KM_chainarong

นายชยั ณรงค์ กาญจะนะกนั โห ตําแหนง่ หวั หนา้ กลม่ ุ งานยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาชมุ ชน KM มกุ ดาหาร

แบบบันทกึ องคความรรู ายบุคคล 1. ช่ือองคความรู “กระบวนการขับเคล่ือนสัมมาชีพชมุ ชนขยายผลการพฒั นาตามแนวทางศาสตรพ ระราชา สูการพัฒนาทย่ี ่ังยนื ” 2. ชอื่ เจาของความรู นายชัยณรงค กาญจะนะกนั โห ตาํ แหนง หัวหนา กลมุ งานยุทธศาสตรการพัฒนาชมุ ชน สํานกั งานพัฒนาชมุ ชนจงั หวัดมุกดาหาร 3. องคความรูท่บี ง ชี้  หมวดที่ 1 สรางสรรคชุมชนพึ่งตนเองได  หมวดที่ 2 สงเสริมเศรษฐกจิ ฐานรากใหข ยายตัวอยา งสมดลุ  หมวดที่ 3 เสรมิ สรางทุนชุมชนใหม ีธรรมาภบิ าล  หมวดท่ี 4 เสรมิ สรางองคกรใหม ีขดี สมรรถนะสูง 4. ทมี่ าและความสาํ คัญในการจดั ทําองคความรู วิสัยทัศนกรมการพัฒนาชุมชน พ.ศ.2560-2564 คือ“เศรษฐกิจฐานรากมั่นคงและชุมชนพึ่งตนเองได ภายในป 256๕” โดยมีเปาหมายยกระดับรายไดของครัวเรือนในหมูบานเศรษฐกิจพอเพียง มีรายไดเฉล่ียสูง กวาเกณฑความจําเปนพ้ืนฐาน (จปฐ.) สงเสริมใหชาวบานประกอบสัมมาชีพชุมชน สรางงาน สรางรายได ประกอบอาชีพท่ีสุจริต ไมเบียดเบียนผูอื่น ไมทําลายสิ่งแวดลอม ไมเอารัดเอาเปรียบสังคม ไมแสวงหากําไร เปนทีต่ ้ัง มีความเอ้อื อาทรตอผอู น่ื ยกระดับรายไดใหสูงกวารายจาย สงเสริมพัฒนาศักยภาพชุมชนใหสามารถบริหาร จัดการตนเองได ยกระดับการพัฒนาหมูบานใหเปนหมูบานเศรษฐกิจพอเพียงตนแบบ นอมนําหลักปรัชญา ของเศรษฐกจิ พอเพยี งมาเปนแนวทางในการดําเนนิ ชีวิต จนนําไปสูก ารบรรลุวิสัยทัศนของกรมการพัฒนาชุมชน “เศรษฐกิจฐานรากมนั่ คงและชมุ ชนพ่งึ ตนเองได ภายในป 256๕” จากการสํารวจขอมูลความจําเปนพื้นฐาน (จปฐ.) ป 2559 ของจังหวัดมุกดาหาร พบวามีครัวเรือน ตกเกณฑขอมูลความจําเปนพื้นฐาน (จปฐ.) เร่ืองรายได (มีรายไดเฉล่ียตํ่ากวา 38,000 บาทตอคนตอป) จํานวน 14,913 ครัวเรือน จังหวัดมุกดาหารจึงไดจัดทําโครงการขยายผลการพัฒนาตามแนวทางศาสตร พระราชา สูการพัฒนาที่ย่ังยืน โดยขอรับการสนับสนุนจากกลุมจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน 2 หรือกลุมจังหวัดสนุก ประกอบดวยจังหวัดสกลนคร นครพนม และมุกดาหาร และไดรับงบประมาณดําเนิน โครงการฯ จํานวน 19,785,180 บาท ดําเนินการในพื้นท่ี 7 อําเภอ 505 หมูบาน ครัวเรือนเปาหมาย 7,180 ครัวเรือน (คิดเปนรอยละ 48.14 ของจํานวนครัวเรือนท่ีตกเกณฑ 14,913 ครัวเรือน) โดยขาพเจา นายชัยณรงค กาญจะนะกันโห หัวหนากลุมงานสงเสริมการพัฒนาชุมชน สํานักงานพัฒนาชุมชน จังหวัดมุกดาหาร ในขณะน้ัน และทีมงานนักวิชาการพัฒนาชุมชนท่ีรับผิดชอบไดจัดทําโครงการฯ นี้ขึ้น เพ่ือขอรับการสนับสนุนงบประมาณและดําเนินงานขับเคล่ือนโครงการดังกลาวฯ จนประสบผลสําเร็จ สรา งสมั มาชีพชมุ ชนใหค รัวเรือนเปาหมาย จาํ นวน 7,180 ครวั เรอื น มีอาชีพ มีรายได มีชวี ติ ความเปนอยทู ี่ดีขึ้น ขาพเจาจึงไดถอดบทเรียนและจัดการองคความรูกระบวนการขับเคล่ือนโครงการสัมมาชีพชุมชน ขยายผลการพัฒนาตามแนวทางศาสตรพระราชา สูการพัฒนาท่ีย่ังยืน เพื่อสรุปกระบวนการทํางาน เทคนิค วิธีการทํางานท่ีสงผลใหการดําเนินงานโครงการฯ ประสบผลสําเร็จ เพื่อเปนองคความรูและเครื่องมือ /ในการ...

-2- ในการทาํ งานเชิงพนื้ ทแ่ี ละขยายผลในการขับเคลอื่ นสัมมาชพี ชุมชน การขับเคลอ่ื นเศรษฐกิจฐานราก และการนอมนาํ ศาสตรพ ระราชาไปสูการปฏิบตั ิ ใหป ระสบผลสาํ เร็จอยางยั่งยืนตอไป 5. รูปแบบ กระบวนการ หรือลาํ ดบั ขัน้ ตอน รปู แบบในการขบั เคล่อื นงานตามโครงการฯ 1) ใชองคความรูศาสตรพระราชาสูการพัฒนาที่ย่ังยืน เปนหลักสําคัญในการดําเนินงาน เชน หลักการทรงงาน หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เกษตรทฤษฎีใหม โครงการพระราชดําริ เปนตน เพือ่ การพัฒนาที่ย่งั ยนื 2) การสรางทีมวิทยากรขับเคล่ือนโครงการฯ ฝกอบรมวิทยากรครู ก ระดับจังหวัด จํานวน 15 คน/วิทยากร ครู ข (ชุดปฏิบัติการระดับตําบล) ตําบลละ 9 คน/วิทยากรครู ค (ผูนําชุมชน ปราชญชุมชน และผูแทนกลุมองคกร) หมูบานละ 8 คน เพื่อเปนวิทยากรถายทอดศาสตรพระราชาสูการพัฒนาที่ย่ังยืน ไปสคู รวั เรอื นเปา หมาย 3) การพฒั นาโดยใชบ ันได 3 ขน้ั (เขาใจ เขา ถึง พัฒนา) - เขาใจ : สรางทีมวิทยากรครู ก /ครู ข/ครู ค ผูนําทองท่ี ผูนําทองถ่ิน ปราชญชุมชน ประชาชนในพื้นท่ี ใหม คี วามรคู วามเขา ใจในการขับเคลื่อนงานตามโครงการฯ - เขา ถึง : สงเสรมิ ใหค รวั เรือนเปาหมาย ผูน ําชุมชน ประชาชนในชมุ ชน ไดนอ มนําศาสตรพระราชา สกู ารปฏิบัตจิ นเปน วิถชี ีวิต (Way of life) - พัฒนา : สงเสริมใหครัวเรือนเปาหมายประกอบอาชีพและสนับสนุนปจจัยการประกอบ อาชีพ จาํ นวน 7,180 ครัวเรอื นๆ ละ 2,000 บาท เปนเงิน 14,630,000 บาท 4) ใชหลักการมีสวนรวม ยึดหลักการบูรณาการ การทํางานโดยใชกลไกประชารัฐ (ภาคราชการ เอกชน วชิ าการ ประชาสงั คม ประชาชน ผูนําทองท่ี ผูน าํ ทอ งถ่นิ และปราชญชมุ ชน)เพื่อผนกึ กาํ ลังในการทํางานรว มกนั 5) การรวมกลุมอาชีพ (Cluster) เพื่อใหเกิดกลุมสัมมาชพี ชมุ ชน รวมกันผลติ รว มกันจาํ หนา ย 6) การขยายผลการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก (Local Economy) โดยนําผลิตภัณฑชุมชน ท่เี กิดจากการประกอบสมั มาชีพชุมชน เชน สนิ คาการเกษตร สินคาชมุ ชนตางๆ ไปวางจาํ หนา ยในตลาดประชารัฐ สรา งงาน สรางอาชพี สรา งรายได 7) การใชพลังเครอื ขา ย กลมุ องคกรพัฒนาชุมชน โดยสงเสริม สนับสนุนใหเครือขายกลุมองคกร พัฒนาชมุ ชนในระดับจงั หวดั /อาํ เภอ/ตาํ บล/หมูบ า น เชน อช./ผนู าํ อช. ผูนาํ อาชีพกาวหนา ผนู าํ สตรี อนื่ ๆ เปนพเี่ ลีย้ งสนับสนนุ การประกอบอาชีพของครวั เรอื นสัมมาชพี ชุมชนใหเกดิ ความยั่งยนื 8) สรางครัวเรือนสัมมาชีพชุมชนตนแบบเพ่ือเปนตัวอยาง (Best Practice) เพ่ือสรางความ ภาคภมู ิใจและเปนจดุ ในการแลกเปลีย่ นเรยี นรู 9) การสนับสนุนปจจัยการประกอบอาชีพ สนับสนุนทุน และการเขาถึงแหลงทุนชุมชน เพ่ือใหค รัวเรือนสัมมาชพี ชุมชนมที นุ ที่เพียงพอในการประกอบอาชีพ พัฒนา ตอยอด สรางผลผลิต และสินคา ชุมชน ใหมีคุณภาพ มีปริมาณเพียงพอกับความตองการของตลาด /10) การ…

-3- 10) การจัดงานมหกรรมสัมมาชีพชุมชน เพื่อจัดแสดงและจําหนายสินคาสัมมาชีพชุมชน เผยแพรประชาสัมพันธผลสําเร็จของโครงการ เพิ่มชองทางการตลาด ตอยอดองคความรู และขยายผลสูหมูบาน/ ชมุ ชน อื่นๆ ตอไป 6. เทคนิคในการปฏิบัติงาน 1. การเตรียมความพรอม 1.1 ชี้เปาครัวเรือนเปาหมายที่มีรายไดเฉล่ียต่ํากวาเกณฑ จปฐ. 38,000 บาทตอคนตอป จํานวน 14,913 ครวั เรือน 1.2 จดั ทําคําสั่งแตงตง้ั วิทยากร ครู ก/ครู ข/ครู ค (ครู ก ระดับจังหวัด 15 คน/ครู ข ชุดปฏบิ ัตกิ าร ตาํ บลหรือภาคีการพฒั นาตําบลละ 9 คน/ครู ค ผูนําชุมชน ปราชญช ุมชน ผแู ทนกลุมองคกร หมูบา นละ 8 คน) 1.3 สาํ รวจอาชีพที่ชาวบานประกอบอาชพี อยูในหมบู า น เปนอาชีพที่ชาวบา นสนใจ เหมาะสมกับบริบท ของชมุ ชนและสํารวจสินคา ชมุ ชนทตี่ ลาดตอ งการ เพอ่ื เปน ขอมูลสงเสรมิ ดานอาชพี 2. การสรา งความเขาใจ 2.1 สรางทมี วทิ ยากรครู ก/ครู ข/ครู ค เพ่ือฝกอบรมถา ยทอดการดาํ เนนิ งานตามโครงการฯ 2.2 ผลติ คูมอื วิทยากร ขยายผลการพฒั นาตามแนวทางศาสตรพ ระราชาสูการพฒั นาทย่ี ง่ั ยืน 3. เขา ถึงครวั เรอื นเปา หมาย 3.1 คัดเลือกครัวเรือนเปาหมายเขารวมโครงการ รอยละ 48 - 50 ของครัวเรือนเปาหมาย จํานวน 14,913 ครัวเรอื น จํานวน 7,180 ครวั เรือน หลกั เกณฑใ นการคัดเลอื กครวั เรือนเปา หมาย 1) เปนครวั เรือนที่มีรายไดเฉล่ยี ตํ่ากวา เกณฑ จปฐ. 38,000 บาท ตอ คนตอป 2) พรอมจะปฏิบัติตามกิจกรรม ขยายผลการพัฒนาตามแนวทางศาสตรพระราชา สูการพัฒนา ที่ยั่งยืน เชน - รจู ักพอประมาณ : ดวยการจดั ทาํ บัญชีรบั จา ยครวั เรือน - มเี หตผุ ล : ดวยการต้งั ปณธิ าน ลด ละ เลิก อบายมุข ส่ิงฟุมเฟอยที่ไมจ าํ เปน - สรางภูมิคุม กัน : ดว ยการเขารว มเปน สมาชิกกลมุ ออมทรัพยตางๆในหมบู า น - การเรยี นรู : ดว ยการเขา รว มกิจกรรมตา งๆ ท่หี มูบานและสวนราชการจดั ขึน้ - สงเสรมิ คณุ ธรรม : ดวยการปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาและนอมนาํ หลกั คุณธรรมไปปฏบิ ัติ 3) ไมเบยี ดเบยี นหรือเอาเปรียบคนอื่นและสังคม 4) จะดํารงตนดวยความซื่อสัตย สจุ ริต และขยันหมนั่ เพียรในการประกอบอาชีพ 4. พฒั นาครัวเรือนเปาหมาย รอยละ 48 - 50 1) ฝกอบรมครัวเรอื นเปา หมาย เรยี นรวู ิถชี วี ติ เศรษฐกิจพอเพยี ง ศาสตรพระราชาสูการพัฒนาทยี่ งั่ ยนื 2) พบหมออาชีพ วเิ คราะหค วามตองการดา นอาชีพของครวั เรือนเปาหมาย 3) จดั ทาํ คูมอื เมนอู าชีพ เพือ่ เปน ทางเลอื กในการตัดสนิ ใจประกอบอาชพี 4) จัดทาํ แผนชีวิตของครัวเรือนสัมมาชพี ชมุ ชน /5) ดาํ เนนิ ...

-4- 5) ดําเนนิ งานตามแผนชีวิต 6) สนบั สนุนปจจยั การผลติ จํานวน 7,180 ครัวเรอื นๆละ 2,000 บาท เปนเงนิ 14,360,000 บาท 5. ตดิ ตามประเมินผล 1) ประเมนิ กอ น ระหวาง เสรจ็ ส้ินโครงการ 2) จัดการความรู ถอดบทเรียน 3) เผยแพร ประชาสัมพันธ สัมมาชีพชุมชน ขยายผลการพัฒนาตามแนวทางศาสตรพระราชา สูการพฒั นาที่ยัง่ ยนื 4) จดั มหกรรมสมั มาชพี ชุมชนตามแนวทางศาสตรพระราชา 7. ปญหาทพ่ี บและแนวทางการแกไ ขปญ หา 1) หัวหนาครัวเรือนเปาหมายบางครัวเรือนไมมีความพรอมในการประกอบอาชีพ เชน ผูสูงอายุ รางกายไมแข็งแรง จะตองเปลี่ยนครัวเรอื นเปาหมายใหม หรือใหส มาชิกในครวั เรอื นอ่ืนเขารว มโครงการฯ แทน 2) โครงการมีขั้นตอนและกระบวนการทํางานยาวนานหลายเดือน วิทยากรครู ก/ ครู ข ที่เปนขาราชการมีการโยกยายไปปฏิบัติงานราชการท่ีอ่ืน จะตองแตงตั้งวิทยากรคนใหมเขาทําหนาท่ีแทน และตองมีการประชุมทบทวนกระบวนการทาํ งานใหม 8. ประโยชนข ององคค วามรู สามารถนําองคความรูที่ไดจากการถอดบทเรียน รูปแบบ วิธีการ ขั้นตอน และเทคนิคการทํางาน ไปปรับใชใ นการขับเคลื่อนเศรษฐกจิ ฐานรากใหมน่ั คงและเสรมิ สรางชมุ ชนใหม ีความเขม แขง็ อยา งยงั่ ยนื กลา วคือ 1. การขับเคล่ือนเศรษฐกิจฐานราก ไดแ ก 1) การขับเคลอื่ นสัมมาชีพชุมชนของกรมการพัฒนาชุมชน 2) การแกไขปญหาความยากจนและลดความเหล่อื มลํ้า 3) การสงเสรมิ การนอมนําหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หลักการทรงงานของในหลวงรชั กาลท่ี 9 ไปสูป ระชาชน 4) การใชป ระโยชนจ ากขอมูล จปฐ. ในการชเ้ี ปาการพัฒนา 2. เสรมิ สรา งชุมชนใหม ีความเขม แข็ง 1) บรู ณาการการทํางานรวมกับทกุ ภาคสวน ทกุ ระดบั โดยใชก ลไกประชารฐั 2) มที ีมวทิ ยากรท้งั ในระดับจังหวัด/อําเภอ/ตําบล/หมูบาน เปน กลไกสาํ คัญในการทํางาน 3) มจี ุดเรยี นรคู รวั เรอื นสัมมาชีพชุมชนทป่ี ระสบผลสาํ เรจ็ ในการประกอบอาชีพชมุ ชน 4) มกี ารรวมกลมุ อาชีพรวมกนั ผลติ รว มกันจําหนา ย มรี ูปแบบในการชวยเหลอื เก้อื กลู กัน 5) ครัวเรือนมีแผนชวี ติ เพอ่ื การพ่งึ พาตนเอง เปนเคร่ืองมอื ในการพฒั นาตนเอง ครอบครัว ชมุ ชน สคู วามเขม แขง็ อยา งย่งั ยืน