2.หลักฐานทางประวัติศาสตร์

ประวตั ศิ าสตร์สากล ยคุ สมยั และหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ เวลา 2 ชั่วโมง

เมอ่ื หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ คอื ร่องรอยการกระทาของมนุษย์ในอดตี แล้วร่องรอยการกระทาของมนุษย์ในอดตี หมายถึงอะไร ? • ร่องรอยการกระทา การพดู การเขียน การสร้างสรรค์ การอยอู่ าศยั ของมนุษย์ ความคิด โลกทศั น์ อารมณ์ ความรู้สึก ประเพณีของมนุษยใ์ นอดีต รวมท้งั ส่ิง ตา่ ง ๆ ตามธรรมชาติท่ีมีส่วนเก่ียวขอ้ งกบั มนุษย์

2. หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์  ในการศึกษาประวตั ิศาสตร์น้ันจะทาการศึกษาเร่ื องราวในอดีตไม่ได้เลย ถา้ ปราศจากหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ เช่น • บนั ทึกคาบอกเล่า • จารึก • เอกสารราชการ • โบราณสถาน • โบราณวตั ถุ  หลกั ฐานต่าง ๆ สามารถบอกเร่ืองราวไดแ้ ตกต่างกนั ในแง่มุมต่าง ๆ อาทิเช่น บนั ทึกส่วนบุคคล อาจจะบนั ทึกส่ิงที่ผเู้ ขียนไดพ้ บเห็น จารึก อาจบอกวีรกรรม ของกษตั ริย์ เรื่องราวของชนช้นั ปกครองหรือเร่ืองราวเกี่ยวกบั ความเชื่อในลทั ธิ ศาสนา โบราณวตั ถุและโบราณสถาน อาจบอกเร่ืองราวเก่ียวกบั คติความเช่ือ ทางศาสนาของสงั คมน้นั ๆ

2.1 ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ประเภทของ จาแนกตามความสาคัญ หลกั ฐานชนั้ ต้น หลักฐานทาง ของหลักฐาน ประวัตศิ าสตร์ ห ลัก ฐ า น ที่ บัน ทึ ก โ ด ย ผู้ท่ี เ กี่ ย ว ข้อ ง โดยตรงหรือผรู้ ู้เห็นเหตุการณ์ดว้ ยตนเอง นกั ประวตั ิศาสตร์จะใหค้ วามเช่ือถือ รวมท้งั โบราณสถาน โบราณวตั ถุท่ีสร้าง หลกั ฐานช้นั ตน้ มากกวา่ หลกั ฐานช้นั รอง ข้ึนในยคุ สมยั น้นั หลกั ฐานชนั้ รอง หลกั ฐานที่ผบู้ นั ทึกไดร้ ับรู้เหตุการณ์จาก การสื่อสารของบุคคลอื่นมาอีกทอดหน่ึง รวมท้ังงานเขียนทางประวตั ิศาสตร์ที่ ศึกษาขอ้ มูลจากหลกั ฐานช้นั ตน้ ก็ถือว่า เป็นหลกั ฐานช้นั รองดว้ ยเช่นกนั

2.1 ประเภทของหลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ประเภทของ จาแนกตามลักษณะ หลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร หลักฐานทาง ของหลักฐาน ประวัตศิ าสตร์ หลกั ฐานที่เป็นตวั หนงั สือ เช่น จารึก ตานาน บนั ทึก ความทรงจา เอกสารทางราชการ ชีวประวตั ิ จดหมายส่วนตวั หนงั สือพิมพ์ นิตยสาร วารสาร กฎหมาย วรรณกรรม หลกั ฐานที่ไมเ่ ป็นลายลกั ษณ์อกั ษร หลกั ฐานที่เป็นวตั ถุ ซ่ึงเป็นหลกั ฐานทางโบราณคดี เช่น รูปเคารพ มหาวหิ าร โครงกระดูกมนุษย์ กระดูกสตั ว์ เป็นตน้

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลักฐานทางประวัตศิ าสตร์ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ ในภมู ภิ าคต่างๆ ของโลก สมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์สมยั โบราณ หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์สมยั กลาง หลกั ฐานประวตั ิศาสตร์สมยั ใหมแ่ ละ สมยั ปัจจบุ นั

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง โครงกระดูกมนุษย์ ประวตั ิศาสตร์ สมยั ก่อนประวตั ศิ าสตร์ สมยั ก่อน เช่น โครงกระดูกมนุษย์ปักก่ิง ประวตั ศิ าสตร์ (Peking Man) ยุคหินเก่า อายุ ประมาณ 500,000 ปี มาแล้ว มี จานวนมากกวา่ 40 โครง เคร่ืองป้ันดนิ เผาวฒั นธรรมหยางเชา (Yangshao Culture) จีน อยู่บริเวณลุ่มน้าหวางเหอเครื่องป้ันดินเผานิยมเขียนเป็ นรูปเรขาคณิต และวฒั นธรรมหลงชาน (Longshan Culture) อยบู่ ริเวณลุ่มน้าหวางเหอ ดา้ นตะวนั ออกเฉียงเหนือของจีน เครื่องป้ันดินเผาใชแ้ ป้ นหมุน มีเน้ือ ละเอียด บาง

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง เมอื งโบราณโมเฮนโจดาโร (Mohenjodaro) ประวตั ศิ าสตร์ และฮารัปปา (Harappa) สมยั ก่อน • เป็นหลกั ฐานที่สาคญั ของอารยธรรมลุ่มน้าสินธุ ประวตั ิศาสตร์ • ให้ข้อมูลด้านการปกครอง ระบบเศรษฐกิจแบบเกษตรกรรม ระบบชลประทาน สังคม วฒั นธรรม ความเชื่อ สภาพชีวิตของ ประชากร และศิลปวฒั นธรรมของชาวดราวิเดียนในช่วงก่อนที่ ชาวอารยนั เขา้ มาในอินเดีย อินเดีย

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง คมั ภีร์พระเวทของชาวอารยนั ประวตั ศิ าสตร์ • เป็ นคมั ภีร์ท่ีสาคญั ทางศาสนาของชาวอารยนั ประกอบไปดว้ ย สมยั ก่อน คมั ภีร์ฤคเวท สามเวท ยชุรเวท และอาถรรพเวท ประวตั ิศาสตร์ • นกั ประวตั ิศาสตร์สันนิษฐานว่า คมั ภีร์พระเวทน่าจะถูกสร้างข้ึน อินเดีย ในช่วง 1,400–1,000 ปี ก่อนคริสตศ์ กั ราช • ให้ขอ้ มูลเก่ียวกบั ศาสนา สังคม การเมือง และวฒั นธรรม ความ เชื่อเรื่องเหนือธรรมชาติ ขนบธรรมเนียมประเพณี ตลอดจน ปรัชญาของชาวอารยนั

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง โครงกระดูกมนุษย์สมยั ก่อนประวตั ิศาสตร์ ประวตั ศิ าสตร์ • โครงกระดูกมนุษยส์ ไตน์ไฮม์ (Steinheim man) อายรุ าว 350,000 ปี สมยั ก่อน มาแลว้ พบใกลเ้ มืองสตุตการ์ต ประเทศเยอรมนี ประวตั ิศาสตร์ • โครงกระดูกมนุษยโ์ ครมนั ยอง (Cro-Magnon) อายรุ าว 40,000 ปี มาแลว้ พบทางตะวนั ตกเฉียงใตข้ องฝรั่งเศส ตะวนั ตก

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ศิลปะถา้ ประวตั ศิ าสตร์ • เช่น ภาพเขียนสีววั ในถ้าอลั ตามีรา (Altamira) ทางภาคเหนือของ สมยั ก่อน สเปน ภาพเขียนสีฝงู มา้ และววั กาลงั กระโดด ในถ้าลาสโก (Lascaux) ประวตั ศิ าสตร์ ทางตะวนั ตกเฉียงใตข้ องฝรั่งเศส ตะวนั ตก

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง สโตนเฮนจ์ (Stonehenge) ประวตั ิศาสตร์ • เป็ นแท่งหินขนาดใหญ่ท่ีนามาเรียงเป็ นรูปวงกลม บางแท่งวาง สมยั ก่อน พาดขา้ งบนในแนวนอน อยทู่ ี่ท่ีราบซอลส์เบอรีทางภาคใตข้ อง ประวตั ศิ าสตร์ องั กฤษ แสดงให้เห็นความสามารถด้านสถาปัตยกรรมของ มนุษยย์ คุ หินใหม่ ตะวนั ตก

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง จนี เริ่มต้งั แตส่ มยั ราชวงศช์ าง ประวตั ศิ าสตร์ เมื่อ 1,570 ปี ก่อนคริสตศ์ กั ราช–ค.ศ. 220 สมยั โบราณ หลกั ฐานลายลกั ษณ์อกั ษรราชวงศ์ชาง (1,570–1,045 ปี ก่อนคริสต์ศักราช) • เป็นอกั ษรภาพจารึกตามกระดองเต่า กระดูกสัตว์ ใชใ้ นการเส่ียง ทายเรื่องสาคญั ในชีวติ เช่น อกั ษรภาพท่ีจารึกลงบนกระดองเต่า • หลกั ฐานน้ีให้ขอ้ มูลดา้ นความเชื่อในธรรมชาติและความเช่ือ โชคลางของชาวจีน

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง จีน ประวตั ิศาสตร์ สมยั โบราณ ส่ือจี้ (Shih-chi) • เขียนโดยซือหม่าเชียน (Sima Qian) • เป็นบนั ทึกประวตั ิศาสตร์ที่ใหข้ อ้ มลู เก่ียวกบั ประวตั ิศาสตร์จีนต้งั แตย่ คุ ตน้ ๆ เช่น  ขอ้ มลู เร่ืองการเมืองการปกครอง  เหตุการณ์สาคญั ของบา้ นเมือง  พฒั นาการทางดา้ นเศรษฐกิจ สังคม และวฒั นธรรม

เรื่องน่ารู้ สื่อจี้ สื่อจ้ี ประกอบดว้ ยเน้ือหา 103 บท แบ่งออกเป็น 5 ภาค  ภาคแรกเป็นบนั ทึกความเจริญและความเส่ือมของกษตั ริยร์ าชวงศ์ต่าง ๆ ต้งั แต่ตน้ จนถึง 4 รัชกาลแรกของสมยั ราชวงศฮ์ น่ั  ภาคที่ 2 เป็นตารางแสดงเหตุการณ์สาคญั แตล่ ะยคุ สมยั ตามลาดบั เวลา  ภาคท่ี 3 เป็ นบทความกล่าวถึงความเจริญของจีนในดา้ นต่าง ๆ เช่น ดาราศาสตร์ ปฏิทิน การชลประทาน เศรษฐกิจ วฒั นธรรม  ภาคท่ี 4 กล่าวถึงประวตั ิและเรื่องราวของเจา้ ผคู้ รองนคร  ภาคท่ี 5 เป็นชีวประวตั ิบุคคลสาคญั ของชนช้นั ต่าง ๆ ในแต่ละยคุ สมยั

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง สุสานจกั รพรรดจิ นิ๋ ซี ประวตั ิศาสตร์ สมยั โบราณ จีน • พบหุ่นทหารดินเผาจานวนมากกว่า 6,000 ตวั ซ่ึงแสดงให้เห็นถึงความ เชื่อในเรื่องโลกหลงั ความตาย • การค้นพบสุสานจักรพรรดิจ๋ินซี ทาให้ได้ขอ้ มูลเกี่ยวกบั อานาจการ ปกครองของจกั รพรรดิ ลทั ธิความ เช่ือของชนช้ันการปกครอง การ จัดรู ปแบบทหาร ระบบสังคม วฒั นธรรมประเพณีแบบทหาร และ รูปแบบศิลปกรรมของจีน

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง อนิ เดยี เร่ิมเมื่อประมาณ ประวตั ิศาสตร์ 900–600 ปี ก่อนคริสตศ์ กั ราช จนถึง สมยั โบราณ ค.ศ. 535 เมื่อสิ้นสุดราชวงศค์ ุปตะ ตาราอรรถศาสตร์ คมั ภรี ์มานวธรรมศาสตร์ เขียนโดยพราหมณ์เกาฏิลยะ  แต่งโดยพราหมณ์มนู เมื่อ 200 ปี  สะทอ้ นสภาพสังคม การปกครอง ก่อนคริสตศ์ กั ราช และเศรษฐกิจ เมื่อ 400 ปี ก่อน  เป็ นคัมภีร์ที่มีอิทธิพลต่อศาสนา คริสตศ์ กั ราช พราหมณ์-ฮินดู  พราหมณ์นิยมใชอ้ า้ งอิงมาก

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง อนิ เดยี ประวตั ศิ าสตร์ สมยั โบราณ ศิลาจารึกของพระเจ้าอโศกมหาราช หวั เสาจารึกของพระเจา้ อโศกมหาราช • บนั ทึกเรื่องราวเกี่ยวกบั พระราชกรณียกิจของพระ สร้างเมื่อประมาณ 250 ปี ก่อนคริสตศ์ กั ราช เจา้ อโศกมหาราช • บนั ทึกหลกั ธรรมคาสอนของพระพุทธศาสนา • เป็ นหลักฐานท่ีให้ข้อมูลเกี่ยวกับการเมือง การ สร้างจกั รวรรดิ การปกครอง เศรษฐกิจ และระบบ สังคมของอินเดีย

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ตะวนั ตก เริ่มต้งั แต่ 3,500 ปี ประวตั ศิ าสตร์ ก่อนคริสตศ์ กั ราช สมยั โบราณ จนถึง ค.ศ. 476 ประมวลกฎหมายฮัมมูราบี (Hammurabi Code) • เป็นหลกั ฐานประเภทกฎหมายจารึกบนแท่งหินสูง 8 ฟุต • พระเจา้ ฮมั มูราบีแห่งอาณาจกั รบาบิโลเนียใหบ้ ญั ญตั ิข้ึน • มีเน้ือหาเก่ียวกบั ชุมชน ศาสนา การชลประทาน อาชญากรรม การประกอบธุรกิจ การถือกรรมสิทธ์ิท่ีดินในทรัพยส์ ิน • กฎหมายมีบทลงโทษคอ่ นขา้ งรุนแรง • เป็นหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ท่ีสาคญั มากในการศึกษาประวตั ิศาสตร์เมโสโปเตเมีย

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ตะวนั ตก ประวตั ศิ าสตร์ สมยั โบราณ บนั ทกึ สมัยอยี ปิ ต์โบราณ • อกั ษรไฮโรกลิฟิ ก (Hieroglyphic) เป็ นอกั ษรภาพบนั ทึกเร่ืองราวทางศาสนา เป็นอกั ษร ท่ีเขา้ ใจเฉพาะคนในสังคมน้นั เท่าน้นั นิยมสลกั บนเสา ผนงั หรือหลุมฝังศพ • อกั ษรไฮแรติก (Hieratic) พฒั นามาจากอกั ษรไฮโรกลิฟิ ก มีภาพนอ้ ยลง เขียนไดร้ วดเร็ว ตวั หวดั ข้ึน นิยมเขียนลงบนประดาษปาปิ รัส

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ตะวนั ตก • การคน้ พบตวั อกั ษรและ ประวตั ิศาสตร์ กระดาษปาปิ รัสทาให้ สมยั โบราณ อารยธรรมอียปิ ตโ์ บราณ ปรากฏหลักฐานลาย ลัก ษ ณ์ อัก ษ ร ไ ว ้ใ ห้ นั ก ประวตั ิศาสตร์ไดศ้ ึกษา • ความรู้ของชาวอียิปต์จะ ถูกบนั ทึกไวใ้ นกระดาษ ป า ปิ รั ส เ ป็ น ค ว า ม รู้ เ กี่ ย ว กั บ ต า ร า ท า ง การแพทย์ โหราศาสตร์ ดาราศาสตร์

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ตะวนั ตก งานเขียนประวตั ิศาสตร์ ประวตั ศิ าสตร์ ของกรีก–โรมนั สมยั โบราณ กรีก โรมนั • ประวตั ิศาสตร์ (History) ผลงาน • บนั ทึกสงครามกอล ของเฮโรโดตสั (Commentaries on the Gallic War) • ประวตั ิศาสตร์สงคราม ผลงานเขียนของจเู ลียส ซีซาร์ • เยอร์มาเนีย (Germania) เพโลพอนนีเชียน (History of ผลงานของแทกซิตสั Peloponnesian War)

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ค.ศ. 220–1368 สมัยกลาง จีน เป็นช่วงของการเปล่ียนแปลง บา้ นเมือง และการรับอิทธิพล ของต่างชาติ งานบันทกึ ประวตั ศิ าสตร์ราชวงศ์ • เพื่อบันทึกพฤติกรรมของชนช้ันปกครองเพื่อเป็ นบทเรียนทาง ศีลธรรมสาหรับชนช้นั ปกครองในราชวงศป์ ัจจุบนั • ใชข้ อ้ มูลจากหลกั ฐานต่าง ๆ เช่น สื่อลู่ (shi-lu) หรือจดหมายเหตุ ประจารัชกาล

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ จีน สมยั กลาง บันทกึ ประวตั ิศาสตร์ราชวงศ์ของจีนสมยั กลาง • โฮ่วฮนั ฉู่ (Hou-Han-shu) หรือประวตั ิศาสตร์ราชวงศฮ์ น่ั ยคุ หลงั เรียบเรียงใน ค.ศ. 300 • สุยฉู่ (Sui-shu) หรือประวตั ิศาสตร์ราชวงศส์ ุย เรียบเรียงใน ค.ศ. 644 สมยั ราชวงศถ์ งั • ถงั ฉู่ (Tang-shu) หรือประวตั ิศาสตร์ราชวงศถ์ งั เรียบเรียงใน ค.ศ. 945 สมยั หา้ ราชวงศ์ • ซ่งส่ือ (Sung-shih) หรือประวตั ิศาสตร์ราชวงศ์ซ่ง เรียบเรียงใน ค.ศ. 1345 สมยั ราชวงศ์ หยวน • หยวนสื่อ (Yuan-shih) เรียบเรียงใน ค.ศ. 1370 สมยั ราชวงศห์ มิง

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ จีน สมัยกลาง หลกั ฐานแหล่งโบราณคดถี า้ พุทธศิลป์ • ในสมยั ราชวงศฮ์ น่ั พระพทุ ธศาสนาไดแ้ พร่หลายทวั่ ไปใน สังคมจีน และต้งั แต่สมยั ราชวงศเ์ วย่ เ์ หนือไดม้ ีการขดุ เจาะ ถ้าและสร้างสรรค์ศิลปกรรมท้งั ทางดา้ นประติมากรรม และจิตรกรรมตามปรัชญาทางพระพุทธศาสนา • ถ้าท่ีสาคญั เช่น ถ้าหยนุ กงั (Yungang) ในมลฑลฉ่านซี และถ้าตุนหวง (Dunhuang) ในมลฑลกนั ซู

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ อินเดีย ระยะเวลาต้งั แต่ ค.ศ. 535–1526 สมยั กลาง หนังสือประวตั ขิ องสุลต่านฟี รุส ชาห์ ตุคลกุ (Tarikh I Firuz Shah Tughluq) • เรียบเรียงโดย ซีอา อลั -ดิน บารนี บริวารของสุลต่านท่ีถกู คุมขงั • มีวตั ถุประสงค์เพื่อแนะนาให้สุลต่านแห่งเดลีทุกพระองค์ทรง ปฏิบตั ิหนา้ ท่ีต่อศาสนาอิสลาม

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ อินเดีย สมยั กลาง งานวรรณกรรมของอะมรี ์ คุสเรา (Amir Khusrau) • งานวรรณกรรมเกี่ยวขอ้ งกบั สุลต่าน • บทกวีสรรเสริญราชสานกั พลเมือง ภาษา และธรรมชาติของแควน้ ฮินดสู ถาน • เน่ืองจากงานเขียนเนน้ ไปท่ีวีรกรรมของสุลต่าน ทาใหเ้ ป็ นงานเขียน ที่มีลกั ษณะหรูหรา ขยายความเกินจริง

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ตะวนั ตก ยโุ รปสมยั กลางเป็นสังคม สมัยกลาง ภายใตก้ ารครอบงาของ คริสตศ์ าสนาและระบบฟิ วดลั มหากาพย์ชองซองเดอโรลองด์ ทะเบยี นราษฎร (Chanson de Roland) (Damesday Book) • เป็ นวรรณกรรมสดุดีวีรกรรมของ • เขียนในสมยั พระเจา้ วลิ เลียมที่ 1 อศั วนิ ของฝร่ังเศส • รวบรวมขอ้ มูลขององั กฤษดา้ นจานวน • ให้ข้อมูลเกี่ยวกับโลกทัศน์ของ ประชากร หม่บู า้ น จานวนทรัพยส์ ิน คนยุโรปสมัยกลาง/ระบบฟิ วดัล/ • สามารถใชศ้ ึกษาความสัมพนั ธ์ระหว่าง คริสตศ์ าสนา กษตั ริยก์ บั ขนุ นางได้

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ ตะวนั ตก สมยั กลาง หนังสือแห่งกาลเวลา (Les très riches heures du duc de Berry) • มีเน้ือหาเกี่ยวกับกิจกรรมทางศาสนา ได้แก่ ภาพปฏิทิน คาสวดมนต์ เพลงสวด พิธีกรรมสาคญั ทางศาสนา ภาพจากปฏิทินเดือนมกราคม ในหนงั สือแห่งกาลเวลา • ใหข้ อ้ มลู ดา้ นประวตั ิศาสตร์ สังคม วถิ ีชีวติ ของคน ตามระบบฟิ วดลั เป็นภาพงานเล้ียงฉลองของขนุ นาง

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง จีน ระหวา่ ง ค.ศ. 1368–ปัจจุบนั ประวตั ศิ าสตร์สมยั ใหม่ และสมยั ปัจจุบนั งานวรรณกรรมของหลู่ ซุ่น (Lu Xun) เอกสารแถลงการณ์ร่วมจากการประชุม • เน้ื อหาสะท้อนปั ญหาสังคมท่ี มี ระหว่างประมุข/ผู้นารัฐบาลอาเซียนกบั ความอยตุ ิธรรม ประธานาธิบดสี าธารณรัฐประชาชนจีน • ยดึ มน่ั ในขนบธรรมเนียมอนั ลา้ หลงั การแบ่งชนช้นั ณ กรุงกวั ลาลมั เปอร์ วนั ท่ี 16 ธันวาคม ค.ศ. 1997 • มีวตั ถุประสงคเ์ พื่อกระตุน้ ใหส้ ังคม • เป็ นหลักฐานที่ใช้ศึกษาประวตั ิศาสตร์ จีนเกิดการเปล่ียนแปลงแกไ้ ขเพ่ือให้ ความสัมพนั ธ์ระหว่างประเทศจีนกบั กลุ่ม สงั คมจีนมีความเจริญกา้ วหนา้ อาเซียนในช่วงปัจจุบนั ได้

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง อินเดีย ช่วงระหวา่ ง ค.ศ. 1526–ปัจจุบนั ประวตั ิศาสตร์สมัยใหม่ และสมยั ปัจจุบนั ประวตั ิของอกั บาร์ (Akbar Namah) • เน้ือหาแบ่งออกเป็น 3 ส่วน  ส่วนแรกกล่าวถึงการประสูติของอกั บาร์ และยคุ สมยั ของจกั รพรรดิบาบูร์ (Barbur) กบั สมยั จกั รพรรดิหุมายนู (Humayun)  ส่วนท่ี 2 มีเน้ือหาเก่ียวกบั ยคุ สมยั จกั รพรรดิอกั บาร์  ส่วนท่ี 3 เก่ียวกบั การบริหารการปกครอง

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง อินเดีย ประวตั ศิ าสตร์สมยั ใหม่ และสมยั ปัจจุบนั พระราชโองการของสมเดจ็ พระราชินีนาถวกิ ตอเรีย (The Proclamation by Queen Victoria) • มีเน้ือหาเกี่ยวกบั  การยกเลิกบริษทั อินเดียตะวนั ออกขององั กฤษ  สิทธิขององั กฤษในอินเดีย  การปกครองชาวอินเดีย สมเดจ็ พระราชินีนาถวกิ ตอเรีย

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมภิ าคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ตะวนั ตก ช่วงระหวา่ ง ค.ศ. 1453–ปัจจุบนั ประวตั ศิ าสตร์สมัยใหม่ และสมยั ปัจจุบัน คาประกาศสิทธิมนุษยชนและพลเมอื ง สภาแห่งชาติฝรั่งเศสไดอ้ อกประกาศสิทธิมนุษยชนและ พลเมืองใน ค.ศ. 1789 (Declaration des droits de l’homme et du citoyen) • เป็ นเอกสารคาประกาศของคณะปฏิวตั ิฝรั่งเศส ใน ค.ศ. 1789 • หลังจากปฏิวตั ิฝร่ังเศสได้โค่นล้มอานาจของ พระเจา้ หลุยส์ที่ 16 • ถือเป็ นหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ที่ให้ขอ้ มูล ทางด้านความคิด ภูมิปัญญาของฝรั่งเศสและ ยโุ รปในยคุ ภมู ิธรรมช่วงคริสตศ์ ตวรรษที่ 18

2.2 หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ในภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก หลกั ฐานทาง ตะวนั ตก ประวตั ิศาสตร์สมยั ใหม่ และสมยั ปัจจุบัน สนธิสัญญาแวร์ซาย (Treaty of Versailles) • เป็ นสนธิสัญญาท่ีเกิดข้ึนท่ีพระราชวงั แวร์ซาย ประเทศฝร่ังเศส หลงั จากสิ้นสุด สงครามโลกคร้ังที่ 1 • สัญญาประกอบดว้ ยขอ้ บงั คบั ซ่ึงลดอานาจและดินแดนของเยอรมนีไม่ใหฟ้ ้ื นตวั อีก

โยงเส้นจบั คู่หลกั ฐานให้ สัมพนั ธ์กบั ภูมภิ าคและยคุ สมยั

ประวตั ิของอกั บาร์ สมยั ก่อน ประวตั ศิ าสตร์ จีน อนิ เดยี ตะวนั ตก สมัยโบราณ สมยั กลาง สมยั ใหม่และสมยั ปัจจุบนั

สโตนเฮนจ์ สมยั ก่อน ประวตั ศิ าสตร์ จนี อนิ เดยี ตะวนั ตก สมัยโบราณ สมยั กลาง สมยั ใหม่และสมัย ปัจจุบัน

สุสาน สมยั ก่อน จกั รพรรดิจิ๋นซี ประวตั ศิ าสตร์ จนี อนิ เดยี ตะวนั ตก สมัยโบราณ สมยั กลาง สมัยใหม่และสมยั ปัจจุบัน

คมั ภีร์พระเวท สมยั ก่อน ของชาวอารยนั ประวตั ศิ าสตร์ จนี อนิ เดยี ตะวนั ตก สมัยโบราณ สมยั กลาง สมัยใหม่และสมัย ปัจจุบนั

แหล่งโบราณคดี สมยั ก่อน ถ้าพทุ ธศิลป์ ประวตั ศิ าสตร์ จนี อนิ เดยี ตะวนั ตก สมัยโบราณ สมยั กลาง สมัยใหม่และสมัย ปัจจุบัน

ประมวลกฎหมาย สมยั ก่อน ฮมั มูราบี ประวตั ศิ าสตร์ จนี อนิ เดยี ตะวนั ตก สมยั โบราณ สมยั กลาง สมยั ใหม่และสมัย ปัจจุบัน

สรุปความรู้ • หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ (Historical source) หมายถึง ร่องรอยจากพฤติกรรม ของมนุษยใ์ นอดีต ไดแ้ ก่ ร่องรอยการกระทา การพดู การเขียน การสร้างสรรค์ การอยอู่ าศยั ของมนุษย์ ความคิด โลกทศั น์ อารมณ์ ความรู้สึก ประเพณีปฏิบตั ิ ของมนุษยใ์ นอดีต รวมท้งั ส่ิงต่าง ๆ ตามธรรมชาติที่มีส่วนเกี่ยวขอ้ งกบั สังคม มนุษย์ • หลักฐานทางประวตั ิศาสตร์ปรากฏร่องรอยตามภูมิภาคต่าง ๆ ของโลก ซ่ึง หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์เหล่าน้ีเป็ นผลผลิตของแต่ละสังคมในแต่ละยคุ สมยั แตข่ ณะเดียวกนั หลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์กเ็ ป็นผลผลิตของการติดต่อสัมพนั ธ์ กนั ระหว่างสังคมดว้ ย ซ่ึงในที่น้ีสามารถแบ่งหลกั ฐานทางประวตั ิศาสตร์ออก ตามยคุ สมยั ไดแ้ ก่ หลกั ฐานยคุ ก่อนประวตั ิศาสตร์ หลกั ฐานประวตั ิศาสตร์สมยั โบราณ สมยั กลาง สมยั ใหม่ และสมยั ปัจจุบนั

คาถามเตรียมบทเรียนต่อไป นักเรี ยนรู้จักหลักฐานอื่น ๆ ท่ีมีความเกี่ยวข้องกับ อารยธรรมจีนและอารยธรรมอินเดียหรือไม่ ยกตวั อยา่ ง ใหน้ กั เรียนไปอ่านเน้ือหาใน หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 อารยธรรมตะวนั ออก