วิชา คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี เรื่อง จริยธรรมและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการใช้อินเทอร์เน็ต (ตอนที่ 1)

จริยธรรมและกฎหมายทเี่ ก่ียวข้อง กับการใช้อนิ เทอร์เน็ต ความหมายของจริยธรรมในการใช้อนิ เทอรเ์ น็ต จริยธรรม หมายถึง หลักการท่ีมนุษย์ในสังคม ยึดถือปฏิบัติ เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุขในสังคม และเม่ือนาไปใช้กับอนิ เทอร์เน็ต ซ่ึงเปน็ กิจกรรมหน่ึงท่ีนิยม ใช้มากที่สุดของมนุษย์ในขณะน้ี ย่อมหมายถึงมนุษย์ จะต้องมีจริยธรรมในการใช้อินเทอร์เน็ต เพราะในการใช้ อนิ เทอร์เน็ต มนษุ ยต์ ้องมีสังคม ซ่งึ ประกอบด้วยคนหลาย คนท่ัวโลก

จริยธรรมและกฎหมายทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง กบั การใช้อินเทอร์เนต็ ดังน้ัน จึงสมควรที่จะมีการวางกรอบให้ มนุษย์ประพฤติ เพื่อการใช้อินเทอร์เน็ตร่วมกัน อย่างมีความสุข โดยการกาหนดแนวทางในการ ปฏิบัติ ห รือคว บ คุมการใช้ ซึ่ งเม่ือพิจารณา จริยธรรมเก่ียวกับการใช้อินเทอร์เน็ตแล้ว สรุปได้ 4 ประเดน็ ดังนี้

จรยิ ธรรมทเี่ กยี่ วข้องกบั การใช้อินเทอร์เนต็ 1.ความเปน็ ส่วนตัว (Information Privacy) ความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและสารสนเทศ โดยท่ัวไป หมายถึง สิทธิท่ีจะอยู่ตามลาพังและเป็นสิทธิที่เจ้าของสามารถท่ีจะ ควบคุมข้อมูลของตนเองในการเปิดเผยให้กับผู้อื่น ปัจจุบันมีประเด็น เก่ยี วกบั การละเมดิ ความเปน็ สว่ นตวั ที่เป็นขอ้ นา่ สงั เกต ดังน้ี 1.1 การเข้าไปดูข้อความในจดหมายอเิ ล็กทรอนิกส์ 1.2 การใช้ส่ืออินเทอรเ์ นต็ ในการติดตามความ เคล่อื นไหวหรือพฤติกรรมของบุคคล 1.3 การใช้ขอ้ มลู ของลูกค้าระบบอินเทอร์เนต็ เพ่อื ผลประโยชน์ในการขยายตลาด 1.4 การเขา้ ถึงข้อมูลเกี่ยวกบั บคุ คล เชน่ หมายเลขโทรศัพท์ หมายเลขบัตรเครดิต และข้อมลู สว่ นตัวอ่นื ๆ

จริยธรรมท่ีเกี่ยวข้องกบั การใช้อนิ เทอร์เนต็ 2.ความถูกต้อง (Information Accuracy) ในการใช้อินเทอร์เน็ตเพ่ือการรวบรวม จัดเก็บ และเรียกใช้ข้อมูลน้ัน คุณลักษณะที่สาคัญประการหน่ึง คือ ความน่าเชื่อถือของข้อมูล ทั้งนี้ ข้อมูลจะมีความ น่าเชื่อถือมากเพียงใด ย่อมข้ึนอยู่กับความถูกต้องในการ บันทึกข้อมูลด้วย ประเด็นด้านจริยธรรมเกี่ยวกับความ ถูกต้องของข้อมูล โดยทั่วไปจะพิจารณาว่าใครจะเป็น ผู้รบั ผิดชอบตอ่ ความถกู ตอ้ งของขอ้ มลู ท่ีจดั เก็บและเผยแพร่ ไม่ว่าจะเปน็ ตวั บคุ คลหรอื องคก์ ร

จริยธรรมท่ีเกี่ยวขอ้ งกับการใชอ้ ินเทอร์เนต็ 3.ความเป็นเจา้ ของ (Information Property) ในสังคมของโลกอินเทอร์เน็ต มักจะกล่าวถึง การละเมิดลิขสิทธิ์ โดยเฉพาะท่ีเป็นปัญหามากท่ีสุด คือ ลิขสิทธ์ิเพลง ภาพยนตร์ รูปภาพ วิดีโอ และ ข้อมูลข่าวสาร ซ่ึงผู้ท่ีเป็นเจ้าของย่อมมีสิทธ์ิในการ ปกปอ้ งเป็นเจ้าของ

จริยธรรมท่เี กยี่ วข้องกบั การใชอ้ ินเทอร์เนต็ 4.การเข้าถึงข้อมลู (Data Accessibility) เปน็ การปอ้ งกนั การเข้าไปดาเนนิ การกบั ข้อมลู ผู้ใช้ ที่ไม่มสี ว่ นเกยี่ วขอ้ ง และเปน็ การรกั ษาความลับของข้อมูล ตัวอย่างสิทธิในการใช้งานระบบ เช่น การซ้ือขายสินค้า ด้ ว ย บั ต ร เ ค ร ดิ ต ก า ร สั่ ง จ อ ง สิ น ค้ า ท่ี จ ะ ต้ อ ง ร ะ บุ รายละเอียดส่วนบุคคล เป็นต้น ดังน้ัน ในการพัฒนา ระบบอินเทอร์เน็ต จึงได้มีการออกแบบระบบรักษาความ ปลอดภยั ในการเข้าถึงขอ้ มูลของผู้ใช้ และการเข้าถึงข้อมูล ของผู้อ่ืนโดยไม่ได้รับความยินยอมนั้น ถือว่าเป็นการผิด จรยิ ธรรมเช่นเดยี วกบั การละเมิดข้อมูลสว่ นตวั

คณุ ธรรมและจรยิ ธรรมในการใช้อินเทอรเ์ น็ต 1.จรรยาบรรณสาหรับผู้ใชไ้ ปรษณียอ์ ิเล็กทรอนิกส์ 1.ตรวจจดหมายใหบ้ ่อยครัง้ เพราะในปจั จบุ ันมกั จะมี จดหมายขยะหรือจดหมายจาก Facebook เขา้ มาเปน็ จานวนมาก 2. ลบขอ้ ความหรอื จดหมายท่ีไมต่ ้องการออกจากระบบ กลอ่ งจดหมาย เพือ่ ลดปริมาณจานวนจดหมายทีอ่ ยู่ใน กลอ่ งจดหมาย (Inbox) ใหม้ จี านวนนอ้ ยทสี่ ุด

คณุ ธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอร์เน็ต 1.จรรยาบรรณสาหรบั ผใู้ ชไ้ ปรษณยี ์อิเลก็ ทรอนกิ ส์ 3.ทาการโอนย้ายจดหมายจากระบบไปไว้ยงั แหล่งเก็บขอ้ มลู อนื่ เช่น ในเครอ่ื งคอมพิวเตอร์ 4.พึงระลกึ เสมอว่าจดหมายท่เี กบ็ ไวใ้ นกล่องจดหมายน้ีอาจ ถูกผู้อืน่ แอบอา่ นได้ ไมค่ วรเก็บขอ้ มลู หรอื จดหมายที่คณุ คดิ ว่าไม่ใช้แล้วเสมอื นเป็นประกาศไวใ้ นต้จู ดหมาย

คุณธรรมและจริยธรรมในการใช้อินเทอร์เนต็ 2.จรรยาบรรณสาหรับผู้สนทนา บนเครอื ข่ายอนิ เทอรเ์ นต็ 1.ควรสนทนากบั ผูท้ ่เี รารูจ้ กั และตอ้ งการสนทนาด้วย หรือ มีเรอ่ื งสาคัญท่จี ะตดิ ตอ่ ดว้ ย ควรระลกึ เสมอว่าการ ขัดจังหวะผูอ้ น่ื ที่กาลังทางานอยูอ่ าจสร้างปญั หาได้ 2.ก่อนการทกั คสู่ นทนา ควรตรวจสอบสถานะ การใช้งาน ของคสู่ นทนาทต่ี ้องการสนทนา เพราะการทักแตล่ ะครงั้ จะมขี ้อความไปปรากฏบนจอภาพของฝ่ายถูกทัก ซึง่ ก็ สร้างปญั หาการทางานได้

คณุ ธรรมและจริยธรรมในการใช้อนิ เทอรเ์ นต็ 2.จรรยาบรรณสาหรบั ผู้สนทนา บนเครือขา่ ยอินเทอร์เน็ต 3.หลงั จากทักไปช่วั ขณะคู่ทถี่ ูกทักไม่ตอบกลับ แสดง ว่าคู่สนทนาอาจจะติดงานสาคญั ขอใหห้ ยดุ การทกั เพราะขอ้ ความท่ีเรียกไปปรากฏบนจออย่างแน่นอน 4.ควรใช้วาจาสภุ าพ และใหเ้ กียรตซิ งึ่ กนั และกัน

คณุ ธรรมและจริยธรรมในการใช้อนิ เทอร์เนต็ 3.จรรยาบรรณสาหรบั ผใู้ ชก้ ระดานขา่ ว เว็บบอรด์ หรือส่ือทางขา่ วสาร 1.เขยี นเรือ่ งใหก้ ระชบั ขอ้ ความไม่ยาวเกินไปและตรงประเด็น ไม่กากวม ใช้ภาษาที่สภุ าพ 2.การเขยี นพาดพงิ ถงึ ผู้อ่นื ใหร้ ะมัดระวงั ในการละเมดิ หรอื สรา้ งความเสยี หายให้ผู้อ่นื 3.จากดั ความยาวของขา่ ว และหลีกเลี่ยงตัวอกั ษรควบคุม พเิ ศษอน่ื ๆ

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอร์เน็ต 3.จรรยาบรรณสาหรับผใู้ ช้กระดานข่าว เว็บบอรด์ หรอื ส่ือทางขา่ วสาร 4.ไม่ควรนาขอ้ ความท่ผี ูอ้ ่ืนเขียนไปกระจายตอ่ โดยไมไ่ ด้รับ อนุญาตจากเจา้ ของเรือ่ ง 5. ไมค่ วรคดั ลอกขา่ วจากท่อี น่ื เชน่ จากหนังสอื พิมพ์ทั้งหมด โดยไม่มีการสรุปยอ่ และเมอ่ื สง่ ข่าวย่อจะต้องอา้ งองิ ท่มี า 6. ไม่ควรใช้กระดานข่าวเป็นท่ีตอบโตห้ รอื ละเมดิ ผอู้ น่ื

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใชอ้ ินเทอร์เน็ต 4. บัญญัติ 10 ประการ บัญ ญั ติ 1 0 ป ร ะ ก าร เ ป็ น จร ร ย า บ ร ร ณ ที่ ผู้ ใ ช้ อินเทอร์เน็ตควรยึดถือไว้เสมือนเป็นแม่บทแห่งการปฏิบัติ ดังนคี้ ือ 1.ตอ้ งไม่ใชค้ อมพวิ เตอรท์ ารา้ ยหรือละเมดิ ผูอ้ ื่น 2.ตอ้ งไม่รบกวนการทางานของผอู้ นื่ 3.ตอ้ งไม่สอดแนมหรือแก้ไขเปดิ ดูในแฟ้มของผู้อนื่ 4.ตอ้ งไม่ใชค้ อมพิวเตอร์เพอ่ื การโจรกรรมขอ้ มลู ขา่ วสาร 5.ตอ้ งไมใ่ ชค้ อมพิวเตอรส์ ร้างหลักฐานทีเ่ ป็นเท็จ

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใช้อินเทอรเ์ นต็ 4. บญั ญตั ิ 10 ประการ 6.ต้องไม่คัดลอกโปรแกรมผูอ้ นื่ ที่มีลขิ สิทธิ์ 7.ตอ้ งไมล่ ะเมดิ การใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอรโ์ ดยทต่ี นเองไม่ มสี ิทธ์ิ 8.ต้องไม่นาเอาผลงานของผู้อ่นื มาเปน็ ของตนเอง 9.ต้องคานงึ ถงึ สิง่ ทจ่ี ะเกดิ ข้นึ กับสงั คมอนั ตดิ ตามมาจากการ กระทา 10.ต้องใชค้ อมพวิ เตอร์โดยเคารพกฎระเบยี บ กตกิ ามารยาท

คุณธรรมและจรยิ ธรรมในการใช้อนิ เทอร์เน็ต จ ร ร ย า บ ร ร ณ เ ป็ น สิ่ ง ท่ี ท า ใ ห้ สั ง ค ม อินเทอร์เน็ตเป็นระเบียบ ความรับผิดชอบต่อ สังคมเป็นเร่ืองที่จะต้องปลูกฝัง กฎเกณฑ์ของแต่ ละเครือข่าย จึงต้องมีการวางระเบียบเพื่อให้การ ดาเนินงานเป็นไปอย่างมีระบบและเอ้ือประโยชน์ ซ่ึงกันและกัน บางเครือข่ายมีบทลงโทษและ จรรยาบรรณท่ีชัดเจน เพ่ือช่วยให้สังคมสงบสุข และหากการละเมิดรุนแรงกฎหมายก็จะเข้ามามี บทบาทได้เช่นกัน

กิจกรรม 1.จงอธบิ ายความหมายของจรยิ ธรรมในการใช้ อินเทอรเ์ น็ต 2.จงบอกความหมายของคาศพั ท์ต่อไปนี้ Information Privacy Information Accuracy Information Property Data Accessibility 3.จงบอกบญั ญัติ 10 ประการในการใช้อินเทอรเ์ นต็