Best Practice กศนตำบลสุวรรณคูหา การสารตะกร้าจากเส้นพลาสติก

อัตลกั ษณส์ ถานศกึ ษา: อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง เคยี งคคู่ ณุ ธรรม Best Practice กศน.ตำบลสวุ รรณคหู ำ โดย นำงยพุ รตั น์ ทมุ วนั และ นำงสำวหทยั รตั น์ พมิ จอ่ ง ชอื่ ผลงำน กำรศกึ ษำเพอ่ื พฒั นำอำชพี /โครงกำรศนู ยฝ์ กึ อำชพี ชมุ ชน หลกั สตู รกำรสำนตะกรำ้ จำกเสน้ พลำสตกิ กศน.ตำบลสุวรรณคหู ำ ศูนยก์ ำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั อำเภอสวุ รรณคหู ำ สำนกั งำนสง่ เสรมิ กำรศกึ ษำนอกระบบ และกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั จงั หวดั หนองบวั ลำภู สำนกั งำนสง่ เสรมิ กำรศกึ ษำนอกระบบ และกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั สำนกั งำนปลัดกระทรวงศกึ ษำธกิ ำร กระทรวงศกึ ษำธกิ ำร

คานา เอกสารเล่มนจ้ี ดั ทาขน้ึ เพือ่ เป็นการนาเสนอ Best Practice กศน.ตาบลสวุ รรณคหู า โดย นางยุพรัตน์ ทุมวัน และนางหทัยรัตน์ พิมพืจ่อง ชื่อผลงาน การศึกษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ/โครงการศูนย์ฝึก อาชีพชุมชน หลักสูตรการสานตะกร้าจากเส้นพลาสติก โดยมีวัตถุประสงค์ เพ่ือให้ผู้เรียนเกิดทักษะความรู้ ความเข้าใจ เทคนิคการทอผ้าพ้ืนเมือง สามารถนาไปใช้ในการ ประกอบอาชีพได้ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถ ออกแบบการมัดลาย การยอ้ มสี ท่สี อดคลอ้ งกีบความต้องการของตลาด เพ่ือเป็นการอนุรกั ษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่น และอาชีพดั้งเดิมของบรรพบุรุษ เพ่ือเป็นการสืบสานวัฒนธรรมการทอผา้ พ้ืนเมือง โดยได้รวบรวมการดาเนิน กจิ กรรมท่ีจดั ขึ้น ไดป้ ฏิบตั ิงานตามภารกจิ ที่ได้รับมอบหมายอย่างเต็มศักยภาพ นามาซง่ึ ผลการดาเนินงานอันมี ประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธิผลตามวตั ถุประสงค์ท่ตี ้งั ไว้ กศน.ตาบลสุวรรณคูหา จึงหวังเป็นอย่างย่ิงว่าเอกสารเล่มนี้จะเป็นประโยชน์แก่ผู้สนใจในงาน การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยให้ใช้เป็นประโยชน์ด้านการศึกษาได้ดีในระดับหนึ่ง หากมี ข้อผิดพลาดประการใด ก็ขออภัยไว้ ณ ท่ีน้ี และพร้อมน้อมรับคาชี้แนะ เพื่อนาไปพัฒนาและปรับปรุงการจัด กจิ กรรม กศน.ให้ดยี งิ่ ข้นึ ต่อไป กศน.ตาบลสวุ รรณคหู า ผจู้ ดั ทา

สารบญั หนา้ ก เนอ้ื หา ข 1 คานา 1 สารบัญ 1 Best Practice กศน.สุวรรณคหู า 1 ๑.ความสาคญั และความเปน็ มา ๒. วัตถปุ ระสงค์ 1-10 ๓. หลกั การและแนวคดิ 11 ๔. กระบวนการหรือขน้ั ตอนการดาเนนิ งาน 12 ๕. ผลการดาเนินงาน 12 ๖. ปจั จัยความสาเร็จ 13 ๗. ประโยชน์ทีไ่ ดร้ ับ ๘. ภาคผนวก (ภาพถ่ายประกอบ/อืน่ ๆ ท่เี กี่ยวข้อง) คณะกรรมการดาเนินงาน

Best Practice กศน.ตำบลสุวรรณคหู ำ ไตรมำส 3-4 ประจำปีงบประมำณ 2564 โดย กศน.ตำบลสุวรรณคูหำ ช่ือผลงำนกำรศกึ ษำเพ่ือพัฒนำอำชพี /โครงกำรศนู ยฝ์ กึ อำชีพชมุ ชน หลักสตู ร กำรสำนตะกรำ้ จำกเสน้ พลำสติก ชอื่ เจ้ำของผลงำน กศน.ตำบลสุวรรณคูหำ กศน.อำเภอสุวรรณคูหำ จงั หวัดหนองบัวลำภู หลกั กำรและเหตผุ ล ด้วยปัจจุบันได้เกิดภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ สถานประกอบการบางแห่งต้องเลิกกิจการ บางแห่งต้องลด จานวนคนงานและเลิกจ้างงาน มีแรงงานถูกเลิกจ้างบางส่วนกลับคืนสู่ภูมิลาเนา และประสบกับความ ยากลาบากในการดารงชีวิตของตนเองและครอบครัว กลุ่มแม่บ้าน สตรี ผู้ว่างงาน ผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ด้อยโอกาส เยาวชน และประชาชนท่ัวไป ซึ่งเป็นส่วนหน่ึงท่ีจะช่วยเหลือครอบครัวได้ โดยการใช้เวลาว่าง ใหเ้ ปน็ ประโยชน์อันเปน็ การป้องกนั การยุ่งเกี่ยวกบั อบายมุข สง่ิ เสพติด อีกทง้ั ยังสามารถใช้ความรู้ไปประกอบ อาชีพเล้ยี งชพี ได้ หลกั การของหลักสูตร ๑. เปน็ หลกั สูตรท่ีเน้นการจดั การศึกษาอาชีพเพื่อการมีงานทา ๒. เปน็ หลกั สูตรท่เี นน้ การเรียนรู้จากการปฏบิ ตั ิจริง เพือ่ ประโยชน์ในการประกอบอาชพี ได้จรงิ วตั ถุประสงค์ 1. เพ่ือให้ประชาชนท่ัวไป ไดม้ คี วามร้เู กี่ยวกบั การประกอบอาชพี อสิ ระ 2. เพื่อให้ประชาชนทั่วไป สามารถนาความรู้ไปประกอบอาชีพ สร้างรายได้ให้แก่ตนเองและ ครอบครวั ได้ 3. เพ่ือใหป้ ระชาชนทวั่ ไป ใชเ้ วลาวา่ งให้เกดิ ประโยชน์ 4. เพื่อเป็นการสร้างโอกาสการมีงานทา การประกอบอาชีพอิสระให้กับประชาชนให้มีความรู้และ ทักษะฝมี อื ในวชิ าชพี 5. เพ่ือสง่ เสรมิ ทักษะชวี ิต เปำ้ หมำย ฝึกอาชพี การสานตะกร้าจากเสน้ พลาสตกิ ประชาชนทวั่ ไปในตาบลสุวรรณคหู า วิธกี ำรดำเนินงำน 1. เขยี นโครงการและขออนุมตั ิโครงการ 2. ประชมุ ปรกึ ษาหารอื กบั ผเู้ ก่ยี วข้องในการออกแบบกจิ กรรม 3. ประสานงานหนว่ ยงานเครือข่ายเพือ่ จัดทีมวิทยากรในการใหค้ วามรู้แกผ่ ู้เข้ารบั การฝึกอบรม 4. จัดเตรยี มวสั ดุ อปุ กรณ์ในการฝกึ อบรม 5. ดาเนินงานตามโครงการฯ 6. สรุปผลโครงการโดยรูปภาพประกอบ สถำนทด่ี ำเนินกำร บา้ นเลขที่ 182 หมูที่ 3 ตาบลสวุ รรณคูหา อาเภอสุวรรณคหู า จังหวัดหนองบัวลาภู โครงกำรท่เี กย่ี วข้อง

1. โครงการจดั การศึกษาเพื่อพัฒนาทกั ษะชวี ิต 2. โครงการจดั การศึกษาเพ่ือพฒั นาสงั คมและชุมชน 3. โครงการจัดกระบวนการเรยี นร้ตู ามแนวปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี ง 4. โครงการจดั การศกึ ษาเพ่ือพัฒนาอาชีพ เครือข่ำย/หนว่ ยงำนที่เกยี่ วขอ้ ง 1. เทศบาลตาบลสุวรรณคหู า 2. ชุมชนทอ้ งถ่นิ ผลทค่ี ำดวำ่ จะได้รับ ร้อยละ 80 ของประชาชนกลุ่มเป้าหมายมีอาชีพใหม่มีการพัฒนาต่อยอดอาชีพเดิม เพิ่มทักษะการ เป็นผู้ประกอบการ มีรายได้ มีงานทา มีความม่ันคง ยั่งยืน เพ่ือให้ผู้เข้ารับการอบรมสามารถนาความรู้ ทักษะ และประสบการณ์การเรียนรู้ต่างๆ ไปใช้ในกาประกอบอาชีพที่เป็นการเข้าสู่อาชีพ สร้างงาน สร้างรายได้ หรือ พฒั นาอาชีพ หรอื ต่อยอดอาชีพเดิม เพื่อเพ่มิ รายได้ระหว่างการอบรมตามหลักสูตรให้แก่ประชาชนที่มีอายุ 15 ปขี ้นึ ไปได้ กำรประเมินโครงกำร 1. ประเมนิ ด้วยแบบสอบถาม/สัมภาษณ์ 2. รายงานสรปุ ผลการดาเนินโครงการ ตวั ช้วี ัดผลสำเรจ็ ของโครงกำร 1. ร้อยละ 80 ของผเู้ ข้ารว่ มโครงการมีอาชีพ มีงานทา มีรายได้ทีม่ ่นั คง 2. รอ้ ยละ 80 ของผูเ้ ข้ารว่ มโครงการมีความพงึ พอใจต่อการจดั การศึกษา กำรทำงำนของกลุ่มอำชีพ กำรสำนตะกรำ้ จำกเส้นพลำสติก

มีการออกแบบข้ันตอนการทางานศูนย์ฝึกอาชีพชุมชนหลักสูตรงานใบตองจานวน 20ช่ัวโมงซ่ึงมี ข้นั ตอนการทางานกลุ่มอาชีพดงั นี้ จดั ต้ังกล่มุ อาชพี ตามความสนใจ จดั กจิ กรรมตามแผนการเรียน ไมบ่ รรลุ การสอน ปรบั ปรงุ ฝึกปฏิบตั จิ รงิ การจดั กจิ กรรม บรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ หรือไม่ ประเมนิ ผลรวม สรปุ ผลรายงานการปฏบิ ตั งิ าน เผยแพร่

วธิ ีสำนตะกรำ้ จำกเส้นพลำสติก วัสดุอปุ กรณใ์ นกำรสำนกระเปำ๋ 1. ฆอ้ น 2. ชดุ ตอกกระดุม 3. เขียงยูรเิ ทน 4. ฉ่า 2 ขา เจาะกระดุมแม่เหลก็ 5. สายวัด 6. กระดุมและหมุดยึดสาย 7. กรรไกร 8. สายกระเป๋า 9. ตวั เจาะรู 10. เส้นพลาสติก 11. ตวั ครอบตอก ขนำดกระเปำ๋ 11 x 29 x 33 ซม. (กว้ำง*ยำว*สูง) วิธหี ำจำนวนของเส้นพลำสติก ดา้ นกว้าง 11 ซม. = ความกว้าง÷ ขนาดของเสน้ (11 ÷ 1.2 = 9เสน้ ) ดา้ นยาว 29 ซม.= ความยาว ÷ ขนาดของเส้น +0.2 (29 ÷ 1.4=21เส้น) ความสูง 33 ซม. = ความสงู ÷ ขนาดของเส้น (33 ÷ 1.2 = 27เสน้ ) ** กรณีที่ถักสายเอง การหาจานวนของความกวา้ งและความยาว จะตอ้ งปัดเศษให้ได้จานวนเส้นเปน็ เลขค่ี เทา่ นั้น เพื่อไม่ให้มีปัญหาในการใส่สายกระเป๋า

วิธีหำควำมยำวของเสน้ พลำสติก ความกว้าง = ความยาว ( 29 ซม. ) + ความสงู × 2 ( 33 + 33 ) + พบั เก็บ 40 ซม. จะต้องตัด 135 ซม. จานวน 9 เสน้ ความยาว = ความกว้าง ( 11 ซม. ) + ความสูง × 2 ( 33 + 33 ) + พับเกบ็ 40 ซม. จะตอ้ งตัด 117ซม. จานวน 21 เสน้ เส้นสานรอบตวั = ความกวา้ ง × 2 (29 + 29 ) + ความยาว × 2 ( 11+11 ) + เกบ็ งาน 30 ซม. จะต้องตัด 110 ซม. จานวน 27 เส้น ขัน้ ตอนกำรสำน 1. ตัดเสน้ พลาสติก ตามจานวนและความยาวทคี่ านวณได้ โดยจะประกอบด้วย 1) เส้นเหยียบ (ดา้ นกว้าง) จานวน 9 เสน้ ตัดยาว 135 ซม. 2) เสน้ สาน (ด้านยาว) จานวน 21 เสน้ ตัดยาว 117 ซม. 3) เสน้ สานรอบวง (ด้านสงู ) จานวน 27 เสน้ ตดั ยาว 110 ซม. 4) เส้นเก็บปากกระเป๋า จานวน 2 เส้น ตัดยาว 100 ซม. 2. เริ่มจากการทากน้ กระเป๋า โดยการนาเส้นเหยยี บ มาวางเรยี งให้ชดิ กัน แล้วหาหนงั สอื มาวางทับปลาย เสน้ ไวเ้ พอ่ื ไมใ่ หเ้ ส้นหลุดเวลาสาน โดยหนั ปลายอีกขา้ งไปด้านหน้าเรา 3. นาเสน้ สานมาสาน โดยการสอดเส้นขนึ้ หนง่ึ ช่องลงหนง่ึ ชอ่ ง สานขน้ึ ไปเรือ่ ยๆจนหมด 4. จัดเส้นให้แนน่ และดงึ ปลายทง้ั 4ดา้ นให้เทา่ กนั โดยจดั ใหเ้ ส้นเหยยี บชดิ กันทกุ เสน้ ส่วนเส้นสานไม่ต้อง ชดิ กนั มากจัดแค่พอประมาณ เมอ่ื ปลายเทา่ กันแลว้ ทาการลอ็ คไวโ้ ดยการสอดปลายเส้นยอ้ นกลับมา ขดั กบั ลายดา้ นบน โดยการลอ็ คแต่ละชว่ งใหเ้ ว้นระยะห่างกนั ประมาณ4ช่อง 5. หลงั จากน้ัน นาเสน้ รอบวงมาสาน ใหเ้ ริ่มสานจากด้านกว้าง โดยการสอดเสน้ จากขอบขวาไปซ้ายไป สนิ้ สุดท่ีก่ึงกลางกระเปา๋ และให้เหลือปลายไวป้ ระมาณ 5ซม. สานขึน้ ไปจนหมดเสน้ แล้วล็อคด้านบนและ ปลายด้านซา้ ยไวก้ ันหลดุ 6. ยกกระเป๋าขึ้นมา โดยใชม้ ือขา้ งซา้ ยถือดา้ นบน ส่วนมือขวาถือก้นกระเป๋า ให้ใช้มอื ขวาจบั เส้นทกี่ น้ กระเปา๋ สานขึน้ มาที่ปากกระเปา๋ ทีละเสน้ สานไปประมาณ 4เส้นใหท้ าการล็อคเสน้ ที่ปากกระเปา๋ ไว้ด้วย เม่ือ สานจนจบ หนงึ่ ดา้ นแล้วให้หยุดเพอื่ ทาการจัดเส้นรอบวง ด้วยการค่อยๆดงึ เส้นรอบวงให้แนน่ (อย่าดงึ แรง เดย๋ี วจะหลดุ มาท้ังเสน้ ) ดงึ จนครบทุกเสน้ แลว้ ก็สานต่อไปเร่ือยๆ เม่ือสานครบรอบ ก็สอดเก็บงานโดยสอดทับ กัน 2 ช่องจนครบทุกเส้นแลว้ กจ็ ดั เส้นโดยการดึงปลายทั้งด้านพรอ้ มๆกนั ทาใหค้ รบทกุ เส้น หลงั จากนั้นก็สอด เกบ็ ไปอกี 2 – 3 ชอ่ งและตัดปลายเสน้ ให้สวยงาม

7. จดั เส้นแนวตงั้ โดยดงึ เส้นทป่ี ากกระเป๋า(ปลายของเส้นกน้ กระเปา๋ ) ใหแ้ น่นทลี ะเส้นและพับเสน้ ลงมา ขัดลาย ช่องเวน้ ช่อง เพ่ือให้ก้นกระเปา๋ แนน่ และอยู่ทรง 8. เก็บปากกระเปา๋ โดยการนาเส้นทเ่ี ตรยี มไว้ หนึ่งเส้นมาสอดเขา้ ไปในชอ่ งทเ่ี ราขดั ลายไวจ้ นย้อนกลับ มาบรรจบกัน หลงั จากน้นั ก็นาอีกหนึ่งเส้นมาวางทับแล้วพับเส้นท่ีเหลือลงมาขัดลาย เม่ือครบทุกเสน้ แลว้ สอดเส้นลงไปอกี 3-4ชอ่ งทุกเสน้ และตดั ปลายเสน้ ให้สวยงามพร้อมทงั้ พับตามขอบก้นกระเปา๋ ทัง้ 4 ดา้ น (เริ่มทาจากฝ่ังที่อย่ตู รงข้ามกับดา้ นท่จี บงานเสมอ เพ่ือกันไม่ให้กระเปา๋ ฉกี ออกจากกนั งา่ ยๆ) 9. ประกอบสายกระเป๋าตามชอบ ผลกำรดำเนนิ งำน 1. ผลทเี่ กิดกบั ตนเอง (กศน.ตำบลสวุ รรณคูหำ) 1.1เกดิ แนวคดิ ในการพฒั นาอยา่ งต่อเน่ือง 2. ผลทีเ่ กดิ กบั ผูเ้ รียน 2.1 ผูเ้ รยี นเกดิ พฤติกรรมท่จี ะพัฒนากระบวนการท่เี กิดการสานตะกร้าจากเสน้ พลาสติก 2.2 ผเู้ รียนไดม้ ีการแลกเปลีย่ นเรียนรู้ประสบการณ์กันเองกับวทิ ยากรทีห่ ลากหลาย 2.3 ผู้เรยี นได้รับการสนับสนุนพัฒนาดา้ นการศึกษาอย่างต่อเนอ่ื ง 2.4 ผเู้ รยี นไดแ้ สดงออกถึงศักยภาพสามารถลงมือปฏิบัติและนาความรู้ทีไ่ ด้รบั ไปใชใ้ น ชวี ิตประจาวนั เพ่ือก่อรายได้เสริมภายในครอบครัว 2.5 ผ้เู รียนได้ตระหนักและเห็นความสาคัญในคุณคา่ คุณประโยชนจ์ ากการฝกึ อบรมหลกั สูตร งานการสานตะกร้าจากเส้นพลาสติกและสามารถนาความรู้ที่ได้ไปพฒั นาตนเองครอบครัวและชมุ ชนสง่ ผลตอ่ ความเชือ่ มั่นศรทั ธาและนาไปปฏบิ ัตพิ ัฒนาตนเองจนเปน็ นิสยั 3. ผลท่เี กิดกับประชำชน 3.1 ประชาชนตระหนกั เหน็ ความสาคัญของการพัฒนากลุ่มการสานตะกรา้ จากเส้นพลาสตกิ 3.2 ไดเ้ หน็ และเรยี นรกู้ จิ กรรมอาชพี ท่มี ีอยู่ในชมุ ชนนาไปสู่พลงั ภาคประชาชนพฒั นาตนเอง พัฒนาชมุ ชนจากการเรียนรซู้ ่ึงกันและกันดว้ ยกิจกรรมจากหลักสูตรการสานตะกรา้ จากเส้นพลาสตกิ เป็นตวั เชื่อมโยง 3.3 มีสว่ นรว่ มกบั ภาคเี ครือข่ายจัดกิจกรรมเพื่อสร้างสังคมแห่งการเรยี นรู้และความเขม้ แขง้ ใหก้ ับชมุ ชน 4. ผลทเ่ี กดิ กับสังคม 4.1สังคมมีแหล่งเรยี นรทู้ ่ีสอดคลอ้ งกับความต้องการของประชาชนในท้องถน่ิ 5. ปัจจยั ควำมสำเรจ็ 6.1 ประชาชนในพนื้ ท่ีตาบลสุวรรณคหู าให้ความสนใจและมคี วามกระตือรือร้นในการทาเป็น อาชพี เสริม 6.2 ไดร้ บั ความรว่ มมือจากภาคเี ครือขา่ ยจดั กจิ กรรมเพ่ือสรา้ งสงั คมแหง่ การเรียนรูแ้ ละความ เขม้ แข้งใหก้ ับชมุ ชน

6. ประโยชนท์ ไี่ ด้รับ 7.1 เป็นประโยชนต์ อ่ ครผู สู้ อนสถานศึกษา กศน.ตาบลสุวรรณคูหา ในการพัฒนาการจัด กิจกรรม 7.2.ผเู้ ขา้ รว่ มโครงการสามารถเผยแพรส่ ่งเสริมสาธิตขั้นตอนการดาเนนิ งานสามารถ แลกเปลีย่ นเรียนร้กู ารปฏิบตั ิงานและชว่ ยชุมชนหรอื หมบู่ ้านท่ีตอ้ งการจัดกิจกรรมตา่ งๆให้มรี ายไดเ้ พิม่ มากข้นึ

8.ภำคผนวก ( ภำพถำ่ ยประกอบ / อน่ื ๆท่เี กี่ยวขอ้ ง โครงการศูนย์ฝึกอาชีพชมุ ชน หลักสูตรระยะส้นั วชิ าการสานตะกร้าจากเสน้ พลาสตกิ . ...

คณะทางาน ที่ปรกึ ษา ผอ.กศน.อาเภอสวุ รรณคูหา นายขปี นาวุธ สเี ขียว ครูผู้ช่วย คณะทางาน/ผู้ใหข้ อ้ มลู ครผู ชู้ ่วย 1. นางสาวพิชชาพมิ พ์ เพ็ชรเวยี ง ครูอาสาสมัครการศึกษานอกโรงเรียน 2. นางสาวอารยา วชิ าสวสั ดิ์ ครอู าสาสมัครการศึกษานอกโรงเรียน 3. นายวชรพล เพียเทพ ครอู าสาสมัครการศึกษานอกโรงเรียน 4. นายอภิชาติ สุทธิโสม ครู กศน.ตาบลสุวรรณคูหา 5. นางสวุ รรณา สุทธิโสม ครู กศน.ตาบลสวุ รรณคูหา 6. นางยพุ รตั น์ ทุมวัน 7. นางสาวหทัยรตั น์ พิมพจ์ ่อง ครู กศน.ตาบลสุวรรณคูหา ครู กศน.ตาบลสวุ รรณคหู า เรยี บเรยี ง/พิมพ/์ รปู เลม่ / 1. นางยุพรัตน์ ทุมวนั 2. นางสาวหทยั รตั น์ พมิ พจ์ ่อง