วิชา คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี เรื่อง จริยธรรมและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้อินเทอร์เน็ต (ตอนที่ 1)

จรยิ ธรรมและกฎหมายทเ่ี กยี่ วขอ้ ง กับการใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง จ ร ยิ ธ ร ร ม ใ น ก า ร ใ ช้ อิ น เ ต อ ร์เ น็ ต จรยิ ธรรม หมายถืง หลักการท่ีมนุษย์ในสังคม ยืดถือปฏิบัติ เพ่อื การอยูร่ ว่ มกันอย่างเปน็ สุขในสังคม และ เม่ือนาไปใชก้ ับอินเทอรเ์ น็ต ซื่งเป็นกิจกรรมหน่ืงท่ีนิยมใช้ มากที่สุดของมนุษย์ในขณะนี๊ ย่อมหมายถืงมนุษย์จะต้องมี จรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ น็ต เพราะในการใชอ้ ินเทอรเ์ น็ต มนษุ ยต์ ้องมีสังคม ซง่ื ประกอบด้วยคนหลายคนทว่ั โลก

จรยิ ธรรมและกฎหมายทเ่ี กย่ี วขอ้ ง กับการใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ ดังน๊ัน จืงสมควรที่จะมีการวางกรอบให้มนุษย์ ประพฤติ เพื่อการใช้อินเทอรเ์ น็ตรว่ มกันอย่างมีความสุข โดยการกาหนดแนวทางในการปฏิบัติหรอื ควบคมุ การใช้ ซงื่ เมื่อพจิ ารณาจรยิ ธรรมเก่ียวกับการใชอ้ ินเทอรเ์ น็ตแล้ว สรุปได้ 4 ประเด็น ดังนี๊

จรยิ ธรรมทเ่ี กยี่ วขอ้ งกบั การใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 1 . ค ว า ม เ ป็ น ส่ ว น ตั ว (Information Privacy) ความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ โดยทั่วไป หมายถืง สิทธทิ ี่จะอยู่ตามลาพังและเป็นสิทธทิ ี่เจ้าของสามารถท่ีจะ ควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้กับผู้อ่ืน ปัจจุบันมี ป ร ะ เ ด็ น เ ก่ี ย ว กั บ ก า รล ะ เ มิ ด ค ว า ม เ ป็ น ส่ ว น ตั ว ท่ี เ ป็ น ข้ อ น่ า สั ง เ ก ต ดังน๊ี 1.1 การเข้าไปดูข้อความในจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ 1.2 การใชส้ ื่ออินเทอรเ์ น็ตในการติดตามความเคล่ือนไหวหรอื พฤติกรรมของบุคคล 1.3 การใชข้ ้อมูลของลูกค้าระบบอินเทอรเ์ น็ต เพ่ือผลประโยชน์ในการขยายตลาด 1.4 การเข้าถืงข้อมูลเกี่ยวกับบุคคล เชน่ หมายเลขโทรศัพท์ หมายเลขบัตรเครดิต และข้อมูลส่วนตัวอ่ืนๆ

จรยิ ธรรมทเ่ี ก่ยี วขอ้ งกบั การใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ 2 . ค ว า ม ถู ก ต้ อ ง (Information Accuracy) ในการใช้อินเตอรเ์ น็ตเพื่อการรวบรวม จัดเก็บ และเรยึ กใชข้ อ้ มูลน๊ัน คุณลักษณะทีส่ าคัญประการหน่ืง คือ ความน่าเชอ่ื ถือของข้อมูล ท๊ังน๊ี ข้อมูลจะมีความน่าเชอื่ ถือ มากเพยี งใด ยอ่ มขนื๊ อยู่กับความถูกต้องในการบันทืกข้อมูล ด้วย ประเด็นด้านจรยิ ธรรมเก่ียวกับความถูกต้องของข้อมูล โดยท่ัวไปจะพิจารณาว่าใครจะเป็นผู้รบั ผิดชอบต่อความ ถูกต้องของข้อมูลท่ีจัดเก็บและเผยแพร่ ไม่ว่าจะเป็นตัว บุคคลหรอื องค์กร

จรยิ ธรรมทเี่ ก่ียวขอ้ งกบั การใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ 3 . ค ว า ม เ ป็ น เ จ้ า ข อ ง (Information Property) ในสังคมของโลกอินเทอรเ์ น็ต มักจะกล่าวถืงการ ละเมิดลิขสิทธิ์ โดยเฉพาะที่เป็นปัญหามากที่สุด คือ ลิขสิทธิ์ เพลง ภาพยนตร์ รูปภาพ วดิ ีโอ และข้อมูลข่าวสาร ซงื่ ผู้ท่ี เปน็ เจา้ ของย่อมมีสิทธใิ์ นการปกป๋องเปน็ เจา้ ของ

จรยิ ธรรมและกฎหมายทเ่ี กย่ี วขอ้ ง กับการใชอ้ นิ เทอรเ์ นต็ 4 . ก า ร เ ข้ า ถื ง ข้ อ มู ล (Data Accessibility) เป็นการป๋องกันการเข้าไปดาเนินการกับข้อมูลผู้ใชท้ ่ีไม่มี ส่วนเก่ียวข้อง และเป็นการรกั ษาความลับของข้อมูลตัวอย่างสิทธิ ในการใช้งานระบบ เช่น การซ๊ือของขายสินค้าด้วยบัตรเครดิต ดังนั๊น ในการพัฒนาระบบอินเทอรเ์ น็ต จืงได้มีการออกแบบ ระบบรกั ษาความปลอดภัยในการเข้าถืงข้อมูลของผู้ใช้ และการ เข้าถืงข้อมูลของผู้อ่ืนโดยไม่ได้รบั ความยินยอมนั๊น ถือว่าเป็นการ ผิดจรยิ ธรรมเชน่ เดียวกับการละเมิดข้อมูลส่วนตัว

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 1.จรรยาบรรณสาหรบั ผใู้ ชไ้ ปรษณียอ์ ิเลก็ ทรอนกิ ส์ 1.ตรวจจดหมายให้บ่อยครง๊ั เพราะในปจั จุบันมักจะมี จดหมายขยะหรอื จดหมายจาก Facebook เขา้ มาเปน็ จานวนมาก 2.ลบขอ้ ความหรอื จดหมายทไี่ ม่ต้องการออกจากระบบกลอ่ ง จดหมาย เพ่อื ลดปรมิ าณจานวนจดหมายทอี่ ยู่ในกล่อง จดหมาย (Inbox) ให้มีจานวนน้อยทส่ี ุด

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 1.จรรยาบรรณสาหรบั ผใู้ ชไ้ ปรษณยี อ์ ิเลก็ ทรอนกิ ส์ 3.ทาการโอนยา้ ยจดหมายจากระบบไปไวย้ งั แหล่งเก็บข้อมูล อื่น เชน่ ในเครอ่ ื งคอมพวิ เตอร์ 4.พืงระลืกเสมอว่าจดหมายทเี่ ก็บไวใ้ นกล่องจดหมายน๊ีอาจ ถูกผู้อ่ืนแอบอ่านได้ ไม่ควรเก็บขอ้ มูลหรอื จดหมายที่คณุ คิดว่าไม่ใชแ้ ล้วเสมือนเปน็ ประกาศไวใ้ นตู้จดหมาย

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 2.จรรยาบรรณสาหรบั ผูส้ นทนา 1.ควรสนทนากับผู้ทเี่ รารจู้ กั และต้องสนทนาด้วย หรอื มีเรอ่ ื ง สาคัญทจ่ี ะติดต่อด้วย ควรระลืกเสมอวา่ การขัดจงั หวะ ผู้อ่ืนทก่ี าลังทางานอยูอ่ าจสรา้ งปญั หาได้ 2.ก่อนการเรยึ กค่สู นทนา ควรตรวจสอบสถานะ การใชง้ าน ของค่สู นทนาทตี่ ้องการเรยึ ก เพราะการเรยึ กแต่ละครง๊ั จะมี ขอ้ ความไปปรากฏบนจอภาพของฝา่ ยถูกเรยึ ก ซงื่ ก็สรา้ ง ปญั หาการทางานได้

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 2.จรรยาบรรณสาหรบั ผูส้ นทนา 3.หลงั จากเรยึ กไปชว่ั ขณะค่ทู ถ่ี กู เรยึ กไม่ตอบกลับ แสดง ว่าค่สู นทนาอาจจะติดงานสาคัญ ขอให้หยุดการเรยึ ก เพราะขอ้ ความทเี่ รยึ กไปปรากฏบนจออยา่ งแน่นอน 4.ควรใชว้ าจาสุขภาพ และให้เกียรติซง่ื กันและกัน

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 3.จรรยาบรรณสาหรบั ผูใ้ ชก้ ระดานข่าว เวบ็ บอรด์ หรอื สื่อทางขา่ วสาร 1.เขยี นเรอ่ ื งให้กระชบั ข้อความไม่ยาวเกินไปและตรงประเด็น ไม่กากวม ใชภ้ าษาทสี่ ุภาพ 2.การเขียนพาดพงิ ถืงผู้อื่น ให้ระมัดระวงั ในการละเมิด หรอื สรา้ งความเสียหายให้ผู้อื่น 3.จากัดความยาวของขา่ ว และหลกี เลย่ี งตัวอักษรควบคมุ พิเศษอื่นๆ

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 3.จรรยาบรรณสาหรบั ผู้ใชก้ ระดานข่าว เวบ็ บอรด์ หรอื สื่อทางขา่ วสาร 4.ไม่ควรนาขอ้ ความทผ่ี ู้อื่นเขยี นไปกระจายต่อโดยไม่ได้รบั อนุญาตจากเจา้ ของเรอ่ ื ง 5. ไม่ควรคัดลอกข่าวจากทอ่ี ื่น เชน่ จากหนงั สือพมิ พท์ งั๊ หมด โดยไม่มีการสรปุ ยอ่ และเม่ือส่งขา่ วยอ่ จะต้องอ้างอิงทม่ี า 6. ไม่ควรใชก้ ระดานข่าวเปน็ ทต่ี อบโต้หรอื ละเมิดผู้อ่ืน

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 4. บญั ญตั ิ 10 ประการ บัญญัติ 10 ประการ เป็นจรรยาบรรณทผ่ี ู้ใชอ้ ินเทอรเ์ น็ต ควรยดื ถือไว้เสมือนเปน็ แม่บทแห่งการปฏิบตั ิ ดังน๊ีคือ 1.ต้องไม่ใชค้ อมพวิ เตอรท์ ารา้ ยหรอื ละเมิดผู้อ่ืน 2.ต้องไม่รบกวนการทางานของผู้อ่ืน 3.ต้องไม่สอดแนมหรอื แก้ไขเปดิ ดูในแฟ๋มของผู้อ่ืน 4.ต้องไม่ใชค้ อมพวิ เตอรเ์ พือ่ การโจรกรรมขอ้ มูลข่าวสาร 5.ต้องไม่ใชค้ อมพิวเตอรส์ รา้ งหลักฐานทเ่ี ปน็ เทจ็

คณุ ธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ 4. บญั ญตั ิ 10 ประการ 6.ต้องไม่คัดลอกโปรแกรมผู้อ่ืนทมี่ ีลิขสิทธ์ิ 7.ต้องไม่ละเมิดการใชท้ รพั ยากรคอมพวิ เตอรโ์ ดยทต่ี นเองไม่ มีสิทธิ์ 8.ต้องไม่นาเอาผลงานของผู้อ่ืนมาเปน็ ตนเอง 9.ต้องคานงื ถืงส่ิงทจี่ ะเกิดข๊ืนกับสังคมอันติดตามมาจากการ กระทา 10.ต้องใชค้ อมพิวเตอรโ์ ดยเคารพกฎระเบียบ กติกามารยาท

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอรเ์ นต็ จ ร ร ย า บ ร ร ณ เ ป็ น สิ่ ง ที่ ท า ใ ห้ สั ง ค ม อินเทอรเ์ น็ตเป็นระเบียบ ความรบั ผิดชอบต่อ สังคมเป็นเรอ่ ื งที่จะต้องปลูกฝัง กฎเกณฑ์ของ แต่ละเครอื ข่าย จงื ต้องมีการวางระเบียบเพ่ือให้ ก า ร ด า เ นิ น ง า น เ ป็ น ไ ป อ ย่ า ง มี ร ะ บ บ แ ล ะ เ อื๊ อ ป ร ะ โ ย ช น์ ซื่ง กั น แ ล ะ กั น บ า ง เ ค ร อื ข่ า ย มี บทลงโทษและจรรยาบรรณที่ชดั เจน เพ่ือชว่ ยให้ สั ง ค ม ส ง บ สุ ข แ ล ะ ห า ก ก า ร ล ะ เ มิ ด รุ น แ ร ง กฎหมายก็จะเขา้ มาบทบาทได้เชน่ กัน

กิจกรรม 1.ให้นกั เรยึ นอธบิ ายความหมายจรยิ ธรรมในการใชอ้ นิ เทอรเ์ น็ต 2.จงบอกความหมายของคาศัพทต์ ่อไปนี๊ Information Privacy Information Accuracy Information Property Data Accessibility 3.จงบอกบญั ญตั ิ 10 ประการในการใชอ้ ินเทอรเ์ น็ต