การตกผลึก

การตกผลกึ คืออะไร? “การตกผลกึ ใช้แยกสารทีม่ ีความสามารถในการละลายที่ อณุ หภูมติ ่างกนั ” เป็ นการแยกสารละลาย ท่ีประกอบดว้ ยตวั ละลายที่เป็ นของแข็งในตวั ทาละลายท่ีเป็ นของเหลวโดยทาให้สารละลายอ่ิมตวั แลว้ ปล่อยให้ตวั ทาละลาย ระเหยออกไปบางส่วน ตวั ละลายจะตกผลึกแยกออกมา สารละลายอมิ่ ตัว หมายถึง สารละลายท่ีมีตวั ละลายอยปู่ ริมาณสูงสุด ณ อุณหภูมิขณะน้นั

หลกั การ 1.ความสามารถในการละลายของสาร => ที่อณุ หภูมิสูง สารมี ความสามารถในการละลายสูงกวา่ ท่ีอณุ หภูมิต่า : ได้สารละลายอม่ิ ตัว 2. กรอง (สารละลายขณะที่ร้อน) 3. ลดอณุ หภูมิ : ผลึกของสาร 4. ผลึกของสารบริสุทธ์ิส่วนใหญ่จะมีรูปร่างสณั ฐานท่ีเฉพาะ เช่น รูปเขม็ รูปแท่ง

วธิ ีการตกผลกึ 1. ใส่สาร(ตวั ละลาย) ลงไปในตวั ทาละลายทีละนอ้ ย จนไดส้ ารละลายอิ่มตวั ที่ อุณหภูมิสูง 2. กรองสารละลายขณะร้อนเพือ่ กาจดั ส่ิงเจือปนที่ไม่ละลายออกไป 3. ปล่อยใหส้ ารละลายอิ่มตวั เยน็ ลงจะไดข้ องแขง็ ที่มีรูปทรงเรขาคณิตตกผลึก แยกออกมา ซ่ึงเมื่อนาไปกรองแลว้ ทาใหแ้ หง้ กจ็ ะไดข้ องแขง็ บริสุทธ์ิตามตอ้ งการ *หมายเหตุ : ท่ีตอ้ งใชส้ ารละลายอ่ิมตวั ที่อุณหภูมิสูง เพราะสารส่วนมากเมื่อ อุณหภูมิสูงข้ึนจะละลายไดม้ ากข้ึน และเมื่อเราลดอุณหภูมิลง สารจะละลายได้ นอ้ ยลงทาใหส้ ่วนท่ีละลายไม่ไดต้ กลงมาเป็นผลึกแทน

สมบตั ขิ องตวั ถูกละลายทแี่ ยกออกจากกนั 1. สารท่ีมีคุณสมบตั ิละลายไดน้ อ้ ย จะอ่ิมตวั ก่อนจะตกผลึกและแยกตวั ออกไปก่อน 2. สารท่ีมีคุณสมบตั ิละลายไดม้ าก จะอ่ิมตวั ชา้ จะตกผลึกและแยกตวั ที หลงั

ตวั อย่างการตกผลกึ 1.ทาสารสม้ ใหบ้ ริสุทธ์ิ 2.ทา NiSO4 (aq) ใหบ้ ริสุทธ์ิ 3.ทาเกลือใหบ้ ริสุทธ์ิ ตัวอย่าง การตกผลกึ สารส้ม