หนังสืออิเล็กทรินิกส์01

หนงั สอื อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เรือ่ ง การป้องกันและระงับอัคคีภยั จัดทาโดย นาย สหชยั นาคชา้ ง รหัสนักศกึ ษา 60181700122 สาขา อุตสาหกรรมศลิ ป์ มหาวิทยาลยั ราชภฎั ลาปาง

ก คำนำ หนงั สืออเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เรือ่ ง การปอ้ งกันและระงับอคั คภี ัย ไดจ้ ัดทาขนึ้ เพือ่ ใช้ประกอบการเรยี นการสอน ตลอดจนบุคคลทีส่ นใจ โดยผู้พัฒนาได้ แบง่ เนื้อหาของหนังสอือเิ ลก็ ทรอนกิ ส์นี้ไว้ 9 หัวเรอื่ ง ได้แก่ สาเหตขุ องการเกิดและแหลง่ กาเนิดอคั คภี ยั อคั คีภยัทฤษฎีการสนั ดาป ประเภทของไฟ อปุ กรณ์ป้องกนั และควบคมุ อคั คภี ยั การใช้งานเคร่ืองดบั เพลงิ การเตรียมพร้อมรับมอื กบั อคั คภี ยั มาตรการป้องกนั การเกิดอคั คภี ยั ในอาคารวธิ ีปฏบิ ตั ิตนเม่ือเกิดเพลิงไหม้ หน่วยงานทเ่ี กี่ยวข้อง ผพู้ ฒั นาหวงั เปน็ อย่างยง่ิ วา่ เนอ้ื หาสาระของหนงั สืออิเลก็ ทรอนิกสเ์ ลม่ น้ี จะเป็นประโยชน์และใหค้ วามรูแ้ ก่ผเู้ รียนและผูส้ นใจทั่วไป นายสหชัย นาคชา้ ง คณะเทคโนโลยอี ตุ สาหกรรม มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏลาปาง กันยายน 2561

สำรบัญ ขเรื่อง หน้าคานา กสารบญั ขสาเหตขุ องการเกิดและแหลง่ กาเนิดอคั คภี ยั อคั คภี ยั 1ทฤษฎีการสนั ดาป 3ประเภทของไฟ 4อปุ กรณ์ปอ้ งกนั และควบคมุ อคั คภี ยั 6การใช้งานเครื่องดบั เพลิง 9การเตรียมพร้อมรับมอื กบั อคั คีภยั 10มาตรการปอ้ งกนั การเกิดอคั คีภยั ในอาคาร 11วิธีปฏิบตั ิตนเมือ่ เกิดเพลิงไหม้ 14หนว่ ยงานที่เกี่ยวข้อง 16สรุป 17แบบทดสอบ/แบบฝึกหดั 18บรรณานกุ รม 19เกี่ยวกบั ผ้จู ดั ทา 20

1สาเหตุของการเกดิ และแหล่งกาเนดิ อัคคภี ัยอคั คภี ัยสาเหตุของอัคคีภัยสาเหตขุ องอัคคภี ยั จนทาใหเ้ กิดการลุกลามเกิดเพลงิไหม้ขนาดใหญ่น้ัน อาจเกดิ ได้ 2 ลกั ษณะใหญ่คือ1.สาเหตขุ องอัคคีภยั อนั เกิดจากการตงั้ ใจ และสาเหตขุ องอคั คภี ยั อันเกิดจากการประมาทขาดความระมัดระวังหรือมิไดต้ งั้ ใจ2.สาเหตขุ องอคั คภี ยั อันเกิดจากความต้งั ใจ เช่น การลอบวางเพลงิหรือการกอ่ วินาศกรรม ซงึ่ เกิดจากการจงู ใจอนั มีมูลสาเหตจุ ูงใจทีท่ าให้เกดิ การลอบวางเพลงิ อาจเน่ืองมาจากเป็นพวกโรคจติสาเหตุของอัคคีภัยอันเกิดจากความประมาท ขาดความระมัดระวงั ในกรณนี พ้ี อจะแบ่งเป็นประเด็นหลักๆ ได้ 2 ประเดน็ คอื 1.ขาดความระมัดระวงั ทาให้เช้ือเพลงิ แพรก่ ระจาย ในกรณดี งั กลา่ วนเ้ี กดิ จากการทาใหส้ ่งิ ทเ่ี ป็นเชอื้ เพลงิ ซึ่งเปน็ สารลกุ ไหม้ไฟหรือติดไฟไดแ้ พรก่ ระจายเมื่อไปสมั ผสั กับความรอ้ นก็จะเป็นสาเหตุของการเกิดอัคคีภยั ได้ ตวั อยา่ งเชน่ ในบรเิ วณท่ีมไี อของตัวทาละลาย หรอื น้ามันเชอ้ื เพลิงแพร่กระจาย เมือ่ ไปสัมผัสกบั แหลง่ ความร้อน เช่น บรเิ วณท่ีมจี ุดสบู บุหรีก่ จ็ ะทาให้เกิดอคั คีภยั ได้

22.ขาดความระมัดระวงั การใชไ้ ฟและความรอ้ น ในกรณดี งั กลา่ วนี้ก็เชน่ กันทาให้แหล่งความร้อนซ่งึ อาจอยใู่ นรูปแบบและลักษณะตา่ งๆ กันเช่น ความร้อนจากอุปกรณ์ไฟฟา้ การเชอ่ื มตัด เตาเผา เป็นต้น ทาให้แหลง่ กาเนิดความร้อนนน้ั ไปสมั ผสั กับเชอ้ื เพลิงในสภาพทีเ่ หมาะสม ก็จะเปน็ สาเหตุของอคั คีภัยได้ ตวั อย่างเชน่ การทส่ี ะเก็ดไฟจากการเชื่อมตดิ ดว้ ยไฟฟา้ หรือกา๊ ซไปตกลงในบริเวณทีม่ ีกองเศษไม้หรอื ผา้ ทาให้เกิดการคกุ รนุ่ ลกุ ไหมเ้ กิดอัคคีภัย การสนั ดาป หรอื การเผาไหม้ เป็นปฏิกริ ิยาเคมีของเชือ้ เพลิงและตวั ออกซไิ ดซใ์ นสภาพที่เป็นแก๊สเป็นปฏกิ ิรยิ าในการเติมออกซิเจนของสารใดสารหนง่ึ ลงไปทาใหเ้ กดิ ความร้อนขนึ้ อยา่ งมากมาย มแี สงสวา่ งและสภาพการเปลยี่ นแปลงต่างๆ ทเี่ กดิ ขน้ึ โดยทฤษฎที ่วี ่าถงึ การสนั ดาปมี 2 ทฤษฎี

ทฤษฎกี ารสันดาป 3 ภาพที่ 1 ทฤษฎสี ามเหลยี่ มของไฟ1.ทฤษฎีสามเหล่ยี มของไฟ กลา่ ววา่ การเผาไหม้คือ การเกิดปฏกิ ิริยาเคมีจากการรวมตวั ของเชอื ้ เพลิงกบั ออกซิเจน ซง่ึ เป็นผลให้เกิดความร้อนและแสงสวา่ งออกมาโดยมีองค์ประกอบ 3อยา่ งคือ เชอื ้ เพลิง ความร้อน ออกซิเจน หรืออากาศ ภาพท่2ี ทฤษฎีรามดิ ของการเกิดไฟ 2.ทฤษฎีรามดิ ของการเกิดไฟ เน่ืองจากทฤษฎีสามเหลีย่ มของไฟยงั ไมส่ ามารถหา คาอธิบายได้วา่ เหตใุ ดเทือ่ เราจดุ ไม้ขีดแล้ว ไม้ขีดจงึ ดบั เอง ทงั้ มีองค์ประกอบของเชอื ้ แพ ลงิ ออกซเิ จน และความร้อนแล้ว นนั้ แสดงวา่ ยงั มีองค์ประกอบท่ีสาคญั อีกอยา่ งหนึง่ คอื ปฏกิ ิริยาลกู โซน่ นั้ เอง

ประเภทของไฟ 4 ภาพท่ี 3 ไฟประเภท A1. ไฟประเภท A สญั ลกั ษณ์ ตัวอักษร A อยู่ในรูปสามเหลี่ยมด้านเทา่ พ้ืนสีเขียว ตวั อกั ษร สีดา สัญลกั ษณท์ เี่ ปน็ รูปภาพ จะเป็นรปู ถังขยะ และทอ่ นไมท้ ต่ี ิดไฟ (ตามรปู ท่ีแนบ)เปน็ ไฟท่ี เกิดจากเชือ้ เพลงิ ไม้ กระดาษ ผ้า ยาง และพลาสตกิ เคร่อื งดับเพลิงท่เี หมาะสาหรับใชใ้ นการดับไฟ คอื เครือ่ งดบั เพลงิ ชนดิ น้าสะสมแรงดัน เครือ่ งดบั เพลงิ ชนิดโฟมสะสมแรงดนั , เคร่อื งดบั เพลิงชนิดผงเคมีแหง้ABC เครื่องดบั เพลิงชนดิ กา๊ ซเหลวระเหย ทไี่ ม่ทาลายมลภาวะ ภาพท่ี 4 ไฟประเภท B2. ไฟประเภท B สญั ลกั ษณ์ ตวั อกั ษร B อยใู่ นรูปส่ีเหล่ียมด้านเทา่ พืน้ สีแดงตวั อกั ษรสีดาสญั ลกั ษณ์ที่เป็นรูปภาพ จะเป็นรูป ถงั ใสน่ า้ มนั ท่ีตดิ ไฟ (ตามรูปท่ีแนบ)เป็นไฟที่เกดิ จากเชือ้ เพลงิ เหลวติดไฟ นา้ มนั เบนซนิ , นา้ มนั ดีเซล, สี,สารละลาย เคร่ืองดบั เพลิงที่เหมาะสาหรับใช้ดบั ไฟ คือ เคร่ืองดบั เพลิงชนดิ โฟมสะสมแรงดนั ,เคร่ืองดบั เพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ABC, เครื่องดบั เพลงิ ชนิดคาร์บอนไดออกไซด์,เคร่ืองดบั เพลงิ ชนิดก๊าซเหลวระเหย ที่ไมท่ าลายมลภาวะ

5 ภาพท่ี 5 ไฟประเภท C3. ไฟประเภท C สญั ลกั ษณ์ ตัวอกั ษร C อยใู่ นรูปวงกลม พน้ื สฟี ้า ตวั อักษรสีดาสญั ลกั ษณ์ทเี่ ปน็ รปู ภาพ จะเปน็ รปู ปล๊ักไฟท่ีลุกตดิ ไฟ เปน็ ไฟท่ีเกิดจากเชอื้ เพลิงทม่ี กี ระแสไฟฟ้า เครอ่ื งดับเพลงิ ทีเ่ หมาะสาหรับดบั ไฟ คอื เครอื่ งดับเพลิงชนิดผงเคมแี ห้ง ABC,เคร่ืองดบั เพลิงชนิดกา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์,เครื่องดบั เพลิงชนดิ ก๊าซเหลวระเหยทไ่ี ม่ทาลายมลภาวะ ภาพท่ี 6 ไฟประเภท D4. ไฟประเภท D สญั ลกั ษณ์ ตวั อกั ษร D อย่ใู นรูปดาวห้าแฉก พืน้ สีเหลืองตวั อกั ษรสีดาสญั ลกั ษณ์ท่ีเป็นรูปภาพ จะเป็นรูป เฟื องโลหะตดิ ไฟ เป็นไฟท่ีเกิดจากเชือ้ เพลิงที่เป็น โลหะลกุ ติดไฟเครื่องดบั เพลิงท่ีเหมาะสาหรับดบั ไฟ คือ เคร่ืองดบั เพลงิ ชนิดผงเคมี โซเดียม คลอไลค์

อปุ กรณป์ อ้ งกนั และควบคมุ อคั คภี ยั 6 ซ่งึ เคร่ืองมือดบั เพลิงท่นี ิยมใช้โดยท่วั ไปนัน้ มี 5ชนิด ภาพท่ี 7 ผงเคมีแห้ง 1. ชนิดผงเคมีแห้ง (Dry Chemical) สามารถดบั ไฟได้เกือบทกุ ประเภท A B C ยกเว้น CLASS K ราคาถกู หาซอื ้ งา่ ย แต่มีข้อเสียคือ เมื่อฉีดออกมาจะฟ้งุ กระจาย และเมื่อเราทาการฉีดแล้ว จะฉีดจนหมดหรือไม่ หมดถงั แรงดนั จะตก ไมส่ ามารถใช้งานได้อีก ต้องสง่ บรรจุใหม่ ถงั สีแดง ภาพท่ี 8 เคมสี ูตรนา้ 2. ชนิดเคมีสูตรนา้ หรือ Low Pressure Water Mist สารเคมีจะเปน็ นา้ ยาช่ือ ว่า “ABFFC” ทใ่ี ชส้ าหรับการดบั ไฟได้ดี ไม่เปน็ สือ่ นาไฟฟา้ สามารถดบั ไฟได้ ทุกประเภท A B C และ K ราคากลางๆ แตจ่ ะแพงกวา่ ถังชนดิ เคมแี ห้ง เหมาะ กบั ใชใ้ นบ้าน เน่ืองจากสามารถดับไฟทเี่ กิดจากนา้ มนั ทอดในครวั เรือนได้ และ หากมกี ารใช้งานแล้ว ฉีดสารเคมีไม่หมด ยงั สามารถใช้ต่อจนหมดได้ถงั มหี ลายสี แล้วแตผ่ จู้ าหนา่ ย ไดแ้ ก่ สีฟ้า แสตนเลส หรือบางรายใชส้ เี ขยี ว

7 ภาพท่ี 9 สารสะอาด3. ชนิดสารสารสะอาด หรือ ฮาโลตรอนวนั สารเคมภี ายในบรรจุก๊าซ Halotron-1 เมอื่ ฉดี แลว้ จะระเหยไปเอง ไม่ท้งิ คราบสกปรก สามารถดับไฟไดท้ ุกประเภท A BC เหมาะสาหรับการใช้งานในหอ้ งคอมพวิ เตอร์ คลีนรมู ไลนก์ ารผลติ ห้องไฟฟา้ห้องเกบ็ อปุ กรณอ์ เิ ลก็ ทรอนกิ ส์ เน่อื งจากสารเคมชี นิดนค้ี ่อนขา้ งผูกขาดครบั จงึ ทาให้ถังมรี าคาสงู และมผี ูแ้ ทนจาหนา่ ยนอ้ ยรายในประเทศไทย อกี ท้ังในตลาดที่วางขายกันส่วนใหญ่เป็นสารเคมีเทยี บเคียงครับ ไม่ใชฮ่ าโลตรอนวนั ดังนัน้ประสทิ ธิภาพการดับไฟอาจจะส้สู ารแท้ไม่ได้ ภาพท่ี 10 ผงเคมชี นดิ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ 4. ชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) สารเคมภี ายในบรรจกุ ๊าซ คาร์บอนไดออกไซด์ ก๊าซทีฉ่ ีดออกมาจะเป็นไอเย็นจดั คล้ายนา้ แข็งแห้ง ลด ความร้อนของไฟได้ ไมท่ งิ ้ คราบสกปรก สามารถดบั ไฟได้ประเภท B C เหมาะสาหรับการใช้งานในห้องเคร่ืองจกั ร Line การผลิต อตุ สาหกรรม อาหาร ถงั สีแดง ปลายกระบอกฉีดจะใหญ่ๆ

8 ภาพท่ี 11 สารเคมีชนิดโฟม5. ชนิดโฟม สารเคมภี ายในบรรจโุ ฟม เมื่อฉีดออกมาจะเป็นฟองโฟม คลมุ ผิวเชอื ้ เพลิงที่ลกุ ไหม้ จงึ สามารถดบั ไฟได้ประเภท A B แตไ่ มส่ ามารถนาไปดบั ไฟประเภท C ได้เพราะเป็นส่ือนาไฟฟา้ เหมาะสาหรับภาคอตุ สาหกรรม ดบัเชอื ้ เพลงิ ประเภททนิ เนอร์ และสารระเหยตดิ ไฟ ถงั แสตนเลส

9การใชง้ านเครอื่ งดบั เพลิง1. ดึงวางเครื่องดบั เพลงิ ลงบนพืน้ ดงึ สลกั นริ ภยั ออกจากคนั บีบ หากดงึ ไมอ่ อกให้ใช้การบิดแล้วคอ่ ยดงึ สลกั ให้หลดุ ออกมา2. ปลดการปลดสายฉีดของเครื่องดบั เพลิงออกควรจบั บริเวณปลายสายฉีดแล้วดงึ จะทาให้งา่ ยกว่าจบั ทีบ่ ริเวณโคนสาย3. กดกดคนั บีบด้านบนเครื่องดบั เพลงิ เพ่ือให้สารในเครื่องออกมาใช้ในการดบั เพลิง4. ส่ายการสา่ ยปลายสายฉีดไปมาเพื่อดบั เพลงิ ควรสา่ ยหวั ฉีดไปให้ทั่วบริเวณฐานของไฟหรือต้นเพลงิ ระยะหา่ งประมาณ 3-4 เมตร

การเตรยี มพรอ้ มรบั มอื กบั อคั คภี ยั 10แนวทางปฏิบตั ิเพ่อื รับมือสถานการณ์ เมือ่ คณุ ต้องเผชิญหน้าเหตกุ ารณ์อัคคีภยั ไมว่ า่ จะเป็นอาคารรูปแบบใดตัง้ สติทนั ทที ่ีประสบอคั คภี ยั ต้องระงบั ความตนื่ เต้นและตงั้ สติให้ได้เร็วที่สดุพจิ ารณาหาตาแหนง่ ของตนเอง วา่ กาลงั อยทู่ ่ีไหน บนชนั้ ใดของอาคารทางหนีไฟอยทู่ ่ีใดหากอยใู่ กล้จดุ ท่เี กิดเพลงิ ไหม้และเพลิงนนั้ มขี นาดเล็กให้รีบดบั เพลงิ ในบริเวณทเ่ี กิดเหตุด้วยอปุ กรณ์ถงั ดบั เพลงิ ท่ีตดิ ตงั้ อยใู่ กล้ทส่ี ดุหาตาแหนง่ สญั ญาณเตือนเพลงิ ไหม้ เปิดสญั ญาณและรีบอพยพออกจากอาคารทนั ทีหากได้ยนิ สญั ญาณเตอื นเพลิงไหม้ ให้รีบอพยพออกจากอาคารทนั ที3 ห้าม-ห้ามเก็บวสั ดตุ ดิ ไฟได้งา่ ยในบริเวณท่ีมคี วามร้อนหรือมปี ระกายไฟ-ห้ามเดก็ จดุ ไม้ขีดไฟ ไฟแช็คเลน่-ห้ามจดุ ธปู ทงิ ้ ไวโดยไมม่ ผี ้ดู แู ล ต้องดบั ธูปเทยี นให้สนิทกอ่ นจงึ ออกจากบ้านได้3 ต้อง-ต้องมเี ครื่องดบั เพลิงหรือถงั เก็บนา้ สาหรับดบั เพลงิ ทใ่ี ช้งานได้สะดวก-ต้องเตรียมทางหนีไฟออกนอกอาคาร-ต้องมีแผนการฝึกซ้อมดบั เพลงิ และหนีไฟเป็นประจา3 มอง-มองหาจดุ ต้นเพลิง จากควนั ไฟ หรือกล่ินไหม้-มองหาเครื่องดบั เพลงิ ท่ีอยบู่ ริเวณใกล้เคียง-มองหาสญั ญาณเตอื น เพ่อื แจ้งเหตุ และมองหาทางออกส้ภู ายนอกอาคารให้เร็วที่สดุ

11มาตรการปอ้ งกนั การเกดิ อคั คภี ยั ในอาคาร1. การจัดเกบ็ ส่ิงของต่างๆ ภายในและภายนอกพืน้ ที่พกั อาศยั หรือสถานที่ทา งานให้ เรียบร้ อย1.1. เอกสารสาคญั เช่น บตั รประชาชน สาเนาทะเบยี นบ้าน สมดุ บญั ชีธนาคารหรือเอกสารอื่นๆ ไว้ในที่เดียวกนั เพื่อความสะดวกในการหยิบเมื่อเกิดเหตุ1.2. จดั เกบ็ สิง่ ของให้เป็นหมวดหมู่สง่ิ ของเครื่องใช้ต่างๆ จดั เก็บให้เรียบร้อยไม่กีดขวางทางเดนิ หรือกอ่ ให้เกิดอนั ตรายเกบ็ กระดาษเก่าหรือสิ่งของเหลือใช้ให้เป็นระเบียบวตั ถไุ วไฟ เช่น นา้ มนั ทินเนอร์ ควรจดั เก็บให้ห่างจากเปลวไฟหรือแหล่งกาเนดิ ความร้อนเพื่อปอ้ งกนั การลกุ ติดไฟ2. หม่ันตรวจตรา2.1.อปุ กรณ์เครื่องใช้ภายในอาคาร โดยเฉพาะเคร่ืองใช้ไฟฟา้ ระบบสายไฟฟา้ ควรได้รับการตรวจตราซอ่ มแซมเป็นประจา เพ่ือให้อยใู่ นสภาพสมบรู ณ์จาไวว่า ไฟฟ้ารัดวงจรอนั เกดิ จากความไมส่ มบรู ณ์ของระบบไฟฟ้า เป็นสาเหตสุ าคญั ของการเกดิ เพลิงไหม้ในอาคาร2.2. การใช้อปุ กรณ์ไฟฟา้ ที่เหมาะสมกบั ความร้อน ต้องใช้ด้วยความระมดั ระวงั และพกั อปุ กรณ์ไมใ่ ห้ร้อนจนเกดิ ไหม้ได้ เชน่ เตารีด เครื่องรับโทรทศั น์ คอมพวิ เตอร์ปลก๊ั ไฟ สายพ่วง ฯลฯ และต้องถอดปลก๊ั ไฟเคร่ืองใช้ไฟฟ้าทกุ ชนดิ ออกทกุ ครัง้ หลงั ใช้งาน2.3. ในส่วนพกั อาศยั หรือห้องครัว ต้องคอยตรวจสอบเตาแก๊ส เตาไฟฟ้าหรืออปุ กรณ์หงุ ต้มต่างๆ อยเู่ สมอหลงั การใช้เตาแก๊สต้องมน่ั ใจว่าปิดวาล์วแก๊สเรียบร้อยแล้ว

123รู้เ.ทใหา่ ไ้คมวถ่ าึงมกราู้รแณน์ะอนาาทิผก้คู านรจในดุ อไฟาคใกาลร้สเพ่ิงข่อื อคงวตาิดมไไฟมไป่ ดร้ ะเชมน่ าณกอแงลกะรระะดวางั ษกาหรกรือระถทงั แากอ๊สนัอ4.ารคณารรงเพค์อ่ื ใคหว้คาวมาไมมรปู่้กรบั ะผม้คู านทใแนลอะาเคฝาา้ รระเกว่ียงั กวการบั กรระะบทบากอานั รรปู้เทอ้ า่งกไมนั ถ่องึคั กคาีภรณยั ข์ ออางทิไฟฟา้ รัดวงจร จากการใช้อปุ กรณ์ไฟฟา้ ไมไ่ ด้มาตรฐาน หรือใช้อปุ กรณไ์ ฟฟา้ เกินกาลงั (Overload)ต5.าศแึกหษนง่าทแตี่ผงัน้ อผปุ ังกอราณค์ดาบัรเตพาลแงิ หในนอง่ ทาคีต่ างั ้ รของห้องและสิ่งตา่ งๆ เส้นทางหนไี ฟ และไ6ห.ศมึก้ รษวามแทผงั ้ ทนาผงังเอดินาคหานรีไฟตาเมแือ่หเนขง่้าทไป่ีตใดิ นตองั ้ าถคงั าดรบั เปเพ็นลคงิ รรัง้ะแบรบกสโดญั ยญเฉาพณาะเตออืานคาเพรสลงงิูเ7ก.กิดาครวจาดัมเเขต้ารใียจมทแ่ีถผกู ตน้อกงาตรรดงบักนัเพอลยงิ า่ งแสผมน่ากเาสรมออพสย่งิพทห่ีคนวไี รฟกาแหลนะทดใานกกาารซรจกั ดัซ้เอตมรียใมห้แผนอพยพเม่ือเกิดเพลิงไหม้ในอาคาร มีดงั นี ้7.1 เม่ือพบเหตเุ พลงิ ไหม้กดสญั ญาณแจ้งเหตเุ พลงิ ไหม้เพื่อแจ้งเจ้าหน้าทห่ี รือคนในอาคารรับรู้วา่ มเี หตเุ พลงิ ไหม้7.2 ผ้พู บเหตเุ พลงิ ไหม้ จะต้องหาเครื่องดบั เพลิงในบริเวณใกล้เคียงเพอื่ ใช้ดบั เพลงิ ทนั ที7ด.บั 3เพเจล้างิหในห้า้เรท็ว่ี ทหีส่รือดุ ผ้พู กั อาศยั ในอาคารหาเคร่ืองดบั เพลิงในอาคารเพ่ือชว่ ย7.4 เจ้าหน้าท่ี หรือผ้อู าศยั ในอาคารใช้สายฉีดนา้ ดบั เพลิง7.5 หากไมส่ ามารถดบั เพลิงได้ ให้กดสญั ญาณแจ้งเหตเุ พลิงไหม้ เพือ่ ให้คนอพยพออกจากอาคาร7.6 นบั จานวนคนท่อี พยพออกมาเพ่ือตรวจสอบวา่ มผี ้ใู ดติดค้างอย่ภู ายในอาคารหรือไหม เพือ่ ให้เจ้าหน้าที่ดบั เพลิงและก้ภู ยั เข้าทาการชว่ ยเหลอื7.7 เจ้าหน้าที่เตรียมแผนผงั อาคารสาหรับเจ้าหน้าทดี่ บั เพลิงเพื่อใช้เป็นข้อมลู ในการเข้าดบั เพลงิ และกภู ยั

138. ทกุ คนท่อี ย่รู ่วมกนั ในอาคารต้องช่วยกันสอดส่องดูแล โดยเฉพาะในอาคารสงู ความเพิกเฉยเพียงเล็กน้อยอาจก่อให้เกิดความเสยี หายขนาดใหญ่ได้ อาทิ การมีเศษกระดาษหรือวตั ถไุ วไฟเข้าไปตดิ อยใู่ นระบบระบายอากาศเป็นต้น9. ทกุ คนต้องปฏิบตั ิตามกฎระเบยี บของอาคารอย่างเคร่งครัด10. ตดิ ตัง้ ถงั ดับเพลงิ ระบบสัญญาณเตอื นเพลงิ ไหม้ ตามข้อกาหนดในพระราชบญั ญตั คิ วบคมุ อาคาร11. สารองนา้ ไว้สาหรับสาดหรือรดผนังอาคาร ก่อนท่เี พลิงจะลกุ เข้าสู้อาคารทเี่ ราอยู่12. การทาประกันอัคคีภยั

14วิธีปฏบิ ตั ติ นเมอื่ เกดิ เพลงิ ไหม้ขนั้ ตอนท่ี 1 ก่อนเข้าพกั ในอาคาร ควรศกึ ษาตาแหนง่ บนั ไดหนีไฟเส้นทางหนีไฟ อา่ นคาแนะนาเก่ียวกบั ความปลอดภยั จากเหตเุ พลิงไหม้และการหนีไฟอยา่ งละเอียดขนั้ ตอนท่ี 2 ขณะทีอ่ าศยั อยใู่ นอาคาร ตรวจสอบประตทู างออกฉกุ เฉินไม่ปิดลอ็ คหรือมสี ง่ิ กีดขวางขนั้ ตอนท่ี 3 ก่อนเข้านอน วางกญุ แจห้องพกั ไฟฉายไว้ใกล้เตียงนอนขัน้ ตอนท่ี 4 เม่ือต้องประสบเหตเุ พลิงไหม้ หาตาแหนง่ สญั ญาณเตอื นเพลงิไหม้แล้วเปิดสญั ญาณเตือนเพลงิ ไหม้ หลงั จากนนั้ รีบออกจากอาคารและโทรศพั ท์แจ้งสถานีดบั เพลงิ ในพืน้ ที่ขัน้ ตอนท่ี 5 เมือ่ ได้ยนิ เสียงสญั ญาณเตอื นเพลิงไหม้ ให้รีบหาทางหนีออกจากอาคารทนั ที

15ขนั้ ตอนท่ี 6 ถ้าเพลงิ ไหม้ในห้องพกั ให้หนีออกมาแล้วปิดประตหู ้องทนั ที รีบแจ้งเจ้าหน้าท่ีขนั้ ตอนท่ี 7 ถ้าเพลิงไหม้เกิดขนึ ้ นอกห้องพกั หากประตมู ีความเยน็ อยใู่ ห้คอ่ ยๆ เปิดประตแู ล้วหนไี ปยงั ทางหนีไฟขัน้ ตอนท่ี 8 ถ้าเพลงิ ไหม้อยบู่ ริเวณใกล้ หากประตมู คี วามร้อน ห้ามเปิดเด็ดขาดให้รีบโทรศพั ท์เรียกหนว่ ยดบั เพลงิ ใช้ผ้าชบุ นา้ ให้เปียกแล้วนามาปิดทางเข้าของควนั พร้อมสง่ สญั ญาณขอความช่วยเหลอื ทห่ี น้าตา่ งขนั้ ตอนท่ี 9 เมือ่ ต้องเผชิญควนั ไฟทปี่ กคลมุ ให้ปิดจมกู และปากด้วยผ้าชบุนา้ เพื่อปอ้ งกนั การสาลกั ควนั คลานตวั ไปให้ต่ากว่าควนั ไฟ เพราะควนั จะลอยอยดู่ ้านบนและอากาศบริสทุ ธิ์จะอยดู่ ้านลา่ ง ถ้าเสือ้ ผ้าติดไฟ ให้หยดุ นอนลงแล้วกลงิ ้ ตวั ไปมาเพ่ือดบั ไปขนั้ ตอนท่ี 10 การหนอี อกจากตวั อาคาร พยายามมองหาทางหนไี ฟห้ามใช้ลิฟต์ขณะเกิดเพลงิ ไหม้โดยเด็ดขาด ให้ใช้บนั ไดหนไี ฟภายในอาคารเท่านนั้

หนว่ ยงานทเี่ กยี่ วขอ้ ง 16สานกั ปอ้ งกนั และบรรเทาสาธารณภยั โทร 199ศนู ย์วิทยตุ ารวจนครบาล โทร 191สายดว่ น กอ.รมน. โทร 1374สายดว่ นภาครัฐ โทร 1111ศนู ย์นเรนทร โทร 1669

17สรปุการสันดาป หรอื การเผาไหม้ เป็นปฏกิ ริ ยิ าเคมีของเชื้อเพลิงและตวั ออกซิไดซใ์ นสภาพทีเ่ ปน็แก๊สเปน็ ปฏิกิรยิ าในการเตมิ ออกซิเจนของสารใดสารหน่งึ ลงไปทาให้เกิดความรอ้ นขน้ึ อย่างมากมาย มีแสงสวา่ งและสภาพการเปล่ียนแปลงตา่ งๆ ท่ีเกดิ ขึน้ โดยทฤษฎีที่วา่ ถึงการสันดาปมี2 ทฤษฎี ทฤษฎีสามเหล่ียมของไฟ กลา่ วว่า การเผาไหมค้ ือ การเกิดปฏิกิริยาเคมีจากการรวมตัวของเชอื้ เพลงิ กบั ออกซิเจน ซงึ่ เป็นผลให้เกดิ ความร้อนและแสงสวา่ งออกมา ทฤษฎีรามดิของการเกิดไฟ เนอ่ื งจากทฤษฎสี ามเหลีย่ มของไฟยังไม่สามารถหาคาอธบิ ายไดว้ า่ เหตใุ ดเท่อื เราจุดไม้ขีดแล้ว ไมข้ ีดจึงดบั เอง ทั้งมีองค์ประกอบของเช้ือแพลิง ออกซิเจน และความร้อนแล้วน้ันแสดงว่ายงั มีองค์ประกอบทสี่ าคญั อกี อยา่ งหนง่ึ คือ ปฏกิ ริ ิยาลกู โซน่ ้นั เอง ไฟมีอยู่ 4 ประเภทไฟประเภท Aคือไฟที่เกิดจากเช้ือเพลิงท่เี ป็นของแขง็ เช่น ไม้, กระดาษ, เสอ้ื ผ้า, พลาสตกิ ไฟประเภท Bคอื ไฟทีเ่ กิดจากเช้ือเพลิงที่มีลกั ษณะเป็นของเหลวเชน่ นา้ มนั เช้ือเพลิง และก๊าซ ไฟประเภท C คอื ไฟที่เกิดจากเชื้อเพลิงทเ่ี ป็นของแขง็ มีกระแสไฟฟ้าไหลอยู่ เช่น อุปกรณไ์ ฟฟ้าทุก ชนิดและอุปกรณอ์ ิเลก็ ทรอนกิ สไ์ ฟประเภท Dคือไฟทเี่ กดิ จากเชือ้ เพลิงทีเ่ ปน็ สารเคมี เช่นผงแมกนเี ซยี ม, อลมู ิเนยี มและโลหะทใี่ ห้ความรอ้ นสงู (หา้ มใช้นา้ ดบั เป็นอนั ขาด) เครื่องมือดับเพลิงท่นี ิยมใชโ้ ดยท่วั ไปน้นั มี 5ชนิดชนิดผงเคมแี หง้ ชนิดเคมสี ูตรนา้ ชนดิ สารสารสะอาด ชนดิ ก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์ ชนดิ โฟม

แบบทดสอบ/แบบฝกึ หดั 181) ในกรณีนา้ มันหรือสารไวไฟร่ัวไหลท่พี นื้ แต่ยังไม่มกี ารลุกไหม้ก.บซี ีเอฟข. โฟมค.ผงเคมแี ห้งง. ก๊าซซีโอทู2)ประเภทของไฟมกี ่ีประเภทก.5ข.8ค.16ง.23) ข้อไหนเรียงลำดบั กำรใช้งำนเคร่ืองดบั เพลิงถูกต้องก.ดงึ ปลด กด ส่ำยข.ดึง ปลด ส่ำย กดค.ปลด ส่ำย ดึง กดง.ดึง ส่ำย ปลด กด4) ไฟแบ่งออกเป็ นก่ีประเภทก.4 ประเภท ( A , B , C และ D)ข.5 ประเภท ( A , B , C ,D และ E)ค.6 ประเภท ( A , B , C ,D , E และ F)ง.3 ประเภท ( A , B , C)5. การหนีไฟในท่มี ืด หรือท่ีๆ มีควันไฟหนาทบึ จะปฏบิ ัตติ ัวอย่างไร จึงจะเกดิ ความปลอดภัยก. เดนิ ตามปกติข.เดนิ อยา่ ง มีสติ สง่ เสียงขอความช่วยเหลอืค. วง่ิ ด้วยความเร็วง. คลานให้ตา่ และคลานให้ตดิ ผนงั ของอาคาร

ทม่ี ำของข้อมลู 19- http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.html-http://www.samsenfire.com-https://th.wikipedia.org/wiki-หนงั สือ SAFETY ENGINEERINGทมี่ ำของภำพภาพท่ี 1 http://www.samsenfire.com/88-พืนฐานการดับเพลงิ .htmlภาพท่ี 2 https://www.baanjomyut.com/library_3/fire_theory/index.htmlภาพที่ 3 http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.htmlภาพที่ 4 http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.htmlภาพที่ 5 http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.htmlภาพท่ี 6 http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.htmlภาพที่ 7 https://th.wikipedia.org/wiki/ถังดบั เพลงิ #ชนดิ ของถังดับเพลงิภาพที่ 8 https://th.wikipedia.org/wiki/ถงั ดบั เพลิง#ชนดิ ของถงั ดับเพลิงภาพที่ 9 https://th.wikipedia.org/wiki/ถงั ดบั เพลงิ #ชนดิ ของถังดบั เพลิงภาพท่ี 10 https://th.wikipedia.org/wiki/ถงั ดบั เพลงิ #ชนดิ ของถงั ดบั เพลงิภาพที่ 11 https://th.wikipedia.org/wiki/ถังดับเพลิง#ชนิดของถังดับเพลงิ

เกี่ยวกบั ผจู้ ดั ทำ 20ชอื่ นาย สหชัย นาคช้างชอ่ื เลน่ คิมศาสนา พุทธ สญั ชาติ ไทยเช้อื ชาติ ไทยอายุ 20 ปีปัจจุบนั ศึกษา มหาวิทยาลยั ราชภัฏลาปางคณะ เทคโนโลยีอุตสาหกรรมสาขา อุตสาหกรรมศิลป์ คบ.5ปีรหสั นกั ศึกษา 60181700122