การเคลือนยา้ ยผปู้ ่ วยโดยผชู้ ว่ ยเหลอื สามคน 1.อมุ ้ สามคนเรยี ง เหมาะสําหรับ ผปู ้ ่ วยในรายทีไมร่ สู ้ กึ ตวั ตอ้ งการ อมุ ้ ขึนวางบนเตยี งหรอื อมุ ้ ผา่ นทาง แคบๆ
การเคลือนยา้ ยผปู้ ่ วยโดยผชู้ ว่ ยเหลอื สามคน 2. การใชค้ น 3 คน วธิ นี ีใชใ้ นรายทีผบู ้ าดเจ็บนอนหงาย หรอื นอนควํา ก็ได ้ ใหค้ างของผบู ้ าดเจ็บยกสงู เพือเปิดทางเดนิ หายใจ
การเคลือนยา้ ยผปู ้ ่ วยโดยใชผ้ า้ หม่ ใชก้ รณีทีไมม่ เี ปลหามแตไ่ ม่ เหมาะกบั ผปู ้ ่ วยทีไดร้ ับบาดเจ็บ บรเิ วณหลงั วธิ เี คลือนยา้ ย พับผา้ หม่ ตามยาวทบกนั เป็ นชัน ๆ 2-3 ทบ โดยวธิ กี ารพับผา้ หม่ พับ เชน่ เดยี วกบั การพับกระดาษทํา พัด วางผา้ หม่ ขนาบชดิ ตวั ผปู ้ ่ วย ทางดา้ นขา้ ง
3.4 การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ Traction และเฝื อก Traction การใชแ้ รงในทศิ ทางตรงกนั ขา้ ม ดงึ กระดกู ทีหกั ใหอ้ ยู่ นิง เป็ นการรกั ษาโดยไมต่ อ้ งผา่ ตดั ในกรณีทีผปู ้ ่ วยมขี อ้ บง่ ชี ขอ้ บง่ ชีในการใส่ traction -Unstable Fracture -Dislocation -ผปู ้ ่ วยมขี อ้ บง่ ชีทางรา่ งกายทีทําใหไ้ มส่ ามารถผา่ ตดั ได ้
การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ Traction วตั ถปุ ระสงคใ์ นการใส่ Traction Immobilization Reduction Relieve Pain Prevent and Correct Deformity
การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ Traction ชนดิ ของ Traction 1. Skin Traction เป็ นการดงึ ทีผวิ หนังโดยใชแ้ ถบพลาสเตอร์ เหนยี ว (Adhesive tape) นําหนักดงึ ถว่ ง 2-5 กโิ ลกรัม บรเิ วณ ทีใสต่ อ้ งไมม่ บี าดแผล 2. Skeletal Traction เป็ นการดงึ กระดกู โดยใชเ้ หล็กแทงผา่ น กระดกู Tibia บรเิ วณ metaphyseal portion ซึงเป็ นตําแหน่งทีไม่ ทําใหเ้ กดิ การบาดเจ็บตอ่ หลอดเลอื ด เสน้ ประสาท และการ เจรญิ เตบิ โตของกระดกู
การใส่ Skin traction
การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ Traction ภาวะแทรกซอ้ นการทาํ skin traction 1. มปี ฏกิ ริ ยิ า แพเ้ ทปกาว 2. เกดิ ตมุ่ นําพองและแผลกดจากเทป 3. ความดนั ในชอ่ งกลา้ มเนือสงู จากการพันผา้ แน่นเกนิ ไป 4. กดประสาท Peroneal ทําใหเ้ ลอื ดเลียงสว่ นปลายไมด่ ี
การใส่ Skeletal traction
หลกั การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ Traction 1. Counter traction คอื การมแี รงตา้ นในทศิ ทางตรงกนั ขา้ มกบั แนว แรงของ traction 2. Friction เป็ นแรงเสยี ดทานทีทําใหป้ ระสทิ ธภิ าพของ traction ลดลง เชน่ ป่ มุ เชอื กบนรอก ตมุ ้ นําหนักแตะขอบเตยี ง เชอื กหลดุ จากรอก 3. Line of pull แนวการดงึ ตอ้ งผา่ นตําแหน่งกระดกู ทีหกั เชอื กตอ้ ง ตงึ 4. Continuous ควรดงึ ตลอดเวลา หา้ มเอานําหนักออก 5. Position ผู ้ ป่ วยตอ้ งเคลือนไหวไปตามแนวดงึ ของ traction
หลักการพยาบาลผปู ้ ่ วยทีเขา้ Traction 1.Patient position 2.Back care 3.Exercise 4.Prevent pressure sore 5.Nutrition : high protien-vitamin C high calcium -fiber 6.Hydration 7.Observe complications 8.Observe alignment of traction
ตวั อยา่ ง traction ชนดิ ตา่ งๆ skull traction
3.4 การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ เฝื อก เฝื อก คอื อปุ กรณ์ทีใชด้ ามกระดกู และขอ้ เพือใหส้ ว่ นนันอยนู่ ิงๆ และ ใชป้ ้องกนั เนือเยืออืนๆทีไดร้ ับบาดเจ็บ ลดอาการปวดบวม และสง่ เสรมิ ใหก้ ระดกู ทีหกั ตดิ ดดี งั เดมิ เฝื อกใชเ้ วลาแข็งตวั ประมาณ 3 - 5 นาที ใชเ้ วลา 1 - 2 วนั จงึ จะแหง้ สนทิ เฝื อกทีแข็งตวั จะมคี วามแข็งแรงและนําหนักจะเบาลงกวา่ ที เปี ยกชืน
เฝื อกชนดิ ตา่ งๆ
การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ เฝื อก ภาวะแทรกซอ้ นจากการใสเ่ ฝื อก 1.เฝื อกหลวมเนืองจากอวยั วะในเฝื อกยบุ บวมลง 2.เฝื อกคบั หรอื แน่นเกนิ ไป จากการบวมของเนือเยือทีไดร้ ับบาดเจ็บ 3.การเขา้ เฝื อกนานเกนิ ไป ทําใหข้ อ้ ยดึ ตดิ แข็ง 4.การถอดเฝื อกออกเร็วเกนิ ไป โดยทีกระดกู ยงั ไมต่ ดิ ทําใหม้ กี าร เคลือนของบรเิ วณกระดกู ทีหกั อาจเกดิ กระดกู ตดิ ผดิ รปู ตดิ ชา้ หรอื ไมต่ ดิ
การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ เฝื อก 1.ประเมนิ อาการเจ็บปวดโดยใช ้ pain scoreและตรวจสอบปรมิ าณ และผลของการไดร้ ับยาแกป้ วด 2.ประเมนิ neurovascular status คอื 7Ps และblanching test ไดแ้ ก่ - Pain ปวด : Ischemic pain -Pallor ซดี -Puffiness บวม ตงึ -Paresthesia ชา -Polar เย็น/ อณุ หภมู ิ -Paralysis ออ่ นแรง -Pulselessness คลําชพี จรไมไ่ ด ้
การดแู ลผปู้ ่ วยใส่ เฝื อก 3.ใหน้ อนพัก ลดการเคลือนไหวอวยั วะสว่ นนัน 4.ยกอวยั วะขา้ งนันใหส้ งู เพือสง่ เสรมิ การไหลกลบั ของเลอื ดดํา จะ ชว่ ยใหล้ ดบวม ลดปวดได ้ 5.ดแู ลการใหไ้ ดร้ ับยาแกป้ วด ยาคลายกลา้ มเนือ 7.ดแู ลทางดา้ นจติ ใจ เพือชว่ ยลดความกลวั ความวติ กกงั วล 8. กรณีใสเ่ ฝื อก ใส่ slab ดขู นาดใหพ้ อดี ไมค่ บั แน่นเกนิ ไป ถา้ พัน elastic bandage ดแู ลใหม้ กี ารพันทีแน่นพอดี
3.5 การใชเ้ ครืองชว่ ยเดนิ และการใชก้ าย อปุ กรณ์ กายอปุ กรณ์ คอื อปุ กรณท์ างการแพทยท์ ีกระทํากบั อวยั วะ ภายนอกของรา่ งกายเพือชว่ ยในการฟื นฟสู มรรถภาพทาง กายและชว่ ยในการเคลือนไหวของรา่ งกายในสว่ นทีสญู หายหรอื บกพรอ่ งเกียวกบั ระบบประสาท กลา้ มเนือและ กระดกู
3.5 การใชเ้ ครืองชว่ ยเดนิ และการใชก้ าย อปุ กรณ์ วัตถปุ ระสงคข์ องการใชก้ ายอปุ กรณเ์ สรมิ จํากดั การเคลือนไหวของอวยั วะ ชว่ ยใหม้ กี ารเคลือนไหวของอวยั วะ บรรเทาอาการเจ็บปวด ชว่ ยสง่ เสรมิ ใหก้ ระดกู ทีหกั ตดิ เป็ นปรกติ ป้องกนั ภาวะแทรกซอ้ นตา่ งๆ เชน่ ขอ้ เคลือนหลดุ เอ็นฉีก ขาด เป็ นตน้
3.5 การใชเ้ ครืองชว่ ยเดนิ วตั ถปุ ระสงคข์ องเครืองชว่ ยเดนิ ไดแ้ ก่ 1. เพือเพิมฐานการรับนําหนัก และเพิมความมันคงในการเดนิ ในผทู ้ ีมี กลา้ มเนือขาออ่ นแรงหรอื ทํางานไมป่ ระสานกนั 2. เพือลดแรงกระทําตอ่ ขอ้ ตอ่ ของขาและล าตวั สว่ นลา่ งทีมรี อยโรค ซึงมที ังชนดิ ทีชว่ ยรับนําหนักบางสว่ นหรอื ไมล่ งนําหนักของขาขา้ ง นันเลย การลดแรงกระทําตอ่ ขาขา้ งนันเพือลดอาการปวดหรอื เพือทํา ใหพ้ ยาธสิ ภาพของขาสว่ นนันหายเร็วขึน 3. เพือชดเชยประสาทรับความรสู ้ กึ บางอยา่ ง เชน่ การใชไ้ มเ้ ทา้ ของ คนตาบอด
อปุ กรณช์ ว่ ยเดนิ 1. ไมเ้ ทา้ (Cane)เหมาะกบั ผปู้ ่ วยขอ้ เขา่ หรอื ขอ้ สะโพกเสือม ผปู้ ่ วยทีมปี ญั หาการทรงตวั ไมเ่ หมาะกบั ผปู้ ่ วยกระดกู หกั ทีตอ้ ง ใชอ้ ปุ กรณ์ชว่ ยรบั นําหนกั
แสดง ไมเ้ ทา้ ชว่ ยเดนิ ชนดิ ตา่ งๆ
อปุ กรณช์ ว่ ยเดนิ 2. ไมค้ ํายนั (Crutches) Axillary crutches เป็ นไมค้ ํายนั รักแร ้ ชว่ ยรับนําหนักได ้ 80% ของนําหนักตวั เหมาะกบั ผปู ้ ่ วยทีมปี ัญหาการทรงตวั กระดกู ขาหกั
อปุ กรณช์ ว่ ยเดนิ ควรถอื ไมเ้ ทา้ ตรงกนั ขา้ มกบั ขา้ งทีมี พยาธสิ ภาพ ทํา ใหก้ ารทรงตวั ดกี วา่
อปุ กรณช์ ว่ ยเดนิ 3. โครงโลหะชว่ ยเดนิ 4 ขา ยกได ้ (Walker) เหมาะสําหรับ ผสู ้ งู อายุ ทีมปี ัญหาการทรงตวั
อปุ กรณช์ ว่ ยเดนิ 3. เครืองชว่ ยเดนิ 4 ขามลี อ้ ยกได ้ (Wheeled Walker) เหมาะ สําหรับผปู ้ ่ วยทีมปี ัญหาการควบคมุ การทํางานของแขนเชน่ เด็ก สมองพกิ าร ผปู ้ ่ วยพารก์ นิ สนั
แสดง เครืองชว่ ยเดนิ 4 ขา
รถนงั คนพกิ าร(Wheelchair) ใชส้ ําหรับผปู ้ ่ วยทีไมส่ ามารถ เดนิ หรอื เคลือนไหวไดด้ ว้ ยตนเอง มี 2 ชนดิ คอื 1. Indoor wheelchair มลี อ้ ใหญด่ า้ นหนา้ และมลี อ้ เล็กอยู่ ดา้ นหลงั เหมาะกบั ทีมพี ืนทีแคบ เชน่ ในโรงพยาบาล
รถนงั คนพกิ าร(Wheelchair) 2. Outdoor wheelchair มลี อ้ ใหญอ่ ยดู่ า้ นหลงั ทําใหผ้ ปู ้ ่ วยเข็น ไดง้ า่ ย และมลี อ้ เล็กอยดู่ า้ นหนา้
3.5 การใชก้ ายอปุ กรณ์ กายอปุ กรณ์เสรมิ เป็ นอปุ กรณ์ภายนอกทีใชก้ บั สว่ นของรา่ งกาย โดยมวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พือชว่ ยป้องกนั หรอื แกไ้ ขความพกิ ารผดิ รปู เพือจํากดั การเคลือนไหว เพือพยงุ และใหค้ วามมันคงหรอื ชว่ ย เสรมิ แรงในกรณีกลา้ มเนือออ่ นแรง วสั ดทุ ีนยิ มใชท้ ํากาย อปุ กรณ์เสรมิ ไดแ้ ก่ โลหะ พลาสตกิ หนัง และวสั ดุ สงั เคราะห์ กายอปุ กรณ์เสรมิ ทีดคี วรมนี ําหนักเบาทนทานทํา ความสะอาดและดแู ลรักษางา่ ย สวมใสแ่ ละถอดงา่ ย
1.กายอปุ กรณ์เสรมิ สําหรบั คอ (cervical orthoses) เพือป้องกนั ไมใ่ หค้ อและหลงั สว่ นทีไมม่ ันคงขยบั เขยือน ทําให ้ ตําแหน่งทีไดร้ ับบาดเจ็บอยนู่ ิงๆ ลดอาการปวดและอกั เสบ Soft collar Hard collar Philadelphia collar
กายอปุ กรณเ์ สรมิ สําหรบั คอ (cervical orthoses) Halo vest ประกอบดว้ ยวงแหวนโลหะทียดึ ตรงึ กบั กะโหลกศรี ษะดว้ ยหมดุ (external fixation pin) เชือมตอ่ กบั สว่ นทีรัดหนา้ อกดว้ ยแกนโลหะ 4 แทง่ สามารถจํากดั การเคลือนไหวของกระดกู สนั หลงั ชว่ งคอไดท้ กุ ระดบั ใชใ้ นผปู ้ ่ วยทีมี กระดกู คอหกั แบบไมม่ ันคง
2.กายอปุ กรณเ์ สรมิ สําหรบั หลงั (spinal orthoses) กายอปุ กรณ์เสรมิ สําหรับหลงั เป็ นกายอปุ กรณ์เสรมิ สําหรับกระดกู สนั หลงั สว่ นอกตอ่ เอว ชว่ ยในการจํากดั การกม้ และแอน่ หลงั เชน่ Taylor brace ประกอบดว้ ยแกนเหล็กดา้ นหลงั 2 แกน เชือมกบั แถบโลหะทีพาดรอบเชงิ กราน (Pelvic band)และแถบ ระหวา่ งกระดกู สะบคั (Interscapular band) ทางดา้ นหหนา้ มแี ผน่ ประกบ หนา้ ทอ้ ง (Abdominal support) ซึงสง่ แรงตา้ นกบั แกนโลหะ ทางดา้ นหลงั
2. กายอปุ กรณเ์ สรมิ สําหรบั หลงั (spinal orthoses) เป็ นกายอปุ กรณ์เสรมิ สําหรับกระดกู สนั หลงั สว่ นอกตอ่ เอว จํากดั การกม้ และแอน่ หลงั ไดด้ (ี flexion-extension control)
2.กายอุปกรณ์เสริมสาํ หรับหลัง (spinal orthoses) เข็มขดั พยงุ หลงั (Lumbar support) ชว่ ยลดอาการปวดและชว่ ย เตอื นใหผ้ ปู ้ ่ วยระวงั การกม้ หลงั ในขณะทีทํากจิ วตั รประจําวนั อกี ดว้ ย นยิ มใชใ้ นผปู ้ ่ วยทีมหี มอนรองกระดกู สนั หลงั เคลือน กระดกู สนั หลงั ชว่ งเอวและกระเบนเหน็บเสือม (Lumbosacral spondylosis)
3.กายอปุ กรณ์เสรมิ สาํ หรับแขน ( Upper-limb orthoses) เป็ นกายอปุ กรณ์ทีไมม่ สี ว่ นทีขยบั เขยือนในขณะใชง้ าน ใชใ้ นกรณี ตา่ งๆ ตวั อยา่ งเชน่ ตอ้ งการยดึ สว่ นนันๆของรา่ งกายใหอ้ ยนู่ ิง (immobilization) ตอ้ งการใหพ้ ักอยใู่ นทา่ ทีเหมาะสม
4.กายอปุ กรณเ์ สรมิ สาํ หรับขา (Lower-limb orthoses) เป็ นอปุ กรณ์ประคองขอ้ เทา้ และเทา้ เดมิ เรยี กวา่ Short leg brace ใชใ้ นผปู ้ ่ วยทีมขี อ้ เทา้ ตกจากสาเหตตุ า่ งๆ เพือประคองขอ้ เทา้ ชว่ ยใหก้ ารเดนิ ดขี ึน ลดการใชพ้ ลงั งานในการเดนิ และป้องกนั การผดิ รปู ของเทา้ และขอ้ เทา้
ถามขอ้ สงสยั คะ่ ??
Search
