วรรณิดา

~ 51 ~ มงั คดุ ชือ่ วทิ ยาศาสตร์ : Garcinia mangostana L. วงศ์ : Guttiferae ชือ่ สามัญ : Mangosteen ลกั ษณะ : ไมย้ นื ตน้ สงู 10-12 เมตร ทุกส่วนมียางสเี หลือง ใบเด่ยี ว เรยี งตรงข้าม รปู ไข่หรือรูปวงรี แกมขอบขนาน กวา้ ง 6-11 ซม. ยาว 15-25 ซม. เนื้อใบหนาและค่อนขา้ งเหนียวคล้ายหนงั หลงั ใบสเี ขียวเขม้ เป็นมนั ทอ้ งใบสีออ่ นกว่า ดอกเดย่ี วหรือเปน็ คู่ออกท่ซี อกใบใกล้ปลายก่งิ สมบรู ณ์เพศ หรือแยกเพศ กลบี เล้ียงสีเขียวอมเหลือง กลีบดอกสีแดง ฉำ่ น้ำ ผลเป็นผลสด คอ่ นขา้ งกลม ประโยชน์ทางสมุนไพร : ตำรายาไทยใช้เปลอื กผลแห้งซ่งึ มสี ารแทนนนิ เป็นยาฝาดสมาน แก้โรค ท้องร่วง ทอ้ งเสียเรอื้ รงั และโรคเกี่ยวกบั ลำไส้ พบสาร xanthone ในเปลือกผลมฤี ทธฆ์ิ า่ เชือ้ แบคทีเรียซ่งึ ทำใหเ้ กิดหนอง โดยสามารถฆ่าไดท้ ัง้ สายพันธ์ปุ กตแิ ละสายพนั ธทุ์ ่ีดื้อต่อยาเพนนซิ ิลนิ มีฤทธ์ติ ้านเชอื้ ราท่เี ป็นสาเหตขุ องโรคผวิ หนังหลายชนิดและลดอาการอักเสบด้วย จึงมีการพัฒนา ยาในรปู ครมี ผสมสารบริสุทธ์ิที่แยกไดจ้ ากเปลือกผล เพอื่ ใชร้ ักษาแผลที่เป็นหนองและสิวซึ่งเกิด จากการติดเชอ้ื ตลอดจนใช้ชว่ ยลดร่องรอยด่างดำบนใบหนา้ ดว้ ย

~ 52 ~ กระวาน ชอ่ื วิทยาศาสตร์ : Amomum krervanh Pierre วงศ์ : Zingiberaceae ช่ือสามัญ : Siam Cardamom, Camphor Seed ชือ่ อ่ืน : กระวานดำ กระวานแดง กระวานขาว (ภาคกลาง, ภาคตะวันออก) กระวานจนั ทร์ กระวานโพธสิ ตั ว์ ลักษณะ : ไมล้ ม้ ลุกสงู 1-3 เมตร ขนึ้ ในป่าชื้น บรเิ วณไหล่เขาสูง มีเหง้าใต้ดนิ ใบเดย่ี ว เรียงสลับ รปู ขอบขนาน กว้าง 8-15 ซม. ยาว 40-50 ซม. ไมม่ ีก้านใบ ดอกชอ่ แทงจากเหงา้ กลีบดอกสีขาว เปน็ หลอดและพองเป็นกระเปาะ ออกดอกเม่ือต้นอายุ 2-3 ปี ผลกลมเกลีย้ ง ขนาด 6-15 มม. เม่อื แก่เปลอื กผลจะแหง้ และแขง็ เมลด็ ขนาดเล็ก 12-18 เมลด็ รวมกลมุ่ เป็น 3 กลุ่ม โดยมีเยอื่ บาง ๆ กน้ั มกี ล่ินหอมและรสเผ็ดประโยชน์ทางสมนุ ไพร : ตำรายาไทยใชผ้ ลเปน็ ยาขับลม รักษาโรค ท้องอืดเฟ้อแน่นจกุ เสยี ด โดยใชข้ นาด 1-2 กรัม ชงน้ำดืม่ และใช้เปน็ เคร่ืองเทศแต่งกลิน่ อาหาร

~ 53 ~ บรรณานุกรม สมาคมแพทยแ์ ผนไทย ศนู ย์ฝึกอาชพี ตำบลคลองสาม อำเภอคลองหลวง จงั หวดั ปทมุ ธานี เวป็ ไซต์ https://sites.google.com/site/smunphirbanheamiprayochn/srrphkhun- smunphir-phun-ban