สถาปัตยกรรมพื้นถิ่นที่ใช้งานในวัฒนธรรมข้าว สปป.ลาว

สถาปต ยกรรมพ้นื ถิ่นในวฒั นธรรมขา ว สปป.ลาว สกู ารสรางสรรคง านออกแบบผลิตภณั ฑ นายสมศักด์ิ ทองแกว หลกั สูตรวัฒนธรรม ศลิ ปกรรมและการออกแบบ #๑๐ “วถิ ีชาวนา เมอื ในนาไม่ไดม้ ีแคต่ น้ ขา้ ว” บอ่ เกิดแหง่ วฒั นธรรม สังคม ภูมิปัญญา

สถาปต ยกรรม สถาปตยกรรม + พื้นถน่ิ พน้ื ถ่นิ สถาปตยกรรมพ้นื ถิ่น วฒั นธรรมขา ว

สถาปตยกรรม ความหมายของสถาปต ยกรรม ตามพจนานกุ รมศพั ทศิลปะของราชบณั ฑติ สถานไดใ หความหมายวา ศิลปะและวิทยาการแหง การกอสราง ซ่ึงอธบิ ายอกี นัยหนงึ่ ไดว า เปน การจดั ระวาง 3 มิติ เพอื่ ตอบสนองความตอ งการของมนษุ ยทง้ั รา งกายและทางจติ ใจ Carter V. Good ใหนิยามคาํ วา สถาปต ยกรรม คอื ศิลปะและศาสตรท ว่ี าดว ยการออกแบบและกอ สรา ง อาคาร ซงึ่ ยดึ หลกั ในดา นความงาม ความรทู มี่ ีเกณฑ มีเหตุผล ตลอดจนความชํานชิ ํานาญเปนเกณฑ ศลิ ป พีรศรี ใหค วามหมายวา เนื่องดวยสถาปตยกรรมเกี่ยวกับวชิ ากอ สรา ง เนื่องดว ยโครงสรา ง สถาปตยกรรม (Architecture) หมายถงึ ผลงานศิลปะท่แี สดงออกดวยสงิ่ กอ สรา ง อาคารทอ่ี ยอู าศยั ตา ง ๆ การวางผังเมอื ง การจัดผงั บริเวณการตกแตงอาคาร การออกแบบกอ สราง ซ่ึงเปน งานศลิ ปะ ท่มี ีขนาดใหญ และเปน งานศิลปะที่มอี ายุยนื ยาว

พน้ื ถิน่ ความหมาย คําวา พนื้ ถ่นิ พ้นื ถน่ิ หมายถงึ เฉพาะถ่ิน (The Royal Institute, 2009) มกี ลุมคําท่ใี ชไดแก local หมายถงึ ทอ งถ่ิน ที่สมั พนั ธกบั พ้นื ทีอ่ ยอู าศยั (Longman Exams DIctionary, 206) Vernacular เปน ภาษาถนิ่ หรือ การส่ือความหมายถงึ พ้ืนถิ่น (Oliver, 2006) indigenous หมายถงึ พ้นื เมอื ง แตนนั่ มาท่คี นมากกวา (Panin, 2009) มีคาํ ท่ีเก่ียวของไมวา จะเปน folk, primitive, traditional นน้ั แสดงลักษณะความเปน ชาวบา น งาย หยาบ ไมซ บั ซอ น เปน ของด้ังเดิมที่สั่งสมมา Supapomein (2011) ใหน ยิ ามวา \"พ้ืนถิน่ \" หมายถงึ พนื้ ฐาน + ถ่ินที่อยู เพ่อื รับใชช ีวติ หรอื กลาววา เปนการตอบสนอง ชีวติ ดว ยปจ จยั พ้ืนฐานในถนิ่ นัน้ ดงั นน้ั พ้ืนถน่ิ จงึ สะทอนความเปน พื้นฐานในชวี ิตชาวบานและสัมพนั ธก ับพน้ื ท่ีนัน้ วถิ ชี วี ติ พน้ื ถน่ิ (local living) เปน การดําเนนิ ชีวิต หรอื การใชช วี ิตของชาวบา นท่มี ีปฏสิ มั พนั ธระหวา งคน สงั คม และสภาพแวดลอ มในทน่ี นั้ มลี ักษณะไมค งที่ เปลยี่ นแปลงตามเหตปุ จ จยั ทก่ี ระทบโดยเฉพาะจากการกระทาํ ของมนุษย Mukdawijitra (2005)

สถาปต ยกรรม + พ้นื ถ่ิน สถาปตยกรรม + พนื้ ถนิ่ = สถาปตยกรรมพ้ืนถ่นิ มคี วามหมาย ดงั นี้ สถาปต ยกรรมพืน้ ถ่นิ (ชาญศลิ ป พมิ พกาํ เนดิ 2554) หมายถึง ส่งิ กอสรางตาง ๆ ทม่ี นุษยส รา ง ขนึ้ ในแตละทองถน่ิ ท่มี ลี กั ษณะแตกตางกนั ไปตามสภาพแวดลอ ม เพือ่ สนองความตองการนน้ั ๆ รูปแบบของส่งิ กอสรางอาจจะพฒั นาไปจากรปู แบบเดิม เพอื่ ใหเ หมาะสมกับการดําเนนิ ชวี ติ โดยใชวัสดุ กอ สรา งที่หามาไดตามทอ งถน่ิ นัน้ ๆ การกอ สรา งเปนการชว ยเหลอื กนั ในชมุ ชน จากบุคคลทุกเพศทุก วัยทง้ั เด็ก ผูหญงิ คนหนุม-สาว คนเฒา -คนแก อาจเปน ผูม ปี ระสบการณทางการกอสรา งหรอื ไมมกี ไ็ ด การทาํ งานรว มกนั ในชุมชนเปนการถายทอดประสบการณ วัฒนธรรม วิถชี ีวติ เรอ่ื งราวตา ง ๆ ของ ชุมชนอยางเปน ธรรมชาตอิ ยา งเปนธรรมชาติตามพน้ื ถิ่นทีอ่ ยอู าศยั ของชมุ ชน

สถาปตยกรรม + พ้ืนถิ่น สถาปต ยกรรม + พื้นถ่นิ = สถาปตยกรรมพน้ื ถิน่ มคี วามหมาย ดงั น้ี สถาปตยกรรมพน้ื ถน่ิ (ประธาน ยานะกลู วงศ 2557)หมายถึง สง่ิ กอ สรา งตา ง ๆ ตลอดจน สภาพแวดลอมทางกายภาพทม่ี นุษยส รา งข้ึนในแตละทอ งถนิ่ ท่มี ลี กั ษณะแตกตา งกันไปตาม สภาพแวดลอ มเพ่อื สนองตอความตอ งการของชุมชนนั้น ๆ สถาปต ยกรรมพ้ืนถิน่ (วรี ะ อินพันทงั 2547) หมายถึงผลงานหรอื ส่ิงกอสรา งทส่ี รางสรรค รว มกนั ของผูคนในสงั คม มใิ ชก ารออกแบบโดยสถาปนิกท่ีน้นั ความเปน ปจเจกบคุ คลใหป รากฏใน ผลงาน และมใิ ชส ถาปต ยกรรมเชิงพาณิชยท ่เี นนรปู ลัษณอ ันเปน สัญลักษณ หากแตเปน สถาปต ยกรรม ท่แี สดงการปกปองผองภัยจากภายนอกตามความเปน จรงิ โตต อบกบั สภาพแวดลอมอยา งตรงไปตรงมา จึงมลี กั ษณะเรียบงา ย ออนนอ มถอมตน แทรกตวั อยรู ว มเปนสวนหนง่ึ ของธรรมชาตริ ายรอบ

สถาปต ยกรรม + พ้นื ถ่ิน จากความหมายสรปุ ไดว า สถาปต ยกรรมพน้ื ถ่ิน หมายถึง สิ่งกอ สรา ง หรือปลูกสรา งตา ง ๆ ทมี่ นุษยส รางข้นึ ในแตละ ทอ งถ่นิ ซง่ึ มีลักษณะแตกตา งกนั ไปตามสภาพแวดลอมเพอื่ สนองตอ ความตอ งการของชุมชนนน้ั ๆ ซ่งึ การดาํ เนินการเปนไปแบบเรียบงา ยตามความถนดั และความชาํ นาณในเชงิ ชางของแตล ะชมุ ชนและ คํานงึ ถึงประโยชนใ ชส อย ขนบประเพณี

สถาปต ยกรรมพ้นื ถิน่ คณุ คาของสถาปต ยกรรมพนื ถ่นิ สรปุ ไดวา คณุ คาของสถาปต ยกรรมพ้นื ถน่ิ ทเ่ี กดิ ขน้ึ แตกตา งกนั อยา งหลากหลายข้ึนอยกู ับแตล ะพ้ืนที่ มนั เปนสิ่งที่สะทอนถึงสภาพของพนื้ ที่ สงั คมและวัฒนธรรมของ ประชาชน สถาปต ยกรรมพืน้ ถ่ินในไทยกเ็ ชน กัน ทัง้ เรอ่ื งราวตางๆของการใชชวี ติ บรบิ ทรอบขา ง รวมถึงประเพณี วัฒนธรรมนัน้ แสดงออกมาในตวั สถาปตยกรรม โดยแฝงอยูในรูปทรง และแผนผังของ อาคาร โดยการศกึ ษาเรอื นพ้ืนถิ่นในแตละภูมิภาคน้นั ยอมทราบถงึ กจิ กรรมตา งๆ ของมนุษยท พ่ี กั อาศยั อยภู ายในอาคาร เน่ืองดวยบา นเรือนพกั อาศยั นัน้ เปน ศูนยรวมของชีวิตในทุกสงั คม รปู ทรงของเรอื น พักอาศัยของชาวบา นนนั้ สว นใหญมกั มีรปู รา ง ขนาด วสั ดุ ระเบยี บวธิ กี ารกอ สรางเหมอื นกนั ในแตล ะ ทองถ่ิน เพราะไมไ ดเ ปนงานที่ออกแบบมีลกั ษณะเฉพาะตวั ของสถาปนกิ แตเปน งานออกแบบทีเ่ ปน ลักษณะรวมของสังคม

สถาปตยกรรมพื้นถ่นิ

สถาปตยกรรมพื้นถิ่น สถาปต ยกรรมพื้นถ่นิ ท่ีพกั อาศัยใน ประเทศตุรกี สถาปตยกรรมพื้นโครงการศูนยชุมชน Diamond Island โฮจิมินหซ์ ติ ี

สถาปตยกรรมพ้นื ถนิ่ สถาปตยกรรมพ้นื ถิ่นท่ีพกั อาศยั ใน ประเทศญป่ี ุน สถาปต ยกรรมพ้นื ซาฮารา แอฟริกา

สถาปต ยกรรมพื้นถิ่นในวฒั นธรรมขา ว เม่ือกลาวสถาปตยกรรมพ้ืนถิ่นในวัฒนธรรมขาว ในกลุมประเทศอาเซียนเปนผูผลิตและสงออกขาวซึ่งในแตละ ประเทศกจ็ ะมีสถาปตยกรรมพืน้ ถ่ินในวัฒนธรรมขาวแตกตางกันและคลายคลึงกัน ผศู กึ ษาไดยกตัวอยา งของ การ เกบ็ รักษาขา วของแตละประเทศในอาเซียน ฟล ปิ ปนส ขาวจะถูกเก็บไวใ นบา นอยา งดีอยเู หนอื เตาไฟทีใ่ ชท าํ กับขา ว เพราะ “บรรพบุรษุ บอกวา ใหเกบ็ ขา วแบบน้แี ลวจะมีความสขุ เวลา ทาํ กบั ขา ว ควันหรอื ความรอนท่อี อกจากเตาจะลอยผา นขาวปาลา วนั ทเี่ กบ็ ไวขางบน แลว กล่นิ หอมของขา วปาลาวนั จะออกมา ทําให หอมไปทั้งบา น” ชาวนาทน่ี จ่ี ะปลูกขา วปละครง้ั เดียวเทา น้นั เพราะ เปน การแสดงน้าํ ใจตอ ผืนดนิ เพื่อใหผ นื ดนิ ไดพ ักหลงั จากไดทําหนาท่ี ตลอดชว งฤดเู พาะปลกู ท่ผี านมา โดยพนั ธขุ า วท่ีปลกู จะเปน พนั ธุ พน้ื เมอื งทเ่ี รยี กวา “ปาลาวนั ” มลี ักษณะเหมอื นขาวดอยหรอื ขา วไร ของไทย

อนิ โดนเี ชยี สถาปตยกรรมพ้นื ถ่ินในวฒั นธรรมขา ว การเกบ็ รกั ษา เมอ่ื ขัดสีขาวเปลอื กมาเปน ขาวสารแลว ชาวอนิ โดนีเชียก็จะนํามาเกบ็ ไว ในยุงขา วเพ่ือเปน การปกปอ งขา วจากมด แมลงตางๆ ยุง ขาวจะมรี ปู รางลกั ษณะคลา ย กบั รูปทรงบา น เชน ยุงขาวของชาวเกาะสุ ลาเวสกี จ็ ะมีลกั ษณะเหมอื นกับบานทีพ่ วกเขา อยอู าศัยเพยี งแตมขี นาดเล็กกวา

สถาปตยกรรมพืน้ ถ่ินในวฒั นธรรมขา ว เวยี ดนาม การเก็บรักษา ชาวเวยี ดนามจะเกบ็ ขาวในยงุ ขาวเพื่อปองกนั สตั วตางๆไมใหเขามาทําลาย ขา วเหมือนกับชาวไทย

สถาปตยกรรมพ้นื ถิ่นในวฒั นธรรมขา ว ลาว การเกบ็ รักษา เม่อื กระเทาะเมลด็ ขาว ออกมาเปน ขา วสารแลว คนลาวกจ็ ะเกบ็ ขา วไวในเลา ขา วทม่ี ตี ถุนสูงพอสมควร เพอื่ ปอ งกันไมใหสตั ว แมลง มอด เขาไป ทําลายขาว

สถาปตยกรรมพน้ื ถิ่นในวัฒนธรรมขาว กมั พชู า เมด็ ขาวเปลือกท่เี กบ็ เก่ยี วแลวและท่ีผา นการสีแลว ของ ชาวกมั พชู าก็จะเก็บรกั ษาไวในเลา ขา วทยี่ กพน้ื ไมสงู มากนกั เพือ่ งา ยตอ การเคลื่อนยายหากเกดิ น้ําทว ม

สถาปต ยกรรมพื้นถิ่นในวัฒนธรรมขา ว เมียนมาร (พมา ) เมล็ดขาวเปลอื กจะถกู เคลอื่ นยายมาใช ตะกราสานขนาดใหญว างไวบนพน้ื ดิน ใกลบ า น บางบานกว็ างตากแดดนอก บานไมมีหลงั คาคลมุ แตบางบานท่ตี าก ขา วไวแ หง สนทิ ดแี ลว ก็จะสรางหลงั คา ชายคาบานใหย น่ื ออกมาคลมุ ตะกรา ทใ่ี ส ขาวเปลอื กไวด ว ย

สถาปต ยกรรมพื้นถิน่ ในวัฒนธรรมขา ว มาเลเชีย การเก็บรักษาเมลด็ ขา วเปลือกจะถกู เคลอ่ื นยา ยมา ใชต ะกรา สานขนาดใหญวางไวบนพืน้ ไมใ นบาน มี ฝาปด ไวก นั ฝนบางสว น

สถาปต ยกรรมพื้นถน่ิ ในวัฒนธรรมขา ว สถาปต ยกรรมพื้นถ่นิ ในวัฒนธรรมขาวกบั การเปล่ยี นแปลงตามยคุ สมัยและเทคโนโลยีการผลิต วฒั นธรมขา ว นอกจากส่งิ ท่ีคกู ับชุมชน วิถี ภมู ิปญญา ของทองถน่ิ ในแตละภูมิภาค แตละประเทศทม่ี ีการปลกู ขา ว ในปจ จุปน เทคโนโลยกี ารผลิต ตามยคุ สมัย ท่ี จําเปน ตอ งผลติ ขา ว เพือ่ การจาํ หนา ยเปนรายไดก บั สคู รัวเรอื นมากขึ้น ในปจ จปุ น ในชุมชน บางแหง ผลิต ปลูกขา วเพื่อการจาํ หนายเพยี งอยา งเดยี ว ในการบริโภค ขา วจะเปน การซอ้ื เพื่อการบรโิ ภค

สถาปต ยกรรมพน้ื ถ่ินในวฒั นธรรมขาว สถาปต ยกรรมพืน้ ถ่นิ ในวฒั นธรรมขา วกบั การเปลีย่ นแปลงตามยคุ สมัยและเทคโนโลยกี ารผลติ ในพน้ื ท่ี สปป.ลาว กระทรวงกะสิกําและปา ไม (กระทรวงเกษตรของลาว) มกี ารผลกั ดันใหภาคเอกชน ท่เี ขามารวมทํานา ไดสทิ ธพิ เิ ศษยกเวนภาษี ระบบคอื ใหเอกชนลงทนุ ใหห มด ตั้งแต ไถนา เพาะกลา ดํานา เกบ็ เก่ยี ว ทกุ อยา งจะใชเ คร่อื งจักรหมด ชาวนามหี นาที่แค ดูแลคอยกําจัดหอยเชอรี่ กําจดั วชั พชื และคอยดมู ีโรคระบาดหรอื ไม ถามกี ใ็ หแจง เจา หนา ทบ่ี ริษทั จะเขา มาแกป ญ หาให เรือ่ งปยุ กม็ ีการจดั การใหห มด ใสป ยุ ตาม คุณภาพของดนิ แตทุกอยา งนีม้ ีคาใชจ ายจากชาวนาไรล ะ 5,000 บาท และรบั ซือ้ ขา วเปลือกในราคาประกนั กก.ละ 10 บาท ปลกู กับเราใชพนั ธใุ หมไดผลผลติ 800 กก.ตอไร ชาวนาจะเหลอื กําไรไรล ะ 3,000 บาท หรือ ประมาณ 7 แสนกีบ แตถ า ชาวนาขยนั ทาํ ดูแลขา วใหดี ไดข าวมากกวา นี้จะไดกําไรเพิ่ม หากชว งไหนขาวได ราคา มีพอคา เจา อน่ื ให ราคาดีกวา ชาวนาลาวสามารถนาํ ขา วไปขายใหเจา อื่นได https://www.thairath.co.th/content/516100

สถาปต ยกรรมพน้ื ถิ่นในวฒั นธรรมขา ว จากความหมาย คณุ คา และการศึกษาขอมลู พนื้ ฐานของสถาปตยกรรมพ้ืนถิ่นใน วฒั นธรรมขา วทีผ่ ูศึกษาจงึ สนใจในประเด็นดงั นี้ 1. หางนา 2. ยุง ขา ว 3. ภมู ิปญ ญาพน้ื ถิ่นท่ีเกีย่ วกบั วสั ดอุ ปุ กรณ เชน เครอ่ื งสขี า วแบบมือหมุน ครกตาํ ขาว 4. โรงเกบ็ อปุ กรณทางการเกษตร(ถาพบเห็น)

สถาปตยกรรมพื้นถน่ิ ในวฒั นธรรมขา ว หา งนา/ เถยี งนา(อีสาน) / โรงนา(กลาง) = กระทอมเฝา ทุง เถยี งนาในจังหวดั ขอนแกน (กิตตสิ นั ต ศรรี กั ษา 2553 เถียงนา จดั เปนสถาปต ยกรรมพ้ืนถนิ่ ประเภทช่ัวคราวและเปน วฒั นธรรมทางวัตถทุ ี่สําคัญ ซง่ึ มีบทบาทโดยตรงตอ การทํานาปลูก ขา ว ในวิถีชวี ิตแบบเกษตรกรรม รปู แบบของเถยี งนา แสดงใหเ หน็ ถึง แนวคดิ ในเรอ่ื งความเรยี บงา ยยืดหยนุ กลมกลืนกับ สภาพแวดลอม และแฝงภมู ปิ ญ ญาในเรื่องการสรางสรรค หรอื แกปญหามีพัฒนาการดานการออกแบบเพื่อตอบสนองความ ตอ งการ ของผูใชง านตามหลักออกแบบทว่ี า “ Form follow function” (วโิ รฒ ศรีสโุ ร, 2538)

สถาปตยกรรมพน้ื ถ่ินในวฒั นธรรมขาว ต๊ิก แสนบญุ 2560 วบิ รู ณ ล้ีสวุ รรณ 2547 ยงุ ขาว(กลาง) / หลองขาว(เหนอื ) / เลาขา ว (อสี าน) = อาคารเก็บขา วเปลือก สรา งไวเ ก็บขา วเปลอื กใหพน จากน้าํ ฝน แมลง และสัตว บางทองถ่ินอาจจะใชเ ปนทเ่ี ก็บเมล็ด พนั ธพชื อ่นื ๆ และเครอ่ื งมือการเกษตรดว ย จากประโยชนใชสอยท่เี หมอื นกนั จงึ ทาํ ใหยังมี โครงสรางสําคัญคลายคลึงกัน คอื มนั่ คงแข็งแรง รับน้าํ หนักของขาวเปลอื กจาํ นวนมากได ยก พ้นื สงู เพ่ือปอ งกนั นํา้ ทว มและความข้ึนจากดิน พ้นื เรยี บสนทิ เมล็ดขาวไหลออกไมได ฝาปด ทึบ ทั้งสดี่ านดา นหนง่ึ เปนประตูขนขาวเขาและออกโดยใชแ ผนกระดานเรียงซอนกันเพ่ือใหป ด และเปด ไดต ามปรมิ าณของขาวเปลือก มหี ลังคาคลมุ กันแดดและกนั ฝน แมโครงสรง จะ คลา ยคลึงกัน แตรปู ทรงและวสั ดุท่ีใชจะแตกตา งไปตามความนยิ มของแตและทอ งถนิ่ ยงุ แต ละภาคจงึ มเี อกลกั ษณแตกตา งกนั นอกจากนี้ในแถบพื้นท่ที ําการศึกษา ยงั ไมไ ดเ ก็บขาวไวใ น ยงุ เพยี งอยา งเดยี ว แตยัง หมายถึง ขา วทีเ่ กบ็ อยใู นตวั เรือนหรอื พ้นื ที่อนื่ ๆดว ย

สถาปตยกรรมพน้ื ถนิ่ ในวฒั นธรรมขา ว \"ซอมขาว\" ของชาวอสี าน หรือ \"เสวยี น\" ของชาวเหนือ นอกจากนี้ในภาคอสี านยงั มี \"ซอมขา ว\" สรา งยกพ้นื เต้ยี ๆ หรอื อยู ติดกบั พนื้ ดนิ ทป่ี รบั ใหเรยี บเสมอกนั แลว ใชไมไผสานกนั้ เปน รูป วงกลม ทําหลังคาคลุม ใชสาํ หรบั เปน ที่เก็บขาวเปลอื กแตบรรจุได ไมมากนกั สวนทางภาคเหนอื จะเรียกวา \"เสวยี น\" มกั ใชในกลุม ของชาวไรชาวนาที่มีพ้นื ท่ีปลกู ขาวไมม าก หรอื ชาวไรชาวนาท่ียัง ไมสามารถทาํ ยุง ขาวดวยไมจ ริงได กจ็ ะใชเ สวยี นเกบ็ ขา วเปลือก ไปกอนเปน การชั่วคราว เมอ่ื สามารถสรางยุง ขา วไดแลวก็เลกิ ใช เสวียนไป เสวียนมีหลายขนาด ทั้งความสูงและความกวา งของ เสวียนไมแนน อน แลว แตค วามตอ งการของผใู ชเ ปน หลกั

สถาปตยกรรมพนื้ ถิ่นในวฒั นธรรมขาว สปป.ลาว สกู ารสรา งสรรคง านออกแบบผลิตภณั ฑ งานวิจัยท่เี ก่ียวขอ ง ภมู ิปญ ญาสถาปตยกรรมพืน้ ถนิ่ ทีม่ คี วามสัมพันธก ับบริบทในวัฒนธรรมนาบวั ศริ ิลักษณ ยานกลุ วงศ 2557 โดยมีการศึกษารูปแบบสถาปต ยกรรมพื้นที่สมั พนั ธก ับสภาพแวดลอมและวถิ ชี ีวิตในการทํานาบัว โดยการศกึ ษาพบวา ลักษณะทางสถาปตยกรรมหลังคาทรงจัว่ และทรงเพิงหมาแหงน มีเสาโลง ก้ันผนังดวยสแลนกรองแสง แดดลม ฝงพนื้ ที่การจัดวางจะมรี ูปรางสี่เหล่ยี มผืนผา โดยวางแครสําหรับการทําบัว วางยาวตามแนวตะวนั เพือ่ ใหร มเงาในตาํ แหนง สําหรบั การยนื ทาํ บัว

สถาปตยกรรมพ้นื ถิ่นในวฒั นธรรมขา ว สปป.ลาว สกู ารสรา งสรรคง านออกแบบผลติ ภณั ฑ งานวิจัยท่เี กีย่ วของ สถาปตยกรรมในวฒั นธรรมขา ว แถบลมุ แมน ํา้ ยม และนานตอนลา ง ศิโรดม เสอื คลา ย 2550 เปน การศึกษาสภาพแวดลอ มและระบบนิเวศในวฒั นธรรมขา ว ผลการศกึ ษาพบวา พลวัตของสถาปตยกรรม ในวัฒนธรรมขา ว(หางนาและยงุ ขา ว) เกิดขึน้ จากการผสมผสาน กนั ระหวา งอดตี และปจจบุ ัน กลาวคอื การเลือกใชว สั ดกุ ารปรบั ปรงุ ซอมแซมและสง่ิ ท่ีเขามา ณ ปจ จุบนั นั้น สะทอนถงึ สถาปตยกรรมทีแ่ ปรเปล่ียนไปตามกาลเวลา อนั เน่ืองมาจากความแตกตางของวิถชี ีวติ และความหลากหลายในความคดิ ของผคู นท่อี ยูร วมกนั ในสังคม

สถาปต ยกรรมพ้นื ถิน่ ในวัฒนธรรมขาว สปป.ลาว สกู ารสรา งสรรคง านออกแบบผลติ ภณั ฑ งานวิจยั ท่เี กยี่ วของ สภาพแวดลอมทางวัฒนธรรมชุมชนมง แบบบุพกาล : บานนาํ้ พง และบา นหวยไฮ เมืองซํ่าใต แขวงหัวพัน สปป.ลาว (Mr.Chanpheng Thao) เปน การศกึ ษาสภาพแวดลอ มทางวัฒนธรรมในชุมชนชาติพนั ธุมง โดยศกึ ษาทแี่ สดงใหเห็นถงึ ความสมั พันธร ะหวา ง สภาพแวดลอ มทางธรรมชาติและวิถีวัฒนธรรม พบวา ความเช่อื เรื่องสิง่ ศักดิ์เหนือธรรมชาติที่สถิตยในสภาพแวดลอม\" \"สง่ิ ศกั ดสิ์ ทิ ธิ์ เหนอื ธรรมชาตทิ ่สี ถีดยในเรือนชาวมงั “ซง่ึ ความเชอ่ื เร่อื งส่งิ ศักด์สิ ิทธิ์ทกี่ ลาวมาขา งตัน เปน อุดมการณห ลกั ทสี่ าํ คัญท่ีทําใหก ลุม ชนชาติ ทนั ธมุ งั ยังดาํ รงวัฒนธรรมประเพณแี บบดงั้ เดิมของกลุมชนของตนเองอยางหนยี วแนน และสง อิทธพิ ลมายังวถิ ีชวี ติ ความเปน อยวู ัฒน รรมประเพณี โดยฉพาะอยง ย่ิงการตั้งถิน่ ฐาน การสรา งตัวกันเปนหมบู า น การจดั การพืน้ ทเ่ี กษตรกรรม การจัดการพ้นื ทท่ี างรรมชาติ การจตั การพ้นื ที่แหลงน้าํ และการสรางเรือนของกลุมชนชาตพิ ันธมุ ัง

สถาปต ยกรรมพน้ื ถิน่ ในวัฒนธรรมขาว สปป.ลาว สกู ารสรางสรรคง านออกแบบผลิตภณั ฑ งานวิจัยท่เี กี่ยวขอ ง หลองขา ว : สถาปตยกรรมพน้ื บานลานนา (สรุ ิยา รัตนพฤกษ) หลองขา วเปน สงิ่ ปลกู สรา งสาํ คญั ท่ีสะทอ นถึงวัฒนธรรมความเปนอยูของผูคนในสังคมเกษตรกรภาคเหนือในอดตี หากแตใ นปจ จบุ ันหลองขา วลดบทบาทความสําคญั และลดจาํ นวนลงท่เี ห็นอยกู ็มสี ภาพทรุดโทรมขาดการดแู ลเน่อื งจากไมไดไ ช ประโยชนแ ลว จงึ ดาํ เนินการเก็บรวบรวมกรณศี กึ ษาหลองขา วจํานวน 12 หลงั และประมวลหลองขาวได 3 แบบ

สถาปตยกรรมพื้นถ่นิ ในวฒั นธรรมขาว สปป.ลาว สกู ารสรา งสรรคง านออกแบบผลิตภณั ฑ K สถาปต ยกรรมพน้ื ถ่นิ ในวฒั นธรรมขาว สปป.ลาว A P สกู ารสรา งสรรคง านออกแบบผลติ ภัณฑ

สถาปต ยกรรมพ้นื ถนิ่ ในวัฒนธรรมขาว สปป.ลาว สกู ารสรางสรรคง านออกแบบผลิตภณั ฑ วตั ถุประสงค 5 W 1H 1. ศึกษาความเปน มาของสถาปต ยกรรมพ้นื ถ่นิ ท่ใี ชง านในวัฒนธรรมขาว 2. ศึกษา รปู แบบ ภมู ปิ ญ ญา ประโยชนใชส อยและลกั ษณะเฉพาะถน่ิ ของสถาปต ยกรรมพ้นื ถิ่นท่ีเกย่ี วขอ งกับวฒั นธรรมขา ว 3. สรา งสรรคง านออกแบบผลิตภัณฑ

สถาปต ยกรรมพน้ื ถ่ินในวฒั นธรรมขาว วัฒนธรรมขา ว ขา วผลผลติ ทางการเกษตรขุมทรัพยสาํ คัญของชาติอาเซียน โดยเฉพาะในกลมุ ผผู ลติ หลกั รายใหญ ของโลกท่อี ยใู นซีแอลเอม็ วีที (กมั พชู า ลาว เมียนมา เวียดนามและไทย) ทจ่ี ากน้ไี ปจะตอ งเรง พฒั นาพรอ ม ยกระดบั ผลผลิตใหสอดคลองกับตวั แปรตางๆ ท่เี ขา มากระทบอตุ สาหกรรมเกษตรในอนาคต (https://www.posttoday.com/aec/scoop/446978) วัฒนธรรมขา วจึงเปนเสมือนวฒั นธรรมประเพณีและวิถชี ีวติ ในหลากหลายมิตทิ ค่ี ลายคลงึ กนั ของชาติ ตา ง ๆ ในอาเซียนเก่ยี วกบั ขาวซึ่งทําใหเ กดิ ความรูสกึ รว มท่ตี องการประสานประโยชนและรวมตัวกนั ภายใต ประชาคมเดยี วกนั ไดแก การบรโิ ภคขาวเปนอาหารหลกั การปลูกขา ว ภาษา และคตคิ วามเชื่อ