คู่มือความฉลาดทางดิจิทัลสำหรับครู (DQ)

APR. 2022 | VOL. 1 \"ทคู่ามืงอดิทจัิกทัษละคสวำาหมรัฉบลคารูด\" DQ (Digital Intelligence) 8 ทักษะความฉลาดทางดิจิทัล 8 Skills Digital Intelligence

คำนำ \"คู่มือทักษะความฉลาดทางดิจิทัล\" เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา การพัฒนาความเป็นครู(GD 5829) จัดทำขึ้นเพื่อให้นักศึกษาได้ศึกษา ค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับ 8 ทักษะความฉลาดทางดิจิทัล เมื่ออินเทอร์เน็ต เข้ามามีบทบาทในการใช้ชีวิตของผู้คนปัจจุบัน เกิดการติดต่อสื่อสารไร้ พรมแดน การเปิดร้านขายของผ่านช่องทางออนไลน์ ฯลฯ จึงทำให้เกิด เป็นพลเมืองที่เรียกว่า \"พลเมืองดิจิตอล\" เนื้อหาของรายงานประกอบด้วย 8 ทักษะความฉลาดทางดิจิทัล ตัวอย่างประกอบเนื้อหา แนวทางการพัฒนาหรือวิธีการป้องกันแก้ไข ในทักษะความฉลาดทางดิจิทัลแต่ละด้าน ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่ารายงานเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์แก่ผู้ ศึกษาทุกท่าน สามารถรู้เท่าทันการใช้สื่อดิจิตัลอย่างฉลาด รอบรู้ ระมัดระวังในการใช้สื่อดิจิทัล ในการนี้ขอขอบคุณอาจารย์ดร.สุจิตรา จันทร์ลอย และอาจารย์ดร.สุธิดา ปรีชานนท์ ที่ให้คำแนะนำการจัดทำ รายงานเล่มนี้จนสำเร็จลุล่วงด้วยดี จึงขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ ผู้จัดทำ นางสาวฉวีวรรณ นาคเทศ 25 เมษายน 2565

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ สารบัญ เรื่อง หน้า ความเป็นพลเมืองดิจิทัล 01 IN THIS ISSUE 8 SKILLS DIGITAL ทักษะในการรักษาอัตลักษณ์ที่ดีของตนเอง 03 INTELLIGENCE 04 ทักษะการคิดวิเคราะห์มีวิจารณญาณที่ดี 05 DQ Digital ทักษะในการรักษาความปลอดภัยของ 06 intelligence ตนเองในโลกไซเบอร์ ทักษะในการรักษาข้อมูลส่วนตัว ทักษะในการจัดสรรเวลาหน้าจอ 07 08 ทักษะในการบริหารจัดการข้อมูลที่ผู้ใช้งาน 09 มีการทิ้งไว้บนโลกออนไลน์ ทักษะในการรับมือกับการกลั่นแกล้ง 10 บนโลกไซเบอร์ 11 12 ทักษะการใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม 14 สรุปความรู้ที่ได้รับ เอกสารอ้างอิง ประวัติผู้จัดทำ

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ความ เป็นพลเมืองดิจิทัล ความเป็นพลเมืองดิจิทัล (DIGITAL CITIZENSHIP) คืออะไร ความเป็นพลเมืองดิจิทัล คือ พลเมืองผู้ใช้งานดิจิทัลและสื่อสังคม ออนไลน์ที่เข้าใจบรรทัดฐานของการปฏิบัติตัวให้เหมาะสมและมีการ รับผิดชอบในการใช้เทคโนโลยี โดยอย่างยิ่งการสื่อสารในยุคดิจิทัล เป็นการสื่อสารที่ไร้พรมแดน สมาชิกของโลกออนไลน์ คือ ทุกคนที่ใช้ เครือข่ายอินเทอร์เน็ตบนโลกใบนี้ ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์มีความหลาก หลายทางเชื้อชาติ อายุ ภาษา และวัฒนธรรม พลเมืองดิจิทัลต้องเป็น พลเมืองที่มีความรับผิดชอบ มีจริยธรรม เห็นอกเห็นใจและเคารพผู้อื่น มีส่วนร่วมและมุ่งเน้นความเป็นธรรมในสังคม การเป็นพลเมืองใน ยุคดิจิทัลนั้นมีทักษะที่สำคัญ 8 ประการ DQ Digital 01 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ 8 ทักษะความฉลาดทางดิจิตัล ทักษะที่ 1 ทักษะที่ 2 ทักษะในการรักษาอัตลักษณ์ที่ดีของตนเอง ทักษะการคิดวิเคราะห์มีวิจารณญาณที่ดี (DIGITAL CITIZEN IDENTITY) (CRITICAL THINKING) ทักษะที่ 3 ทักษะที่ 4 ทักษะในการรักษาความปลอดภัยของ ทักษะในการรักษาข้อมูลส่วนตัว ตนเองในโลกไซเบอร์ (Privacy Management) (Cybersecurity Management) ทักษะที่ 6 ทักษะที่ 5 ทักษะในการบริหารจัดการข้อมูลที่ผู้ใช้งาน มีการทิ้งไว้บนโลกออนไลน์ ทักษะในการจัดสรรเวลาหน้าจอ (Digital Footprints) (Screen Time Management) ทักษะที่ 8 ทักษะที่ 7 ทักษะการใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม ทักษะในการรับมือกับการกลั่นแกล้ง (Digital Empathy) บนโลกไซเบอร์ (Cyberbullying Management) DQ Digital 02 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะในการรักษาอัตลักษณ์ที่ดีของตนเอง (DIGITAL CITIZEN IDENTITY) ทักษะที่ 1 สามารถสร้างและบริหารจัดการอัตลักษณ์ที่ดีของตนเองไว้ได้อย่างดีทั้งในโลกออนไลน์และโลกความจริง ผู้ใช้สื่อ ดิจิทัลสร้างภาพลักษณ์ในโลกออนไลน์ของตนเองในแง่บวก ทั้งความคิดความรู้สึกและการกระทำ โดยมีวิจารณญาณใน การรับส่งข่าวสารและแสดงความคิดเห็น มีความเห็นอกเห็นใจผู้ร่วมใช้งานในสังคมออนไลน์และรู้จักรับผิดชอบต่อการ กระทำ ไม่กระทำการที่ผิดกฎหมายและจริยธรรมในโลกออนไลน์ เช่น การละเมิดลิขสิทธิ์ การกลั่นแกล้งหรือการใช้ วาจาที่สร้างความเกลียดชังผู้อื่นทางสื่อออนไลน์ ตัวอย่าง ครูตุ้ยถึงแม้จะไม่ใช่ครูผู้สอนหนังสือ แต่ เป็นครูที่สอนบุคลิกภาพ เบอร์ต้นๆของไทย ถึงแม้จะเป็นเพศที่ 3 แต่ก็สร้างอัตลักษณ์ ของตนเองให้โดดเด่น มีความสามารถรอบ ด้าน เป็นที่รู้จักในโลกออนไลน์และโลกความ จริงในด้าน \"ครูผู้สอนบุคลิกภาพ\" แนวทางการพัฒนา สำหรับผู้รับสาร/เสพสื่อ เปิดสถาบันสอนการเดินแบบ สอนมารยาท ผู้เสพสื่อออนไลน์ หรือผู้รับสาร ไม่ว่า ในการกินอาหาร สอนการพูดสื่อสาร การ จะเป็นนักเรียน คนทั่วไป อาชีพต่างๆ แต่งกายให้ดูดี สอนการพัฒนาบุคลิกภาพให้ สามารถรับชมสื่อของครูตุ้ยได้ เพราะ กับกลุ่มนักเรียน สถานบัน องค์กรต่างๆ ครูตุ้ยสร้างอัตลักษณ์ที่ดีในการสอน มีเพจ Facebook #จริตครูตุ้ย ลงคลิปสอน บุคลิกภาพ สร้างสรรค์คลิปวิดีโอลงสื่อ การ กิน ยืน เดิน นั่ง แบบจริตครูตุ้ย มีช่อง ออนไลน์หลายชนิด สามารถนำข้อคิด Youtube และ Tiktok เผยแพร่ในออนไลน์ ที่ได้จากการรับชมเทคนิคที่ดีต่างๆ มา เลือกปรับใช้ในการดำเนินชีวืตได้อย่าง เหมาะสม DQ Digital 03 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะที่ 2 ทักษะการคิดวิเคราะห์มีวิจารณญาณที่ดี (CRITICAL THINKING) สามารถวิเคราะห์แยกแยะระหว่างข้อมูลที่ถูกต้องและข้อมูลที่ผิดข้อมูลที่มีเนื้อหาเป็นประโยชน์และ ข้อมูลที่เข้าข่ายอันตราย ข้อมูลติดต่อทางออนไลน์ที่น่าตั้งข้อสงสัยและน่าเชื่อถือได้เมื่อใช้อินเทอร์เน็ต จะรู้ว่าเนื้อหาอะไรเป็นสาระมีประโยชน์ หาคำตอบให้ชัดเจนก่อนเชื่อและนำไปแชร์รู้เท่าทันสื่อและ สารสนเทศ สามารถวิเคราะห์และประเมินข้อมูลจากแหล่งข้อมูลที่หลากหลายได้เข้าใจรูปแบบการ หลอกลวงต่าง ๆ ในโลกไซเบอร์ เช่น ข่าวปลอม เว็บปลอม ภาพตัดต่อ เป็นต้น ตัวอย่าง อย่าแชร์! เรื่อง ศธ. ห้ามนักเรียนใส่หน้ากาก มีข้อมูลในสื่อออนไลน์เรื่องศธ. ห้าม อนามัยแบบมีลวดลาย นักเรียนใส่หน้ากากอนามัยแบบมี วิธีการป้องกัน ลวดลาย ศูนย์ต่อต้านข่าวปลอมได้ ตรวจสอบข้อเท็จจริงโดยสพฐ พบว่า ไม่ส่ง หรือแชร์ข้อมูลดังกล่าวต่อใน เป็นข้อมูลเท็จ และชี้แจงว่า ไม่มี ช่องทางสื่อสังคมออนไลน์ต่าง ๆ นโยบายการห้ามนักเรียนใส่หน้ากาก หากไม่แน่ใจว่าข้อมูลที่ได้ยิน ได้ชม อนามัยแบบมีลวดลายที่มาจาก.......... เป็นเรื่องจริงหรือไม่ ควรหาข้อมูล กระทรวงศึกษาฯ ขอย้ำว่านักเรียน ในหลักข้อมูลที่น่าเชื่อถือได้ หรือ ครู และบุคลากรทางการศึกษาทุกคน ติดต่อข่าวสารได้ที่เฟซบุ๊ก ศูนย์ สามารถใช้ได้ทั้งหน้ากากผ้า และ ชัวร์ก่อนแชร์ หรือ เว็บไซต์ ศูนย์ หน้ากากอนามัยที่ถูกสุขอนามัยตามที่ ต่อต้านข่าวปลอม กรมอนามัยและกระทรวงสาธารณสุข กำหนด คิดก่อนโพสต์ คิดก่อนแชร์ DQ Digital 04 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะที่ 3 ทักษะในการรักษาความปลอดภัยของ ตนเองในโลกไซเบอร์ (Cybersecurity Management) สามารถป้องกันข้อมูลด้วยการสร้างระบบความปลอดภัยและป้องกันการโจรกรรมข้อมูล มีทักษะในการรักษาความปลอดภัยของตนเองในโลกออนไลน์ การรักษาความปลอดภัยของ ตนเองในโลกไซเบอร์ คือ การปกป้องอุปกรณ์ดิจิทัลข้อมูลที่จัดเก็บและข้อมูลส่วนตัวไม่ให้เสียหาย สูญหาย หรือถูกโจรกรรมจากผู้ไม่หวังดีในโลกไซเบอร์ ตัวอย่าง วิธีการป้องกัน การตั้งรหัสผ่านที่รัดกุมคาดเดายาก วิธีการรักษาโทรศัพท์มือถือให้ปลอดภัย ประกอบด้วย ตัวอักษะภาษาอังกฤษ โดยการตั้งรหัสผ่านก่อน LOG IN เข้า พิมพ์ใหญ่ ตัวอักษรภาษาอังกฤษ ใช้งาน การใช้งาน LINE ควรตั้งรหัส พิมพ์เล็ก ตัวเลข ที่ผสมกันอย่าง ผ่านก่อนการใช้งานแอพลิเคชั่น หาก น้อย 7 ตัว ต้องการสนทนาลับไม่เปิดเผยใคร ให้ ตั้งค่าสนทนาลับใน FACEBOOK ใน ตัวอย่าง กรณีการใช้งานแอพธนาคารควรตั้ง รหัสผ่านที่เรารู้คนเดียว แม้แต่แฟนก็ เมื่อมีการ LOG IN เข้าใช้งานสื่อออนไลน์ อย่าบอกรหัสเด็ดขาด ต่างๆ เช่น FACEBOOK LINE GMAIL ใน เครื่องอื่น ควรอย่าลืม LOG OUT ก่อนทุก ในเฟซบุ๊กชอบมีการโพสต์ให้การช่วยเหลือ ครั้ง และหลีกเลี่ยงการบันทึกการจดจำ การคนที่เดือดร้อน เช่น จะโอนเงินให้กับ รหัสผ่าน เพื่อป้องกันข้อมูลถูกผู้ใช้งานอื่น คนที่ไม่มีเงิน เพียงแสดงความคิดเห็นส่ง นำไปใช้ในทางที่ไม่ดี เช่น สวมลอยบัญชี ชื่อ - นามสกุล เลขที่บัญชี ที่อยู่ ใต้โพสต์ แอบอ้างทักยืมเงินคนอื่นๆ แล้วจะโอนเงินให้ ไม่ควรหลงเชื่อเด็ดขาด DQ Digital 05 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะที่ 4 ทักษะในการรักษาข้อมูลส่วนตัว (PRIVACY MANAGEMENT) มีความสามารถในการบริหารจัดการข้อมูลส่วนตัว รู้จักปกป้องข้อมูลความเป็นส่วนตัวในโลกออนไลน์โดยเฉพาะการแชร์ ข้อมูลออนไลน์ เพื่อป้องกันความเป็นส่วนตัวทั้งของตนเองและผู้อื่น รู้เท่าทันภัยคุกคามทางอินเทอร์เน็ต เช่น มัลแวร์ไวรัส คอมพิวเตอร์และกลลวงทางไซเบอร์ มีความสามารถในการบริหารจัดการข้อมูลส่วนตัว โดยเฉพาะการแชร์ข้อมูลออนไลน์ เพื่อป้องกันความเป็นส่วนตัวทั้งของตนเองและผู้อื่นเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องประกอบอยู่ในพลเมืองดิจิทัลทุกคนและจะต้องมี ความตระหนักในความเท่าเทียมกันทางดิจิทัลเคารพในสิทธิของคนทุกคน รวมถึงต้องมีวิจารณญาณในการรักษาความ ปลอดภัยของข้อมูลตนเองในสังคมดิจิทัล รู้ว่าข้อมูลใดควรเผยแพร่ข้อมูลใดไม่ควรเผยแพร่และต้องจัดการความเสี่ยงของ ข้อมูลของตนในสื่อสังคมดิจิทัลได้ด้วย ตัวอย่าง ในโลกของสื่อสังคมออนไลน์ ที่มี การตอบสนองได้หลายทิศทาง และ รวดเร็วมาก ซึ่งหากเราโพสต์ภาพ หรือข้อมูลบางอย่างลงไปโดยที่ไม่ ระวัง อาจตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพ ได้ง่าย ซึ่งจะทำให้เกิดผลกระทบถึง ทรัพย์สินหรือชีวิตได้เลย จึงขอนำ ข้อมูลมาเตือนว่าสิ่งใดบ้าง ที่ไม่ควร โพสต์ลงโซเชียล 4 วิธีการป้องกัน 1. การเช็คอินตามสถานที่ต่างๆ ว่าอยู่ที่ไหน ทำอะไร อาจทำให้คนร้ายรู้ว่าไม่อยู่บ้าน หรือกำลังจะกลับ อาจแอบมาขโมยของได้ 2. ภาพถ่ายหรือข้อมูลของบุตรหลาน คนร้ายอาจจดจำหน้าตา หรือข้อมูลบางส่วนมาใช้ในการนำภาพไปขอรับบริจาค ลักพาตัว หรือล่อลวงไปทำ มิดีมิร้ายได้ 3. ภาพถ่ายทรัพย์สินมีค่า เป็นเครื่องล่อตาล่อใจคนร้าย ซึ่งคนร้ายอาจทำการค้นหาที่อยู่ของคุณ เพื่อขโมยทรัพย์สินเหล่านั้นได้ 4. ภาพปาร์ตี้สุดเหวี่ยง ถึงแม้เป็นการสังสรรค์นาน ๆ ครั้ง แต่อาจส่งผลกระทบต่องานที่ทำและภาพลักษณ์ในระยะยาว DQ Digital 06 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะในการจัดสรรเวลาหน้าจอ ทักษะที่ 5 (Screen Time Management) สามารถบริหารเวลาที่ใช้อุปกรณ์ยุคดิจิทัล รวมไปถึงการควบคุมเพื่อให้เกิดสมดุลระหว่างโลกออนไลน์และโลกภายนอก ตระหนักถึงอันตรายจากการใช้เวลาหน้าจอนานเกินไป และผลเสียของการเสพติดสื่อดิจิทัล นับเป็นอีกหนึ่งความสามารถที่ บ่งบอกถึงความเป็นพลเมืองดิจิทัลได้เป็นอย่างดี เพราะเป็นที่รู้กันอยู่แล้วว่าการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่ขาดความเหมาะ สมย่อมส่งผลเสียต่อสุขภาพโดยรวม ทั้งความเครียดต่อสุขภาพจิต และเป็นสาเหตุก่อให้เกิดความเจ็บป่วยทางกายซึ่งนำไปสู่ การสูญเสียทรัพย์สินเพื่อใช้รักษาและเสียสุขภาพในระยะยาวโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ตัวอย่าง วิธีการป้องกัน ปัจจุบันพบว่านักเรียนไทยติดเกมมากขึ้น ครูผู้สอน สังเกตพฤติกรรมของนักเรียน ด้วยความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้ ประสานงานความร่วมมือในการแก้ไข เด็กสัมผัสกับสิ่งเหล่านี้ตั้งแต่เด็ก ประกอบ ร่วมกับผู้ปกครอง คอยอบรมสั่งสอน กับผู้ปกครองส่วนใหญ่ไม่มีเวลาดูแลลูก ส่ง และหากิจกรรมการเล่นเกมศึกษามาใช้ ผลให้นักเรียนไม่มีสมาธิในการเรียน อารมณ์ ในการเรียน ร้อน ก้าวร้าวขึ้น บางคนนั่งหลับในห้องเรียน เพราะนอนน้อย ปัญหาเหล่านี้เป็นพฤติกรรม ผู้ปกครอง ควรบอกกล่าวกับลูกด้วย ที่ไม่ประสงค์ เมื่อนักเรียนมาโรงเรียน ครู เหตุผลชี้ให้เห็นโทษของการติดเกม ย่อมมุ่งหวังให้ตั้งใจมีสมาธิในการเรียน จัดสรรเวลาการใช้มือถือ อุปกรณ์ต่างๆ ให้เป็นเวลาโดยตกลงกติกากับลูกก่อน หากิจกรรมนันทนาการภายในครอบครัว เพื่อสร้างสายสัมพันธ์ให้ลูกรู้สึกอบอุ่น ผลกระทบจากการเล่นมือถือมาก สาเหตุเล่นเกมออนไลน์ทั้งวันทั้งคืน นานติดต่อกันหลายวัน ไม่พักผ่อน ไม่ทานอาหาร และน้ำ ทำให้ร่างกาย ขาดน้ำและสารอาหารจนเกิดภาวะ ร่างกายช๊อค DQ Digital 07 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะที่ 6 ทักษะในการบริหารจัดการข้อมูลที่ผู้ใช้งาน มีการทิ้งไว้บนโลกออนไลน์ (Digital Footprints) รอยเท้าดิจิทัล คือ คำที่ใช้เรียกร่องรอยการกระทำต่าง ๆ ที่ผู้ใช้งานทิ้งรอยเอาไว้ในโลกออนไลน์โซเชียลมีเดีย เว็บไซต์หรือโปรแกรม สนทนา เช่นเดียวกับรอยเท้าของคนเดินทาง ข้อมูลดิจิทัล เช่น การลงทะเบียน อีเมล การโพสต์ข้อความหรือรูปภาพ เมื่อถูกส่งเข้าโลก ไซเบอร์แล้วจะทิ้งร่อยรอยข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้งานไว้ให้ผู้อื่นติดตามได้เสมอ แม้ผู้ใช้งานจะลบไปแล้ว ดังนั้น หากเป็นการกระทำที่ผิด กฎหมายหรือศีลธรรมก็อาจมีผลกระทบต่อชื่อเสียงและภาพลักษณ์ของผู้กระทำ ความเป็นพลเมืองดิจิทัลจึงต้องมีทักษะความสามารถ ที่จะเข้าใจธรรมชาติของการใช้ชีวิตในโลกดิจิทัล ว่าจะหลงเหลือร่องรอยข้อมูลทิ้งไว้เสมอ รวมไปถึงต้องเข้าใจผลลัพธ์ที่อาจเกิดขึ้นเพื่อ การดูแลสิ่งเหล่านี้อย่างมีความรับผิดชอบ ตัวอย่าง วิธีการป้องกัน การสมัครงานยุคปัจจุบัน คงหนีไม่พ้นการ สืบประวัติ ตรวจสอบประวัติ ทั้งการโพสต์ ก่อนที่จะโพสต์ข้อความ รูปภาพ ข้อความ แชร์ข้อมูล ลงรูปภาพ การแสดง แสดงความคิดเห็น แชร์ข้อมูล ส่ง ความคิดเห็น ถูกนำมาใช้ในวงการ HR ฝ่าย อีเมล ลงทะเบียน เช็กอินต่างๆ ควร บุคคล พิจารณาข้อมูล (Digital Footprints) คิดให้ดีก่อนโพสต์ เพราะข้อมูลของ เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการตัดสินใจรับเข้า ท่านอาจถูกเก็บเป็นร่องรอยดิจิทัลได้ ทำงาน การลงข้อความที่ด่าว่าผู้อื่น ลงรูปไป กินเหล้า หรือตัวตนของผู้สมัคร ถึงแม้จะลบ ไปแล้ว แต่สามารถเป็นร่องรอยดิจิทัล ที่ สามารถค้นข้อมูลเจอได้ DQ Digital 08 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู ทักษะในการรับมือกับการกลั่นแกล้ง DQ บนโลกไซเบอร์ ทักษะที่ 7 (Cyberbullying Management) การกลั่นแกล้งรังแก หรือคุกคามโดยเจตนาผ่านสื่อดิจิทัลหรือสื่อออนไลน์ เช่น ผู้ที่กลั่นแกล้งจะส่งข้อความหรือรูปภาพผ่าน SMS กล่องข้อความ และแอปพลิเคชัน หรือส่งผ่านออนไลน์ในโซเชียลมีเดีย กระดานสนทนา หรือเกมออนไลน์ที่ผู้ใช้สามารถเปิดดู มีส่วนร่วมหรือแบ่งปันเนื้อหาได้การกลั่น แกล้งบนโลกไซเบอร์คล้ายกับการกลั่นแกล้งในรูปแบบอื่น แต่การกลั่นแกล้งประเภทนี้ ทำผ่านสื่อออนไลน์หรือสื่อดิจิทัล เช่น การส่งข้อความทาง โทรศัพท์ผู้กลั่นแกล้งอาจจะเป็นเพื่อนร่วมชั้น คนรู้จักในสื่อสังคมออนไลน์หรืออาจจะเป็นคนแปลกหน้าแต่ส่วนใหญ่ผู้ที่กระทำจะรู้จักผู้ที่ถูกกลั่นแกล้ง โดยมีเจตนาแหย่ให้ตอบโต้กลับมาด้วยถ้อยคำรุนแรง การใส่ความ ผู้กลั่นแกล้งจะเผยแพร่ข้อมูลเท็จ ทำให้ผู้อื่นได้รับความเสียหาย แล้วนำข้อมูลส่วนตัวหรือความลับของผู้อื่นไปเผยแพร่ในโลกออนไลน์ โดยมีเจตนาเพื่อให้อับอาย การล่อลวง การใช้อุบายให้ผู้อื่นเปิดเผยข้อมูลส่วน ตัวหรือความลับที่น่าอายแล้วนำไปเผยแพร่ต่อในสังคมออนไลน์ ตัวอย่าง วิธีการป้องกัน MEGAN MEIER เป็นเด็กอายุ 14 ที่ผูกมิตรกับเพื่อนชาย ไม่่ควรผูกมิตรกับคนที่ไม่รู้จัก ไม่เคยเห็นหน้า ถึงแม้ ชื่อ JOSH EVANS ทาง MYSPACE โดยไม่เคยพบกันมา เขาจะเข้าหาทางการคุยออนไลน์ด้วยคำชมต่างๆ ก็ ก่อน ซึ่งภายหลังเพื่อนชายคนนี้ได้เปลี่ยนท่าทีจากที่เคย ควรถอยห่างความสัมพันธ์ ยิ่งตอนเข้ามีจุดประสงค์ เป็นมิตร ให้กำลังใจ ชมเชย MEGAN กลับเปลี่ยนเป็น ตอนหลังตำหนิ พูดด่าทอ ก็ควรบล็อคจากการเป็น รำคาญ ส่งข้อความมาด่าทอ และไล่ให้ไปตาย สุดท้าย เพื่อน MEGAN ก็ตัดสินใจฆ่าตัวตายจริงๆ โดยกรณีนี้ถูกเปิด เผยภายหลังว่า JOSH EVANS เป็นแอคเคานท์ปลอมที่ ปรึกษาพ่อแม่ เมื่อคุยแล้วไม่สบายใจ เพื่อให้ผู้ ถูกสร้างขึ้นมาโดยแม่ของคนร่วมชั้นกับ MEGAN โดยมี ปกครองรับรู้ปัญหา เจตนาเอาไว้หลอกหาข้อมูลของ MEGAN เพื่อเอาไปใช้ รังแกกันภายหลังครับ ที่มา http://en.wikipedia.org/wiki/Suicide_of_Megan _Meier DQ Digital 09 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ ทักษะที่ 8 ทักษะการใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม (Digital Empathy) ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร เ ห็ น อ ก เ ห็ น ใ จ แ ล ะ ส ร้ า ง ค ว า ม สั ม พั น ธ์ ที่ ดี กั บ ผู้ อื่ น บ น โ ล ก อ อ น ไ ล น์ พ ล เ มื อ ง ดิ จิ ทั ล ที่ ดี จ ะ ต้ อ ง รู้ ถึ ง คุ ณ ค่ า แ ล ะ จ ริ ย ธ ร ร ม จ า ก ก า ร ใ ช้ เ ท ค โ น โ ล ยี ต้ อ ง ต ร ะ ห นั ก ถึ ง ผ ล พ ว ง ท า ง สั ง ค ม ก า ร เ มื อ ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ วั ฒ น ธ ร ร ม ที่ เ กิ ด จ า ก ก า ร ใ ช้ อิ น เ ท อ ร์ เ น็ ต ก า ร ก ด ไ ล ก์ ก ด แ ช ร์ ข้ อ มู ล ข่ า ว ส า ร อ อ น ไ ล น์ ร ว ม ถึ ง รู้ จั ก สิ ท ธิ แ ล ะ ค ว า ม รั บ ผิ ด ช อ บ อ อ น ไ ล น์ อ า ทิ เ ส รี ภ า พ ใ น ก า ร พู ด ก า ร เ ค า ร พ ท รั พ ย์ สิ น ท า ง ปั ญ ญ า ข อ ง ผู้ อื่ น แ ล ะ ก า ร ป ก ป้ อ ง ต น เ อ ง แ ล ะ ชุ ม ช น จ า ก ค ว า ม เ สี่ ย ง อ อ น ไ ล น์ เ ช่ น ก า ร ก ลั่ น แ ก ล้ ง อ อ น ไ ล น์ ภ า พ ล า ม ก อ น า จ า ร เ ด็ ก ส แ ป ม เ ป็ น ต้ น ตัวอย่าง แนวทางการพัฒนา มูลนิธิสร้างรอยยิ้ม OPERATION SMILE FOUNDATION จากตัวอย่างมูลนิธิสร้างสุขด้วยรอยยิ้ม ทำให้เกิดมุม เป็นองค์กรการกุศล“ให้ความช่วยเหลือผู้ป่วยยากไร้ที่มีภาวะ มองในผู้เสพข่าวสารว่า ควรศึกษา หาความรู้ สื่อที่ทำ ปากแหว่งเพดานโหว่ รวมถึงแผลไฟไหม้ และความผิดปกติ เพื่อสังคม เห็นคุณค่าของการทำความดีให้มากขึ้น อื่นๆ บนใบหน้า โดยไม่มีค่าใช้จ่าย” ทั้งในประเทศไทยและ นอกจากนี้ยังกดไลค์กดแชร์ข้อมูลดีๆ ของมูลนิธิหลาย ประเทศเพื่อนบ้าน มีการมอบการผ่าตัดเปลี่ยนชีวิตจากไป ช่องทาง แล้วกว่า 13,000 ครั้ง จากความอุตสาหะของคณะแพทย์ พยาบาล อาสาสมัคร และคณะทำงานอาสาสมัคร ของมูลนิธิ โดยใช้สื่อออนไลน์ประชาสัมพันธ์การทำงานของมูลนิธิ เพื่อ ช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ และสามารถสร้างเครือข่ายออนไลน์ หลายช่องทาง จนเป็นที่รู้จักของผู้คน นอกจากนี้การมีจริยธรรมที่ดีในโลกออนไลน์ ต้องไม่แสดง ความคิดเห็น ตำหนิมูลนิธิ แต่ควรจะให้กำลังใจและไม่ควร พิมพ์ หรือว่าเด็กปากแหว่งเพดานโหว่ แต่ควรจะช่วยเหลือ ด้วยการบริจาคเงิน หรือแชร์ข้อมูลในโลกออนไลน์ให้มีผู้คน รู้จักมูลนิธิสร้างรอยยิ้มมากขึ้น DQ Digital 10 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ สรุปความรู้ที่ได้รับ เมื่อบริบทของสังคมเปลี่ยนไปเป็นสังคมดิจิทัล สังคมออนไลน์ ไม่ว่าจะเป็น ประชาชนทั่วไปที่ประกอบอาชีพต่างๆ หรือนักศึกษาป.บัณฑิตวิชาชีพครูจะต้องปรับตัว เองเพื่อให้เป็นพลเมืองยุค 4.0 หรือพลเมืองดิจิทัล โดยจะต้องมีทักษะเหล่านี้ ที่เรียกว่า \"8 ทักษะความฉลาดทางดิจิตัล\" ผู้ใช้งานสื่อดิจิทัลและสื่อสังคมออนไลน์ควรรู้จักการ ปฏิบัติตัวให้เหมาะสม และมีความรับผิดชอบในการใช้เทคโนโลยีโดยเฉพาะอย่างยิ่งการ สื่อสารในยุคดิจิทัล ทั้ง 8 ทักษะที่ได้กล่าวมา ในฐานะนักศึกษา ป.บัณฑิตวิชาชีพครูจำเป็น อย่างมากที่จะต้องควรมี เพราะจะช่วยให้ตนเองเป็นพลเมืองยุค4.0 หรือพลเมืองดิจิทัล ที่ดีและใช้ชีวิตบนโลกดิจิทัลได้อย่างมีความสุข นอกจากนี้ครูที่จะต้องไปเป็นครูใน อนาคตก็จะต้องนำความรู้ไปใช้กับเด็กในโรงเรียนให้เกิดประโยชน์ เพื่อใช้ในการแก้ ปัญหากับผู้เรียน แนะนำ ให้ความรู้แก่นักเรียนให้ได้มีภูมิคุ้มกันที่ดีในการรับมือปัญหาที่ จะเกิดขึ้นทางโลกออนไลน์ เช่น การกลั่นแกล้งบนโซเชียล การถูกล่อลวง อื่นๆ DQ Digital 11 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ เอกสารอ้างอิง คอลัมน์กระตุกต่อมคิด.(2564).8 ทักษะความเป็นพลเมืองดิจิตัล.สืบค้น 1 พฤษภาคม 2564 , จาก https://www.okmd.or.th/okmd-kratooktomkit/4673/ จส.100.(2559). 6 เหตุการณ์สะเทือนใจ!!! จากภัย Cyberbullying. สืบค้น 2 พฤษภาคม 2564 , จาก http://www.js100.com/en/site/post_share/view/25700 carenation. มูลนิธิสร้างรอยยิ้ม Operation Smile Foundation. สืบค้น 2 พฤษภาคม 2564 , จาก https://care-nation.com/foundation/ops/ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ และสถาบันสื่อเด็กและเยาวชน. ความฉลาด ทางดิจิตัล (DQ Digital Intelligence). สืบค้น 2 พฤษภาคม 2564 , จาก http://cclickthailand.com/wp-content/uploads/2020/04/dq_FINAL.pdf carenation. มูลนิธิสร้างรอยยิ้ม Operation Smile Foundation. สืบค้น 2 พฤษภาคม 2564 , จาก https://care-nation.com/foundation/ops/ ความฉลาดทางดิจิทัล. ( Digital Intelligence). สืบค้น 2 พฤษภาคม 2564 , จาก https://dldc.bsru.ac.th/wp-content/uploads/2020/03/ นิตยา นาคอินทร์, สุภานี เส็งศรี, รุจโรจน์ แก้วอุไร และกิตติพงษ์ พุมพวง. .(2563). (8 ทักษะ \"ความฉลาดทางดิจิทัล\" ของนักศึกษาวิชาชีพครูสู่การเป็นพลเมือง 4.0. สืบค้น 2 พฤษภาคม 2564 , จาก https://so01.tci-thaijo.org DQ Digital 12 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ \"คู่มือทักษะความฉลาดทางดิจิทัล สำหรับครู\" เรื่อง 8 ทักษะความฉลาดทางดิจิทัล จัดทำโดย นางสาวฉวีวรรณ นาคเทศ รหัสประจำตัวนักศึกษา 647190413 เสนอต่อ อาจารย์ดร. สุจิตตรา จันทร์ลอย อาจารย์ดร. สุธิดา ปรีชานนท์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2564 หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพครู มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง DQ Digital 13 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู นางสาวฉวีวรรณ นาคเทศ DQ Miss Chaweewan Naktad ประวัติผู้จัดทำ 201/1 ม.9 ต.สามกระทาย อ.กุยบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์ 77150 092 - 3361060 (ใบยอ) [email protected] ประวัติการศึกษา ประวัติส่วนตัว มัธยมศึกษา : โรงเรียนสามร้อยยอดวิทยาคม ปริญญาตรี: คณะวิทยาการจัดการ ชื่อเล่น : ใบยอ (ห่อหมก) พี่น้อง : - สาขาการจัดการโรงแรม มหาวิทยาลัย งานอดิเรก : ปลูกต้นไม้ จัดสวน ศิลปากร วิทยาเขตสารสนเทศเพชรบุรี ลักษะนิสัย : เรียบร้อย มีน้ำใจ ความสามารถพิเศษ : เป่าขลุ่ยเพียงออ ดีเจธรรมะ สวดมนต์ทำนองสรภัญญะ กล่าวสุนทรพจน์ ขับร้องกลอน DQ Digital 14 intelligence

APRIL คู่มือความฉลาด 2022 ทางดิจิทัล สำหรับครู DQ 8 Skills Digital Intelligence