ประวัติของท้าวเทพกระษัตรี และท้าวศรีสุนทร

ท้าวเทพกระษัตรี (คณุ หญิงจนั ) และ ทา้ วศรสี ุนทร (คณุ หญิงมุก) เปน็ พีน่ ้องกนั โดย ทั้งสองทา่ นกาเนดิ ในชว่ งปลายกรงุ ศรอี ยุธยา ราว พ.ศ. 2278 รัชสมยั สมเด็จพระเจ้าอยูห่ ัว บรมโกศ ณ บ้านตะเคยี น เมืองถลาง ซึง่ ปจั จุบัน เป็นอาเภอหนงึ่ ในจังหวดั ภเู ก็ต

ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจฬุ า โลกมหาราช กองทัพพมา่ ไดโ้ จมตเี มืองถลาง ในชว่ งเวลาทีเ่ กดิ ศึกถลาง เจา้ เมืองถลาง(พระยา ถลาง) ได้ถงึ แก่อนิจกรรม ทาให้คุณหญงิ จนั ซง่ึ เป็น ภรยิ าเจา้ เมืองถลาง และนอ้ งสาวที่ชื่อมุกต้อง บัญชาการเอง โดยช่วยกันระดมขา้ ราชการ และ ชาวเมอื งถลางป้องกันเมอื งอยา่ งกล้าหาญ

คณุ หญิงมุกไดใ้ ชก้ ลวิธีใหผ้ หู้ ญงิ หลาย ร้อยคนแต่งกายเปน็ ทหาร และนาทางมะพรา้ วมา รมควันใหด้ า เพื่อให้ดเู หมือนปนื เมื่อกองทพั พม่า เห็นจึงไมก่ ลา้ เข้าตเี มอื งเพราะคดิ วา่ มที หารและ อาวุธจานวนมากกวา่ เมื่อเสบียงอาหารหมด กองทัพพมา่ จงึ ถอยทพั กลบั ไป

หนังสือพงศาวดารเมืองถลาง กล่าวไว้วา่ คุณหญิงจันและคณุ มุกกาเนดิ ทบ่ี ้านตะเคียน เมอื งถลาง ปัจจบุ ันเป็นอาเภอหนึง่ ในจังหวัดภูเกต็ เมือ่ ประมาณ ปลายกรุงศรอี ยธุ ยา ราว พ.ศ. 2278 ในสมัยสมเดจ็ พระเจา้ อย่หู วั บรมโกศ - ท้าวเทพกระษัตรี มชี อ่ื เดมิ วา่ จนั ได้แต่งงานกบั เจา้ เมอื งถลาง - ทา้ วศรีสนุ ทรเปน็ น้องสาว มีชื่อเดิมว่า มุก

สมัยรัชกาลท่ี 1 พ.ศ. 2328 พระเจ้าปดงุ กษัตริย์ พม่าได้ ยกกองทพั เขา้ มาในไทย หลายทางโดยแยกเป็น ทัพบกมงุ่ ตีหัวเมอื งฝา่ ยใต้ ต้งั แต่เมืองกระ (อาเภอกระบุรี จังหวัดระนอง) เมอื งระนอง เมอื งชมุ พร เมืองไชยา เมือง นครศรีธรรมราช และสามารถตีเมอื งท้ังหมดได้ ทัพเรือตี ไดห้ ัวเมืองชายฝั่งทะเลทางทิศตะวนั ตก ได้แก่ ตะกว่ั ป่าและ ตะกวั่ ท่งุ จากน้ันยกทพั เข้าสเู่ มอื งถลาง กองทพั พม่าไดล้ ้อม เมืองถลางไว้ ซ่ึงขณะนั้นเจ้าเมอื งถลางเพ่งิ ถงึ แก่กรรม

คุณหญงิ จันกบั คณุ มกุ จึงขึน้ เป็นผนู้ าในการ รบกบั พม่า คุณหญงิ จนั ให้ตงั้ ค่ายตา้ นทานพมา่ 2 แห่งและทาอุบายใหพ้ ม่าเห็นว่าไทยมีกาลงั พลท่ี เขม้ แขง็ และมที ัพเสรมิ เขา้ มา เรื่อย ๆ ทาใหพ้ มา่ ไม่ ยกทพั เข้าตีเมอื งถลาง แต่วางกาลังทหารล้อมเมือง ไวป้ ระมาณ 1 เดือน จนพมา่ ขาดแคลนอาหาร จึง ถอยกลบั ไป

รัชกาลท่ี 1 ทรงทราบวรี กรรมของทา่ นท้งั สอง จึง โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งคณุ หญิงจนั เปน็ “ท้าวเทพกระษตั รี” และคุณมกุ เปน็ “ท้าวศรสี ุนทร” เพอื่ ระลึกถึงคุณความดีที่ ท้าวเทพกระษตั รีและท้าวศรสี นุ ทรไดส้ รา้ งไว้ ชาวถลางและ ชาวภเู กต็ ร่วมใจกันสร้างอนสุ าวรยี ข์ องท่านทงั้ สองไวท้ ่ีส่ี แยกท่าเรอื อาเภอถลาง จังหวดั ภูเกต็ เมื่อ พ.ศ. 2510

แหลง่ อา้ งอิง • https://th.wikipedia.org/wiki/ท้าวเทพ กระษตั รี และท้าวศรีสนุ ทร • http://saranukromthai.or.th/sub/book/b ook.php?book=21&chap=2&page=t21- 2-infodetail02.html • https://sites.google.com/site/social036/b th-thi-2 • https://www.phuketcity.go.th/travel/det ail/85 • https://palanla.com/index.php?op=dom esticLocation-detail&id=116 • https://www.wongnai.com/reviews/db17 5f9c1f794f14bc22146901cb727d