E-BOOK รายงานประจำปี สำนักอนามัย 2565

รรายายงงานานปปรระจะจาำ ปาำ ี ป2ี 2556655 สสำาำานนกั กั ออนนาามมัยัย รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร 119

รายงานประจาำ ปี 2565 สำานกั อนามยั ท่ปี รึกษา : นายแพทยส์ ุนทร สุนทรชาติ ผู้อา� นวยการสา� นักอนามยั แพทยห์ ญงิ ภาวณิ ี ร่งุ ทนต์กิจ รองผู้อา� นวยการสา� นักอนามยั แพทยห์ ญิงดวงพร ปณิ จเี สคิกลุ รองผอู้ �านวยการสา� นักอนามยั นางทวพี ร โชตินุชติ รองผอู้ �านวยการสา� นักอนามยั จดั พิมพแ์ ละเผยแพร่โดย : สา� นกั งานพัฒนาระบบสาธารณสุข สา� นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร โทรศพั ท์/โทรสาร 0 2203 2844 www.bangkok.go.th/health สา� นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร พมิ พค์ รงั้ ท่ี 1 : พ.ศ. 2566 จ�านวน : 900 เลม่ พิมพ์ท่ี : บริษทั เอช อาร์ พร้นิ ซ์ แอนด์ เทรนนิง่ จา� กัด

รายงานประจ�ำ ปี 2565 สำ�นกั อนามัย

คำ�น�ำ สำ� นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร หนว่ ยงานทม่ี บี ทบาทและภารกจิ สำ� คญั ในการดแู ลสขุ ภาพ อนามัยของประชาชนในพื้นท่ีกรุงเทพมหานคร ทั้งด้านการสร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค บ�ำบัดรักษา ฟน้ื ฟสู ขุ ภาพ การปอ้ งกนั และบำ� บดั การตดิ ยาเสพตดิ ความปลอดภยั ของอาหาร และการจดั การสขุ าภบิ าล ส่งิ แวดลอ้ มทด่ี ี โดยมวี ิสยั ทศั น์ “มหานครสุขภาพดี ทุกชีวแี ขง็ แรง ทกุ แห่งปลอดโรค” โดยมุ่งสรา้ งสงั คม สุขภาวะ ส่งเสริมให้ประชาชนพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพด้วยตนเอง ตลอดจนเพิ่มประสิทธิภาพ การจัดบริการสวัสดิการสังคมและสังคมสงเคราะห์ ท้ังนี้เป็นไปตามแผนพัฒนากรุงเทพมหานคร ระยะ 20 ปี ระยะที่ 2 (พ.ศ.2561 – 2565) เพ่ือไปสู่เป้าหมายมหานครแห่งเอเชีย ในปี พ.ศ.2575 และแผนปฏบิ ัติราชการกรงุ เทพมหานคร ประจ�ำปี พ.ศ. 2565 ส�ำนักงานพัฒนาระบบสาธารณสุข ได้รวบรวมและสรุปผลการด�ำเนินงานของส�ำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ในปี 2565 สาระส�ำคัญประกอบด้วย ผลการปฏิบัติราชการส�ำนักอนามัย สรุปผล การดำ� เนนิ งานโครงการ/กิจกรรมส�ำคัญ และสถติ ิทสี่ �ำคัญ เพอื่ ใหห้ น่วยงานและส่วนราชการทเ่ี กย่ี วขอ้ ง ตลอดจนบุคคลท่ีสนใจได้รับทราบถึงผลการด�ำเนินงานของส�ำนักอนามัยที่ผ่านมา และใช้เป็นแนวทาง ในการพฒั นาการดำ� เนินงานให้มปี ระสิทธภิ าพยิ่งข้นึ การรวบรวมข้อมูลเพื่อจัดท�ำหนังสือรายงานประจ�ำปีฉบับนี้ ได้รับความร่วมมืออย่างดีย่ิง จากสว่ นราชการตา่ งๆ ของสำ� นกั อนามัย จงึ สามารถเสร็จสมบรู ณ์ไปไดด้ ้วยดี และหวังวา่ จะมีประโยชน์ ตอ่ การพัฒนาการด�ำเนินงานของส�ำนักอนามัย เพ่ือสุขภาพและคุณภาพชีวติ ทีด่ ขี องประชาชนตอ่ ไป ส�ำนักงานพฒั นาระบบสาธารณสุข

สารบญั หนา้ ส�ำ นกั อนามยั จากอดีต...ถึงปัจจบุ ัน 4 รายชื่อผอู้ �ำ นวยการส�ำ นักอนามยั ตง้ั แตอ่ ดตี – ปจั จุบนั 5 บทนำ� 6 แผนผังโครงสร้างสำ�นักอนามัย 7 ผลการปฏบิ ตั ริ าชการสำ�นักอนามยั ประจ�ำ ปี 2565 8 แผนปฏิบัติราชการ พ.ศ.ประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย 9 ผลการประเมินผลการปฏบิ ัติราชการประจ�ำ ปีงบประมาณ พ.ศ.2565 12 ผลการประเมินการปฏิบตั ิราชการตามแผนการปฏบิ ัตริ าชการประจ�ำ ปี พ.ศ.2565 14 สรุปงบประมาณที่ใช้ในปี 2565 23 สรุปผลการด�ำ เนินงานโครงการ/กิจกรรมส�ำ คญั ประจำ�ปงี บประมาณ 2565 25 l กิจกรรมงานสปั ดาห์เภสัชกรรม สำ�นกั อนามัย ประจำ�ปี 2565 26 l โครงการพัฒนาตลาด Premium Market ของกรุงเทพมหานคร 28 l กจิ กรรมการตรวจเฝ้าระวังความเส่ียงภัยด้านสารเคมีและวัตถอุ นั ตราย 30 ในสถานประกอบกิจการทีม่ กี ารจัดเก็บ การผลติ การสะสม การขนสง่ และการใชส้ ารเคมแี ละวัตถอุ นั ตรายในสถานประกอบการ l โครงการมหกรรมรวมพลังคนกรุงเทพฯ เอาชนะยาเสพตดิ 32 l โครงการการพฒั นาศกั ยภาพผดู้ ูแลเพอ่ื ช่วยเหลอื งานพยาบาลผู้ปว่ ยและผสู้ ูงอายุ 35 ทีต่ อ้ งไดร้ ับการดูแลตอ่ เนือ่ งที่บ้าน l โครงการ BKK Advance Geriatric Care (BKK AGC Project) 38 l โครงการพัฒนาศกั ยภาพเครอื ขา่ ยการควบคมุ วัณโรคในกรุงเทพมหานคร 40 ตามแผนงานวัณโรคแห่งชาติ l โครงการรณรงคฉ์ ดี วคั ซนี ปอ้ งกันโรคพษิ สุนขั บ้ากับสัตว์เลย้ี งในเขตกรงุ เทพมหานคร ปี พ.ศ. 2565 42 l โครงการให้บรกิ ารฉดี วัคซนี ไข้หวัดใหญใ่ นโรงเรยี นสงั กดั กรุงเทพมหานคร 44 l โครงการคนกรุงเทพฯ รกั ฟัน (เพอ่ื สขุ ภาพชอ่ งปากท่ีดขี องผ้ปู ่วยเบาหวาน) 46 l โครงการผสู้ งู วัยรอบรดู้ ้านสุขภาพ 48 สถติ ทิ ี่ส�ำ คญั ประจ�ำ ปี 2565 50

สำ�นกั อนามยั จากอดตี ...ถงึ ปจั จุบนั กรงุ เทพมหานครมกี ารดำ� เนนิ งานดา้ นสาธารณสขุ ต้ังแต่ในสมัยรัชกาลท่ี 5 โดยตราเป็นพระราชก�ำหนด การสขุ าภบิ าลกรงุ เทพ ร.ศ.116 (พ.ศ.2440) มวี ัตถุประสงค์ เพื่อป้องกันโรคติดต่อมิให้เกิดแพร่หลาย ซ่ึงมีกรมแพทย์ สุขาภิบาล กระทรวงนครบาล เป็นหน่วยงานรับผิดชอบ ดำ� เนนิ การ โดยในปี พ.ศ.2480 ไดใ้ ช้ ชือ่ วา่ กองสาธารณสขุ พระนคร สังกัดเทศบาลกรงุ เทพ และมีการพัฒนาเรื่อยมา จนได้รับการยกฐานะเป็นส�ำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 13 มถิ ุนายน พ.ศ.2517 มาจนถึงปัจจบุ ัน ส�ำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร มีภารกิจในการให้บริการดา้ นการแพทย์และการสาธารณสุข ดูแลสุขภาวะ ของประชาชนในพ้ืนท่ีกรุงเทพมหานคร ภายใต้วิสัยทัศน์ “มหานครสุขภาพดี ทุกชีวีแข็งแรง ทุกแห่งปลอดโรค” (Accomplishing Health For Citizen And City) มีการด�ำเนินงานครอบคลุมทั้งการส่งเสริม สนับสนุน การจัดบรกิ ารด้านสง่ เสริมสขุ ภาพ การป้องกนั โรคและการป้องกนั โรค การพฒั นาศักยภาพของประชาชน ทางด้าน พฤตกิ รรมทางสขุ ภาพ การฟนื้ ฟูสุขภาพ ป้องกนั และบ�ำบดั การตดิ ยาเสพตดิ จดั การสุขาภิบาลเมืองและสงิ่ แวดลอ้ ม ลดปญั หาสขุ ภาพคนเมอื ง พฒั นาเครือข่ายสาธารณสุขที่สนบั สนุนการเปน็ มหานครแห่งสขุ ภาพในระดบั ภมู ภิ าค แบง่ ส่วนราชการออกเปน็ สว่ นกลาง มี 13 สว่ นราชการ ประกอบดว้ ย สำ� นักงาน กอง และสำ� นกั งาน เลขานุการ และส่วนราชการในพื้นที่ ประกอบด้วย ศูนย์บริการสาธารณสุข 69 แห่ง และศูนย์บริการสาธารณสุข สาขา 73 แห่ง 4 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร

รายชอ่ื ผูอ้ ำ�นวยการสำ�นักอนามยั ตั้งแต่อดีต - ปจั จุบนั 1. นายแพทย์เฉก ธนะศิริ 11. นายแพทย์กฤษณ์ หิรัญรัศ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง 1 กรกฎาคม 2507 - 30 กันยายน 2520 1 ตลุ าคม 2543 - 30 กนั ยายน 2545 2. นายแพทยอ์ ุดม เทียนจวง 12. นายแพทย์เอ่ียม วมิ ตุ สิ นุ ทร ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง 1 ตุลาคม 2520 - 30 กันยายน 2527 1 ตุลาคม 2545 - 30 กนั ยายน 2548 3. นายแพทย์สมพงษ์ บรุ ุษรตั นพันธ์ 13. นายแพทยส์ ทิ ธิสัตย์ เจยี มวงศแ์ พทย์ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ 1 ตุลาคม 2527 - 1 พฤษภาคม 2528 1 ตลุ าคม 2548 - 30 กันยายน 2550 4. แพทยห์ ญงิ ประลมภ์ ศกนุ ตนาค 14. นายแพทยส์ มภพ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง 28 มถิ ุนายน 2528 - 30 กนั ยายน 2529 1 ตุลาคม 2550 - 30 กนั ยายน 2551 5. นายแพทยโ์ กวิท วงศพ์ านชิ 15. แพทยห์ ญิงมนทิรา ทองสาริ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ 1 ตลุ าคม 2529 - 2 ตลุ าคม 2534 1 ตุลาคม 2551 - 18 ตุลาคม 2555 6. นายแพทยข์ จิต ชูปัญญา 16. แพทยห์ ญิงวันทนยี ์ วฒั นะ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง 2 ตลุ าคม 2534 - 30 กันยายน 2535 6 ธนั วาคม 2555 - 5 พฤศจิกายน 2558 7. นายแพทยว์ รวิทย์ เลบ็ นาค 17. นายแพทยช์ วินทร์ ศริ นิ าค ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง 26 กุมภาพนั ธ์ 2559 - 30 กันยายน 2563 1 ตลุ าคม 2535 - 30 กันยายน 2538 8. รอ้ ยเอกแพทย์หญิงอรสา อภยั วงศ์ 18. แพทย์หญงิ ปา่ นฤดี มโนมัยพิบูลย์ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหน่ง 1 ตลุ าคม 2563 – 30 กันยายน 2565 1 ตุลาคม 2538 - 30 กนั ยายน 2539 9. นายแพทย์ระพีภัทร์ เกษมศุข 19. นายแพทยส์ นุ ทร สุนทรชาติ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ 1 ตุลาคม 2565 – ปัจจุบัน 1 ตุลาคม 2539 - 30 กนั ยายน 2540 10. แพทยห์ ญงิ สุวณี รักธรรม ระยะเวลาดำ�รงตำ�แหนง่ 1 ตลุ าคม 2540 - 30 กนั ยายน 2543 รายงานประจำำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร 5

บทนำ� ส�ำนักอนามัย กรุงเทพมหานครมีหน้าที่ให้บริการด้านการแพทย์และสาธารณสุขประชาชนในเขต กรุงเทพมหานคร ในการให้บริการที่ครอบคลุมการส่งเสริมสุขภาพอนามัย การบ�ำบัดรักษาโรค การควบคุมและ ปอ้ งกันโรค รวมทัง้ การฟน้ื ฟูสุขภาพ โดยการสง่ เสรมิ สนับสนุน การจัดบรกิ ารด้านการส่งเสริมสุขภาพ การควบคุม และป้องกันโรค การพัฒนาศักยภาพของประชาชนทางด้านพฤติกรรมทางสุขภาพ การให้บริการ ในระดับศูนย์บริการสาธารณสุข การด�ำเนินการตามกฎหมายว่าด้วยการสาธารณสุขและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง การวิจัยพัฒนาความรู้และรูปแบบการจัดระบบบริการสาธารณสุข การสุขาภิบาลอาหาร การอาชีวอนามัย และ การสุขาภิบาลส่ิงแวดล้อม การเผยแพร่ความรู้และถ่ายทอดเทคโนโลยีทางด้านการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันโรค การควบคุมสิ่งแวดลอ้ มภายในอาคารสถานท่แี ละชุมชน และพฤตกิ รรมการดูแลรักษาสขุ ภาพ โครงสรา้ งหน่วยงาน สำ� นักอนามัย มีสว่ นราชการทั้งส้ิน 82 สว่ นราชการ ประกอบด้วย 1. ส�ำนักงาน/กอง 13 สำ� นกั งาน/กอง ได้แก่ n สำ� นักงานเลขานุการ n ส�ำนักงานพฒั นาระบบสาธารณสุข n สำ� นกั งานสัตวแพทย์สาธารณสุข n ส�ำนักงานปอ้ งกนั และบ�ำบดั การตดิ ยาเสพติด n ส�ำนกั งานชนั สูตรสาธารณสุข n สำ� นักงานสขุ าภิบาลสิ่งแวดล้อม n กองสรา้ งเสรมิ สุขภาพ n กองสขุ าภบิ าลอาหาร n กองทนั ตสาธารณสุข n กองควบคมุ โรคติดต่อ n กองควบคุมโรคเอดส์ วัณโรค และโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธ์ n กองการพยาบาลสาธารณสขุ n กองเภสัชกรรม 2. ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสุข 69 แห่ง และศนู ย์บรกิ ารสาธารณสุขสาขา 73 สาขา 6 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร

แผนผงั โครงสร้างสำ�นกั อนามัย สำ�นักอนามยั ส�ำนกั งานพฒั นาระบบสาธารณสุข สำ� นกั งานเลขานุการ ส�ำนักงานสุขาภิบาลสงิ่ แวดล้อม ส�ำนักงานปอ้ งกนั และบ�ำบัด สำ� นักงานชันสตู รสาธารณสุข การติดยาเสพติด กองควบคุมโรคตดิ ตอ่ กองการพยาบาลสาธารณสขุ ส�ำนักงานสตั วแพทย์สาธารณสขุ กองสร้างเสริมสุขภาพ กองเภสชั กรรม กองทันตสาธารณสุข กองสุขาภิบาลอาหาร ศูนย์บริการสาธารณสขุ 69 แห่ง ศูนยบ์ รกิ ารสาธารณสุขสาขา 73 แห่ง กองควบคุมโรคเอดส์ วณั โรค และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร 7

ผลการปฏิบตั ิราชการ สำ�นกั อนามัย ประจ�ำ ปี 2565 8 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรุงเทพมหานคร

แผนปฏิบตั ิราชการประจ�ำปี พ.ศ.2565 ส�ำนักอนามยั วสิ ัยทัศน์ (Vision) มหานครสุขภาพดี ทุกชวี ีแขง็ แรง ทุกแหง่ ปลอดโรค Accomplishing Health For Citizen And City พนั ธกจิ 1. ให้บริการด้านการแพทย์และสาธารณสุข ท่ีครอบคลุมทั้งด้านการสร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค การรกั ษาพยาบาล การบ�ำบดั ฟ้ืนฟู ทง้ั ในสถานพยาบาลและในชมุ ชน 2. ปอ้ งกนั บำ� บัดรักษา และฟ้นื ฟูการติดยาและสารเสพติด 3. จัดการสุขาภิบาลเมอื งและสง่ิ แวดล้อมให้ปราศจากภาวะคกุ คามทางสุขภาพ 4. เสรมิ สร้างความรคู้ วามตระหนักด้านกาย ใจ อารมณ์ และสังคมทเี่ หมาะสม เพ่อื ลดปัญหาสุขภาพคนเมือง 5. พัฒนาเครือข่ายดา้ นการสาธารณสุขทสี่ นับสนนุ การเป็นมหานครแห่งสุขภาพในระดบั ภมู ภิ าค 6. พัฒนาระบบบริหารจัดการทั้งด้านบุคลากร องค์กร ระบบงาน การบริหารทรัพยากร และระบบ เทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อรองรับพันธกิจหลักในการส่งเสริมสุขภาพคน สุขภาพเมือง สู่ความเป็นมหานครน่าอยู่ อย่างยงั่ ยืน วตั ถุประสงค์ 1. มุ่งสรา้ งสงั คมสขุ ภาวะและประชาชนมสี ขุ ภาพดี 2. เพอ่ื เพม่ิ ประสทิ ธิภาพการจัดบริการสวัสดิการสังคมและสงั คมสงเคราะห์ จดุ มุ่งหมาย (Goal) 1. ดา้ นคุณภาพชวี ิตทด่ี ี ไดร้ บั สวสั ดกิ ารอยา่ งทว่ั ถงึ พ่งึ ตนเองได้ 1.1 ประชาชนตระหนักในประเด็นเชิงสุขภาพส�ำคัญ ตามสถานการณ์และบริบทมหานครให้กับ ประชาชนในวงกวา้ ง 1.2 ส่งเสรมิ ป้องกนั รักษา ฟื้นฟูสุขภาพของประชาชนจากโรคท่ปี ้องกนั ได้ โรคระบาดและโรคอุบตั ใิ หม่ 1.3 การบริการสังคมและสังคมสงเคราะห์แก่เด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ ผู้พิการและผู้ด้อยโอกาส (ของศนู ย์บริการสาธารณสุขทุกแหง่ ) ทีม่ ีประสทิ ธิภาพเกดิ ความพงึ พอใจ 1.4 ก�ำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ การจัดการสุขาภิบาลที่อาจก่อให้เกิดมลภาวะและผลกระทบต่อสุขภาพ ของประชาชนตามทิศทางการพัฒนาผงั เมืองและชุมชน 1.5 เพิ่มศักยภาพ ยกระดับมาตรฐานการควบคุม จดั การภยั พบิ ตั ิรปู แบบต่างๆ ม่งุ เป็น มหานครแหง่ ความปลอดภยั รองรับ AEC 1.6 เพ่ิมประสิทธิภาพการให้บริการด้านสุขภาพอย่างครบวงจรและเทียบเคียงสากล ในศูนย์บริการ สาธารณสขุ กรงุ เทพมหานคร 1.7 พัฒนาขีดความสามารถ มาตรฐานและประสิทธิภาพระบบสนับสนุนบริการทางการแพทย์และ สาธารณสขุ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร 9

2. ด้านการพัฒนาระบบบริหารจัดการสร้างเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนกรุงเทพฯ ในการพัฒนา ชมุ ชน/พ้นื ท่/ี เมือง 2.1 ส�ำนักอนามัยจัดท�ำกรอบงบประมาณได้สอดคล้องกับแผนปฏิบัติราชการกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 2.2 น�ำแนวทางการบรหิ ารความเสย่ี งประกอบการนำ� แผนไปส่กู ารปฏิบัติ 2.3 บุคลากรของส�ำนักอนามัยมีความรู้ความเข้าใจเก่ียวกับการวางแผน การด�ำเนินงานตามแผน การตดิ ตามและการประเมินผลแผนในเชงิ ยุทธศาสตร์ 2.4 บคุ ลากรของส�ำนกั อนามัยมีสมรรถนะตามมาตรฐานท่ี ก.ก. ก�ำหนด 2.5 โครงสร้างพ้ืนฐานดา้ นระบบเครอื ขา่ ยสุขภาพมปี ระสทิ ธภิ าพ 2.6 ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพือ่ การบริการประชาชนและการบรหิ ารจัดการมปี ระสิทธิภาพ เปา้ หมายสอดคล้องตามแผนพฒั นากรงุ เทพมหานคร ระยะ 20 ปี ระยะท่ี 2 (พ.ศ.2561 - 2565) และแผนปฏบิ ัตริ าชการกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปี พ.ศ. 2565 ดา้ นท่ี 1 มหานครปลอดภยั มิตทิ ี่ 1.1 ปลอดมลพษิ เป้าหมายที่ 1.1.3 กรุงเทพมหานครมีคุณภาพอากาศอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน เป้าประสงคท์ ี่ 1.1.3.2 ป้องกันและลดการเกิดมลพิษทต่ี ้นทาง (แหลง่ ก�ำเนิด) เป้าหมายที่ 1.1.4 กรงุ เทพมหานครมีระดับเสยี งค่าเฉล่ยี 24 ชั่วโมง (Leq) อยู่ในเกณฑม์ าตรฐาน เปา้ ประสงคท์ ่ี 1.1.4.1 กรุงเทพมหานครมีระดบั เสยี งอยใู่ นเกณฑม์ าตรฐาน มติ ทิ ี่ 1.2 ปลอดอาชญากรรมและยาเสพตดิ เปา้ หมายที่ 1.2.2 เดก็ และเยาวชนไม่เสพยาเสพติดผู้เสพ ผูต้ ิดทกุ คนเขา้ สู่ระบบการ บ�ำบัดรักษาและฟ้นื ฟสู มรรถภาพทีม่ มี าตรฐานและมคี วามเหมาะสม เป้าประสงค์ที่ 1.2.2.1 เพ่มิ ระดบั การมสี ่วนร่วมของประชาชนในการปอ้ งกัน และแกไ้ ขปัญหายาเสพติด เป้าประสงค์ที่ 1.2.2.2 สรา้ งความภาคภูมิใจในตนเองและความเข้มแขง็ ทางจติ ใจ แกเ่ ด็กเยาวชนและประชาชนในการป้องกันการใช้ยาและ สารเสพติด เป้าประสงคท์ ่ี 1.2.2.3 บ�ำบัดรักษาฟ้ืนฟตู ิดตามดูแลผเู้ สพผู้ตดิ ยา/สารเสพตดิ ให้สามารถกลบั ไปด�ำเนนิ ชวี ติ ไดต้ ามปกติในสงั คม มติ ทิ ่ี 1.5 ปลอดโรคคนเมอื งอาหารปลอดภัย เป้าหมายที่ 1.5.1 คนกรุงเทพฯมีสุขภาวะทางกายและจติ มีพฤตกิ รรมสุขภาพท่ีดีไมม่ ภี าวะเจบ็ ปว่ ย จากโรคไม่ตดิ ต่อเรอ้ื รังและโรคจากการประกอบอาชีพ เปา้ ประสงค์ที่ 1.5.1.1 สง่ เสริมสขุ าภบิ าลสิง่ แวดลอ้ ม อาคารสถานทแี่ ละ อาชีวอนามัยของผปู้ ระกอบอาชพี เพ่ือให้มีสุขอนามยั ท่ีดี ปลอดโรค ปลอดภัย 10 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรุงเทพมหานคร

เป้าหมายท่ี 1.5.2 โรคติดต่อที่ส�ำคญั ในเมืองไดร้ ับการเฝ้าระวังและควบคมุ ไม่ให้ ระบาดไปในวงกว้าง เปา้ ประสงคท์ ี่ 1.5.2.1 พฒั นาระบบกลไกการเฝ้าระวัง ป้องกนั และควบคุม โรคตดิ ตอ่ ทสี่ ำ� คัญ เป้าหมายที่ 1.5.3 คนกรงุ เทพฯ ทุกคนมีโอกาสได้รับบรกิ ารทางการแพทยแ์ ละ สาธารณสขุ ท่เี ท่าเทยี ม มีคุณภาพ และมาตรฐาน เปา้ ประสงค์ที่ 1.5.3.1 พฒั นาคุณภาพสถานพยาบาลสังกัดกรงุ เทพมหานครสู่ ความเปน็ เลศิ เป้าหมายท่ี 1.5.5 ประชาชนบรโิ ภคอาหารทีม่ คี วามปลอดภยั ปราศจากเชอ้ื โรคและ สารปนเปือ้ นทเี่ ป็นอนั ตรายต่อสุขภาพ เป้าประสงคท์ ่ี 1.5.5.1 ประชาชนในกรุงเทพมหานครมีความเชื่อม่ันใน ความปลอดภยั ของอาหารท่ีรับประทาน ดา้ นท่ี 3 มหานครสำ� หรบั ทุกคน มิตทิ ่ี 3.1 การจดั สง่ิ อ�ำนวยความสะดวก สวัสดิการและการดูแลสขุ ภาพใหก้ ับผสู้ งู อายุ คนพิการ และเด็กดอ้ ยโอกาส เปา้ หมายที่ 3.1.3 การจัดสิ่งอ�ำนวยความสะดวก สวัสดิการและการดแู ลสุขภาพให้กบั ผู้สูงอายุ คนพิการ และเดก็ ดอ้ ยโอกาส เป้าประสงคท์ ี่ 3.1.3.1 ผู้สงู อายไุ ด้รับการดูแลสขุ ภาพและป้องกันการเป็นผูป้ ว่ ย ทพุ พลภาพและผสู้ ูงอายใุ นภาวะพง่ึ พิง ดา้ นท่ี 7 การบริหารจัดการเมอื งมหานคร มติ ทิ ่ี 7.3 เทคโนโลยีสารสนเทศ เปา้ หมายที่ 7.3.1 กรุงเทพมหานครให้บริการประชาชนดว้ ยความสะดวก รวดเร็ว ถูกต้องและโปรง่ ใส โดยประยกุ ตใ์ ชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศและ การส่อื สารทที่ ันสมัย (SMART SERVICE) เพอ่ื สนับสนนุ นโยบาย เศรษฐกจิ ดจิ ิทัล (Digital Economy) และมกี ารบรหิ ารจดั การเมือง (กรุงเทพมหานคร) ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สารทีม่ ี คณุ ภาพและประสิทธิภาพ (SMART CITY) เปา้ ประสงคท์ ี่ 7.3.1.2 มีระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารเพือ่ สนับสนุนการปฏิบัติงานของทกุ หน่วยงานภายใน กรุงเทพมหานครและสนบั สนุนการบรหิ ารงานและ ตัดสนิ ใจส�ำหรบั ผบู้ รหิ ารกรงุ เทพมหานครเพมิ่ ขนึ้ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร 11

ผลการประเมนิ ผลการปฏิบตั ิราชการประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ส�ำนักอนามัย มีผลคะแนนการประเมินการปฏิบัติราชการประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ตามท่ี *ส�ำนักงาน ก.ก. ได้แจ้งผลการประเมินผลการปฏิบัติราชการตามค�ำรับรองการปฏิบัติราชการของหน่วยงานสังกัด กรงุ เทพมหานคร ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565* โดยมรี ายละเอยี ด ดงั น้ี องคป์ ระกอบ ช่อื ตัวช้ีวัด ผลกา คา่ คะแนน หนว่ ยวัด นำ้� หนัก รด�ำเนินการ คะแนน ถว่ งน�ำ้ หมายเหตุ ตามตัวชี้วดั ที่ได้ หนัก องคป์ ระกอบที่ 1 ตวั ชว้ี ัด : รอ้ ยละความสำ� เรจ็ ของการด�ำเนินงานภารกิจหลักตามยุทธศาสตรก์ รุงเทพมหานคร : ประสิทธภิ าพ ในการดำ� เนินงาน 1.1 ร้อยละของผู้เข้า รอ้ ยละ 25 100.000 100.000 25.000 ภารกจิ หลกั ตาม ร ่ ว ม ก า ร พั ฒ น า ภารกจิ พนื้ ฐาน สมรรถภาพร่างกาย หรอื ตามยุทธศาสตร์ เพ่ือป้องกันการดูแล กรุงเทพมหานคร ระยะยาว (Preventive (Function long term care : Base) PLC) มีสมรรถภาพ รา่ งกายดีขน้ึ 1.2 ระดับความส�ำเร็จ ระดบั 25 100.000 100.000 25.000 ในการเฝ้าระวังและ ควบคุมการแพร่ระบาด ของโรคติดเชื้อไวรัส โคโรนา 2019 (โควดิ 19) ในพนื้ ทก่ี รงุ เทพมหานคร องคป์ ระกอบที่ 2 ตัวชีว้ ดั : ความส�ำเร็จของการด�ำเนนิ งานภารกจิ ตามนโยบายผู้บริหารหรือภารกิจพิเศษ : ประสทิ ธิภาพ ของการด�ำเนิน 2.1 ระดับความส�ำเร็จ ระดับ 20 100.000 100.000 20.000 งานภารกจิ ตาม ใ น ก า ร ส ่ ง เ ส ริ ม ใ ห ้ นโยบายผบู้ รหิ าร สถานประกอบการ หรือภารกจิ พิเศษ อาหารที่ผ่านเกณฑ์ (Agenda Base) มาตรฐานอาหาร ป ล อ ด ภั ย ข อ ง ก รุ ง เ ท พ ม ห า น ค ร มีบริการ ท่ีเป็นมิตร ต่อสิ่งแวดล้อม และมี มาตรการป้องกันโรค ติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) ตามมาตรการของ กระทรวงสาธารณสุข 12 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรุงเทพมหานคร

องค์ประกอบ ผลกา คา่ คะแนน ช่อื ตัวชี้วดั หนว่ ยวัด น�้ำหนกั รดำ� เนินการ คะแนน ถว่ งนำ้� หมายเหตุ ตามตัวชวี้ ัด ทไี่ ด้ หนัก 9.386 ส่วนท่ี 1 องคป์ ระกอบที่ 4 ความส�ำเร็จในการ ร้อยละ 10 93.857 93.857 20 คะแนน : ประสทิ ธิภาพ เ ส น อ น วั ต ก ร ร ม ในการบริหาร เพื่อเพ่ิมประสิทธิภาพ ส่วนที่ 2 จดั การและ การปฏิบัติงานของ คกก. พฒั นานวัตกรรม หนว่ ยงาน พฒั นา ในการบรหิ าร นวตั กรรม จดั การระบบงาน - ความเป็น งบประมาณ นวัตกรรม ทรพั ยากรบุคคล 7.857 และการให้บรกิ าร คะแนน ประชาชนหรอื - ความริเริ่ม หนว่ ยงานของรัฐ แผน เพื่อนำ� ไปสรู่ ะบบ 7.857 ราชการ 4.0 คะแนน (Innovation Base) ส่วนที่ 3 50 คะแนน องคป์ ระกอบท่ี 5 ความสำ� เร็จในการด�ำเนนิ การตามศักยภาพของหน่วยงาน 10.000 : ศกั ยภาพในการ 5.1 ความส�ำเร็จของ รอ้ ยละ 10 100.000 100.000 10.000 ดำ� เนนิ การของ การเบิกจ่ายงบประมาณ หนว่ ยงาน ในภาพรวม 99.386 (Potential 5.2 ร้อยละความ ร้อยละ 10 100.000 100.000 Base) ส�ำเร็จในการพัฒนา และจัดเก็บฐานข้อมูล ส� ำ ห รั บ บู ร ณ า ก า ร ภารกิจของหน่วยงาน (One Platform) ผลการดำ� เนินการ * หนังสอื ด่วนทีส่ ดุ ท่ี กท 0303/2273 ลงวันที่ 1 พฤศจกิ ายน 2565 เร่อื ง การทบทวนผลคะแนน การประเมินผลการปฏิบตั ิราชการของหนว่ ยงานสงั กดั กรุงเทพมหานคร ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 * รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรงุ เทพมหานคร 13

ผลการประเมนิ การปฏิบัตริ าชการตามแผนการปฏบิ ัตริ าชการประจำ� ปี พ.ศ. 2565 แผนปฏิบัติราชการประจ�ำปี พ.ศ. 2565 ส�ำนักอนามัย จัดท�ำข้ึนเพื่อเป็นกรอบทิศทางการด�ำเนินงาน ภายใต้การบริหารราชการแผ่นดินตามรัฐธรรมนูญ โดยมีความเชื่อมโยงสอดคล้องตอบสนองนโยบายของรัฐบาล ในยคุ ปจั จุบนั แผนยทุ ธศาสตร์ในระดับตา่ งๆ ประกอบดว้ ยยุทธศาสตรช์ าติ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580) แผนพัฒนา เศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) นโยบายและแผนความมน่ั คงฯ แผนแม่บทภายใต้ ยุทธศาสตร์ชาติ แผนการปฏริ ปู ประเทศ 11 ดา้ น แผนพฒั นากรุงเทพมหานคร ระยะ 20 ปี (พ.ศ.2556 - 2575) แผนปฏบิ ัติราชการกรุงเทพมหานคร ประจำ� ปี พ.ศ. 2565 รวมถงึ นโยบายผูว้ ่าราชการกรงุ เทพมหานคร ณ ปัจจบุ นั ประกอบดว้ ยตัวชวี้ ดั จ�ำนวน 42 ตัวชีว้ ัด และสามารถด�ำเนนิ การปฏิบตั ริ าชการตามแผนได้เป็นผลสำ� เรจ็ ดงั นี้ ตัวช้ีวัดผลการด�ำเนินงานหลัก ตัวช้ีวัดและภารกจิ จากการเจรจาตกลงการประเมนิ ผลการปฏิบัติราชการ ประจ�ำปี พ.ศ.2565 องค์ประกอบท่ี 1 ประสทิ ธิภาพในการดำ� เนินงานภารกจิ หลักตามภารกจิ พน้ื ฐานหรือยทุ ธศาสตรก์ รุงเทพมหานคร (Function Base) ดา้ นที่ 1 มหานครปลอดภัย มิตทิ ่ี 1.5 ปลอดโรคคนเมืองอาหารปลอดภยั เปา้ หมายท่ี 1.5.2 โรคตดิ ตอ่ ทีส่ ำ� คัญในเมอื งได้รบั การเฝา้ ระวังและควบคุมไมใ่ หร้ ะบาดไปในวงกวา้ ง เปา้ ประสงคท์ ่ี 1.5.2.1 พัฒนาระบบกลไกการเฝา้ ระวัง ปอ้ งกันและควบคมุ โรคตดิ ตอ่ ทสี่ �ำคัญ ลำ�ดบั ท่ี ตัวช้วี ัด เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ระดบั ความสำ�เร็จในการเฝา้ ระวังและควบคุมการแพร่ระบาด ระดบั 5 ระดบั 5 ของโรคติดเช้ือไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด 19) ในพื้นที่ กรงุ เทพมหานคร (ผลลพั ธ)์ ตวั ชี้วัดยอ่ ยที่ 1 : รอ้ ยละความสำ�เรจ็ ในการเฝ้าระวังและ ควบคุมโรคในชุมชน ร้อยละ 70 ร้อยละ 79.415 ตัวช้ีวัดยอ่ ยท่ี 2 : ร้อยละของผู้ทีไ่ ด้รับการตรวจคดั กรอง ร้อยละ 90 รอ้ ยละ 100 โดยสำ�นกั อนามัยและมีผลติดเชอื้ ได้รบั การลงทะเบยี นเขา้ สรู่ ะบบ การรกั ษา ดา้ นท่ี 3 มหานครส�ำหรับทกุ คน มติ ิท่ี 3.1 การจัดสิ่งอ�ำนวยความสะดวก สวัสดิการ และการดูแลสุขภาพให้กับผู้สูงอายุ คนพิการและ ผดู้ ้อยโอกาส เป้าหมายท่ี 3.1.3 ผสู้ งู อายุได้รับการดแู ลสขุ ภาพอย่างครบวงจรเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี เป้าประสงคท์ ่ี 3.1.3.1 ผู้สูงอายุได้รบั การดูสุขภาพและป้องกันการเป็นผู้ป่วยทพุ พลภาพและอยูใ่ นภาวะพึง่ พิง ลำ�ดับท่ี ตัวช้ีวดั เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน รอ้ ยละ 70 รอ้ ยละ 77.779 2. ร้อยละของผเู้ ข้ารว่ มการพฒั นาสมรรถภาพร่างกายเพอ่ื ปอ้ งกัน การดแู ลระยะยาว (Preventive long term care : PLC) มสี มรรถภาพรา่ งกายดีข้นึ (ผลลพั ธ์) 14 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร

องคป์ ระกอบที่ 2 ประสิทธภิ าพในการด�ำเนินงานภารกิจตามนโยบายของผบู้ รหิ ารหรือภารกจิ พเิ ศษ (Agenda Base) ด้านที่ 1 มหานครปลอดภยั มิตทิ ี่ 1.5 ปลอดโรคคนเมืองอาหารปลอดภัย เปา้ หมาย 1.5.5 ประชาชนบรโิ ภคอาหารท่ีมคี วามปลอดภัย ปราศจากเช้ือโรคและสารปนเป้อื น เป้าประสงคท์ ่ี 1.5.5.1 ประชาชนในกรงุ เทพมหานครมีความเชอื่ มั่นในความปลอดภยั ของอาหารท่ีรบั ประทาน ลำ�ดบั ท่ี ตวั ชว้ี ัด เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ระดบั ความสำ�เร็จในการส่งเสริมให้สถานประกอบการอาหาร ระดับ 5 ระดับ 5 ทีผ่ ่านเกณฑ์มาตรฐานอาหารปลอดภยั ของกรงุ เทพมหานคร มีบรกิ ารทีเ่ ปน็ มติ รต่อสง่ิ แวดล้อม และมมี าตรการป้องกนั โรคติดเชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (โควิด 19) ตามมาตรการ ของกระทรวงสาธารณสขุ ตวั ช้วี ัดยทุ ธศาสตรก์ ารพัฒนากรุงเทพมหานคร (ตามแผนปฏิบัติราชการกรงุ เทพมหานคร ประจ�ำปี พ.ศ. 2565) ด้านท่ี 1 มหานครปลอดภยั มิติท่ี 1.1 ปลอดมลพษิ เป้าหมายท่ี 1.1.3 กรุงเทพมหานครมีคุณภาพอากาศอยู่ในเกณฑม์ าตรฐาน เปา้ ประสงคท์ ี่ 1.1.3. 2 ปอ้ งกนั และลดการเกดิ มลพษิ ทีต่ ้นทาง (แหล่งกำ� เนดิ ) ลำ�ดบั ที่ ตัวชีว้ ัด เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน รอ้ ยละ 80 รอ้ ยละ 97.727 1. รอ้ ยละของฌาปนสถานมกี ารควบคมุ มลพษิ อากาศเปน็ ไปตาม มาตรฐาน (ผลลัพธ์) เป้าหมายท่ี 1.1.4 กรุงเทพมหานครมรี ะดับเสียง คา่ เฉล่ีย 24 ช่ัวโมง (Leq) อยใู่ นเกณฑม์ าตรฐาน เปา้ ประสงค์ท่ี 1.1.4.1 กรงุ เทพมหานครมรี ะดบั เสยี งอยใู่ นเกณฑ์มาตรฐาน ลำ�ดับท่ี ตัวชี้วัด เปา้ หมาย ผลการดำ�เนนิ งาน รอ้ ยละ 90 รอ้ ยละ 93.333 1. ร้อยละของเรื่องรอ้ งเรียนเหตุรำ�คาญเกีย่ วกับมลภาวะทางเสียง ของสถานประกอบกจิ การกลุ่มเปา้ หมายท่ไี ด้รับการรอ้ งขอจาก สำ�นกั งานเขตไดร้ บั การตรวจสอบและรายงานผล (ผลผลิต) มิติท่ี 1.2 ปลอดอาชญากรรมและยาเสพตดิ เปา้ หมาย 1.2.2 เด็กและเยาวชนไม่เสพยาเสพติด ผู้เสพ ผู้ติดทุกคนเข้าสู่ระบบการบ�ำบัดรักษาและฟื้นฟู สมรรถภาพทมี่ ีมาตรฐานและมีความเหมาะสม เปา้ ประสงคท์ ี่ 1.2.2.1 เพิ่มระดบั การมีสว่ นร่วมของประชาชนในการปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หายาเสพติด ลำ�ดบั ท่ี ตัวช้ีวดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. รอ้ ยละของชมุ ชนทมี่ ีความสามารถในการปอ้ งกันและแกไ้ ขปญั หา ร้อยละ 70 ร้อยละ 81.696 ยาเสพตดิ (ผลลพั ธ)์ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร 15

เปา้ ประสงค์ท่ี 1.2.2.2 สร้างความภาคภูมิใจในตนเองและความเข้มแข็งทางจิตใจแก่เด็ก เยาวชน และประชากร ในการป้องกันการใช้ยาเสพตดิ ลำ�ดบั ท่ี ตวั ชว้ี ัด เปา้ หมาย ผลการดำ�เนนิ งาน 1. ร้อยละของกลมุ่ เป้าหมายท่มี ีความรู้ความเข้าใจ เทา่ ทันภยั ยาและสารเสพติด (ผลลัพธ)์ 1.1 ร้อยละของเดก็ และเยาวชนทม่ี ภี มู คิ มุ้ กนั ในระดบั ปกติ รอ้ ยละ 65 รอ้ ยละ 66.266 1.2 รอ้ ยละของประชาชนทเ่ี ข้ารว่ มกิจกรรมมคี วามรู้ ความเข้าใจ ร้อยละ 80 ร้อยละ 91 ดา้ นยาและสารเสพตดิ 1.3 รอ้ ยละของบคุ ลากรกรงุ เทพมหานครมคี วามรู้ ความเขา้ ใจ ร้อยละ 80 รอ้ ยละ 87.903 ด้านยาและสารเสพติด เป้าประสงค์ที่ 1.2.2.3 บ�ำบัดรักษาฟื้นฟู ติดตามดูแลผู้เสพผู้ติดยา/สารเสพติดให้สามารถกลับไปด�ำเนินชีวิตได้ ตามปกตใิ นสงั คม ลำ�ดับที่ ตวั ชวี้ ดั เป้าหมาย ผลการดำ�เนนิ งาน รอ้ ยละ 70 รอ้ ยละ 63.456 1. ร้อยละของผทู้ เี่ ข้าโปรแกรมการบำ�บัดรกั ษาแบบครบกำ�หนด มติ ิท่ี 1.5 ปลอดโรคคนเมอื งอาหารปลอดภยั เป้าหมาย 1.5.1 คนกรุงเทพฯ มีสุขภาวะทางกายและจิต มีพฤติกรรมสุขภาพที่ดี ไม่มีภาวะเจ็บป่วยจากโรคติดต่อเร้ือรัง และโรคจากการประกอบอาชพี เป้าประสงคท์ ี1่ .5.1.1 ส่งเสรมิ สุขาภิบาลสง่ิ แวดลอ้ ม อาคารสถานท่ีและอาชวี อนามัยของผู้ประกอบอาชีพ เพ่อื ใหม้ ี สุขอนามัยทด่ี ี ปลอดโรค ปลอดภยั ลำ�ดบั ที่ ตัวชว้ี ดั เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน รอ้ ยละ 90 ร้อยละ 93.940 1. รอ้ ยละสถานประกอบการ อาคารสถานท่ไี ด้รบั การตรวจ ดา้ นสุขาภิบาลส่ิงแวดลอ้ มและอาชวี อนามัยผา่ นเกณฑท์ ี่กำ�หนด (ผลลพั ธ์) เป้าหมาย 1.5.2 โรคติดตอ่ ทีส่ �ำคัญในเมืองทไ่ี ดร้ ับการเฝ้าระวงั และควบคมุ ไมใ่ ห้ระบาดไปในวงกวา้ ง เป้าประสงค์ที่ 1.5.2.1 พฒั นาระบบกลไกการเฝ้าระวัง ปอ้ งกนั และควบคมุ โรคทส่ี �ำคัญ ลำ�ดับที่ ตัวช้วี ดั เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน 1 ฉบบั - 1. ความสำ�เร็จในการจัดทำ�แผนเตรยี มความพรอ้ มการจดั การ ภาวะฉุกเฉินทางการแพทยแ์ ละสาธารณสุข (ผลผลิต) 16 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรงุ เทพมหานคร

เป้าหมาย 1.5.3 คนกรุงเทพฯ ทุกคนมีโอกาสได้รับบริการทางการแพทย์และสาธารณสุขที่เท่าเทียมกัน มคี ณุ ภาพ และมาตรฐาน เปา้ ประสงคท์ ี่ 1.5.3.1 พัฒนาคุณภาพสถานพยาบาลสงั กัดกรุงเทพมหานครส่คู วามเป็นเลศิ ลำ�ดบั ท่ี ตวั ช้ีวดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. รอ้ ยละผลงานวิจัย/Innovation/R2R ท่นี ำ�ไปใชใ้ นการปฏิบัตงิ าน รอ้ ยละ 50 ร้อยละ 100 (ผลลพั ธ์) เปา้ หมาย 1.5.5 ประชาชนบริโภคอาหารทมี่ ีความปลอดภัย ปราศจากเชอื้ โรคและสารปนเปอื้ น เป้าประสงค์ที่ 1.5.5.1 ประชาชนในกรุงเทพมหานครมคี วามเชื่อมน่ั ในความปลอดภัยของอาหารทรี่ ับประทาน ลำ�ดับที่ ตัวชี้วดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน ร้อยละ 100 รอ้ ยละ 100 1. ร้อยละของตวั อย่างอาหารทไ่ี ดร้ บั การสมุ่ ตรวจไมพ่ บ การปนเปอื้ น รอ้ ยละ 100 ร้อยละ 100 (ผลลัพธ)์ 1. สารพษิ 2. เชอื้ โรค ดา้ นที่ 3 มหานครส�ำหรับทุกคน มิตทิ ่ี 3.1 จัดส่ิงอ�ำนวยความสะดวก สวัสดิการและการสงเคราะห์ และการดูแลสุขภาพให้กับผู้สูงอายุ คนพิการและผ้ดู ้อยโอกาส เป้าหมายที่ 3.1.3 ผูส้ งู อายุ คนพิการ และผดู้ อ้ ยโอกาสได้รับการดแู ลสขุ ภาพอยา่ งครบวงจร เปา้ ประสงค์ท่ี 3.1.3.1 ผสู้ งู อายุไดร้ ับการดูแลสขุ ภาพและป้องกนั การเปน็ ผปู้ ว่ ยทุพพลภาพและอย่ใู นภาวะพง่ึ พิง ลำ�ดบั ท่ี ตัวชีว้ ัด เป้าหมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ร้อยละของสูงอายุท่ีอยู่ในภาวะพ่ึงพิงและต้องการการเยี่ยมบ้าน ร้อยละ 95 ร้อยละ 86.099 หรือการดูแลแบบประคับประคองได้รับการบริการตามมาตรฐาน ทีก่ รุงเทพมหานครกำ�หนดในมติ ิสุขภาพ (ผลลพั ธ)์ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร 17

ตวั ชว้ี ัดตามภารกจิ สำ� คญั ของหนว่ ยงาน (ยทุ ธศาสตร์หน่วยงาน) ภารกจิ ที่ 1 สร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันและควบคุมโรค ความเชอื่ มโยงกบั แผนปฏบิ ัตริ าชการกรุงเทพมหานคร ประจำ� ปี พ.ศ. 2565 ด้านที่ 1 มหานครปลอดภัย มติ ิท่ี 1.5 ปลอดโรคคนเมือง อาหารปลอดภัย เปา้ หมายท่ี 1.5.1 คนกรุงเทพฯ มีสุขภาวะทางกายและจิต มีพฤติกรรมสุขภาพท่ีดี ไม่มีภาวะเจ็บป่วยจาก โรคไม่ติดต่อ เรอื้ รัง และโรคจากการประกอบอาชพี ลำ�ดับท่ี ตัวชว้ี ดั เป้าหมาย ผลการดำ�เนนิ งาน 1. เด็กและเยาวชนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครและนอกสังกัด ร้อยละ 100 รอ้ ยละ 69.045 ไดร้ บั การเฝา้ ระวังภาวะโภชนาการ (ผลผลิต) 2. เด็กวยั เรยี นสูงดสี มสว่ น (ผลลพั ธ์) รอ้ ยละ 70 ร้อยละ 59.333 3. รอ้ ยละกลุ่มเสี่ยงภาวะซึมเศร้าไดร้ บั การดแู ลและตดิ ตาม (ผลลัพธ)์ ร้อยละ 35 รอ้ ยละ 100 4. ผู้ป่วยเบาหวานข้ึนทะเบียนที่มารับบริการท่ีศูนย์บริการสาธารณสุข 10,000 คน 14,972 คน ได้รับการตรวจคัดกรองสุขภาพช่องปากและ ฝึกทักษะการ ทำ� ความสะอาดช่องปากตนเอง (ผลผลิต) 5. ร้อยละของผู้ป่วยเบาหวานที่ได้รับการตรวจคัดกรองแล้ว ได้รับ ร้อยละ 20 ร้อยละ 22.522 การรกั ษาทางทนั ตกรรมต่อเนื่อง (ผลลพั ธ์) เปา้ หมายที่ 1.5.2 โรคติดตอ่ ทส่ี �ำคัญในเมอื งไดร้ บั การเฝ้าระวังและควบคุมไม่ใหร้ ะบาดไปในวงกว้าง ลำ�ดับท่ี ตัวชว้ี ัด เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. อัตราการป่วยโรคไขเ้ ลือดออก (ผลลัพธ)์ อตั ราป่วยดว้ ยโรคไขเ้ ลอื ดออก คา่ เปอร์เซ็นไทลท์ ่ี ในปี 2565 ไม่เกินค่าเปอรเ์ ซ็นไทล์ 39.092 ที่ 80 ของ 5 ปยี อ้ นหลัง (ปี 2559 – 2563 = 181.29) 2. ร้อยละของการให้บริการวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ร้อยละ 75 รอ้ ยละ 77.298 ในกลมุ่ เปา้ หมาย (ผลผลิต) 3. ร้อยละของชายมีเพศสัมพันธ์กับชายเข้าถึง รอ้ ยละ 90 รอ้ ยละ 94.324 ข้อมูลความรแู้ ละอุปกรณ์ป้องกนั (ผลผลิต) 4. ผลส�ำเร็จของการรักษาผู้ป่วยวัณโรค รอ้ ยละ 90 ร้อยละ 92.096 ทุกประเภท (ผู้ป่วยวัณโรคปอด/นอกปอด 0 ราย 0 ราย รายใหม่/กลับเป็นซ้�ำทั้งเสมหะพบเช้ือและ ไมพ่ บเชอื้ ) (ผลลัพธ์) 5. จำ�นวนผปู้ ่วยตายด้วยโรคพิษสุนัขบา้ (ผลลพั ธ)์ 6. ร้อยละของตัวอย่างสัตว์ปีกท่ีได้รับการ ร้อยละ 97 ร้อยละ 100 สมุ่ ตรวจไม่พบเช้ือโรคไข้หวดั นก (ผลผลติ ) 18 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรุงเทพมหานคร

ภารกิจท่ี 2 รักษาพยาบาลปฐมภูมิ ฟน้ื ฟสู ขุ ภาพ ความเชอื่ มโยงกับแผนปฏิบัติราชการกรงุ เทพมหานคร ประจำ� ปี พ.ศ. 2565 ดา้ นที่ 1 มหานครปลอดภยั มิติที่ 1.5 ปลอดโรคคนเมอื ง อาหารปลอดภยั เป้าหมายที่ 1.5.1 คนกรุงเทพฯ มีสุขภาวะทางกายและจิต มีพฤติกรรมสุขภาพท่ีดี ไม่มีภาวะเจ็บป่วยจาก โรคไมต่ ดิ ต่อเรื้อรงั และโรคจากการประกอบอาชีพ ลำ�ดบั ท่ี ตัวชวี้ ดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนนิ งาน รอ้ ยละ 100 1. ร้อยละของศูนย์บริการสาธารณสุข ที่มีระบบการแพทย์ทางไกล รอ้ ยละ 100 (Telemedicine) (ผลผลิต) ภารกิจที่ 3 สาธารณสขุ มลู ฐานและเครือขา่ ยสุขภาพ ความเชอ่ื มโยงกับแผนปฏิบัตริ าชการกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปี พ.ศ. 2565 ด้านที่ 1 มหานครปลอดภยั มิตทิ ่ี 1.5 ปลอดโรคคนเมอื ง อาหารปลอดภัย เป้าหมายท่ี 1.5.1 คนกรุงเทพฯ มีสุขภาวะทางกายและจิต มีพฤติกรรมสุขภาพท่ีดี ไม่มีภาวะเจ็บป่วยจาก โรคไมต่ ิดต่อ เรอื้ รัง และโรคจากการประกอบอาชีพ ลำ�ดับท่ี ตัวชว้ี ัด เป้าหมาย ผลการดำ�เนนิ งาน 1. ร้อยละของประชาชนกลุ่มเป้าหมายได้รับการดูแลและได้รับ รอ้ ยละ 80 รอ้ ยละ 82.787 บริการดา้ นสุขภาพจากอาสาสมัครสาธารณสุขกรุงเทพมหานคร (ผลผลิต) 2. อัตราการครอบคลุมของอาสาสมัครสาธารณสุขกรุงเทพมหานคร 1 : 40 1 : 40 ตอ่ จ�ำนวนครวั เรือน (ผลลพั ธ)์ 3. ร้อยละของเครือข่ายความร่วมมือในการเฝ้าระวังความปลอดภัย รอ้ ยละ 100 รอ้ ยละ 100 ด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ ส�ำนักอนามัย ครอบคลุมทุกเขต พื้นทใ่ี นกรุงเทพมหานคร (ผลลพั ธ์) 4. ศูนย์บริการสาธารณสุขมีการด�ำเนินกิจกรรมด้านการคุ้มครอง ไมน่ ้อยกว่า ร้อยละ 100 ผู้บริโภคดา้ นผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพ (ผลผลิต) ร้อยละ 90 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร 19

ภารกิจที่ 4 ปอ้ งกนั บ�ำบดั รกั ษา และฟน้ื ฟูการติดยาและสารเสพตดิ ความเชอ่ื มโยงกบั แผนปฏิบัติราชการกรุงเทพมหานคร ประจำ� ปี พ.ศ. 2565 ด้านท่ี 1 มหานครปลอดภัย มติ ทิ ่ี 1.2 ปลอดอาชญากรรมและยาเสพตดิ เปา้ หมาย 1.2.2 เด็กและเยาวชนไม่เสพยาเสพติด ผู้เสพ ผู้ติดทุกคนเข้าสู่ระบบการบ�ำบัดรักษาและฟื้นฟู สมรรถภาพ ท่ีมมี าตรฐานและมคี วามเหมาะสม ลำ�ดับท่ี ตวั ชว้ี ดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ร้อยละความส�ำเร็จของผู้เสพยาเสพติดที่บ�ำบัดครบตามเกณฑ์ รอ้ ยละ 80 ร้อยละ 86.364 ท่ีก�ำหนดหยุดเสพต่อเน่ืองหลังจ�ำหน่ายจากการบ�ำบัดท่ีระยะ 3 เดือน (3 Months Remission Rate) (ผลลพั ธ)์ ภารกจิ ที่ 5 สนับสนุนระบบบรกิ ารสุขภาพ ความเชื่อมโยงกับแผนปฏิบตั ริ าชการกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปี พ.ศ. 2565 ด้านท่ี 1 มหานครปลอดภยั มติ ิที่ 1.5 ปลอดโรคคนเมอื ง อาหารปลอดภัย เป้าหมายที่ 1.5.3 คนกรุงเทพฯ ทุกคนมีโอกาสได้รับบริการทางการแพทย์และสาธารณสุขท่ีเท่าเทียมกัน มีคุณภาพ และมาตรฐาน ลำ�ดับท่ี ตัวช้วี ดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ร้อยละของศูนย์บริการสาธารณสุขท่ีเข้าร่วมกิจกรรมและ ร้อยละ 80 ร้อยละ 98.500 ผา่ นเกณฑ์มาตรฐานท่ีกำ� หนด (ผลลพั ธ์) ดา้ นที่ 3 มหานครสำ� หรบั ทุกคน มติ ทิ ี่ 3.1 การจัดส่งิ อำ� นวยความสะดวก สวสั ดิการ และการดแู ลสุขภาพให้กับผู้สูงอายุ คนพิการ และเด็กดอ้ ยโอกาส เปา้ หมายท่ี 3.1.3 ผสู้ ูงอายไุ ด้รบั การดแู ลสุขภาพอยา่ งครบวงจรเพื่อคณุ ภาพชวี ติ ทีด่ ี เป้าประสงค์ (หน่วยงาน) ผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ประสบปัญหาสุขภาพได้รับบริการทางสังคมและได้รับการดูแล ช่วยเหลอื ตามความตอ้ งการและจำ� เปน็ ลำ�ดับที่ ตวั ชีว้ ดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ร้อยละของผู้สูงอายุ คนพิการ และผู้ประสบปัญหาสุขภาพ ร้อยละ 95 รอ้ ยละ 100 ที่ต้องการความช่วยเหลือได้รับบริการทางสังคมและการดูแล ตามความต้องการจ�ำเปน็ (ผลลัพธ์) 20 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร

ดา้ นที่ 7 การบรหิ ารจัดการเมืองมหานคร มิติท่ี 7.1 การบริหารทรัพยากรบคุ คล เป้าหมายที่ 7.1.1 ทรพั ยากรบคุ คลของกรงุ เทพมหานครเปน็ ผูป้ ฏบิ ัติงานแบบมืออาชพี มคี ุณธรรม จริยธรรม และเปน็ ท่เี ชอ่ื มน่ั ของประชาชน ลำ�ดับท่ี ตัวชว้ี ัด เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ความส�ำเร็จในการพัฒนาบุคลากรตามหลักสมรรถนะมุ่งสู่ ร้อยละ 90 ร้อยละ 90.910 ความเปน็ มอื อาชีพ (ผลลัพธ)์ ภารกจิ ท่ี 6 สขุ าภิบาลอาหารและอนามยั สิ่งแวดลอ้ ม ความเชือ่ มโยงกับแผนปฏิบตั ิราชการกรงุ เทพมหานคร ประจำ� ปี พ.ศ. 2565 ดา้ นท่ี 1 มหานครปลอดภัย มติ ิที่ 1.5 ปลอดโรคคนเมอื ง อาหารปลอดภัย เปา้ หมายท่ี 1.5.5 ประชาชนบรโิ ภคอาหารที่มคี วามปลอดภัย ปราศจากเช้ือโรคและสารปนเปือ้ น เปา้ ประสงค์ท่ี 1.5.5.1 ประชาชนในกรุงเทพมหานครมคี วามเชื่อมน่ั ในความปลอดภยั ของอาหารท่ีรับประทาน ลำ�ดับที่ ตัวชีว้ ัด เป้าหมาย ผลการดำ�เนนิ งาน 1. ระดับความส�ำเร็จในการตรวจเฝ้าระวังความปลอดภัยในเน้ือสัตว์ ระดับ 5 ระดบั 5 (ผลลพั ธ)์ 2. ร้อยละของตัวอย่างเน้ือสัตว์ท่ีได้รับการสุ่มตรวจไม่พบการปนเปื้อน ร้อยละ 95 ร้อยละ 97.500 สารเคมี (ผลลพั ธ์) 3. ร้อยละของจ�ำนวนตัวอย่างน�้ำแข็งที่ตรวจทางห้องปฏิบัติการ รอ้ ยละ 60 รอ้ ยละ 46.087 ผา่ นเกณฑม์ าตรฐาน (ผลลัพธ)์ 4. ร้อยละของสถานประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพท่ีมีการ รอ้ ยละ 70 รอ้ ยละ 100 จัดเกบ็ การผลติ การสะสม การขนสง่ และการใช้สารเคมีและวัตถุ อันตรายในสถานประกอบกิจการ ได้รับการตรวจประเมินความ ปลอดภัยด้านสารเคมีและวัตถุอันตรายผ่านเกณฑ์ที่ก�ำหนด (ผลลพั ธ)์ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร 21

ภารกิจที่ 7 นโยบายและบรหิ ารจดั การ ความเชอ่ื มโยงกับแผนปฏบิ ัติราชการกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปี พ.ศ. 2565 ด้านท่ี 7 การบรหิ ารจดั การเมอื งมหานคร มิติท่ี 7.3 เทคโนโลยีสารสนเทศ เป้าหมายที่ 7.3.1 กรงุ เทพมหานครให้บริการประชาชนด้วยความสะดวก รวดเร็ว ถูกต้องและโปรง่ ใส โดยประยุกต์ ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสารที่ทันสมัย (SMART SERVICE) เพื่อสนับสนุนนโยบาย เศรษฐกิจดิจิทัล (Digital Economy) และมีการบริหารจัดการเมือง (กรุงเทพมหานคร) ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สารทม่ี คี ณุ ภาพและประสทิ ธภิ าพ (SMART CITY) ลำ�ดบั ท่ี ตัวชวี้ ดั เปา้ หมาย ผลการดำ�เนินงาน 1. ร้อยละความส�ำเร็จของโครงการจัดหาระบบเทคโนโลยี ร้อยละ 50 - สารสนเทศท่ีสนับสนุนการปฏิบัติราชการและมีฐานข้อมูลเพ่ือ สนับสนุนการตัดสินใจของผู้บริหารระดับหน่วยงานและระดับ กรงุ เทพมหานคร 2. ร้อยละความส�ำเร็จของโครงการส�ำรวจเคร่ืองคอมพิวเตอร์ รอ้ ยละ 80 ร้อยละ 59.420 โปรแกรมประยุกต์ ระบบเครือข่ายและระบบอินเทอร์เน็ต ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสุข ตัวช้ีวัดองค์ประกอบท่ี 4 ประสิทธิภาพในการบริหารจัดการและพัฒนานวัตกรรมในการบริหารจัดการระบบงาน งบประมาณ ทรพั ยากรบคุ คล และการให้บรกิ ารประชาชนหรอื หนว่ ยงานของรัฐ เพอื่ นำ� ไปสู่ระบบราชการ 4.0 ลำ�ดับที่ ตวั ชวี้ ดั เป้าหมาย ผลการดำ�เนนิ งาน 1. ความส�ำเร็จในการเสนอนวัตกรรม เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ รอ้ ยละ 10 รอ้ ยละ 9.386 การปฏิบัตงิ านของหนว่ ยงาน ตวั ชีว้ ัดองคป์ ระกอบท่ี 5 ศักยภาพในการดำ� เนนิ การของหนว่ ยงาน ลำ�ดบั ท่ี ตัวช้ีวัด เปา้ หมาย ผลการดำ�เนนิ งาน 1. ความสำ� เร็จของการเบกิ จ่ายงบประมาณในภาพรวม ร้อยละ 10 รอ้ ยละ 10 2. ร้อยละความส�ำเร็จในการพัฒนาและจัดเก็บฐานข้อมูลส�ำหรับ ร้อยละ 10 ร้อยละ 10 บรู ณาการภารกจิ ของหน่วยงาน (One Platform) *แหลง่ ขอ มลู : กลมุ่ แผนยทุ ธศาสตรส์ าธารณสุข ส�ำนกั งานพฒั นาระบบสาธารณสขุ ส�ำนกั อนามัย กรงุ เทพมหานคร 22 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร

สรุปงบประมาณที่ใชใ้ นปี 2565 ส�ำนักอนามัยได้รับอนุมัติงบประมาณส�ำหรับปฏิบัติการตามภารกิจ (หลังโอน) ในปีงบประมาณ พ.ศ.2565 ทง้ั สิ้น 2,007,096,360.00 บาท โดยแบ่งเป็น งบดำ� เนนิ การ 1,995,855,060.00 บาท คดิ เปน็ ร้อยละ 99.44 งบลงทนุ 11,241,300.00 บาท คิดเปน็ ร้อยละ 0.56 โดยมกี ารจดั สรรงบประมาณ สำ� หรบั งบดำ� เนินการและงบลงทนุ ดังนี้ งบดำ� เนนิ การ ประจำ� ปีงบประมาณ 2565 เงนิ เดอื นและคา่ จา้ งประจ�ำ คา่ จา้ งชัว่ คราว ค่าตอบแทนใชส้ อยและวสั ดุ ค่าสาธารณปู โภค เงินอดุ หนุน รายจ่ายอนื่ งบลงทุน ประจำ� ปีงบประมาณ 2565 8.9% ค่าครุภณั ฑ์ ค่าทด่ี นิ และสงิ่ ก่อสร้าง 91.1% หมายถึง หมวดเงนิ เดือนและคา่ จ้างประจ�ำ หมวดค่าจ้างชวั่ คราว หมายเหตุ หมวดคา่ ตอบแทนใชส้ อย และวัสดุ หมวดค่าสาธารณูปโภค หมวดเงินอุดหนุน และหมวดรายจ่ายอนื่ งบดำ� เนินการ หมายถงึ หมวดค่าครุภณั ฑ์ หมวดคา่ ท่ีดนิ และสง่ิ กอ่ สร้าง งบลงทุน รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรุงเทพมหานคร 23

งบประมาณประจ�ำปี 2565 ส�ำนักอนามัย กรงุ เทพมหานคร รายการ งบประมาณ โอนออก / - รบั โอน / + งบประมาณ ทีไ่ ด้รับอนุมตั ิ หลงั ปรบั โอน 109,690,702.00 384,910.00 งบดำ�เนนิ การ 2,029,662.00 799,936.00 1,148,843,208.00 เงนิ เดอื นและค่าจา้ งประจำ� 1,258,149,000.00 82,645,445.00 70,000.00 67,543,274.00 คา่ จ้างชว่ั คราว 68,773,000.00 2,710,881.00 400,000.00 572,390,255.00 คา่ ตอบแทนใช้สอยและวัสดุ 654,965,700.00 - 63,991,019.00 ค่าสาธารณูปโภค 66,301,900.00 18,939,311.00 - - เงินอดุ หนุน - 5,055,615.00 143,087,304.00 รายจ่ายอ่นื 156,971,000.00 216,016,001.00 6,710,461.00 1,995,855,060.00 รวม 2,205,160,600.00 125,300.00 - 1,000,000.00 - 10,241,300.00 งบลงทนุ 10,366,600.00 1,125,300.00 - 1,000,000.00 คา่ ครภุ ณั ฑ์ 2,000,000.00 217,141,301.00 6,710,461.00 11,241,300.00 ค่าท่ดี ินและส่ิงก่อสร้าง 2,007,096,360.00 รวม 12,366,600.00 รวมทง้ั ส้นิ 2,217,527,200.00 24 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร

สรปุ ผลการด�ำ เนินงาน โครงการ/กิจกรรมสำ�คญั ประจ�ำ ปีงบประมาณ 2565 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร 25

สรปุ ผลการดำ�เนินโครงการ/กจิ กรรมสำ�คญั ปงี บประมาณ 2565 กจิ กรรมงานสปั ดาหเ์ ภสชั กรรม ส�ำนกั อนามัย ประจ�ำปี 2565 ความสำ� คัญและความเปน็ มาของปญั หา งานสัปดาห์เภสัชกรรม ส�ำนกั อนามยั ประจำ� ปี 2565 ภายใต้ค�ำขวัญ“รวมพลังเภสัชกร ร่วมสร้างโลกแห่งสุขภาวะ” โดยมุ่งหวังให้ประชาชนมีความรู้เรื่องการใช้ยาและผลิตภัณฑ์ สุขภาพ อย่างถูกต้องและปลอดภัย ซึ่งเน้นบทบาทและหน้าที่ ของเภสชั กรในการดูแลประชาชน วิธีด�ำเนนิ งาน 1. หนว่ ยงานที่รบั ผิดชอบ กองเภสัชกรรม สำ� นักอนามยั กรุงเทพมหานคร 2. ระยะเวลาจดั กิจกรรม วันจันทร์ท่ี 26 กันยายน 2565 ถึงวันศุกร์ท่ี 30 กันยายน 2565 3. กลุ่มเป้าหมาย ประชาชนผู้รับบริการท่ีศูนย์บริการสาธารณสุข และประชาชนท่วั ไป 4. ลักษณะกจิ กรรม - ให้ค�ำปรึกษาด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ โดยเภสชั กร - ให้ความรู้และค�ำแนะน�ำ ในการเลือกใช้ ผลติ ภณั ฑ์สุขภาพ โดยการตรวจสอบผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพเบอ้ื งตน้ ด้วยตนเอง และรับข่าวสารประชาสัมพันธ์ความรู้เรื่องยาและ ผลิตภัณฑ์ ผ่านช่องทาง Line Official : รู้ทันเรื่องยา โดยเภสัชกร - ให้ความรู้เรื่อง การจัดการยาหมดอายุ และ ยาเหลอื ใช้จากบ้านเรือนประชาชน เพื่อลดการปนเปอื้ นในส่ิงแวดลอ้ ม - จัดบอร์ดนิทรรศการให้ความรู้เรื่องยา ผลิตภัณฑ์สุขภาพ และสมุนไพร ได้แก่ การใช้เครื่องส�ำอาง อย่างไรให้ปลอดภยั การใชย้ าปฏชิ วี นะทถ่ี กู ต้อง - บรกิ ารตรวจสารปลอมปนทเี่ ป็นอันตรายในผลิตภัณฑส์ ขุ ภาพ เชน่ ยาแผนโบราณ ผลิตภณั ฑอ์ าหารเสรมิ เครื่องส�ำอาง เปน็ ตน้ โดย ชุดตรวจสอบสเตยี รอยด์ ชุดตรวจสอบไฮโดรควโิ นน ชุดทดสอบปรอทแอมโมเนยี - แจกเอกสาร สอ่ื ความรู้เร่ืองยาและสมุนไพร และของที่ระลึกแกผ่ ู้ร่วมกิจกรรม ได้แก่ แผ่นพับการใช้ ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล หนังสือเกร็ดความรู้เร่ืองยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพโดยเภสัชกร สมุดบันทึกประชาสัมพันธ์ ความรู้เร่ืองยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ ผลิตภัณฑ์ Bo-lotion ให้ความชุ่มชื้นผิว โลช่ันตะไคร้หอมกันยุง และ แอลกอฮอลเ์ จลล้างมอื 26 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร

ผลการด�ำเนินงาน 1. หน่วยงานที่ร่วมจดั กิจกรรมงานสัปดาห์เภสชั กรรม สำ� นักอนามยั ประจ�ำปี 2565 - ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสขุ สำ� นกั อนามยั ทัง้ 69 แห่ง - หน่วยบริการเภสชั กรรม ศาลาว่าการกรงุ เทพมหานคร 1 - หนว่ ยบรกิ ารเภสัชกรรม ศาลาวา่ การกรงุ เทพมหานคร 2 - กองเภสชั กรรม เขตหลกั สี่ 2. จำ� นวนผู้เข้ารว่ มกิจกรรมงานสปั ดาห์เภสชั กรรม 2565 กิจกรรม จำ� นวน (คน) เขา้ รว่ มกจิ กรรม รับสอ่ื ความรู้ และส่งิ สนบั สนนุ 8,322 เข้ารบั ค�ำแนะน�ำดา้ นยา สมุนไพร และผลิตภัณฑส์ ุขภาพ 6,714 3. ประชาสัมพันธ์กิจกรรมงานสัปดาห์เภสัชกรรม ส�ำนกั อนามัย ประจำ� ปี 2565 และความรูเ้ ร่ือง ยาและผลติ ภัณฑส์ ขุ ภาพ ผ่านทางส่ือสังคมออนไลน์ แนวทางการพัฒนาการดำ� เนินงาน เพื่อเป็นการประชาสัมพันธ์กิจกรรมงานสัปดาห์เภสัชกรรม ส�ำนักอนามัย กองเภสัชกรรม จึงได้ด�ำเนินการจัดเตรียมส่ิงสนับสนุน ส�ำหรับผู้เข้าร่วมกิจกรรม ได้แก่ สมุดบันทึกประชาสัมพันธ์เรื่องยาและ ผลิตภัณฑ์สุขภาพ ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตโดยกองเภสัชกรรมเพื่อใช้ส�ำหรับ การป้องกนั และดแู ลสุขภาพของประชาชน เชน่ ผลติ ภัณฑ์ Bo-lotion ใหค้ วามชุ่มชน้ื ผวิ โลชัน่ ตะไครห้ อมกนั ยงุ แอลกอฮอล์เจลลา้ งมอื ทำ� ให้ ประชาชนมีความสนใจในการร่วมกิจกรรมเป็นอย่างดี และวางแผน ด�ำเนินการเพ่ิมช่องทางการประชาสัมพันธ์กิจกรรมงานสัปดาห์ เภสชั กรรม สำ� นักอนามัย รวมทัง้ เผยแพร่ความร้เู รอื่ งยาและผลิตภัณฑ์ สุขภาพโดยผ่านทางเครือข่ายด้านสุขภาพของส�ำนักอนามัย และ ทางสือ่ สงั คมออนไลน์ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร 27

โครงการพัฒนาตลาด Premium Market ของกรงุ เทพมหานคร ความสำ� คญั และความเป็นมาของปัญหา กองสขุ าภิบาลอาหาร มภี ารกิจในการควบคมุ ก�ำกบั ดแู ลการสขุ าภิบาลอาหารและการคุม้ ครองผบู้ รโิ ภค ด้านอาหารและด้านสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องกับอาหาร ให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยการสาธารณสุขและกฎหมาย อาหาร โดยส่งเสริมให้สถานประกอบการอาหารมีการปรับปรุง พัฒนา ยกระดับให้ได้มาตรฐานอาหารปลอดภัย ของกรุงเทพมหานคร กองสุขาภิบาลอาหารจึงได้จัดกิจกรรมการพัฒนาตลาด Premium Market เพื่อพัฒนาและยกระดับ มาตรฐานตลาดในพ้นื ทีก่ รงุ เทพมหานคร ทงั้ ในด้านสุขลกั ษณะสถานประกอบการ ดา้ นคณุ ภาพอาหาร ด้านผสู้ มั ผัส อาหาร ด้านการบริการท่ีเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และด้านการป้องกันและควบคุมโรค เพื่อคุ้มครองผู้บริโภคและ สร้างความมั่นใจในการบริโภคอาหารทีส่ ะอาด ปลอดภัย และสง่ เสริมให้ตลาดที่ผ่านเกณฑ์ เปน็ ต้นแบบของการติดตงั้ ระบบบำ� บดั น้�ำเสยี ตน้ ทางในตลาดเอกชนอื่นๆ ในพน้ื ทก่ี รุงเทพมหานคร วธิ ดี ำ� เนนิ งาน 1. แต่งต้งั คณะกรรมการพัฒนาตลาด Premium Market ของกรงุ เทพมหานคร เพื่อทำ� หนา้ ที่พิจารณา ก�ำหนดหลักเกณฑ์และรายละเอียดในการพัฒนาตลาด Premium Market ของกรุงเทพมหานคร และคัดเลือก ตลาดตามหลักเกณฑต์ ลาด Premium Market ท่กี ำ� หนด 2. จดั ประชมุ คณะกรรมการพัฒนาตลาด Premium Market ของกรงุ เทพมหานคร เพือ่ กำ� หนดหลกั เกณฑ์ การตรวจประเมินตลาด Premium Market ประกอบด้วย 4 ดา้ น ไดแ้ ก่ 1) ด้านสขุ ลักษณะ สถานประกอบการ 2) ดา้ นคณุ ภาพอาหาร 3) ดา้ นผสู้ มั ผสั อาหาร 4) ด้านการบรกิ ารทเ่ี ปน็ มิตรกับสิง่ แวดล้อม และ 5) ด้านการป้องกนั การแพรร่ ะบาดของโรคโควดิ 19 และดำ� เนนิ การประชาสัมพนั ธ์เชญิ ชวนตลาดเข้ารว่ มกิจกรรม 3. คณะกรรมการฯ ร่วมกับฝ่ายส่ิงแวดล้อมและสุขาภิบาล ส�ำนักงานเขต ลงพ้ืนท่ีตรวจประเมินตลาด ท่สี มัครเข้าร่วมกิจกรรมพร้อมใหค้ �ำแนะนำ� ในการแกไ้ ขปรบั ปรงุ ให้เปน็ ไปตามเกณฑ์มาตรฐาน 4. จัดประชุมคณะกรรมการฯ เพื่อพิจารณาและคัดเลือกตลาดที่ผ่านเกณฑ์ตลาด Premium Market ของกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปี 2565 โดยมีตลาดผ่านเกณฑ์จ�ำนวนทั้งสิ้น 6 แห่ง ได้แก่ 1) ตลาดสามย่าน เขตปทุมวัน 2) ตลาดศนู ยก์ ารคา้ มนี บรุ ี เขตมีนบรุ ี 3) ตลาดเวิลด์มารเ์ กต็ เขตทวีวฒั นา 4) ตลาดบองมาร์เช่ มารเ์ ก็ตพารค์ เขตจตุจักร 5) ตลาด Food Villa เขตตล่งิ ชนั และ 6) ตลาดบางขนุ ศรี เขตบางกอกน้อย 5. จัดพิธีมอบป้ายตลาด Premium Market ของกรุงเทพมหานคร (Bangkok Premium Market) แก่ผปู้ ระกอบการตลาด และมอบโลป่ ระกาศเกียรติคณุ แกส่ ำ� นกั งานเขต เม่อื วนั ที่ 25 สิงหาคม 2565 ณ หอ้ งโถง ช้นั 1 อาคารไอราวตั พัฒนา ศาลาวา่ การกรงุ เทพมหานคร ดนิ แดง เพือ่ เป็นการสร้างขวญั กำ� ลงั ใจใหก้ ับผ้ปู ระกอบการตลาด 28 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร

และสรา้ งความเช่ือม่นั ให้กับผ้บู รโิ ภคโดยมผี ชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ดร.ทวิดา กมลเวชชรองผวู้ า่ ราชการกรุงเทพมหานคร เป็นประธานในพิธี ผู้เข้าร่วมพิธีประกอบด้วย พญ.ป่านฤดี มโนมัยพิบูลย์ ผู้อ�ำนวยการส�ำนักอนามัย ผู้บริหาร ส�ำนักอนามัย ผบู้ รหิ ารส�ำนักงานเขต ผปู้ ระกอบการตลาด ผู้แทนกรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข และผเู้ ก่ยี วขอ้ ง ซ่งึ ภายในงานมกี ารจัดเสวนาในหัวข้อ “เสน้ ทางสคู่ วามส�ำเรจ็ …Bangkok Premium Market” โดยผู้ประกอบการ ตลาดท่ีไดร้ บั มอบป้ายตลาด Premium Market ของกรุงเทพมหานคร ประจ�ำปี 2565 และการออกบธู นิทรรศการ จากหน่วยงานต่าง ได้แก่ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข บรษิ ัท ผลิตภัณฑก์ ระดาษไทย จ�ำกดั บริษัท บรรจภุ ณั ฑ์ เพ่อื สงิ่ แวดลอ้ ม จำ� กดั (มหาชน) ตลาดสามย่าน ตลาดศูนย์การคา้ มีนบรุ ี ตลาดเวิลดม์ าร์เกต็ และตลาดบองมารเ์ ช่ มาร์เกต็ พาร์ค ผลการดำ� เนินงาน ตลาดไดร้ ับการพฒั นาผา่ นเกณฑ์ตลาด Premium Market ของกรงุ เทพมหานคร ประจำ� ปี 2565 (Bangkok Premium Market) จ�ำนวน 6 แหง่ ไดแ้ ก่ 1) ตลาดสามย่าน เขตปทุมวนั 2) ตลาดศนู ยก์ ารค้ามีนบรุ ี เขตมีนบุรี 3) ตลาดบองมารเ์ ช่ มารเ์ กต็ พารค์ เขตจตุจักร 4) ตลาดเวลิ ด์มารเ์ กต็ เขตทวีวัฒนา 5) ตลาด Food Villa เขตตลงิ่ ชนั และ 6) ตลาดบางขนุ ศรี เขตบางกอกน้อย และสำ� นักงานเขตได้รับมอบโล่ประกาศเกียรตคิ ณุ จำ� นวน 6 เขต ไดแ้ ก่ เขตปทุมวัน เขตมีนบุรี เขตจตจุ ักร เขตทวีวฒั นา เขตตลงิ่ ชนั และเขตบางกอกนอ้ ย แนวทางการพฒั นาการด�ำเนินงาน พัฒนายกระดับตลาดในพื้นที่กรุงเทพมหานครให้ได้มาตรฐานทั้งทางด้านสุขาภิบาลอาหาร ด้านสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อม และด้านการป้องกันและควบคุมโรค ให้มีความพร้อมสู่การเป็นตลาดสดยุควิถีใหม่ เพือ่ สรา้ งความมัน่ ใจใหก้ ับประชาชนในการบริโภคอาหารทส่ี ะอาด ปลอดภัย และปลอดโรค รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร 29

กจิ กรรมการตรวจเฝา้ ระวังความเสยี่ งภยั ดา้ นสารเคมีและวตั ถุอันตราย ในสถานประกอบกิจการทม่ี ี การจัดเกบ็ การผลติ การสะสม การขนสง่ และการใชส้ ารเคมีและวัตถอุ นั ตรายในสถานประกอบการ ความส�ำคญั และความเป็นมาของปัญหา เนื่องด้วยกรณีการเกิดเหตุระเบิดและเพลิงไหม้โรงงานผลิตเม็ดโฟมและพลาสติกของบริษัท หมงิ ต้เี คมิคอล จำ� กัด เม่ือวนั ท่ี 5 กรกฎาคม 2564 ส่งผลให้มไี อระเหยของสารเคมี และกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์ (CO) กระจายออกไปโดยรอบในรศั มี 5 กิโลเมตร ก่อใหเ้ กดิ ความเสยี หายตอ่ ชวี ิต รา่ งกาย สุขภาพอนามยั และทรพั ยส์ นิ ของประชาชน รวมท้ังส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในวงกว้าง ประกอบกับกรุงเทพมหานครได้ออกข้อบัญญัติ กรุงเทพมหานคร เร่ือง กิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ พ.ศ. 2561 โดยเพ่ิมจ�ำนวนประเภทกิจการที่ต้องปฏิบัติ ให้เป็นไปตามข้อบัญญัติ มีการเปล่ียนแปลงข้อมูลสถานประกอบการ โดยเฉพาะข้อมูลสารเคมีของสถานประกอบการ ท�ำให้มีการจัดเก็บข้อมูลไม่เป็นปัจจุบัน และขาดข้อมูลที่จ�ำเป็นส�ำหรับการประเมิน ความเสี่ยงภัยของสถาน ประกอบการ สง่ ผลใหไ้ ม่สามารถเฝ้าระวังและปอ้ งกันการเกิดอบุ ัติภัยสารเคมีไดท้ ันเวลา สถานการณ์ ส�ำนักงานสุขาภิบาลส่ิงแวดล้อมได้มีการพัฒนาระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์เพ่ือการบริหารจัดการสารเคมี ของกรุงเทพมหานคร โดยในปี 2565 ได้ส�ำรวจขอ้ มูลสถานประกอบกิจการทเ่ี ป็นอนั ตรายตอ่ สุขภาพ มีการจัดเกบ็ การผลิต การสะสม การขนส่ง และการใช้สารเคมีและวัตถุอันตรายไปแล้ว จ�ำนวน 544 แห่งจากท้ังหมดจ�ำนวน 3,318 แหง่ ซ่ึงยงั มีสถานประกอบกิจการทมี่ กี ารจัดเก็บ การผลติ การสะสม การขนสง่ และการใช้สารเคมแี ละวตั ถุ อันตรายในสถานประกอบการ อีกจ�ำนวน 2,774 แห่งท่ีต้องท�ำการส�ำรวจข้อมูลด้านสารเคมีและวัตถุอันตราย ประเมนิ ความเสี่ยง และปรบั ปรงุ ฐานข้อมูลในระบบสารสนเทศ ภมู ิศาสตร์เพอื่ การบริหารจดั การสารเคมีให้เปน็ ปัจจบุ ัน เพ่ือให้ สามารถน�ำข้อมูลไปใช้ในการเฝ้าระวังความเส่ียงภัยด้านสารเคมี และวัตถุอันตราย การบริหารจัดการสารเคมีและวัตถุอันตราย การจัดการวางแผนและด�ำเนินงานด้านอุบัติภัยจากสารเคมี ของกรุงเทพมหานครให้เป็นระบบและมีประสิทธิภาพตลอดจน การป้องกันและบรรเทาผลกระทบต่อชีวิตและทรัพย์สินของ ประชาชนจากสารเคมแี ละวตั ถอุ ันตราย วธิ ีด�ำเนนิ งาน ส�ำนักงานสุขาภิบาลส่ิงแวดล้อมได้บูรณาการการตรวจร่วมระหว่างหน่วยงาน ประกอบด้วย หน่วยงาน สังกัดกรุงเทพมหานคร ได้แก่ ส�ำนักงานสุขาภิบาลส่ิงแวดล้อม ส�ำนักงานเขต ส�ำนักการโยธา ส�ำนักป้องกันและ บรรเทาสาธารณภัย หน่วยงานนอกสังกัดกรุงเทพมหานคร ได้แก่ กรมโรงงานอุตสาหกรรม และกรมสวัสดิการ และคุ้มครองแรงงาน ลงพ้ืนท่ีตรวจแนะน�ำสถานประกอบกิจการท่ีมีการจัดเก็บ การผลิต การสะสม การขนส่ง และการใช้สารเคมีและวัตถุอันตรายในสถานประกอบการ จ�ำนวน 50 แห่ง เพื่อประเมินความปลอดภัยด้านการ จดั การสารเคมีและวตั ถุอันตรายตามเกณฑท์ ่ีก�ำหนด 30 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรุงเทพมหานคร

ผลการดำ� เนินงาน จากการตรวจแนะน�ำสถานประกอบกิจการที่มีการจัดเก็บ การผลิต การสะสม การขนส่ง และการใช้สารเคมี และวัตถุอันตรายในสถานประกอบการ จ�ำนวน 50 แห่ง เพ่ือประเมินความปลอดภัยด้านการจัดการสารเคมีและ วัตถุอันตราย พบว่าสถานประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพที่มีการจัดเก็บ การผลิต การสะสม การขนส่ง และการใช้สารเคมีและวัตถุอันตราย ได้รับการตรวจประเมินความปลอดภัยด้านสารเคมีและ วตั ถุอันตรายผ่านเกณฑ์ทก่ี �ำหนด จำ� นวน 45 แห่ง (เลิกประกอบกิจการ จำ� นวน 5 แหง่ ) แนวทางการพัฒนาการด�ำเนนิ งาน ส�ำนักงานสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมได้เร่งด�ำเนินการส�ำรวจและตรวจแนะน�ำสถานประกอบกิจการท่ีเป็น อันตรายต่อสุขภาพ ตามขอ้ บัญญัตกิ รุงเทพมหานคร เร่ือง กิจการท่เี ป็นอันตรายต่อสุขภาพ พ.ศ.2561 ท่มี กี ารเก็บ สะสมสารเคมีและวัตถุอันตรายท่ีมีความเส่ียงสูงในพ้ืนท่ีกรุงเทพมหานคร พร้อมจัดท�ำระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพื่อการบริหารจัดการสารเคมี โดยจัดเก็บข้อมูลบนระบบศูนย์ข้อมูลกลาง (Data Center) ของกรุงเทพมหานคร และพัฒนาโปรแกรมส�ำหรับใช้งานบนโทรศัพท์เคลื่อนท่ี ท้ังระบบปฏิบัติการ IOS และระบบปฏิบัติการ Android บนโทรศพั ท์ สำ� หรับเจา้ หน้าทกี่ รงุ เทพมหานคร ผู้ประกอบการ และประชาชนทว่ั ไปให้สามารถเขา้ ถงึ ขอ้ มูลได้ ทง้ั น้ี เพื่อให้เป็นประโยชน์ในการก�ำกับดูแลการประกอบกิจการ และสามารถรับทราบปัญหา/สถานการณ์ที่เกิดข้ึน ในพื้นที่ รวมถึงสามารถบ่งชี้สถานการณ์การจัดการสารเคมีในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉินหรืออุบัติภัยด้านสารเคมีและ วัตถุอันตรายได้อย่างรวดเร็ว ตลอดจนการน�ำข้อมูลไปใช้ในการจัดการวางแผนและการด�ำเนินงานตอบโต้อุบัติภัย จากสารเคมีและวตั ถุอนั ตรายของกรุงเทพมหานครได้อย่างเปน็ ระบบและมีประสิทธภิ าพ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร 31

โครงการมหกรรมรวมพลงั คนกรงุ เทพฯ เอาชนะยาเสพติด ความส�ำคญั ของปัญหา ประเทศไทยได้ยึดถือปฏิบัติและยืนยันเจตนารมณ์อย่างแน่วแน่ที่จะร่วมกับประชาคมโลกในการรณรงค์ ตอ่ ต้านยาเสพตดิ โดยมหี นว่ ยงาน/ องค์กรภาคีที่เกยี่ วขอ้ ง ทงั้ ภาครฐั ภาคเอกชน และภาคประชาชน รว่ มกันจดั กิจกรรมรณรงค์พิเศษต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน กรุงเทพมหานครมีนโยบายในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด โดยเน้นการมีส่วนร่วมของประชาชนเข้ามามีบทบาทในการเฝ้าระวัง ป้องกัน ค้นหาชักจูงผู้เสพ/ผู้ติดให้เข้ารับ การบ�ำบัดรักษาในระบบสมัครใจ และเป็นการสร้างโอกาสที่ดีให้กับภาคประชาชนผู้มีจิตอาสา หน่วยงานและ องคก์ รตา่ งๆ ไดน้ �ำเสนอผลการด�ำเนินงานทดี่ ี กรุงเทพมหานครมีนโยบายในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด โดยเน้นการมีส่วนร่วมของ ประชาชน เข้ามามีบทบาทในการด�ำเนินงาน มีส่วนร่วมในการเฝ้าระวัง ป้องกัน ค้นหาชักจูงผู้เสพ/ผู้ติดให้เข้ารับ การบ�ำบัดรักษาในระบบสมัครใจ ซ่ึงเป็นการสร้างโอกาสท่ีดีให้กับภาคประชาชนผู้มีจิตอาสา หน่วยงานและองค์กรต่างๆ ได้น�ำเสนอผลการด�ำเนินงานที่ดี จากองค์ความรู้ พลังความคิดในการสร้างสรรค์ผลงานที่เก่ียวข้องกับการป้องกัน และแก้ไขปัญหายาเสพติด เพื่อเป็นแบบอย่างท่ีดีในการพัฒนารูปแบบการด�ำเนินงาน และเป็นการสร้างขวัญและ ก�ำลังใจ เชิดชูคนดีให้เป็นที่ยอมรับและได้รับการยกย่องจากสังคม ส�ำนักงานป้องกันและบ�ำบัดการติดยาเสพติด ตระหนักถึงโอกาสในการแก้ไขปัญหายาเสพติดในพื้นที่ให้ประสบความส�ำเร็จ โดยการบูรณาการความร่วมมือของ ทุกภาคสว่ น ผ่านโครงการมหกรรมรวมพลงั คนกรุงเทพฯ เอาชนะยาเสพตดิ สถานการณ์ สถานการณ์ปัญหายาเสพติดในพ้ืนที่กรุงเทพมหานคร พบว่า ยังคงปรากฏข้อมูลบ่งช้ีเป็นพื้นท่ี แพร่ระบาดยาเสพติดทส่ี ำ� คัญ โดยเหน็ ได้จากข้อมูลการจบั กุมและขยายผลรายส�ำคญั และข้อมูลจากระบบบ�ำบัดรกั ษา โดยยาเสพติดท่ีมีการลักลอบน�ำเข้ามาในพ้ืนที่ คือ ยาบ้า ไอซ์ ยาอี และคีตามีน ปรากฏข้อมูลบ่งชี้ว่า พื้นท่ีกรุงเทพมหานครเป็นแหล่งพักเก็บยาเสพติดก่อนที่จะกระจายยาเสพติดไปสู่กลุ่มผู้เสพในพ้ืนท่ีและบริเวณใกล้เคียง รวมถึงพักรอเพ่ือล�ำเลียงไปยังพ้ืนที่อ่ืนๆ ท้ังในและนอกประเทศ โดยมักจะพักเก็บยาเสพติดไว้ในบ้านพัก/ บ้านเช่า ส่วนยาเสพติดที่ควรมีการเฝ้าระวัง คือ เฮโรอีน และกลุ่มยา Club drugs ได้แก่ ยาอี และ คีตามีน ส�ำหรับอายุของผู้ท่ีเข้าไปเก่ียวข้องกับยาเสพติดยังคงเป็นกลุ่มของวัยท�ำงาน กลุ่มอายุ 20 - 29 ปี ซึ่งส่วนใหญ่ คือ กลมุ่ อาชีพรบั จ้างทว่ั ไป ซงึ่ เป็นกลุม่ ทม่ี รี ายได้น้อย และกล่มุ ผ้วู า่ งงาน ขอ้ มลู จากระบบการบำ� บดั รกั ษาและฟน้ื ฟู ผตู้ ดิ ยาเสพตดิ (บสต.) พบวา่ ในปงี บประมาณ พ.ศ. 2565 มผี เู้ ข้ารบั การบ�ำบดั รกั ษา 6,080 ราย เปรยี บเทยี บขอ้ มลู ผู้เข้ารับการบ�ำบัด 5 ปี จะพบว่ามีแนวโน้มท่ีลดลง ซ่ึงส่วนหนึ่งอาจจะเป็นผลมาจากสถานการณ์การแพร่ระบาด ของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (covid-19) ท่ีมีการจ�ำกัดในการด�ำเนินกิจกรรมต่างๆ โดยในห้วงท่ีผ่านมา ยาเสพติดหลักท่ีมีการแพร่ระบาดในกลุ่มผู้เสพคือ ยาบ้า คิดเป็นร้อยละ 35.4 ไอซ์ คิดเป็นร้อยละ 31.6 เฮโรอีน คิดเปน็ ร้อยละ 19.3 คีตามนี คิดเป็นร้อยละ 4.4 และยาอี คิดเป็นรอ้ ยละ 1.1 เมื่อพจิ ารณาขอ้ มลู ยอ้ นหลัง 5 ปี (ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 - 2565) จะพบว่า ยาบา้ และไอซ์ เปน็ ยาเสพตดิ หลกั ท่แี พรร่ ะบาดมากทีส่ ดุ 32 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรุงเทพมหานคร

วธิ ีด�ำเนินงาน ดำ� เนนิ กจิ กรรม 3 กจิ กรรม ดังน้ี กิจกรรมที่ 1 การประชุมเพื่อพิจารณาหลักเกณฑ์การประกวดผลการด�ำเนินงานด้านการป้องกันและ แกไ้ ขปญั หายาเสพติดของกรงุ เทพมหานคร กิจกรรมที่ 2 การประกวดผลการด�ำเนินงานด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด โดยมีการจัด ประกวด 3 รอบ ได้แก่ รอบคัดเลือก รอบนำ� เสนอผลงาน และรอบตรวจประเมินในพนื้ ท่ี กจิ กรรมที่ 3 จดั งานมหกรรมรวมพลงั คนกรงุ เทพฯ เอาชนะยาเสพตดิ เพือ่ มอบรางวัล และโลเ่ กยี รติคณุ กลุ่มเปา้ หมาย ผู้แทนอาสาสมัครกรุงเทพมหานครเฝ้าระวังภัยและยาเสพติด ผู้แทนชุมชนร่วมใจระวังภัยยาเสพติด ผู้แทนอาสาสมัครกรุงเทพมหานครในสถานศึกษา ผู้แทนนักเรียน ผู้แทนจากภาคีเครือข่ายและผู้เกี่ยวข้อง จ�ำนวน 1,200 คน ประเภทการประกวด ประกอบดว้ ย 1. ชมุ ชนร่วมใจระวังภยั ยาเสพติดในพื้นทีก่ รุงเทพมหานคร 2. อาสาสมคั รกรงุ เทพมหานครเฝา้ ระวงั ภัยและยาเสพตดิ 3. อาสาสมคั รกรงุ เทพมหานครในสถานศึกษา 4. นกั เรียนระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนต้น โรงเรียนในสงั กัดกรุงเทพมหานคร 5. นกั เรยี นระดบั ประถมศกึ ษา โรงเรียนในสงั กัดกรุงเทพมหานคร ซึ่งแต่ละประเภทมกี ารแบง่ ระดบั ที่แตกต่างกัน ไดแ้ ก่ ดเี ด่น รักษามาตรฐาน รกั ษามาตรฐานต่อเน่อื งปที ี่ 1 รกั ษามาตรฐานตอ่ เนอื่ งปีที่ 2 และรักษามาตรฐานพร้อมเป็นต้นแบบ หน่วยงานทไี่ ดร้ ับรางวัลผลงานดเี ดน่ ด้านการป้องกันและแกไ้ ขปัญหายาเสพติด 1. ประเภทส�ำนักงานเขตดีเด่น ได้แก่ ส�ำนักงานเขตคลองสามวา ส�ำนักงานเขตประเวศ ส�ำนักงานเขต บางพลดั และสำ� นักงานเขตพระโขนง 2. ประเภทศนู ย์บริการสาธารณสขุ และส่วนราชการสังกัดส�ำนกั อนามยั ดเี ด่น รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรงุ เทพมหานคร 33

ผลการด�ำเนินงาน 1. เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้การด�ำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในกลุ่มเป้าหมายต่างๆ เก่ยี วกบั แนวทางการดำ� เนนิ งาน ปญั หาอปุ สรรคและแนวทางแก้ไข 2. ประชาชนและภาคีเครอื ข่ายมเี วทแี สดงความสามารถและผลงานเชงิ ประจักษ์ 3. มีการปรับปรุงและพัฒนารูปแบบการด�ำเนินงานให้เหมาะสมและสอดคล้องกับพ้ืนท่ี เพื่อให้เกิด ประโยชน์สงู สุด 4. สถานการณ์ปัญหายาเสพติดในพ้ืนที่กรุงเทพมหานครเบาบางลง ประชาชนสามารถด�ำเนินชีวิต ได้อยา่ งปกติสขุ แนวทางการพัฒนาการด�ำเนนิ งาน กระตุ้นให้ภาคประชาชน และหน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องกับการด�ำเนินงานด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหา ยาเสพติดในกรุงเทพมหานคร ตระหนักถึงความส�ำคัญและตื่นตัวในการป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติดในพ้ืนท่ี ท�ำอยา่ งต่อเนอ่ื ง เพือ่ ให้เกิดความยงั่ ยนื พฒั นาการดำ� เนินงานให้มีมาตรฐานเพม่ิ มากข้ึน 34 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรุงเทพมหานคร

โครงการการพฒั นาศักยภาพผู้ดูแลเพ่ือชว่ ยเหลอื งานพยาบาล ผู้ปว่ ยและผสู้ ูงอายทุ ตี่ อ้ งได้รับการดูแลต่อเนอื่ งทบี่ า้ น ความสำ� คญั และความเป็นมาของปญั หา ประเทศไทยได้เขา้ สกู่ ารเปน็ สงั คมสงู อายุ (Aged Society) มาตงั้ แต่ปี พ.ศ. 2548 คือมปี ระชากรมอี ายุ ตั้งแต่ 60 ปีข้ึนไป 1 ใน 10 ของประชากรท้ังหมด และคาดว่าประเทศไทยจะเป็น “สังคมสูงวัยโดยสมบูรณ์” (Complete Aged Society) ในปี พ.ศ. 2564 และเป็น “สังคมสูงวัยระดับสุดยอด” (Super Aged Society) ภายในปี พ.ศ. 2574 ประมาณการว่าจะมีประชากรสูงอายุเพิ่มข้ึนเป็นร้อยละ 30 ของจ�ำนวนประชากรท้ังหมด (อนันต์ อนันตกูล, 2560) กรุงเทพมหานครมีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป จ�ำนวน 1,063,871 คน คิดเป็นร้อยละ 18.78 ซง่ึ มากที่สุดในทุกจังหวดั (กระทรวงมหาดไทย กรมการปกครอง, 2562) จากข้อมูลด้านโครงสร้างประชากร พบว่า สัดสว่ นประชากรผ้สู งู อายุนน้ั เพมิ่ ข้ึนเป็นลำ� ดับ ปจั จุบันประเทศไทยมสี ัดสว่ นของประชากรผู้สูงอายุ รอ้ ยละ 18 (12 ลา้ นคน) และคาดการณ์ว่าในปี พ.ศ.2581 ประชากรสูงอายไุ ทยจะเพ่ิมจำ� นวนขึน้ อกี เกอื บเทา่ ตัว คอื เปน็ 20 ลา้ นคน (มูลนธิ สิ ถาบันวจิ ยั และพฒั นาผ้สู ูงอายไุ ทย, 2562) โดยอัตราของประชากรผสู้ งู อายไุ ทยมสี ดั ส่วนเพมิ่ สงู ขึ้น อยา่ งก้าวกระโดด ซง่ึ ถอื วา่ ตอ่ ไปในอนาคตประเทศไทยจะเป็นสงั คมผูส้ ูงอายุโดยสมบูรณ์ (Aged Society) จากการ คาดประมาณประชากรผ้สู งู อายุของประเทศไทยปี พ.ศ. 2553 - พ.ศ. 2583 โดยส�ำนักงานคณะกรรมการพฒั นาการ เศรษฐกจิ และสงั คมแห่งชาตพิ บว่าในอีก 25 ปี ขา้ งหน้า ประเทศไทยจะยังมสี ัดส่วนของประชากรผสู้ ูงอายุสูงถงึ กวา่ รอ้ ยละ 30 ของประชากรทง้ั หมด จากสถานการณ์เหลา่ นี้ลว้ นสง่ ผลกระทบต่อสงั คมโดยรวมทั้งสิน้ ท้ังในแงก่ ารเมอื ง การปกครอง สังคม เศรษฐกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านเศรษฐกิจ ซึ่งมีความเก่ียวข้องกับงบประมาณของภาครัฐ ท่ีมีความจ�ำเป็น และเป็นปัจจัยท่ีส�ำคัญยิ่งต่อการวางนโยบายแห่งชาติ เพ่ือรองรับความเปลี่ยนแปลงท่ีจะเกิดขึ้น การเตรียมความพร้อมต่อการเปล่ียนแปลงของประชากรในประเทศ ท่ีเข้าสู่ประชากรผู้สูงอายุในสังคมไทย ประกอบกับปัญหาโรคเร้ือรัง ยังเป็นประเด็นส�ำคัญท่ีส่งผลท�ำให้ผู้สูงอายุอยู่ในภาวะพึ่งพาและต้องการการดูแล มีจ�ำนวนมากข้นึ จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น กองการพยาบาลสาธารณสุข ส�ำนักอนามัย ซ่ึงเป็นศูนย์ส่งต่อเพื่อการดูแล ผู้ป่วยต่อเนื่องที่บ้าน ในพื้นท่ีกรุงเทพมหานคร (BMA Home Ward Referral Center) เมื่อผู้ป่วยและผู้สูงอายุ จำ� หนา่ ยออกจากโรงพยาบาลและตอ้ งได้รับการพยาบาลต่อเน่อื งทีบ่ า้ น จะถกู ส่งตอ่ มายังศูนย์สง่ ตอ่ ฯ จากน้ันจะสง่ ข้อมูลผู้ป่วยและแผนที่บ้านผ่านออนไลน์ไปยังศูนย์บริการสาธารณสุขท้ัง 69 แห่ง ตามพ้ืนท่ีรับผิดชอบครอบคลุม พ้ืนที่กรุงเทพมหานคร ศูนย์บริการสาธารณสุขด�ำเนินการในลงพ้ืนที่เพ่ือเยี่ยมติดตามต่อเนื่องท่ีบ้าน (Home Health Care) และได้ริเริ่มจัดท�ำการดูแลผู้ป่วยในรูปแบบการพยาบาลที่บ้านดุจโรงพยาบาล (Home ward) โดยเร่ิมต้นจากการจัดท�ำโครงการการพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเพื่อช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุ ทต่ี อ้ งได้รบั การดแู ลตอ่ เน่อื งทบ่ี ้าน โดยในปงี บประมาณ 2559 - 2564 ส�ำนกั อนามัย กรุงเทพมหานคร ผลติ แกนนำ� ผู้ดูแล (Caregiver) อย่างต่อเนื่อง ซึ่งยังไม่เพียงพอเม่ือเทียบกับจ�ำนวนผู้ป่วยและผู้สูงอายุที่ต้องได้รับการดูแล ตอ่ เน่ืองทบี่ ้าน ซ่งึ ได้รับการประเมนิ ความพงึ พอใจถงึ รอ้ ยละ 95 แสดงใหเ้ หน็ ว่าผู้ดูแล (Caregiver) สามารถใหก้ าร ดแู ลเฝ้าระวัง คัดกรองภาวะผดิ ปกติ โดยสามารถท�ำงานรว่ มกับพยาบาลผู้จดั การสขุ ภาพ (Nurse Care Manager) และเป็นเครือข่ายทีมสุขภาพที่มีทักษะพื้นฐานทางการพยาบาลเบื้องต้น สามารถให้การดูแลสุขภาพผู้ป่วยและ ผูส้ ูงอายทุ ี่มภี าวะพึ่งพิงท่ีบ้านในลักษณะ Home ward ได้ โดยเฉพาะในสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคโควดิ 19 ต้องปฏิบัติงานตามมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 อย่างเคร่งครัด และเมื่อเปรียบเทียบ จ�ำนวนผู้สูงอายุท่ีมีภาวะพ่ึงพิงของกรุงเทพมหานครที่มีจ�ำนวนมากข้ึน ประกอบกับจ�ำนวนผู้ดูแล (Caregiver) รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรุงเทพมหานคร 35

ท่ีมีจ�ำนวนน้อยไม่เพียงพอในการดูแลผู้ป่วยและผู้สูงอายุที่มีภาวะพ่ึงพิง ดังน้ันการจัดอบรมผู้ดูแล (Caregiver) จึงมคี วามจำ� เป็นอยา่ งยิ่งท่จี ะต้องอบรมสรา้ งแกนน�ำผู้ดูแลใหม่และส�ำหรบั ผูด้ แู ล (Caregiver) ที่เคยผา่ นการอบรม สร้างแกนน�ำปงี บประมาณ 2559 - 2564 มคี วามจำ� เป็นตอ้ งเพิม่ ศกั ยภาพการเปน็ ผู้ดูแลอย่างต่อเนื่อง เพื่อใหผ้ ูป้ ว่ ย และผสู้ งู อายทุ ีม่ ภี าวะพ่ึงพงิ มคี ุณภาพชีวติ ทดี่ ีต่อไป วธิ ีดำ� เนินงาน ด�ำเนนิ โครงการระหว่าง 1 ตุลาคม 2564 - 30 กันยายน 2565 รายละเอยี ด ดงั น้ี กิจกรรมที่ 1 จัดการอบรมสร้างแกนน�ำผู้ดูแลเพ่ือช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุที่ต้องได้รับ การดูแลตอ่ เนื่องท่ีบา้ น กิจกรรมท่ี 2 จัดการอบรมพัฒนาศกั ยภาพผูด้ ูแลเพอ่ื ชว่ ยเหลืองานพยาบาลผปู้ ว่ ยและผสู้ งู อายุโรคมะเรง็ ทีต่ อ้ งไดร้ ับการดูแลตอ่ เน่ืองท่ีบา้ น กิจกรรมที่ 3 จัดการอบรมฟื้นฟูผู้ดูแลเพ่ือช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุที่ต้องได้รับการดูแล ตอ่ เนอื่ งทบ่ี า้ น กจิ กรรมที่ 4 จัดประชมุ เชงิ ปฏบิ ัตกิ ารขับเคลือ่ นยุทธศาสตรเ์ พื่อเสรมิ สรา้ งความรว่ มมอื ของภาคีเครือขา่ ย ทางสุขภาพ ในการพัฒนาระบบบริการสุขภาพแบบไร้รอยต่อ (Seamless Care) เพ่ือการดูแลผู้ป่วยและผู้สูงอายุ ท่มี ภี าวะพึง่ พงิ ในพ้ืนทีก่ รุงเทพมหานคร กิจกรรมท่ี 5 จัดประชมุ ชี้แจงแนวทางการดำ� เนินงาน ตดิ ตามการปฏิบตั ิงาน ปัญหา อปุ สรรคของผู้ดแู ล เพือ่ ช่วยเหลอื งานพยาบาลผู้ปว่ ยและผสู้ งู อายทุ ่ีต้องไดร้ ับการดแู ลต่อเนอ่ื งที่บ้าน กิจกรรมที่ 6 พัฒนารูปแบบผู้ตรวจการพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุท่ีต้องได้รับการดูแลต่อเนื่องท่ีบ้าน (Supervise Nurse Home ward) กิจกรรมที่ 7 สนับสนุนผู้ดูแลให้สามารถดูแลผู้ป่วยและผู้สูงอายุที่ต้องได้รับการดูแลต่อเน่ืองที่บ้าน ไดอ้ ยา่ งมีประสิทธิภาพ กิจกรรมท่ี 8 สนบั สนนุ ชุดอปุ กรณก์ ารดูแลผู้ปว่ ยและผ้สู งู อายทุ ตี่ ้องไดร้ บั การดูแลต่อเน่ืองทบ่ี ้าน 36 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรงุ เทพมหานคร

ผลการด�ำเนนิ งาน - ผู้ดูแลเพื่อช่วยเหลืองานพยาบาลที่เคยผ่านการอบรมสร้างแกนน�ำผู้ดูแลฯ ปี 2559-2564 เข้าร่วม กิจกรรมท่ี 3 การอบรมฟ้ืนฟูผดู้ ูแลเพือ่ ชว่ ยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผสู้ งู อายทุ ีต่ ้องไดร้ บั การดแู ลตอ่ เนื่องที่บ้าน จ�ำนวน 500 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 100 - ผู้ดูแลผู้สูงอายุที่อยู่ในภาวะพึ่งพิงได้รับความรู้และฝึกทักษะในการดูแลผู้สูงอายุตามที่ต้องการ (ตัวช้ีวัด กทม.) คดิ เปน็ ร้อยละ 100 - กลุ่มเป้าหมายได้รับการอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ดูแล เพื่อช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุ โรคมะเร็งท่ีต้องได้รบั การดูแลต่อเน่ืองทีบ่ า้ น คดิ เปน็ ร้อยละ 100 - ผู้เข้ารับการอบรมพัฒนาศักยภาพผู้ดูแลเพ่ือช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุโรคมะเร็งที่ ต้องไดร้ บั การดแู ลตอ่ เน่ืองท่บี ้าน มีความรเู้ พมิ่ ขึน้ คดิ เปน็ ร้อยละ 100 - กลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมอบรมฟื้นฟูผู้ดูแลเพื่อช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุที่ต้องได้รับ การดแู ลตอ่ เนอ่ื งท่ีบ้าน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 100 - ผู้เข้าร่วมอบรมฟื้นฟูผู้ดูแลเพ่ือช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุท่ีต้องได้รับการดูแลต่อเนื่อง ท่บี ้าน มคี วามรูเ้ พิม่ ขน้ึ คิดเป็นรอ้ ยละ 100 - กลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมการประชุมเชิงปฏิบัติการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์เพ่ือเสริมสร้างความร่วมมือ ของภาคีเครือข่ายทางสุขภาพ ในการพัฒนาระบบบริการสุขภาพแบบไร้รอยต่อ (Seamless Care) เพ่ือการดูแล ผู้ปว่ ยและผสู้ งู อายุที่มีภาวะพึ่งพงิ ในพ้นื ทกี่ รงุ เทพมหานคร คิดเปน็ ร้อยละ 100 - กลุ่มเป้าหมายเขา้ ร่วมการประชมุ ช้แี จงแนวทางการด�ำเนนิ งาน ตดิ ตามการปฏิบตั ิงาน ปัญหา อุปสรรค ของผูด้ ูแลเพ่ือช่วยเหลืองานพยาบาลผปู้ ่วยและผูส้ ูงอายุทีต่ ้องไดร้ ับการดูแลตอ่ เนอ่ื งที่บา้ น คิดเป็นร้อยละ 100 - ผู้ดูแลเพ่ือช่วยเหลืองานพยาบาลผู้ป่วยและผู้สูงอายุท่ีต้องได้รับการดูแลต่อเน่ืองที่บ้านท่ีปฏิบัติงานจริง ไดร้ ับการตดิ ตาม ก�ำกับ ดูแล จากพยาบาลผู้จดั การสขุ ภาพหรือผู้ตรวจการพยาบาล คิดเปน็ ร้อยละ 80 แนวทางการพฒั นาการดำ� เนนิ งาน - ให้ผู้ดูแล (Caregiver)ได้รับการพัฒนาความรู้ในการดูแลข้ันพ้ืนฐานแก่ผู้ป่วยและผู้สูงอายุท่ีต้องได้รับ การดูแลตอ่ เนอื่ งทบ่ี า้ นฟ้ืนฟูความร้อู ยา่ งต่อเนอื่ ง - พัฒนาผู้ดูแล (Caregiver) ให้สามารถเฝ้าระวังภาวะคุกคาม ภาวะวิกฤต ภาวะแทรกซ้อนอย่างต่อเนื่อง ของผปู้ ว่ ยติดบา้ นและตดิ เตยี ง เพ่ือรายงานพยาบาลพ่เี ลี้ยงด�ำเนนิ การรักษาตามสทิ ธิการรกั ษาพยาบาลตอ่ ไป รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรุงเทพมหานคร 37

โครงการ BKK Advance Geriatric Care (BKK AGC Project) ความส�ำคัญและความเปน็ มาของปญั หา กองสร้างเสริมสุขภาพ ตระหนักถึงความส�ำคัญในการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุให้มีสุขภาพดีและยืดระยะเวลา ของการมีสุขภาพดีให้ยาวนานที่สุดเพ่ือป้องกันการเกิดภาวะดังกล่าว โดยน�ำองค์ความรู้ในการดูแลผู้สูงอายุระยะยาว เชิงป้องกัน (Preventive Long-Term Care) ด้วยวิธีการฝึกปฏิบัติเพ่ือพัฒนาสมรรถภาพร่างกายและฝึกความจ�ำ (PLC) แก่ประชาชนก่อนวัยสูงอายุและผู้สูงอายุในชุมชนชุมชน โดยเน้นการสร้างความเข้มแข็งของกล้ามเนื้อ ที่เกี่ยวข้องกับการเคล่ือนไหวเพ่ือลดอัตราการเกิดการพลัดตกหกล้ม (Locomotion Training) และการส่งเสริม สุขภาพสมองฝึกความคิดความจ�ำป้องกันภาวะสมองเส่ือมซึ่งเป็นการฝึกการออกก�ำลังกายโดยรวมการออกก�ำลังกาย (cognicise) และการฝึกบรหิ ารสมองไปพรอ้ มกัน เพ่อื เสริมสรา้ งความแขง็ แรงของกลา้ มเนื้อ ปอ้ งกนั ภาวะบกพรอ่ ง ทางการเคล่ือนไหว และปอ้ งกันภาวะสมองเสอ่ื ม กจิ กรรมนันทนาการ และกจิ กรรมใหค้ วามร้ดู ้านสุขภาพ เป็นตน้ รวมท้ังสนับสนุนการมีส่วนร่วมของประชาชน (population approach) โดยหน่วยงานภาครัฐเป็นผู้สนับสนุน เพอื่ ให้เกิดการพัฒนาท่ยี ั่งยนื วิธกี ารด�ำเนินงาน 1. คัดเลือกชุมชนเปา้ หมาย จำ� นวน 5 ชมุ ชน (เป็นชุมชนทีเ่ ขม้ แขง็ พึง่ ตนเองได้ มีสถานที่ใช้จัดกิจกรรม) 2. คดั เลือกอาสาสมัครเพือ่ เป็นอาสาสมัครผู้ฝกึ สอนในชมุ ชน (CT) ชุมชนละจำ� นวน 5 คน 3. คดั เลอื กกลมุ่ เปา้ หมายเข้ารว่ มกิจกรรมโครงการ จ�ำนวนชมุ ชนละ ไม่นอ้ ยกวา่ 30 คน 4. ศูนย์บริการสาธารณสุขที่ต้องการสนับสนุนงบประมาณในการด�ำเนินงานโครงการสามารถเขียน ขอเงนิ งบประมาณจากกองทุนหลกั ประกันสุขภาพกรุงเทพมหานครฯ ระดบั เขต 5. ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสุขสง่ ข้อมลู ชมุ ชน และแผนปฏิบตั ิการ (Action Plan) มายงั กองสรา้ งเสรมิ สขุ ภาพ 6. ศูนย์บริการสาธารณสุขด�ำเนินกิจกรรมการฝึกปฎิบัติเพื่อเพิ่มสมรรถภาพร่างกายและฝึกความจ�ำ (PLC) แก่ประชาชนก่อนวัยสูงอายุ และผู้สูงอายุในชุมชนชุมชนตามแผนปฎิบัติการฯ ที่ก�ำหนดอย่างต่อเนื่อง ระยะเวลาไมน่ อ้ ยกว่า 4 เดอื น 7. สรุปผลการดำ� เนินงาน 38 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร

ผลการด�ำเนนิ งาน จ�ำนวนกลมุ่ เปา้ หมายท่ีเข้าร่วมโครงการทั้งหมด 10,517 คน - ผู้เข้าร่วมการพฒั นาสมรรถภาพรา่ งกายเพอ่ื ป้องกันการดแู ลระยะยาว (Preventive long term care : PLC) มีสมรรถภาพรา่ งกายดีขึน้ จำ� นวน 8,180 คน คิดเป็นรอ้ ยละ 77.779 - ผ้เู ข้ารว่ มการพัฒนาสมรรถภาพร่างกายเพอื่ ปอ้ งกันการดแู ลระยะยาว (Preventive long term care : PLC) มีสมรรถภาพร่างกายไม่เปลี่ยนแปลง จ�ำนวน 2,337 คน คดิ เป็นร้อยละ 22.221 หมายเหตุ กลุ่มเป้าหมายท่ีมีผลการทรงตัวไม่เปลี่ยนแปลง ส่วนใหญ่เกิดจากการไม่ได้เข้าร่วมกิจกรรม และฝกึ ปฏิบตั อิ ยา่ งต่อเนอื่ ง สม�่ำเสมอ โดยผรู้ ับผิดชอบโครงการฯ ไดม้ กี ารกระต้นุ ให้ ฝกึ ปฎิบัติดว้ ยตนเองอยา่ งต่อเนอื่ ง สม�ำ่ เสมอ เพือ่ ให้การพัฒนาสมรรถภาพรา่ งกายดขี นึ้ ตามล�ำดบั เมื่อแยกตามช่วงอายุของผู้เข้าร่วมการพัฒนาสมรรถภาพร่างกายเพ่ือป้องกันการดูแลระยะยาว (Preventive long term care : PLC) พบวา่ - ชว่ งอายุ 40-59 ปี มจี �ำนวน 3,459 คน โดยมีพฒั นาการสมรรถภาพรา่ งกายเพอ่ื ป้องกนั การดูแลระยะยาว (Preventive Long-Term Care) ดขี ้ึน จ�ำนวน 2,793 คน คน คดิ เปน็ ร้อยละ 80.75 และมีสมรรถภาพรา่ งกาย ไม่เปลี่ยนแปลง จำ� นวน 666 คน คดิ เป็นร้อยละ 19.25 - อายุ 60 ปี ขึ้นไป มีจ�ำนวน 7,058 คน โดยมีพัฒนาการสมรรถภาพร่างกายเพื่อป้องกันการดูแล ระยะยาว (Preventive Long-Term Care) ดีข้ึน จ�ำนวน 5,387 คน คิดเปน็ ร้อยละ 76.32 และมสี มรรถภาพร่างกาย ไม่เปลีย่ นแปลง จ�ำนวน 1,671 คน คิดเปน็ รอ้ ยละ 23.68 แนวทางการพัฒนางาน กองสร้างเสรมิ สขุ ภาพมแี ผนขยายการด�ำเนนิ งานโครงการฯ ให้ครอบคลุมเพ่ิมขนึ้ ดงั นี้ - กลมุ่ ประชาชนวยั ท�ำงาน โดยมีแผนขยายการดำ� เนนิ งานโครงการฯ ไปยงั สว่ นราชการงานตา่ งๆ ของ กรุงเทพมหานคร ในสถานประกอบการ และประชาชนในชุมชน เพื่อเป็นการเตรียมการในมิติสุขภาพให้พร้อม ก่อนเข้าสู่วยั ผสู้ ูงอายใุ หเ้ ปน็ ผ้สู ูงอายทุ ่มี ีสุขภาพดี - กลมุ่ ผ้สู ูงอายุในชมรมผู้สงู อายุท่ีอยใู่ นความดแู ลของส�ำนกั อนามยั จ�ำนวน 222 ชมรม เพ่อื ให้ผสู้ ูงอายุ มีสุขภาพดีลดความเส่ียงในการหกล้ม และภาวะสมองเสื่อม และเพื่อป้องกันไม่ให้อยู่ในภาวะพ่ึงพิงที่ต้องได้รับ การดแู ลระยะยาว - การจัดทำ� คลิปวดิ ิโอสื่อความรูต้ า่ งๆ ตา่ งๆ เพือ่ เพม่ิ ช่องทางการประชาสัมพนั ธ์ ให้ประชาชนสามารถ เข้าถึงงา่ ย รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรุงเทพมหานคร 39

โครงการพัฒนาศกั ยภาพเครอื ข่ายการควบคุมวัณโรค ในกรงุ เทพมหานครตามแผนงานวณั โรคแหง่ ชาติ ความส�ำคัญและความเปน็ มาของปญั หา วัณโรคเป็นโรคติดต่อส�ำคัญท่ีเป็นปัญหาสาธารณสุขและเป็นสาเหตุของการตายในหลายๆ ประเทศท่ัวโลก องค์การอนามัยโลกจัดประเทศไทยเป็น 1 ใน 30 ประเทศ มีปัญหาวัณโรคจ�ำนวนมาก วัณโรคในผู้ติดเช้ือเอชไอวี ซึ่งอัตราการติดเช้ือโรคเอดส์ยังเปน็ สถานการณ์ทมี่ ีปญั หา การเคลื่อนยา้ ยแรงงาน แรงงานตา่ งชาติ รวมทงั้ การย้าย สถานพยาบาลที่รักษา เป็นอุปสรรคในการติดตามการรักษาให้หายขาด ท�ำให้มีอัตราการขาดยามากถึงร้อยละ 10.25 9.37 และ 9.44 ในปี 2561 2562 2563 จงึ มีผลกระทบตอ่ การอตั ราการดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) และ อัตราการด้ือยาหลายขนานชนิดรุนแรง (XDR-TB) มีแนวโนม้ ท่ีสูงขึ้น ส�ำนักอนามัยเป็นหน่วยงานหลักท่ีรับผิดชอบในการควบคุมวัณโรคในพ้ืนท่ีกรุงเทพมหานคร ให้เป็นไปตามแผนงานควบคุมวัณโรคแห่งชาติ (National Tuberculosis Program : NTP) ผลการด�ำเนินงาน ควบคุมวัณโรคยังไม่บรรลุเป้าหมาย โดยในปี 2564 องค์การอนามัยโลกได้คาดประมาณอัตราอุบัติการณ์ ประเทศไทย 143 ต่อแสนประชากร ดังน้ัน จึงคาดการณ์ว่าน่าจะมีผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ในกรุงเทพมหานคร ปลี ะ 12,000 ราย ขณะทีร่ ายงานในภาพรวมปี 2564 มีจ�ำนวนผปู้ ว่ ยวณั โรคที่ไดร้ บั รายงานเพยี ง 8,400 ราย เทา่ นัน้ ส่วนอัตราผลสำ� เรจ็ ของการรักษาของทุกสถานพยาบาลในกรงุ เทพมหานครในปี 2563 รอ้ ยละ 78.34 ซงึ่ ยงั ต่�ำกว่า เป้าหมายที่องค์การอนามัยโลกกำ� หนด คือ รอ้ ยละ 90 ดงั นน้ั การรกั ษาวณั โรคใหห้ ายถอื ว่าเปน็ การควบคุมวณั โรค ที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด โดยจ�ำเป็นต้องใช้แนวทางการรักษาผู้ป่วยท่ีเป็นปัจจุบัน ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงแนวทาง การรักษาวัณโรค โดยเฉพาะผู้ป่วยวัณโรคด้ือยาท่ีมีการเปล่ียนสูตรยา ระยะเวลาท่ีใช้การรักษาจากเดิม 24 เดือน เหลือเพยี ง 9 เดอื น ส่งผลใหอ้ ตั ราการขาดยาลดลง ผลส�ำเรจ็ ของการรักษาเพ่ิมขึน้ วิธีดำ� เนนิ งาน 1. ประชุมคณะท�ำงานร่วมกับที่ปรึกษางานวัณโรคของส�ำนักอนามัยเพื่อพิจารณา “แบบเรียน การควบคมุ วณั โรคตามแนวทางปัจจบุ นั ” “Training Module for Management of Tuberculosis update” 2. จัดเตรียม “แบบเรียนการควบคุมวัณโรคในแนวทางปัจจุบัน” ส�ำหรับบุคลากรท่ีรับผิดชอบ งานวัณโรคท่มี ารบั งานใหม่ 3. ประสานเครอื ขา่ ยในการด�ำเนนิ งานวัณโรค 4. ด�ำเนินงานตามกจิ กรรม 5. ติดตามผลการดำ� เนนิ งาน 6. สรปุ และประเมนิ ผล 40 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรุงเทพมหานคร

ผลการดำ� เนินงาน 1. กิจกรรมที่ 1 อบรมเชิงปฏิบัติการ การด�ำเนินงานตามแผนงานวัณโรคแห่งชาติ ผู้เข้ารับการอบรม มีความรู้ด้านวัณโรคเพิ่มมากข้ึน จ�ำนวน 36 คน จากจ�ำนวนท้ังหมด 38 คน คิดเป็นร้อยละ 94.74 โดยวัดจาก แบบทดสอบความรู้ Pre-Test, Post-Test กิจกรรมท่ี 2 อบรมเชิงปฏิบัติการ พัฒนาประสิทธิภาพงานควบคุมป้องกันวัณโรคสถานพยาบาล ภาครัฐและเอกชน ผู้เขา้ รับการอบรมมีความรู้ดา้ นวณั โรคเพม่ิ มากข้ึน จ�ำนวน 93 คน จากจ�ำนวนท้งั หมด 95 คน คดิ เป็นร้อยละ 97.90 โดยวดั จากแบบทดสอบความรู้ Pre-Test, Post-Test 2. ผู้ป่วยวัณโรคที่ส�ำนักอนามัยดูแลได้รับการดูแลและรักษาตามแนวทางของแผนงานวัณโรคแห่งชาติ จ�ำนวน 438 คน จากจำ� นวนผู้ปว่ ยทง้ั หมด 438 คน คดิ เป็น ร้อยละ 100 แนวทางการพัฒนาการดำ� เนนิ งาน 1. การพัฒนาระบบการควบคมุ วณั โรคในพื้นท่กี รงุ เทพมหานครเปน็ ไปในแนวทางเดยี วกัน 2. ภาคีเครอื ขา่ ยมีความเข้มแข็งในการดำ� เนนิ งานวัณโรค 3. ผู้ปฏิบัติงานด้านวัณโรคมีทักษะ ประสบการณ์ แนวคิดและวิธีการด�ำเนินงานท่ีประสบความส�ำเร็จ ของการด�ำเนินงานควบคมุ วณั โรค 4. อตั ราผลส�ำเรจ็ ของการรักษาผ้ปู ว่ ยวณั โรคเพมิ่ มากข้นึ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร 41

โครงการรณรงคฉ์ ีดวคั ซีนปอ้ งกนั โรคพษิ สุนขั บ้ากบั สตั ว์เล้ยี ง ในเขตกรุงเทพมหานคร ปี พ.ศ. 2565 ความสำ� คญั และความเป็นมาของปัญหา โรคพิษสุนัขบ้าเป็นโรคสัตว์สู่คนท่ีร้ายแรงโดยมีสุนัขเป็นพาหะส�ำคัญ คนหรือสัตว์ติดโรคน้ีได้จากการ ถูกสัตวท์ ่เี ปน็ โรคกัด เม่ือแสดงอาการของโรคแลว้ จะเสียชีวติ ทุกราย แต่สามารถป้องกันไดด้ ้วยการฉดี วคั ซีนป้องกัน โรคพิษสุนัขบา้ ใหไ้ ดค้ รอบคลมุ ร้อยละ 80 ของจ�ำนวนสตั ว์เลยี้ งอย่างต่อเนือ่ ง จะก�ำจัดโรคพษิ สุนขั บ้าได้ สถานการณ์ โครงการรณรงค์ฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้ากับสัตว์เลี้ยงในเขตกรุงเทพมหานครมีมาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2553 โดยฉีดวัคซีนได้จ�ำนวน 46,505 ตัว จนถึงปี พ.ศ. 2565 ฉีดวัคซีนได้จ�ำนวน 920,707 ตัว จ�ำนวนสัตว์ที่ตรวจพบว่าเป็นโรคพิษสุนัขบ้าในปี พ.ศ. 2553 จ�ำนวน 106 ตัว ในปี พ.ศ. 2565 จนถึงสิ้นเดือน กนั ยายน ตรวจพบว่ามสี ตั วเ์ ป็นโรคพษิ สนุ ัขบ้า จ�ำนวน 1 ตวั วธิ กี ารด�ำเนนิ การ สำ� นกั งานสัตวแพทย์สาธารณสขุ ทำ� งานร่วมกบั ศูนยบ์ รกิ ารสาธารณสขุ 69 ศนู ย์ และส�ำนักงานเขตทง้ั 50 เขต ในการร่วมกนั ออกรณรงค์ฉีดวัคซนี ป้องกนั โรคพิษสนุ ัขบ้าปีละ 2 ครง้ั ครงั้ ท่ี 1 วันจันทร์ - วันศกุ ร์ ระหวา่ งวนั ที่ 14 – 25 มนี าคม 2565 แตเ่ นื่องด้วยสถานการณ์โรคระบาด โควดิ 19 จึงงดออกรณรงค์ฉีดวคั ซนี ป้องกันโรคพิษสนุ ัขบ้า ครั้งท่ี 2 วันจนั ทร์ - วันศุกร์ ระหวา่ งวนั ท่ี 5 – 16 กนั ยายน 2565 รวมทั้งส้ิน 10 วันทำ� การ โดยดำ� เนนิ การ ดังน้ี 1. สำ� นักงานสัตวแพทยส์ าธารณสขุ จดั ท�ำแผนปฏบิ ตั กิ าร และขออนมุ ัติแผนปฏิบตั กิ าร 2. สำ� นกั งานสัตวแพทย์สาธารณสขุ ด�ำเนนิ การจดั ซ้อื วสั ดุการแพทยท์ ตี่ ้องใชใ้ นการรณรงค์ 3. ส�ำนักงานสัตวแพทย์สาธารณสุขน�ำเสนอแบบส่ือประชาสัมพันธ์ที่ต้องใช้ในการรณรงค์ไปยัง คณะท�ำงานสุขศึกษาและประชาสมั พนั ธข์ องสำ� นกั อนามยั เพ่ือพจิ ารณา 42 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร

4. การเตรียมการ l ส�ำนกั งานเขต - ก�ำหนดจดุ ออกหนว่ ย (วัด ศาสนสถาน ชมุ ชน โรงเรยี น สถานทกี่ ่อสรา้ ง) - เตรียมเจา้ หน้าท่รี ว่ มออกหน่วยเขตละ 1 คน - ยานพาหนะพรอ้ มพนกั งานขับรถเขตละ 1 คนั - เตรยี มพืน้ ที่ ประชาสมั พนั ธใ์ ห้ประชาชนทราบในแต่ละวนั ที่ออกหน่วย l สำ� นกั อนามยั - จดั ท�ำแผนการออกหนว่ ยวนั ละ 50 หนว่ ย - จดั เจา้ หนา้ ท่ีศนู ยบ์ ริการสาธารณสุข ร่วมออกหนว่ ย ศูนยฯ์ ละ 1 คน - จัดเตรียมวัคซีนป้องกันโรคพิษสนุ ขั บ้าและอปุ กรณ์ออกหน่วย 5. ดำ� เนนิ การออกหนว่ ยเคลือ่ นที่ฉีดวัคซีนปอ้ งกนั โรคพิษสุนัขบา้ วันละ 50 หน่วย แตล่ ะหนว่ ย ประกอบด้วย - เจ้าหน้าที่ศูนย์บริการสาธารณสุข 1 คนรับผิดชอบน�ำวัคซีน เก็บวัคซีนส�ำหรับออกหน่วยฉีดวัคซีน และรายงานการใช้วัคซีนในแต่ละวนั - เจ้าหน้าท่ีส�ำนกั งานเขต 1 คน เพ่ือประสานงานในพนื้ ทีแ่ ละชว่ ยบนั ทึกข้อมูลสตั วท์ ่ีมารับการฉดี วคั ซนี - พนกั งานขับรถจากสำ� นักงานเขต 1 คน เพือ่ รบั สง่ เจา้ หน้าทอ่ี อกหน่วย 6. สำ� นกั งานสัตวแพทยส์ าธารณสุข รวบรวมและรายงานผลการด�ำเนนิ การประจ�ำวนั 7. ส�ำนกั งานสัตวแพทยส์ าธารณสขุ สรปุ ผลการดำ� เนินการและรวบรวมปัญหาและอปุ สรรคในการด�ำเนินการ ผลการดำ� เนินการ ผลการรณรงค์คร้ังท่ี 1 เนื่องด้วยสถานการณ์โรคระบาดโควิด 19 จึงงดออกรณรงค์ฉีดวัคซีนป้องกัน โรคพษิ สนุ ขั บา้ ผลการรณรงคค์ รง้ั ที่ 2 ฉดี วคั ซีนให้กับสัตวเ์ ลย้ี งได้ 39,563 ตวั รวมผลการรณรงคท์ ั้ง 2 คร้งั ไดจ้ �ำนวน 39,563 ตัว แนวทางการพัฒนาการด�ำเนนิ การ - ประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับรู้และเห็นถึงความส�ำคัญและอันตรายของโรคพิษสุนัขบ้าและ ความส�ำคญั ของการฉีดวัคซนี ปอ้ งกันโรคพษิ สนุ ขั บ้าตลอดทงั้ ปี - สร้างความตระหนักแก่ประชาชนในการเล้ียงสุนัขอย่างมีความรับผิดชอบ โดยต้องมีความรับผิดชอบ ในการน�ำสัตว์เล้ยี งไปรับการฉีดวคั ซีนทกุ ปี รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรงุ เทพมหานคร 43

โครงการใหบ้ ริการฉีดวคั ซีนไขห้ วดั ใหญ่ ในโรงเรียนสังกดั กรุงเทพมหานคร ความส�ำคญั และความเปน็ มาของปัญหา สำ� นกั อนามยั โดยกองควบคุมโรคตดิ ตอ่ มีหนา้ ท่ีรับผดิ ชอบด้านการเฝา้ ระวงั สอบสวน ควบคมุ ป้องกัน การเกิดโรคติดต่อทุกชนิด (ยกเว้นวัณโรคและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์) สร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรค สนับสนุนวัคซีน จัดเตรียมเวชภัณฑ์ วัสดุอุปกรณ์ที่จ�ำเป็นในการป้องกันควบคุมโรคติดต่อให้กับหน่วยงานที่เก่ียวข้อง รวมท้ัง เป็นศูนย์กลางข้อมูลทางระบาดวิทยา ประสานเครือข่ายในการด�ำเนินการมาตรการป้องกันและควบคุมการระบาด ของโรคติดต่ออย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อลดอัตราป่วยและอัตราตาย ได้เห็นความส�ำคัญของการป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ ที่สามารถป้องกันโรคได้ด้วยการฉีดวัคซีนและป้องกันการแพร่กระจายเช้ือโรคได้ด้วยการใส่หน้ากากอนามัย จึงได้จัดท�ำโครงการการป้องกันและควบคุมโรคไข้หวัดใหญ่ในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานครข้ึน มีวัตถุประสงค์ เพื่อสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคไข้หวัดใหญ่ในนักเรียนระดับประถมศึกษาในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ซ่ึงไม่ได้อยู่ใน กลุ่มเป้าหมายที่คณะอนุกรรมการสร้างเสริมภูมิคุ้มกันโรคได้ก�ำหนดไว้ อันจะส่งผลให้สามารถลดการเกิดภาวะ แทรกซ้อนทร่ี ุนแรงและการเสยี ชวี ิตจากโรคดงั กลา่ ว พรอ้ มทง้ั ลดค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลผปู้ ่วยไขห้ วัดใหญ่ สถานการณ์ โรคไข้หวัดใหญ่ปี 2564 ข้อมูลต้ังแต่วันท่ี 1 มกราคม-1 ธันวาคม 2564 มีรายงานผู้ป่วยทั่วประเทศ จ�ำนวน 9,921 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 14.96 ต่อประชากรแสนคน เสียชีวิต 0 ราย อัตราป่วยตายร้อยละ 0.00 จ�ำนวนผู้ป่วยสะสมในภาพรวมลดลง โดยกรุงเทพมหานครพบผู้ป่วยจ�ำนวน 344 ราย คิดเป็นอัตราป่วย 6.06 ต่อประชากรแสนคน โดยการเกดิ โรคไขห้ วัดใหญ่ จ�ำแนกตามกลุ่มอายสุ ว่ นใหญ่พบผู้ป่วยในกลมุ่ อายุ 0-4 ปี รองลงมา คือกลุ่มอายุ 5-9 ปี และกลุ่มอายุ 10-14 ปี ตามล�ำดับ เห็นได้ว่ากลุ่มผู้ป่วยที่มีอัตราป่วยสูงจะอยู่ในช่วงวัยเด็ก จึงต้องมีการให้ความส�ำคัญต่อการป้องกันควบคุมโรคในกลุ่มวัยเรียนและเด็ก และในสถานที่ที่มีการรวมตัวกันของ คนหมู่มากเพิม่ ขึน้ วธิ ีด�ำเนินงาน 1. เสนอขออนุมตั ิโครงการและงบประมาณ 2. จดั ทำ� สือ่ ประชาสัมพนั ธโ์ ครงการและสอ่ื สง่ิ พิมพ์ 3. สำ� รวจจ�ำนวนกลุ่มเป้าหมายและจดั ซื้อวคั ซีนไขห้ วดั ใหญ่ 4. ให้บริการฉดี วัคซนี ไขห้ วดั ใหญ่ 5. สรปุ ผลการดำ� เนนิ โครงการใหบ้ ริการฉดี วัคซีนไขห้ วัดใหญใ่ นโรงเรียนสงั กัดกรุงเทพมหานคร 44 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามยั กรงุ เทพมหานคร

ผลการด�ำเนนิ งาน กองควบคุมโรคติดต่อ ได้ด�ำเนินการจัดซ้ือวัคซีนไข้หวัดใหญ่ 4 สายพันธุ์ จ�ำนวน 48,791 โดส เพ่ือให้ บริการฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1 และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 ในโรงเรียนสังกัด กรุงเทพมหานคร จำ� นวน 437 แหง่ โดยศนู ยบ์ ริการสาธารณสขุ ส�ำนักอนามยั ไดด้ ำ� เนนิ การให้บรกิ ารวัคซนี ไขห้ วัดใหญ่ นักเรียนชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 1 และ 2 ตงั้ แตว่ ันที่ 12 กันยายน 2565-14 ธันวาคม 2565 เป็นจ�ำนวน 41,403 ราย คิดเปน็ ร้อยละ 84.85 แนวทางการพัฒนาการด�ำเนนิ งาน จัดประชุมช้ีแจงการด�ำเนินงานให้กับผู้ปฏิบัติงาน และร่วมวางแผนการด�ำเนินงานร่วมกับหน่วยบริการ เพ่ือให้มีการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนท่ัวไปและผู้ปกครองนักเรียน ได้เล็งเห็นถึงความส�ำคัญของการสร้างเสริม ภูมคิ มุ้ กนั โรค เพือ่ ลดภาวะแทรกซอ้ นทร่ี นุ แรงและการเสียชีวติ จากโรคไข้หวัดใหญ่ รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร 45

โครงการคนกรงุ เทพฯ รกั ฟัน (เพ่อื สุขภาพช่องปากท่ีดขี องผู้ป่วยเบาหวาน) ความสำ� คญั และความเปน็ มาของปัญหา โรคเบาหวานเป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์อักเสบ มีการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยเบาหวานมีโอกาสเป็นโรคเหงือกอักเสบ โรคปริทันต์อักเสบและเกิดการสูญเสียฟันได้มากกว่า โดยผู้ป่วยเบาหวาน ที่เป็นโรคปริทันต์อักเสบ หากดูแลความสะอาดในช่องปากไม่ดีจะส่งผลให้การควบคุมระดับน้�ำตาลท�ำได้ไม่ดี ส่งผลให้การรักษาโรคเบาหวานมักไม่ค่อยได้ผล ในขณะเดียวกันผู้ท่ีควบคุมเบาหวานไม่ดีจะพบว่าเป็นโรคปริทันต์ อักเสบรุนแรงกว่าและสูญเสียฟันได้มากกว่า นอกจากนี้ผู้ป่วยเบาหวานยังมีภาวะปากแห้งน้�ำลายไหลน้อย ท�ำให้มี ความเส่ียงในการเกิดโรคฟันผุและสูญเสียฟันได้มากขึ้น กองทันตสาธารณสุข จึงได้จัดท�ำโครงการและด�ำเนิน มาตรการต่างๆ เพื่อป้องกันโรคฟันผุและโรคปริทันต์อักเสบในกลุ่มผู้ป่วยโรคเบาหวานขึ้น เพ่ือส่งเสริมสุขภาพช่องปาก และลดปญั หาสขุ ภาพชอ่ งปากของผูป้ ว่ ยเบาหวานท่มี ารับบรกิ ารท่ศี นู ยบ์ รกิ ารสาธารณสขุ สถานการณ์ ปจั จุบนั ประชากรไทยวัยผู้ใหญ่ป่วยเปน็ โรคเบาหวานถงึ 4.8 ลา้ นคน และมกั เกิดภาวะแทรกซ้อนเมื่ออายุ เพม่ิ ขน้ึ มีเพยี งร้อยละ 35.6 หรือ 2.6 ล้านคน ที่ได้รับการวนิ ิจฉัยและดแู ลรักษา ซึง่ คาดการณค์ วามชุกของโรคเบาหวาน จะเพ่ิมสูงขึ้นถึง 5.3 ล้านคนภายในปี 2583 จากข้อมูลที่ศูนย์บริการสาธารณสุข ส�ำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร ในปที ่ีผ่านมา พบวา่ ผูป้ ว่ ยเบาหวานที่มารบั บริการท่ีศูนยบ์ รกิ ารสาธารณสุขกวา่ รอ้ ยละ 50 มีปัญหาสุขภาพชอ่ งปาก วิธดี ำ� เนินงาน ด�ำเนนิ กจิ กรรมตรวจสุขภาพชอ่ งปาก ใหท้ ันตสุขศกึ ษา และฝึกทักษะการท�ำความสะอาดชอ่ งปากตนเอง โดยมีเปา้ หมาย - ผู้ป่วยเบาหวานข้ึนทะเบียน ที่มารับบริการที่ศูนย์บริการสาธารณสุข จ�ำนวน 10,000 คน ได้รับ การตรวจคดั กรองสุขภาพชอ่ งปากและฝกึ ทักษะการท�ำความสะอาดชอ่ งปากตนเอง - รอ้ ยละ 20 ของผปู้ ่วยเบาหวานท่ีไดร้ บั การตรวจคัดกรองแล้ว ไดร้ บั การรกั ษาทางทนั ตกรรมต่อเน่ือง ผลการด�ำเนนิ งาน - จ�ำนวนผู้ป่วยเบาหวานท่ีขึ้นทะเบียน ได้รับการตรวจคัดกรองสุขภาพช่องปากและฝึกทักษะ การทำ� ความสะอาดช่องปาก รวมทั้งสน้ิ 14,972 คน - ผู้ป่วยเบาหวานท่ีได้รับการตรวจคัดกรองแล้ว ได้รับการรักษาทางทันตกรรมต่อเน่ือง จ�ำนวนทั้งสิ้น 3,372 คน คิดเป็นร้อยละ 22.52 46 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามยั กรงุ เทพมหานคร

แนวทางการพัฒนาการดำ� เนนิ งาน เพื่อป้องกันการเกิดความรุนแรงของโรคฟันผุและโรคปริทันต์อักเสบ ที่เป็นสาเหตุส�ำคัญของการสูญเสียฟัน ในกลุ่มผู้ป่วยท่ีเป็นโรคเบาหวาน จงึ ควรดำ� เนินการอยา่ งต่อเนือ่ งในกจิ กรรมตรวจสขุ ภาพชอ่ งปาก ใหท้ นั ตสุขศกึ ษา ฝึกทักษะการท�ำความสะอาดช่องปากตนเอง และการเข้ารับการรักษาทางทันตกรรม โดยในปีงบประมาณ 2566 วางแผนด�ำเนินโครงการคนกรุงเทพฯ รักฟัน (เพ่ือสุขภาพช่องปากที่ดีของผู้ป่วยเบาหวาน) ต่อเนื่องโดยเพ่ิม เป้าหมายใหค้ รอบคลมุ มากข้ึน รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นกั อนามัย กรุงเทพมหานคร 47

โครงการผสู้ ูงวัยรอบรดู้ ้านสุขภาพ ความส�ำคญั และความเป็นมาของปญั หา ปัจจุบันประเทศไทยก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ (Complete Aged Society) ในปี พ.ศ.2564 พื้นที่ที่มีผู้สูงอายุมากที่สุดในประเทศไทย อันดับ 1 คือ กรุงเทพมหานคร และคาดการณ์ว่าในปี พ.ศ.2568 กรุงเทพมหานคร จะมีประชากรสูงอายุเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 20 ของประชากรท่ีข้ึนทะเบียนท้ังหมดของ กรุงเทพมหานคร อายุท่ีเพิ่มมากขึ้นต้องเผชิญความเสี่ยงอันเนื่องมาจากความเสื่อมถอยของร่างกาย ร่วมกับปัจจัย ทางส่ิงแวดล้อม เป็นสาเหตุหน่ึงท่ีเพิ่มความเส่ียงต่อการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร เฉล่ียวันละ 3 คน นอกจากน้ี อาการสมองเสื่อมที่พบในผู้สูงอายุเพ่ิมความเสี่ยงต่อการพลัดตกหกล้ม โดยอัตราพลัดตกหกล้มและการเสียชีวิต จากการพลัดตกหกล้มมีแนวโน้มทวีความรุนแรงเพิ่มข้ึน อย่างไรก็ตามการพลัดตกหกล้มและภาวะสมองเสื่อม ในผู้สูงอายุเป็นปัญหาที่สามารถป้องกันได้ ด้วยการออกก�ำลังกายเสริมสร้างก�ำลังของกล้ามเนื้อ ฝึกทรงตัวอย่างต่อเนื่อง และการปรับปรุงสิง่ แวดลอ้ มในบา้ นใหเ้ หมาะสม ส�ำนักอนามัยตระหนักถึงความส�ำคัญของการป้องกันการพลัดตกหกล้มและภาวะสมองเสื่อมของ ผู้สูงอายุในพื้นท่ีกรุงเทพมหานคร มุ่งเน้นการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพโดยใช้ประเด็นสื่อสารหลัก (Key Message) ที่ส้ัน เขา้ ใจงา่ ยและเหมาะสมกับผู้สงู อายุ โดยเผยแพร่ผา่ นชอ่ งทาง Bangkok health Application บนอุปกรณ์โทรศัพท์ไร้สาย เพ่ือให้ผู้สูงอายุเกิดความรอบรู้ด้านสุขภาพ ส่งเสริมการฝึกการทรงตัวอย่างต่อเนื่อง ท่บี า้ น สามารถนำ� ไปปฏบิ ัติไดเ้ องทีบ่ า้ นอย่างตอ่ เนื่อง และไมเ่ กิดการพลัดตกหกล้ม และมีคณุ ภาพชีวติ ท่ีดีตามวยั วธิ ีการด�ำเนนิ งาน กิจกรรมที่ 1 การพัฒนาส่ือความรู้และแนวทางการจัดกิจกรรมเพ่ือสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ ประเด็นการพลัดตกหกลม้ และภาวะสมองเส่อื มของผู้สงู อายุ เพอ่ื สนบั สนนุ การดำ� เนินโครงการผู้สูงวัยรอบรู้ดา้ นสขุ ภาพ กจิ กรรมท่ี 2 การประชุมชีแ้ จงแนวทางการดำ� เนนิ งานและการจดั กิจกรรม ใหก้ บั ข้าราชการกรงุ เทพมหานครสามญั สังกัดส�ำนักอนามัย จ�ำนวน 138 คน เพ่ือสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) ประเด็นการพลัดตกหกล้ม และภาวะสมองเสือ่ มของผสู้ งู อายุในชมรมผสู้ ูงอายุ ประชมุ ผ่านระบบออนไลนด์ ว้ ยโปรแกรม Zoom กิจกรรมท่ี 3 ศูนยบ์ ริการสาธารณสขุ ท้งั 69 แห่ง ด�ำเนินงานสร้างความรอบรู้ดา้ นสขุ ภาพ ประเดน็ พลดั ตก หกล้มและภาวะสมองเส่ือมแก่กลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการ โดยใช้โปรแกรมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ ควบคู่กับการเผยแพรส่ ื่อดว้ ยโปรแกรมสุขภาพสำ� หรับอปุ กรณเ์ คล่ือนที่ (Bangkok health Application) เพอื่ สง่ เสริม การฝกึ การทรงตัวอยา่ งตอ่ เนื่องทีบ่ า้ น ระยะเวลา 6 เดือน กจิ กรรมที่ 4 การสรปุ ประเมนิ ผลความรอบรู้ดา้ นสุขภาพของผู้สูงอายกุ ลมุ่ เปา้ หมายทเ่ี ขา้ ร่วมโครงการ 48 รายงานประจำ�ปี 2565 สำ�นักอนามัย กรุงเทพมหานคร