ประวัติศาสตร์

เอกสารประกอบการสอน ประกอบกิจกรรมการเรียนแบบกลุม่ รว่ มมือ เรื่อง สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 นางแสงธรรม วงษ์วตั ิ ตาแหนง่ ครูชานาญการ โรงเรียนจัตรุ ัสวทิ ยาคาร อาเภอจัตุรัส จงั หวดั ชัยภมู ิ สานักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษามัธยมศกึ ษาเขต 30

ก คานา เอกสารประกอบการสอนประกอบกิจกรรมการเรียนแบบกลมุ่ ร่วมมอื เลม่ 1 เรื่อง สถาปนากรงุ รัตนโกสนิ ทร์ เลม่ นี้ เป็นสอ่ื ทีใ่ ชป้ ระกอบการ จัดกิจกรรมการเรียนรกู้ ลมุ่ สาระสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 3 มีเนื้อหาเกีย่ วกบั การสถาปนาราชวงศจ์ ักรี และปจั จยั ท่สี ่งผลต่อความมัน่ คง และความเจริญรุ่งเรืองของไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทร์ โดยมีจดุ ประสงคเ์ พือ่ พัฒนาผลสัมฤทธิ์ของนกั เรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 3 ใหม้ ีผลสมั ฤทธิท์ างการเรียนสงู ขนึ้ เปน็ เรื่องทีน่ กั เรียนทุกคนตอ้ งเรียนรู้ และนาความรูน้ ี้ไปใช้ประโยชน์ในการดาเนินชีวติ ต่อไป และตรงตาม เจตนารมณข์ องหลกั สูตรการจดั การศกึ ษาขน้ั พืน้ ฐาน พ.ศ. 2551 ขอขอบคณุ ผบู้ ริหารสถานศกึ ษา คณะครู ผู้เชีย่ วชาญเฉพาะด้าน และครอบครวั ทใ่ี ห้คาปรึกษาและเปน็ กาลังใจด้วยดีตลอดมา กอ่ ใหเ้ กิด ความสาเร็จเป็นท่นี า่ ภาคภมู ิใจอย่างย่งิ ผู้จัดทาหวังวา่ เอกสารประกอบ การสอนประกอบกิจกรรมการเรียนแบบกลมุ่ ร่วมมือ เล่ม 1 เรื่อง สถาปนา กรงุ รตั นโกสนิ ทร์ จะเปน็ ส่อื ประกอบการเรียนการสอนทเ่ี ปน็ ประโยชน์ ต่อครู นกั เรียน บคุ ลากรทางการศึกษาและผู้ทส่ี นใจ แสงธรรม วงษ์วตั ิ

ข สารบัญ คานา หนา้ สารบัญ ก คาชีแ้ จงการใชเ้ อกสารประกอบการสอน ข คาแนะนาการใช้เอกสารประกอบการสอน 1 จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 2 แบบทดสอบกอ่ นเรียน 3 การสถาปนากรุงรตั นโกสินทร์ 4 สาเหตุการย้ายราชธานจี ากกรงุ ธนบรุ ีมาต้งั ที่กรงุ รตั นโกสนิ ทร์ 6 เหตผุ ลของการเลอื กทาเลทตี่ ัง้ ฝ่ังตะวนั ออกของแมน่ า้ เจา้ พระยา 8 ปัจจยั ทสี่ ่งผลตอ่ ความมนั่ คงและความเจริญร่งุ เรอื งของไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทร์ 9 แบบฝึกทกั ษะที่ 1 10 แบบฝึกทกั ษะที่ 2 14 แบบฝึกทกั ษะที่ 3 15 แบบฝึกทกั ษะที่ 4 16 แบบทดสอบหลงั เรยี น 17 บรรณานกุ รม 18 ภาคผนวก 20 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน 21 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน 22 เฉลยแบบฝกึ ทกั ษะที่ 1 23 เฉลยแบบฝกึ ทกั ษะที่ 2 24 เฉลยแบบฝกึ ทกั ษะที่ 3 25 เฉลยแบบฝกึ ทกั ษะที่ 4 26 27

1 คาชี้แจงการใชเ้ อกสารประกอบการสอน เอกสารประกอบการสอนประกอบกิจกรรมการเรียนแบบกลุม่ รว่ มมอื เลม่ นี้ ได้จัดทาขึน้ เพือ่ ใชป้ ระกอบการเรียนการสอน กลุม่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม ในสาระที่ 4 ประวตั ิศาสตร์ เรือ่ ง สถาปนากรุงรตั นโกสนิ ทร์ ระดบั ช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 3 เอกสารเลม่ นี้ได้ ทดลองใชก้ ับนักเรียนและได้ผลดีมาแลว้ นักเรียนสามารถนาความรไู้ ปใช้ใน ชีวติ ประจาวนั ไดเ้ ป็นอย่างดี เอกสารประกอบการสอนประกอบกิจกรรมการ เรียนแบบกล่มุ ร่วมมือชุดนี้ มีจานวน 9 เลม่ ดงั นี้ 1. เอกสารประกอบการสอนเรือ่ ง สถาปนากรุงรตั นโกสนิ ทร์ 2. เอกสารประกอบการสอนเรื่อง พระมหากษตั ริยร์ าชวงศ์จกั รี 3. เอกสารประกอบการสอนเรือ่ ง การปกครองสมัยรตั นโกสินทร์ 4. เอกสารประกอบการสอนเรื่อง เศรษฐกิจสมยั รตั นโกสินทร์ 5. เอกสารประกอบการสอนเรื่อง สงั คมสมยั รัตนโกสนิ ทร์ 6. เอกสารประกอบการสอนเรื่อง ภมู ิปัญญาและวัฒนธรรมสมยั รตั นโกสินทร์ 7. เอกสารประกอบการสอนเรอื่ ง ความสัมพนั ธร์ ะหว่างประเทศสมยั รัตนโกสนิ ทร์ 8. เอกสารประกอบการสอนเรือ่ ง บทบาทของไทยในสงั คมโลก 9. เอกสารประกอบการสอนเรือ่ ง บคุ คลสาคัญในสมยั รัตนโกสนิ ทร์ หวงั เป็นอยา่ งย่งิ วา่ เอกสารประกอบการสอนประกอบกิจกรรมการเรียน แบบกล่มุ ร่วมมือชดุ นี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้กล่มุ สาระการเรียนรูส้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และ วัฒนธรรม ในสาระท่ี 4 ประวัติศาสตร์ไดเ้ ปน็ อย่างดี

2 คาแนะนาการใชเ้ อกสาร ประกอบการสอน 1. นักเรียนทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนเป็นรายบคุ คล 2. นกั เรียนร่วมกนั ศกึ ษาและทาความเข้าใจเนื้อหารายละเอยี ดและแบบฝึกทกั ษะ 3. นักเรียนลงมือทาแบบฝึกทักษะโดยครคู อยดูแลให้คาปรึกษาและเสนอแนะ เมื่อพบปัญหาหรือไม่เข้าใจ 4. นกั เรียนทาแบบฝึกทักษะเสรจ็ เรียบรอ้ ยแลว้ ใหน้ ักเรียนรว่ มกนั เฉลยและ ตรวจแบบฝึกทักษะ 5. นักเรียนทุกคนทาแบบทดสอบหลังเรียนเป็นรายบคุ คล 6. สรุปผลคะแนนทไ่ี ดร้ บั ในกระดาษคาตอบเพื่อทราบผลการพฒั นาการเรียน

3 จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ สาระที่ 4 ประวตั ศิ าสตร์ มาตรฐานการเรยี นรู้ ส 4.3 เข้าใจความเปน็ มาของชาตไิ ทย วฒั นธรรม ภมู ิปญั ญาไทย มีความรัก ความภมู ิใจ และธารงความเป็นไทย ตวั ช้วี ดั ส 4.3 ม.3/1 วเิ คราะห์พฒั นาการของไทยสมยั รัตนโกสนิ ทร์ในดา้ นตา่ งๆ ส 4.3 ม.3/2 วเิ คราะหป์ จั จัยทส่ี ่งผลตอ่ ความมนั่ คงและความเจรญิ รุ่งเรอื ง ของไทยในสมยั รัตนโกสนิ ทร์ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1. นกั เรียนสามารถวเิ คราะหค์ วามเปน็ มาของการสถาปนากรงุ รัตนโกสนิ ทร์ ปัจจยั ทส่ี ง่ ผลตอ่ ความมน่ั คงและความเจรญิ รุ่งเรอื งของไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทร์ได้ 2. นกั เรียนสามารถสรปุ ความเปน็ มาของการสถาปนากรงุ รัตนโกสนิ ทร์ ปัจจัยทส่ี ่งผลต่อความมนั่ คง และความเจรญิ รงุ่ เรอื งของไทยในสมยั รัตนโกสนิ ทร์ได้ เนือ้ หาสาระ 1. การสถาปนากรุงรตั นโกสนิ ทร์ 2. สาเหตุการยา้ ยราชธานีจากกรุงธนบุรมี าตัง้ ทีก่ รงุ รัตนโกสินทร์ 3. เหตุผลของการเลือกทาเลทีต่ ้งั ฝ่ังตะวันออกของแมน่ ้าเจา้ พระยา 4. ปัจจยั ทส่ี ง่ ผลต่อความมน่ั คงและความเจริญรุ่งเรืองของไทยในสมยั รตั นโกสนิ ทร์

4 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรื่อง สถาปนากรุงรตั นโกสินทร์ คาชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบบั นี้มจี านวน 10 ขอ้ 2. จงกาเครอ่ื งหมาย  หน้าขอ้ ท่เี หน็ วา่ ถกู ท่สี ดุ เพียงข้อเดียวลงในกระดาษคาตอบ 3. ใชเ้ วลาในการทาแบบทดสอบ 10 นาที 1. ใครเป็นผสู้ ถาปนาราชวงศ์จักรี ก. พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟ้าจฬุ าโลกมหาราช ข. พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจา้ อยหู่ วั ค. พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อย่หู ัว ง. พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว 2. เพราะเหตุใดกรุงธนบุรีจึงไมเ่ หมาะสมทีจ่ ะเป็นราชธานี ก. ไมอ่ ดุ มสมบรู ณ์ ข. มีทีร่ าบกวา้ งขวาง ค. มีแม่น้าไหลผ่านนอ้ ย ง. มีพ้นื ทค่ี ับแคบ ขยายเมืองไมไ่ ด้ 3. ใครเป็นผู้เปลี่ยนนามราชธานี “กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตานสถิต สักกะทัตติยวิษณกุ รรมประสิทธิ์” เป็น “กรุงเทพมหานคร อมรรตั นโกสินทร์” ก. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา้ จุฬาโลกมหาราช ข. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ค. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หวั ง. พระบาทสมเด็จพระปกเกลา้ เจา้ อย่หู วั 4. กรงุ รัตนโกสินทร์ไดร้ ับการสถาปนาเปน็ ราชธานีเมื่อใด ก. 1 มกราคม 2310 ข. 6 เมษายน 2325 ค. 26 มิถุนายน 2475 ง. 5 ธนั วาคม 2475

5 5. วดั ทีส่ ร้างคูก่ ับพระบรมมหาราชวังคือวดั ใด ข. วดั สทุ ัศนเ์ ทพวราราม ก. วัดอรุณราชวราราม ง. วัดพระเชตพุ ลวิมลมงั คลาราม ค. วัดพระศรรี ัตนศาสดาราม 6. เพราะเหตุใดพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จุฬาโลกมหาราชจงึ ทรงย้ายราชธานี ก. เมืองธนบรุ ไี มม่ ีทางออกทะเล ข. เมืองธนบุรมี ีขนาดใหญเ่ กินไป ค. พื้นทฝ่ี ง่ั ตะวนั ออกมีความอุดมสมบูรณ์ ง. เมืองธนบุรมี ีประชากรอาศัยอยู่เบาบาง 7. ข้อใด ไม่ใช่ ปัจจัยท่ีสง่ ผลต่อความมน่ั คง และความเจริญรงุ่ เรอื งของไทยสมยั รตั นโกสินทร์ ก. พืน้ ทส่ี ่วนใหญอ่ ุดมสมบรู ณ์ ข. มีทางออกทะเลไมไ่ กลจากปากน้า ค. แมน่ ้าเจ้าพระยาผ่ากลางเป็นเมืองอกแตก ง. เป็นศนู ย์กลางการคา้ ระหว่างตะวันออกกับตะวนั ตก 8. กรุงธนบุรเี ป็นเสมือน “เมืองอกแตก” ซึง่ อาจทาให้เกิดปัญหาอะไร ก. ปัญหาการแบ่งแยกดินแดน ข. ปัญหาการกอ่ สรา้ งราชธานี ค. ปัญหาการแตกความสามคั คี ง. ปญั หาการปอ้ งกันข้าศึกทม่ี ารกุ ราน 9. ทต่ี ง้ั ของกรุงรัตนโกสินทร์อยู่ทิศใดของแม่น้าเจ้าพระยา ก. ทศิ ใต้ ข. ทศิ เหนือ ค. ทศิ ตะวันออก ง. ทศิ ตะวนั ตก 10. วันท่ี 6 เมษายน ของทุกปีเปน็ วนั จกั รซี ึ่งเป็นวันที่เกี่ยวขอ้ งกับเหตุการณ์ในข้อใด ก. เปน็ วนั ทม่ี ีการสถาปนากรงุ รตั นโกสินทร์ ข. เป็นวันประกาศเอกราชและสถาปนาอาณาจักรสยาม ค. เป็นวันทม่ี ีการปราบดาภิเษกปฐมกษัตรยิ แ์ ห่งราชวงศ์จักรี ง. เปน็ วันทม่ี ีการเปลี่ยนแปลงจากกรงุ ธนบุรเี ป็นกรงุ รัตนโกสินทร์

6 การสถาปนากรงุ รัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจฬุ า โลกมหาราช เมือ่ ครง้ั ยงั ดารงพระยศ เป็น สมเดจ็ เจ้าพระยามหากษัตริยศ์ กึ ภายหลงั ทีไ่ ดท้ รงเลิกทัพกลับจากกรงุ กัมพชู าเพราะในกรุงธนบุรีเกิดการจลาจล เมื่อถงึ กรุงธนบรุ ีบรรดาขุนนางน้อยใหญ่ ทั้งหลายก็พากนั ออ่ นนอ้ มยอมสวามิภักดิ์ เรียกร้องให้แก้ไขวกิ ฤติการณ์ พร้อมกนั ภาพที่ 1 รัชกาลที่ 1 นนั้ ก็พากันอันเชิญใหพ้ ระองคเ์ สดจ็ ขึน้ ที่มา : https://lifestyle.campus-star.com/ ครองราชยส์ มบตั ิเปน็ พระเจา้ แผ่นดินไทย knowledge/43034.html สืบค้นเมอ่ื : 7 มกราคม 2559 สบื ต่อไป เมื่อวนั ที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325 รชั กาลที่ 1 แหง่ ราชวงศจ์ กั รี (วันจกั รี) ภายหลังเมือ่ เหตกุ ารณเ์ ข้าสู่ ภาวะปกตแิ ล้ว รัชกาลที่ 1 ทรงเหน็ วา่ กอ่ นจะประกอบพธิ ีปราบดาภิเษกเป็น กษัตริยเ์ ห็นว่าควรจะย้ายราชธานีไปอย่ฟู ากตะวันออกของแม่นา้ เจ้าพระยา เสียกอ่ น โดยบรเิ วณท่ที รงเลอื กท่จี ะสร้างพระราชวังนั้น เคยเปน็ สถานีการค้า ขายกับชาวต่างประเทศในแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช มนี ามเดมิ ว่า “บางกอก” ซึง่ ในขณะน้นั เปน็ ทอ่ี ยอู่ าศัยของชาวจีน เมือ่ ได้ทรงชดเชย ค่าเสียหายใหพ้ อสมควรแลว้ ทรงใหช้ าวจนี ย้ายไปอยตู่ าบลสาเพง็ แล้วโปรด เกลา้ ฯ ให้สรา้ งรั้วไม้แทนกาแพงขึ้นและสรา้ งพลบั พลาไมข้ ึ้นชว่ั คราว

7 หลงั จากนน้ั ในเดือนมถิ ุนายน พ.ศ.2325 ขณะทีพ่ ระองคท์ รงมีพระชนมายไุ ด้ 45 พรรษา ไดท้ รงประกอบพิธีปราบดาภเิ ษกขึ้นเป็นปฐมกษัตริย์แหง่ ราชวงศ์ จักรี ทรงพระนามวา่ “พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธริ าชรามาธบิ ดีฯ” แต่ ในสมยั ปจั จบุ นั ผู้คนนิยมเรียกพระนามวา่ “พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช” และทรงสถาปนาตาแหน่งวังหนา้ (กรมพระราชวงั บวร สถานมงคล) และตาแหนง่ วังหลัง (กรมพระราชวงั บวรสถานพิมขุ ) ในปี พ.ศ.2328 กโ็ ปรดฯใหม้ ีการ สมโภชน์พระนคร และกระทาพิธี ปราบดาภิเษกขึ้น เป็นพระมหากษัตริย์ อกี ครั้ง และ ภาพที่ 2 ภาพวาดพระบรมมหาราชวัง กรงุ เทพฯ พระราชทานนาม ทม่ี า : https://www.bloggang.com พระนครใหม่นีว้ า่ สืบคน้ เมือ่ : 7 มกราคม 2559 “กรุงเทพมหานคร บวรรตั นโกสนิ ทร์ มหนิ ทรายธุ ยา มหาดิลกภพนพรตั น์ ราชธานีบรุ ีรมยอ์ ุดม ราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตาลสถติ สักกทตั ติยวษิ ณุกรรมประสิทธิ์” หรือท่คี นยคุ ปจั จบุ ันนิยมเรียกว่า “กรงุ รัตนโกสนิ ทร”์ น่ันเอง (ครน้ั ในสมัย แผน่ ดินพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกล้าเจา้ อย่หู วั (รชั กาลที่ 4) ทรงเปล่ยี นสร้อย ทว่ี ่า “บวรรตั นโกสนิ ทร์” เปน็ “อมรรัตนโกสินทร์” นอกนัน้ คงเดมิ ) และใน บริเวณพระบรมมหาราชวงั ได้สรา้ งวัดพระแก้ว (วัดพระศรรี ัตนศาสดาราม) เปน็ วดั ที่ใชป้ ระกอบพระราชพิธีทางศาสนาเปน็ วดั ที่ไมม่ ีพระสงฆจ์ าพรรษาอยู่ และเมือ่ สร้างพระนครเสรจ็ สมบูรณ์ ได้มกี ารอญั เชิญพระแกว้ มรกตมา ประดิษฐานท่วี ดั นี้ และไดพ้ ระราชทานนามให้ใหมว่ า่ พระพุทธมหามณีรตั น ปฏิมากร เพือ่ ให้สอดคลอ้ งกับนามของพระนครใหม่

8 สาเหตุการยา้ ยราชธานีจากกรุงธนบุรีมาต้งั ท่กี รุงรัตนโกสินทร์ 1. กรงุ ธนบุรเี ป็นเมืองทม่ี ีการสรา้ งป้อมปราการเอาไวท้ งั้ สองฝ่งั แมน่ า้ โดยเอาแมน่ า้ ผา่ กลาง (เรียกว่าเมืองอกแตก) เหมือนเมืองพิษณุโลก มี ประโยชนต์ รงทีอ่ าจเอาเรือรบไวใ้ นเมืองเมือ่ เวลาถกู ขา้ ศกึ มาตงั้ ประชิด แตก่ ารรักษาเมืองคนขา้ งในจะถา่ ยเทกาลังเขา้ รบพ่งุ รกั ษาหน้าทไ่ี ดไ้ ม่ ทนั ทว่ งทีเพราะตอ้ งขา้ มแม่น้า แตแ่ ม่น้าเจา้ พระยาทั้งกว้างและลกึ จะทา สะพานข้ามกไ็ มไ่ ด้ ทาให้ยากแกก่ ารรกั ษาพระนครเวลาขา้ ศึกบุก ภาพที่ 3 แผนทอ่ี าณาจักรกรงุ ธนบรุ ี ท่มี า : https://klongsarn.wordpress.com สืบคน้ เมือ่ : 7 มกราคม 2559 2. กรงุ ธนบุรีอยูใ่ นท้องคุ้งนา้ ทาให้นา้ กัดเซาะตลง่ิ พงั ได้งา่ ย 3. บริเวณพระราชวงั เดิมของสมเดจ็ พระเจ้าตากสนิ มหาราช คับแคบ มีวัดขนาบทัง้ สองข้าง คอื วดั แจ้ง (วดั อรณุ ราชวราราม) กับวดั ท้ายตลาด (วดั โมฬีโลกยาราม) ทาให้ยากแก่การขยายพระราชวงั ใหก้ วา้ งออกไป

9 เหตุผลของการเลือกทาเลท่ตี ั้งฝ่ังตะวันออกของแม่น้าเจา้ พระยา 1. ทางฝง่ั กรงุ เทพฯ เปน็ ชยั ภูมิเหมาะสม เพราะ เปน็ หวั แหลม ถา้ สร้างเมือง แต่เพียงฟากเดียว จะได้ แมน่ ้าใหญ่ เปน็ คเู มืองท้งั ด้านตะวันตก และดา้ นใต้ เพียงแต่ขุดคลองเปน็ คูเมือง แตด่ า้ นเหนือ และด้าน ตะวันออกเท่าน้นั ถงึ แมว้ ่า ขา้ ศกึ จะเขา้ มา โจมตี ก็พอ ต่อส้ไู ด้ ภาพที่ 4 แผนท่แี สดงอาณาเขตของ 2. เนือ่ งด้วยทางฝง่ั กรงุ รัตนโกสินทร์ในสมยั รัชกาลท่ี 1 ตะวนั ออกนี้ พื้นท่นี อก ท่มี า : ณรงค์ พ่วงพิศ และคณะ (ม.ป.ป.) คเู มืองเดิม เป็นพื้นท่ลี มุ่ ทเ่ี กิดจากการตื้นเขินของ ทะเล ขา้ ศกึ จะยกทพั มาทางนีค้ งทาไดย้ าก ฉะนนั้ การปอ้ งกนั พระนครจะได้ มุ่งปอ้ งกันเพียงฝ่งั ตะวันตกแตเ่ พยี งดา้ นเดียว 3. ฝงั่ ตะวันออกเป็นพื้นทใ่ี หม่ สนั นิษฐานว่าชมุ ชนใหญ่ในขณะนน้ั คง จะมีแต่ชาวจนี ท่เี กาะกลมุ่ กันอยู่ จึงสามารถขยายออกไปได้อยา่ งกวา้ งขวาง และขยายเมืองไดเ้ รื่อยๆ

10 ปัจจัยทส่ี ่งผลต่อความมนั่ คงและความเจริญรุง่ เรือง ของไทยในสมยั รัตนโกสินทร์ 1. ศูนยก์ ลางของอาณาจกั ร มีเสน้ ทางออกสทู่ ะเล ทาให้ สะดวกต่อการติดต่อค้าขาย เปน็ ศนู ย์กลางทางการค้า กรุง รตั นโกสินทร์ มีที่ตงั้ ไมไ่ กลจาก ปากแม่นา้ มีแมน่ า้ เจา้ พระยา ภาพที่ 5 การขนส่งสินค้าทางเรอื ไหลผา่ นเมืองลงสู่ทะเลอ่าวไทย ทม่ี า : https://www.youtube.com/ kHDrM ทาใหก้ ารติดต่อค้าขายกับ gtn_hkwatch? สืบค้นเมื่อ : 7 มกราคม 2559 ตา่ งประเทศมีความสะดวก รวมไปถงึ ทาเลทีต่ งั้ อยู่ใน เส้นทางการค้าระหวา่ งจีนกับอนิ เดีย จึงเปน็ ศนู ยก์ ลางการค้าระหว่าง ตะวนั ออกกับตะวันตก ทาให้ได้รบั วฒั นธรรมใหม่ๆ และนามาปรบั ใชใ้ ห้ เหมาะสมกบั อาณาจักรได้ 2. มีลมมรสุมตะวนั ออกเฉียงเหนือ และตะวันออกเฉียงใตพ้ ดั ผา่ น ทา ใหม้ ีฝนตกชุก เหมาะแก่การเพาะปลูก 3. มีแมน่ า้ หลายสายไหลผ่านออกสู่ทะเลบริเวณอ่าวไทย ไดแ้ ก่ แม่นา้ เจ้าพระยา ท่าจีน แมก่ ลอง และ บางปะกง ทาใหเ้ หมาะแกก่ าร เพาะปลกู ในพืน้ ทบ่ี ริเวณทีร่ าบลุ่ม แม่น้า และเปน็ ประโยชน์แกก่ ารคา้ ภาพท่ี 6 แมน่ ้าไหลออกสูอ่ า่ วไทย ท่มี า : https://www.youtube.com/kHDrM gtn_hkwatch? สืบคน้ เมือ่ : 7 มกราคม 2559

11 4. เป็นศนู ย์รวมของ การขยายตัวทางดา้ น วฒั นธรรม เพราะใน สมยั โบราณอาณาจกั ร ของไทยเปน็ จุดพกั เรอื ของพอ่ คา้ จากดินแดน ตา่ งๆ ท่เี ดนิ ทางเขา้ มา ภาพที่ 7 ทวิ ทัศนข์ องท่าเรอื ของบางกอก ค้าขายระหวา่ งดินแดน ท่มี า : http://www.kingrama3.or.th ซีกโลกตะวันตกและ สืบคน้ เมื่อ : 7 มกราคม 2559 ซีกโลกตะวันออก นบั เป็นประโยชน์ต่อพฒั นาการของอาณาจักรไทย สมยั รตั นโกสินทร์ ตง้ั แต่ ยคุ เริม่ ต้นของการสถาปนาและสง่ ผลดีมาจนถึงปัจจบุ ัน 5. พระปรีชาสามารถของพระมหากษัตริยใ์ นราชวงศ์จกั รี ซึ่ง สอดคลอ้ งกับสถานการณบ์ า้ นเมือง ทั้งในดา้ นการป้องกนั ราชอาณาจกั ร การส่งเสริมความเจรญิ รงุ่ เรืองทางด้านต่างๆ ใหเ้ กิดขึน้ กับบา้ นเมอื งและ ราษฎรของพระองค์ ภาพที่ 8 ดา้ นซ้ายคอื ปอ้ มมหากาฬ สร้างขึ้นในสมยั รชั กาลที่ 1 ปพี ทุ ธศกั ราช 2326 เปน็ ป้อม 1 ใน 14 ปอ้ มทีโ่ ปรดเกลา้ ฯ ใหส้ ร้างข้ึนเพือ่ ปอ้ งกนั รกั ษาพระนคร ท่มี า : https://www.bloggang.com/m/viewdiary.php? สบื ค้นเมื่อ : 7 มกราคม 2559

12 ภาพที่ 9 ภาพเขียนสมัยต้นกรงุ รตั นโกสินทร์ ท่มี า : https://www.bloggang.com/m/viewdiary.php? สืบคน้ เมือ่ : 7 มกราคม 2559 6. มีทีต่ ัง้ ในทางยุทธศาสตรเ์ หมาะสม ตาบลบางกอกซึง่ เปน็ ทต่ี ั้งของ กรุงรัตนโกสนิ ทร์มีลกั ษณะเปน็ แหลม มีแม่น้าเป็นกาแพงเกือบครงึ่ เมือง ด้านตะวนั ออกของเมืองเป็นทร่ี าบลมุ่ ทะเลตม น้าทว่ มเป็นเวลานาน ในฤดู นา้ หลากเปน็ ดา่ นป้องกนั ข้าศกึ ไดอ้ ยา่ งดี การกอ่ สรา้ งเมืองมีการสร้างกาแพง เมืองล้อมรอบอยา่ งแข็งแรง มีป้อมปราการโดยรอบ นอกกาแพงเมืองมีการ ขุดคูเมืองเปน็ แนวปอ้ งกันขา้ ศกึ อกี ทง้ั บริเวณโดยรอบของพระนครเป็นที่ราบ ทาให้สามารถขยายเมอื งออกไปไดเ้ รือ่ ยๆ 7. เปน็ บริเวณท่มี ีความอุดมสมบรู ณเ์ หมาะแก่การเกษตร พืน้ ท่ที างฝ่งั ตะวันออกของแมน่ ้าเจ้าพระยามีดินและนา้ อดุ มสมบูรณ์ สามารถทาการ เพาะปลูกได้ผลดี ทาให้เกษตรกรรมเจรญิ กา้ วหน้า

13 ภาพที่ 10 สงครามเก้าทัพ ปีพุทธศกั ราช 2328 ทม่ี า : http://www.thainationalmemorial.org/4_1_8.html สืบค้นเมื่อ : 7 มกราคม 2559 8. พระปรชี าสามารถของพระมหากษัตริย์ พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธ ยอดฟา้ จุฬาโลกมหาราชทรงพระปรชี าสามารถ ดา้ นการทาสงครามมาต้ังแต่ สมัยธนบุรี ครัน้ ถงึ สมยั รตั นโกสินทรเ์ มื่อพมา่ ยกทพั หวังจะเขา้ มาโจมตเี พื่อ มิใหไ้ ทยต้งั ตัวได้ พระองค์และพระราชอนชุ า คอื สมเดจ็ พระบวรราชเจา้ มหาสุรสงิ หนาท กรมพระราชวงั บวรสถานมงคล กท็ รงยกทัพออกไปปอ้ งกัน นอกพระนครมิให้กองทพั ข้าศกึ ยกเข้ามาประชิดพระนครได้ ทาใหก้ รุง รตั นโกสนิ ทร์มีความมนั่ คงเป็นราชธานีของไทยมาจนกระท่งั ปจั จุบนั 9. ประเทศเพื่อนบ้านมีปัญหาภายใน และถูกคกุ คามจากชาตติ ะวันตก ในสมัยรัตนโกสนิ ทรต์ อนตน้ บางชว่ งประเทศเพื่อนบา้ นของเรามีปญั หา ภายในจึงไมม่ โี อกาสยกทัพมารกุ รานไทย ครั้นถงึ สมัยรัชกาลที่ 3 ประเทศ ตะวนั ตกเริม่ เขา้ มารกุ รานประทศในภมู ิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ประเทศ เพือ่ นบา้ นตา่ งๆ จึงตอ้ งแก้ปัญหาของตนเอง เป็นปจั จยั หนึ่งท่ที าใหห้ ลงั จาก ปลายรัชกาลท่ี 3 เป็นต้นมา ไทยก็มิต้องทาสงครามกับประเทศเพื่อนบ้าน อกี เลย ส่งผลใหก้ รุงรัตนโกสินทรม์ ีความเจริญร่งุ เรืองมาโดยตลอด

14 แบบฝึกทกั ษะที่ 1 คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามใหถ้ ูกตอ้ ง 1. ราชวงศ์จกั รสี ถาปนาขึ้นเมื่อใด ตอบ ............................................................................................................................................... 2. ปฐมกษัตรยิ ์แห่งราชวงศจ์ กั รี มพี ระนามว่าอยา่ งไร ตอบ ............................................................................................................................................... 3. รัชกาลที่ 1 พระนามเดิมของพระองคค์ ือ ตอบ ............................................................................................................................................... 4. กรงุ ธนบรุ ีเปรยี บเสมอื นเมอื งอกแตกซ่งึ อาจทาใหเ้ กดิ ปญั หาใดในอนาคต ตอบ ............................................................................................................................................... 5. ที่ต้ังราชธานใี หมอ่ ยทู่ างทศิ ใดของแม่นา้ เจา้ พระยา ตอบ ............................................................................................................................................... 6. ราชวงศ์จกั รีดารงอยไู่ ดจ้ นถึงปัจจบุ ันรวมเวลาทงั้ ส้นิ ประมาณกีป่ ี ตอบ ............................................................................................................................................... 7. พระอารามหลวงที่สร้างในเขตพระราชฐานของราชธานีใหมม่ ีชอื่ วา่ อย่างไร ตอบ ............................................................................................................................................... 8. จงบอกนามราชธานกี รงุ รตั นโกสนิ ทร์ ตอบ ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... 9. บรเิ วณทีต่ ั้งพระราชวังใหมส่ มยั รตั นโกสนิ ทรเ์ ดิมเป็นทอี่ ยอู่ าศยั ของกลุ่มชาติใด ตอบ ............................................................................................................................................... 10. รชั กาลที่ 1 มแี นวพระราชดาริเกี่ยวกับการสร้างกรุงรตั นโกสนิ ทร์ใหเ้ หมือนอาณาจกั รใด ตอบ ...............................................................................................................................................

15 แบบฝึกทกั ษะที่ 2 คาชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนขดี เสน้ ใตค้ าตอบทีถ่ ูกต้อง 1. การเสดจ็ ขนึ้ ครองราชย์ของพระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟา้ จุฬาโลกเปน็ อย่างไร ตอบ ( ปราบดาภิเษก / บรมราชาภิเษก ) 2. การเลอื กทาเลท่ีต้ังกรงุ รตั นโกสนิ ทรข์ องพระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟา้ จุฬาโลก คานึงถึงสิ่งใดมากท่สี ุด ตอบ ( ความเหมาะสมดา้ นยุทธศาสตร์ / ความเหมาะสมดา้ นการปกครอง ) 3. การตง้ั กรุงรตั นโกสนิ ทร์ พระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟ้าจฬุ าโลก ทรง เอาแบบอยา่ งการสร้างเมืองมาจากเมืองใด ตอบ ( สโุ ขทยั / อยธุ ยา / ธนบรุ ี ) 4. ปัจจัยในขอ้ ใดไมม่ สี ่วนเกี่ยวขอ้ งต่อการย้ายราชธานีจากกรุงธนบรุ ีมายัง กรุงรตั นโกสนิ ทร์ ตอบ ( กรุงธนบรุ ีตัง้ อยู่ใกลค้ ุ้งนา้ / กรุงธนบุรีต้งั อยู่ใกล้กบั ปากแมน่ ้า ) 5. ปัจจยั ในข้อใดท่ไี มใ่ ชค่ วามเหมาะสมในการตั้งราชธานีทีก่ รงุ รตั นโกสนิ ทร์ ตอบ ( เป็นบริเวณท่มี ีประชาชนอาศัยอย่อู ย่างหนาแน่น / ท่ตี ้ังอยู่หา่ งไกลจากทะเล )

16 แบบฝึกทักษะที่ 3 คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนเติม ก หรือ ข โดยดคู วามหมายจากกรอบดา้ นล่าง แล้วเขียนลงหนา้ ขอ้ ความให้ถูกตอ้ ง ก คอื กรงุ ธนบรุ มี ีทาเลทไ่ี มเ่ หมาะสม ข คอื ทต่ี ัง้ ราชธานีใหม่มีความเหมาะสม ................ 1. ที่ตง้ั ราชธานีมีพ้นื ที่กว้างขวาง สามารถวางแผนการสรา้ งเมืองไดส้ ะดวก ................ 2. ทีต่ งั้ มีความเหมาะสมในดา้ นยทุ ธศาสตร์ สามารถปอ้ งกนั ขา้ ศกึ ได้ดี ................ 3. ทาเลที่ตงั้ ยุทธศาสตร์ ขา้ ศึกมารกุ รานได้งา่ ย หรือปอ้ งกนั ข้าศกึ ได้ยาก ................ 4. ทตี่ ง้ั มีความเหมาะสมทัง้ การเกษตรกรรมและการติดต่อคา้ ขายกบั ตา่ งชาติ ................ 5. ทีต่ ัง้ อยใู่ นบริเวณทอ้ งคงุ้ นา้ อาจถกู นา้ และคลืน่ กดั เซาะตลิ่งพงั ไดง้ า่ ย ................ 6. ฝัง่ ตะวนั ออกเปน็ พืน้ ที่ใหม่ ขยายเมืองได้เรอื่ ยๆ ................ 7. บริเวณพระราชวังคบั แคบ มีวดั ขนาบทงั้ สองขา้ งทาให้ยากแกก่ ารขยายพระราชวัง ................ 8. ทตี่ ัง้ ของพระราชวงั คับแคบ จงึ ไมเ่ หมาะสมในการขยายพนื้ ที่เขต พระราชวงั ในอนาคต ................ 9. พนื้ ทที่ างฝงั่ ตะวันออกของแมน่ า้ เจา้ พระยา มีดนิ และนา้ อดุ มสมบรู ณ์ สามารถทาการเพาะปลกู ไดผ้ ลดี ................ 10. ด้านตะวนั ออกของเมอื งเป็นทรี่ าบลุ่มทะเลตม นา้ ท่วมเป็นเวลานาน ในฤดูน้าหลากเปน็ ดา่ นปอ้ งกันขา้ ศึกได้ดี

17 แบบฝึกทักษะที่ 4 คาชีแ้ จง จงเขียนเครอื่ งหมาย หน้าข้อที่ถูกตอ้ ง และเขียน  หน้าข้อทีผ่ ิด ................1. เมอื่ แรกสถาปนาราชธานี มีสร้อยนามพระนครวา่ “อมรรตั น โกสินทร”์ ตอ่ มารชั กาลที่ 4 เปลีย่ นคาสรอ้ ยนามพระนครวา่ “บวรรตั นโกสนิ ทร”์ ................2. การสร้างกรุงเทพมหานครสร้างขนึ้ โดยเลยี นแบบราชธานใี นสมยั กรุงศรอี ยุธยา ................3. “พระบาทสมเด็จบรมราชาธริ าชรามาธบิ ดี” เป็นพระนามของ รัชกาลที่ 1 เมือ่ ได้รับอญั เชิญเป็นพระมหากษตั ริย์แห่งราชวงศจ์ ักรี ................4. พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้าจฬุ าโลกทรงประกอบพระราชพิธี บรมราชาภิเษกเมอื่ วนั ที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2325 ................5. ตาแหน่งวงั หลัง หมายถึง ตาแหนง่ กรมพระราชวงั บวรสถานพิมุข ................6. วดั พระศรีรตั นศาสดารามเป็นวดั ทสี่ รา้ งข้นึ ในเขตพระบรมมหาราชวงั และไมม่ พี ระสงฆ์จาพรรษา ................7. รชั กาลที่ 1 โปรดใหก้ รมพระราชวังบวรสถานมงคล ดารงตาแหนง่ วังหนา้ ................8. กรงุ ธนบรุ เี ปรยี บเสมอื นเมอื งอกแตกอาจเป็นสาเหตุใหร้ าษฎรแตกความสามัคคี ................9. ทีต่ ้งั ราชธานใี หมม่ ีความเหมาะสมในดา้ นยทุ ธศาสตร์ สามารถปอ้ งกนั ขา้ ศกึ ได้ดี ................10. บริเวณพระราชวงั เดิมคับแคบ มีวดั ขนาบท้งั สองข้าง คือ วดั อรณุ - ราชวราราม กับวัดโมฬโี ลกยาราม ทาใหย้ ากแก่การขยายพระราชวัง

18 แบบทดสอบหลังเรยี น เรื่อง สถาปนากรงุ รตั นโกสินทร์ คาชี้แจง 1. แบบทดสอบฉบบั นี้มจี านวน 10 ข้อ 2. จงกาเคร่อื งหมาย  หนา้ ข้อทเ่ี หน็ ว่าถกู ทส่ี ุด เพียงข้อเดียวลงในกระดาษคาตอบ 3. ใชเ้ วลาในการทาแบบทดสอบ 10 นาที 1. ใครเป็นผู้เปลี่ยนนามราชธานี “กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบรุ รี มย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตานสถิต สักกะทัตติยวิษณกุ รรมประสิทธิ์” เป็น “กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์” ก. พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช ข. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว ค. พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อย่หู ัว ง. พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจ้าอยหู่ ัว 2. กรุงรัตนโกสินทร์ได้รบั การสถาปนาเป็นราชธานีเมือ่ ใด ก. 1 มกราคม 2310 ข. 6 เมษายน 2325 ค. 26 มิถนุ ายน 2475 ง. 5 ธันวาคม 2475 3. วดั ทีส่ ร้างคกู่ บั พระบรมมหาราชวังคือวดั ใด ข. วัดสทุ ัศน์เทพวราราม ก. วดั อรณุ ราชวราราม ง. วัดพระเชตพุ ลวิมลมังคลาราม ค. วัดพระศรรี ตั นศาสดาราม 4. ทต่ี ง้ั ของกรุงรตั นโกสินทร์อยูท่ ิศใดของแม่น้าเจ้าพระยา ก. ทิศใต้ ข. ทศิ เหนือ ค. ทศิ ตะวันออก ง. ทศิ ตะวนั ตก 5. เพราะเหตใุ ดกรงุ ธนบรุ ีจึงไมเ่ หมาะสมที่จะเป็นราชธานี ก. ไม่อดุ มสมบูรณ์ ข. มีที่ราบกวา้ งขวาง ค. มีแมน่ ้าไหลผ่านน้อย ง. มีพ้นื ท่คี ับแคบ ขยายเมืองไมไ่ ด้

19 6. เพราะเหตใุ ดพระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชจงึ ทรงย้ายราชธานี ก. เมืองธนบรุ ไี มม่ ีทางออกทะเล ข. เมืองธนบรุ มี ีขนาดใหญ่เกินไป ค. พื้นทฝ่ี งั่ ตะวันออกมีความอดุ มสมบูรณ์ ง. เมืองธนบรุ มี ีประชากรอาศัยอย่เู บาบาง 7. วนั ที่ 6 เมษายน ของทุกปีเปน็ วันจกั รซี ึ่งเปน็ วันท่เี กี่ยวข้องกับเหตกุ ารณ์ในข้อใด ก. เปน็ วันท่มี ีการสถาปนากรุงรตั นโกสินทร์ ข. เป็นวันประกาศเอกราชและสถาปนาอาณาจักรสยาม ค. เป็นวันทม่ี ีการปราบดาภิเษกปฐมกษตั รยิ แ์ ห่งราชวงศ์จักรี ง. เป็นวันท่มี ีการเปลีย่ นแปลงจากกรงุ ธนบุรเี ป็นกรงุ รตั นโกสินทร์ 8. ข้อใด ไม่ใช่ ปจั จยั ท่ีสง่ ผลต่อความมั่นคง และความเจริญรุ่งเรอื งของไทย สมัยรตั นโกสินทร์ ก. พื้นท่สี ว่ นใหญอ่ ุดมสมบรู ณ์ ข. มีทางออกทะเลไมไ่ กลจากปากน้า ค. แม่นา้ เจ้าพระยาผ่ากลางเปน็ เมืองอกแตก ง. เป็นศนู ยก์ ลางการค้าระหวา่ งตะวันออกกบั ตะวนั ตก 9. กรุงธนบุรเี ป็นเสมือน “เมืองอกแตก” ซึง่ อาจทาใหเ้ กิดปัญหาอะไร ก. ปญั หาการแบ่งแยกดินแดน ข. ปัญหาการก่อสร้างราชธานี ค. ปญั หาการแตกความสามัคคี ง. ปญั หาการปอ้ งกันข้าศึกท่มี ารกุ ราน 10. ใครเปน็ ผู้สถาปนาราชวงศ์จกั รี ก. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราช ข. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยหู่ วั ค. พระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อยู่หัว ง. พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจา้ อย่หู วั

20 บรรณานกุ รม เคน จันทร์วงษ.์ คู่มือ - เตรยี มสอบประวตั ิศาสตร์ ม.3. พิมพค์ ร้งั ท่ี 1. กรุงเทพฯ : ภูมิบัณฑิตการพิมพ์, (ม.ป.ป). ณรงค์ พ่วงพิศ และคณะ. หนังสือเรยี น รายวิชาพืน้ ฐาน ประวัติศาสตร์ ชน้ั มัธยม- ศึกษาปีที่ 3. พิมพค์ ร้ังท่ี 20. กรุงเทพฯ : อักษรเจรญิ ทศั น,์ (ม.ป.ป). ไพฑรู ย์ มีกุศล และคณะ. หนังสือเรยี น รายวิชาพื้นฐาน ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 3 ประวตั ิศาสตร์ ม.3. พิมพค์ ร้ังท่ี 1. กรุงเทพฯ : วฒั นาพานิช, (ม.ป.ป). วิทยา ปานะบตุ ร. สงั คมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม O-NET ม.3. พิมพค์ รัง้ ท่ี 1. นนทบุรี : เรอื งแสงการพิมพ์ (2002), 2559. วรวิทย์ จันทร์วงศ์ ประสันตา โสมอินทร.์ สรุปเข้มสงั คมศกึ ษา ศาสนา และ วฒั นธรรม ม.1-2-3. พิมพค์ ร้งั ท่ี 1. นนทบุรี : ธิงค์ บียอนด์ บคุ๊ ส,์ 2559. ศิริพร กรอบทอง สกั กะ จราวิวัฒน์. หนังสือเรยี น รายวิชาพื้นฐาน ประวตั ิศาสตร์ 3 ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3. พิมพค์ รั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : เอมพันธ์, 2555. สุวรรณ สวุ รรณเวช โสภณ ปิ่นทอง. แบบฝึกตลยุ โจทยข์ ้อสอบ สังคมศกึ ษา ม.ตน้ . พิมพ์คร้ังที่ 1. นนทบุรี : ธรรมบณั ฑิต, (ม.ป.ป). สมนึก ปฏิปทานนท์. คมู่ ือ – เตรยี มสอบ สังคมศกึ ษา ชว่ งชั้นท่ี 3 ช้ัน ม.1 – ม.3. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรงุ เทพฯ : ภมู ิบณั ฑิตการพมิ พ์, 2557.

21 ภาคผนวก

22 เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียน เรือ่ ง สถาปนากรงุ รตั นโกสินทร์ ขอ้ ท่ี คาตอบ 1. ก 2. ง 3. ค 4. ข 5. ค 6. ค 7. ค 8. ค 9. ค 10. ก

23 เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน เรื่อง สถาปนากรุงรตั นโกสินทร์ ข้อท่ี คาตอบ 1. ค 2. ข 3. ค 4. ค 5. ง 6. ค 7. ก 8. ก 9. ง 10. ก

24 เฉลยแบบฝึกทกั ษะที่ 1 1. 6 เมษายน พ.ศ. 2325 2. พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟา้ จุฬาโลกมหาราช หรือ พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธริ าชรามาธบิ ดฯี 3. สมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริย์ศึก 4. การป้องกันขา้ ศึกท่มี ารกุ รานทาได้ยาก 5. อยู่ทศิ ตะวนั ออกของแม่น้าเจา้ พระยา 6. ประมาณ 235 ปี 7. วดั พระศรีรตั นศาสดาราม 8. กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรตั นราชธานีบรุ ีรมย์ อดุ มราชนิเวศนม์ หาสถาน อมรพิมานอวตานสถิต สักกะทตั ติยวิษณุกรรมประสทิ ธ์ิ 9. ชาวจนี 10. ให้เหมือนกรุงศรอี ยุธยา

25 เฉลยแบบฝึกทักษะที่ 2 1. ปราบดาภิเษก 2. ความเหมาะสมด้านยทุ ธศาสตร์ 3. อยธุ ยา 4. กรุงธนบรุ ตี งั้ อยู่ใกลก้ ับปากแม่น้า 5. ทีต่ ั้งอยู่ห่างไกลจากทะเล

26 เฉลยแบบฝึกทกั ษะที่ 3 1. ข 2. ข 3. ก 4. ข 5. ก 6. ข 7. ก 8. ก 9. ข 10. ข

27 เฉลยแบบฝึกทกั ษะที่ 4 1.  2.  3.  4.  5.  6.  7.  8.  9.  10. 