ประวัติสุนทรภู่1111

ประวตั สิ นุ ทรภู่ประวตั ิสุนทรภ่แู บบย่อ สุนทรภู่ เป็ นกระฏมุ พผี ู้ดีมมี ีมิตรชาวบางกอก เกิดในวงั หลงั ปากคลองบางกอกนอ้ ย) เม่ือวนั ที่ 26 มิถุนายน พ.ศ.2329 ยคุ ตน้ แผ่นดินรัชกาลท่ี 1 เม่ือเตบิ โตข้นึ เขา้ รับราชการในวงั หลวง เป็นนกั ปราชญร์ าชบณั ฑิตประจาราชสานกั รัชกาลที่ 2 ตอ่ มาได้ ออกบวชในรัชกาลท่ี 3 อยวู่ ดั เทพธิดาราม นานถึง 18 ปี (พ.ศ.2367-2385 อายุ 38-56 ปี ) แลว้ ลาสึกมารับราชการในวงั หนา้ กบั สมเด็จพระปิ่ นเกลา้ ฯ (แตอ่ าศยั อยพู่ ระราชวงั เดิม ธนบุรี) จนถึงแก่กรรมในรัชกาลท่ี 4 เม่ือ พ.ศ.2398 อายุ 69 ปีประวัติสุนทรภ่โู ดยละเอียด ประวตั ขิ องท่านสุนทรภู่ ท่านเป็นกวเี อกคนหน่ึงของกรุงรัตนโกสินทร์ เกิดเม่ือวนั จนั ทร์ เดือน 8 ข้ึน 1ค่า ปี มะเมีย ตรงกบั วนั ท่ี 26 มิถุนายน พ.ศ.2329 ซ่ึงตรงกบั รัชสมยั ของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก (รัชกาลท่ี 1) บิดาเป็นชาวบา้ นกร่า อาเภอแกลง จงั หวดั ระยอง มารดาเป็นคนจงั หวดั ไหนไม่ปรากฏ ต้งั แตส่ ุนทรภู่ยงั เดก็ บิดากลบั ไปบวชทเ่ี มืองแกลง ส่วนมารดามีสามีใหม่มีลูกผหู้ ญิงอีก 2 คน ช่ือฉิมกบั นิ่ม ตอ่ มามารดาไดเ้ ป็นแม่นมของพระองคเ์ จา้ จงกลพระธิดาของกรมพระราชวงั หลงั สุนทรภ่จู งึ เขา้ ไปอยใู่ นวงั กบั มารดา ตอนยงั เป็นเด็ก สุนทรภไู่ ดเ้ ล่าเรียนที่วดั ชีปะขาว (วดั ศรีสุดาราม) โตข้ึนกเ็ ขา้ รับราชการเป็ นนายระวางพระคลงั สวน ไม่นานก็ลาออกเพราะไม่ชอบงานน้ี ชอบแตก่ ารแต่งกลอน และแตง่ สกั วาเท่าน้ัน เพลงแหล่ - สุนทรภู่ อยู่วงั หลงัประวัติสุ นทรภู่ ต่อมาสุนทรภู่มีสมั พนั ธ์รักกบั สาวชาววงั ชื่อจนั จึงถูกจองจาท้งั คู่ คร้ันพน้ โทษ แลว้ ก็ไดแ้ ตง่ งานกนั และถวายตวั เป็นมหาดเล็กของพระองคเ์ จา้ ปฐมวงศ์ พระโอรสของพระราชวงั หลงั สุนทรภ่มู ีบตุ รชายกบั จนั ชื่อพดั ชีวติ คู่ของสุนทรภู่ไม่ราบรื่นเลยมกั ระหองระแหงกนั เสมอ จนในท่ีสุดกเ็ ลิกร้างกนั แลว้ สุนทรภู่กไ็ ดเ้ ขา้ รับราชการกบัพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลา้ นภาลยั (รัชกาลท่ี 2) เป็นที่โปรดปรานมากจดไดร้ ับการแต่งต้งั ให้เป็น ขนุ สุนทรโวหาร เวลาท่ที รงพระราชนิพนธ์บทกลอนติดขดั กม็ กัให้ สุนทรภูแ่ ต่งต่อให้ ระยะน้ีเองสุนทรภ่กู ็ไดภ้ รรยาใหม่ชื่อน่ิม มีบุตรดว้ ยกนั ช่ือตาบ นิ่มเสี ยชีวิตไปต้งั แต่ตาบยงั เล็กอยู่ 4 คราวหน่ึงสุนทรภเู่ มาสุรา แลว้ ทาร้ายญาติผใู้ หญจ่ นบาดเจบ็ จงึ ถูกจาคุก ในระหวา่ งตอ้ งโทษน้ีเอง ท่สี ุนทรภู่แตง่ นิ ทานเร่ือง พระอภัยมณี เพื่อขายเอาเงินมาเล้ียงชีวติ จาคุกไดไ้ ม่นานก็พน้ โทษออกมารับราชการตามเดิม พอสิ้นราชการที่ 2 สุนทรภู่ก็ออกจากราชการเพราะไม่เป็นท่โี ปรดปรานของพระบาทสมเดจ็ พระนงั่ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั (รัชกาลที่ 3) ออกจากราชการแลว้ สุนทรภู่ก็บวชเป็นพระภกิ ษุอยใู่ นวดั ราชบรู ณะ บวชไดร้ าว 3 พรรษา กต็ อ้ งอธิกรณ์ (โทษ) ถูกขบั ไล่ออกจากวดั ในขอ้ หาเสพสุรา จึงไปอยทู่ ว่ี ดั อรุณราชวราราม ไม่นานกย็ า้ ยไปท่ีวดั พระเชตุพนวมิ ลมงั คลาราม วดั มหาธาตุยวุ ราชรังสฤษด์ิ และวดั สุดทา้ ยคอื วดั เทพธิดาราม แลว้ กส็ ึกออกมา รวมเวลาบวชเป็นพระภิกษุประมาณ 18-20 ปี จากน้นั ก็ตกยากจนไม่มีบา้ นอยตู่ อ้ งลอยเรือร่อนเร่แตง่ กลอนขาย

ปลายรัชกาลที่ 3 เจา้ ฟ้ากรมขนุ อิศเรศรังสรรคโ์ ปรด ฯ ให้สุนทรภู่ไปอยทู่ ี่ราชวงั ของพระองค์ คร้ันไดร้ ับสถาปนาเป็ นพระบาทสมเด็จพระปิ่ นเกลา้ เจา้ อยหู่ ัว ในสมยัรัชกาลพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ ัว (รัชกาลที่ 4) ก็โปรดเกลา้ ใหส้ ุนทรภูเ่ ขา้ รับราชการเป็นเจา้ กรมอาลกั ษณ์ มีบรรดาศกั ด์ิเป็นพระสุนทรโวหาร รับราชการเพยี ง5 ปี ก็ถึงแก่กรรม พ.ศ. 2398 รวมอายไุ ด้ 69 ปีประวตั สิ ุนทรภู่ รูปภาพสุนทรภู่ประวตั สิ นุ ทรภแู่ ละผลงานทนี่ ่ายกยอ่ ง ไดร้ ับยกยอ่ งเป็น มหากวกี ดฎุมพแี ห่งรัตนโกสินทร์ และบคุ คลสาคญั ของโลกจากองคก์ าร UNESCOประวตั สิ นุ ทรภู่ : ผลงานสนุ ทรภู่ผลงานของสุนทรภู่ ประวตั ิและผลงานของสุนทรภเู่ ป็นทีก่ ล่าวขาน สมเด็จพระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาดารงราชานุภาพ ผแู้ ตง่ ประวตั ิสุนทรภู่โดยพสิ ดารไว้ กล่าววา่ ไดท้ รงคน้ พบมีประมาณ ๒๔ เร่ือง โดยแยกประเภทดงั น้ี

นริ าศสนุ ทรภู่นิราศ ๙ เรื่อง นิราศ คือ บทประพนั ธท์ ่ีแต่งข้ึนเพอื่ บรรยายถึงสภาพการเดินทาง ดว้ ยสมยั ก่อนการเดินทางค่อนขา้ ง ลาบากและใชเ้ วลานาน นกั เดินทางจงึ แกค้ วามเหงาเบื่อดว้ ยการประพนั ธบ์ ทกวี พรรณนาถึงการเดินทาง และสภาพภมู ิประเทศ โดยมากมกั โยงเขา้ กบั ความรัก สมเดจ็ ฯ กรมพระยาดารงราชานุภาพ ทรงอธิบายทมี่ าของนิราศไว้ ดงั น้ี:\"หนงั สือจาพวกท่ีเรียกวา่ นิราศ เป็นบทกลอนแตง่ เวลาไปทางไกล มูลเหตุจะเกิดหนงั สือชนิดน้ีข้นึ สันนิษฐานว่า คงเป็ นเพราะเวลาเดินทาง ที่มกั ตอ้ งไปเรือหลายๆ วนั มีเวลาวา่ งมาก ไดแ้ ต่นง่ั ๆ นอนๆ ไป จนเกิดเบ่ือ ก็ตอ้ งคดิ หาอะไรทาแกร้ าคาญ ผสู้ ันทดั ในทางวรรณคดี จึงแกร้ าคาญโดยทางกระบวนคิดแต่ง บทกลอน บทกลอนแตง่ ในเวลาเดินทางเช่นน้นั กเ็ ป็นธรรมดาท่ีจะพรรณนาวา่ ดว้ ยส่ิงซ่ึงไดพ้ บเห็นในระยะ ทาง แต่มกั แตง่ ประกอบกบั ครวญคดิ ถึงคู่รักซ่ึงตอ้ งพรากท้ิงไวท้ างบา้ นเรือน กระบวนความในหนงั สือนิราศ จึงเป็ นทานองอยา่ งวา่ น้ีท้งั น้นั ชอบแตง่ กนั มาแตค่ ร้ังกรุงรัตนโกสินทร์...นิราศทแี่ ต่งกนั ในช้นั กรุงรัตนโกสินทร์ แตง่ ท้งั เป็ นโคลงแลเป็นกลอนสุภาพ ดูเหมือนกวที ่แี ต่งนิราศ ในคร้ังรัชกาลที่ ๑ รัชกาลที่ ๒ จะถือคติต่างกนั เป็ น ๒ พวก พวกหน่ึงถือคติเดิมวา่ โคลงฉันทเ์ ป็ นของสาคญั และแตง่ ยากกวา่ กลอน กวพี วกน้ีแต่งนิราศเป็นโคลงตามเยย่ี งอยา่ งศรีปราชญท์ ้งั น้นั กวอี ีกพวกหน่ึงชอบ เพลงยาว อยา่ งเช่นเล่นกนั เม่ือปลายสมยั กรุงศรีอยธุ ยา กวพี วกน้ีแต่งนิราศเป็นกลอนสุภาพท้งั น้นั ถา้ วา่ เฉพาะทเ่ี ป็นกวคี นสาคญั ในพวกหลงั น้ี คอื สุนทรภู่แตง่ นิราศเป็ นกลอนสุภาพมากเร่ืองกวา่ ใครๆ หมด กลอนของ สุนทรภู่คนชอบอ่านกนั แพร่หลาย ก็ถือเอานิราศของสุนทรภเู่ ป็นแบบอยา่ งแต่งนิราศกนั ตอ่ มา ต้งั แต่รัชกาล ที่ ๓ จนถงึ รัชกาลท่ี ๕\" นิราศของสุนทรภู่ นอกจากจะพรรณนาการเดินทางแลว้ ท่านยงั สอดแทรกคตธิ รรม ขอ้ เตือนใจต่างๆ และเปรียบเทยี บถึงชีวติ ของตวั ทา่ นเองเขา้ ไวด้ ว้ ย ทาใหน้ กั ศึกษางานของท่านสืบเสาะประวตั ิของท่านจาก งานนิพนธข์ องท่านเองไดม้ าก ท่านสุนทรภู่แตง่ นิราศไวม้ าก แต่เท่าทพ่ี บในปัจจุบันมี ๘ เร่ือง คือ นิราศเมืองแกลง นิราศพระบาท นิราศภูเขาทอง นิราศวดั เจา้ ฟ้า นิราศอิเหนา นิราศสุพรรณ นิราศพระประธม และนิราศเมืองเพชร ส่วน ราพนั พิลาป กม็ ีเน้ือความราพึงราพนั ทานองเดียวกบั นิราศ เน้ือหาเก่ียวกบั ชีวประวตั ิของท่านสุนทรภเู่ ป็ น ส่วนใหญ่ นอกเหนือจากน้ี ในช่วงเวลาที่ท่านบวชเป็นพระน้นั ท่านไดธ้ ุดงค์ไปทวั่ จึงเช่ือวา่ ยงั มีนิราศ เร่ืองอื่นของทา่ นที่ยงั มิไดค้ น้ พบ หรืออาจไม่มีวนั คน้ พบกไ็ ด้ เพราะตน้ ฉบบั อาจถูกทาลายไปเสียแลว้ เม่ือ คร้ังปลวกข้ึนกุฏิของทา่ นที่วดั เทพธิดารามราพนั พิลาป