6 ใบความรู้ โครงสร้างโลก

โลกและโครงสรา้ งโลก บทนำ โลก(Earth) หมายถงึ ดาวเคราะหส์ ีนำ้ เงนิ ซง่ึ เปน็ ทอี่ ยู่อาศัยของมนุษย์ และส่ิงมชี ีวิตทั้งหลาย โลก อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์เป็นลำดับท่ี สาม ในจำนวนดาวเคราะห์ทั้งหมด ในระบบสุรยิ ะ และ โลก ยงั เปน็ ดาวเคราะห์หนิ ขนาดใหญ่ท่ีสุดในระบบสุริยะอกี ด้วย มพี นื้ ผวิ ส่วนใหญ่ปกคลุม ไปดว้ ยนำ้ ถึง กว่า 70% จงึ ได้ชื่อวา่ เป็นดาวเคราะห์แหง่ พื้นน้ำ --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- โลกของเรา มีรปู ร่างเป็นทรงกลม มเี สน้ ผ่านศนู ยก์ ลางจากข้ัวโลกเหนือถงึ ข้ัวโลกใต้ยาว 12,711 กิโลเมตร และสัน้ กว่าเส้นผา่ นศูนย์กลางในแนว เส้นศูนย์สตู รซ่ึงมีคา่ ประมาณ 12,755 กโิ ลเมตร ขณะท่ีโลกหมนุ รอบดวงอาทติ ย์น้ัน แกนของโลกจะเอียงทำมุมประมาณ 23.5 องศา กับเส้นท่ีต้ัง ฉากกบั ระนาบการโคจรของโลก ทำใหเ้ กิดฤดูกาลต่างๆ โครงสรา้ งของโลก แบง่ ออกเป็น 3 ชนั้ ดังนี้ 1. ชั้นเปลอื กโลก (crust) เปน็ ชน้ั นอกสดุ ของโลก และบางทส่ี ุด 2. ช้นั เน้ือโลก (mantle) อยู่ถัดลงไปจากชน้ั เปลือกโลก ประกอบด้วยหินหนืด 3. ชนั้ แก่นโลก (core) อยู่ช้ันในสุด มอี ณุ หภูมสิ งู มาก และมีความหนาแน่นสงู ที่สดุ การเกิดปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ได้แก่ ภเู ขาไฟปะทุ และนำ้ พุร้อน ทำใหท้ ราบว่าภายในโลกมคี วามรอ้ นสงู มาก 1. เปลือกโลก (crust) เปน็ ช้ันนอกสุด มีความหนานอ้ ยทสี่ ุด ประมาณ 70 กิโลเมตร ประกอบด้วย แผ่นดนิ ประมาณ 1 ส่วน ใน 4 ส่วน และพนื้ น้ำประมาณ 3 ส่วน แบง่ ออกเป็น 2 ช้นั ดงั นี้ 1.1 เปลอื กโลกสว่ นบน เปน็ ส่วนนอกสุด ประกอบด้วย ชั้นดินและกลุ่มไซอลั (sial) ซึ่งสว่ นใหญม่ อี งคป์ ระกอบเป็นซิลิกา (silica) และอะลมู นิ า (alumina) 1.2 เปลือกโลกส่วนล่าง เป็นส่วนที่เป็นมหาสมุทร ประกอบด้วย หินที่เป็นเบสปานกลางหรือไซมา ( sima) ซึ่งมี องค์ประกอบเปน็ ซิลกิ า (silica) และแมกนเี ซยี ม (megnesium) 2. เนื้อโลก (mantle) เปน็ ชน้ั ของโลกท่ีอยู่ถัดจากช้ันเปลือกโลก ประกอบด้วย หนิ และแรธ่ าตหุ ลายชนิด เช่น อัลตราเบสิก เพริโดไทด์ ซึ่งเป็นหินอัคนีและหินหลอมเหลวที่เรียกว่า หินหนืด (magma) มีอุณหภูมิประมาณ 2,000 – 3,700 องศาเซลเซียส มีความหนา ประมาณ 3,000 กโิ ลเมตร 3. แกน่ โลก (core) อยู่ช้นั ในสุดหรือแก่นกลางของโลก แบ่งเปน็ 2 ชัน้ คือ แก่นโลกช้นั นอก เป็นชัน้ ของเหลวทร่ี ้อนจัด และ แก่นโลกชั้นใน เป็นชั้นของแข็ง ประกอบด้วยธาตุเหล็กและนิกเกิล แก่นโลกมีความหนามากประมาณ 3,440 กิโลเมตร มีอุณหภูมิสูงประมาณ 4,300 – 6,400 องศาเซลเซียส

สว่ นประกอบของโลกพบว่าโลกมมี ีส่วนประกอบท่ีสำคญั อยู่ 4 สว่ นคือ 1. ธรณภี าค (Lithosphere) คือ แก่นโลกและเปลือกโลกสว่ นท่รี วมตัวเปน็ ของแข็ง ได้แก่ ดิน หิน แรธ่ าตุ 2. อุทกภาค (Hydrosphere) คือ ส่วนที่เป็นของเหลวหรือพื้นน้ำท่ีปกคลมุ ผวิ โลก เช่น ทะเล มหาสมทุ ร รวมถงึ นำ้ ใต้ดิน ไอน้ำในอากาศและน้ำท่เี ปน็ น้ำแข็งข้ัวโลกดว้ ย 3. บรรยากาศภาค (Atmosphere) คือ เปลอื กโลกส่วนที่เป็นก๊าซอยเู่ หนอื ผวิ โลก ทำใหเ้ กิดลกั ษณะ ภูมิอากาศ (Climate) และ ลมฟา้ อากาศ (Weather) กา๊ ซตา่ งๆ บนโลกเรานปี้ ระกอบดว้ ยไนโตรเจนรอ้ ยละ 78 ก๊าซออกซเิ จนร้อยละ 21 และกา๊ ซ อื่นๆ เชน่ คารบ์ อนไดออกไซด์ อาร์กอน ฮเี ลยี ม อีกร้อยละ 1 4. ชีวภาค (Biosphere) คอื สิง่ มีชีวิตบนพ้ืนผิวโลกทั้งบนบก ในดิน ในน้ำ และในอากาศ เชน่ มนุษย์ สัตว์ พืช --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ความรเู้ พ่ิมเตมิ เปลือกโลก ช้นั ท่ี 1 : ชัน้ หนิ ไซอลั (sial) เป็น เปลอื กโลกชนั้ บนสุด ประกอบด้วยแร่ซิลิกาและอะลมู ินาซึง่ เป็นหนิ แกรนิตชนดิ หนึง่ สำหรบั บริเวณผิว ของชน้ั นีจ้ ะเปน็ หนิ ตะกอน ช้ันหินไซอลั น้มี ีเฉพาะเปลือกโลกสว่ นท่เี ป็นทวปี เท่าน้ัน ส่วนเปลอื กโลกทีอ่ ยูใ่ ตท้ ะเลและมหาสมุทรจะไมม่ ีหินชน้ั น้ี ชั้นที่ 2 : ชั้นหินไซมา (sima) เป็นชั้นที่อยู่ใต้หินชั้นไซอัลลงไป ส่วนใหญ่เป็นหินบะซอลต์ประกอบด้วยแร่ซิลิกา เหล็กออกไซด์และ แมกนีเซียม ชั้นหินไซมานี้หอ่ หุม้ ทั่วท้ังพื้นโลกอยู่ในทะเลและมหาสมุทร ซึ่งต่างจากหินชั้นไซอัลที่ปกคลุมเฉพาะส่วนที่เป็นทวีป และยังมีความ หนาแนน่ มากกว่าช้นั หินไซอลั