอินเทอร์เน็ตในทกุ สรรพสิง่ คิดค้นโดย ถูกตรวจจับโดยระบบเซ็นเซอร์ (Sensor) ของ การรักษาความปลอดภัยของขอ้ มลู เนื่องจาก เควนิ แอชตนั (Kevin Ashton) ใน ค.ศ. ๑๙๙๙ หน่วยงานมารวบรวมไว้ในเคร่ืองแม่ข่าย (Server) อปุ กรณถ์ กู เชอ่ื มโยงกนั ดว้ ยเครอื ขา่ ยเดยี วกนั ทา� ให้ ซ่ึงเริ่มต้นจากโครงการ “Auto-ID Center” ใน ผา่ นเครือขา่ ยอนิ เทอร์เน็ต เช่น อาคารจอดรถของ ข้อมลู สว่ นตัว เชน่ รหัสผา่ นอเี มล รหสั บตั รเครดติ มหาวิทยาลัย Massachusetts Institute of หา้ งสรรพสนิ คา้ ใหญ ่ หรอื อาคารจอดรถของรถไฟฟา้ รหสั การใชแ้ อปพลเิ คชนั ธนาคาร หรอื รหสั เขา้ ใชง้ าน Technology หรือ MIT เกย่ี วขอ้ งกบั น�าเทคโนโลยี บที ีเอส ซง่ึ อาคารจอดรถเหล่านี้จะมรี ะบบเซน็ เซอร์ สมาร์ตโฟนหรืออุปกรณอ์ ิเล็กทรอนกิ ส์อนื่ ๆ เสย่ี ง คลนื่ วทิ ยมุ าใชใ้ นการสอ่ื สารแบบไรส้ าย หรอื ทเี่ รยี ก ไวต้ รวจสอบจา� นวนรถทจี่ อดในอาคาร โดยเซ็นเซอร์ ตอ่ การโจรกรรมขอ้ มลู โดยผบู้ กุ รกุ ระบบคอมพวิ เตอร ์ วา่ Radio Frequency Identification (RFID) จะส่งสัญญาณว่าพ้ืนท่ีตรงนั้นมีรถจอดอยู่หรือไม่ (Hacker) ท�าให้ผู้บริหารจัดการอาคารสามารถตรวจสอบ หนว่ ยงานภาครฐั และเอกชนสามารถนา� แนวคดิ ไดว้ า่ มีพืน้ ทตี่ รงไหนทยี่ ังสามารถจอดรถได้ ส่งผล ความผิดพลาดท่ีเกิดจากการประมวลผล การ อนิ เทอรเ์ นต็ ในทกุ สรรพสงิ่ มาชว่ ยในการบรหิ ารจดั การ ใหผ้ ทู้ เ่ี ขา้ มาใชพ้ นื้ ทจี่ อดรถไมต่ อ้ งเสยี เวลาขบั รถวน เขยี นโปรแกรมท่ีไม่รัดกุม หรอื ในกรณีท่มี อี ุปกรณ์ สินทรัพย์ การค�านวณ หรือประมาณปริมาณการ ไปมา ตั ว ใ ด ตั ว ห น่ึ ง ป ร ะ ม ว ล ผ ล ผิ ด พ ล า ด ก็ จ ะ ส ่ ง ผ ล ใ ห ้ ท�างาน ตลอดจนการพัฒนาส่งิ ใหม่ โดยใช้ข้อมลู ท่ี อุปกรณ์อื่นที่เช่ือมต่อกันประมวลผลผิดพลาดตาม ไปด้วย
๑๔๙ Over-the-Top: OTT ๒๔๐—๒๔๑ การให้บริการเน็ตฟลิกซ์ (Netflix) และฮูลู (Hulu) ซ่ึงเป็นบริการแพร่ภาพภาพยนตร์และ รายการทวี ผี า่ นอนิ เทอรเ์ นต็ โดยทผี่ ใู้ ชบ้ รกิ ารหรอื ผชู้ มไมต่ อ้ งตดิ ตงั้ เสาอากาศ หรอื จานดาวเทยี มเพม่ิ เตมิ และผปู้ ระกอบการไมต่ อ้ งเสยี คา่ ใชจ้ า่ ยในการ สง่ สญั ญาณโทรทศั นเ์ หมอื นผปู้ ระกอบการทวี แี บบ ดงั้ เดมิ (Traditional TV) ผู้ให้บริการโอทีทีไม่จ�าเป็นต้องเป็นเจ้าของ โครงขา่ ย ทา� ใหแ้ อปพลเิ คชนั เชน่ ไลน ์ (Line) วอตสแ์ อปป ์ (WhatsApp) และสไกป ์ (Skype) สามารถเปดิ ใหบ้ รกิ ารไดพ้ รอ้ มกนั ในหลายประเทศ จนมผี ใู้ ชง้ านหลายรอ้ ยลา้ นคนในเวลาอนั รวดเรว็ บริการโอทีทีท�าให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของ หว่ งโซอ่ ปุ ทานในอตุ สาหกรรมโทรคมนาคม จาก เดมิ ทผี่ ใู้ หบ้ รกิ ารโทรคมนาคมเปน็ ผผู้ กู ขาดการให้ บริการ ทั้งการให้บริการประเภทเสียงหรือวิดีโอ และการส่งข้อความสั้น (SMS) แต่ในปัจจุบัน ผู้บริโภคมีทางเลือก เป็นการใช้แอปพลิเคชัน ประเภทโอทีทีส�าหรับบริการส่ือสาร ท�าให้ผู้ให้ บรกิ ารโทรคมนาคมถกู เปลย่ี นบทบาทมาสกู่ ารให้ บรกิ าร ขอ้ มลู ในรปู แบบของ 3G หรอื 4G มากขน้ึ O ve r -T h e -To p ( O T T ) คื อ แ อ ป พ ลิ เ ค ช นั ห รื อ บ ริ ก า ร ใ ด ๆ ท่ี การใหบ้ รกิ ารโอทที จี ะสง่ ผลกระทบตอ่ รายได้ ดาํเนินการผ่านเครอื ข่ายอนิ เทอรเ์ น็ต หรอื เครอื ข่ายโทรคมนาคมทงั ้ ของผปู้ ระกอบการโทรคมนาคมทวั่ โลก เชน่ คา่ ใช้ แ บ บ ป ร ะ จํา ท่ี แ ล ะ เ ค ล่ือ น ท่ี โ ด ย ใ ห บ้ ริ การ ด า้ นการ ท า ง เ สี ย ง แ ล ะ บรกิ ารในการสง่ ขอ้ ความสน้ั หรอื เอสเอม็ เอสลดลง ภาพ กา ร แ พ ร่ ภาพ แ ล ะ เ สี ย ง ( B ro a d c a s t i n g ) ห รื อ ส่ื อ ส งั ค ม (SMS) รายไดข้ องการสอื่ สารประเภทเสยี งลดลง ออนไลนต์ ่าง ๆ แตก่ ารรบั สง่ ขอ้ มลู (Data traffic) จะเพม่ิ ขน้ึ อยา่ ง มาก การบรกิ ารแบบ Over-the-Top (OTT) มกี าร ตั ว อ ย ่ า ง บ ริ ก า ร โ อ ที ที เ ช ่ น ก า ร ใ ห ้ บ ริ ก า ร บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่สือสาร เตบิ โตอยา่ งตอ่ เนอื่ ง และมผี ใู้ ชง้ านจา� นวนมากใน แอปพลิเคชันไลน์ (Line) ท�าให้ผู้ใช้โทรศัพท์ที่ ในชว่ งระหวา่ ง ค.ศ. ๒๐๑๓-๒๐๑๘ คาดวา่ ปจั จบุ นั ซงึ่ ถอื เปน็ สว่ นหนงึ่ ของการใหบ้ รกิ ารที่ เ ชื่ อ ม ต ่ อ กั บ อิ น เ ท อ ร ์ เ น็ ต ห รื อ ส ม า ร ์ ต โ ฟ น mobile data traffic จะเพมิ่ สงู ขนึ้ รอ้ ยละ ๖๑ ตอ่ เกดิ จากการหลอมรวมสอ่ื โดยทผี่ บู้ รโิ ภคไมจ่ า� เปน็ สามารถรับส่งข้อความ สนทนาด้วยเสียงคล้าย ป ี ซง่ึ คาดวา่ ปรมิ าณขอ้ มลู จะเตบิ โตขนึ้ จาก ๑.๕ ตอ้ งตดิ ตงั้ อปุ กรณเ์ พม่ิ เตมิ และผใู้ หบ้ รกิ ารไมต่ อ้ ง การโทรศัพท์ ในอดีตผู้ใช้บริการต้องเสียค่าใช้ เอกซะไบต ์ (exabytes ลา้ นลา้ นลา้ นไบต)์ เปน็ ลงทุนโครงข่ายเอง ท�าให้มีจุดเด่นท้ังด้านราคาท่ี จ่ายเป็นจ�านวนมากในการใช้โทรศัพท์ทางไกล ๑๕.๙ เอกซะไบตต์ อ่ เดอื น ณ สน้ิ ค.ศ. ๒๐๑๘ ประชาชนทว่ั ไปเขา้ ถงึ ได ้ และความสะดวกสบาย ระหว่างประเทศในการติดต่อส่ือสาร แต่เม่ือมี ซึ่ง Mobile video traffic จะเพิ่มข้ึนจาก ๖๓๓ ในการใชบ้ รกิ าร ทา� ใหบ้ รกิ ารดงั กลา่ วไดร้ บั ความ แอปพลิเคชันประเภทน้ีเกิดข้ึน ผู้ใช้บริการจะ เพตะไบต์ (PB: Petabyte พนั ลา้ นลา้ นไบต)์ เปน็ นยิ มอยา่ งรวดเรว็ โดยโอทที ถี อื เปน็ นวตั กรรมทม่ี ี เสียค่าใช้จ่ายเฉพาะค่าบริการข้อมูล (Data) ๙,๑๐๓ เพตะไบตต์ อ่ เดอื น ดว้ ยอตั ราการเตบิ โต อทิ ธพิ ลตอ่ การกา� หนดกลยทุ ธข์ องผปู้ ระกอบธรุ กจิ ผา่ นเครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ ความเรว็ สงู หรอื Wi-Fi โดยเฉลยี่ (CAGR) รอ้ ยละ ๗๐ ตอ่ ป ี ทา� ใหผ้ ู้ และผู้ประกอบกิจการด้านเครือข่ายการสื่อสาร ประกอบการโทรคมนาคมต้องมีการลงทุนอย่าง มากเพ่ือรักษาเสถยี รภาพของเครอื ขา่ ย
๑๕๐ ขอ้ มูลขนาดใหญ่ (Big data)
150 ภาพท่ี ๑ ๒๔๒—๒๔๓ ขอ้ มูลขนาดใหญ่ (Big data) คือ ชุดขอ้ มูลท่ี BIG บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร มีขนาดใหญ่ มีแหล่งท่ีมาท่ีหลากหลาย เป็ น DATA ขอ้ มูลแบบท่ีมีโครงสรา้ งและมีความซบั ซอ้ น มาก ซ่งึ ซอฟตแ์ วรห์ รือแอปพลิเคชนั ในการ เกรด็ ความรู ้ ป ร ะ ม ว ล ผ ลข อ้ มู ล แ บ บ ด งั ้ เ ดิ ม ไ ม่ ส า ม าร ถ ๑ เพตะไบต ์ (Petabyte) เท่ากบั จดั การกบั ขอ้ มูลเหล่านี ไ้ ด ้ ความยากในการ ๑,๐๒๔ เทระไบต ์ ( Te r a b y t e s ) จ ดั กา ร ข อ ง ข อ้ มู ล ข นา ด ใ ห ญ่ ไ ด แ้ ก่ กา ร รวบรวม การจดั เกบ็ การวิเคราะห ์ การคน้ หา สำมำรถเกบ็ ขอ้ มลู เขำ้ ในฐำนขอ้ มลู ทมี่ ขี นำดมำกกวำ่ ๒.๕ เพตะไบต์ การแบ่งปัน การถา่ ยโอน การปรบั ปรงุ ขอ้ มูล ทำ� ใหบ้ รษิ ทั สำมำรถรวบรวมขอ้ มลู ทหี่ ลำกหลำยของลกู คำ้ อยำ่ งเชน่ ใหม้ ีความทนั สมยั และสิทธิส่วนบุคคลของ ข้อมูลกำรส่ังซื้อในอดีตข้อมูลเก่ียวกับต�ำแหน่งของผู้ใช้โทรศัพท์ ขอ้ มูล เป็ นตน้ เคลอ่ื นท ่ี (Mobile phone location) ขอ้ มลู สนิ คำ้ ในคลงั กำรสนทนำ บนสือ่ สังคมออนไลน์ และข้อมูลอ่นื ๆ เช่น สภำพอำกำศ บรษิ ัท แนวคิดพื้นฐำนของข้อมูลขนำดใหญ่คือ ทุกสิ่งทุกอย่ำงท่ี ดำ้ นโทรคมนำคมรำยใหญห่ ลำยแห่ง วิเครำะหค์ วำมพึงพอใจลูกค้ำ สำมำรถเชือ่ มโยงกนั ในรูปแบบข้อมลู ดจิ ิทลั มำกขึ้น ท�ำให้สำมำรถ สำมำรถแยกประเภทลูกค้ำและวิเครำะหเ์ พื่อดำ� เนนิ กำรป้องกนั ไม่ น�ำมำวิเครำะหเ์ พ่อื ใหเ้ กดิ ควำมเป็นอัจฉริยะ ใหล้ ูกค้ำเปลยี่ นไปใช้บริกำรเครอื ขำ่ ยของผู้ประกอบกำรรำยอ่นื ข้อมูลขนำดใหญ่เติบโตขึ้นอย่ำงรวดเร็ว ส่วนหน่ึงเน่ืองจำก ข้อมูลเหล่ำน้ีถูกรวบรวมโดยอุปกรณ์อินเทอร์เน็ตเป็นทุกสรรพสิ่ง (Internet of Things: IoT) อยำ่ งเช่น อปุ กรณเ์ คลื่อนท ี่ เซ็นเซอร ์ กล้อง หรืออำร์เอฟไอดี (RFID) โดยมกี ำรคำดกำรณ์วำ่ เทคโนโลยี ด้ำนกำรเกบ็ ขอ้ มลู จะมคี วำมจเุ พิม่ ข้นึ ประมำณ ๒ เทำ่ ในทกุ ๆ ๔๐ เดือน นบั ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๓๒-๒๕๕๕ มีกำรสร้ำงข้อมลู ๒.๕ เอกซะไบต์ ๑ เอกซะไบต์ (exabyte) มขี นำด ๑ ล้ำนล้ำนล้ำนไบต ์ ในแต่ละวัน และจำกรำยงำนกำรคำดกำรณข์ องอินเตอร์เนชัน่ แนล ดำตำ้ คอรป์ อเรชน่ั (International Data Corporation: IDC) พบวำ่ ปริมำณข้อมูลท่ัวโลกจะเพ่ิมขึ้นอย่ำงมำก จำก ๔.๔ เซตตะไบต ์ (๑ เซตตะไบต์ (zettabytes) ๑ พันล้ำนล้ำนล้ำนไบต)์ เป็น ๔๔ เซตตะไบต์ และในช่วงระหว่ำง พ.ศ. ๒๕๕๖-๒๕๖๓ คำดกำรณว์ ่ำ จะมีขอ้ มลู มำกถงึ ๑๖๓ เซตตะไบต ์ ใน พ.ศ. ๒๕๖๘ บริษัทใหญ่หลำยบริษัท เช่น อะเมซอน (Amazon) กูเกิล (Google) วอลมำรต์ (Walmart) และเฟซบกุ๊ (Facebook) นำ� ขอ้ มลู ขนำดใหญ่ (Big data) มำใช้ ตัวอย่ำงเช่น วอลมำร์ตสำมำรถ จดั กำรธรุ กรรมจำกลกู คำ้ มำกกวำ่ ลำ้ นรำยกำรในแตล่ ะชวั่ โมง และ
๑๕๑ บลอ็ กเชน (Blockchain) บลอ็ กเชน (Blockchain) คือ เทคโนโลยีท่ีเปล่ียนวิธีการทาํ ประวัติกำรท�ำธุรกรรมจะไม่ถูกเก็บไว้ในฐำน ธุรกรรมทุกชนิ ด และเป็ นแพลตฟอรม์ ในการทําธุรกรรม ข้อมูลส่วนกลำงอีกต่อไป แต่จะแจกจ่ำยไปยัง โดยตรงระหวา่ งผูใ้ ชง้ านหรอื เพี ยรท์ ูเพี ยร ์ (Peer-to-peer) คอมพวิ เตอรใ์ นเครอื ขำ่ ยทงั้ หมด แอปพลเิ คชนั แรก ท่ีมีการบนั ทึกขอ้ มูลรายการธุรกรรมทงั ้ หมดแบบกระจาย ท่ีเก่ียวข้องกับบล็อกเชนคือ บิทคอยน์ (Bitcoin) ศู นย ์ (Decentralized) ผูม้ ี ส่ วนร่วมในเครือข่ายทุกคน ซึ่งเป็นสกุลเงินดิจิทัล (Cryptocurrency) สามารถทําธุ รกรรมประเภทนี ก้ บั สมาชิ กในเครือข่ ายได ้ โดยตรง ไม่ตอ้ งอาศยั ตวั กลาง ซ่งึ บลอ็ กเชนไดพ้ ฒั นาเป็ น กำรพัฒนำแอปพลิเคชัน Blockchain สำมำรถ ครงั ้ แรกในภาคการเงินเพ่ื อใชเ้ ป็ นเทคโนโลยีแพลตฟอรม์ แบ่งออกเป็น ๓ ช่วงใหญ่ ๆ ตำมขั้นตอนของกำร ของระบบเงนิ ดิจทิ ลั (Cryptocurrency) พัฒนำ ได้แก ่
๒๔๔—๒๔๕ ภาพท่ี ๑ ขนั้ ตอนการทาํ ธุรกรรมแบบบลอ็ กเชน ควำมเป็นอิสระในรูปแบบธุรกรรมอัตโนมัติ จึง บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ทำ� ใหบ้ ลอ็ กเชน ๓.๐ สำมำรถขบั เคลอื่ นองคก์ ร บลอ็ กเชน ๑.๐ หรอื กำรพฒั นำในระยะท ่ี ๑.๐ ดจิ ทิ ลั เตม็ รปู แบบทไ่ี มจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งมพี นกั งำนในกำร เช่น บิทคอยน์ ซ่ึงสำมำรถใช้แทนสกุลเงินจริงได ้ ชว่ ยทำ� ธรุ กรรมเลยในอนำคต เชน่ ยโู ร หรือดอลลำร ์ และในปจั จุบนั บทิ คอยน์ ถูกน�ำมำใช้บนแอปพลิเคชันของบล็อกเชน และ คุณสมบตั ิท่ีโดดเด่นของบลอ็ กเชน เปน็ ท่ีรูจ้ ักกนั ดที ีส่ ุดของคนทั่วไป และก�ำลงั จะถูก ความปลอดภยั น�ำมำใช้มำกข้ึน บลอ็ กเชน ๒.๐ คือ กำรใช้รูปแบบ Smart กำรทำ� ธรุ กรรมผำ่ นบลอ็ กเชนในแตล่ ะครง้ั นนั้ contract หมำยถึง กระบวนกำรทำงดิจิทัลท่ี จะไดร้ บั กำรอนมุ ตั วิ ำ่ เปน็ ธรุ กรรมทถ่ี กู ตอ้ งกต็ อ่ เมอื่ ก�ำหนดขั้นตอนกำรท�ำธุรกรรมโดยอัตโนมัติไว้ สมำชิกในเครือข่ำยส่วนใหญ่เห็นด้วยว่ำข้อมูล ล่วงหน้ำ โดยไม่ต้องอำศัยตัวกลำง โดยคู่สัญญำ กำรท�ำธุรกรรมนั้นถูกต้อง ท�ำให้กำรเจำะข้อมูล ทงั้ สองฝำ่ ยจะมกี ำรตกลงกนั กอ่ นหนำ้ นถ้ี งึ ขนั้ ตอน หรือกำรเปลี่ยนแปลงข้อมูลนั้นท�ำได้ยำกมำก กลไกในกำรท�ำรำยกำรธุรกรรมดังกล่ำว ซึ่งกำร เพรำะหำกต้องกำรท�ำเจำะหรือโจรกรรมข้อมูล พฒั นำนส้ี ง่ ผลกระทบตอ่ รปู แบบธรุ กจิ แบบดงั้ เดมิ จ ะ ต ้ อ ง เ จ ำ ะ ไ ป ยั ง ร ะ บ บ ข ้ อ มู ล ข อ ง ทุ ก อุ ป ก ร ณ ์ ของธนำคำร ส่อื สำรของสมำชิกทกุ เครอ่ื ง บลอ็ กเชน ๓.๐ คือ กำรพัฒนำแนวคิดเกย่ี ว กบั Smart contract เพอ่ื สรำ้ งกระบวนกำรแบบ ๑. ชาํ ระเงนิ ไดท้ นั ท ี เม่ือมีกำรโอนเงิน กระจำยศนู ยท์ เี่ ปน็ อสิ ระ ตอ้ งมกี ำรกำ� หนดกฎกำร ผู ้ รั บ โ อ น จ ะ ไ ด ้ รั บ ทั น ที ใ น เ ว ล ำ เ พี ย ง ไ ม ่ ก่ี วิ น ำ ท ี ทำ� ธรุ กรรมของกลมุ่ กนั เองและดำ� เนนิ กำรดว้ ย ไม่ว่ำจะโอนจำกส่วนไหนของโลกก็ตำม ภาพท่ี ๒ ลกั ษณะการทาํ ธุรกรรมแบบดงั้ เดิมและแบบลอ็ กเชน ๒. การ กู ย้ ื ม เงิน แ บ บ ค นต่ อ ค น (P2P lending) ผู้กู้สำมำรถท�ำธุรกรรม ทำงกำรเงินกับผู้ให้กู้ได้โดยตรง ไม่ต้องมีกำรท�ำ เอกสำรต่ำง ๆ ผ่ำนตัวกลำงอย่ำงธนำคำรหรือ ส ถ ำ บั น ก ำ ร เ งิ น ต ่ ำ ง ๆ แ ต ่ ด� ำ เ นิ น ก ำ ร ผ ่ ำ น แ อ ป พ ลิ เ ค ชั น หรือแม้แต่ส่ือสังคมออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ก หรือทวิตเตอร์ ๓ . ก า ร โ อ น เ งิ น ไ ป ย ัง ต่ า ง ป ร ะ เ ท ศ ( R e m i t t a n c e s ) ผู้ใช้ โทรศัพทเ์ คลอื่ นทส่ี ำมำรถโอนเงินไปยังผู้รับโอน ได้โดยตรงโดยไม่ต้องผ่ำนตวั กลำง ไมต่ อ้ งมกี ำร จำ่ ยค่ำธรรมเนยี มในกำรท�ำธุรกรรรมดังกล่ำว
๑๕๒ ดิจทิ ลั แพลตฟอรม์ 152-2 (Digital platforms) ในอนำคตแพลตฟอรม์ จะขยำยตวั มำกยงิ่ ขน้ึ ใน เศรษฐกจิ โลกทมี่ อี ทิ ธพิ ลตอ่ รปู แบบธรุ กจิ และตลำด ในรูปแบบใหม่ โซลูชันเครือข่ำยแบบกระจำยศูนย ์ เชน่ บลอ็ กเชน (Blockchain) และอทิ ธพิ ลของระบบ นิเวศใหม่อย่ำงแนวคิดอินเทอร์เน็ตในทุกสรรพสิ่ง (Internet of thing: IoT) ไดส้ ง่ ผลกระทบตอ่ ทกุ สง่ิ ทุกอย่ำง ไม่ว่ำจะเป็นควำมม่ันคงปลอดภัยทำง ไซเบอร ์ บรกิ ำรทำงกำรเงนิ ไปจนถงึ อตุ สำหกรรม กำรดแู ลสขุ ภำพ แพลตฟอรม์ (Platform) หมายถงึ รปู แบบธรุ กจิ ท่เี ชอ่ื มตอ่ กนั และทาํ งาน ตวั อยำ่ งของแพลตฟอรม์ ดจิ ทิ ลั เชน่ เครอื่ งมอื ไดอ้ ย่างอตั โนมตั ิ ซ่งึ ทาํ ใหผ้ ูม้ ีส่วนรว่ มทงั ้ หลาย ไม่วา่ จะเป็ นผูผ้ ลิตหรอื ค้นหำ (Google และ Bing) หรือแพลตฟอร์ม ผูบ้ รโิ ภค สามารถเช่อื มต่อกนั ได ้ มีปฏิสมั พนั ธซ์ ่งึ กนั และกนั สามารถ โซเชยี ลมเี ดยี (Facebook และ Snapchat) โดย สรา้ งและแลกเปล่ียนมูลค่าต่าง ๆ ได ้ แพลตฟอร์มดิจิทัลเกิดจำกกำรเปล่ียนแปลงทำง เทคโนโลย ี ๓ ประเภท ดงั น้ี ดจิ ทิ ลั แพลตฟอรม์ (Digital platforms)คอื กลมุ่ - มีมูลค่ำเป็นสัดส่วนกับขนำดของชุมชน ธรุ กจิ ทใ่ี ชป้ ระโยชนจ์ ำกซอฟตแ์ วรแ์ ละบรกิ ำรระบบ - มคี วำมนำ่ เชอื่ ถอื ซง่ึ เกดิ จำกขอ้ กำ� หนดและ Aggregation platforms เปน็ แพลตฟอรม์ คลำวด ์ ซงึ่ มวี วิ ฒั นำกำรอยำ่ งตอ่ เนอ่ื งในชว่ งหลำยปี เงอื่ นไขที่ชดั เจน เกีย่ วกับทรัพยส์ นิ ทำงปัญญำและ ท่ีช่วยอ�ำนวยควำมสะดวกในกำรท�ำธุรกรรมและ ทผี่ ำ่ นมำ และเปลยี่ นแปลงสเู่ ครอื ขำ่ ยแบบกระจำย กำรเปน็ เจำ้ ของขอ้ มลู เช่ือมโยงผู้ใช้ไปยังแหล่งข้อมูลต่ำง ๆ อย่ำงเช่น ศนู ย ์ มรี ปู แบบดจิ ทิ ลั และกำรเปน็ พนั ธมติ รกนั - มีกำรแบ่งปันข้อมูลกับนักพัฒนำซอฟต์แวร ์ ระบบคลำวด์คอมพิวต้ิง จะเป็นกำรจัดเตรียม รำยอนื่ เพอื่ สรำ้ งบรกิ ำรใหม ่ ๆ และขยำยระบบนเิ วศ โครงสรำ้ งพน้ื ฐำนระดบั โลกไวส้ ำ� หรบั กำรผลติ กำร ลกั ษณะของแพลตฟอรม์ ดิจิทลั ได้แก่ - สำมำรถปรบั ขนำดเพอ่ื จดั กำรกบั ผบู้ รโิ ภคนบั จดั หำนกั กำรตลำด และนกั พฒั นำซอฟตแ์ วร ์ เพือ่ - เปน็ รปู แบบธรุ กจิ ทใ่ี ชเ้ ทคโนโลย ี ลำ้ น โดยประสทิ ธภิ ำพไมล่ ดลง สรำ้ งเนอื้ หำและแอปพลิเคชันสำ� หรับผ้ใู ชไ้ ด ้ - ใชง้ ำนงำ่ ย ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งมกี ำรฝกึ อบรม - สนับสนุนกำรใช้งำนของคนจ�ำนวนมำก Social platforms หรอื สงั คมเครอื ขำ่ ย เปน็ ประโยชนข์ องดจิ ทิ ลั แพลตฟอรม์ ไดแ้ ก่ แพลตฟอรม์ ทชี่ ว่ ยในกำรอำ� นวยควำมสะดวกในกำร - สนับสนุนกำรใช้งำนในองค์กรทั้งขนำดเล็ก - สำมำรถสรำ้ งผลกำ� ไรไดม้ ำกขน้ึ ปฏิสัมพันธ์ทำงสังคมและกำรเชื่อมบุคคลเข้ำกับ - ลดตน้ ทนุ และคำ่ ใชจ้ ำ่ ย ชมุ ชน และ ขนำดใหญท่ ก่ี ระจำยอยทู่ วั่ โลก - เสรมิ ควำมรว่ มมอื กนั และกอ่ ใหเ้ กดิ ผลติ ภณั ฑ์ และบรกิ ำรใหม ่ ๆ Mobilization platforms เปน็ แพลตฟอรม์ - สำมำรถเชอื่ มตอ่ อปุ กรณแ์ ละเซน็ เซอรห์ ลำย - เพ่ิมควำมรวดเร็วในกำรกระจำยผลิตภัณฑ์ ทใี่ ชอ้ ปุ กรณแ์ ละเทคโนโลยกี ำรสอื่ สำรเคลอื่ นทเ่ี ขำ้ มำ และบรกิ ำรออกสู่ตลำดเปำ้ หมำย ชว่ ยอำ� นวยควำมสะดวก ชว่ ยใหผ้ ใู้ ชส้ ำมำรถเขำ้ ถงึ ล้ำนชิ้น โครงสรำ้ งพนื้ ฐำนระดบั โลกไดต้ ลอดเวลำจำกทใ่ี ดและ เวลำใดกไ็ ด้ - สำมำรถรวมเข้ำกับกระบวนกำรทำงธุรกิจ ของคู่ค้ำหรือแม้แต่คู่แข่งขัน - ช่วยอ�ำนวยควำมสะดวกในกำรแลกเปล่ียน ระหวำ่ งหลำย ๆ กลุ่ม เช่น กลุ่มผู้ใช้และผู้ผลิต ท่ีไม่จ�ำเปน็ ต้องรู้จักกนั และกนั
๑๕๓ แพลตฟอรม์ บรกิ าร ๒๔๖—๒๔๗ (Service platform) แพลตฟอรม์ บรกิ าร (Service platform) เป็ นแพลตฟอรม์ สําหรบั การใหบ้ ริการเฉพาะดา้ นท่ีอํานวยความสะดวกต่อการดําเนิ นงาน ใด ๆ ท่ีเก่ียวขอ้ งกบั การจดั เตรยี ม การบรหิ ารจดั การ การดาํ เนินการ และการแจกจา่ ยบรกิ าร ส่ิงท่ีจ�ำเป็นต้องใช้ในกำรพัฒนำซอฟต์แวร์และ แอปพลเิ คชนั ไว้ให้ เชน่ ระบบฐำนข้อมลู Server Web Application ระบบประมวลผล และเครอ่ื ง มอื ต่ำง ๆ เปน็ ต้น เทคโนโลยีดิจิทัลท�ำให้กำรด�ำเนินงำนของ Infrastructure-as-a-Service Software-as-a-Service (SaaS) คือ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร องค์กรสำมำรถเปล่ียนจำกกำรด�ำเนินงำนท่ีต้อง (IaaS) คอื กำรใหบ้ รกิ ำรโครงสรำ้ งพนื้ ฐำนดำ้ น กำรให้บริกำรซอฟต์แวร์และแอปพลิเคชัน ผ่ำน ใช้มนุษย์เป็นผู้ด�ำเนินกำร (Manual) กลำยมำ เทคโนโลยีสำรสนเทศและเครือข่ำย และระบบ เครอื ขำ่ ยอนิ เทอร์เน็ตทง้ั แบบมีสำยและเครอื ข่ำย เป็นกำรดำ� เนินงำนแบบอตั โนมตั ิ (Automation) กำรจัดเก็บข้อมลู ขององค์กร โดย IaaS จะเนน้ ไร้สำย ผู้ใช้เพียงเข้ำสู่ระบบและใช้แอปพลิเคชัน หรือปรับเปล่ียนจำกระบบปิด (Close system) กำรสร้ำงศักยภำพและควำมเร็วในกำรประมวล ทที่ ำ� งำนบนโครงสรำ้ งพนื้ ฐำนของผใู้ หบ้ รกิ ำรทจ่ี ะ สู่กำรเปิดกวำ้ งอยำ่ งโปรง่ ใสในระบบเปิด (Open ผลข้อมูล เพื่อรองรับกำรใช้งำนซอฟต์แวร์และ เป็นผู้ดูแลระบบทั้งหมดให้ ท�ำให้ผู้ใช้บริกำรไม่ system) ซ่ึงกำรด�ำเนินงำนขององค์กรจะมี แอปพลิเคชัน เชน่ Dropbox, Google Drive จำ� เปน็ ตอ้ งลงทนุ เพม่ิ เตมิ ในสว่ นของฮำรด์ แวรแ์ ละ ประสทิ ธภิ ำพมำกข้ึน หำก Service platform มี สิทธิกำรใช้ซอฟต์แวร์ รวมไปถึงค่ำใช้จ่ำยในกำร กำรเชื่อมโยงเป็นเครือข่ำยระหว่ำงคน ธุรกิจ Platform- as- a-Service (PaaS) คอื ดแู ลรกั ษำระบบ ซง่ึ คลำ้ ยกบั กำรใชบ้ รกิ ำรทม่ี กี ำร อปุ กรณ ์ และเน้ือหำ แพลตฟอรม์ ส�ำหรับกำรให้ กำรให้บริกำรด้ำนแพลตฟอร์ม ส�ำหรับผู้ใช้งำน คิดค่ำบริกำรตำมลักษณะกำรใช้งำน เช่น ตำม บรกิ ำร (Service platform) สำมำรถแบง่ ออกเปน็ อย่ำงเช่นนักพัฒนำท่ีท�ำงำนด้ำนซอฟต์แวร์และ ระยะเวลำในกำรใช้บริกำร หรือตำมจ�ำนวนผู้ใช้ ๓ ประเภท ได้แก่ แอปพลเิ คชนั โดยผใู้ หบ้ รกิ ำรคลำวดจ์ ะจดั เตรยี ม แ พ ล ต ฟ อ ร ์ ม บ ริ ก ำ ร น� ำ ไ ป สู ่ ก ำ ร เ ป ล่ี ย น แ ป ล ง ของอตุ สำหกรรมในรปู แบบดิจิทัล ซง่ึ มีแนวโนม้ วำ่ ผใู้ หบ้ รกิ ำรแพลตฟอรม์ บรกิ ำรจะเรมิ่ มอี ทิ ธพิ ล เหนอื กวำ่ ผใู้ หบ้ รกิ ำรทำงดำ้ นฮำรด์ แวร ์ เนอ่ื งจำก มลู คำ่ ของฮำร์ดแวรจ์ ะลดลงอย่ำงต่อเน่ือง ตัวอย่ำงแพลตฟอร์มกำรให้บริกำร เช่น Amazon Open Platform, Google OpenSocial และ Facebook Open Platform
๑๕๔ เมอื งอจั ฉรยิ ะ (Smart city) คาํ วา่ อจั ฉรยิ ะ ถูกนาํ ไปใชก้ บั ส่ิงของท่ีมีหน่วยประมวลผลหรอื เซน็ เซอร ์ อยำ่ งยง่ั ยนื และมกี ระบวนกำรในกำรประเมนิ ผลกำร (Sensor) และเชอ่ื มต่อกบั เครอื ข่ายอนิ เทอรเ์ น็ต มีความสามารถในการ พัฒนำกำรด�ำเนินงำนแบบกำรพัฒนำเศรษฐกิจ ประมวลผลขอ้ มูล และการส่ือสารระหวา่ งอุปกรณ ์ ทาํ ใหอ้ ุปกรณเ์ หลา่ สงั คม และสงิ่ แวดลอ้ มอยำ่ งยงั่ ยนื (Triple bottom นนั ้ ถูกเรยี กวา่ อปุ กรณอ์ จั ฉรยิ ะ หรอื อปุ กรณท์ ่ีมีความชาญฉลาดกวา่ ใน line) โดยปจั จยั ทส่ี ำ� คญั เพอ่ื นำ� ไปสกู่ ำรปฏริ ปู สเู่ มอื ง อดีต อจั ฉรยิ ะอยำ่ งยง่ั ยนื ม ี ๕ ประกำร ดงั น ี้ ๑. กำ� หนดวสิ ยั ทศั น ์ กลยทุ ธ ์ และเปำ้ หมำยรว่ มกนั ๒. สร้ำงวธิ กี ำรก�ำกบั ดแู ลแบบเครือขำ่ ย ๓ . พั ฒ น ำ ขี ด ค ว ำ ม ส ำ ม ำ ร ถ ข อ ง อ ง ค ์ ก ร ๔. มีส่วนร่วมกบั ผมู้ ีสว่ นได้สว่ นเสียทเ่ี กยี่ วขอ้ ง ทั้งหมด ๕. ส่งเสริมควำมร่วมมือกันในระยะยำว เทคโนโลยสี ำรสนเทศและกำรสอ่ื สำรเปน็ ตวั เรง่ ให้ ส ำ ม ำ ร ถ บ ร ร ลุ เ ป ้ ำ ห ม ำ ย ที่ ตั้ ง ไ ว ้ ไ ด ้ อ ย ่ ำ ง ร ว ด เ ร็ ว และเป็นกุญแจส�ำคัญที่จะสร้ำงแนวทำงกำรปัญหำ แต่กำรน�ำเทคโนโลยีสำรสนเทศและกำรส่ือสำรมำ ใ ช ้ เ พี ย ง อ ย ่ ำ ง เ ดี ย ว ไ ม ่ ก ่ อ ใ ห ้ เ กิ ด เ มื อ ง อั จ ฉ ริ ย ะ ที่ ยั่งยืนได้ หำกมีกำรวำงแผนที่ไม่ดี หรือมีมุมมอง ในกำรพัฒนำในระยะสั้น อำจก่อให้เกิดอุปสรรค ต่อกำรพัฒนำเมืองในระยะยำวได้ ดังนั้นจ�ำเป็น ต้องด�ำเนินกำรอย่ำงต่อเนื่อง จะต้องมีกำรวำง ร ำ ก ฐ ำ น ที่ มั่ น ค ง ใ น ก ำ ร ป ฏิ รู ป ซ่ึ ง ขึ้ น อ ยู ่ กั บ วตั ถปุ ระสงคใ์ นกำรขบั เคลอื่ นกำรวำงแผน โครงสรำ้ ง กำรก�ำกับดูแลแบบเครือข่ำย กำรสร้ำงขีดควำม สำมำรถขององค์กร กำรมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ ส่วนเสียในวงกว้ำง กำรสร้ำงควำมร่วมมือที่มี ประสิทธิภำพในระยะยำว มีกำรบูรณำกำรระบบ โ ด ย อ ง ค ์ ก ร ด ้ ำ น เ ท ค โ น โ ล ยี ส ำ ร ส น เ ท ศ แ ล ะ ก ำ ร ส่ื อ ส ำ ร แ ล ะ อ ง ค ์ ก ร ใ น ร ะ ดั บ ส ำ ก ล ที่ มี ค ว ำ ม เช่ียวชำญในระดับสูง มีทักษะและควำมเช่ียวชำญ ท่ีจ�ำเป็นรอบด้ำน เมอื งอจั ฉรยิ ะ (Smart city) หมำยถงึ โครงสรำ้ ง แนวทางการปฏิรูป ใ น ก ำ ร พั ฒ น ำ เ มื อ ง ขอ้ มลู ขำ่ วสำรและกำรตดิ ตอ่ สอ่ื สำรทท่ี ำ� ใหอ้ ปุ กรณ์ อจั ฉรยิ ะทมี่ คี วำมยง่ั ยนื ควรจะตอ้ งมกี ำรวำงแผนและ อัจฉริยะ เช่น สมำรต์ โฟน รถยนต์ กลอ้ ง CCTV กำรบรหิ ำรจดั กำรทเ่ี หมำะสม จะทำ� ใหส้ ำมำรถสรำ้ ง มำตรำวัดกำรใช้น�้ำประปำ สำมำรถเช่ือมต่อกับ ประสทิ ธภิ ำพในดำ้ นตำ่ ง ๆ ทง้ั ในดำ้ นเศรษฐกจิ สงั คม ระบบโครงสร้ำงพื้นฐำนอัจฉริยะ เช่น ระบบแจ้ง และส่ิงแวดล้อม ซ่ึงจะต้องมีกำรพัฒนำระบบเมือง เตือนส่ิงผิดปกติ ระบบสัญญำณไฟจรำจร ระบบ แบบองคร์ วม มกี ำรบรู ณำกำร และมแี นวทำงกำรให้ บันทึกกำรเดินทำงของรถยนต์ ระบบเรียกเก็บเงิน คำ� ปรกึ ษำ จะทำ� ใหส้ ำมำรถเพมิ่ ประสทิ ธภิ ำพในกำร ฯลฯ เพอื่ ทำ� ใหค้ ณุ ภำพชวี ติ ของผทู่ อ่ี ำศยั ในเมอื งดขี น้ึ ลงทุน และเพิ่มโอกำสในกำรบรรลุสู่เมืองอัจฉริยะ
๑๕๕ เครอื ข่ายอจั ฉรยิ ะ ๒๔๘—๒๔๙ (Smart network) เครือข่ายอจั ฉริยะ (Smart network) หมายถึง การท่ีอุปกรณ ์ กำรทอ่ี ปุ กรณเ์ ชอื่ มตอ่ กบั เครอื ขำ่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ บท ่ีท ๖ การใช้เทคโนโล ียการ ่ืสอสาร ต่าง ๆ สามารถทํางานไดโ้ ดยเช่ือมต่อกบั เครือข่ายอินเทอรเ์ น็ต ม ี ๒ รปู แบบคอื กำรเชอ่ื มตอ่ ทตี่ วั ผใู้ ชง้ ำนตอ้ งอยู่ ไม่ว่าจะเป็ นบา้ นอจั ฉริยะ รถยนตอ์ จั ฉริยะ รถเมลอ์ จั ฉริยะ นา ิ กา กบั ท ่ี (Fixed boadband) เชน่ กำรใชค้ อมพวิ เตอร์ อจั ฉริยะหรือสมารต์ วอช เป็ นตน้ โดยผูใ้ ชง้ านสามารถส่งั การและ แบบต้ังโต๊ะ และกำรเช่ือมต่อที่ผู้ใช้งำนสำมำรถ ควบคุมการใชง้ านผ่านอปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนิกส ์ เช่น สมารต์ โฟน เคลอื่ นทไี่ ด ้ (Mobile connectivity) เชน่ กำรใช้ สมำร์ตโฟน แท็บเล็ต ในบริเวณที่ท่ีมีสัญญำณ ภาพท่ี ๑ แนวคิดการพฒั นาประเทศไทย อนิ เทอรเ์ นต็ เชน่ สญั ญำณ 3G 4G หรอื สญั ญำณ Wi-Fi ครอบคลมุ กำรท่ีอุปกรณ์ต่ำง ๆ สำมำรถเช่ือมโยงกับ อินเทอร์เน็ต หรืออินเทอร์เน็ตในทุกสรรพส่ิง (Internet of Things: IoT) ทำ� ใหอ้ ปุ กรณเ์ หลำ่ นนั้ สำมำรถเชอ่ื มโยงหรอื สง่ ขอ้ มลู ถงึ กนั ไดด้ ว้ ยระบบ อนิ เทอรเ์ นต็ โดยไมต่ อ้ งปอ้ นขอ้ มลู กำรเชอื่ มโยง นผ้ี ใู้ ชง้ ำนสำมำรถสงั่ กำรควบคมุ อปุ กรณเ์ หลำ่ นนั้ ผำ่ นเครอื ขำ่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ แนวคดิ เครอื ขำ่ ยอจั ฉรยิ ะในประเทศไทย เปน็ ส่วนหน่ึงของนโยบำยสมำร์ตไทยแลนด์ (Smart Thailand) หมำยถึง ประชำชนในประเทศไทย สำมำรถเขำ้ ถงึ และใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ เปน็ เพอ่ื ทำ� ให้ ชวี ติ สะดวกสบำยขนึ้ เครอื ขำ่ ยอจั ฉรยิ ะมเี ปำ้ หมำย ในกำรขยำยโครงข่ำยอินเทอร์เน็ตควำมเร็วสูงให้ ครอบคลมุ ประชำกร รอ้ ยละ ๙๕ ภำยใน พ.ศ. ๒๕๖๓ โดยปจั จบุ นั ประเทศไทยมพี นื้ ทบ่ี รกิ ำรโครง ข่ำยเคเบลิ ใยแก้วนำ� แสงไปถึงระดบั ตำ� บล แตย่ งั ขำดควำมพร้อมของอุปกรณ์ในกำรให้บริกำร อินเทอร์เน็ตควำมเร็วสูง เพ่ือให้กำรด�ำเนินงำน บรรลุเป้ำหมำย จ�ำเป็นต้องมีกำรปรับเปลี่ยน อุปกรณ ์ รวมทงั้ กำรวำงสำยเคเบิลใยแกว้ นำ� แสง เพิม่ เตมิ กำรขยำยโครงขำ่ ยเคเบลิ ใยแกว้ นำ� แสง นคี้ วรเร่ิมทค่ี วำมสำ� คัญกบั กำรปรับปรุงโครงขำ่ ย ในระดบั จังหวดั ทมี่ ีควำมครอบคลมุ ของโครงขำ่ ย น้อยก่อน เชน่ สตูล กระบ่ ี อุดรธำน ี ร้อยเอ็ด และขอนแกน่ ทงั้ นกี้ ระทรวงเทคโนโลยสี ำรสนเทศ และกำรสอื่ สำร มแี นวคิดทจ่ี ะระดมทุนเพื่อนำ� มำ ใชใ้ นกำรขยำยโครงขำ่ ย เชน่ กำรระดมทนุ ผำ่ น กองทุนโครงสร้ำงพ้ืนฐำน ซึ่งจะช่วยท�ำให้กำร ขยำยโครงข่ำยด�ำเนินไปได้รวดเร็วขึ้น โดยไม่ จ�ำเป็นต้องพึ่งพำเงินงบประมำณของรัฐเพียง อย่ำงเดยี ว
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357