Ankara, Türk ye'n n madenc l k potans yel fazla olan ller ndend r. İl n Beypazarı ve Nallıhan lçeler nde Türk ye'n n en öneml l ny t yataklarından bazıları bulunur. Bala lçes nde alçı taşı yatakları bulunmaktadır. Ayrıca Tuz Gölü ve çevres nde tuz çıkarılır. İlde ayrıca, Beypazarı ve Kızılcahamam çevres nde sodacılık gel şm şt r. Ankara l sınırları ç nde makarna, un, b tk sel yağ, süt ürünler , şeker, şarap, b ra g b bes n sanay ne a t kuruluşların yanı sıra ç mento, traktör, tarım alet ve mak neler , motor, boya, tuğla, k rem t ve orman ürünler , mob lya, maden eşya, dokuma üreten sanay kuruluşları da faal yet göstermekted r. Ankara’da sürdürülmekte olan bazı üret m faal yetler , konuları t bar yle Türk ye’de tek olma özell ğ ne sah pt r. Örneğ n, rulman le ser halde d şl üret m , sadece Ankara’da gerçekleşt r lmekted r. Bunun yanında laç ham maddes olarak kullanılan morfin le d al z mak nes üret mler de y ne sadece Ankara’da gerçekleşt r len üret m faal yetler d r. 93 çeş t yöresel yemek, tatlı ve çecekler le Ankara l , Gaz antep ve Elâzığ'dan sonra ülkem zde üçüncü en zeng n mutfağa sah pt r. Bunların arasında, tutmaç ve m yane g b çorbalar; Ankara tavası, alabörtme, calla, l şk k, sızgıç, s yel, s yer, b c , pıtpıt p lavı, muc r m köftes , tohma, ş rden dolması, papaç, yalkı, carcıran, göter, ka le, topaç, cızlama, öllüğün körü g b yemek ve hamur şler ; kargabeyn , köyter, omaç, perçem, t lt l helvası, zerdal boranası ve Beypazarı yöres ne a t 80 katlı baklava g b tatlılar le bazlamacın, g zleme, çerp t, kartalaç, kömbe, kete, saçkıran, şer t ve yarımca g b ekmekler sayılab l r. Ankara den nce akla lk gelenlerden b r de çıtır çıtır Ankara s m d d r. Çubuk lçes n n turşuları ve Beypazarı lçes n n b r çeş t kurab ye olan Beypazarı kurusu çok ünlüdür.49
EL SANATLARI Yöreye a t el sanatları özell kle Beypazarı lçes nde yaşatılmakta ve halkın geç m kaynağı olarak sürdürülmekted r. Telkar , dokumacılık,yemen c l k, b ndallı- el şlemeler , dövme bakırcılık, dem rc l k, semerc l k bu el sanatlarından önde gelenlerd r. Ankara dem şken Seğmenlerden bahsetmemek olmaz. Ankara seğmenler , efel ğ , mertl ğ ve vatanseverl ğ s mgeler. Seğmenl k geleneğ köy, kasaba ve kentler n saldırılardan korunmasına ve sosyal l şk ler n düzenlenmes ne katkıda bulunmuş b r gelenekt r. Anadolu’nun şgal altında olduğu dönemde, 27 Aralık 1919’da son büyük Seğmen Alayı düzenlenm ş ve seğmenler vatana bağlılıklarını b ld rm şlerd r. Kıyafetler ve takılarıyla seğmenler Ankara kültürünün öneml b r parçasıdır. 50
YÖRENİN TARİHİ VE TURİSTİK 51 YERLERİ Ankara tur zm anlamında da öneml b r potans yel taşıyor; z ra şeh rde ve çevres nde tar h , doğal ve tur st k anlamda gez l p görülmes gereken b rçok yer bulunuyor. Anıtkab r, Kızılay Meydanı, Güvenpark, Kocatepe Cam s , Hacı Bayram Vel Cam s , Ankara Kales , Hamamönü, Anadolu Meden yetler Müzes , Rahm M. Koç Müzes , Ulucanlar Cezaev Müzes , Atakule, Botan k Parkı, Seğmenler Parkı, Kuğulu Park, Ankara Etnografya Müzes , Ankara Devlet Res m ve Heykel Müzes , Kurtuluş Savaşı Müzes , Ankara Cumhur yet Müzes (2. TBMM b nası), Kızılcahamam Soğuksu M ll Parkı, Eym r Gölü, Mav Göl, Mogan Gölü, Atatürk Orman Ç ftl ğ , Gençl k Parkı, Er mtan Arkeoloj ve Sanat Müzes , Tab at Tar h Müzes , Gökyay Vakfı Satranç Müzes , PTT Pul Müzes , Gord on Müzes ve Ant k kent , Türk Hamamı Müzes , Beypazarı Tar h ve Kültür Müzes , Beypazarı Yaşayan Müze, Mehmet Ak f Ersoy Ev , Pembe Köşk, P r nç Han, Augustus Tapınağı, Osmanlı son dönem m mar özell kler n taşıyan Ankara Kale ç , Beypazarı, Ayaş, Güdül’dek tar h evler bunlardan sadece bazıları.
REHBERLİK TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI Hazırlayan: Veli KÖLE Teknoloji günlük hayatta hemen her alanda vazgeçilmez bir unsur haline gelmiştir. Bunların içinde özellikle telefon, tablet ve bilgisayarı ayrı bir yere koymak istiyorum. Bu üç araç günlük hayatımızı çok kolaylaştırmaktadır. Ancak amacının dışında çok fazla kullanmak, belki de farkında olmadan ciddi zararlara neden olmaktadır. Özellikle son bir yıldır eğitimin de uzaktan bu araçların desteği ile olması büyük sorunları da (kontrolsüz kullananlar için) beraberinde getirmiştir. Bu sorunun ismi Teknoloji Bağımlılığıdır. \"Bağımlılık; kişinin kullandığı bir nesne veya yaptığı bir eylem üzerinde, kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır.\" Diğer bağımlılıklar özellikle fiziksel anlamda daha belirgin işaretler vermekte iken, teknoloji bağımlılığı sinsi ilerler. Farkına varmakta geç kalınabilmektedir. Hatta kimileri bunu problem olarak bile görmeyebilir. TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞININ BAZI BELİRTİLERİ Bağımlı olduğu şeyi kullanmazken bile onu düşünür. Sorumluluklarını yerine getirmekte zorlanır. Teknolojiyi istediği gibi kullanmazsa asabi ve öfkeli olur. Planlanandan daha fazla teknoloji karşısında kalınması Teknoloji başında geçirilen vakitle ilgili kontrolün kaybedilmesi Bağımlı olduğu şeyle gittikçe daha çok vakit geçirmek ister. 52
PEKİ SÜREÇ NASIL BAŞLAR? Önce can sıkıntısıyla başlar. Sonra ilk adım, merakla atılır. ikinci adımda sosyal kullanım vardır. Üçüncü adımda eğlenmek ve problemlerden kaçmak yer alır. Dördüncü adımda bağımlı kullanım haline gelinmiştir. Hep daha fazlası istenir. (Sabaha kadar oynadım) Teknolojinin olmadığı ortamlar sıkıcı gelir. (Off ya... Son zil çalsa da eve uçsam) Hayatı kontrol edemez. (Sadece 5 dakika daha) Hayatı git gide fakirleşir. (Canım hiçbir şey istemiyor) Sağlık problemleri başlar. (Sırt, omuz, kol, göz...) Kendini kötü hisseder. Çevresindekilerle tartışmalar yaşanır. Sorunmluluklarını aksatmaya başlar. (ödev bugüne miydi?) Başka bir şey düşünemez hale gelir. Yalan söylemeye başlar. (Yok canım, daha şimdi oturmuştum) Sosyal ilişkileri zarar görür, yalnızlaşır. Uyku düzeni bozulur. (Daha yeni yatmıştık! Ne zaman sabah oldu?) Ailesinden uzaklaşır, yeme düzeni bozulur. BAĞIMLILIKTAN KORUNMAK YA DA KURTULMAK İÇİN En başta kararlı bir iradeye sahip olun. Spora ve hobilere vakit ayırın. Bilgisayarınızla sırdaş olmayın. Ailenizle daha fazla vakit geçirin. Mutlaka zaman sınırlaması koyun. Kitap okumaya kesinlikle vakit ayırın. Öğrenmeye ve ödevlerinize vakit ayırın. Dışarıda oyuna ve dinlenmeye vakit ayırın. Doğayla vakit geçirmenin rahatlatıcı etkilerinden yararlanın. Telefon yanınızda olmadan da dışarı çıkabileceğinizi unutmayın 53
İsterseniz şimdi Teknoloji Bağımlılığı ile ilgili küçük bir test yapalım. 1.Bilgisayar ya da diğer teknolojik aygıtlarınla geçirdiğin zaman yüzünden gündelik sorumluluklarında aksama oluyor mu? 2.Daha önceleri kardeşlerinle evde veya arkadaşlarınla dışarıda oynamaktan zevk alıyorken artık tekno-oyuncaklarını mı tercih ediyorsun? 3.Sosyal medya mesajlarını günde bir-iki kereden fazla kontrol ediyor musun? 4.Sanal âlemden edindiğin arkadaşlarla gerçek dünyada da takılıyor musun? 5.Arkadaşlarınla veya ailenle geçirdiğin zamanlarda azalma var mı? 6.Sabah yataktan kalktığında yorgun ve öfkeli oluyor musun? 7.Teknoloji kullanımına harcadığın zaman okul başarını olumsuz etkiliyor mu? 8.Teknolojik aletlerinle takılmaktan dolayı yeterince uyuyamıyor, dinlenemiyor ve sabahları bu sebeple çok yorgun oluyor musun? 9.Yemek yediğin zamanlarda aklın sürekli bilgisayar, tablet vb. ile mi meşgul? 10.İnternette herhangi bir amaçla değil, öylesine dolaşıp duruyor musun? 11.Teknolojik malzemelerini kullanman kısıtlandığında tepen atıyor, öfkeden çıldırıyor musun? 12.Sanal dostların evdeki, mahallendeki, okulundaki dostlarından daha mı fazla? 13.Teknolojiden uzak geçirdiğin zamanlarda “Sıkıldım!” diyor musun veya bu türden zamanları “kayıp vakitler” olarak görüyor musun? Sonuç olarak; Evet ifadeleriniz çoğunlukta ise; İyice düşünüp taşınmanız gerekiyor. Almanız gereken önemli kararlar olabilir. Hayır ifadeleriniz çoğunlukta ise; Teknoloji konusunda gayet iyi durumdasınız. Daha detaylı araştırma ve Teknoloji Bağımlılığı Testi için Yeşilay'ın TBM (Türkiye Bağımlılıkla Mücadele) sitesini inceleyebilirsiniz. 54
REL Ü DL G İ Ü ÇİZG REN 55
BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ? Zürafalar 35 cm Dünyanın en büyük uzunluğunda s yah b r hayvanı mav bal nadır. d le sah pt rler. Aynı zamanda hayvanlar âlem n n en hızlı büyüyen hayvanıdır. K losu 22 ayda 26 tona kadar ulaşır. Meşe ağaçları ell Hawa alfabes nde yaşından önce sadece 12 harf bulunmaktadır. palamut vermez. 56
MERAK ETTİKLERİNİZ ORAJ NEDİR VE NASIL OLUŞUR? Oraj genellikle, sert rüzgarlar, sağanak yağmur, dolu, şimşek ve yıldırımlardan oluşan hava cephesidir. Hızlı gelişir ve kısa süreli etki gösterir. En fazla iki saat etkisi görülür. Kısa süreli fırtına olarak bilinir ama etkisi çok şiddetli olabilir. Oraj, kümülüs bulutlarının, kümülümbüs (Cumulonimbus) bulutlarına dönüşmesi ile oluşur. Genelde alçak basınç merkezlerinde yani yukarı yönlü hava hareketi ile oluşurlar. Oraj genellikle, kararsız hava özellikleri taşıyan bir günde kümülümbüs bulutlarının gelişmesiyle oluşur. Kümülümbüs bulutları, alçak basınç cephelerinde termik etkiler ile oluşur ve yukarıya doğru bir hava hareketi sonucu oluşurlar. Yani ısınan havanın yükselmesi ve nem yüklenmesiyle başlarlar. Genellikle oraj oluşumu yaz aylarında ve bahar aylarında ısınan hava sonucu gelişir. Kümülümbüs bulutları gelişmesi sonucunda oluşur. Bulut, dikine yükselirken, yer yüzünden gelen farklı elektrik yüklü tanecikleri de buluta taşır. Bulut, geliştikçe gelişir ve bulutun tabanı iyice yoğunlaşmaya başlar. Kümülünimbüs bulutlarının üstü pamuk gibi beyaz görünürken, alt kısımları çok koyu görünürler. Çok büyük olasılıkla oraj oluşumu için bulut oluşumu gündüz saatlerinde meydana gelir. Akşamüstü ve akşam saatlerinde bulut artık gelişmesini tamamlar ve oraj meydana getirir. Eğer bulut çok fazla büyürse süper hücreye de dönüşebilir. Eğer kümülümbüs bulutu havanın kararmasına rağmen gözden kaybolmadıysa, o gece çok büyük olasılıkla şimşekli hava ve hamleli sert rüzgarlar üretecektir. 57
ZIPIR SORULAR 1- Soru şaretl yerlere hang rakamlar gelmel d r? 2- Kırmızı tuğladan 3-H ç ağırlığım yapılmış tek katlı b r yok ama tüm evde yaşıyorum. Ev m gem ler se Fransa’da. Pek , batırab l r m. Pek , ev m n merd venler ne ben ney m? renkt r? 4- Turuncu noktada bulunup ok yönüne bakan b r k ş seçeneklerden hang s n görmekted r? 58
SİZDEN GELENLER 59
Değerl okurlarımız, s z de ZIPIR SORULAR MART AYI yaptığınız etk nl kler n (ş r, res m, deney...vb) fotoğrafını CEVAPLARI sınıf öğretmen n ze gönder n, derg m z n Mayıs sayısında 1-)Alt satırdan başlayarak büyük yer n z alın. Göndereceğ n z etk nl k fotoğraflarını merakla sayıdan küçük sayıyı bekl yoruz. çıkartmalısınız. Bu durumda soru şaretl yere 0 gelmel d r. 1-1= 0 olacağından cevabımız \"0\"dır. 2-) A=2, B=1, C=9, D=7, E=8 3-) 4 saat sürer. 4-) Cevabımız: Armut. YAK(A)NIT GİTA(R)AKET ÜZÜ(M)ÜDÜR KUT(U)ÇAK FİYA(T)ARIM İlet ş m Adresler m z Telefon: 0(242) 565 40 24 Adres:Konaklı mah. S pah oğlu cad. Kanal sok. No14 Alanya/Antalya ARAŞTIRMA VE YAZI EKİBİ Burcu BANGI Görkem Özgür CANVERDİ Azra KAYA B lgenur DEMİR Buse Naz NAMAL El f KANAT Leyla ARSLAN Seda Nur ÖZAYDIN Serkan KABADAYI
Search