Damdinnyam magazine

УИХ-ын 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Монгол Улсын Ерөнхий сайд 2 У.Хүрэлсүх: Дамдинням маань их, дээд сургуульд дэд захирлаар ажиллаж байсан. Гадаад дотоодод эрдэм номын мөр хөөсөн, сургууль соёлоо төгсгөсөн. Төрийн албанд ажилласан, оюутнуудын, залуучуудын байгууллага гээд олон нийтийн арга хэмжээ, ажлуудыг шат шатанд нь хийсэн ажлын арга барил, туршлага хуримтлуулсан ийм сайхан залуу. Тийм учраас залуучуудын төлөөлөл болгож, хожим хойшид Дарханыхаа НЭРИЙН ХУУДАС болж, олон жил төрийн бодлогыг зөв боловсруулж, авч явах залгамж чанарыг бодож бид илгээсэн юм шүү. УИХ-ын гишүүн Д. Хаянхярваа: Аливаа улсын парламент гэдэг бол бодлого боловсруулдаг, хууль баталдаг төрийн эрх барих дээд байгууллага нь билээ. Өндөр боловсрол мэдлэгтэй, улс төрийн болон ажлын дадлага туршлагатай, гэр бүл, хувь хүний хувьд төлөвшсөн, ёс зүй, хариуцлагатай хүмүүс ажиллах учиртай. Энэ шалгуурт Дамдинням бүх талаараа тэнцэж байгаа, жинхэнэ утгаараа бэлтгэгдсэн боловсон хүчин. Энэ удаагийн Монгол Улсын Их Хурлын сонгуульд Дархан-Уул аймгийн иргэдийнхээ шинэ цагийн элч болон сонгогдох залуусын нэг бол Гонгорын Дамдинням яалт ч үгүй мөн гэж хардаг. Түүний боловсрол, эрч хүч, манлайлах чадвар надад бүрэн итгэл төрүүлдэг. Монгол Улсын аварга С.Мөнхбат: Удам судраар нь хүнийг таньж, тодорхойлж болдог. Дамдиннямаасаа би өөрийнхөө нөгөө талыг, ижил зан чанарыг олж хардаг. Эрт үеэс л Монголчууд “Биеэ засаад гэрээ зас. Гэрээ засаад төрөө зас” гэсэн зүйр үгийг эрхэмлэж ирсэн. Яг л энэ чанарыг Дамдинням маань хадгалж яваа. Гэр бүлийнхээ ноён нуруу байж, 6 хүүхдийнхээ хариуцлагатай аав нь байж чаддаг. Эр хүнийхээ хувьд ч жудагтай залуу. За гэвэл “ёо”-гүй байхыг эрхэмлэдэг, амласан л бол заавал ард нь гардаг, хүч хүрэхгүй юмаа эхнээс нь шударгаар хэлчихдэг, магтаал, шүүмж аль алийг нь дааж чаддаг хүн дээ. Төрд тууштай зүтгэж Монгол түмнийхээ төлөө чин сэтгэлээ зориулж зүтгэнэ гэдэгт нь итгэлтэй байна. “ККааннааддыыннББррииттиишшККооллууммббыыннИИххССуурргугулулииййннппррооффеессосорр, у, улулуурурхахйайнн баяжуулагч инженер, шPhи.нDжБлеэрхнуКхаланйын доктор” Жулиен Диеркес: Дамдинням Бритиш Колумбын Их Сургуульд суралцахдаа хариуцлагатай уул уурхайн бодлого боловсруулах чиглэлээр маш сайн мэргэшсэн. Энэ мэргэжил чадвараа төрийн хууль тогтоох ажилд зориулах гэж байгаад нь амжилт хүсье! Маш их эрч хүчтэй, ухаалаг залуу. Багш профессорын хувьд би Дамдиннямаар бахархдаг. Улсынхаа төлөө их зүйл хийж чадна гэдэгт эргэлзэхгүй байна УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Төрсөн газар, он: Дархан хот, 1982 он Мэргэжил: Эрх зүйч, уул уурхайн засаглал, бодлого судлаач Боловсрол: 1989-1995 Дархан хотын 1-р арван жилийн сургууль 1995-1996 Увс аймгийн, Өндөрхангай сумын дунд сургууль 1996-1999 Дархан хотын 7-р дунд сургууль 2000-2004 Монгол Улсын Боловсролын Их Сургууль, Эрх зүйч, нийгэм судлалын бакалавр 2005-2007 Монгол Улсын Боловсролын Их Сургууль, Улс төр судлалын магистр 2013-2015 Канад Улсын Бритиш Колумбын Их Сургууль, Уул 2015-2020 уурхайн засаглал, бодлого судлалын магистр Канад Улсын Бритиш Колумбын Их Сургуульд докторантурт суралцаж байна. Ажлын туршлага: 2008 Монгол Улсын Байгаль Орчны сайдын зөвлөх 2009-2010 Монгол Улсын Боловсрол, Соёл, Шинжлэх 2010-2013 Ухааны сайдын зөвлөх Монгол Улсын Шинжлэх Ухаан, Технологийн Их Сургуулийн Эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн проректор 2015-2017 Канад Улсын Бритиш Колумбын Их Сургууль, Канадын Олон Улсын Судалгааны Хүрээлэнд судлаач 2017 оноос Канад-Монголын хамтарсан “Прокон майнинг Монголиа” ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байна. Сонгуульт ажлын туршлага: 2005 онд МАН-ын гишүүнээр элссэн, МАН-ын Бага хурлын гишүүн. Өнгөрсөн хугацаанд: НАМОХ-ны Дэд ерөнхийлөгч НАМЗХ-ны Удирдах зөвлөлийн гишүүн МАН-ын Их хурлын төлөөлөгч МАН-ын Хяналтын хорооны гишүүн МАН-ын Ёс зүйн хорооны гишүүнээр тус тус сонгогдон ажиллаж байсан. Гэр бүл: Эхнэр, 6 хүүхэдтэй. Гадаад хэл: Англи, Орос. Хобби: Сагсан бөмбөгийн 3х3 төрлийг сонирхдог. Найз, хамтрагчдын хамтаар 3х3 сагсан бөмбөгийн үндэсний эмэгтэй шигшээ багийг ивээн тэтгэж, Канад Улсын Бритиш Колумбын “Улаанбаатар Амазонс” мэргэжлийн спорт клубыг Их Сургууль, 2015.06.06 байгуулсан. Уг баг Монгол Улсаас анх удаа багийн спортоор Олимпийн эрх авахад хамтарч ажилласан. УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням 3

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч БӨХИЙН УДАМТ ААВЫН ХҮҮ Аав Цэвэгдоржийн Гонгор нь Увс аймгийн Өндөрхангай сумын харьяат, Хан Хөхий хайрханы хүү, аймгийн заан цолтон. 1960-аад оны эхээр Дархан хотод ирж суурьшин эхнэр П.Басаатай ханилан сууж, гал голомтоо бадраасан. Дарханы үйлдвэр, тээврийн баазуудад насаараа ажилласан. Гонгор зааны аав нь мөн л аймгийн заан цолтон. Түүгээр зогсохгүй ах Г.Дамдинхүү нь ч мөн Дархан-Уул аймгаасаа анхлан аймгийн арслан цол хүртсэн байдаг. Ээж Пүрэвийн Басаа бол Хан Алтайн олон ястны өлгий, Ховд нутгийн эмэгтэй. Баруун Монголын ард түмний ясны хөдөлмөрч зан чанар ижийгээс нь түүнд өвлөгдсөн гэдэг. Г.Дамдинхүү М.Отгонбаяр Б.Зузаан Төрсөн ах Ц.Гонгор агсны найз Ц.Гонгор агсны найз, Аймгийн заан Манайх гахай, тахиа тэжээдэг, нэг үе Дамдиннямын аав Гонгор заан бид хоёр Гонгор агсан Дамдиннямыгаа багаас хонь, үхэртэй ч айл байлаа. Дамдинням Увс аймгийн Өндөрхангай сумын нэг нь “хүү минь цагаан цайлган сэтгэлтэй, дүү маань ажилд махруу, амьтанд нутгийн улс. Эднийхэн удам судраараа үргэлж аливаа зүйлийг сайн сайхнаар хайртай, эхээсээ өнчирч үлдсэн хурга нэр хүндтэй, “чанар” сайтай хүмүүс. ярьдаг, сайн хүн болно доо” гэж ярьдаг ишгийг угжаад л гүйж явдаг, энэрч Манай нутагт Гонгорынхныг муу хэлэх байсан. Яг л хэлдэг байснаар нь “сайн” хайрладаг тийм л хүүхэд байлаа. хүн олдохгүй, харин Өндөрхангайн ямар хүн болжээ. Эднийхэн ийм л улсууд Гэрийнхээ бүх ажлыг амжуулаад ч хүнээс асуусан магтаж бол чадна аа! даа... Эцэг хүний зөн, мэдрэмж гэж бий. оройноос шөнө хүртэл хичээлээ хийдэг, Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхийн хэлснээр Манайхнаас энэ л олны танил, нийтийн ном уншдаг байлаа. Ярих дуртай, нэг шинэлэг, ухаалаг, шинэ цагийн залуу төлөө гэсэн “хэнхэг” нөхөр болох ярихаараа зогсдоггүй. Хожим олон үеийн төлөөлөл болж чадахаар МАН-ын гэж байсан, яг л Дамдинням маань нийтийн төлөө ажиллах учиртай хүн залуу гишүүн Г.Дамдиннямыг дэмжиж, аавынхаа хэлснээр ард олныхоо төлөө гэдэг нь багаасаа л ойлгомжтой сонгуульд нэр дэвшин өрсөлдөж хүчээ өргөж, үгээ хэлж ажиллах байсан. Яг дээд талынх нь ах, нэг дүү байгаад нь Дарханчууд төдийгүй, учиртай хүн байжээ. маань нэлээн том хойноо өөд болсон Монгол Улс даяараа талархан хүлээн учраас би ганц эрэгтэй дүүгээ маш их авч байна. Чамайг ялна гэж сэтгэл, хайрладаг, бас итгэдэг. Дүүдээ захихад, итгэл дүүрэн яваа шүү. ард түмнийхээ төлөө ихийг хийж бүтээгээрэй. Ард түмнийхээ үгийг сайн УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням сонсоорой. Түмний үг маш их түшиг тулгуур болно шүү. Төрсөн хотынхоо төлөө, ялангуяа залуу үеийнхээ төлөө хүчин зүтгээрэй! 4

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Өнөр гэр бүл Г.Дамдинням 6 сайхан хүүхэдтэй, өнөр өтгөн өрх бүлийн тэргүүн. Эхнэр Ц.Уянга нь Говь-Алтай аймгийн уугуул, хуучнаар МАХН-ын Улс төрийн товчооны хэлтсийн дарга, Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Дагвын Цахилгаан гэх төр, нийгмийн зүтгэлтний охин. Ц.Уянга утга зохиол, хэл шинжлэлийн мэргэжилтэй. Горькийн нэрэмжит утга зохиолын сургууль, Бээжин дэх Хэл иргэншлийн сургуульд бакалавр, магистрын зэрэг хамгаалсан, орос, англи, хятад хэлтэй, өндөр боловсролтой бүсгүй. Гурван хүү, гурван охин төрүүлж өсгөж байгаа сайхан хань нь Алдарт эхийн нэгдүгээр одонгийн болзлыг энэ жил хангачихаад байгаа. Том хүү, том охин аль хэдийн оюутнууд болж, эрдмийн мөр хөөсөн бол 1-10 насны бяцхан 3 нь сургууль, цэцэрлэгт “алб хааж”, саяхан ойндоо хүрсэн бага хүү нь “гэрийн том босс”-ын ажлаа хийж байна. Эхнэр Ц.Уянга: Даймкатайгаа анх танилцаж байсан нь саяхан юм шиг хэр нь гэр бүл зохиогоод 10 гаруй жил өнгөрч, 6 сайхан хүүхдийн аав, ээж болоод амьдарч байна. Үргэлж бусдын төлөө гэсэн сайхан сэтгэлтэй, үр хүүхдүүд, гэр бүл биднийгээ халамж хайраар хэзээ ч дутааж байгаагүй. Амьдралын түшиг тулгуур болсон ханиараа маш их бахархдаг. Хань минь залуугаасаа нийгмийн идэвх өндөртэй, төр, хувийн хэвшлийн аль алинд нь ажиллаж туршлага хуримтлуулсан, гэр бүлээсээ гадна олон зуун хүнийг ажлын байраар хангаад авч яваа. Ар талыг нь найдвартай авч явахыг л үргэлж хичээдэг дээ. Бид 7-гоос нь аавдаа амжилт хүсье, хайртай шүү! УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням 5

УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням

УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрог, Дархан-Уул аймагт МАН-аас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдиннямтай ярилцлаа ДАРХАНДАА ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ ТАТАЖ, ҮЙЛДВЭРЖИЛТИЙГ СЭРГЭЭХИЙН ТӨЛӨӨ АЖИЛЛАНА Яриагаа таны хүүхэд ахуй наснаас Говь-Алтай аймгийн уугуул, хуучнаар Анх эзэмшсэн мэргэжил тань эрхзүйч эхэлмээр байна. Өөрийгөө товчхон МАХН-ын Улс төрийн товчооны хэлтсийн юм байна. Яагаад уул уурхайн салбар танилцуулахгүй юу? дарга, Элчин сайд Дагвын Цахилгаан сонирхов? Тэр тусмаа Канад улсыг гэж мундаг зүтгэлтний охин л доо. Хань сонгож суралцах шалтгаан юу байсан бэ? Миний аав ээж хоёр 1960-аад оны маань утга зохиол, хэл шинжлэлийн эхээр Дархан хотын анхны иргэд болон мэргэжилтэй, боловсролын салбарт - Манай улс бол уул уурхайн орон. Энэ суурьшиж гэр бүл болсон байдаг. Би нилээд олон жил ажилласан. Гадаадын салбаргүйгээр ирээдүйг төсөөлөх ямар Дарханы унаган хүүхэд. Миний аав олон хэл эзэмшсэн, өндөр боловсролтой, ч боломжгүй байна. Бүгд уул уурхай Увс аймгийн Өндөрхангай сумын сайн ээж, сайхан бүсгүй бий. Хүүхдүүд гэж ярьдаг хэр нь нарийн мэдэх хүн уугуул Цэвэгдоржийн Гонгор гэдэг хүн маань сургууль, цэцэрлэгийн албандаа байдаггүй. Хариуцлагатай уул уурхайгаар байсан. Насаараа тээврийн жолооч “зүтгэж” байгаа. нарийн мэргэшсэн хүн Монголд ус хийсэн. Дарханы “Тэжээл” тээврийн агаар шиг хэрэгтэй болчихсон. Иймээс 26-р авто бааз, Үйлдвэр дундын авто уул уурхайг нийгэм хэрхэн хүлээн авч бааз, цементийн заводад жолооч хийж ойлгодог, уул уурхай нь өөрөө нийгмийн байсан, аймгийн заан цолтой бөх хүн бусад салбартай хэрхэн уялддаг байлаа. Сайхан дуулчихдаг, олонтой, хүнд талаар сонирхож, судалж эхэлсэн. Энэ тусархуу тийм л эр байсан. Би хоёр ах, нэг чиглэлээр Австралийн Күинсландын Их эгчтэй, айлын бага хүүхэд. Бага ах маань Сургууль, Канадын Бритиш Колумбын Их намайг 13-тай байхад ѳѳд болчихсон юм. Сургууль гэсэн хоёр л сургууль дэлхийд Одоо хэр их үгүйлэгддэг. Аавыг маань тэргүүлдэг. Тэгээд гэр бүлээрээ очиж Гонгор заан гэдгээр нь манай Дарханы хэсэг хугацаанд амьдрахад таатай спортынхон, тээврийнхэн, ахмад буурлууд байдал, байгаль цаг агаарын хувьд сайн мэднэ. Ээжийг маань Пүрэвийн Монголтой илүү ойролцоо гэдгээр Басаа гэдэг, одоо ч Дархан хотдоо нь Канадыг сонгож шалгалт өгсөн. амьдарч байна. Дарханы цементийн Ванкувер хотод Бритиш Колумбын Их завод, нийтийн хоолны салбарт ажиллаж Сургуульд “тэнцлээ” гэдэг хариу аваад л байгаад тэтгэвэртээ суусан. явах болсон доо. Би 1999 онд Дархандаа 7-р дунд сургууль Эзэмшсэн мэргэжлийн хувьд ч, одоо төгсөөд, МУБИС-ийг Нийгэм судлаач- хийж байгаа ажлын хувьд ч улс төрд эрх зүйч мэргэжлээр дүүргэсэн. Мөн хэрэгтэй хүн гэж харагдаж байна. Ер нь МУБИС-даа 2007 онд Улс төр судлалаар таны улс төртэй холбогдсон шалтгаан магистрын зэрэг хамгаалсан. Хэсэг юу байв? хугацаанд олон нийтийн болон тѳрийн алба эрхэлж байгаад Канад улсын Бритиш - Миний ажлын гараа буюу анх цалин Колумбын Их Сургуульд Уул уурхайн аваад нийгмийн даатгал төлсөн ажил засаглал, бодлого судлалаар магистр маань Байгаль орчны сайдын зөвлөх. хамгаалсан. Одоо үргэлжлүүлээд Бритиш Дараа нь Боловсрол, Соёл, Шинжлэх Колумбдаа докторын судалгааны ажил ухааны сайдын зөвлөх гээд шууд л хийж байна. улстөрчидтэй ажиллаж эхэлсэн. 2005 Манайх зургаан сайхан хүүхэдтэй, өнөр онд зүүн тѳвийн үзэл баримтлалынхаа өтгөн айл. Миний эхнэрийг Уянга гэдэг. дагуу МАН-д элссэн. Дараа нь НАМОХ- ны Дэд ерөнхийлөгч, НАМЗХ-ны 8 УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням

Удирдах зөвлөлийн гишүүн, МАН-ын Их УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч хурлын тѳлѳѳлѳгч, Бага хурлын гишүүн, Хяналтын хороо, Ёс зүйн хорооны нөөц дээрээ тулгуурлаад “Монголын Цахиурын хөндий” болчихоосой. Түүнд нь хувь гишүүн гээд сонгуульт олон албыг хашиж нэмэр оруулах юмсан гэж боддог. Цахимаар хийж болох бизнес моделиудыг хүртэл байсан. Энэ бүхэн миний улс төрийн чиг жагсааж үзсэн, бүрэн боломж бол байгаа шүү (инээв). баримжаанд суурь болж өгсөн байх. - Залуу хүн гэхэд чамлахааргүй туршлага хуримтлуулжээ. Бодитоор хийж, бүтээсэн ажлуудаасаа танилцуулбал? -Эргээд харахад би боловсролын Хүмүүс Дархан салбарт түлхүү ажилласан байна. Одоо хотод сурч, АНУ-д суугаа Онц бѳгѳѳд Бүрэн эрхт Элчин сайд Ё.Отгонбаяр гуай Боловсрол, Соёл, Шинжлэх ухааны сайд байхад би зөвлөх нь байлаа. Монголд Кембрижийн ажиллаж , стандартыг анх оруулж ирэхэд хамтарч хөрөнгө оруулж, ажиллаж байсан. Одоо Монголдоо хамгийн сайн сурлагын амжилтыг манай багийн нэвтрүүлсэн Кембрижийн сургалттай, төрийн өмчийн “Монгол бизнес хийх тэмүүлэл”, “Шинэ эхлэл”, “Шинэ эрин” гэж ирдэг байх сургуулиуд үзүүлж байна. Залуу үе маань эх орондоо, бүр улсынхаа дунд сургуульд дэлхийн стандартаар боловсрол эзэмшиж байна. Үүнийг хийхэд хувь ёстой. Өнөр гэр бүл нэмэр оруулсандаа бахархаж явдаг. Дашрамд хэлэхэд, Дархан хотынхоо еКсбМхшЦсГтУ.өөуруүлеД.иөрррУгтөмсйанжчгүгянбмдуутүинлхрөууШлэхдигиллиргжаиййбУььдижннадТуэбөйибнйтэИоснойбягхгглпСлаанмтүөоарк-гойжизваоо6авйо.схрлчбссхнореяаоааиуоокввйойроЭлртсргнхглоыдаа,аыах,рниамлнөнхйхтөасэахнэтбгцалалүаилайөсүьйзстйшхлхуастнхауэдиирсдэдндөнаыйгалтлөхгжнанэсыа-данлуйдбнгзриээ,о3аьэгөлйхр0ррунэбнигагэумльаөйатлгжсррни,оАихэьОйирйөланмжнлинтгмд,эцгагөрарбнгтаэөтбДөлжэгөарсөахирйахрөилигнхдйбатй,анүэанБонлйснүраиөа.эроанййгГэссдндон,гөөүрэатэсгрьжэнэрчкргаэхлихгөлртүиүйнбүсо,нЭдандхдлни.няэочйЭтэтгнигарухгвөндшнэиэөмэйс?хадранжэаАйдллЦиблдотот.хбТэтУлДааойоуязшнтам,онлгыөгдигыавхнажгыүхгдзанүуөэноядь,унрхвтарЦГиэсоабаоаоамджойвхлнлаьииыяоахо-ллрАхнүсвгиилхнсаэансатираруанйбонадрйгиллхгэагштауьумэчоуйвхи,хлймөьхзэтьвдаабгөд,иөалүрииБрйдсу,йрэлгнуннбээүөихуэажйсойүудй.өиюгнггүГуннмиайууу,айритнлдб.нвй,дэаДуахнхсэуунавдзууХррхүчлхэбүтүнсалоүгүатнэ,лнаөиыглжррурмтгр,игнМөэвяэйирнрмАанйөшднХабөомНрлоодхиих-лөиыиййолнннннн. авч, багш, ажиллагсдаа орон сууцтай шингэсэн үгс сонсмоор байнам?өр хөөсөн бол 1-10 насны бяцхан 3 нь сургууль, болгож, нийгмийн асуудлыг нь шийдсэн. - Залуу хүмүүс Дархандаа амцьэдцрэархлэмгтөр“атллөбөхадаэжл”х,исйаняхөаннцоөйгнбдуолоанхүбрүсрэтнббаайггаахаүүтонмь Одоо ч гэсэн ШУТИС-ийн багш нараасаа компаниудад гэрээсээ, Дарх“агэнрдийахньтоомффбоисссо”о-ысоноажажлиааллхаидйажг ббаойлнчаи.хвол ямар вэ? талархлын үг сонсоход сайхан байдаг. Цалингаа картаар авчихаад, хааяа нэг толгой оффис дээрээ зочилж оччихоод л... Тэгэхийн тулд өндөр боловсролЭтхонйэ,рхЦэл.Ууяснтга:й, нарийн мэргэжилтэй залуусаа бэлдэж, - Дархан хотод хийхээр төлөвлөсөн маш хурдтай интернэтийн сДүлажйэмэк,адтаайтагатаөавнххэтраэнгитлэцйа. жҮүбнаиййсганбинйь сбаоялхгаонжюбмолшниог. зүйл олон байгаа байх. Яг алинаас нь Монголд орж ирж байгаа инхтэеррннэьтгуэррсбгаүлл зсоахлиаоаглодоадг 1н0эггатроумй жтѳивл шөнүгүөдрэчэ, 6, Дсаайрххаанн эхэлмээр санагдаж байна? маань. Бас Дархандаа амьдархдүүахгдхиэрйннээаУалва, аэнэбжаатбаорлроуоудажаимльддааарячвдбаагйбнаай.жҮброглэнлож. - Би Дарханы уугуул гэдгээ хэлсэн. Дархан хот амьдрахад үнэхээбрустдаыатнайтөглаөзаөр.гэТсүэгжнрсэлайгүхйа,нутсаэатггүэйл, тсэтйр,есүсргүхйүтүахйдвүаүдн,, Өндөр настай ээж минь, төрсөн ах, бас дэд бүтэц сайтай. Улаагнэбраабтүалр,бДиданрхиайнгыээ ххоаолраомнжд ххуарйдрнаыаргахлэтзэтээрчэгдуятвадаажг хамаатан саднууд маань энэ хотод болчихвол хот руу чиглэсэн шбиалйжгаиалгтүхйө.дАөмльгөдөрналбыуунрнтүаш, биагстхуолтгоудурбабйорлнсыонлхиазниинагирйана амьдардаг болохоор байнга ирдэг. Нэг төлбөрт залуу насаа үрэх хүммаүшүсихббаагахсанрах.даОгр.он нутаг ч эзгүйрэхгүй, эсрэгээрээ талаараа Дархан бол аж үйлдвэрийн Монгол орны өнцөг булан бХүарнээьсмДинаьрхзаанлухуогтаоадсасаурнаихйггмэжий, нажидилэлваххөнгэджөр, тхэөйр,өтнөгрө, хот. Анхнаасаа социалист нийгмийн үеэс оруулж, бизнес хийх гэж хүмүхүувсиийрндэхгэбвашйлхиёйснтоайл. ьЗөавлтиөнлдөвнльөжажчаидлвлаалжютмурбшүхлэангда ч ийм төлөвлөлт, алсын хараатайгаар боломж бий. Жишээ нь нисэххуорнигмоцтлнуыулбсуаунд,алгэ, рМэбдүэлээлээслээтегхандонлаогоилйоннпазруукн, ххүүнндибйаг байгуулагдсан. Нөгөө талаараа хөнгөн үйлдвэрийн кластер, эаржчилмыжнсэбнахйөрдаөаөражхаанхгуайа, одргаавнчик бярвэанад. бАүтрээтгдалэхыүгүнинйь залуучуудын хот. Тиймээс Дархан хотод үйлдвэр байгуулж болно. Мѳннайоднвлаарйтнадй асвучуряивласхаынгблиүзрнгеэслжхѳхгжичүэүэлдэхэгёдсэтэо.й газар. маш их боломж байгаа гэж хардаг. Ажил, Орчин үеийн мэдээллийн технологи, цахим бизнесийн нэг том төв нь яагаад Дархан бизнес хийх хүн хүч, газарзүйн ѳгѳгдѳл нь байна. Төр засгийн зүгээс бодлогын ххтөоэвдтибхйаэнйдхжэөннбагоэжллоитхлггүүсййаснгуаэмажчд?луауМдаи,дня, илхйаэнрхгэуугвяжьаүдаБүулумбилэадэжсуду7игряалх-вдатжгнйоыдбхосахүсуйөсунррньаөи.ьнелгЭс,өадахгнаоаэрвШэйурдураларнтаыьалнатзөйгтовашлхтөа, нхүтаүтДр!аиаларлхдааэннэычр, дэмжлэг, зөв менежмент л хэрэгтэй. Би Дарханыг хүний нөөц, байгаль цаг уурын малчид, ногоочдын өлгий нутаг Орхон, Хонгорын ард иргэдэд үр өгөөжөө өгнө гэдэгт таатай нөхцөл, дэд бүтэц гэсэн энэ 3 гол бүрэн итгэлтэй байгаа. УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням 95

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Тэр юу бүтээв ? Г.Дамдинням нь төр, хувийн хэвшилд нийт 20 орчим жил ажиллахдаа богино хугацаанд маш олон чухал ажлыг гардан хэрэгжүүлсэн бүтээлч залуу. 2010-2013 он ШУТИС-ийн Нийгэм, Эдийн засгийн хөгжлийн бодлого хариуцсан проректороор ажиллах хугацаандаа 30 жил шийдэгдээгүй, багш ажиллагсдын нийгмийн асуудлыг шийдэж чадсан: Баянзүрх дүүргийн нутаг дэвсгэр дээр, хуучин КТМС-ийн хойно багш, ажилтны 180 айлын “Эрдэм” хотхоныг байгуулсан. Мэдээлэл холбооны сургуулийн 60 айлын орон сууцыг шийдсэн. Багш, ажилчдын цалинг үе шаттайгаар нэмэгдүүлсэн. Техникийн ухааны доктор, Зөвлөх архитектор, профессор И.Гончигбат ШУТИС-ийг хөгжүүлэх стратеги, төлөвлөгөөтэй холбогдуулаад нэн тулгамдсан асуудал нь багш, ажиллагсдын орон сууцны асуудал байсан. Энэ асуудлаар бид санал нэгдээд хөтөлбөр хэрэгжүүлэхээр болж проректорууд удирдан ажилласан. Энэ ажил 2010-2014 онд явагдаж, КТМС-ийн дэргэд багш, ажиллагсдын 180 гаруй айлын орон сууц баригдсан. Ингэж бидний нийгмийн асуудал шийдэгдэж, одоог хүртэл тогтвортой амьдарч байна даа. Б.Ренчин гуай хэлсэн байдаг. “Царс мод шиг залуус хугарч нугарахгүйгээр ажил бүтээдэг. Г.Дамдиннямыг харахаар тэр үг надад их санагддаг. Түүнийг оюунлаг, мэдлэгтэй, улстөрд нилээд олон жил ажилласан туршлагатай, хүнтэй багаар ажиллах өндөр чадвартай залуу гэж би боддог. 2009-2010 он УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням Боловрол, Соёл, Шинжлэх Ухааны сайдын зөвлөхөөр ажиллаж байхдаа Монголд Кембрижийн стандарт нэвтрүүлэх ажлыг санаачилж хариуцсан. Одоо Монголын хамгийн сайн сурлагын амжилтыг Кембрижийн сургалттай, төрийн өмчийн “Шинэ эхлэл”, “Шинэ эрин” сургуулиуд үзүүлж байна. Төрөлх Дархандаа ч бас Кембрижийн сургалттай лаборатори сургууль бий болгох ажлыг санаачлан эхлүүлээд байгаа. 10

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Г.ДАМДИННЯМЫГ СОНГОХ ДОЛООН ҮНДЭСЛЭЛ САЙН МАНЛАЙЛАГЧ сайн сурлагын амжилтыг Кембрижийн сургалттай, төрийн өмчийн “Шинэ эхлэл”, БОЛОВСРОЛТОЙ, НЭР ЦЭВЭР Монголын оюутны холбоог тэрээр “Шинэ эрин” сургуулиуд үзүүлж байна. нэгэн үе удирдаж, үеийн залуусынхаа Төрөлх Дархандаа ч бас Кембрижийн Тэр дэлхийн “Их долоогийн нэг” Канад дуу хоолойг хүргэж явсан. МАН-д сургалттай лаборатори сургууль бий улсын Бритиш Колумбын Их Сургуульд элссэнээсээ хойш НАМОХ-ны Дэд болгох ажлыг санаачлан эхлүүлээд боловсрол эзэмшин, нарийн мэргэшиж, ерөнхийлөгч болж, НАМЗХ-ны Удирдах байгаа. эрдэм ном, оюуны хөрөнгө оруулалт зөвлөлийн гишүүнээр ажиллаж байсан. өвөрлөн ирсэн. Авлига, албан тушаалын Залуу насандаа МАН-ын Их хурлын ЭРЧ ХҮЧТЭЙ хэрэг, ашиг сонирхлоос хол, хар мөргүй. тѳлѳѳлѳгч, Хяналтын хорооны, Ёс зүйн 2005 онд МАН-ын гишүүн болсон. хорооны гишүүн гээд намын олон Эрүүл чийрэг бие бялдар, эрч хүч бол Бусадтай адил намаа хольж сольж, итгэл сонгуульт албыг хашиж, МАН-ын Бага улстөрч хүнд заавал байх ёстой чанар. үнэмшлээсээ урваж шарваагүй. хурлын гишүүнээр 2 дахиа сонгогдоод Бөхийн удамтай тэрээр спортод элэгтэй, байна. сагсан бөмбөгт дуртай. Гэхдээ дуртай БИЕЭ ЗАСААД, ГЭРЭЭ ЗАССАН байх нэг хэрэг, ивээн тэтгэж амжилтад БОДЛОГО БОЛОВСРУУЛАГЧ хөтлөх өөр юм. Түүний санаа тавьж Тэр зургаан сайхан хүүхдийн аав, хамтран санхүүжүүлсэн 3х3 сагсан ханийнхаа түшиг тулгуур, өнөр өтгөн Түүний суурь мэргэжил эрх зүйч. бөмбөгийн үндэсний шигшээ багийн өрхийн тэргүүн. Гэрээ засаад, биеэ Төрийн хууль боловсруулахад чухал эмэгтэй баг Монголоос анх удаа Олимпод засахыг биечлэн үлгэрлэж яваа Монгол мэргэжил. Монголд ус, агаар шиг оролцох эрхээ авсан. залуу. Канадаас хөрөнгө оруулалт үгүйлэгдэж буй “Хариуцлагатай уул амжилттай татаж, Прокон Монголиа уурхай, бодлого судлал”-аар Канадад компаниа үүсгэн байгуулсан нь өнөөдөр зэрэг хамгаалж, нарийн мэргэшсэн. 1,200 хүнийг ажлын байраар хангаж Уул уурхайг хариуцлагатай, олон талын байна. Хувийн хэвшилд “тэг”-ээс нь оролцоо, хяналттай болгох, ард иргэддээ эхлэн ажиллаж, амжилтанд хүрсэн хүртээмжтэй “Баялгийн сан”-тай болох тэрээр шударга орлогын шимийг мэднэ. бодлого, технологийг тэр сайн мэднэ. Төсвийн мөнгө хулгайлж, түмэнд нүүрээ алдах шаардлага түүнд үгүй. “ХЭЛДЭГ” БИШ “ХИЙДЭГ” АЛСЫН ХАРААТАЙ 28-хан настай байхдаа Монголын хамгийн том их сургууль ШУТИС- Тэр холыг харж, сайтар төлөвлөдөг. ийн Эдийн засаг-Нийгмийн хѳгжлийн Аж үйлдвэр, инновацийн төвүүдтэй, проректор болж, багш ажиллагсдын эко, ухаалаг Дархан хотыг цогцоор нь орон сууцны асуудлыг шийднэ гэхэд төлөвлөх ажлыг эхлүүлсэн. Мэдээлэл хашир ахмад захирлууд, багш нар технологийн парктай, онлайн орчинд итгээгүй гэдэг. Харин тэр энэ асуудлыг суурилсан шинэ бизнесүүдийн загварыг гардан шийдэж, санхүүжилтийг “босгон”, боловсруулж, Дарханы их сургуулиудад Сансарт багш, ажилтны 180 айлын дата, технологийн төв байгуулах “Эрдэм” хотхоныг бүтээн байгуулсан. ажлыг санаачлаад байгаа. ШУТИС- 30-аад жил шийдэгдэхгүй явсан урхаг ийн проректороор ажиллаж байхдаа асуудлыг залуухан проректор дор нь “хиймэл оюун”-ыг хөгжүүлэх анги нээх шийдсэн нь энэ. Мөн БСШУ-ны сайдын концепцийг ч боловсруулж байсан. Энэ зөвлөх байхдаа Монголд Кембрижийн жилээс биеллээ олж байна. стандарт нэвтрүүлэх ажлыг санаачилж хариуцсан. Одоо Монголын хамгийн УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням

УИХ-ын 19-р тойрогт МАН-аас нэр дэвшигч Чин зоригийг барьж Чинээгээрээ зүтгэ Хуга татуулахаас хулчийж бөхийдөггүй Хатан залуу царс мод шиг бай... Б.РИНЧЕН УИХ-ын сонгуулийн 19-р тойрогт Монгол Ардын Намаас нэр дэвшигч Гонгорын Дамдинням