บทที่5

หนว่ ยท่ี การบันทึกรายการในสมุดเงนิ สด 2 ชอ่ ง และ 5 สมดุ เงินสด 3 ชอ่ ง หวั ข้อเรื่อง 1. สมดุ เงินสด 2 ช่อง 2. การบนั ทึกรายการในสมุดเงินสด 2 ชอ่ ง 3. สมดุ เงินสด 3 ชอ่ ง 4. การบนั ทกึ รายการในสมดุ เงนิ สด 3 ช่อง

ประเภทของสมดุ รายวนั เฉพาะ สมุดเงินสด 2 ชอ่ ง (Two Column Cash Book)เป็นสมุดบันทึกรายการขั้นตน้ ใชบ้ ันทกึ รายการเกีย่ วกับการรับเงินไม่ว่าจะเปน็ การรบั เป็นเงนิ สดหรือเชค็ รวมถงึ รายการฝากเงนิ และถอนเงินจากธนาคารมาใชใ้ นกิจการ จะต้องบันทึกในสมุดรายวนั รับเงนิ เอกสารทีใ่ ชเ้ ปน็ หลักฐานในการบนั ทกึ บัญชี คือ สาเนาหรือต้นขัว้ ใบเสร็จรบั เงนิ ใบกากับภาษีและสาเนาใบนาเงินฝากธนาคาร

การบันทกึ รายการค้าในสมุดเงนิ สด 2 ช่องรายการบนั ทกึ ดา้ นเดบิต รายการบนั ทกึ ด้านเครดติ1. รบั เงินสด บันทึกช่องเงนิ สด 1. จา่ ยชาระหนี ้จ่ายคา่ ใช้จา่ ยด้วยเงนิ สด ให้ลงจานวน2. รับเช็คท่ียงั ไม่นาฝากธนาคาร ให้ลงจานวนเงนิ ช่องเงนิ สด เงินในชอ่ งเงนิ สด 2. จา่ ยเช็คทุกกรณี ใหล้ งจานวนเงนิ ในชอ่ งธนาคาร3. รบั เงินสดหรือรับเช็คทกุ กรณี และนาฝากธนาคารทนั ที ให้ 3. นาเงินสดฝากธนาคาร ให้ลงจานวนเงินในช่องเงนิ สดลงจานวนเงนิ ในช่องธนาคาร 4. ถอนเงนิ สดจากธนาคารมาใช้ในกิจการ ให้ลงจานวน เงนิ ในชอ่ งธนาคาร4. นาเงนิ สดฝากธนาคาร ให้ลงจานวนเงนิ ในชอ่ งธนาคาร5. ถอนเงินสดจากธนาคารมาใช้ในกจิ การ ให้ลงจานวนเงนิในช่องเงนิ สด

การบนั ทกึ รายการในสมุดบญั ชีแยกประเภทท่ัวไป บญั ชีเงนิ สดและบญั ชธี นาคารในสมุดเงินสด 2 ช่องถือเป็นบัญชีแยกประเภททวั่ ไป จงึ ไม่ต้องเปดิ บญั ชแี ยกประเภททั่วไปอีก บญั ชีอ่นื ๆ ในสมุดเงนิ สด 2 ช่องให้บันทกึ ผ่านบัญชแี ยกประเภททั่วไปทีเ่ กี่ยวขอ้ ง ในวนั ที่เกดิ รายการน้ันขึ้น

ประเภทของสมดุ รายวันเฉพาะ สมดุ เงนิ สด 3 ช่อง (Three Column Cash Book) เป็นสมดุ บันทกึ รายการขนั้ ต้นเกยี่ วกบั การรับเงินสด จา่ ยเงนิ สดทอ่ี ยู่ในกิจการและธนาคาร โดยมชี ่องรายการเกีย่ วกบั การบนั ทกึ สว่ นลดจา่ ยและส่วนลดรับรวมอยดู่ ว้ ย ทาให้ประหยัดเวลาและมีประโยชนใ์ นการบันทึกรายการเก่ยี วกบั เงินสด รวมทง้ั สามารถมองเห็นยอดเงินทไ่ี ดร้ บั และจา่ ยเงนิ ในสมดุ เลม่เดียวกัน สมดุ เงินสด 3 ชอ่ ง ถอื เปน็ บญั ชีแยกประเภทเงินสดและธนาคารดว้ ย

การบนั ทึกรายการค้าในสมดุ เงินสด 3 ชอ่ ง รายการบนั ทกึ ดา้ นเดบิต รายการบนั ทกึ ดา้ นเครดิต1. รบั เงนิ สด บันทกึ ชอ่ งเงนิ สด 1.จา่ ยเงินสด ให้ลงจานวนเงินในช่องเงินสด2. รบั เชค็ ท่ียงั ไม่นาฝากธนาคาร ให้ลงจานวนเงินช่องเงินสด 2. จ่ายเช็ค ใหล้ งจานวนเงนิ ในช่องธนาคาร3. รบั ชาระหนีด้ ้วยเงินสดและให้สว่ นลดเงนิ สด ให้ลงจานวน 3. จ่ายชาระหนีด้ ้วยเงนิ สดและได้สว่ นลดเงินสด ให้ลงเงินในชอ่ งเงินสดและชอ่ งสว่ นลดจ่าย จานวนเงินในชอ่ งเงินสดและชอ่ งสว่ นลดรบั4. รับชาระหนี ้ซงึ่ นาฝากธนาคารทนั ทีและให้สว่ นลดเงนิ สด 4. จา่ ยชาระหนี้ดว้ ยเช็คและได้ส่วนลดเงินสด ให้ลงจานวน เงนิ ในช่องธนาคารและชอ่ งส่วนลดรบัให้ลงช่องธนาคาร และช่องสว่ นลดจา่ ย5. นาเงินสดฝากธนาคาร ใหล้ งจานวนเงินในช่องธนาคาร 5. นาเงนิ สดฝากธนาคาร ให้ลงจานวนเงินในชอ่ งเงินสด6. ถอนเงนิ สดจากธนาคารมาใชใ้ นกิจการ ให้ลงจานวนเงินใน 4. ถอนเงนิ สดจากธนาคารมาใชใ้ นกจิ การ ใหล้ งจานวนเงนิ ในชอ่ งธนาคารชอ่ งเงนิ สด

การบนั ทึกรายการในสมุดบัญชแี ยกประเภททั่วไป บญั ชีเงินสดและบัญชีธนาคารในสมดุ เงินสด 3 ช่องถอื เป็นบัญชแี ยกประเภทท่ัวไป จึงไมต่ อ้ งเปดิ บญั ชีแยกประเภททั่วไปอกี บญั ชีอ่ืน ๆ ในสมุดเงนิ สด 3 ช่อง ใหบ้ นั ทึกผ่านบญั ชีแยกประเภททัว่ ไปท่เี กีย่ วขอ้ ง ในวนั ทเี่ กิดรายการนั้นขึ้น บัญชีสว่ นลดรบั และบญั ชีสว่ นลดจ่าย ใหผ้ า่ นรายการไปบัญชแี ยกประเภททั่วไป โดยนายอดรวมในสมุดเงนิ สด 3 ช่อง ไปบันทกึ ในบญั ชีแยกประเภททั่วไป