หลักสตู รการเข้าใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) โครงสร้างหัวเร่อื งหลัก / หวั เรอื่ งหลกั ห และ ยจ ็ ห o ย ช่ ข ถ ขบ ถไ Chat ไ ข ล ขุ ภ ีไ ถ่ ไ ่ บถ ไ ่ ห ะ บ ถ ณ ณข์ o ย ย โ ด ย จ ธี ี ี แช ์ ไล ์ โดยข ด ข ใจ 46 ี ยถ ย แล หล ย ณี o โด หล ข ย ขุ ภ ไี ่ ี ฐ ด ฎห ย ุณ จ o ไ ่ ถ บ ุ แ บ ได ห ช ด o ุ ไ หล ย ดยี ๆ ไ ่ได ะ บด ย o ุ ไ หล ย ห ะ บแ ล่ ะบุ ลไ ่ ห ไ ่ใช่ ได ุ
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 47
หลกั สตู รการเข้าใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) โ ฟฟิ ซ โด (Office Syndrome) o ฤ ี ให ด o บฤ ลด ล ะ บ o ล ยด บ ห หล ย ์ (Ergonomics) ห แบบ ี ห ะ ี ะ ์ (Ergonomic Design) o ่ ีถ o ุ ณ์ ี แบบ หล ย ์ ช่ Keyboard Microsoft o แ ่ ภ แ ดล ี ห ะ บ ดลุ ยห่ จ (Balancing Screen Time) หล ย ใ ล ดยี (Controlling Multi-Tasking) และ ล ียข ุขภ ห ลุ่ ี ดจ ใช ์ ไ (CSV – Computer Vision Syndrome) o ช่ ด แห ้ ไหล ห็ ภ ซ ด หล และไหล่ o โ ุใ ะจ ห โ จ ย่ ่ ด ซ้ ๆ (RSI – Repetitive Strain Injury ห Repetitive Stress) ช่ ห ์ด่ ๆ ่ ะ ีย์บ ์ด และห จ (Qwerty Tummy) – ุ ณ์ ีแบ ี ียและ ช้ โ ะ ย่ และ ห ไ ด ย ใช ุ ณ์ไ ด ย ลุ่ โ ด บ ะ บ ณข (Carpal Tunnel Syndrome) ช่ o โ ้ ล็ โ แ บบ ณข โ ะ ถ ด บบ ณข โ ข โ ้ ะดุด – จ ด ถ ไ ลุ่ บ ่ ๆ o ล ้ บ (Myofascial Pain Syndrome) o ห ะด ล้ / ล ด บ ะ (HNP – Herniated Nucleus Pulposus) o ะด หล ยด ด (Lumbar Dysfunction) o ็ข ด บ (Tennis Elbow) o ็ ข ด ใ บ (Golfer Elbow) โ ภ ะ ซ์โ โ (Couch Potato) 48
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) ยจ ยี บหฟั o ย ถ ไ ่ – ช่ ข ถ ข ถไฟ ( ขี ่ ย) o โ ห โ หดบ จ ียบหฟั ียด ย่ใ ี ธ ณะย ิดให ยี ด ่ ด ะ ะ ั ะ บ– ล่ ์ ็ จ ล ข ห ้ โ ยี ด ไ ่หลบ ด โลห ห ยใจไ ่ โ ยี ดจ ์ (CSS – Computer Stress Syndrome) o ุ ณ์ ขดข ะบบ ด ล ด o ี ซบซ ไ ข ใจล บ o ไ ่ ถแ ไขได ใชโ แ ไ ่ ็ o ล บ ะบบให ่ โ แ ให ่ o ด ญั ห แล แ ไขไ ่ได โ จ จ ดจ ล (Digital Dementia) ฒ ช ็บ ธ ้ ลุ่ ล ย (Autistic Spectrum Disorder) ขด ะ ช่ จ ดีย ยจ แ ่ ีข ุ ณ์ ล็ ์ ช่ ถ โ ดดจ ล (Digital Addiction), โ โ โฟ บยี (Nomophobia – No Mobile Phone Phobia) และ โ ธ ้ ใ ี (ADT – Attention Deficit Traits) o ห่ ถ ไ์ ไ่ ด o แ บ ล่ ์ ็ ใ ี และ ล ข o ถใช ล บ ไล ไ์ ดหล ยช โ โดยไ ่ บ o ไ ่ ี ล จ ย่ ะใช ล ่ ใหญ่ ไล ์ o ข ด ยใ ดจะ ะไ ็ ล ย ็ ล่ ์ ็แ o ยี ด ็ห ี ข ่โล ไล ์ โล ไล ์ ็ ี จ ใจ o แ ย่ บ ห ข ห ้ ็ ดโ ์ o จ ห ุดห ด ะ ะ ยใจ ล ไ ่ ี ญญ Wi-Fi 3G ห แบ ห ด ญ ยี บ ดช บใ ญ ีย บ ดช บใ บ แ ฏบ ่ ็ โ ดดจ ล ห โ ธ ้ ใ ี ญ ยี ยบย้ ช ใจใ โล ไล ์ (Online Disinhibition Effect) o ีไ ่ ิด ย ใหบุ ล ไล ์แย จ จ (Dissociative Anonymity) 49
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) o ไ ่ ห็ ห (Invisibility) o ไ่ ็ไ ะห ่ จ บ ใ ไล ์ (Asynchronicity) o ีแ ดและ ยใ ลุ่ ไ ดีย และยด ็ ย์ ล (Solipsistic Introjection) o ีจ บยี ไ จ จ (dissociative imagination) และ o ( ด ่ ) ล ดจ จ ห แี ละ ฎ ณฑ์ ่ ๆ (Minimization of Authority) ภ ะซ จ ฟซบุ๊ (Facebook Depression Syndrome) o โ ซลฟ่ี – ะไ ซลฟี่ ่ o ็ จ ีย (Artificial Reality) – โ ์แ ่ ดี ๆ ภ o ย ได บ ย บจ ย ไดย ด ดไล ์ o ียด ล ะ ยใจ ยี ห ไ ่ ี ไล ์ (Like) ข o ี โ ์ ่ ่ ห ไ ่ดีจะ ยี ด o ยี บ ียบชี ข บ ไ ่ ยี ด จฉ ไ ่ o หล หล ภ ห ุ่ บ หล ล o ข ใจ ด ีย บ ็ จ ข ี หล ข้ ่ ็ จ o ็ หย ณ์ข จ ชี ะจ ข o ย ย ด ถ ะ โ ์ ด ดด ภ หล ล ่ ่ จ๋ ี ุข ะ ด ถ ณ์ ็ ละ แซ (Sleep-Texting) o หลบๆ ๆ ล ่ จะ ีข ห ห ุ ณใ์ ห ่ใ ไล ์ o หลบไ แล ีข ่ ็จะ ลุ ่ ย บ ไ โดย โ โ ดด ่ ดจ ล (Digital Drama Addiction) ภ ะ ยี ดจ ด o ช่ ด ่ ะ ใ Pantip.com o ี ณ์ ่ ้ ีไ ่ บ ่ ้ ็ จ ห ไ ่ ห บุ ล ้ ็ ใ o ภ ะ ยี ดจ (Political Stress Syndrome) o ยี ดจ โด ด่ โด ่ ใ ะ ใ โ ์ ใ โล ไล ์ ฉล ด ณ์ (EQ) ลดล ี ใช ์็ ล ะ บด ธ์ ่ บ และ o ย ล ่ ี ใจ ่ ะไ ใ LINE, Facebook บ o ข ด ธใ ฏบ ะ ธภ ใ ลดล ล แย่ o ล ่ ี ใจแ บไ ุย บใ ไี ห บ o ด แห ่ ่ จ ะบบ GPS ล ด ล 50
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) o ย ย ถ ณะ ณ์ให ่ บ ช่ ล ะชุ ะไ บ ย่ไห แล o ียด ล ห ดุ ห ด ะ ยใจ ี ใจไ ่ ่ LINE ห ไ ่ บ LINE o ไ ่ ใจ ด ียด ะ ล ะ ี ฝ่ ย ไ ่ย ใหแ ด ธ์ แ ด ให ห็ ่ ไล ์ ช่ Facebook Instagram ลยี แบบ ฤ ไ ่ ห ะ ีไ ่ ห ะ ช่ ี ุ แ ไ ่ ห ะ บ ย ด ์ ไล ์ จ ์ ไล ์โดย o ล่ แข่ บ หยดุ ล่ จะโด ห o ล่ บ ใหไ ่ ถหยุดได จะหยุด ( ะ ช่ ย ล่ ่ ) o ใช จ ห ล ใชซ้ Item ใ ์ ให ีข ได ียบ ดแล ย ช์ ใ ยุ ดจ ล o ่ แ ่โย ถ ใหล ไ ่ ใจ – ให ดจ ล ็ ี ลี้ย ห ่ แ ่ ด็ ยุ ่ 2 ข บไ ่ ี ีและดจ ล o ่ แ ่ ด ถ จ ล ะ บ ุบ ห ุ จ ียชี o ่ แ ่ ไ ่ ใจ จ บล o ่ แ ่ ็ ย่ ีไ ่ดี ห ่ ย ี ด ่ ด ัญห ขุ ภ จ จ ไล ์ แ ธ ะ ใชแ ัญห ชี ใ ยุ ดจ ล แ ขบ ดจ ล (Digital Detox, Digital Diet) ุแ ดแล ขุ ภ ยุ ดจ ล ุแ แ ะ และช่ ย หล ใ ล ี 51
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) ดจิ ทิ ัลคอมเมิร์ ดิจทิ ลั คอมเมิรซ์ ดิจิทัลคอมเมริ ซ์ จ็ ข ใจ ธุ จ ไล ์ ห ์ซ ะ ภ ่ ๆ ถ ย ภย และ ีย จ ย ภย และ ธุ ้ ้ ธี ลด ยี และ บ บ ีย หล่ ้ โดย ข้ ฏบ ็ หย หล ล หล่ ้ี คาถามสาคัญ ล็ ใ์ ห ล ดภยได ย่ ไ ? จะ ธุ จดุ ประสงค์หลกั โด โ ข ใจธุ จและ ี ซ์ ะ ภ ่ ๆ ข ใจภย ยจ ซ้ ข ไล ์ ข ใจ ล่ห์ หลีย ข ข ย ีไ ่ ะ ์ดี และข้ สมรรถนะ ถแย แยะ ะ ภ ข ธุ จ ไล ์ห ี ์ซได ถะ ่ ช ถ และ ล ดภยข ็บไซ ์ จี ะ ธุ ด ยได ์ ถ จ ถ หล ล ได ถ ฏบ ได ห ะ โด หล ล จ ธุ ล็ 52
หลกั สตู รการเข้าใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) โครงสรา้ งหัวเร่อื งหลกั 4.0 Trustmark mCommerce sCommerce หัวเรือ่ งหลัก แบบจ ล ธุ จ 4 ะ ภ o B2C – ธุ จ บ บ โภ (Business to Customer) ช่ ข ย ลี , ถ บ o B2B – ธ ุ จ บธุ จ (Business to Business) ช่ ข ย ่ , Supply Chain o C2C – บ โภ บ บ โภ Customer to Customer) ช่ ข ยข 2 ิด ยข ยข o C2B – บ โภ บธุ จ (Customer to Business) ช่ ห บแบบ จ ห บซ้ ข ่ แบบจ ล ธุ จ บภ ฐ 5 ะ ภ o G2C ช่ ใหข ล ใหบ ฎ ะ บียบ o G2B ช่ ใหข ล ใหบ บดแล o G2G ช่ ่ 53
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) o C2G ช่ ภ ีบุ ลธ ด และ o B2G ช่ จดซ้ ดุ ฐ จดจ ล (Digital Economy) o ยุ ธ ์ ้ 6 ะ ไ ย 4.0 o ะ ไ ย 1.0 ถ 4.0 ี ์ซ (e-Commerce) ไ ถ ซ้ ไล ์ o ถ ข ถ ได และ ่ ย ่ o ถซ้ ข จ ล โดย ได ใหโ ี ห ดจ ย่ o ข ห ย ห ไดจ ไล ์ o ซ้ จ ีไห ็ไดแล ไ ่ บี o ล ใี หข ดี ดุ o ข ไ ข ย ็ได o ถ ่ ซ้ จ ่ บ ห จด ถ ่ จด ่ ็บไซ ์ ี ล ข ใช ี ข ห ข ลห ไ ่ ? ห ยแ ด ่ ่ ช ถ (Trustmark) o DBD Registered โดย ฒ ธุ จ ะ ณชย์ o Smile Mark โดย ฒ ธุ ล็ ์ o Reliability Seal Program o buySAFE Seal ช ะ ไล ์ (Online Payment) ะ ๋ ดจ ล (Digital Wallet) ล ด ล็ ์ (e-Marketplace) o แหล่ ข ยหล ย จ o ี ด บ้ จ จ ข ล ด ล็ ์ mCommerce (Mobile Commerce) o ุ ีุ ล o บ ธ บ ถ (Mobile Banking) o ช ะ บ ถ (Mobile Payment) o ซ้ ๋ ่ ถ o ซ้ ดจ ล ข ล ช่ ล ห ่ ถ 54
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) sCommerce (Social Commerce) ช่ o ข ย ่ Facebook (ห บ ี ีย fCommerce), Twitter, YouTube o ข ยโดย ่ ลุ่ ซ้ ช่ Groupon o ล ณะ ็ ช่ ย หล ็ ชุ ช ห แฟ ลบ ี จ จ์ ใ ้ ี ด ุย บ ข ย ห ล ่ ซ้ ล่ห์ หลีย ไล ์ o ข ย ถ ด และใหโ ไ ่ o ล จะ ข ใหแ ่ ด ห ุ ข ใหโ ใหบ ่ ่ ข ะ ซ้ ข ไล ์ o จ บ URL ใหแ ่ใจ ่ ข ถ ็บไซ ์ ไ ไ่ ด ข ็บไซ ์ ล o ณี ช ่ ่ ไ ไฟ จ บใหแ ใ่ จ ่ ช ่ ได ี ข ห WPA2 o ย่ ดซ้ จ ล์ ะ ่ จะ ็ ล์ ล หล ข ย o ย่ ล จ ะบบ ี ซ้ o จให ใจ ่ ุ ณ์ ีใช ี ะบบ ไ o จ บ ่ ช ข ็บไซ ์ ช่ ดจ Trustmark ( ดไ หล ฐ ด ย ไ ่ ้ ญล ณ์ ล ได) o ไขใ ซ้ ่ ด ใจซ้ o จบ ล ด ่ – ถ /แ ด ให ยไ ่ o ซ้ ข แ ด ไ จ จ่ ย ล ดภย ่ o จ ย ย ซ้ ห ด ่ ช่ บ ะช ช ( ย่ ล ขดี ่ ) o ด บ ข ถห จ ย่ o ย่ ไ ใจ ด ห็ ี และ โซ ซยี ล ็ ์ ะโดย ข ย ็ ข้ o จด ะ ข ย ช่ ช ไ ห ใ Google ่ o ดล ด ่ บถ ด ยุ บ ข ย ่ ด ใจซ้ o ช ะ ด ยบ ด จ ี ัญห จะ ถ ด ่ ธ ข ย ล ซ้ ไดถ โ จะไ ่ ถ ได o ช ะ ่ บช ะ ซ ็ บุ ล ี 3 ี ่ ช ถ ข ลบ ด ไ ล ล บใช ช่ PayPal, PaySBuy o ซ้ บ ี ีห ์ ็ถ ่ 55
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) o ซ้ บ ี ็ ี จ ห ดิ ยบ่ ล ี ช ถ ได ย่ โฆ ณ หี ล ล ด ุณ o ช่ ห ้ หล ย ข ฏบ ี ล ล บใชบ ด o ด ่ ธ จ ข บ ะ บ จ่ ย และ ย บ บ ให ่ o ด ขีย ข ข้ ธี ห ด ข ฏบ โด หล ใหโ o ใจ ่ จะไ ไ่ ด o แจ จ หล ฐ ดข บ ข ย ห o ด ่ ข ย ห ข ยุ o ถ ไ ่ ็จ ณีจ่ ย ่ บ ด ห ่ ใหบ บช ะ ให ด ่ ข จ ์ บ และ ใหบ บช ะ ณีจ่ ย ด ห โ ถ ็ ็บไซ ์ ี ็ ี จ ด ่ แจ หล ฐ ถ ไ ่ ี บ็ ไซ ์ ห ็ ็บไซ ์ ถ ให ใจ ห ่ ย ี บแจ ี ญั ห o ยด่ 1212 ย์ บ ีย ไล ์ ฒ ธุ ล็ o ยด่ 1213 ย์ ุ ใชบ ธ แห่ ะ ไ ย o ยด่ 1166 ณะ ุ บ โภ 56
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) ก หมาย ดิจทิ ลั กฎหมายดจิ ทิ ัล กฎหมายดิจทิ ัล จ็ ี ข ใจ ธและข จ ด ี บ ุ ใช ดจ ลใ แบบ ่ ๆ ซ ไดถ ห ดโดยภ ฐ ีจะได ถ ฏบ และด ชี ได ย่ถ ฎ ะ บียบ ซ จะ ็ ธข ี ด ย คาถามสาคญั ์ ็ และ ดจ ล ย่ ไ ใหไ ่ ด ฎห ย? จะใช จดุ ประสงคห์ ลัก ข ใจ ฎห ย ี ีย ข บดจ ล และ ธี ฏบ ฎห ย ถ จ บบ ใช ฎห ย ไี ่ ็ ธ ข จ ห ี ข ใจ ย์ ัญญ และ แ ่ ข ย์ ัญญ ะ ภ ่ ๆ ข ใจ ลข ธ์ และ แ ่ ข ข ล ุญ ใช ธแบบ ่ ๆ ข ใจข้ ใช ล ข ล ภ และ ่ ๆ ี ลี ข ธ์ สมรรถนะ ถด ชี ฏบ ่ ใช ุ ณ์ดจ ล ่ ๆ ได ย่ ถ ฎห ย และไ ่ ละ ดลข ธ์ ถ ข ล/ ล ใ ์ ็ ใชใหถ ธี ้ ่ ่ (Share) ไ ใชใ ไ Remix โดยไ ่ ี ละ ดลข ธ์ และ ด ฎห ย ถ ฏบ ไดถ ี ละ ดลข ธ์ / ไ ละ ดลข ธ์ข / ข ุญ ใช ธข ล ี ถ ธ 57
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) โครงสรา้ งหัวเรือ่ งหลกั ฎห ยดจ ล ย์ ญั ญ ขล ลข ธ์ ุญ ใช ธ ฎห ยไ ย ะ ด ธุ ล็ ์ ข ล ่ บุ ล ดห ห ะ ย ยุ ยุย ลุ ะด หวั เรื่องหลกั ย์ ญั ญ (Intellectual Property) o แ ่ข ® Registered Trademark © Copyright TM Trademark SM Service Mark Patent Pending o หย o https://www.youtube.com/watch?v=ASB8SxN4qyo ลข ธ์ (Copyright) o ละ ดลข ธ์ (Copyright Violation) ใช , ข ย, ด ้ , ยแ ่ ี ด ฎห ย ข ล ญุ ใช ธ (License Agreements) o Creative Commons license CC ้ 6 แบบ 58
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) o Copy left o ญญ ญุ ซ ฟ แ์ ์ (Software License Agreements) ะ ภ ่ ช่ ญุ ใหใช ุญ ให ุญ ใหแ ไข ุญ ให ยแ ่/ ะจ ย ญุ ให ญญ ย่ ยได Open-Source, Freeware, Shareware, Freemium, BSD, GPL, MIT, Apache ข้ ฏบ ีย บลข ธ์ o ใช ล ี ลี ข ธ์ข o ี ละ ดลข ธข์ o ไ ละ ดลข ธข์ ฎห ยลข ธ์ o บ. ลข ธ์ (ฉบบ ี 2, 3) . . 2558 o บ. ลข ธ์ . . 2537 o แหล่ ห ภ ถ่ ยถ ลข ธ์ – ภ ี ะ ลข ธ์ ็ แบบ Creative Commons (CC ี ญุ ใหใช และไ ่ ุญ ) ช่ https://www.pexels.com https://www.flickr.com/creativecommons/ https://search.creativecommons.org/ http://budgetstockphoto.com/creative_commons_images.html ห ใหถ ลข ธบ์ Google (ถ ใ บ้ จ บ บ บ็ ี ้ ) o ๆ > ธ์ใ ใช > ด ย บ ่ ถใชซ้ … – ( ธบ ย ธ CC) ฎห ย ะ ด ยี บ ์ ด o ะ ชบญญ ่ ด ย ะ ์ . . 2550 o ่ ะ ชบญญ ่ ด ย ะ ด ์ . . 2558 o บ ดใ แ ่ ( ะ ล ฎห ยแ ่ และ ณชย์) ห บ ะ ด ์ ( 420 – 421) 59
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) o บ ดใ ญ ( ะ ล ฎห ย ญ ) ห บ ะ ด ์ ( 73 – 76) ฎห ยธุ ล็ ์ o ะ ชบญญ ่ ด ยธุ ล็ ์ . . 2544 o ะ ชบญญ ่ ด ยธุ ล็ ์ (ฉบบ ี 2) . . 2551 o ะ ช ฤ ฎี ห ด ะ ภ ธุ ใ แ ่ และ ณชย์ ีย ให ฎห ย ่ ด ยธุ ล็ ์ ใชบ บ . . 2549 o ะ ณะ ธุ ล็ ์ บ ์ . . 2555 o ะ ณะ ธุ ล็ ์ ห ่ ย บ ์ . . 2555 o ะ ณะ ธุ ล็ ์ หล ณฑ์และ ธี ใ จด ห แ ล และข ให ยใ่ ข ข ล ล็ ์ . . 2553 ฎห ย ุ ข ล ่ บุ ล o ฐธ ญแห ช ณ จ ไ ย . . 2550 ( 4, 35) o ่ ะ ชบญญ ุ ข ล ่ บุ ล . . 2558 o ะ ชบญญ ข ลข่ ช . . 2540 o ะ ณะ ธุ ล็ ์ แ โยบ ยและแ ฏบ ใ ุ ข ล ่ บุ ลข ห ่ ย ข ฐ . .2553 o ฏญญ ล ่ ด ย ธ ุ ยช ฎห ย ดห และห ะ o ห ะ ( ะ ล ฎห ย ญ 326) o ห ะ โดย โฆ ณ ( ะ ล ฎห ย ญ 328) oห ะ ่ ( ะ ล ฎห ยแ ่ และ ณชย์ 423) o ดห ซ ห ( ะ ล ฎห ย ญ 393) o ห ะบ ดช ุภ ( ะ ล ฎห ย ญ 112) o ห ะ บุ ล ญข ฐ ่ ช ( ะ ล ฎห ย ญ 113 – 114) ฎห ย ด็ o ะ ชบญญ ุ ด็ . . 2546 ฎห ย ย ยุ ยยุ ลุ ะด o ย ยุให ด ั่ ่ ห ะ ขด ฐธ ญ ( ะ ล ฎห ย ญ 116) o ยุย ใหหยุด ิด ให ด ลีย แ ล ฎห ย ( ะ ล ฎห ย ญ 117) 60
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) o ข่ ข ใจ จ โดย ข่ ขญ็ ่ จะใช ล ( ะ ล ฎห ย ญ 118) ฎห ย ช o ICCPR: International Covenant on Civil and Political Rights ห ่ ย ี บ ีย ห ให ช่ ย หล 61
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) ภาคผนวก ข. เนอ้ื หาหลกั ตามโครงสรา้ งหลกั สตู ร 62
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 1. กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาสทิ ธิและความรับผิดชอบ 1. ผสู้ อนชีใ้ ห้เหน็ วา่ เม่ือตวั เองโดนปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม ตัวเราเองกจ็ ะไม่ชอบ ดังนนั้ ไมค่ วรปฏิบตั ิกับคน อนื่ โดยการเรียนผเู้ รยี นมาสัมภาษณ์วา่ ถา้ โดนปฏิบตั ไิ มเ่ หมาะสมจะร้สู กึ อยา่ งไร 2. ผเู้ รียนรว่ มกันวิเคราะหแ์ สดงความคิดเห็นและตอบคาถามต่อไปน้ี 1) เราจะใช้สทิ ธิ เสรีภาพ อย่างไรให้ถูกต้อง และ มคี วามรบั ผิดชอบ? 2) อะไรคือความเปน็ สว่ นตวั (Privacy) อะไรคอื พืน้ ที่สาธารณะ (Public) อะไรคือพื้นทส่ี ่วนตวั (Private)? 3) การกระทาอยา่ งไรเข้าข่ายละเมดิ สิทธิผอู้ น่ื หมน่ิ ประมาท หรือ ผดิ กฎหมาย? 4) ความรับผิดชอบเม่ือกระทาในพนื้ ท่สี าธารณะยุคดจิ ิทลั มีอะไรบ้าง? 3. ผเู้ รียนทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 4. ผู้สอนเสนอแนะใหผ้ ู้เรยี นสบื ค้นข้อมูล เพิ่มติมดงั น้ี 1) เราจะใช้สิทธิ เสรภี าพ อย่างไรใหถ้ กู ต้อง และ มีความรับผิดชอบ? 2) อะไรคือความเป็นสว่ นตัว (Privacy) อะไรคือพน้ื ทีส่ าธารณะ (Public) อะไรคือพ้นื ท่ีสว่ นตวั (Private)? 3) การกระทาอย่างไรเขา้ ข่ายละเมิดสิทธิผูอ้ น่ื หมนิ่ ประมาท หรอื ผดิ กฎหมาย? 4) ความรบั ผิดชอบเมื่อกระทาในพืน้ ทสี่ าธารณะยุคดจิ ิทัลมอี ะไรบ้าง? 5. ผู้เรยี นแตล่ ะคนดาเนนิ การสืบคน้ ข้อมูลนอกที่ไดแ้ นะนานอกเวลาเรยี น 2. กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาการเขา้ ถึงส่ือดิจิทลั 1. ผเู้ รียนร่วมกนั วเิ คราะห์แสดงความคดิ เห็นและตอบคาถามตอ่ ไปนี้ 1) สามารถเขา้ ถึงอนิ เทอร์เนต็ ได้ดว้ ยวธิ ไี หนบ้าง และ แต่ละวิธเี หมาะสมในกรณีไหน? 2) สื่อดิจทิ ัลมีอะไรบ้าง? 3) จะคน้ หาข้อมลู ท่ีต้องการอย่างมีประสิทธิภาพได้อย่างไร? 2. ผู้เรยี นทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี 2 3. ผู้สอนเสนอแนะให้ผู้เรียนสบื คน้ ขอ้ มลู เพิ่มติมดงั น้ี 1) สามารถเข้าถงึ อินเทอร์เนต็ ได้ดว้ ยวิธไี หนบ้าง และ แตล่ ะวิธีเหมาะสมในกรณีไหน? 2) สื่อดิจทิ ัลมีอะไรบ้าง? 3) จะค้นหาข้อมลู ทต่ี อ้ งการอย่างมปี ระสิทธิภาพได้อย่างไร? 4. ผู้เรยี นแต่ละคนดาเนนิ การสบื ค้นข้อมลู นอกที่ไดแ้ นะนานอกเวลาเรยี น 3. กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าการสอ่ื สาร (และความสัมพันธ์) ยุคดจิ ทิ ัล 1. ผู้สอนยกตัวอย่าง ข้อความ/บทความ ที่ประกอบด้วยข้อเท็จจริง และ ข้อคิดเห็น และแยกแยะให้ ผู้เรียนเห็นถึงความแตกต่าง พร้อมท้ังสร้างความตระหนักใหเ้ ห็นว่า การเข้าใจว่าข้อคิดเห็น คือ ความ เป็นจรงิ จะทาใหเ้ กนิ ผลเสีย อยา่ งไรบ้าง 63
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 2. ผเู้ รยี นร่วมกนั วเิ คราะห์แสดงความคิดเหน็ และตอบคาถามต่อไปน้ี 1) ตอ้ งมีความรูอ้ ย่างไรบ้างถึงจะสามารถนาข้อมลู ในยุคดิจทิ ลั ไปใช้ใหเ้ กดิ ประโยชนไ์ ด้? 2) การนาเสอนข้อมลู ทเี่ หมาะสมกบั ยุคดิจทิ ัลต้องทาอย่างไร? 3. ผเู้ รียนทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 3 4. ผสู้ อนเสนอแนะใหผ้ ู้เรียนสืบค้นขอ้ มลู เพิ่มติมดงั นี้ 1) ต้องมีความรอู้ ย่างไรบ้างถึงจะสามารถนาข้อมูลในยุคดิจทิ ลั ไปใชใ้ ห้เกดิ ประโยชนไ์ ด้? 2) การนาเสอนข้อมูลทเี่ หมาะสมกับยคุ ดิจิทลั ต้องทาอยา่ งไร? 5. ผเู้ รยี นแตล่ ะคนดาเนนิ การสบื ค้นข้อมลู นอกที่ได้แนะนานอกเวลาเรียน 4. กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาความปลอดภยั ยคุ ดจิ ทิ ลั 1. ผูส้ อนยกตวั อย่าง โดยให้ผเู้ รียนลองคน้ หาชือ่ ของเพื่อนใน Google 2. ผู้เรียนร่วมกนั วิเคราะห์แสดงความคิดเห็นและตอบคาถามตอ่ ไปน้ี 1) เราจะใชอ้ ุปกรณ์ดจิ ิทัลตา่ ง ๆ อย่างปลอดภัย ได้อยา่ งไร? 3. ผเู้ รยี นทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 4 4. ผูส้ อนเสนอแนะใหผ้ ู้เรยี นสบื คน้ ขอ้ มูล เพม่ิ ติมดงั น้ี 1) เราจะใชอ้ ปุ กรณด์ ิจิทลั ต่าง ๆ อย่างปลอดภัย ไดอ้ ยา่ งไร? 5. ผเู้ รียนแต่ละคนดาเนนิ การสืบคน้ ขอ้ มูลนอกท่ีได้แนะนานอกเวลาเรยี น 5. กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาความเขา้ ใจส่อื ดจิ ทิ ลั 1. ผู้สอน ขออาสาสมัครผู้เรียนออกมาด้านหน้า แล้วให้ยกตัวอย่าง ข้อความ/บทความ ที่เคยประสบมา ในชีวิตจริง และให้ผู้เรียนแยกแยะ ข้อเท็จจริง และ ข้อคิดเห็น จากน้ันจึงสอบถามว่าถ้าไม่มีการ แยกแยะระหว่างข้อเทจ็ จรงิ และ ขอ้ คิดเหน็ จะทาให้เกดิ ผลประทบอะไรกับตัวเราบา้ ง 2. ผู้เรียนร่วมกนั วเิ คราะหแ์ สดงความคดิ เหน็ และตอบคาถามต่อไปนี้ 1) ต้องมีความรอู้ ย่างไรบา้ งถึงจะสามารถนาข้อมลู ในยุคดจิ ิทัล ไปใชใ้ หเ้ กิดประโยชน์ได้? 2) การนาเสอนข้อมลู ทเ่ี หมาะสมกบั ยคุ ดจิ ทิ ลั ต้องทาอยา่ งไร? 3. ผเู้ รียนทาแบบทดสอบ หน่วยการเรยี นรู้ท่ี 5 4. ผู้สอนเสนอแนะให้ผเู้ รียนสบื ค้นข้อมูล เพ่มิ ติมดงั นี้ 1) ต้องมีความรอู้ ย่างไรบ้างถงึ จะสามารถนาข้อมูลในยุคดจิ ทิ ลั ไปใชใ้ หเ้ กิดประโยชน์ได้? 2) การนาเสอนข้อมลู ท่เี หมาะสมกบั ยุคดิจทิ ัลต้องทาอย่างไร? 5. ผู้เรียนแต่ละคนดาเนนิ การสืบค้นขอ้ มูลนอกที่ได้แนะนานอกเวลาเรียน 6. กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าแนวปฏบิ ัติในสงั คมดิจิทลั 1. ผู้สอนชี้ให้เห็นว่า เม่อื ตวั เองโดนปฏิบัติท่ีไม่เหมาะสม ตวั เราเองก็จะไมช่ อบ ดงั นนั้ ไม่ควรปฏิบตั ิกับคน อ่นื โดยการเรียนผู้เรียนมาสมั ภาษณว์ ่าถ้าโดนปฏบิ ตั ิไม่เหมาะสมจะร้สู กึ อย่างไร 2. ผู้เรียนร่วมกันวิเคราะห์แสดงความคดิ เหน็ และตอบคาถามตอ่ ไปน้ี 64
หลักสตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 1) มารยาทในการรว่ มอยสู่ งั คมออนไลน์มีอะไรบา้ ง? 2) พฤติกรรมท่ีสรา้ งความราคาญ ไมเ่ หมาะสม ในสงั คมออนไลน์มอี ะไรบ้าง? 3) จะรับมือกบั บุคลท่ีสร้างความราคาญอย่างไรให้เหมาะสม? 3. ผเู้ รยี นทาแบบทดสอบ หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 6 4. ผสู้ อนเสนอแนะให้ผเู้ รยี นสืบค้นขอ้ มูล เพิม่ ติมดงั นี้ 1) มารยาทในการรว่ มอย่สู ังคมออนไลนม์ ีอะไรบา้ ง? 2) พฤติกรรมทส่ี รา้ งความราคาญ ไม่เหมาะสม ในสังคมออนไลน์มอี ะไรบา้ ง? 3) จะรับมอื กับบคุ ลท่สี ร้างความราคาญอย่างไรให้เหมาะสม? 5. ผ้เู รยี นแตล่ ะคนดาเนนิ การสบื คน้ ข้อมลู นอกที่ไดแ้ นะนานอกเวลาเรียน 7. กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวิชาสุขภาพดยี คุ ดิจิทัล 1. ผ้สู อนเน้นใหเ้ หน็ ว่าคนรอบตวั ณ ปัจจบุ นั กาลังประสบปัญหาจากการติดอินเทอร์เน็ต และ พฤติกรรม หลายอย่าง ทเี่ ราเหน็ วา่ ผู้อน่ื ทาไมเ่ หมาะสมเรากับเปน็ คนทาเอง 2. ผเู้ รยี นรว่ มกันวเิ คราะห์แสดงความคิดเห็นและตอบคาถามต่อไปนี้ 1) การจะมสี ุขภาพดีในยุคดิจิทัลตอ้ งทาอยา่ งไรบ้าง? 2) การจะมีสุขภาพใจในยุคดิจิทัลต้องทาอยา่ งไรบ้าง? 3. ผ้เู รยี นทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 7 4. ผู้สอนเสนอแนะให้ผู้เรียนสืบค้นข้อมูล เพมิ่ ติมดังนี้ 1) การจะมีสุขภาพดีในยุคดจิ ทิ ัลต้องทาอย่างไรบา้ ง? 2) การจะมีสุขภาพใจในยคุ ดจิ ิทัลตอ้ งทาอยา่ งไรบ้าง? 5. ผเู้ รยี นแต่ละคนดาเนินการสืบค้นข้อมูลนอกที่ได้แนะนานอกเวลาเรยี น 8. กิจกรรมการเรียนรู้ รายวชิ าดิจทิ ัลคอมเมริ ์ซ 1. ผสู้ อนนาเสนอขา่ วท่มี กี ารหลอกลวงขายสินค้าทางออนไลนม์ าเป็นตวั อย่าง 2. ผู้เรียนร่วมกันวเิ คราะหแ์ สดงความคิดเห็นและตอบคาถามต่อไปนี้ 1) เราจะทาธรุ กรรมทางอเิ ล็กทรอนิกสใ์ หป้ ลอดภัยได้อยา่ งไร? 3. ผู้เรยี นทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 8 4. ผสู้ อนเสนอแนะให้ผเู้ รียนสืบคน้ ข้อมูล เพ่ิมติมดงั น้ี 1) เราจะทาธรุ กรรมทางอเิ ล็กทรอนิกส์ให้ปลอดภัยได้อยา่ งไร? 5. ผูเ้ รยี นแต่ละคนดาเนินการสืบคน้ ข้อมูลนอกท่ีไดแ้ นะนานอกเวลาเรยี น 9. กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ ากฎหมายดิจิทัล 1. ผ้สู อนชใี้ หเ้ หน็ ว่า กิจกรรมใดในชวี ติ ประจาวันทผ่ี ดิ ลิขสทิ ธ์ิบา้ ง 65
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 2. ผสู้ อนนาเสนอข่าวทมี่ ีการบุกจบั ของตารวจเป็นตัวอยา่ ง 3. ผู้เรยี นรว่ มกนั วิเคราะห์แสดงความคิดเห็นและตอบคาถามต่อไปนี้ 1) เราจะใช้งานอนิ เทอร์เนต็ และสือ่ ดิจิทัลอย่างไรให้ไม่ผิดกฎหมาย? 4. ผูเ้ รียนทาแบบทดสอบ หนว่ ยการเรียนร้ทู ี่ 1 5. ผู้สอนเสนอแนะให้ผเู้ รยี นสบื ค้นข้อมูล เพิม่ ติมดังน้ี 1) เราจะใช้งานอินเทอรเ์ น็ตและสือ่ ดิจทิ ัลอย่างไรให้ไม่ผิดกฎหมาย? 6. ผเู้ รียนแตล่ ะคนดาเนินการสบื คน้ ข้อมูลนอกที่ไดแ้ นะนานอกเวลาเรยี น 66
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) ภาคผนวก ค. เอกสารประกอบการถา่ ยทอดองคค์ วามรู้ (Presentation) (เอกสารแนบ) 67
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) ภาคผนวก ง. เครอื่ งมือประเมนิ และวดั ผลความรู้ความเข้าใจดิจทิ ลั (Testing tools) 68
หลักสตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 1. แบบทดสอบ รายวิชาสิทธิและความรบั ผดิ ชอบ คาชีแ้ จง ใหเ้ ลือกคาตอบท่ถี ูกต้องทีส่ ุดเพียงข้อเดยี ว 1. เสรีภาพในการแสดงออก ข้อไหนถกู ต้อง ? ก. เราสามารถพูดอะไร หรือ ทาอะไรก็ได้ ไม่วา่ ท่ไี หน ข. เราสามารถพูดอะไร หรือ ทาอะไรก็ได้ ใน Facebook ของเรา ค. เราสามารถแสดงออกไดต้ ามท่กี ฎหมายกาหนดสทิ ธิให้ และ ไมร่ บกวนผอู้ ืน่ ง. เราไมส่ ามารถแสดงออกอะไรได้เลย 2. Facebook เปน็ พื้นทสี่ ่วนตวั หรือสาธารณะ? ก. พน้ื ทสี่ าธารณะ (Public) ข. พ้นื ที่ส่วนตัว (Private) ค. พ้นื ทข่ี องบริษทั ง. ขึน้ อยกู่ ับการตง้ั ความเปน็ สว่ นตัว (Privacy) 3. เพ่อื พบเหน็ การค้าเด็ก หรือ ค้าประเวณีเด็ก เราควรทาอย่างไร? ก. แชร์ใหเ้ พ่อื นทราบ เพ่ือให้คนทีส่ นใจทดลองใชบ้ รกิ าร ข. แจง้ ผู้รับผดิ ชอบ เพ่ือเข้าจดั การ หรือ ช่วยเหลือ ค. ไมต่ ้องสนใจ เพราะไม่ไดเ้ ก่ียวอะไรกับเรา ง. พยายามตดิ ต่อเด็ก หรอื ผทู้ ่ีเปน็ นายหนา้ เพ่อื อบรม หรือ ปรับทศั นคติ 4. ขอ้ ใดถอื วา่ เปน็ การละเมดิ สทิ ธสิ ว่ นตวั (Privacy) ก. ผอู้ น่ื นาข้อมูลส่วนตวั ของเรา เช่น การอาหารท่ีเรากิน มาเปิดเผยบน Facebook ข. ผู้อ่นื เข้ามาแอบอ่าน Facebook ของเรา ค. ผู้อื่นมาแสดงความคิดเห็นบน Facebook ของเรา ง. ผ้อู ื่นแชรข์ อ้ ความของเราโดยไมบ่ อกทม่ี า 5. เม่อื ต้องการดภู าพยนต์ออนไลน์ต้องทาอย่างไร? ก. หาเวบ็ เถ่ือน เพ่ือดูออนไลน์ ข. หาเวบ็ เถ่ือนโหลดฟรี มาดู ค. ซื้อภาพยนตร์ทีต่ อ้ งการมาอย่างถูกกฎหมาย เชน่ ผา่ น iTune ง. ถามคนท่ใี ชก้ ระดานสนทนา เชน่ pantip.com วา่ ใครมีภาพยนตร์บา้ งชว่ ยเผยเพร่ฟรหี น่อย 69
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 6. อะไรคือข้อมลู สว่ นตวั ของเรา? ก. คาสัมภาษณ์ทีใ่ ห้ไว้กบั หนงั สอื พิมพ์ ข. บทความวิชาการ ค. ทอ่ี ยขู่ องเรา ง. หนงั สอื ท่เี ราเปน็ ผแู้ ต่ง 7. ขอ้ ตกลงการใหบ้ ริการ (Terms of Service) มีประโยชนอ์ ย่างไร ? ก. เพอื่ ให้ผู้ใชก้ ดปุ่ม ยอมรบั ก่อนเรม่ิ ใชบ้ ริการ ข. เพือ่ เขา้ ใจวา่ ผ้ใู ห้บริการ/ผผู้ ลิต จะรบั ผิดชอบแค่ไหน และ เราตอ้ งรบั ผิดชอบอะไร ค. ชว่ ยใหเ้ ราเขา้ ใจข้นั ตอนการใช้บรกิ าร หรอื โปรแกรม ง. ชว่ ยใหห้ าผู้ใหบ้ รกิ ารทางออนไลน์ไดง้ า่ ยขนึ้ 8. เม่อื เราต้องการเผยแพร่ข้อมูลทนี่ ่าสนใจบน Facebook เราควรทาอย่างไร? ก. กด LIKE ก่อนแชร์ ข. คดั ลอกมาเก็บไว้ก่อน 10 วนั แลว้ จงึ โพสตใ์ หมเ่ ป็นของเรา ค. แสดงขอความขอบคุณก่อนนาไปแชร์ ง. ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลก่อน 9. ถา้ พบการการะทาความผิดทางกฎหมายในอินเทอรเ์ นต็ เราควรทาอยา่ งไร? ก. ขอร่วมกระทาด้วย ข. แจง้ ผรู้ บั ผิดชอบเวบ็ ไซตน์ นั้ ให้ดาเนนิ การ ค. ไมต่ ้องสนใจ เน่อื งจากไม่เก่ยี วอะไรกับเรา ง. เรียกเงนิ จากผู้กระทาผดิ ถ้าไมใ่ หเ้ งนิ ขูว่ ่าจะแจง้ ตารวจ 10.เม่อื เราเขียนใส่รา้ ยบุคคลท่ี 3 ใน Facebook ของเรา จะเข้าข่ายหม่ินประมาทหรือไม่? ก. เข้าขา่ ยหมิน่ ประมาท ข. ไม่เข้าขา่ ยหมน่ิ ประมาท เพราะว่าอยู่ Facebook ของเรา ค. ไม่เข้าขา่ ยหมืน่ ประมาท เพราะว่าเป็นการกลา่ วถึงบคุ คลอน่ื ง. ไมเ่ ข้าขา่ ยหม่ืนประมาท เพราะเรามีเสีรภี าพ จะทาอะไรก็ไดต้ ามท่ีเราต้องการ เฉลย 1. ง 2. ค 3. ข 4. ก 5. ค 6. ค 7. ข 8. ง 9. ข 10. ก 70
หลักสตู รการเข้าใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) 2. แบบทดสอบ รายวชิ าการเข้าถึงส่ือดิจทิ ลั คาช้แี จง ใหเ้ ลอื กคาตอบทีถ่ ูกตอ้ งทส่ี ดุ เพียงข้อเดียว 1. เม่ืออยทู่ ่ีบ้าน และ ต้องการดูวีดโี อ YouTube ใชว้ ธิ กี ารไหนเหมาะสมท่สี ดุ ? ก. 2G EDGE ข. 3G HSPA ค. 4G LTE ง. Wi-Fi จาก อนิ เทอรเ์ น็ตตามสาย 2. เมอ่ื เรานาโทรศพั ทไ์ ปใชง้ านที่ต่างประเทศ เราควรทาอยา่ งไร เพื่อป้องกันค่า Roaming? ก. เตรยี มข้อความเพ่อื โพสต์ใน pantip เพ่ือเรยี กรอ้ ง เมื่อมกี ารเกบ็ ค่าบริการจานวนมาก ข. ปิด Data Roaming เพ่อื ป้องกนั การใช้ Data Roaming ค. แจ้งใหเ้ พ่ือนทราบวา่ จะไปต่างประเทศ จะไดม้ ีหลกั ฐานเม่ือมีการเกบ็ คา่ บรกิ าร ง. ลงบันทึกประจาวนั เพอื่ เป็นหลักฐานทางกฎหมาย วา่ เราจะเดินทางไปตา่ งประเทศ 3. ข้อใดจัดเปน็ ประโยชนข์ องอนิ เทอรเ์ น็ตตามสาย หรือ อนิ เทอรเ์ น็ตบ้าน เมื่อเทยี บกบั 3G, 4G? ก. ปอ้ งกนั รังสี UV ท่จี ะมผี ลกระทบได้ ข. สามารถใช้ได้เมอื่ มพี ายฝุ น ค. ไมม่ ี FUP ทาให้โหลดขอ้ มลู จานวนมากได้ ง. สามารถเข้าเว็บไดห้ ลากหลายมากกวา่ 4. ทาไม อตุ สาหกรรมยุคที่ 4 จาเปน็ ต้องใช้ IoT ก. เพราะเปน็ เทคโนโลยใี หม่ล่าสุด ข. เป็นวธิ ีการมาตรฐานท่กี าหนดมาโดยหนว่ ยงานระหว่างประเทศ ค. เนื่องจากมผี ้ผู ลิตจานวนมากทาให้ราคาถูก ง. เพราะวา่ อตุ สาหกรรมยุคที่ 4 เป็นเรอื่ งของอุปกรณ์ต่าง ๆ เชน่ เซนเซอร์ ตดิ ต่อกันเพื่อ ทางานอัตโนมัติ 5. ถ้าต้องการฟงั เพลง ควรใช้ไฟล์ชนดิ ไหน ถงึ จะเหมาะสม ก. MP3 ข. JPEG ค. DOCX ง. PDF 71
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 6. การจัดการสทิ ธด์ิ จิ ิทลั เชน่ DRM คืออะไร ก. การกาหนดสิทธิให้กบั ไฟลน์ น้ั วา่ ใครสามารถนาไปใช้ได้ เช่น ใครสามารถนาไฟล์เพลงไปฟังได้ ข. ระบบทีใ่ ชต้ ิดตามว่าใครนาไฟล์ไปใช้ท่ไี หนบ้าง ค. ระบบทใี่ ชแ้ สดงวา่ ไฟล์นี้ใครเปน็ เจา้ ของตอนท่เี ราใชง้ าน ง. ระบบที่ทางการนามาใชเ้ พ่ือใชจ้ ับการละเมิดลิขสิทธ์ิ 7. ถา้ เราตอ้ งการถ่ายทอดสด กจิ กรรมของเราให้ผู้อืน่ ดู ควรใช้อะไร? ก. YouTube Live ข. LINE ค. Gmail ง. Google 8. ถ้าเราต้องการประชมุ ที่ไม่สาคญั เปน็ เวลา 1 ชม. กับคนที่อยู่ตา่ งจงั หวดั ควรใชว้ ธิ ีไหน ถงึ จะเหมาะสม และประหยดั คา่ ใช้จ่าย? ก. ข้ึนเครอ่ื งบินเพื่อไปประชุม ข. เหมารถตู้ ค. ใช้ Video Conference ง. ขน้ึ รถทัวร์ 9. ถา้ ต้องการคน้ หาเวบ็ ทตี่ ้องการ ควรจะเร่มิ คน้ หาจากเว็บไหน ก. Facebook ข. Pantip ค. Google ง. Gmail 10.ถ้าตอ้ งการค้นหาใน Google แต่ไม่ต้องการบาง Keyword เราควรทาอยา่ งไรกบั Keyword น้ัน ก. ติดตอ่ Google ใหเ้ อา Keyword น้นั ออก ข. ติดต่อผใู้ หบ้ ริการอินเทอร์เน็ตเพอ่ื แจง้ ปัญหาให้ทราบ ค. พิมพ์ Keyword นั้นดา้ นหลังตอ่ จากคาที่เราคน้ หา ง. เพมิ่ Keyword น้นั ในการคน้ หาโดยใช้ “เครือ่ งหมายลบ” นาหน้า Keyword ท่ีไมต่ ้องการ เฉลย 1. ง 2. ข 3. ค 4. ง 5. ก 6. ก 7. ก 8. ค 9. ค 10. ง 72
หลกั สตู รการเข้าใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) 3. แบบทดสอบ รายวิชาการสือ่ สาร (และความสัมพนั ธ์) ยุคดจิ ทิ ัล คาชี้แจง ใหเ้ ลอื กคาตอบทีถ่ ูกต้องทสี่ ุดเพียงข้อเดยี ว 1. ถ้าตอ้ งการข้อมลู เร่งดว่ น ควรติดตอ่ ด้วยวธิ ไี หน? ก. ส่ง Email ไปขอ ข. สง่ LINE ไปขอ ค. โพสต์ Facebook ไปขอ ง. โทรศัพท์ไปขอ 2. เมอื่ เพอ่ื นแชรข์ ้อมูลมา เราควรทาอย่างไร ก. LIKE และแชรต์ ่อ โดยไมต่ ้องอา่ น ข. เชอ่ื ถือ และ ปฏิบตั ิตาม ค. พจิ ารณาความน่าเชอ่ื ถือ และ ถูกต้องของข้อมลู ง. แสดงความชื่นชมเพ่ือท่ีนาขอ้ มลู มาแชร์ 3. ถ้าต้องการเกบ็ หลกั ฐานการคุย/ติดตอ่ เพ่ือใช้ อ้างอิงในอนาคต ไม่ควรใชว้ ิธไี หน? ก. Email ข. LINE ค. Facebook Massager ง. โทรศพั ท์ 4. ถ้าตอ้ งการเปลีย่ น Facebook ให้เป็นส่วนตัว เห็นเฉพาะคนทเี่ ราตอ้ งการเท่านั้น ตอ้ งทาอยา่ งไร? ก. ตั้งคา่ Privacy ใน Facebook ข. ตั้งคา่ Privacy ในอุปกรณโ์ ทรศัพท์ ค. ติดตอ่ ผใู้ หบ้ รกิ ารอนิ เทอรเ์ นต็ เพื่อตั้งค่า Privacy ง. แจง้ คารอ้ งไปยัง Facebook เพอ่ื ให้แสดงข้อความเฉพาะคนที่เราต้องการเท่านั้น 5. ก่อนจะสง่ ข้อความไปยังส่อื ออนไลน์เราควรทาอย่างไรก่อน? ก. จดั ภาพหนา้ จอเพอ่ื เปน็ หลกั ฐานทุกครงั้ ที่ส่ง ข. คดิ พิจารณา ในดา้ นต่าง ๆ ก่อนส่ง ค. หาฤกษ์ทเี่ หมาะสมก่อนส่ง ง. ดูวา่ คนทีต่ ้องการรบั ข้อความเรา ใชง้ านอย่หู รอื ไม่ 73
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 6. เมอื่ ต้องการติดต่อกับอาจารย์/เจา้ นาย/หัวหน้า ควรส่อื สารอยา่ งไร? ก. ส่ือสารให้เหมอื นกบั การส่ือสารกับเพ่ือน เพ่ือสรา้ งความคนุ้ เคย ข. สอ่ื สารโดยการใช้ภาษาสมัยใหม่ หรอื ภาษาวัยรุ่น เพ่อื แสดงความทันสมัยให้เหน็ ค. ส่อื สารด้วยความเคารพ และ ชดั เจน ง. สอ่ื สารให้เกิดความงุนงงมากที่สดุ เพ่อื ให้ อาจารย์/เจา้ นาย ตดิ ต่อกลบั มาหาเราเอง 7. เราควรแสดงความคิดเห็นอย่างไร จึงจะเป็นไปในทางสรา้ งสรรค์? ก. ปลกุ ระดม เพือ่ ให้เกดิ การร่วมกลมุ่ เรยี กร้องในสิ่งท่ีต้องการ ข. ใหข้ อ้ เท็จจรงิ ที่เหมาะสมกับสถาณการณ์ และเกดิ ประโยชน์ ค. ใชอ้ ารมณ์เพื่อใหเ้ กิดอารมณ์ร่วมกบั เหตุการณ์หรอื ข้อความน้ัน ง. พยายามโต้แย้ง เพราะใหค้ นอ่ืนเขา้ ใจตามท่ีเราต้องการให้เข้าใจ 8. เมอื่ มีคนมาแสดงความคิดเห็นตานิเราใน Facebook ท่ีเรากาหนดใหเ้ ปน็ สาธารณะ เราควรทาอยา่ งไร เป็นอนั ดบั แรก? ก. เข้าใจวา่ เนอ่ื งจากเรากาหนดให้ Facebook ของเราเปน็ สาธารณะ ดังน้ันคนอ่นื สามารถ แสดงความคดิ เหน็ ได้ ข. โตต้ อบวา่ Facebook เปน็ พ้ืนที่สว่ นตัวของเราคนอื่นไม่มสี ิทธมิ าแสดงความคดิ เห็น ค. แจง้ Facebook วา่ มคี นมาแสดงความคดิ เห็นใน Facebook ท่เี ราเปดิ เป็นสาธารณะ ง. ไปโพสต์เพื่อเรียกร้องใน pantip วา่ โดนคนอนื่ มาโพสต์ใน Facebook ของเราทเี่ ปิดเปน็ สาธารณะ 9. ประทุษวาจา ทาใหเ้ กดิ ประโยชนใ์ นดา้ นไหน? ก. ทาให้เกดิ ความสามัคคี ข. ทาใหเ้ ราสามารถมีอารมณร์ ่วมกบั เหตุการณ์นัน้ ได้ ค. ทาใหผ้ ู้อืน่ รู้สึกดีขึ้น ง. ไม่เกิดประโยชนอ์ ะไร 10.เมอื่ เกิดดรามา่ ทางออนไลนเ์ ราควรทาอย่างไร? ก. พยายามตดิ ตามทุก 10 นาที เพือ่ ไม่พลาดเหตุการณ์สาคัญ ข. พยายามติดตามทุก 6 ชั่วโมง ว่ามคี วามคืบหนา้ อะไรบา้ ง ค. พยายามช่วยหาข้อมลู และ อ่านทกุ ข้อความท่มี ีการโพสต์ เพอ่ื มีสว่ นร่วมในดรามา่ ง. พิจารณาว่า มนั เกิดประโยชน์หรอื ไมเ่ กิดประโยชน์ ทเี่ ราจาเปน็ ตอ้ งรูห้ รอื ตดิ ตามเรื่องน้ัน เฉลย 1. ง 2. ค 3. ง 4. ก 5. ข 6. ค 7. ข 8. ก 9. ง 10. ง 74
หลักสตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 4. แบบทดสอบ รายวิชาความปลอดภยั ยุคดจิ ิทลั คาชแี้ จง ใหเ้ ลอื กคาตอบที่ถูกตอ้ งทีส่ ดุ เพียงข้อเดยี ว 1. ข้อใดเปน็ การท้ิงรอยเท้าดิจทิ ัล? ก. โพสต์วา่ ไปกนิ ข้าวกับแฟนท่ีไหน ข. อ่านอเี มล์ ค. เลน่ เกมสอ์ อนไลน์ ง. อา่ นบทความออนไลน์ 2. ข้อใดเป็นอนั ตรายของการท้ิงรอยเท้าดจิ ทิ ัล ก. เปดิ เผยขอ้ มลู สว่ นตัว ข. ผปู้ ระสงคร์ ้ายสามารถทราบความเคลือ่ นไหว และ ชวี ิตเรา ค. ผอู้ ่ืนสามารถสาเนาขอ้ มูลไปเก็บไว้ เพ่ือสร้างปญั หาให้เราตอนหลังได้ ง. เปน็ ผลเสยี ทกุ ข้อ 3. WPA2 คืออะไร ก. การตัง้ รหัสผ่านเพ่ือไมใ่ ห้คนอ่ืนมาใช้เครอื่ งของเรา ข. วิธกี ารเข้ารหัสข้อมูลเม่ือส่งข้อมลู ผา่ นไวไฟ ค. ระบบปอ้ งกนั ไวรัสท่ีจะเข้ามาทาอันตรายเรา ง. ระบบปอ้ งกนั การคดั ลองไฟล์ผดิ ลขิ สทิ ธ์ิ 4. ขอ้ ใดไมจ่ ัดเป็นมัลแวร์ ก. ไวรสั ข. โทรจนั ค. สปายแวร์ ง. แชรแ์ วร์ 5. เมื่อเอาโทรศัพท์ไปซอ่ ม เราจะเสี่ยงตอ่ สิ่งใดบา้ ง ก. ภาพลบั ท่เี ราถ่ายไว้ โดนเปดิ เผย ข. ข้อมูลตา่ ง ๆ โดนคัดลอกไว้โดยชา่ ง ค. แอบตดิ โปรแกรมไมพ่ ึงประสงค์ หรอื มัลแวร์ มาในเครื่องเรา ง. ถูกทุกข้อ 75
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 6. เราจะทราบไดอ้ ย่างไรวา่ เวบ็ ไซต์ ทเ่ี รากาลงั ใชง้ าน มีการเข้ารหัสข้อมลู เพ่ือความปลอดภัยก่อนส่ง? ก. บรษิ ัทเจ้าของเวบ็ ไซตอ์ ยู่ในตลาดหุน้ ข. มกี ารแสดงรปู กญุ แจ ตรงกลางหน้าจอ ค. มกี ารใช้ HTTPS ในการตดิ ตอ่ ง. ได้มกี ารประกาศรบั รองจากหน่วยงานของรฐั ทีเ่ กย่ี วข้อง 7. คอมพวิ เตอร์ของเรา เม่ือไม่ได้มกี ารใช้ เปน็ ระยะเวลาหนึ่ง เช่น ไปห้องนา้ ควรทาอยา่ งไร? ก. เปดิ ทงิ้ ไว้ เผือ่ มีเพื่อนต้องการขอ้ มลู จะได้มาใช้ได้ ข. Lock User เพ่อื ไมใ่ หค้ นอืน่ มาใช้ ค. เรยี กเพ่ือน มานั่งเฝา้ ในชว่ งที่เราไปหอ้ งน้า ง. ปิดคอมพวิ เตอร์ ถอดปลก๊ั 8. รหสั ผา่ น (Password) แบบไหนทีเ่ ราควรตง้ั ก. 12345678 ข. 00000000 ค. AqKjc$_43!O> ง. P@ssword 9. เมอ่ื เว็บไซตม์ ีการขอหมายเลขบัตรเครดติ ของเรา เราต้องทาอยา่ งไร? ก. รีบใหข้ อ้ มลู เน่อื งจากเป็นข้อมูลสาคญั ข. ตรวจสอบความน่าเชื่อถอื ของเวบ็ ไซต์ และ การเขา้ รหสั ข้อมูล และจึงให้ข้อมลู ค. แจ้งตารวจ เพ่ือดาเนนิ การจบั กมุ โดยทันที ง. เลกิ ใช้งานเว็บไซตน์ ้ัน 10.เมอ่ื ใช้ไวไฟสาธารณะจะมีความเส่ยี งอยา่ งไร? ก. ขอ้ มลู ทสี่ ง่ ผา่ นไวไฟไมไ่ ด้มกี ารเข้ารหัส ข. เชื่อตอ่ กับจดุ กระจายสัญญานปลอม ค. มกี ารดกั ข้อมลู ง. ถูกทุกข้อ เฉลย 1. ก 2. ง 3. ข 4. ง 5. ง 6. ค 7. ข 8. ค 9. ง 10. ง 76
หลักสตู รการเข้าใจดิจทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 5. แบบทดสอบ รายวชิ าความเข้าใจส่ือดิจิทัล คาช้แี จง ใหเ้ ลอื กคาตอบท่ีถูกต้องทสี่ ดุ เพยี งข้อเดยี ว 1. ขอ้ ใดอนั ตรายของสารสนเทศในยคุ ดจิ ิทลั ? ก. เปน็ ความเหน็ มากกว่าข้อเท็จจรงิ ข. ขอ้ มูลสร้างโดยผูใ้ ชท้ ั่วไป ไมม่ ีการตรวจสอบ/ควบคุม/กากับ ค. ไมม่ แี หล่งทีม่ า ความถกู ต้อง หรอื หลกั ฐาน ง. ถกู ทุกข้อ 2. เมอ่ื ต้องการนาเสนอ เราควรนาเสนอในรปู แบบไหน ก. ใช้ตัวหนังสอื เยอะ ๆ เพ่ือให้สามารถอ่านไดต้ อนนาเสนอ ข. ใช้ตวั หนงั สือเยอะ ๆ เพื่อให้ข้อมูลโดยละเอียด ค. ใช้ตวั หนังสอื ให้นอ้ ย รูปภาพให้เยอะเพือ่ สื่อความหมาย ง. ไม่ควรใช้ Slide นาเสนอควรพดู ปากเปล่า เพื่อใหผ้ ู้ฟังเกิดจิตนาการเอง 3. สารสนเทศ มีความแตกต่างจาก ข้อมลู ตามปกตอิ ย่างไร? ก. ไม่มมีความแตกตา่ งกนั ข. สารสนเทศ เป็นคาเรียกข้อมูล เมอ่ื ใชก้ บั คอมพวิ เตอร์ ค. สารสนเทศ คอื ข้อมูลที่มีความหมาย ง. สารสนเทศ คือ คาทเ่ี ป็นทางการ ของข้อมลู 4. เม่อื เหน็ บทความ/ขอ้ ความ เราควรวเิ คราะห์อะไร ก. ผทู้ ่เี ขียนข้นึ มา เป็นคนที่เราชื่นชอบหรอื ไม่ ข. ผู้ทเ่ี ขยี นข้นึ มา เขยี นมาเพื่อจดุ ประสงค์อะไร ค. ผู้ท่ีเขียนขนึ้ มา มบี า้ นอยู่ทไ่ี หน ง. ผทู้ ี่เขยี นขึน้ มา เสยี ภาษีถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ 5. เทคนคิ การเล่าเรอ่ื งราวมปี ระโยชน์ ตอ่ การนาเสนออยา่ งไร ก. ชว่ ยฝึกให้เราสามารถเป็นนกั แสดงช่ือดงั ได้ ข. ชว่ ยใหก้ ารนาเสนอเรอ่ื งราวมีความน่าสนใจและน่าติดตาม ค. ช่วยใช้สามารถยืดระยะเวลาการนาเสนอให้นานข้ึน ง. ชว่ ยให้เราสามารถวเิ คราะห์ข้อเท็จจริงของเรื่องราวนั้นได้ 77
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 6. เมือ่ เห็นการโฆษณาสินคา้ ทางออนไลน์ ส่งิ ใดทีเ่ ราควรจะให้ความสนใจ เพื่อตดั สนิ ใจ? ก. คาอวดอ้าง ข. การอา้ งเหตผุ ล ค. ข้อเท็จจรงิ ง. ความคดิ เหน็ 7. ถา้ เราต้องการนาเสนอข้อมูลเพอ่ื เปรยี บเทยี บปรมิ าณ ควรนาเสนอแบบไหนใหเ้ ขา้ ใจงา่ ย? ก. กราฟ ข. แผนท่ี ค. รูปภาพ ง. ข้อความ 8. ถา้ ตอ้ งการนาเสนอขัน้ ตอนการทางาน ควรนาเสนอแบบไหนให้เขา้ ใจงา่ ย? ก. กราฟ ข. แผนท่ี ค. Flowchart ง. ตาราง 9. ถา้ ต้องการนาเสนอข้อมลู จานวนมากให้น่าสนใจโดยใช้ระยะเวลาสร้างไมน่ านควรนาเสนอด้วยวิธไี หน? ก. บทความทางวชิ าการ ข. อนิ โฟกราฟิกส์ ค. เขียนหนงั สอื ง. ทา Slide ท่ีประกอบด้วยข้อความรายละเอยี ด 10.อินโพกราฟกิ ส์มีข้อดีอยา่ งไร? ก. สะดดุ ตา นา่ สนใจ ทาให้เข้าใจข้อมูลได้งา่ ย ข. ใหข้ อ้ มูลทม่ี รี ายละเอียดมาก ๆ ค. สนบั สนนุ ผู้พัฒนาโปรแกรมสรา้ งกราฟิก ง. โหลดได้เร็วกวา่ ข้อความ เฉลย 1. ง 2. ค 3. ค 4. ข 5. ข 6. ค 7. ก 8. ค 9. ข 10. ก 78
หลักสตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 6. แบบทดสอบ รายวิชาแนวปฏบิ ตั ใิ นสงั คมดิจทิ ัล คาชแ้ี จง ให้เลือกคาตอบทถี่ ูกตอ้ งท่สี ุดเพยี งข้อเดียว 1. เมอ่ื มีการตดิ ต่อกบั ผู้อืน่ ทางออนไลน์ เราควรตงั้ ความคิดไว้อย่างไร? ก. เราทาอะไรก็ได้ เพราะวา่ ไม่มีใครรวู้ า่ เราเป็นใคร ข. ตระหนักว่า ผู้นน้ั กเ็ ป็นบุคคลจริง ๆ ที่มนั ตัวตน มีจติ ใจเหมือนเรา ค. ปลดปลอ่ ยความคิดไดเ้ ต็มที่ เพราะว่า เราไม่จาเปน็ ต้องเปิดเผยตวั ง. สรา้ งตัวแทนเราข้นึ มาหลายตัว (Avatar) เพ่ือใชใ้ นกรณีตา่ ง ๆ และปลอมเป็นหลายบุคคล 2. การกระทาใดจดั เปน็ มารยาทเน็ต ก. เคารพความเป็นส่วนตัวของผู้อนื่ ข. ใหอ้ ภัยในความผิดพลาดของผู้อนื่ ค. อยา่ ลืมว่าคณุ กาลังคุยกบั คนท่ีมตี ัวตนจริง ๆ ง. ถกู ทง้ั หมด 3. เมอ่ื เกิดการกลัน่ แกล้งทางไซเบอร์ เราควรทาอย่างไร ก. ตอบโต้อยา่ งตรงไปตรงมา เพื่อรกั ษาสทิ ธิของเรา ข. ตดิ ต่อเพอื่ น เพอ่ื วางแผนรบั โต้กลบั ค. แจง้ ผ้ปู กครอง/ครอบครัว/ผูร้ บั ผดิ ชอบระบบ ให้ดาเนินการจัดการปญั หา ง. ปลุกระดม ยแุ หย่ เพือ่ ใหม้ ีเกิดอารมณร์ ว่ มกบั เหตุการณม์ ากขน้ึ 4. เมอ่ื เหน็ ผอู้ ่นื /เพื่อน โดนกลั่นแกล้ทางไซเบอร์ เราควรทาอ่างไร ก. ชว่ ยตอบโตอ้ ย่างตรงไปตรงมา เพื่อรักษาสทิ ธิของเพ่อื นเรา ข. ติดต่อเพื่อน เพอ่ื วางแผนรับโตก้ ลับ ค. แจง้ ผปู้ กครอง/ครอบครัว/ผูร้ บั ผดิ ชอบระบบ ให้ดาเนินการจัดการปญั หา ง. ปลุกระดม ยแุ หย่ เพื่อใหม้ เี กิดอารมณร์ ่วมกับเหตุการณม์ ากขึ้น 5. เมอ่ื เราทาผดิ กฎที่กาหนด จนทาใหเ้ กิดความเสยี หายต่อตวั เองหรอื ผู้อ่ืน เราควรทาอย่างไร? ก. ตง้ั กระทู้ใน pantip เพื่อเรียกรอ้ งความเห็นใจ ข. โพสตใ์ น Facebook โดยให้ข้อเทจ็ จริงบางส่วน เพ่ือใหส้ ังคมเขา้ ใจผดิ และเห็นใจ ค. แต่งเรอ่ื งโดยใช้เทคนคิ การนาเสนอ พรอ้ มสรา้ งหลักฐานเท็จ เพอ่ื ทาให้คนอ่ืนเห็นใจ ง. ไมค่ วรทาทั้งหมดที่กล่าวมา 79
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) 6. ขอ้ ใดเปน็ การใช้อุปกรณด์ ิจิทัลท่สี าธารณอยา่ งมีมารยาท ก. ปิดเสยี งโทรศพั ท์ เมื่อต้องเข้าประชุม โรงหนัง หรอื ห้องสมุด ข. พยายามเปิดเพลงใหเ้ สียงดงั ท่ีสุด เพอ่ื ทผี่ ู้อืน่ จะได้ยนิ ชดั เจน ค. พยายามคยุ ให้เสียงดงั ที่สดุ เพื่อทีค่ นอนื่ จะได้ทราบวา่ เรากาลงั ติดโทรศัพท์อยู่ ง. พยายามใชโ้ ทรศัพท์ระหว่างข้ามถนน หรอื ลงรถยนต์ เพ่ือที่รถคันท่ีขบั ตามมาจะได้ระวังเรา 7. การกระทาใด สร้างความราคาญใหผ้ อู้ นื่ ก. ฝากร้านใน IG, Facebook ข. ส่งอเี มล์ ทางานท่บี า้ น รายได้ดี ค. พิมพ์ข้อความจานวนมาก เพ่ือใหค้ นอน่ื ไม่สามารถอ่านข้อมูลท่ตี ้องการได้ ง. ถกู ทุกข้อ 8. เมือ่ มปี ัญหาครอบครวั เช่น ทะเลาะกบั แฟน สง่ิ ใดไม่ควรทา? ก. ระบายความในใจในสือ่ ออนไลน์เช่น Facebook ข. ต้งั กระทู้ ถามใน Facebook ว่ามใี ครเหมือน หรอื เรยี กร้องความสนใจ ค. นาเขา้ มลู ส่วนตัวของแฟนมาเผยแพร่ เพื่อใหผ้ ู้อื่นทราบถงึ ปัญหาของเรา ง. ไมค่ วรทาท้งั หมด 9. ไซเบอร์ สต๊อคก้งิ ค์ (Cyber Stalking) ทาใหเ้ กิดประโยชน์ข้อใดกับเรา ก. ทาให้คนทีโ่ ดนเกาะติด เกิด ความราคาญ/หวาดกลัว ข. ทาให้เรารกู้ ารเคล่ือนไหวของคนอืน่ ค. ทาใหเ้ รามเี ร่ืองไปพูด/เลา่ ให้คนอ่นื ฟังได้ ง. ไมม่ ีประโยชน์อะไรกบั เรา 10.เมื่อมีการถา่ ยทอดสดเหตุการณส์ าคญั ระดบั นานาชาติ ระหวา่ งชมการถา่ ยทอดสด เราควรทาอยา่ งไร? ก. พยายามพมิ พ์ข้อความให้มากทสี่ ุด เพอ่ื ใหค้ นอน่ื เห็นข้อความเรา ไมเ่ หน็ ขอ้ ความของคนอื่น ข. รับชมด้วยการมมี ารยาท ไม่รบกวนผูอ้ ่นื ค. พยายามใช้คาไม่สุภาพ คาหยาบ เพอ่ื ให้ผู้คนจากทั่วโลกใหค้ วามสนใจ ง. พยายามสง่ คาถาม ไปให้มากท่ีสดุ เพ่ือที่จะเปน็ การมนั่ ใจวา่ เราจะไดร้ ับคาตอบ เฉลย 1. ข 2. ง 3. ค 4. ค 5. ง 6. ก 7. ง 8. ง 9. ง 10. ข 80
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 7. แบบทดสอบ รายวชิ าสุขภาพดียุคดจิ ิทัล คาชแ้ี จง ให้เลอื กคาตอบทถ่ี ูกต้องที่สุดเพยี งข้อเดียว 1. ขอ้ มลู การกินเพ่ือรักษาโรคท่มี ีการแชรท์ างอินเทอร์เน็ต เราควรเชอ่ื ถือหรือไม่? ก. ควรเชื่อถือ เพราะเพื่อเปน็ คนแชรม์ า ข. ควรเชือ่ ถือ เพราะวา่ เปน็ ขอ้ มูลทีอ่ ยบู่ นอินเทอรเ์ น็ต ค. ไมค่ วรเชอื่ ถอื เพราะไม่มีหลักฐาน หรือ ท่ีมา ง. ไมค่ วรเชอื่ ถือ เพราะว่าคนทีแ่ ชรไ์ มใ่ ช่เพื่อนของเรา 2. เมื่อนง่ั ทางานผดิ ท่าทางเป็นเวลานาน จะทาให้เกินปัญหาอะไร? ก. โรคออฟฟิศซนิ โดรม หรอื กลา้ มเนื้ออักแสบต่าง ๆ ข. ไม่มีเรื่องให้โพสต์บน Facebook ค. ไม่สามารถเซลฟี่ได้ ง. จติ ตก กระวนกระวายใจ หงดุ หงิด 3. เมอ่ื ทางาน เราควรทาอยา่ งไร? ก. นาโทรศัพท์มาต้ังตรงหน้า เพื่อท่ีจะเหน็ ไดท้ ันทีเมื่อมีคนสง่ ข้อความมาหาเรา ข. เตรียมพร้อม ตอบข้อความที่ส่งมาทาง LINE ค. พยายามตรวจ Facebook, Pantip ทุก 5 นาทเี พ่ือให้ไม่พลาดกิจกรรมสาคัญของเพ่อื น ง. เลิกใชส้ ่อื ออนไลนช์ วั่ คราว แล้วต้งั ใจทางาน 4. พฤติกรรมใด จดั วา่ เรามีอาการผิดปกติ ทสี่ มควรจะปรับปรุงพฤติกกรม? ก. ไม่สนใจ Facebook ข. ไมส่ นใจ LINE ค. ไมส่ นใจ กระทู้ใน pantip ง. ถ้าไม่มคี นมากด LIKE โพสตข์ องเราแลว้ จะเกิดความเครียด กงั วล 5. ถา้ ระหว่างใช้อนิ เทอร์เนต็ แลว้ สญั ญาไวไฟหายไป เราควรทาอย่างไร? ก. ขวา้ งโทรศพั ท์ท้งิ ข. เลิกเลน่ ช่ัวคราว และหนั ไปทาอยา่ งอืน่ ค. จติ ตก กระวนกระวายใจ หงุดหงดิ ง. รีบติดตอ่ ผใู้ หบ้ รกิ าร เพ่ือโวยวาย และ รอ้ งเรียน 81
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 6. สงิ่ ใดควรกระทาเมื่อเห็นโพสต์ของผู้อนื่ ไปเที่ยวต่างประเทศ/ไปกนิ อาหารในหา้ ง? ก. เปรยี บเทยี บชวี ิตของเรากบั คนอื่น และ พยายามและถ่ายรูปมาโชว์บา้ ง ข. พยายามหลอกตัวเอง พยายามสรา้ งภาพ เพื่อใหเ้ ทา่ เทยี มกับโพสตข์ องผู้อ่นื ค. จติ ตก กระวนกระวายใจ หงุดหงดิ ง. ไม่ต้องสนใจ เรอื่ งที่ปราศจากสาระ และไมก่ ่อใหเ้ กิดประโยชนก์ ับชวี ิต 7. ถา้ เหน็ เพื่อน/คนในครอบครัว ไมส่ ามารถอยู่ห่างจากโทรศัพทไ์ ด้ ติดอินเทอรเ์ น็ต เราควรทาอย่างไร? ก. วางแผน เพือ่ ดาเนินการักษาอาการเสพติด อย่างค่อยเปน็ คอ่ ยไป ดว้ ยความเขา้ ใจ ข. ไมต่ ้องสนใจ เพราะไม่เก่ียวกับเรา ค. สนบั สนนุ ให้ตดิ โทรศัพท์ต่อไป เพอ่ื จะได้ไม่ไปทาอยา่ งอืน่ ง. วา่ กลา่ ว และ ดุด่า ทุกครง้ั ทเ่ี หน็ 8. เราควรจะเลีย้ งดบู ุญหลายอย่างไร ก. เอาโทรศัพท์ หรอื iPad ให้ลกู เลน่ เพ่อื จะได้ไม่มากวนเรา ข. ให้ใช้อุปกรณ์ดจิ ิทัล เมื่อจาเป็น และอยใู่ นการดแู ลของเรา ค. สนับสนนุ ใหล้ ูกใช้ iPad ตั้งแต่เด็ก จะไดไ้ ม่ตอ้ งเขา้ สังคมในอนาคต ง. ใหล้ ูกใช้ให้มากท่สี ดุ จะได้ลดการพัฒนาการดา้ นอื่น มาเพ่ิมพฒั นาการด้านการใช้ iPad 9. พฤติกรรมไหนจัดว่าเป็นโรคซึมเศรา้ จากเฟซบุ๊ค? ก. ทาอะไรต้องถ่ายรปู ลงเพซบ๊คุ เสมอ ข. ถา้ ไม่มใี ครกด LIKE จะเครียด กังวล ค. มีคนมาโพสต์ต่อว่า จะเครยี ด ง. เป็นทัง้ หมด 10.การตดิ อนนไลน์มาก ทาให้เกิดผลดดี า้ นใดกับครอบครวั บ้าง? ก. ทาให้แตล่ ะคนมเี วลาเปน็ สว่ นตวั มากขน้ึ เพราะต่างคนตา่ งกม้ หน้าใช้มือถือ ข. ทาใหแ้ ฟนสนใจเรามากขนึ้ เน่ืองจากต้องคอยเป็นหว่ งและกังวลว่าเราจะแอบไปคุยกบั ใคร ค. ทาใหค้ วามสัมพันธเ์ พิ่มขนึ้ เพราะตอ้ งคอยคิดถงึ วา่ เมื่อไหร่คนทเี่ รารักจะอ่านข้อความเรา ง. ไม่เกิดข้อดีใดต่อความสัมพันธ์ เฉลย 1. ค 2. ก 3. ง 4. ง 5. ข 6. ง 7. ก 8. ข 9. ง 10. ง 82
หลักสตู รการเขา้ ใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 8. แบบทดสอบ รายวชิ าดิจทิ ัลคอมเมิร์ซ คาช้แี จง ใหเ้ ลือกคาตอบท่ีถูกตอ้ งท่สี ดุ เพียงข้อเดียว 1. การขายของมอื 2 ระหวา่ งผใู้ ชก้ นั เอง จดั เป็นธรุ กจิ แบบไหน? ก. B2C ข. B2B ค. C2B ง. C2C 2. ถ้าเวบ็ ขายของไมม่ ีการเขา้ รหัสข้อมลู จะทาให้เกดิ ความเส่ียงอยา่ งไร? ก. ไดส้ นิ คา้ ราคาแพง ข. ไดส้ นิ คา้ ผดิ ลิขสทิ ธิ์ ค. ขอ้ มูลทางการเงนิ โดนเปิดเผย ง. บรษิ ทั นาของปลอมมาหลอกขาย 3. วิธีการชาระเงินทางออนไลน์ไหน มคี วามปลอดภัยทีส่ ุด ในทางทฤษฎี? ก. โอนเงนิ ใหผ้ ู้ขายโดนตรง ข. ชาระเงนิ ผา่ นบตั รเครดติ ผ่านผู้ใชบ้ รกิ ารชาระเงิน บคุ คลท่ี 3 ทนี่ า่ เชือ่ ถอื ค. แจ้งหมายเลขบตั รเครดติ ใหก้ ับเว็บไซตท์ เ่ี ราต้องการซ้ือโดยตรง ง. ใหเ้ พอื่ น/แฟน โอนเงนิ ให้ผู้ขายโดยตรง 4. ขอ้ ใดเป็นประโยชนข์ องการซื้อสินคา้ ออนไลน์ ก. สามารถหาของท่ีต้องการไดจ้ ากหลายแหลง่ ข. สามารถหาซื้อของหายาก หรือ ไม่มีในรา้ นคา้ ปกติได้ ค. มักมรี าคาถูกกวา่ ร้านค้าทว่ั ไป เนอื่ งจากคา่ ดาเนนิ การต่ากว่า ง. ถกู ทุกข้อ 5. ข้อใดเป็นเคร่ืองหมายแสดงว่าน่าเชือ่ ถือ (Trustmark) ก. DBD Registered ข. Facebook ค. Instagram ง. Google 83
หลกั สตู รการเขา้ ใจดิจิทลั (Digital Literacy Curriculum) 6. ตลาดอิเลก็ ทรอนิกส์ คือ ข้อใด ก. เว็บไซตท์ ีส่ ามารถสั่งซ้ือของจากตลาดสดได้ ข. เวบ็ ไซต์ทสี่ ามารถสง่ั ซื้อของจากเกษตรกรไดโ้ ดยตรง ค. เว็บไซตท์ ร่ี วมผขู้ ายหลายเจ้า ง. เวบ็ ไซต์ทีร่ บั แจ้งปญั หาการขายของจากตลาด 7. ถา้ ซ้ือสินค้าทางออนไลน์ ซึง่ มีราคาสงู เราควรปฏิบัติอย่างไร? ก. รีบโอนเงินไปให้ผู้ขายก่อน เพ่ือป้องกนั ผูข้ ายไปขายให้คนอ่ืนกอ่ นเรา ข. ขอสาเนาบัตรประชาชนผขู้ าย แล้วจึงรบี โอนเงนิ ไปให้ ค. นัดเจอในสถานที่สาธารณะ เพือ่ รับสนิ ค้า และจา่ ยเงินเม่อื ตรวจสินคา้ แลว้ เรยี บร้อย ง. จับภาพหนา้ จอการติดต่อไว้เปน็ หลกั ฐาน แลว้ โอนรบี โอนเงนิ 8. เม่ือเจอเวบ็ ไซต์ขายโทรศัพท์รุ่นใหมล่ า่ สดุ เช่น iPhone 7 ลดราคา 90% เราควรทาอย่างไร ก. รีบสัง่ ซอื้ มาเก็บไวเ้ ปน็ จานวนมาก เพื่อไว้ขายเก็งกาไร ข. รวมกลมุ่ เพ่ือนให้ไดจ้ านวนมากที่สุด เพ่ือต่อรองขอส่วนลดจากรา้ นคา้ เพมิ่ ค. แชร์ใหเ้ พ่อื นและคนรูจ้ ักให้มากทสี่ ดุ เผอ่ื มีใครสนใจจะซ้ือ ง. สันนิฐานว่าอาจจะเปน็ การหลอกลวง และแจ้งให้ผูร้ ับผดิ ชอบเว็บไซต์นั้นตรวจสอบ 9. ขอ้ ใดเป็นบริการชาระเงินออนไลน์ ก. PayPal ข. Google ค. Gmail ง. Alibaba 10.ขอ้ ใดไม่ใช่เว็บตลาดอิเลก็ ทรอนกิ ส์ (e-Marketplace) ก. Facebook ข. LwnShop ค. WeLoveShopping ง. Tarad.com เฉลย 1. ง 2. ค 3. ข 4. ง 5. ก 6. ค 7. ค 8. ง 9. ก 10. ก 84
หลักสตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 9. แบบทดสอบ รายวชิ ากฎหมายดจิ ิทลั คาชแ้ี จง ใหเ้ ลอื กคาตอบทถ่ี ูกต้องทสี่ ุดเพยี งข้อเดยี ว 1. การค้นหาภาพ Google และแอบนามาใช้ แตบ่ อกแหล่งท่ีมา ถึงเป็นการละเมิดลขิ สิทธิ์ หรือไม่? ก. ละเมิดลิขสิทธ์ิ ข. ไม่ละเมิดลขิ สิทธิ์ เพราะบอกแหลง่ ทมี่ าแลว้ ค. ไม่ละเมิดลิขสทิ ธ์ิ เพราะหาจาก Google ง. ไมล่ ะเมดิ ลขิ สิทธิ์ เพราะไมไ่ ด้เอาภาพไปขายต่อ 2. แอบนาข้อความหรอื ภาพ ทม่ี ีคนโพสต์ใน Facebook มาใชใ้ นโพสตข์ องเรา แตใ่ หเ้ ครดติ ถอื เปน็ การ ละเมดิ ลิขสทิ ธหิ์ รือไม่ ก. ละเมิดลขิ สทิ ธ์ิ ข. ไม่ละเมิดลขิ สทิ ธ์ิ เพราะให้เครดติ แล้ว ค. ไม่ละเมิดลขิ สทิ ธิ์ เพราะนามาจาก Facebook ง. ไม่ละเมดิ ลขิ สิทธ์ิ เพราะไม่ได้นาไปโฆษณา 3. ส่งข้อความไปขออนญุ าตใช้ภาพจากเจา้ ของ แต่ยังไมไ่ ดร้ บั การตอบจากเจ้าของ แต่ไม่อยากเสียเวลา รอ จึงแอบนาภาพไปใช้ พร้อมทง้ั ใหเ้ ครดติ เรยี บร้อย ถือเป็นการละเมิดลิขสิทธห์ิ รือไม่? ก. ละเมิดลิขสิทธ์ิ ข. ไมล่ ะเมิดลิขสทิ ธ์ิ เพราะใหเ้ ครดิตแล้ว ค. ไมล่ ะเมดิ ลขิ สทิ ธิ์ เพราะได้ส่งข้อความไปขออนญุ าติแล้ว ง. ไมล่ ะเมิดลขิ สิทธิ์ เพราะมีหลักฐานการขออนุญาตใช้แลว้ 4. เจ้าของรา้ นกาแฟเปิดเพลงจาก YouTube ในร้านกาแฟ ถือเปน็ การละเมิดลิขสิทธิ์หรือไม่? ก. ละเมิดลิขสิทธ์ิ ข. ไมล่ ะเมิดลขิ สทิ ธ์ิ เพราะมีให้ดูฟรีใน YouTube ค. ไม่ละเมดิ ลขิ สทิ ธิ์ เพราะไมไ่ ด้มีการเรยี กเกบ็ เงินเพื่อรบั ฟัง ง. ไม่ละเมิดลิขสิทธิ์ เพราะเปน็ ร้านกาแฟไม่ใช่สถานวี ทิ ยุ 5. เจ้าของรา้ นขนมเปิดเพลงจากวิทยุ ให้ลูกค้าทมี่ าทานขนมฟัง ถอื เปน็ การละเมดิ ลขิ สิทธิห์ รือไม่? ก. ละเมิดลิขสิทธ์ิ ข. ไม่ละเมดิ ลขิ สทิ ธิ์ เพราะวา่ เป็นการเผยแพร่ทางวทิ ยุ ค. ไมล่ ะเมิดลิขสิทธ์ิ เพราะวา่ เป็นสงิ่ ท่ี DJ ของสถานีวิทยุเปดิ ไมใ่ ชเ่ ราเปดิ ง. ไมล่ ะเมดิ ลขิ สิทธ์ิ เพราะว่าแค่เปิดใหฟ้ งั ไม่ได้มีการคดั ลอก หรอื สาเนา 6. เปิดฟรที วี ีชอ่ งท่มี ีการฉายมิวสิควดี โี อใหล้ กู คา้ ท่มี านัง่ รอใชบ้ รกิ าร ถอื เปน็ การละเมิดลิขสิทธ์ิหรอื ไม่? ก. ละเมิดลิขสิทธิ์ ข. ไม่ละเมิดลิขสทิ ธิ์ เพราะว่าเป็นการเปดิ ฟรีทวี ี ค. ไม่ละเมิดลิขสิทธิ์ เพราะวา่ เจตนาเปดิ เพื่อใหล้ ูกคา้ ท่ีมาน่ังรอใชบ้ รกิ าร ง. ไมล่ ะเมิดลขิ สทิ ธ์ิ เพราะว่าแค่เปิดใหฟ้ งั ไม่ได้มีการคดั ลอก หรือ สาเนา 85
หลกั สตู รการเขา้ ใจดจิ ทิ ลั (Digital Literacy Curriculum) 7. หาภาพจาก Google ดว้ ยวธิ ปี กติเพ่ือนาไปใช้ทาเอกสารงานสัมมนา/งานโชว/์ งาน Event ถือเป็นการ ละเมดิ ลิขสิทธ์ิหรอื ไม่? ก. ละเมิดลขิ สทิ ธิ์ ข. ไม่ละเมิดลขิ สิทธิ์ เพราะวา่ หาฟรจี าก Google ค. ไมล่ ะเมิดลิขสิทธิ์ เพราะว่าเป็นเพียงงานโชว์ งานสัมมนา ง. ไม่ละเมดิ ลิขสทิ ธิ์ เพราะว่าภาพในอนิ เทอรเ์ น็ตถือเปน็ ของที่ใครกส็ ามารถนาไปใชไ้ ดต้ าม ต้องการ 8. รา้ นขายแผ่นเถื่อนตามหา้ งสรรพสนิ ค้า ถือเป็นการละเมดิ ลิขสทิ ธหิ์ รอื ไม่? ก. ไม่ละเมิดลิขสิทธ์ิ ทางหา้ งสรรพสินค้าไดต้ รวจสอบแล้ว ข. ไมล่ ะเมดิ ลิขสิทธิ์ เพราะไดม้ ีการจา่ ยเงินเพ่ือซือ้ แผน่ เถือนมาแล้ว ค. ไมล่ ะเมิดลิขสิทธิ์ เพราะกฎหมายลิขสิทธิไ์ ม่ได้ครอบคลุมถงึ การแผ่นเถือน ง. ละเมิดลขิ สิทธ์ิ 9. ข้อใดไม่เปน็ การกระทาผิดกฎหมาย ก. สง่ อีเมลล์ โู ซ่ โดยปกปดิ ที่มา เกนิ 20 คน ข. แอบนา ID และ Password ของเพื่อนไปใชโ้ ดยไม่ได้อนญุ าต ค. โพสน์ขอ้ ความด่า หรือ จงใจกลา่ วหา ใสร่ า้ ยผอู้ น่ื ง. ช้นี าสังคมให้เกดิ ค่านิยมในการขม่ ขนื โดยสร้างหนงั ให้พระเอกข่มขนื นางเอก 10.การโพสต์ ว่ากลา่ ว บคุ คลท่ี 3 เพอื่ ให้เกิดความเสียหายหรอื เขา้ ใจผิดใน Facebook ของเราเองถือวา่ เปน็ การผิดกฎหมายหรือไม่? ก. ไม่เป็นความผิด เพราะว่าเปน็ Facebook ของเราเอง ข. ไมเ่ ปน็ ความผดิ เพราะว่าเป็นการกลา่ วถงึ บุคคลท่ี 3 ค. เปน็ ความผดิ กฎหมายหมิ่นประมาท ง. เปน็ ความผิด กฎหมายละเมิดลขิ สทิ ธ์ิ เฉลย 1. ก 2. ก 3. ก 4. ก 5. ก 6. ก 7. ก 8. ง 9. ง 10. ค 86
หลกั สตู รการเข้าใจดจิ ิทลั (Digital Literacy Curriculum) 87
Search
