70 เส้นทางตาทรอยพ่อ

ทริปตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คืน • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เส้นทางท่องเทยี่ ว จ.นครราชสมี า วนั แรก ชว่ งเช้า • สกั การะหลวงพ่อโตองค์ใหญท่ สี่ ดุ ในโลก อุทยานลานบญุ มหาวหิ ารสมเดจ็ พระพุฒาจารย์ (โต พรหมรงั ส)ี • เยย่ี มชมพพิ ธิ ภณั ฑไ์ มก้ ลายเปน็ หนิ แหง่ แรกของ เมอื งไทย หนงึ่ ในเจด็ แห่งของโลก • เยยี่ มชมอนสุ าวรยี ท์ า้ วสรุ นารี (ยา่ โม) วรี สตรผี กู้ ลา้ ช่วงบ่าย • ชมวดั ศาลาลอย พระอโุ บสถรปู ส�ำเภาโต้คลน่ื • เยยี่ มชมศนู ยก์ ารเรียนรปู้ รัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงฯ คา่ ยสรุ นารี สถานท่เี ผยแพร่ปรัชญา • ศนู ย์กสกิ รรมธรรมชาตไิ รส้ ารพษิ เศรษฐกจิ พอเพยี งและงานศลิ ปาชพี วงั นำ�้ เขยี ว เปดิ ใหค้ ณะนกั ทอ่ งเทยี่ ว วนั ท่ีสอง ที่สนใจศึกษาดูงานและทอ่ งเที่ยว ช่วงเช้า เชงิ เกษตร โดยมีทพี่ ักแบบแยก • เยยี่ มชมพพิ ธิ ภณั ฑภ์ าพ 3 มติ ิ อารต์ ออฟ โคราช ชายและหญิง พรอ้ มอาหาร ฝีมือคนไทย แหง่ แรกของอสี าน ไว้บริการ • เลอื กซื้อเคร่ืองปั้นดินเผาท่หี มบู่ า้ นดา่ นเกวียน ทีเ่ ท่ียวหา้ มพลาด ช่วงบ่าย แปลงผกั ออรแ์ กนกิ ชมการปลกู ผกั • ชมศนู ย์สง่ เสริมกสกิ รรมไรส้ ารพิษ อนั เนื่อง ปลอดสารพิษในโครงการ มาจากพระราชดำ� ริ กิจกรรมหา้ มพลาด • เยย่ี มชมมอนทานา่ ฟารม์ แหลง่ เทย่ี วบรรยากาศดี • สนทนาแลกเปลยี่ นความรกู้ บั ท่ามกลางขนุ เขา คณุ อำ� นาจ หมายยอดกลาง ผอู้ ำ� นวยการศนู ยฯ์ ผเู้ ชย่ี วชาญ ดา้ นการเกษตรปลอดสารพษิ • ชมกรรมวธิ กี ารผลติ ปยุ๋ หมกั อนิ ทรยี ์ ชวี ภาพ และการเผาถา่ นเพอ่ื ผลติ นำ้� สม้ ควนั ไมส้ ำ� หรบั ใชไ้ ลแ่ มลง • ทดลองปลกู ผกั เกษตรอนิ ทรยี ์ หรอื ออรแ์ กนกิ ดว้ ยตวั เอง เหนอื ฤ1โ1เศตอปท64ด.ูนาวริด.มูทยงั3.มใ โนอ่0ส์0ห.ค8งำ�้ ง่เ้1รนเ-ขเเ11ทขงส.้า9กยีย่ีรชบ7าวิมวม7้ารก-นจ:พ8: ส .ตน6นทรกิ ล�้ำ9ะคกุรซ9อรรวร,ับดา0รนัมชป8าไต-ชดเีร1ว.ส้สวำ�9ลงัมีรา6านิรา6 ้ำ�พ0-4เ8ิษข2.4ีย070ว- กจาากรเตดัวินเมทือางง ใช้ทางหลวงหมายเลข 2256 จ.นครราชสมี า 304 ผ่านอำ� เภอปกั ธงชัย ก่อนถงึ ที่วา่ การอ�ำเภอวงั น้�ำเขียว ประมาณ 21 2 302 หลักกิโลเมตรที่ 71 เลย้ี วขวาไป 224 บ้านนำ้� ซับ เม่อื ถึงวดั บา้ นนำ�้ ซับ ใหเ้ ล้ยี วซา้ ยไปยังศนู ย์สง่ เสรมิ จ.นครนายก ศูนกยสสกิ งรเรสมริม กสิกรรมไร้สารพิษฯ 33 ไรสารพิษ วงั ภูไพร LLoatn.g.: :1140.510.9652232436 ฟารมสเตย 51

โครงการชลประทาน อา่ งเกบ็ นำ้� บึงโขงหลง จ.บงึ กาฬ ทรงมีพระราชดำ� ริ ขน้ึ ชอื่ วา่ บงึ กาฬ แนน่ อนวา่ ทนี่ ย่ี อ่ มมบี งึ นำ้� ทก่ี วา้ งใหญ่ วางโครงการพฒั นา ไพศาล เป็นววิ ทิวทศั น์ท่งี ดงามอยู่หลายบึงดว้ ยกนั อ่างเก็บน�ำ้ บึงโขงหลง ที่บึงโขงหลงน้ี เป็นสถานท่ที ่องเที่ยวทางธรรมชาติของ เพอ่ื ปอ้ งกนั อทุ กภยั และ จังหวดั บงึ กาฬ ทยี่ ิง่ ใหญ่ไมแ่ พ้บึงน้�ำแห่งไหน และมนี ำ้� นำ� นำ้� จากบงึ ไปพฒั นา ตลอดปีไมเ่ คยแห้งแลง้ นำ� มาซง่ึ ความหลากหลายทาง การเกษตรให้ไดเ้ ตม็ ที่ ชีวภาพและมีระบบนิเวศที่ยง่ิ ใหญ่ ในปีพ.ศ. 2520 พระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู วั ทรงมี พระราชดำ� ริกบั อธิบดกี รมชลประทานและผ้วู ่าราชการ จงั หวดั หนองคาย ใหพ้ จิ ารณาวางโครงการพฒั นาบงึ โขงหลง เพอ่ื นำ� นำ้� จากบงึ โขงหลงไปพฒั นาการเกษตรไดอ้ ยา่ งเตม็ ท่ี โครงการชลประทานอา่ งเกบ็ นำ้� บงึ โขงหลง จงึ ไดส้ รา้ งขน้ึ ใน ปี พ.ศ. 2523 และแลว้ เสรจ็ ในปเี ดยี วกนั ในวันนเ้ี กษตรกรสามารถท�ำการเกษตรไดห้ ลากหลาย และมผี ลผลติ ท่สี งู ขึ้น ยังมาซง่ึ รายได้ทม่ี ากขึ้นตามล�ำดบั ผลพลอยไดใ้ นการทอ่ งเท่ยี วนั้น เป็นสงิ่ ที่ท�ำใหช้ าวบ้าน ในท้องท่มี ีรายไดม้ ากขนึ้ เช่นกัน เพราะบงึ โขงหลงเปน็ สถานที่พกั ผอ่ นหยอ่ นใจท่มี ีเสน่หไ์ ม่เหมอื นใคร และมี ช่อื เล่นทีเ่ รยี กกนั อย่างคุ้นหวู ่าทะเลอสี าน 52

ทรปิ ตวั อยา่ ง 4 วัน 3 คืน • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เสน้ ทางทอ่ งเทย่ี ว จ.อดุ รธาน-ี บงึ กาฬ-หนองคาย •• ปทบปนการ่งัตึ่ี โบะสงั้ ขอกข่งึ งโงอาหขนศงลงกทหหงท่ีา้ลเลปมำ�องจนก็งแบัาพวรสนื้ ะเตัขทไวปตช่ี น์ทหมุ่ ำ้�จา้ี่นมดุแำ�้ ดลลทนาู่ะสมก่ีเปตัี น็ว์ วนั แรก ดอนสวรรค์ ตง้ั อยทู่ เี่ ขตหา้ มลา่ ช่วงบ่าย สตั วป์ า่ บงึ โขงหลง • เดนิ ทางไปภทู อก สกั การะเจดียอ์ ัฐิธาตุ ที่เทีย่ วหา้ มพลาด พระอาจารยจ์ วน ขนึ้ บนั ไดไม้ 7 ชน้ั หาดคำ� สมบรู ณ์ สถานท่ีหยอ่ นใจ ชมทัศนยี ภาพ สามารถมองเห็นวิวภูลังกา • เดินทางไปโครงการชลประทานอา่ งเกบ็ น�ำ้ ไดอ้ ยู่ลิบตา บึงโขงหลง หาดคำ� สมบูรณ์ ชมทัศนียภาพ สวนสาธารณะสวนขนาบบึง ท่ีสวยงาม อกี หนงึ่ สวนสดุ ชิลล์ ท่ีสามารถ วนั ทส่ี อง นงั่ หย่อนกายไดอ้ ยา่ งมีความสขุ ช่วงเช้า กจิ กรรมหา้ มพลาด • ชมวถิ ชี วี ติ รมิ โขง เดนิ ชมตลาดยามเชา้ ทต่ี ลาดลาว • ล่องแพกลางบึงโขงหลง • ไปชมน�้ำตกเจ็ดสี ท่ีละอองน�้ำกระทบกับ • กระโดดลงน�้ำเลน่ หว่ งยางทีม่ ี แสงแดดกลายเปน็ สีรุง้ สวยงาม ชว่ งบา่ ย ให้เช่าอยรู่ ิมหาด • นำ้� ตกถำ้� พระ เดนิ ชมความงามหรอื นงั่ เรอื เขา้ ไปได้ • ถา่ ยรปู คกู่ บั ชงิ ชา้ ไมร้ มิ หาดทผ่ี กู ไว้ วนั ทส่ี าม ช่วงบา่ ย อยา่ งเปน็ ธรรมชาตบิ นตน้ ไมใ้ หญ่ • ชมความมหศั จรรย์ทางธรรมชาติท่ีภูสงิ ห์ และล่องเรอื ชมธรรมชาตทิ ี่หนองกุดทงิ วันที่สี่ ชว่ งเช้า • ชมหนุ่ ไมแ้ กะสลักทวี่ ดั เวฬวุ ัน และไปสักการะ หลวงพ่อพระใส วดั โพธิช์ ยั ช่วงบ่าย • เยย่ี มชมศลิ ปหตั ถกรรมและผา้ ทอทร่ี า้ นนศิ าชล แล้วเดินทางกลับกรงุ เทพฯ เหนอื ฤบโขโตเปทคอ้ด.ึงบดิรมรทูโง.ึใงลขู อ่หโก0เงขพงเ้-าหขเง4ม่ิทรหา้ล2เชย่ีตชล4งลวมิมง1ทป-:อ:6่ีรตท.ท0บะลท2กุทงึอท5วโาดข.นั นทสงอหำ�ง้ั น่าปลกงังี เงกจาน.็บบอนงึดุ ก�ำ้ ราธฬานี กวงิ่าอรอเดกนิมาททาางงหลวงแผน่ ดนิ หมายเลข แมน ำ้ โขง ลาว 2(ถ1น2นชสยาายงหกนูรอ) งปคราะยม–าอณุบล7ร0าชกธมา.นี รเละย้ียวะขเววลาาเปขรา้ ะสมถู่ านณนห1มชาว่ั ยโเมลงขจ3าก0น24น้ั จ.บึงกาฬ 212 สมมุง่ หบนรู ณ้าไอ์ปยตู่ท�ำบางลซบ้างึ ยโมขืองหเมล่อื งถหึงาดค�ำ อา่ งเกบ็ นำ้� บงึ โขงหลง 2095 222 บอาึงงโขเกง็บหนลำ้ง3024 LLoatn. g:. 1: 81.00240.023524519 2026 จ.นครพนม 2417 53 2091

ศูนยว์ ิจยั พชื สวนเลย (ภูเรอื ) จ.เลย ศนู ยว์ จิ ยั พชื สวนเลย ดว้ ยความทจี่ งั หวดั เลยมสี ภาพภมู ปิ ระเทศเปน็ ภเู ขาสงู แหลง่ ท่องเทีย่ ว มอี ากาศเยน็ สบายตลอดปี นอกจากจะเหมาะแกก่ าร ท่องเทีย่ วตากอากาศ ชมธรรมชาตบิ ริสุทธ์ิแล้ว ยังเหมาะ เชิงเกษตรบนพน้ื ทส่ี งู สำ� หรับการท�ำการเกษตรบนพื้นท่ีสูงอกี เช่นกัน หนึ่งในสถานทที่ ่องเที่ยว สำ� คัญของจังหวัดเลย ภายหลงั กรมวชิ าการเกษตร ได้มอบหมายให้ คุณวิฑรู ย์ รตั นา หัวหนา้ สถานที ดลองเกษตรท่สี งู แม่จอนหลวง บุกเบิกพ้นื ท่ีปา่ สงวนเสอื่ มโทรม พรอ้ ม ได้จัดต้ังสถานีทดลองเกษตรทีส่ ูงภูเรือข้ึน เพอ่ื ดำ� เนนิ การ ปลูกเมล็ดพนั ธแ์ุ ละทดลองพันธ์พุ ชื ตา่ งๆ ท่ีเหมาะสม กับการท�ำเกษตรบนพื้นทส่ี ูง เชน่ ทอ้ พลบั เกาลดั จนี สาลี่ สตรอว์เบอร์รี และแมคคาเดเมยี เปน็ ตน้ ตอ่ มา ในปี พ.ศ. 2552 จงึ เปล่ยี นชอื่ จากสถานที ดลองเกษตร ท่ีสูงภเู รือ เปน็ ศนู ยว์ จิ ัยและพฒั นาการเกษตรท่สี งู เลย และจากนนั้ กเ็ ปลีย่ นมาเป็น ศนู ย์วิจยั พืชสวนเลย จนถงึ ปจั จบุ ัน ศนู ยว์ จิ ยั พืชสวนเลย เปน็ หนึ่งในสถานทท่ี อ่ งเท่ยี ว สำ� คญั ของจังหวดั เลย ซ่งึ ในฤดูหนาวบางปี ท่ีมอี ากาศ เย็นจดั กจ็ ะเกิดปรากฏการณน์ �ำ้ ค้างแขง็ หรอื แมค่ ะนง้ิ ใน ช่วงเดอื นธนั วาคม–มกราคม มเี ทศกาลไม้ดอกเมืองหนาว และเทศกาลกินผักเมอื งหนาว แมใ้ นชว่ งเดือนเมษายน- สิงหาคม ก็ยงั มีดอกดาหลา หนา้ วัว และปทุมมาให้ชม หรอื จะชมิ ไม้ผลเมืองหนาว เช่น พลับ สาล่ี เกาลัดจนี หน่อไม้ไผห่ วาน กม็ ากันไดใ้ นช่วงนี้ เรียกว่าทีเ่ ดยี ว เทีย่ ว ไดต้ ลอดปีกว็ ่าได้ 54

• ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • ทรปิ ตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คนื • ศนู ยว์ จิ ยั ฯ มบี า้ นพกั รบั รอง นกั ทอ่ งเทย่ี วไดส้ งู สดุ 300 คน/วนั เส้นทางทอ่ งเที่ยว จ.เลย • มบี รกิ ารจดุ กางเตน็ ทส์ ำ� หรบั วันแรก นกั ทอ่ งเทย่ี วทต่ี อ้ งการพกั แรม ช่วงเชา้ ทเ่ี ท่ยี วห้ามพลาด • เดินทางไปแกง่ คดุ คู้ ชมแก่งน�ำ้ โขงทส่ี วยงาม ทงุ่ ครสิ ตม์ าส เก็บบรรยากาศ แวะซ้ือมะพรา้ วแก้วของฝากขึน้ ชื่อ ทงุ่ ตน้ ครสิ ตม์ าสภเู รอื บนพน้ื ท่ี 5 ไร่ ชว่ งบา่ ย ชมความงดงามของธรรมชาติ • ล่องเรือแม่น้ำ� โขง เดินชมบรรยากาศยามเย็น รอบอา่ งเกบ็ น้�ำภายในศนู ย์ฯ ที่เชยี งคาน อทุ ยานแหง่ ชาตภิ เู รอื (สถานท่ี วันทส่ี อง ทอ่ งเท่ียวใกล้เคียง) ตากอากาศ ช่วงเชา้ ทา่ มกลางธรรมชาติงดงาม • เดินทางไปยังศูนย์วิจัยพชื สวนเลย เยี่ยมชม ในจุดหนาวท่ีสดุ ของไทย โครงการ พืชผัก ผลไม้ ดอกไมเ้ มืองหนาว กจิ กรรมห้ามพลาด ชว่ งบ่าย • ชมแปลงผกั และไม้ผลเมืองหนาว • แวะชมสวนองนุ่ ซอ้ื ไวนท์ ไี่ รว่ โนทยาน ภเู รอื เชน่ บรอกโคลี ปวยเลง้ พลบั สาลี่ เหนอื 2115 แมคคาเดเมีย เปน็ ตน้ • แวะชมพชื ทอ้ งถิ่น ท่ีโรงเรอื น อ.ภเู รอื 203 201 แสดงพชื พรรณหายาก เชน่ นปำ้ลตาบกา 3023 หน้าวัว ลลิ ล่ี เยอบีรา่ สับปะรดสี จ.เลย • ชมไม้ดอกเมืองหนาว อาทิ ท่งุ คริสต์มาส สวนบลซู ลั เวยี 4026 พศืชนู สยววนิจเลัยย ภหู ลวง พิทเู นีย เปน็ ตน้ ศ85นู ยม์ว.6จิ ยัตพ.ปชื ลสาบวาน่ เอล.ภย(เู รภอื ูเรจอื .)เลย โทร. 0-4289-1199, 0-4289-1389 www.doa.go.th เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : วนั จนั ทร-์ ศกุ ร์ เวลา 8.00–16.30 น. ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดปี ใกชา้เรสเ้นดทินาทงาหงลวงหมายเลข 203 หล่มสัก-ด่านซา้ ย- ภูเรอื ถงึ สามแยก บ้านกกโพธ์ิ ให้เลีย้ วขวาเข้าศนู ย์ LLaotng: 1:71.30814.348427010 55

ศูนยส์ ง่ เสริมศิลปาชพี บา้ นกดุ นาขาม จ.สกลนคร ศูนยส์ ่งเสรมิ ศิลปาชพี บ้านกุดนาขาม มที ีม่ าจากการท่ี ชาวบา้ นกดุ นาขามรอ้ งทกุ ข์วา่ ในฤดูฝนเกดิ น�ำ้ ทว่ ม และ ฤดแู ลง้ นำ�้ แหง้ เหอื ด จนไมส่ ามารถทำ� การเกษตรได้ จงึ ตอ้ ง ทรงจดั ต้ัง อพยพไปทำ� งานรบั จา้ งในจงั หวดั อนื่ ๆ และดว้ ยความสามคั คี ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี เพอื่ ให้ เป็นปึกแผ่นของชุมชนได้จดั ตงั้ โครงการไทยอาสาปอ้ งกัน ชาวบา้ นมอี าชพี ไม่ตอ้ ง ชาติ (ทสปช.) ขนึ้ เพ่อื ตอ่ สู้ปอ้ งกันกล่มุ ก่อการร้าย ละท้งิ ถิน่ ฐานไปท�ำงาน คอมมิวนิสต์ จนกลายเป็นต้นแบบชมุ ชนอนั เลอ่ื งช่ือ ทอ่ี น่ื และหยดุ ย้งั เม่ือสมเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชนิ นี าถ เสดจ็ การตัดไมท้ ำ� ลายป่า พระราชดำ� เนนิ เยยี่ มราษฎรบา้ นกดุ นาขาม ในปี พ.ศ. 2525 ทรงทราบถงึ ความสามคั คขี องชาวบา้ นกดุ นาขาม พระองค์ ทรงชกั ชวนชาวบ้านให้หนั มาปลกู ปา่ เพือ่ อนุรกั ษต์ ้นไม้ เกดิ เปน็ โครงการปา่ รกั นำ�้ บา้ นกดุ นาขาม โดยมอี า่ งเกบ็ นำ�้ ข้นึ ท่ีหว้ ยนกเค้า ทีไ่ ด้รบั พระมหากรณุ าธิคณุ จาก พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงสนบั สนนุ การสรา้ งขนึ้ มา เพอื่ ช่วยเหลอื ราษฎร ปจั จบุ นั บา้ นกดุ นาขามไดร้ บั การจดั ตงั้ เปน็ ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี ในสมเดจ็ พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เป็น ศนู ย์ศลิ ปาชีพพิเศษ ทส่ี ่งเสรมิ อาชพี ด้านต่างๆ อาทิ เคร่ืองปัน้ ดินเผา แกะสลักไม้ เฟอรน์ เิ จอร์ ดอกไม้ ประดิษฐ์ จกั สานผักตบชวา ตัดเย็บเส้ือผา้ ทอผา้ และ ปลกู หม่อนเลยี้ งไหม เป็นสถานทท่ี ่องเที่ยวอกี หน่ึงของ จังหวดั ท่ีไม่ควรพลาด 56

• ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • ทรปิ ตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คืน • โรงงานเครอื่ งป้นั ดินเผา บา้ นกุดนาขาม เป็นจดุ เร่มิ ตน้ ของ เสน้ ทางตวั อยา่ ง จ.สกลนคร ศูนย์ส่งเสรมิ ศิลปาชีพ และเป็น วันแรก โรงงานผลติ เซรามิกแหง่ ส�ำคัญ ชว่ งเช้า ของจงั หวดั สกลนคร • นง่ั รถรางชมโครงการศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภพู าน ทีเ่ ทย่ี วหา้ มพลาด ช่วงบ่าย โรงงานเครือ่ งปนั้ ดนิ เผา • เดนิ ทางไปโรงงานหลวงแห่งท่ี 3 ดอยคำ� เลอื กซอื้ เครอ่ื งปน้ั ดนิ เผา ทแ่ี สดงถงึ เยี่ยมชมพระธาตเุ ชิงชมุ ศิลปวฒั นธรรมและความเป็นอยู่ • นมสั การรปู เหมือนพระอาจารยม์ ่ัน ภรู ิทัตโต ทอ้ งถนิ่ อีสาน ที่วดั ปา่ สุทธาวาส ชมกฏุ ิหลวงตามหาบัว อา่ งเกบ็ นำ้� หว้ ยนกเคา้ แหลง่ นำ้� วนั ท่ีสอง ดม่ื นำ้� ใชข้ องชาวบา้ น ทตี่ ง้ั หา่ งจาก ชว่ งเชา้ หมบู่ า้ นราว 5 กม. • เดนิ ทางไปวดั ถ้�ำอภยั ดำ� รงธรรม และ กจิ กรรมห้ามพลาด สงั เวชนียสถาน 4 ต�ำบล อ.ส่องดาว • ชมการแกะสลกั ไมแ้ ละหนิ สบู่ ช่วงบ่าย • ศูนยศ์ ลิ ปาชพี บ้านกุดนาขาม เลือกซือ้ สินค้า ของชา่ งพน้ื ถนิ่ ในโครงการพระราชดำ� ริ • ชมการจกั สานไมไ้ ผล่ ายขดิ • เดนิ ทางไปวัดปา่ อดุ มสมพร เยย่ี มชมพิพิธภณั ฑ์ • ดกู ารเลย้ี งไหม ชมการทอผา้ ไหม พระอาจารยฝ์ ั้น และทอผา้ ฝา้ ย ศูนยฯ ศลิ ปาชีพ 2177 ศนู ยส์ ง่ เสรมิ ศลิ ปาชพี บา้ นกดุ นาขาม บา นกดุ นาขาม 2307 79 ม. 9 บา้ นกดุ นาขาม ต.เจรญิ ศลิ ป์ กงิ่ อำ� เภอเจรญิ ศลิ ป์ จ.สกลนคร 2091 โทร. 0-4270-9162 เปิดใหเ้ ขา้ ชม : วนั อังคาร-เสาร์ 22 2094 2132 เวลา 08.30-16.30 น. จ.อุดรธไาปนี 2355 ฤดูทอ่ งเทีย่ ว : ตลอดปี การเดินทาง 227 2106 แอหภุทง ูพยชาาานนติ จ.นคไรปพนม ใช้เสน้ ทางสายสกลนคร-อดุ รธานี นำ้ อูน จ.สกลนคร ทางหลวงหมายเลข 22 สอู่ �ำเภอ สวา่ งแดนดิน ระยะทาง 84 กม. เหนอื แยกขวาเขา้ เสน้ ทางหมายเลข 2091 และแยกซ้ายเข้าเสน้ ทางหมายเลข 2280 ใชเ้ ส้นทางส่อู ำ� เภอเจรญิ ศิลป์ ประมาณ 23 กม. LLoatng: 1:71.50930.600645608 57

ศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภูพาน อนั เนื่องมาจากพระราชด�ำริ จ.สกลนคร สรา้ งงานและ จดุ หมายของนกั ทอ่ งเทยี่ วทม่ี าเยอื นสกลนคร ยอ่ มหลกี พนื้ ฐานอาชีพให้ ไมพ่ ้นการมาสดู ไอดนิ กลิน่ ธรรมชาติทอี่ ุทยานแห่งชาติ ชาวภูพาน มีคณุ ภาพ ภพู าน แตส่ ำ� หรบั แหลง่ ท่องเท่ยี วอีกหน่งึ แห่ง ที่เหมาะแก่ ชีวิตทด่ี ีอยา่ งยัง่ ยนื การเรยี นร้วู ิถีพอเพียงตามพระราชดำ� ริของพระบาทสมเด็จ- และเปน็ แหล่งทอ่ งเทย่ี ว พระเจ้าอยูห่ ัว ในเขตอ�ำเภอเดียวกันน้ี นน่ั ก็คอื ศนู ย์ศกึ ษา เชงิ เกษตรกรรม การพฒั นาภูพาน อันเนือ่ งมาจากพระราชด�ำริ เพื่อการเรียนรู้ ในปี พ.ศ. 2525 พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงมี พระราชดำ� รใิ หจ้ ดั ตง้ั ศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภพู านขนึ้ เพอื่ เปน็ สถานศกึ ษา ทดลอง และพฒั นาอาชพี ดา้ นเกษตรกรรม และอุตสาหกรรมทางการเกษตรอย่างเตม็ รปู แบบ เพือ่ ให้ ชมุ ชนยืนได้ดว้ ยการพง่ึ พาตนเอง ท้งั ยังชว่ ยฟ้ืนฟูและ พัฒนาปา่ ไมด้ ว้ ยระบบชลประทาน เปน็ ต้น ทท่ี �ำการของ ศูนยศ์ กึ ษาการพัฒนาภพู านฯ ต้ังขึ้นในปี พ.ศ. 2527 ประกอบไปดว้ ย พ้นื ทส่ี าธิตเพ่อื พัฒนาเกษตรกรรม และ พนื้ ทพี่ ฒั นาปา่ ไม้ จนกลายมาเปน็ หนง่ึ ในแหลง่ ทอ่ งเทย่ี ว เชิงเกษตรท่นี า่ สนใจของจงั หวัดสกลนครไปแล้ว การมาเยอื นศนู ยศ์ กึ ษาการพฒั นาภพู าน สงิ่ ทไี่ ดก้ ลบั ไป ไมไ่ ด้มเี พยี งแคค่ วามรแู้ ละความประทบั ใจเท่านั้น ผลผลิต ทางการเกษตรและสนิ คา้ แปรรปู คอื ของฝากขนึ้ ชอื่ ของทน่ี ี่ อย่าลืมอดุ หนุนช่วยกระตุ้นเศรษฐกจิ ให้ชุมชนยั่งยนื ต่อไป 58

• ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • ทรปิ ตัวอยา่ ง 3 วนั 2 คนื • 3 ด�ำแห่งภพู าน คือ วัวดำ� ไก่ดำ� และหมดู ำ� คือสายพันธทุ์ โี่ ดดเด่น •นชเวส ว่นัคนน้ งรแงั่ทเพรชราถา้นกงรทมา:อ่งชสงเมกทโลคย่ี นวรงคจกร.าสรกศลนู นยคศ์ กรึ -ษมากุ กดาารหพาฒั รน-สาปภปพู .าลนาฯว- ซงึ่ ชว่ ยสรา้ งชอ่ื เสียงและรายได้ ชว่ งกลางวนั ใหก้ บั เกษตรกรอยา่ งมากมาย ••ช ว่วเชงยนัมบ่ยี พกา่มยาฤชรหมผสั พลบิตรดะผีธา้ ายต้อปุ มรคะรสาิทมธท์ิ ่ีบพา้ รนะถปำ้� รเะตจ่า�ำวันเกิด • เปน็ แหล่งศึกษา ทดลอง • เยย่ี มชมพระธาตเุ ชงิ ชุม ปูชนียสถานเก่าแก่ และพฒั นาด้านเกษตรกรรม ช•ว วน่ัเขงยทอเี่ยชสี่งมา้ภอชงามค:พอสีรสกะาลธนนาคตรุพ-มนกุมดพาหระารธาตปุ ระจำ� ปวี อก ทเี่ หมาะสม กบั สภาพพ้ืนท่ี และผทู้ ่เี กดิ วนั อาทติ ย์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ •ช ว่มเงยกุบี่ยดา่มยาชหมารรอยพระพทุ ธบาททีว่ ดั ภมู โนรมย์ • เดนิ ทางสสู่ ปป.ลาว ทส่ี ะพานมติ รภาพไทย-ลาว 2 ท่เี ทีย่ วห้ามพลาด ช•ว วน่ัเนยงทมเย่ี ชสี่ัสมา้ าชกมมาวร:ดพั สพรประปะธธ.าลาตาตโุวอุ พ-งิ นฮนคงั สรแพะลหนะหวมมันบู่นา้ ะนเเขชตยี งหวาง สว่ นงานศกึ ษาและพฒั นาปา่ ไม้ ชมุ ชนเวยี ดนามเกา่ แก่ ชมพิพธิ ภณั ฑโ์ ฮจมิ นิ ห์ แหลง่ รวมตน้ กลา้ และพนั ธไ์ุ มน้ านาชนดิ •ช ว่แซงล้อืบะสา่ พยนิ รคะา้ ธทา่ตี ตลุศารดโี หคลดักตะ3บหองรือ Duty Free สว่ นงานศกึ ษาและพฒั นาดา้ น กลบั เมอื งไทยทีส่ ะพานมิตรภาพไทย-ลาว 3 ปศสุ ตั ว์ ชมสามดำ� มหศั จรรยแ์ หง่ ภพู าน คอื ไกด่ ำ� ภพู าน สกุ รภพู าน และโคทาจมิ ะ (โคเนอื้ ) อา่ งเกบ็ นำ้� หว้ ยตาดไฮใหญ่ ระบบ ชลประทานสำ� หรบั เกษตรกรใน ชมุ ชน กจิ กรรมหา้ มพลาด • นั่งรถราง ชมแปลงสาธติ ทางการ เกษตรและงานปศสุ ตั วภ์ ายใน โครงการ • ถ่ายรูป ให้อาหาร และสมั ผัสกับ โคเนอื้ โคนม ไกด่ ำ� หมูด�ำ และ กวางอย่างใกลช้ ดิ • เดินชมส่วนงานศกึ ษาและพฒั นา ป่าไม้ วดั ภพเูรพะ็กธาตุ นพารระาธยาณตเุ จงเวง 22 อโเศฤเบอวปท.ดนันูา้ เลรดินมทูเย.าในอืนอ่0ศ์ห0อื่งา-งกึเ้48นงเขจษ2ท.มก้า.37าสย่ีชาเ04กคกวจม--า้าล71า:ร4:น6กตตพ5ว.คพ.3ลห8ันฒัร0ร-อว้จ9ะน4ยดนั,นร7ยาท0ท.า0ภา-ง้ัช4ร0งปพู -์2ด0ศีา7�ำกุน1รร-ิ2์ 975 จ.สกลนคร รจตกตตเละาด.รัาหยี้ยกงรทว้วมะเเาดยทฃาทงยินา้ศหถายาบึงทลงงตถปวาารนใงลงรชชงนะนไเ้นมสสปคบน้ากรบทณทนลา้ หนาคน2มงรคนถ.าพ3รานยนนเถกนลมกงึมสขเไสข.ุคปแี่3เา้ ก1ยษ3ก7ม LLoatn. g:. 1: 71.10043.093805354 น้ำตกคำหอม 59 แอภหทุ พูง ยชาานานติ พัฒศูนนยาภกาูพราน 2339 223 213 เหนือ อ.ภพู าน

พพิ ธิ ภัณฑสถานแห่งชาตสิ ุรนิ ทร์ จ.สุรนิ ทร์ จากจติ ใจเออื้ อาทร เมอื่ ก้าวส่ปู ระตดู ้านหนา้ ของพพิ ิธภัณฑสถานแหง่ ชาติ ของชาวสุรินทร์ที่ สรุ นิ ทร์ ใครหลายคนคงรสู้ กึ คนุ้ ตากบั เสน้ สายของ ตา่ งรวบรวมศิลปวัตถุ อาคารภายนอก ย่ิงเมือ่ เพ่งมองดสู ักพักคงจะพอเห็น และโบราณวัตถุ แรงบันดาลใจในการออกแบบตัวอาคารวา่ มกี ลน่ิ อายของ มอบให้เปน็ สมบัติ ปราสาทหนิ แต่เป็นปราสาทในรูปแบบร่วมสมัย จากโค้ง ของชาติ จึงเกิดเป็น ประตู ที่สือ่ ถงึ ซุ้มทางเข้าปราสาท และตวั อาคารหลกั ที่มี พพิ ิธภัณฑสถาน โครงสร้างเสน้ สายคลา้ ยปราสาทยุคโบราณศิลปะเขมร แห่งชาติสรุ ินทร์ ไดอ้ ย่างย่ิงใหญ่ เมอ่ื ครง้ั เปดิ พพิ ธิ ภณั ฑใ์ นปี พ.ศ. 2552 ทผ่ี า่ นมานน้ั สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี ในวนั นี้ เสดจ็ ฯ เปน็ ประธานในพธิ เี ปดิ ทรงมพี ระราชดำ� รใิ ห้จัด นิทรรศการชา้ ง ปพู น้ื ความเข้าใจประวตั ิศาสตร์ เพือ่ แสดง ความสำ� คัญของอาชพี ควาญช้างในประเทศไทย การไดม้ าเยอื นท่ีนี่ นับเปน็ การเสริมสรา้ งความรู้ ความ เข้าใจในประวตั ิศาสตรข์ องเมอื งสรุ นิ ทร์ จากนิทรรศการ ถาวรทจี่ ัดแสดงทุกส่ิงอยา่ งของชาวสุรนิ ทร์ ไล่เรยี งตงั้ แต่ ธรรมชาตริ อบตวั ของเมอื ง เรือ่ งราวของการปลูกข้าว วิถี ชีวิตของชนพ้ืนเมอื งในสมยั โบราณ การพฒั นาของผคู้ น ในบริเวณใกลเ้ คยี ง ตลอดจนศลิ ปวฒั นธรรมทกุ แขนง นบั เป็นอีกหนง่ึ พิพธิ ภณั ฑ์ ที่มกี ารจดั แสดงทีท่ ันสมยั ท่ีสุด อีกแห่งหน่ึงของไทย 60

ทริปตวั อยา่ ง 3 วัน 2 คืน • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เส้นทางทอ่ งเทีย่ ว จ.บุรีรมั ย์-สรุ นิ ทร์ • อยา่ ลมื แวะไปดหู นุ่ จำ� ลองสำ� รดิ วันแรก : บุรีรมั ย์ รปู พระยาสรุ นิ ทรภ์ กั ดศี รณี รงค์ ชว่ งเชา้ จางวาง (ปมุ ) เจา้ เมอื งสรุ นิ ทร์ • ออกเดนิ ทางไปชมโบราณสถานปราสาทเมอื งตำ่� คนแรก ชว่ งบ่าย ทเ่ี ทีย่ วห้ามพลาด • เยี่ยมชมปราสาทหินทรายสชี มพู นทิ รรศการถาวร ชมงานศลิ ปะ ณ อทุ ยานประวัตศิ าสตร์พนมรุ้ง โบราณท่นี ่าสนใจทั้งยคุ ทวารวดี วนั ทีส่ อง : สุรินทร์-บุรีรัมย์ ขอมและลา้ นช้างอยุธยา ช่วงเช้า โครงกระดกู ชา้ งพงั บวั คำ� • เดินทางไปสุรินทร์ แวะเดินชมบรรยากาศ โครงกระดกู ชา้ งเตม็ ตัวทีไ่ ดร้ บั ตลาดยามเชา้ ทีต่ ลาดเขยี ว การดูแลรักษาอย่างดี • ชมพิพิธภณั ฑสถานแหง่ ชาติสรุ ินทร์ เรยี นรู้ โซนมรดกดเี ดน่ งานผ้าไหม ประวัตศิ าสตร์ผ่านศลิ ปะโบราณและวตั ถุ การทำ� เครื่องประดบั เงนิ และ ช่วงบ่าย ศลิ ปะการแสดงพื้นบา้ น • หมบู่ ้านทอผา้ ไหมยกทอง บ้านทา่ สวา่ ง กจิ กรรมห้ามพลาด ชมการทอผา้ ไหมโบราณทข่ี ึ้นชื่อระดบั โลก • ศกึ ษาประวตั ศิ าสตรแ์ ละ • เพ ลา เพลิน แหลง่ เรียนรู้พร้อมกจิ กรรม สดุ ต่ืนเต้น และอุทยานดอกไม้ จ.บุรีรัมย์ ศิลปวัฒนธรรมของสรุ ินทร์ วนั ที่สาม : บรุ ีรัมย์ อย่างลึกซึ้ง ชว่ งเชา้ • เยยี่ มชมทบั หลงั ของปราสาท • ชมสนามฟตุ บอลทส่ี วยงามและทนั สมยั ทสี่ ดุ ของ ศขี รภมู ิ สมบตั ขิ องชาตทิ ี่ได้ เมอื งไทย ณ สนามฟตุ บอล ไอ-โมบาย สเตเดย้ี ม กลบั คนื มา ชว่ งบ่าย • ศูนยห์ ัตถกรรมทอผ้าไหมบา้ นนาโพธ์ิ ซือ้ ผ้าไหม พิพิธภัณฑสถานแห่งชาตสิ รุ นิ ทร์ ของฝากกลบั บา้ น 214 ม. 13 ถ.สรุ นิ ทร-์ ปราสาท ต.เฉนยี ง อ.เมอื ง จ.สรุ นิ ทร์ ไป จ.บุรีรัมย โทร. 0-4415-3054 www.finearts.go.th/surinmuseum เหนอื 226 สำนักงาน เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : วนั พธุ -วนั อาทติ ย์ เวลา 09.00-16.00 น. 214 สรรพสามติ ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี พแหิพงิธชภาณั ตฑสิ รุสินถทานร พื้นทีส่ รุ ินทร กหาารกเเดร่มินิ ตทน้าทง ใ่ี จกลางเมืองสุรินทร์ วง่ิ ไปตามทางหลวงหมายเลข 214 214 ตรงไปประมาณ 4 กม. พพิ ธิ ภณั ฑสถาน แหง่ ชาตสิ รุ นิ ทร์ ตง้ั อยทู่ างดา้ นซา้ ยมอื หว ยเสนง วดั บูรพาราม LLoatn. g:. 1: 41.80431.467739955 2077 293 61

หมูบ่ า้ นทอผ้าไหมบ้านทา่ สว่าง จ.สรุ ินทร์ จากพระราชเสาวนยี ์ ผทู้ ีช่ น่ื ชอบงานผา้ ไหมไทยช้ันดี คงไมม่ ใี ครไม่รู้จกั และเงนิ กอ้ นแรกของ ผ้าไหมยกทองโบราณ ผ้าไหมไทยระดับเอคลาสท่ีมี สมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ วธิ กี ารทออนั เปน็ เอกลกั ษณ์ ภมู ปิ ญั ญาทไี่ ดร้ บั การสบื ทอด พระบรมราชนิ นี าถ ตอ่ กนั มานบั แต่สมยั โบราณ วตั ถดุ บิ ท่ีเลอื กสรรมาล้วน เลอคา่ ผ่านการทอที่ประณตี เลื่องลอื กันวา่ แตล่ ะวนั ที่พระราชทาน ชา่ งผเู้ ชยี่ วชาญ กย็ งั คงทอผา้ ไดแ้ คค่ วามยาว 4-5 เซนตเิ มตร จงึ เกดิ เปน็ ต่อผนื เทา่ นน้ั ใครทอี่ ยากชนื่ ชมงานหตั ถกรรมไทยอนั ทรง คณุ คา่ ตอ้ งแวะมาเยี่ยมเยอื นท่บี ้านทา่ สว่าง โรงทอจนั ทร์โสมา ณ บา้ นทา่ สวา่ ง บ้านทา่ สว่าง เปน็ หมบู่ า้ นเกา่ แก่ในจังหวัดสรุ นิ ทร์ ทผี่ ลติ ผา้ ยกทอง รปู แบบ ชาวบา้ นมอี าชพี หลักคือการเกษตร แต่อาชพี รองอยา่ ง ราชสำ� นกั ไทยโบราณ การทอผา้ ไหม กลบั ท�ำให้หมูบ่ ้านมีชอื่ เสยี งโด่งดงั ระดับ นานาชาติ เพราะช่างทอผา้ ของทน่ี ไ่ี ดร้ บั การคดั เลือก ใหเ้ ปน็ ผูท้ อผา้ ไหมยกทองโบราณ เพ่ือมอบให้ผ้นู ำ� เอเปค ทกุ วนั นนี้ กั ท่องเที่ยวจ�ำนวนไม่นอ้ ย จึงมุ่งหน้าไปเย่ียมชม การทอผา้ ไหมด้วยกีโ่ บราณ วธิ ีการถกั ทอลวดลายไทย อนั แสนงดงาม และเข้าชมกรรมวธิ กี ารย้อมผ้าดว้ ยสี ธรรมชาติ นอกจากจะได้เข้าชมวิถีชีวิตชาวบ้าน และงานถกั ทอ อนั เป็นเอกลกั ษณข์ องบ้านท่าสว่างแล้ว อย่าลมื ปิดท้าย ดว้ ยการอุดหนนุ ผลติ ภัณฑฝ์ มี อื ชาวบา้ นสไตล์ OTOP ทต่ี ลาดชมุ ชน ซึง่ นำ� เสนอสารพันงานทอผ้าไหม ตดั เยบ็ เปน็ เสอ้ื ผา้ และขา้ วของเครอื่ งใชท้ ที่ ำ� จากผา้ ไหมคณุ ภาพดี 62

ทรปิ ตัวอย่าง 4 วัน 3 คนื • ภาคตะ ัวนออกเ ีฉยงเห ืนอ • เส้นทางท่องเท่ียว จ.สรุ ินทร์-บุรรี ัมย-์ ศรีสะเกษ วนั แรก : บรุ รี ัมย์ ช่วงบา่ ย • ชมการผลติ ผา้ ภอู คั นี ผา้ ฝา้ ยยอ้ มดนิ จากภเู ขาไฟพระองั คารและเยยี่ มชม อทุ ยานประวตั ศิ าสตรพ์ นมรงุ้ วันทส่ี อง : บรุ รี มั ย์-สุรนิ ทร์ ชว่ งเชา้ • เยย่ี มชมศาลหลกั เมอื ง • ชมสนามฟตุ บอล ไอ-โมบาย สเตเดยี้ ม • เพ ลา เพลนิ แหลง่ เรยี นรพู้ รอ้ มกจิ กรรมสดุ ตนื่ เตน้ ชว่ งบ่าย • หมบู่ า้ นท่าสว่าง เปน็ ทร่ี ู้จกั กนั • ชมวถิ ชี วี ติ คนเลยี้ งชา้ งทหี่ มบู่ า้ นชา้ งตากลาง ในอีกช่ือวา่ หมู่บ้านทอผา้ เอเปค • หมบู่ ้านทอผ้าไหมยกทองโบราณ เปน็ หมู่บา้ น OTOP เพ่อื การทอ่ ง วันทีส่ าม : สรุ ินทร์ เทย่ี วเชิงหัตถกรรม ผ้าไหมแห่ง ช่วงเช้า เดยี วในประเทศไทย • ชมการจำ� ลองการสรู้ บในอดตี ณ ลานแสดงชา้ ง • สามารถติดต่อโฮมสเตย์ได้ใน จ.สรุ นิ ทร์ ราคาหลักรอ้ ยตน้ ๆ เท่าน้ัน ช่วงบา่ ย • สมั ผัสวิถีและวัฒนธรรมชาวกยู ทีเ่ ที่ยวห้ามพลาด วันท่ีสี่ : ศรีสะเกษ บา้ นจนั ทร์โสมา ชมเทคนคิ การ ชว่ งเช้า ทอผา้ ไหมยกทองอนั แสนงดงาม • ชมสงิ่ ปลกู สรา้ งดว้ ยขวดแกว้ นบั ลา้ นใบที่ ในเรอื นไทยของอาจารยว์ รี ธรรม วดั ลา้ นขวด อ.ขนุ หาญ ตระกลู เงนิ ไทย • ออกเดนิ ทางไป อทุ ยานฯ เขาพระวหิ าร กลมุ่ ศาลาไทยทอผา้ บา้ นทา่ สวา่ ง อ.กนั ทรลกั ษ์ ชนื่ ชมธรรมชาตยิ ามเยน็ เลอื กซอ้ื ผา้ ไหมลายขดั พน้ื ฐาน ณ ผามออแี ดง (อนั ปรมประยกุ ต)์ กลมุ่ อาชพี สตรผี า้ ไหมบา้ นทา่ สวา่ ง ศนู ยร์ วมรา้ นจำ� หนา่ ยผา้ ไหมจาก หลากหลายหมบู่ า้ นในจงั หวดั สรุ นิ ทร์ กจิ กรรมหา้ มพลาด • ตกั บาตรยามเชา้ ดว้ ยจติ ใจสงบเยน็ • พดู คยุ กบั คณุ ปา้ คณุ ยา่ คณุ ยาย เหนือ ทเี่ ปน็ ชา่ งทอฝมี อื ดีในทอ้ งถนิ่ ไปจ.บรุ ีรัมย 226 หมู่บ้านทอผ้าไหม บา้ นท่าสวา่ ง ม.1 ต.ทา่ สวา่ ง อ.เมอื งสรุ นิ ทร์ จ.สุรนิ ทร 2077 จ.สรุ นิ ทร์ โทร. 0-4414-0015 214 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั เวลา 08.30-17.00 น. 288 ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี 24 การเดินทาง อยู่ห่างจากตวั เมืองไปทางทศิ เหนอื ประมาณ 10 กม. ใชถ้ นนสายเกาะ ลอย-เมอื งลงิ (ทางหลวงชนบท สร. 4026 ) เปน็ ถนนลาดยางตลอดเส้น LLaotn. g:. 1: 41.90535.477429767 63

พระบรมราชานสุ าวรยี ์ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช จ.กาญจนบรุ ี สรา้ งสรรคส์ ำ� นึก ใครหลายคนทไี่ ดศ้ กึ ษาประวัติศาสตรไ์ ทย คงจะมภี มู ิ ของชาวไทยใหซ้ าบซึ้ง ความรูเ้ กีย่ วกับพระเกยี รติของสมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ในเอกราชของชาติ เป็นอยา่ งดี ในท้องทีด่ อนเจดีย์ จังหวดั กาญจนบุรีน้ัน เปน็ อกี พ้นื ทีห่ นง่ึ ทน่ี ักวชิ าการหลายฝ่าย เชอื่ กันว่าเปน็ สนามรบยทุ ธหตั ถี ศึกครงั้ ส�ำคญั ของชาติไทยในยุคโบราณ เนื่องจากมีการขุดค้นพบวตั ถุโบราณหลายชิ้น อาทิ ศาสตราวธุ กระดกู ช้างมา้ พรอ้ มกับเครอื่ งประดบั อกี ทงั้ ลกู ปนื ต่างๆ ทำ� ใหพ้ นื้ ทีด่ อนเจดยี แ์ หง่ น้ไี ดร้ ับเลอื กใหส้ รา้ ง พระบรมราชานสุ าวรยี ส์ มเดจ็ พระนเรศวรมหาราช เมอื งกาญจนบรุ นี นั้ มสี ถานทที่ อ่ งเทยี่ วสำ� คัญมากมาย ทงั้ การท่องเทยี่ วเชงิ ธรรมชาติและประวัติศาสตร์ สำ� หรบั ลานกวา้ ง ใจกลางต�ำบลดอนเจดีย์แห่งนี้ กลายเป็นจดุ นดั พบใหม่ของเหลา่ นักเดินทาง เพราะทกุ คนต่างอยากมา ช่นื ชม พระบรมราชานสุ าวรยี ์สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ขณะก�ำลงั ประทับบนหลงั ชา้ งศกึ ต้ังอยตู่ รงใจกลางสวน สาธารณะกวา้ งใหญ่ดา้ นหน้าขององค์เจดีย์ ในบรเิ วณใกลเ้ คยี งยงั เปน็ ทตี่ ง้ั ของเจดยี เ์ กา่ แกเ่ รยี กขาน กันวา่ เจดยี ย์ ทุ ธหตั ถี เปน็ เจดยี ์ศลิ ปะสมัยอยุธยา ตั้งอยู่ ท่ามกลางมวลหมู่ธรรมชาติ แมย้ อดจะหักพงั ไปบ้าง แต่ ยังคงรปู ทรงเปน็ เจดยี ท์ คี่ วรคา่ แกก่ ารอนรุ กั ษ์ นบั เปน็ สถานท่สี กั การะบชู าทีใ่ หค้ วามร้สู กึ ผอ่ นคลายไดไ้ มน่ ้อย 64

• ภาคกลาง • ทรปิ ตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คืน • เจดยี ย์ ทุ ธหตั ถขี องกาญจนบรุ ี มลี กั ษณะเหมอื นเจดยี ว์ ดั ชา้ ง เสน้ ทางทอ่ งเท่ยี ว จ.กาญจนบรุ ี ของจงั หวดั อยธุ ยา เชอ่ื กนั วา่ สรา้ ง วันแรก ในยคุ เดยี วกนั ชว่ งเช้า • วนั ท่ี 25 เมษายนของทกุ ปี จะมี • วดั พระแทน่ ดงรังวรวิหาร วัดทพ่ี ระบาทสมเด็จ การจดั งานเทดิ พระเกยี รตฯิ พระเจา้ อยหู่ วั เสดจ็ พระราชดำ� เนนิ มาถงึ 2 ครง้ั นกั ทอ่ งเทย่ี วทกุ คนไมค่ วรพลาด • พระบรมราชานสุ าวรีย์สมเดจ็ พระนเรศวร มหาราช ชมเจดียย์ ุทธหตั ถแี ละพิพธิ ภัณฑ์ ทเี่ ท่ยี วห้ามพลาด ช่วงกลางวัน พิพธิ ภณั ฑพ์ ระราชประวตั ิ • เขอื่ นแมก่ ลอง รบั ประทานอาหารชมววิ ทวิ ทศั น์ สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช ชว่ งบา่ ย จดั แสดงโบราณวตั ถทุ ีข่ ุดพบ • เยย่ี มชมวดั เทวสงั ฆาราม (วดั เหนอื ) และวดั ถาวร จากพน้ื ท่โี ดยรอบ วราราม (วดั ญวน) ตอ่ ด้วยวัดรัชดาภเิ ษก อาคารนทิ รรศการ จัดแสดงขอ้ มลู วันทส่ี อง ทางประวตั ศิ าสตรบ์ อกเลา่ ความ ชว่ งเชา้ เปน็ มาของศกึ รบตา่ งๆ ของ • ชมทศั นยี ภาพและสวนสวย ทส่ี วนเวลาร�ำลึก สมเด็จพระนเรศวรมหาราช บรเิ วณเขอื่ นศรนี ครนิ ทร์ กิจกรรมห้ามพลาด ชว่ งกลางวัน • สักการะหลวงพอ่ ดอกไม้ • ชมทศั นียภาพทีเ่ ขอ่ื นวชริ าลงกรณ์ แวะกราบ ขอพร พระพทุ ธรปู ภปร. ท่วี ัดทองผาภมู ิ ทว่ี ัดดอนเจดยี ์ ช่วงบ่าย • เยีย่ มชมตน้ ข่อยขนาดใหญ่ • แวะผอ่ นคลายทพ่ี นุ ำ�้ รอ้ นหนิ ดาด และเทย่ี วชม นำ้� ตกไทรโยคนอ้ ย ทเ่ี ชื่อว่ามีความส�ำคญั ทาง • รบั ประทานอาหารเยน็ ทสี่ ะพานขา้ มแมน่ ำ�้ แคว ประวัตศิ าสตร์ต้ังแต่ยคุ พระมหาอปุ ราชา พระบรมราชานุสาวรยี  พสมระเดบจ็ รพมรระานชเารนศุสวารวมรหียา์ ราช สมเด็จพระนเรศวรมหาราช 324 ต.ดอนเจดยี ์ อ.พนมทวน จ.กาญจนบรุ ี ตดิ ตอ่ เทศบาลตำ� บลดอนเจดยี ์ วดั อินทาราม 3008 โทร. 0-3465-2166 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-17.00 น. 367 324 ถ.เลี่ยงเมือ าญจนบรุ ี 3084 จกาากรเกดานิ ญทจานงบุรใี ช้เส้นทางหลวง หมายเลข 324 จากกาญจนบุรีไป อกา.เญมอืจงนบุรี งก ประมาณ 14 กม. มที างแยกขวาเขา้ ส่พู ระบรมราชานุสาวรยี ์สมเด็จ เหนอื พระนเรศวรมหาราช ระยะทาง 4 กม. LLaotn. g:. 1: 49.095.6977919182 65

วัดพระแทน่ ดงรงั วรวหิ าร จ.กาญจนบรุ ี พระอารามหลวงชัน้ ตรี วัดพระแท่นดงรงั วรวิหาร เป็นวัดโบราณทไ่ี มม่ ี ทท่ี รงคุณค่า การบนั ทกึ ไวว้ ่าสร้างตงั้ แตย่ คุ ใด แต่เชอื่ กนั วา่ เกา่ แก่ นับสองรอ้ ยกวา่ ปี โดยกรมศลิ ปากรไดข้ นึ้ ทะเบยี นเปน็ ทางประวัตศิ าสตร์ โบราณสถานของชาติต้งั แต่ปี พ.ศ. 2498 รวมทง้ั ยังไดร้ บั ชาตไิ ทย พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ จากพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ยกใหเ้ ป็นพระอารามหลวงชน้ั ตรี ชนิดวรวิหาร ตงั้ แต่ปี พ.ศ. 2515 หลังจากกราบไหวพ้ ระประธานทอ่ี โุ บสถใหญ่แลว้ ใกลก้ นั คอื วหิ ารพระแทน่ ทมี่ โี คง้ ประตตู กแตง่ อยา่ งงดงาม ด้วยการใช้เครื่องป้ันดินเผามาประดบั ผนัง ภายในเป็น ทป่ี ระดิษฐานของพระแทน่ (เตียงนอน) ส่งิ ศกั ดส์ิ ทิ ธท์ิ ี่ สบื ทอดกนั มาแตโ่ บราณ ชาวบา้ นเชอื่ กนั วา่ เปน็ พระแทน่ ที่พระพุทธเจา้ เสดจ็ ดบั ขนั ธปรินิพพาน นอกจากน้ี ท่ีนี่ ยงั เป็นที่ประดิษฐานของ รอยพระพทุ ธบาทจำ� ลอง ไม้ประดบั มกุ รอยพระบาทโบราณทีส่ ลักลายมงคล 108 ประการ ทีส่ ร้างตั้งแตร่ ัชสมยั พระเจ้าบรมโกศแห่ง กรงุ ศรอี ยุธยา ดว้ ยพืน้ ที่กวา้ งใหญ่ ตง้ั อยใู่ นพ้นื ทว่ี นอุทยานที่อดุ ม สมบูรณ์ไปดว้ ยป่าเต็งรงั ธรรมชาติ รอบบริเวณน้นั มีความ หลากหลายของสัตวป์ ่าและพันธุ์พืช นกั ท่องเทย่ี วจงึ ไดร้ บั อากาศบรสิ ทุ ธสิ์ ดชน่ื พรอ้ มเกบ็ เกย่ี วประสบการณด์ ๆี จาก โบราณสถานใจกลางบรรยากาศร่มเย็นของปา่ ใหญ่แหง่ นี้ 66

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอยา่ ง 2 วนั 1 คืน • พระแทน่ บรรทมเปน็ หนิ แทง่ ทบึ เสน้ ทางท่องเที่ยว จ.กรงุ เทพฯ-กาญจนบรุ ี หนา้ ลาดคลา้ ยเตยี งนอน ดา้ นลา่ ง วันแรก ชว่ งเช้า เปน็ ปนู ปน้ั รองแทน่ มหี นิ ดคู ลา้ ย • วดั พระแทน่ ดงรงั วรวหิ าร วดั โบราณทรี่ ชั กาลที่ 5 หมอน ทรงเคยเสดจ็ ประพาส และพระบาทสมเด็จ • ทกุ ปปี ระมาณกลางเดอื นเมษายน พระเจา้ อยหู่ วั ทรงเสดจ็ พระราชดำ� เนนิ ถงึ 2 ครง้ั หรอื ชว่ งสงกรานต์ จะมกี ารจดั งาน • สุสานสัมพันธมติ ร รำ� ลกึ ถึงทหารผวู้ ายชนมจ์ าก นมสั การอยา่ งยงิ่ ใหญ่ ควรแวะมา การกอ่ สรา้ งทางรถไฟสายมรณะ และสะพานขา้ ม เยยี่ มชม แมน่ ้ำ� แคว ช่วงบา่ ย ทเี่ ทยี่ วห้ามพลาด • พรอ้ มมติ ร ฟลิ ม์ สตดู โิ อ สถานท่ีถา่ ยทำ� พระอโุ บสถ กราบไหวพ้ ระประธาน ภาพยนตรเ์ รื่อง ตำ� นานสมเดจ็ พระนเรศวร และชนื่ ชมจิตรกรรมฝาผนังภาพ มหาราช พระพทุ ธประวัตโิ ดยรอบ วนั ที่สอง บ่อบว้ นพระโอษฐ์ บอ่ น�ำ้ ศกั ดิ์สิทธ์ิ ช่วงเชา้ ทีม่ ีนำ้� ตลอดทงั้ ปี • พพิ ธิ ภณั ฑสถานแหง่ ความทรงจำ� (ชอ่ งเขาขาด) วิหารพระอานนท์ ท่ีประดิษฐาน ชมความงดงามของทางรถไฟสายมรณะและ ของรูปหลอ่ พระอานนท์ สักการะพระพทุ ธรูป ณ ถ�้ำกระแซ • อทุ ยานประวตั ศิ าสตรเ์ มอื งสงิ ห์ ชมสถาปตั ยกรรม กิจกรรมหา้ มพลาด แบบขอมอายกุ ว่า 800 ปี • เยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์พืน้ บ้าน ชว่ งบา่ ย ทจ่ี ดั แสดงวัตถุโบราณล้ำ� คา่ • แวะรา้ นของฝากชื่อดังในเขตอำ� เภอท่าม่วง ท่ีมารวมกันอยู่ที่นี่ • สักการะองค์พระปฐมเจดยี ์ เลอื กซือ้ อาหาร คาวหวาน ณ ตลาดดอนหวาย • กราบไหว้สักการะหลวงพ่อโต ที่พระวิหารพระสงั กจั จายน์ 324 มวัด.1พ0รตะ.แพทระ่นแดทงน่รงั อว.รทวา่ ิหมาะรกา จ.กาญจนบรุ ี เหนือ โทร. 08-9820-0992, 09-8264-7737 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-17.00 น. 346 ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทงั้ ปี อกอารกเจดานิ กทตาวั งเมืองกาญจนบุรวี ่ิง ถ.อทู อง 324 3084 เส้นทางหลวงหมายเลข 324 ม่งุ หน้า อ.เมืองกาญจนบรุ ี ถนนอู่ทอง ตรงไปประมาณ 23 กม. 323 เลี้ยวขวาเขา้ สถู่ นนหมายเลข 346 ถ.แสงชูโต 3081 วง่ิ มาอกี ประมาณ14.5 กม. จะพบ แมนำ้ แมกลอง จดุ ตรวจพระแทน่ ใหเ้ ลยี้ วขวาเขา้ สู่ วดั พระแทน ดงรัง ถนนหมายเลข 3081 วัดพระแท่นดงรัง วรวิหาร วรวิหารจะตัง้ อยทู่ างขวามอื LLoatng: 1:49.095.6977919182 67

ศูนยศ์ ึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อน อันเน่ืองมาจากพระราชด�ำริ จ.ฉะเชงิ เทรา จากการฟน้ื ฟทู รพั ยากรธรรมชาติ ทงั้ ดนิ นำ้� และปา่ ไม้ ภายใตก้ ารดแู ลของกรมพฒั นาท่ีดิน กรมชลประทาน กรมปา่ ไม้ และกรมปศสุ ตั ว์ 4 หนว่ ยราชการทม่ี สี ว่ นรว่ มกนั แหลง่ ฝึกอบรม พฒั นาพื้นท่ศี นู ย์ศกึ ษาการพฒั นาเขาหินซ้อน อนั เนอ่ื ง และศกึ ษาเชงิ วชิ าการ มาจากพระราชดำ� ริ จนกลายมาเปน็ ศนู ยศ์ กึ ษาและพฒั นา เพ่อื พัฒนาการเกษตร ดา้ นเกษตรกรรมและงานศลิ ปาชพี แกเ่ กษตรกรและผสู้ นใจ และอาชพี ให้กับเกษตรกร ทั้งยงั เป็นสถานที่ทอ่ งเทย่ี วเชงิ เกษตรที่สามารถแวะมา ในภาคตะวนั ออก สัมผสั วถิ ชี วี ติ เรยี บง่ายพอเพยี งตามแนวคิดของ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัว   ในปี พ.ศ. 2522 ราษฎรในหม่ทู ่ี 2 ตำ� บลเขาหินซอ้ น นอ้ มเกลา้ ฯ ถวายทด่ี นิ จำ� นวน 264 ไร่ ตำ� บลเขาหนิ ซอ้ น อำ� เภอพนมสารคาม จงั หวดั ฉะเชงิ เทรา และไดถ้ วายทด่ี นิ เพม่ิ อีก 497 ไร่ รวมกบั ที่ดนิ บรเิ วณสวน รกุ ขชาตแิ ละ สวนพฤกษศ์ าสตร์ และทด่ี นิ พระราชทานจากพระเจา้ อยหู่ วั ในพน้ื ทตี่ ดิ กบั ศนู ยฯ์ รวมเปน็ 1,895 ไร่ ไดร้ บั พระกรณุ า โปรดเกลา้ ฯ ใหช้ อ่ื วา่ ศูนย์ศกึ ษาการพฒั นาเขาหนิ ซอ้ น อนั เนอื่ งมาจากพระราชดำ� ริ ในวนั ท่ี 29 มนี าคม พ.ศ. 2523 ศนู ย์ศกึ ษาการพฒั นาเขาหินซอ้ นฯ ปัจจบุ ันเปน็ สถานท่พี ักผอ่ นในวันหยดุ ทป่ี ระชาชนให้ความสนใจ เขา้ เยยี่ มชม และศกึ ษาเรยี นรทู้ ง้ั แบบครอบครวั และหมคู่ ณะ 68

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คืน • ไม่เสียค่าบริการในการเขา้ ชม • สำ� หรับการเยยี่ มชมแบบหมคู่ ณะ เส้นทางทอ่ งเทีย่ ว จ.ชลบรุ -ี ฉะเชิงเทรา • เมสผพูา้ทีบอื่มตีรนาิก้อำ�รางชถรกมตทาสิดร่พี ถตคักาอ่า้ นแงขลทแอะตี่รยอาม่ างานๆหพาลารว่ หสงห�ำนหนะรา้ ไับด้ วันแรก : ชลบุรี ชว่ งเช้า ท่ีเทีย่ วหา้ มพลาด • เดินทางไปวัดญาณสงั วรารามวรมหาวิหาร พระตำ� หนกั สามจว่ั หรอื บา้ นสามจวั่ เยย่ี มชมศนู ยเ์ รยี นรู้ชุมชนบา้ นโรงสี บา้ นพกั รบั รอง เปน็ บา้ นไมส้ องชน้ั ชว่ งบ่าย ยกพนื้ สงู ซงึ่ พระบาทสมเดจ็ - • เทยี่ วชมปา่ สริ เิ จรญิ วรรษ และเขตหา้ มลา่ สตั วป์ า่ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงพระราชทานทรพั ย์ เขาชโี อน สว่ นพระองคใ์ นการกอ่ สรา้ ง ทงั้ ยงั • พกั ค้างคนื ทีบ่ างเสร่ ทรงออกแบบดว้ ยพระองคเ์ อง วนั ทสี่ อง : ชลบรุ -ี ฉะเชงิ เทรา หอ้ งอบและหอ้ งนวดสมนุ ไพร ชว่ งเช้า เปดิ บรกิ ารทกุ วนั เสาร-์ อาทติ ย์ • เยี่ยมชมวิหารเซยี น ชมแหลง่ ผลิต เวลา 08.00-16.00 น. เครื่องจักสาน ณ ชมุ ชนพนสั นิคม ชโรมงกสรขี ะา้ บววพนรกะารราสชขีทา้ าวนกอ่ นบรรจุ ช่วงบ่าย ใสก่ ระสอบในชอ่ื ศนู ยศ์ กึ ษาการ • เยี่ยมชมศนู ย์การพฒั นาเขาหนิ ซอ้ น พฒั นาเขาหนิ ซอ้ น จ.ฉะเชงิ เทรา กิจกรรมห้ามพลาด • ชมการสาธติ วธิ กี ารเตรยี มดนิ ใหเ้ หมาะสมกบั การปลกู พชื แตล่ ะชนดิ • ชมิ ผลไมส้ ดๆ จากตน้ พรอ้ ม เจา้ หนา้ ทค่ี อยอำ� นวยความสะดวก ตลอดการเดนิ ทาง พฒัศนู นยาศเขึกาษหานิ กซาอรน จอศ7.นันู ฉมเยะ.น2์ศเชอื่ กึตงิงษ.เมเทขาารกาจาหาารนิกพซพฒั้อรนะนราอาเ.ชขพดานหำ� มรนิ สิ ซาอ้รคนาม เโปทิดร.บ0ร-กิ 3า8ร5 :5 ว-4นั 9จ8ัน2ทร-์ ศกุ ร์ จ. ฉะเชงิ เทรา 304 เฤวดลูทาอ่ 0ง8เท.3ยี่ 0ว-1:6ต.3ล0อดนท. ้ังปี 304 กมกทจกาิาโาาาลกรจรงเพหเอามดกำ�ลฒั ตินเพวภรนทงรทอาหาะเี่พงมรข5านาา1ชยหม-5ดเสินล2ำ� าซขรรอ้ิ ค3ตนา0้ังมออ4ยันใศู่ชชเูนนว่้เสยอ่ืง้น์ศงกึ ษา 304 LLoatn. g:. 1: 31.70513.510829251 อ.พนมสารคาม 69 3245 เหนือ

พิพิธภัณฑเ์ กษตรเฉลิมพระเกยี รติ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัว จ.ปทมุ ธานี พิพธิ ภณั ฑเ์ กษตร ศนู ยก์ ารเรยี นรอู้ กี หนงึ่ แหง่ ทก่ี ระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เฉลิมพระเกียรติฯ ได้จดั ต้งั ขน้ึ ในโอกาสท่ีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัว ทส่ี ะท้อน 10 แนวคิด ทรงครองสิริราชสมบตั คิ รบ 50 ปี เมอ่ื ปี พ.ศ. 2539 ซงึ่ ตง้ั พอเพยี ง และการเรยี นรู้ อยไู่ มห่ า่ งจากเขตกรงุ เทพฯ มากนกั วถิ เี กษตรตามรอยพ่อ พิพิธภัณฑเ์ กษตรเฉลมิ พระเกยี รติพระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั คอื ศูนยก์ ารเรียนรู้ของเยาวชนและบคุ คล ทวั่ ไป ทจี่ ะไดซ้ าบซงึ้ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ที่พระองค์ทรง เหน็ดเหนือ่ ยเพอ่ื ปวงชนชาวไทยมาตลอดชีวิต ภายในพิพิธภัณฑ์แบ่งพืน้ ทจ่ี ดั แสดงออกเปน็ 10 โซน ภายใต้แนวคดิ 10 โซนมหัศจรรยก์ ารเรยี นรวู้ ถิ เี กษตร ตามรอยพ่อ เป็นนิทรรศการที่รวบรวมผลงานของพอ่ อาทิ พระราชกรณียกจิ สำ� คัญ ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ตลอดจนการพฒั นาพ้ืนทก่ี ารเกษตรและถ่นิ ทุรกนั ดาร ใครอยากเรยี นรคู้ วามหมาย ตลอดจนความเปน็ มาของ พระราชพิธจี รดพระนังคลั แรกนาขวญั ใครอยากเดินตาม รอยพ่อบนวิถีพอเพยี ง ศกึ ษาวิธกี ารทรงงานของพระองค์ ทงั้ หมดนเ้ี ปน็ เพยี งสว่ นหนงึ่ เทา่ นนั้ มาทน่ี เี่ พยี งหนง่ึ วนั แลว้ จะซาบซง้ึ ใจในพระมหากรณุ าธคิ ณุ ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั ทา่ นไดท้ ำ� เพอ่ื คนไทยนนั้ มมี ากมายจรงิ ๆ 70

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 1 วัน • พพไดบร้เะปกอบัน็ จั อสฉง่ิยรป่ายิ งรภดะาีดเพษิชข่นฐอ์ ทกงพังส่ี หระะันทอนอ้ ง้�ำนค์ ชยั พฒั นา ทโ่ี ซนนวตั กรรมของพอ่ เส้นทางท่องเที่ยว จ.ปทุมธานี ที่เทยี่ วหา้ มพลาด วนั แรก โซนพระราชพธิ ใี นวถิ เี กษตร ชว่ งเชา้ แสดงห่นุ จ�ำลองการประกอบ • เดนิ ทางสู่จังหวัดปทุมธานี เยี่ยมชม พระราชพธิ จี รดพระนังคัล หอจดหมายเหตเุ ฉลมิ พระเกียรติ แรกนาขวัญ ซึ่งมปี ระวตั ิความ และพิพธิ ภัณฑสถานแห่งชาตกิ าญจนาภเิ ษก เปน็ มาเลา่ อย่างละเอียด ชว่ งบา่ ย โซนเรอื่ งของพอ่ ในบา้ นของเรา • พพิ ธิ ภณั ฑเ์ กษตรเฉลมิ พระเกยี รติ ชมเรอ่ื งราวการทรงงาน 23 ขอ้ พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หวั สร้างขึน้ เน่ืองใน ทสี่ รา้ งความอยเู่ ยน็ เป็นสุขให้ โอกาสทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงครอง คนไทยตลอดมา สริ ริ าชสมบตั คิ รบรอบ 50 ปี โซนตามรอยพอ่ อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง • เยย่ี มชมวัดเจดียท์ อง (วัดสิงห)์ ชมแนวคิดต้นแบบทจ่ี รี ังของ พอ่ หลวงอย่างใกลช้ ิด พพิ ธิ ภณั ฑเ ฉลมิ พระเกยี รติ กิจกรรมหา้ มพลาด พระบาทสมเด็จพระเจา อยูหัว • ลอดซมุ้ ประตรู วงขา้ ว ไปพบ แมน ำ้ เจา พระยา ถ.พหลโยธินโรกงาพรยุญาเบวชาลบา้ นชาวนาและแปลงผกั จำ� ลอง ในโซนหัวใจใฝ่เกษตร 3111 ทางดว นสายบางปะอนิ ปากเกรด็ อดุ รรัถยา3214 347 พพ13ริพะถิธบ.ภพาณั หทฑลสโมเ์ ยกเธดษนิ ็จตพรตเร.ฉคะลลเจิมอ้างพอหรยนะหู่ ง่ึเกัวียรติ เหนอื โอท.ครล. อ0ง9ห-4ล6ว4ง9จ-2.ป3ท3ุม3ธานี อ.เมอื งปทมุ ธานี wเปwิดwให.wเ้ ขiา้sชdมom: วkนัinอgงั.oคrา.รth-อาทติ ย์ เปวิดลวาัน0จ9ัน.0ท0ร-์แ1ล6ะ.0ว0ันนห.ยุดนักขัตฤกษ์ ฤดูท่องเที่ยว : ตลอดทงั้ ปี โอพหกใชรยาาพ่ิเ้งสรร่งู พธิ นจะ้เภดยหาทณันิากาวบงฑทา่ มถางเ์านกก.ลงธษนมกรพต.รา4มเรห6ฉญุศล-ล4าโเมิยสว8พธชตนิฝรระ(ง่ั์นผ1ตเกา่ว0รนยีนงกรมขคม.า้ตกร.มริเดงกุ เิมบัท)พ LLoatng: 1:41.10108.691194391 71

ศูนยศ์ ึกษาเรียนรูร้ ะบบนเิ วศ ปา่ ชายเลนสิรนิ าถราชินี จ.ประจวบคีรีขันธ์ มหัศจรรย์ ในช่วงปพี .ศ. 2524–2539 ณ เขตปา่ สงวนแห่งชาติ ป่าคนสรา้ ง ปา่ คลองเกา่ -คลองคอย อำ� เภอปราณบุรี บริเวณน้ีเคยเป็น พลกิ ฟน้ื นากุ้งร้าง นาก้งุ มากอ่ น แตด่ ้วยนำ้� พระราชหฤทยั ทห่ี ่วงใย เมือ่ ครงั้ ใหเ้ ปน็ ป่าชายเลน พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ัว และสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ ีนาถ ไดเ้ สดจ็ วนอุทยานปรานบุรี ในปี พ.ศ. 2539 และไดผ้ า่ นบรเิ วณพน้ื ทแ่ี หง่ น้ี แลว้ พบวา่ พน้ื ท่ี ป่าในแถบนี้ได้หายไป เพราะกลายเป็นนาก้งุ ไปหมดแลว้ กรมปา่ ไมจ้ งึ ไดส้ นองพระราชดำ� ริ ดว้ ยการการยกเลกิ สัมปทานนากงุ้ ในปนี น้ั แล้วได้ยกพ้นื ท่สี ว่ นนี้ เข้าไปเป็น ส่วนหนึ่งของโครงการพัฒนาป่าไม้ปากน้�ำปราณบรุ ี อันเน่ืองมาจากพระราชด�ำริ และกำ� หนดเปน็ พ้ืนทีส่ �ำหรับ โครงการปลูกปา่ ถาวรเฉลิมพระเกียรตพิ ระบาทสมเด็จ- พระเจา้ อยหู่ ัว เน่อื งในวโรกาส ทรงครองราชยป์ ที ี่ 50 ซ่ึง บรษิ ทั ปตท.จ�ำกัด(มหาชน) ไดอ้ าสาเข้าร่วมโครงการทีจ่ ะ พลิกฟ้นื นากุ้งแห่งน้ีดว้ ย จนกลายเป็น ศูนย์ศกึ ษาเรียนรู้ ระบบนิเวศปา่ ชายเลนมาจนถงึ ปัจจุบนั รว่ มสมั ผสั ความรม่ รน่ื ของพรรณไม้ และศกึ ษาระบบนเิ วศ ป่าชายเลนอนั อุดมสมบูรณอ์ ย่างใกลช้ ิด ชมต้นโกงกาง ประวัตศิ าสตร์ 2 ตน้ ทีพ่ ระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู ัว และสมเด็จพระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ ีนาถ ทรงปลูก เอาไว้ ชมวิวปากแมน่ ้ำ� ปราณบุรี อทุ ยานแหง่ ชาติ เขาสามรอ้ ยยอดจากหอชะครามในวนั ฟา้ โปรง่ ทง้ั หมดน้ี พบได้ทป่ี ่าผืนนีท้ ี่เดียว 72

ทริปตัวอย่าง 2 วัน 1 คนื • ภาคกลาง • เส้นทางท่องเที่ยว จ.เพชรบุร-ี ประจวบคีรขี นั ธ์ วนั แรก ชว่ งเชา้ • เรมิ่ ตน้ ชมเมอื ง 3 วงั 3 ทะเล นง่ั รถรางขนึ้ เขาวงั เดนิ ชมพระนครคีรี • เที่ยวชมพระรามราชนิเวศน์ (วงั บา้ นปนื ) ช่วงบ่าย • ชมวิถีชวี ิตการท�ำตาลเมืองเพชร แวะชม หลวงพอ่ ดำ� พระพทุ ธรปู ปน้ั สมยั ทวารวดี อายกุ วา่ 700 ปี • โครงการชง่ั หวั มนั โครงการในพระราชดำ� รฯิ ลา่ สดุ ฟงั บรรยายและชมแปลงทดลองทางการเกษตร • วนั ท่ี 20 กรกฏาคม พ.ศ. 2547 • ชมบรรยากาศเกา่ ๆ แบบยอ้ นยุค ณ เพลนิ วาน สมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรม- (อำ� เภอหัวหิน) หรอื จับจ่ายซือ้ ของ ชมงานศิลป์ ราชนิ ีนาถ พระราชทานนามใหก้ ับ ณ ตลาด Cicada หรือตลาดนำ�้ หวั หิน หรือ ศนู ยฯ์ แหง่ นว้ี ่า “สริ ินาถราชิน”ี ตลาดนำ้� หวั หินสามพนั นาม วันทส่ี อง ช่วงเชา้ ท่เี ท่ยี วห้ามพลาด • พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน เรอื นโกงกาง อาคารไม้หลังใหญ่ • สถานีรถไฟหัวหนิ และพลับพลาท่ีประทบั ซ่งึ จัดสรา้ งเป็นพพิ ธิ ภัณฑ์แสดง แลนดม์ ารก์ ซง่ึ เปน็ ทน่ี ยิ มถา่ ยรปู ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว เร่ืองราวต่างๆ ของปา่ ชายเลน • ศนู ย์ศึกษาเรยี นรรู้ ะบบนเิ วศป่าชายเลน หอชะคราม ชมววิ มุมสงู แบบ สิรนิ าถราชินี ซึ่งไดร้ ับรางวัลยอดเย่ยี มประเภท 360 องศาบนหอชะครามทส่ี ูงเท่า แหล่งทอ่ งเทยี่ วเชิงนิเวศในโครงการ Thailand ตึก 6 ช้ัน Tourism Award 2010 รบั ประทานอาหาร เรอื นโปรงขาว ทำ� ความรจู้ ักกับ กลางวัน ณ ปากน้ำ� ปราณบรุ ี ปา่ ชายเลนแห่งนผ้ี ่านวดี ทิ ศั น์ ช่วงบ่าย กิจกรรมหา้ มพลาด • ชมหลวงปทู่ วดองคใ์ หญท่ สี่ ดุ ในโลก ณ วดั หว้ ยมงคล • เกบ็ ภาพววิ ทวิ ทศั นข์ องปา่ ชายเลน • ตลาดนำ�้ อมั พวา ในมมุ กวา้ งบนหอชะคราม • เดนิ ศกึ ษาธรรมชาตปิ า่ ชายเลน ตามรอยรบั เสดจ็ ฯ ในระยะทาง 1 กม. อ.หัวหิน เหนอื ถ.เพชรเกษม ศนู ย์ศึกษาเรยี นรู้ระบบนิเวศ ปต.า่ปชาากยนเำ�้ลปนรสาริณินาอถ.ปรราาชณินบี รุ ี ศสปูนริ าินยชาศาถึกยรษเาลาชนฯนิ ี หมูบ านเขาเตา จ.ประจวบครี ขี นั ธ์ วนอุทยาน โทร. 0-3263-2255 หรอื แหง ชาติปราณบรุ ี 08-6607-7712 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.30.- 16.00 น. ปากนำ้ ปราณ ฤดูทอ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี กจาากรตเดวั ินเมทอื างงหวั หนิ ใชถ้ นนเพชรเกษม ผา่ นทางเขา้ หมบู่ า้ นเขาเตา่ เลย้ี วซา้ ย บรเิ วณทางเข้าวนอุทยานปราณบุรี จากนน้ั ผา่ นทางรถไฟใหเ้ ลย้ี วขวาไปที่ ปากน�ำ้ ปราณ ซึง่ จะมกี ารติดป้าย บอกเส้นทางตลอดสาย LLoatng: 1:29.399.9474903385 73

ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทร จ.พระนครศรอี ยธุ ยา จัดหาอาชีพ ในปัจจุบันงานช่างฝีมอื แบบศลิ ปะไทยโบราณนั้น ใหเ้ กษตรกรไดท้ ำ� ในช่วง เปน็ สิ่งที่หาชมไดย้ ากยิ่ง ไมว่ ่าจะเปน็ งานแกะสลกั เวลาวา่ งจากการเกษตร งานจกั สานฝมี อื ประณตี การทำ� ตกุ๊ ตาชาววงั งานดอกไม้ ประดิษฐท์ รงคุณค่า การทำ� เครือ่ งเรือน เครอื่ งเคลอื บ เพ่อื เพิม่ พนู รายได้ ดนิ เผา และงานทอและย้อมสีผ้า ใหเ้ พียงพอแกก่ ารยังชพี ศนู ย์ศลิ ปาชพี บางไทร เปน็ จดุ หมายปลายทางท่ี นำ� เสนอสารพนั งานหตั ถศลิ ป์ ทใี่ สใ่ จในการผลติ แมจ้ ะทำ� โดยชาวบา้ นและเกษตรกรในพน้ื ท่ี แตท่ กุ คนลว้ นไดร้ ับ การฝึกอบรมจากชา่ งฝมี อื แบบศลิ ปะไทยโบราณจาก ในวงั ทุกชิน้ งานผา่ นการคัดสรรมาเป็นอย่างดี กลายเปน็ งานหัตถกรรมทำ� มืออันทรงคณุ คา่ กอ่ นที่จะออกจ�ำหนา่ ย ทต่ี ง้ั ของศนู ย์ศลิ ปาชพี บางไทร อยรู่ ิมแมน่ ้ำ� เจ้าพระยา บรรยากาศจงึ รม่ รนื่ เหมาะกบั การแวะมาผอ่ นคลายในชว่ ง วันหยดุ มกี ารสาธติ วิธีการทำ� ผลติ ภัณฑต์ ่างๆ มากมาย ให้เราได้เก็บเกยี่ วความร้ใู นงานหัตถกรรมฝีมอื ดเี หล่านี้ นอกจากนย้ี งั มกี ารแสดงนาฏศลิ ป์ และการละเลน่ พนื้ บา้ น 4 ภาค ใหช้ มในช่วงวันหยดุ เสาร-์ อาทิตย์ และวันหยุด นักขัตฤกษ์อีกดว้ ย 74

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอย่าง 2 วัน 1 คนื • งานอบรมของศนู ยม์ ถี งึ 29 แผนก ดว้ ยกนั เนน้ รบั ฝกึ เกษตรกร เส้นทางทอ่ งเทย่ี ว จ.พระนครศรีอยธุ ยา ชาวบา้ นทม่ี ฐี านะยากจน และ วันแรก คนพกิ ารท่ีมีใจรกั ในงานหตั ถกรรม ช่วงเช้า • เทศกาลลอยกระทง จะเปน็ วนั ท่ี • ศูนย์ศลิ ปาชพี บางไทร ศนู ยร์ วบรวมงานฝีมอื ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทรจดั งาน ทางดา้ นศิลปาชพี อยา่ งยงิ่ ใหญ่ ไมค่ วรพลาดอยา่ งยงิ่ • วดั กษตั ราธริ าชวรวิหาร วดั ท่ีพระมหากษัตริย์ ไดท้ รงสร้างหรอื บรู ณะ ทเี่ ที่ยวห้ามพลาด ชว่ งบา่ ย ศาลาพระม่งิ ขวญั ศนู ยส์ าธิตและ • วัดไชยวฒั นาราม หนงึ่ ในมรดกโลกทาง จำ� หน่ายผลติ ภัณฑ์ในโครงการ วฒั นธรรม หมู่บา้ นศลิ ปาชพี สาธติ ชวี ติ • วัดพนญั เชิง สกั การะหลวงพ่อโต พระคู่บา้ น ความเป็นอยู่ ไปจนถึงการสรา้ ง คเู่ มอื งมาแตโ่ บราณ บา้ นเรอื นแบบไทยๆ วนั ท่สี อง อาคารฝกึ อบรมศิลปาชพี ชว่ งเช้า เยย่ี มชมการทำ� หัตถกรรมต่างๆ • เยย่ี มชมเจดยี ์วดั ใหญ่ชัยมงคล ที่สร้างโดย ไดอ้ ยา่ งใกล้ชิด สมเดจ็ พระนเรศวรมหาราช กิจกรรมหา้ มพลาด • พิพธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาตเิ จ้าสามพระยา • ถา่ ยภาพนกสวยๆ ในบริเวณ ชมความงดงามของโบราณวัตถุ ชว่ งบ่าย สวนนก และถ่ายภาพปลาสวยๆ • เท่ยี วชมตลาดน�้ำ-ตลาดบก ตลาดน้�ำอโยธยา ในบรเิ วณวงั ปลา ตลาดโกง้ โคง้ หรอื ตลาดนำ้� กรงุ เกา่ วดั ทา่ การอ้ ง • ชน่ื ชมความงดงามของภาพเพนท์ ตลาดน�้ำอยุธยาคลองสระบัว ทง่ี ดงามราวกบั ภาพทจ่ี ดั แสดงใน พพิ ิธภณั ฑ์ อ.เมอื งพระนครศรีอยุธยา 3263 แมน ้ำเจา พระยา356 ศูนย์ศลิ ปาชีพบางไทร 32 59 ม.4 ต.ชา้ งใหญ่ อ.บางไทร วัดลาดระหง จ.พระนครศรอี ยธุ ยา 308 โทร. 0-3536-6252-4 347 www.bangsaiart.org หมบู่ า้ นศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทร ศนู ยศิลปาชพี เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั บางไทร เวลา 08.30-17.030 น. การเดนิ ทาง 3309 เหนือ จากใจกลางเมอื งอยธุ ยามงุ่ หนา้ ไป ทางหลวงสาย 347 ระยะทาง ประมาณ 22 กม. เลย้ี วเขา้ ทางหลวง 3442 ประมาณ 6 กม. สดุ ทางเปน็ สามแยกเลยี้ วซา้ ยเขา้ ถนนหมายเลข 3309 มงุ่ หนา้ 2 กม. ศนู ยศ์ ลิ ปาชพี บางไทรตง้ั อยทู่ างขวามอื LLoatn. g:. 1: 41.10502.561384326 75

พระราชวังบางปะอิน และวดั นเิ วศธรรมประวัติ ราชวรวิหาร จ.พระนครศรีอยธุ ยา พระบาทสมเด็จ ใครที่ชนื่ ชอบเสนห่ ์ของสถาปัตยกรรมยุโรป เมอ่ื ไดม้ า พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทอ่ งเท่ยี วอยธุ ยา คงตอ้ งตรงมาที่วัดนเิ วศธรรมประวตั ิ ทรงเหน็ ความเงยี บสงบของ ราชวรวหิ ารเปน็ ทแี่ รก อารามหลวงบนเกาะกลางแมน่ ำ้� แหง่ น้ี บางปะอนิ จงึ โปรดเกลา้ ฯ เปน็ วดั ทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั โปรดเกลา้ ฯ ใหส้ รา้ งขน้ึ โดยศกึ ษาแบบจากโบสถฝ์ รง่ั สไตลโ์ กธคิ สงั เกต ใหส้ ร้างพระตำ� หนัก ไดจ้ ากปลายยอดแหลมของอุโบสถ ภายในตกแตง่ ดว้ ย และพระทนี่ ั่งส�ำหรับ กระจกสสี วยงามนำ� เขา้ มาจากอติ าลี กลายเปน็ ความงดงาม แปรพระราชฐานและ ที่แตกตา่ งไมแ่ พว้ ัดไทยด้ังเดิม ประทับรับรอง ขา้ มมาอกี ฝง่ั ของแมน่ ำ�้ จะเขา้ สเู่ ขตพระราชวงั บางปะอนิ พระราชอาคันตกุ ะ วงั โบราณทสี่ รา้ งในยคุ สมยั ของสมเดจ็ พระเจา้ ปราสาททอง แบง่ ออกเปน็ เขตพระราชฐานชนั้ นอก ซึง่ ใช้ส�ำหรบั การ ประกอบราชพธิ ตี า่ งๆ และเขตพระราชฐานชน้ั ใน เชอื่ มจาก พระทนี่ ั่งวโรภาษพิมานกบั ประตเู ทวราชครรไล นอกจากศลิ ปะไทยทผี่ สมผสานกับศิลปะตะวันตกทวั่ บรเิ วณแลว้ ยงั มพี ระทนี่ ง่ั เวหาศนจ์ ำ� รญู พระทนี่ งั่ สดุ ทา้ ยทสี่ รา้ ง ในรชั สมัยของพระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยู่หัว ทนี่ ีส่ รา้ งขน้ึ โดยสมาคมพอ่ ค้าใหญช่ าวจนี สรา้ งดว้ ย สถาปัตยกรรมแบบจนี ดัง้ เดิมทีง่ ดงามอลงั การไม่แพ้ พระที่นั่งอน่ื ๆ 76

• ภาคกลาง • ทริปตัวอยา่ ง 2 วัน 1 คืน • พอยรใ่ะู นรนาชริ วาศงั บพารงะปบะาอทนิ บปทราปกรฏะชพอื่ นั ธ์ เสน้ ทางทอ่ งเที่ยว จ.พระนครศรอี ยธุ ยา ของสนุ ทรภู่ วันแรก • ปา้ ยสภุ าษติ จนี ทแี่ ขวนตรงเสา ช่วงเชา้ ดา้ นหนา้ พระทนี่ ง่ั เวหาศนจ์ ำ� รญู • พระราชวงั บางปะอนิ และวดั นิเวศธรรมประวัติ จปพแะปา้น่ี หยลอ้ ดาวงคา้า่ไดนว“ย้าซใมาา้นกสยใ”แาตมปห้ แคัลลลควา้ะธจาี่ ดระา้“รหนใมนาขเคหสววมามาอชู่ มนผดิ ราชวรวหิ าร ชมความงดงามของวังฤดูร้อน และ ในพอ่ แมไ่ มม่ ”ี สักการะพระประธานทส่ี รา้ งข้ึนในสมัย ร.5 • วดั พนญั เชงิ สักการะหลวงพ่อโต พระคู่บา้ น คู่เมอื งมาแต่โบราณ ชว่ งบ่าย • ชมจิตรกรรมฝาผนังวัดสวุ รรณดาราม ราชวรวิหาร • พิพิธภัณฑสถานแห่งชาตเิ จา้ สามพระยา ที่เที่ยวห้ามพลาด ชมความงดงามของโบราณวัตถุ หอประดษิ ฐาน พระคนั ธารราษฎร์ วนั ทีส่ อง กราบไหว้พระพุทธรูปปางขอฝน ชว่ งเชา้ หอวิฑรู ทศั นา หอส่องกลอ้ งดดู าว • ตันแลนด์ ดนิ แดนแห่งความสมดุล และชมวิวทวิ ทศั นโ์ ดยรอบ เปิดโรงงานอุตสาหกรรมของการผลิตชาเขียว พระทน่ี ั่งอุทยานภมู เิ สถยี ร • หอนทิ รรศการประวตั ศิ าสตรม์ รดกโลก เรอื่ งราว พระท่ีน่ังเรอื นไม้สองชัน้ สไตล์ยุโรป ของอยุธยาตั้งแต่อดีต จนปัจจบุ ัน กจิ กรรมหา้ มพลาด ช่วงบา่ ย • ขน้ึ กระเชา้ ขา้ มนำ�้ มาสวู่ ดั จากนนั้ • เทย่ี วชมวดั หน้าพระเมรุ วดั ราชบรู ณะ นมสั การพระมงคลบพติ ร รว่ มบรจิ าคเงนิ คา่ กระเชา้ ตามศรทั ธา • พระราชวงั โบราณ และวัดพระศรสี รรเพชญ์ • ออกกำ� ลงั กายเบาๆ ดว้ ยการเดิน ขึน้ บนั ไดเวียนความสงู 30 เมตร ไปจุดชมววิ ท่หี อวิฑรู ทัศนา อ.เมศือรอีงพยุธระยนา คร 309 แมน ้ำเจา พระยา3477 32 309 พวมดั.ร1นะ2รเิ วตาศช.บธวา้ รงันรบเมลาปนงปรอะะ.วอบตัินาิงแปละะอนิ จ.พระนครศรอี ยธุ ยา พระราชวงั คลองโพธ์ิ โทร. 0-3526-2139 บางปะอิน ต.บานเลน พระราชวงั บางปะอนิ โทร. 0-3526-1548 , 0-3526-1044 วัดนิเวศธรรมประวัติ 32 เกปรดิะใเหชาเ้้ ขขา้า้ ชมมฟา: กทกุ0ว5นั.300-82.010.0-017น.0. 0 น. ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทงั้ ปี เหนอื วกง่ิาอรอเดกนิ จทากาใงจกลางเมืองไปทางหลวง หมายเลข 3477 มงุ่ หนา้ สู่ ต.บา้ นเลน ขบั ไปตามทางประมาณ 15 กม. จะถงึ สถานรี ถไฟบางปะอนิ จดุ หมายอยทู่ าง ขวามือ Lat. : 12.394706 Long. : 99.981057 77

โครงการช่งั หัวมันตามพระราชดำ� ริ จ.เพชรบุรี หวั หนิ นอกจากจะเปน็ เมอื งทอ่ งเทย่ี วทส่ี ำ� คญั แลว้ ยงั เปน็ ทที่ ราบกนั ดวี า่ เปน็ ทปี่ ระทบั ของพระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั ณ วงั ไกลกงั วล ซง่ึ ทนี่ คี่ อื จดุ กำ� เนดิ ของ หนึ่งโครงการ โครงการชง่ั หวั มนั ตามพระราชดำ� ริ ซงึ่ มที ม่ี าจากมนั เทศ ในพระราชดำ� ริ และความหว่ งใยทมี่ ตี อ่ พสกนกิ ร ทป่ี ระกอบอาชพี ศนู ยร์ วมพชื เศรษฐกจิ ดา้ นการเกษตรกรรมในพน้ื ทขี่ องพระองค์ พัฒนา และส่งเสรมิ อาชีพ เรอื่ งเลา่ จากทมี่ าของโครงการชงั่ หวั มนั นน้ั เกดิ จาก เกษตรกรรมของ ชาวบา้ นในพนื้ ท่ี ไดน้ ำ� มนั เทศมาถวายแดพ่ ระเจา้ อยหู่ วั ที่ จงั หวดั เพชรบรุ ี พระราชวงั ไกลกงั วล ซงึ่ พระองคท์ า่ นรบั สงั่ ใหข้ า้ ราชบรพิ าร นำ� ไปเกบ็ ไวท้ ตี่ ราชง่ั ในหอ้ งทรงงาน กอ่ นจะเสดจ็ กลบั กรงุ เทพฯ ในเดอื นตอ่ มาพระองคท์ า่ นเสดจ็ กลบั มาประทบั ทหี่ วั หนิ ทรงพบวา่ มนั เทศดงั กลา่ วเกดิ แตกใบออกมา จงึ มพี ระราชดำ� รใิ หร้ บี จดั หาทด่ี นิ เพอ่ื ทำ� การเกษตร โดย พระราชทานพระราชทรพั ยส์ ว่ นพระองคซ์ อื้ ทดี่ นิ จำ� นวน กวา่ 250 ไร่ ใจกลางหบุ เขาในเขตบา้ นหนองคอไก่ อำ� เภอทา่ ยาง จงั หวดั เพชรบรุ เี พอ่ื พฒั นาพนื้ ทแ่ี หง้ แลง้ นี้ ใหเ้ ปน็ ศนู ยร์ วบรวมพชื เศรษฐกจิ ของจงั หวดั เตม็ รปู แบบ โครงการชงั่ หวั มนั มแี ปลงปลกู ขา้ วและพชื ผกั เศรษฐกจิ หลากหลายชนดิ อาทิ มนั เทศ สบั ปะรด มะพรา้ ว มฟี ารม์ เลยี้ ง โคและไก่ ตลอดจนตดิ ตงั้ กงั หนั ลมผลติ ไฟฟา้ แผงโซลา่ เซลล์ พรอ้ มระบบจำ� หนา่ ยไฟฟา้ เพอื่ ใชภ้ ายในโครงการ และ จำ� หนา่ ยใหก้ บั การไฟฟา้ สว่ นภมู ภิ าค โดยเปดิ ใหป้ ระชาชน ไดแ้ วะมาทอ่ งเทย่ี ว เรยี นรู้ และจบั จา่ ยผลติ ภณั ฑต์ า่ งๆ เพอ่ื สรา้ งรายไดท้ มี่ น่ั คงใหก้ บั เกษตรกรทอ้ งถนิ่ 78

ทรปิ ตวั อย่าง 2 วัน 1 คนื • ภาคกลาง • เสน้ ทางทอ่ งเทย่ี ว จ.ประจวบครี ีขนั ธ์ • อตั ราคา่ เขา้ ชม ผใู้ หญ่ 20 บาท วนั แรก เดก็ 10 บาท ชว่ งบา่ ย • หากตอ้ งการเขา้ ชมแบบหมคู่ ณะ • เดนิ ทางส่โู ครงการชัง่ หวั มนั ในพระราชด�ำริ ตดิ ตอ่ เจา้ หนา้ ทล่ี ว่ งหนา้ แหล่งเรยี นรู้ และแหลง่ ท่องเทย่ี วเชิงเกษตร ท่เี ทีย่ วห้ามพลาด • นมัสการหลวงป่ทู วดองคใ์ หญท่ ส่ี ุดในโลก พระตำ� หนกั ทรงงาน ชมบา้ นไม้ ณ วัดหว้ ยมงคล สองชนั้ แบบเรยี บงา่ ยตามวถิ พี อเพยี ง วนั ทสี่ อง ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ชว่ งเช้า ศาลาพกั ผอ่ นบรเิ วณแปลงเกษตร • อทุ ยานราชภกั ด์ิ สกั การะพระบรมราชานสุ าวรยี ์ ผสมผสาน หลบรอ้ นพรอ้ มเกบ็ บรู พกษัตรยิ ์ทง้ั 7 พระองค์ ภาพแปลงเกษตรผสมผสาน • อา่ งเกบ็ น้ำ� เขาเตา่ โครงการในพระราชดำ� รดิ า้ น รา้ นโกลเดน้ เพลซ ชว่ ยกนั อดุ หนนุ แหล่งนำ�้ แหง่ แรกของไทย สนิ คา้ และผลติ ภณั ฑต์ า่ งๆ • ชมพระพุทธศากยมหาราช เย่ยี มชมศนู ย์ทอผ้า ของโครงการ บา้ นเขาเต่า • ท่องเทย่ี วเชงิ นิเวศ ทป่ี ่าชายเลนสริ ินาถราชนิ ี ชว่ งบ่าย • สถานีรถไฟหวั หินและพลับพลาท่ปี ระทบั สถานทยี่ อดนยิ มในการถา่ ยรปู ของนกั ทอ่ งเทยี่ ว • เย่ียมชมและท�ำบุญทีศ่ ูนยอ์ นุรกั ษ์สนุ ขั หัวหิน โครงการในพระราชดำ� รทิ ี่แก้ปัญหาสุนขั จรจัด • โกลเดน้ เพลซ สาขา 1 หรอื 2 ซอื้ ผกั ปลอดสารพษิ และผลติ ภณั ฑแ์ ปรรปู ของโครงการ อ.ทา ยาง กจิ กรรมห้ามพลาด • นงั่ รถรางของโครงการ ชมแปลง ปลกู ขา้ วและพชื ผกั เศรษฐกจิ หลากหลายชนดิ แมน ำ้ เพชรบรุ ี โครงการชง่ั หวั มนั ตามพระราชดำ� ริ 1 ม. 5 บา้ นหนองคอไก่ ต.เขากระปกุ ทที่ ำการเขตหามลาสัตวป า โครงการ อ.ทา่ ยาง จ.เพชรบรุ ี เขากระปกุ -เขาเตาหมอ สงน้ำ โทร. 0-3247-2700-1 โรงเรียนบานทุง โปง เหนือ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.00-16.00 น. 6005 ฤดูท่องเท่ียว : ตลอดท้งั ปี การเดนิ ทาง โครงการช่ังหัวมนั ระยะทางประมาณ 47 กม. จาก อ.ทา่ ยาง ผา่ นโครงการส่งน�ำ้ และบำ� รุงรักษาเพชรบุรี ไปทาง ตำ� บลทา่ ไมร้ วก ผา่ นทท่ี ำ� การเขต หา้ มลา่ สตั วป์ า่ เขากระปกุ - เขาเตาหมอ้ ผ่านโรงเรียนบา้ นทงุ่ โปง่ ถงึ โครงการ ชงั่ หัวมัน LLoatn. g:. 1: 29.794.7703568666 79

โครงการศึกษาวจิ ยั และพัฒนาส่ิงแวดล้อมแหลมผักเบีย้ จ.เพชรบรุ ี ต้นแบบ นอกจากจะเป็นสถานท่ีท่องเท่ยี วทสี่ ามารถพักผอ่ น การบ�ำบดั น้ำ� เสยี หย่อนใจ ซงึ่ มคี วามอุดมสมบูรณท์ างธรรมชาติมากท่ีสดุ สนู่ �้ำใส ดว้ ยกลไก แหง่ หนึง่ ในจงั หวัดเพชรบุรีแล้ว โครงการศึกษาวิจยั ของธรรมชาติ และพัฒนาสิ่งแวดลอ้ มแหลมผกั เบ้ยี อนั เนอื่ งมาจาก พระราชดำ� ริ ยังไดช้ ื่อว่าเปน็ ตน้ แบบการบำ� บัดน้ำ� เสีย โดยวิธธี รรมชาติ เป็นหนง่ึ ในโครงการภายใตก้ ารดแู ลของ มลู นธิ ชิ ยั พฒั นา ทช่ี ว่ ยเยยี วยาและปกปอ้ งระบบนเิ วศ ชายฝั่งอย่างยงั่ ยนื ยอ้ นกลับไปเม่อื ปี พ.ศ. 2533 แมน่ ำ�้ เพชรบรุ ีท่ีเปน็ เสน้ เลือดใหญค่ อยหลอ่ เลี้ยงชีวิตคนสองฝ่งั น�ำ้ ประสบ ปัญหาสง่ิ แวดล้อม พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัว ทรงมี พระราชดำ� รใิ หส้ ำ� นกั งาน กปร. และกรมชลประทาน รว่ มกนั ศกึ ษาและหาวิธแี กป้ ัญหาเรอ่ื งสภาพแวดลอ้ มชายฝั่งทะเล จึงเป็นท่ีมาของการจดั ทำ� แผนปฏบิ ัตกิ ารแกป้ ญั หาดงั กลา่ ว โดยใชพ้ นื้ ทบ่ี รเิ วณตำ� บลแหลมผกั เบยี้ อ�ำเภอบ้านแหลม เป็นพืน้ ทศ่ี กึ ษาวจิ ยั ของโครงการซึ่งสามารถแกไ้ ขปญั หา ตา่ งๆ ให้หมดไปอย่างย่ังยืน ชว่ ยใหค้ ณุ ภาพนำ้� ในแมน่ ำ้� เพชรบรุ คี อ่ ยๆ ดขี นึ้ ตามลำ� ดบั มาจนถงึ ปจั จบุ ัน ท่ีนน่ี อกจากจะเปน็ เสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาติบริเวณ ปากอ่าวแล้ว ยงั สามารถชมนกหลากหลายสายพนั ธุท์ ี่ หาชมไดย้ ากอกี ดว้ ย เรยี กวา่ มาเทยี่ วทนี่ แี่ ลว้ ไดท้ ง้ั ความรู้ และความเพลิดเพลนิ กับไปพรอ้ มกันในคราวเดยี ว 80

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 1 วนั • ผกั เบี้ยทะเล หรือผักเป๊ะ พบไดต้ ามปา่ ชายเลนและบริเวณ เส้นทางท่องเท่ียว จ.เพชรบุรี ชายหาด จะทอดเล้ือยปกคลมุ ไป ช่วงเช้า ตามพ้นื ดิน มีดอกขนากเล็กสีชมพู • เดนิ ทางสโู่ ครงการศึกษาวจิ ัยและพฒั นา สิ่งแวดล้อมแหลมผกั เบยี้ เดนิ ชมปา่ ชายเลน ท่ีเทยี่ วห้ามพลาด ดนู กหายาก เสน้ ทางศกึ ษาธรรมชาตปิ า่ ชายเลน ช่วงบา่ ย ศึกษาการบ�ำบดั น้ำ� เสยี ดว้ ยกลไก • พักผ่อน รบั ประทานอาหารทะเลสดๆ ธรรมชาติ ที่หาดเจา้ สำ� ราญ และหาดปกึ เตยี น สว่ นการจัดการระบบพชื และ หญ้ากรองนำ้� เสยี และระบบพ้นื ที่ ไปกรุงเทพ วโแคิจสหรัยงิ่ งลแแกมลวาผะดรพักลศเฒัอึกบมษนยี้ าา ชมุ่ น�้ำเทียม ท่อี าศยั ระบบพืชและ จ.เพชรบรุ ี หญา้ กรอง จำ� พวก หญา้ แฝก ธปู ฤาษี และกกกลม ชว่ ยบำ� บดั นำ้� เสีย 3177 4028 หาดแหลมหลวง ได้อย่างมีประสิทธภิ าพ หาดเจาสำราญ กิจกรรมหา้ มพลาด • ชมเทคโนโลยกี ารทำ� ปยุ๋ หมกั หาดปกเตยี น 4033 จากขยะโดยการฝงั กลบ ในกลอ่ งคอนกรตี อา วไทย • ทอ่ งเทย่ี วตามเสน้ ทางศกึ ษา เหนอื ธรรมชาตปิ า่ ชายเลนบรเิ วณ ปากอ่าวในระยะทางราว 4 กม. • ชมนกทห่ี าชมไดย้ าก อาทิ นกยาง นกกานำ�้ เลก็ นกเปด็ ผเี ลก็ นกอเี สอื สนี ำ้� ตาล และนกกนิ เปรยี้ ว เปน็ ตน้ โครงการศกึ ษาวจิ ยั และพฒั นา สต.ง่ิแแหวลดมลผอ้กั มเบแย้ี หอล.มบาผ้ นกั แเบหยลี้ ม จ.เพชรบรุ ี โทร. 0-3244-1264-5 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั เวลา 06.00 - 18.00 น. ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี จกาากรเตดวั ินเมทอื างงเพชรบุรี ใชเ้ สน้ ทาง หลวงหมายเลข 3177 ตรงไป ระยะทางประมาณ 15 กม. สู่หาดเจา้ ส�ำราญ กอ่ นถงึ หาดเจา้ สำ� ราญราว 1 กม. จะมที างแยกให้ เลยี้ วซา้ ย ขบั ตรงไปประมาณ 6 กม. LLoatn. g:. 1: 31.00407.018242296 81

เขื่อนป่าสกั ชลสิทธ์ิ จ.ลพบุรี เข่ือนดนิ ยาวท่สี ุด จงั หวัดลพบุรี อาจข้นึ ชื่อเรอื่ งสถานที่ทอ่ งเทยี่ ว ในประเทศไทย เชิงประวัตศิ าสตร์ เป็นเมืองโบราณสถานแห่งสำ� คัญท่ี เกราะป้องกนั อุทกภัย ตกทอดมาจากอาณาจกั รละโว้ เปน็ เมอื งท่องเทย่ี วทีม่ ี ในเขตกรุงเทพฯ และ ลงิ เป็นสัตว์คู่บ้าน แต่ถงึ กระนนั้ ยังมีหนึ่งสถานทท่ี ่องเทีย่ ว ปรมิ ณฑล เชงิ เกษตร ทีส่ ามารถมาน่ังพกั ผอ่ นหย่อนใจ พรอ้ มด่ืมด�ำ่ กบั ธรรมชาตไิ ปด้วยพร้อมกนั น่นั ก็คอื เข่ือนปา่ สักชลสิทธ์ิ โครงการในพระราชดำ� ริ ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ในปี พ.ศ. 2532 ทใี่ หก้ รมชลประทานศกึ ษาความเหมาะสม ของโครงการเพอื่ เร่งแกป้ ัญหาการขาดแคลนน้�ำในพนื้ ท่ี ทำ� การเกษตร และเพอ่ื บรรเทาปญั หาอทุ กภยั ในเขตพน้ื ท่ี ลมุ่ แมน่ ำ�้ ป่าสกั และแมน่ ำ้� เจ้าพระยาตอนลา่ ง เขอื่ นปา่ สกั ชลสทิ ธ์ิ เรม่ิ อนมุ ตั โิ ครงการในปี พ.ศ. 2537 และใช้เวลาก่อสรา้ งกวา่ 5 ปี จนสามารถเริม่ เก็บกักนำ้� ได้คร้ังแรกเมอ่ื วันที่ 15 มถิ นุ ายน พ.ศ. 2541 และ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หวั เสดจ็ พระราชด�ำเนนิ ทรงเปดิ เข่ือนปา่ สกั ชลสทิ ธ์ิ ในวนั ที่ 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2542 เข่อื นปา่ สักชลสทิ ธิ์ คือเขอื่ นดนิ ซึง่ ยาวทสี่ ดุ ใน ประเทศไทย คอื 4,860 เมตร สามารถกกั เกบ็ น�ำ้ ได้ มากกวา่ 960 ล้านลกู บาศก์เมตร และกลายเป็นแหล่ง ทอ่ งเทยี่ วสำ� คญั ของจงั หวดั ลพบรุ ี ทใ่ี ครๆ กต็ อ้ งแวะเทยี่ วชม 82

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอย่าง 2 วัน 1 คืน • เขอื่ นปา่ สกั ชลสทิ ธ์ิ หมายถงึ เขอื่ นแมน่ ำ้� ปา่ สกั ทเ่ี กบ็ กกั นำ้� เสน้ ทางทอ่ งเที่ยว จ.ลพบรุ -ี สระบรุ ี ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ วันแรก : ลพบุรี • เขอื่ นปา่ สกั ชลสทิ ธิ์ ใชง้ บประมาณ ช่วงเช้า ในการกอ่ สรา้ งรวมทง้ั สนิ้ 2,336 • ศาลพระกาฬ สกั การะและขอพรเจา้ พอ่ พระกาฬ ลา้ นบาท • การสาธติ การดำ� รงชวี ติ ในปา่ ทโ่ี รงเรยี นสงคราม พิเศษ หรอื เยยี่ มชมศูนยก์ ารทหารปนื ใหญ่ ที่เท่ียวหา้ มพลาด ค่ายพหลโยธิน รบั ประทานอาหารกลางวัน หอคอยเฉลิมพระเกียรติ ถ่ายภาพ สไตลล์ พบุรี (ไขเ่ คม็ ดินสอพอง/ปลาส้มฟกั ) สันเขื่อนป่าสกั ชลสทิ ธ์บิ นหอคอย ช่วงบา่ ย เฉลิมพระเกยี รติ • เยยี่ มชมเขอ่ื นดนิ กกั เก็บน�ำ้ ทย่ี าวทสี่ ดุ สถานแสดงพันธุ์สตั วน์ ำ้� ในประเทศไทย ณ เขอ่ื นป่าสกั ชลสทิ ธิ์ เขือ่ นป่าสกั ชลสิทธิ์ จดั แสดง วันที่สอง : สระบรุ ี พนั ธ์ปุ ลาน�ำ้ จดื ในลุ่มแม่นำ้� ป่าสกั ช่วงเชา้ และลุ่มแม่นำ�้ เจา้ พระยา • สนามมวกเหลก็ ATV สนกุ กบั กจิ กรรมขบั รถเอทวี ี พิพธิ ภัณฑล์ ่มุ น้�ำปา่ สัก ชมวถิ ี ยิงธนู เพนท์บอล หรือกระโดดหอ ชาวไทยเบง้ิ ในอดตี และการจดั แสดง • ซื้อสินค้าคณุ ภาพทีข่ นึ้ ชือ่ ของจงั หวดั สระบุรี ข้าวของโบราณ ณ ไรอ่ งนุ่ รบั ประทานอาหารกลางวนั สไตลส์ ระบรุ ี กจิ กรรมห้ามพลาด (เนื้อนุ่ม นมดี กระหร่ดี ัง) • ซอื้ สนิ คา้ และของฝาก ณ หอคอย ช่วงบ่าย • เลือกซ้อื ผลิตภัณฑค์ ุณภาพและท่องเท่ยี ว เฉลมิ พระเกียรติ เชิงเกษตร ณ ฟาร์มโคนมไทย-เดนมารค์ • ชมปลาน้�ำจืดหลากหลายชนดิ • ศนู ยก์ ารทหารม้าคา่ ยอดิศร ชมและนั่งยานรบ หรือรถถังในสมยั ต่างๆ เช่น ปลากระโห้ ปลายส่ี ก และ ปลากระเบน ทแ่ี หวกวา่ ยในตปู้ ลา ขนาดใหญ่ เขอ่ื นปา สักชลสทิ ธิ์ เขื่อนป่าสักชลสทิ ธิ์ บา้ นหนองบวั อ.พฒั นานคิ ม จ.ลพบรุ ี อ.เมืองลพบุรี 3017 โทร. 0-3657-3203, 0-3657-3186 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.30-20.00 น. ถ.พหลโยธิน 1 3334 ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี การเดินทาง เหนอื จากตวั เมอื งลพบรุ ี ใชเ้ สน้ ทางหลวง หมายเลข 3017 (ลพบุร–ี โคกตูม– พฒั นานคิ ม) ระยะทางประมาณ 48 กม. LLaotng: 1:41.80611.056250938 83

โครงการประตรู ะบายน�ำ้ คลองลดั โพธ์ิ จ.สมทุ รปราการ ด้วยสภาพทคี่ ดเคี้ยวของแม่น้�ำเจ้าพระยาบริเวณรอบ พนื้ ทเี่ ขตบางกระเจา้ นนั้ มคี วามยาวถงึ 18 กม. การระบายนำ้� ทที่ ่วมขังพน้ื ท่ีชั้นในของกรุงเทพฯ จงึ เปน็ ไปไดช้ า้ ประตูระบายน�้ำ จนไมท่ ันช่วงเวลาท่ีน�้ำทะเลหนนุ พระบาทสมเดจ็ - คลองลดั โพธิ์ ต้นแบบ พระเจา้ อยูห่ วั ทรงมพี ระราชดำ� ริให้มีการพฒั นาคลอง การแกป้ ัญหา ลดั โพธิ์ใหก้ ลายเปน็ ทางระบายน้�ำ ทีส่ ามารถเปดิ ประตู การระบายน�้ำออกจาก ระบายน�้ำไดท้ นั ทที ่นี ำ้� ทว่ มขงั ตัวเมอื งในสองฝัง่ นำ้� และ เมอื งหลวง ปดิ ประตูระบายนำ้� เมอื่ เกดิ นำ้� ทะเลหนนุ สูง ทั้งยังมีการ ทดลองตดิ ต้ังกงั หันทดนำ้� แบบหมนุ ตามแนวแกน (Axial แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วแหง่ ใหมข่ อง Flow) และแบบหมนุ ขวางการไหล (Cross Flow) ส�ำหรบั ชาวสมทุ รปราการ ผลิตกระแสไฟฟ้า อันเป็นตน้ แบบไปสู่การการผลิตกระแส ไฟฟา้ ตามประตรู ะบายน�้ำแหง่ อืน่ ต่อไป ประตรู ะบายนำ้� คลองลดั โพธ์ิรวมไปถึงโครงการถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม อย่าง สะพานภูมพิ ล 1 และสะพานภมู พิ ล 2 นัน้ ถอื เปน็ การแก้ปัญหาได้ทั้งเรอ่ื งนำ้� ทว่ มและการจราจรได้ อยา่ งมีประสิทธิภาพ ในวนั นน้ี อกจากโครงการประตรู ะบายนำ้� คลองลดั โพธ์ิ จะเปน็ หนทางแกไ้ ขปญั หานำ�้ เออ่ ลน้ สองฝง่ั แมน่ ำ�้ เจา้ พระยา ในพื้นทช่ี ัน้ ในของกรุงเทพมหานครแลว้ ยังคงท�ำหน้าท่ี เปน็ แหลงท่องเทยี่ วยอดนยิ มแหง่ ใหมข่ องอำ� เภอพระประแดง 84

• ภาคกลาง • ทริปตัวอย่าง 1 วนั • อาคารประตรู ะบายนำ้� สรา้ งจาก คอนกรตี เสรมิ เหลก็ มชี อ่ งประตู เสน้ ทางทอ่ งเที่ยว จ.สมุทรปราการ ระบายนำ�้ 4 ชอ่ ง กวา้ งชอ่ งละ วนั แรก 14 เมตร ชว่ งเช้า • สามารถผลติ กระแสไฟฟา้ พลงั นำ้� • เดินทางไปสมุทรปราการเย่ยี มชม โครงการ กำ� ลงั ไฟฟา้ สงู สดุ ที่ 5.74 กโิ ลวตั ต์ พระราชดำ� รคิ ลองลดั โพธ์ิ ประตรู ะบายน�ำ้ ตอ่ วนั ตน้ แบบทแี่ กป้ ญั หานำ้� ทว่ มใหช้ าวสมทุ รปราการ ท่เี ท่ยี วหา้ มพลาด และพื้นท่ีใกล้เคียง อาคารพพิ ธิ ภณั ฑโ์ ครงการวงแหวน • ตลาดบางนำ�้ ผงึ้ ชอ็ ป ชมิ อาหารอรอ่ ยของทอ้ งถน่ิ อตุ สาหกรรม พน้ื ทจ่ี ดั แสดง นทิ รรศการนา่ สนใจเกยี่ วกบั โครงการ ของฝากติดไมต้ ิดมอื กลบั บ้าน พระราชดำ� รฯิ และงานกอ่ สรา้ ง ชว่ งบา่ ย โครงการถนนวงแหวนอตุ สาหกรรมฯ • เท่ียวเมอื งสมุทรปราการ องค์พระสมทุ รเจดยี ์ ตลาดนำ�้ บางนำ้� ผง้ึ เลอื กชมิ ชอ็ ปกนั ปอ้ มพระจลุ ฯ ปอ้ มผเี สอ้ื สมทุ ร และหาของอรอ่ ย ใหจ้ ใุ จกบั รา้ นคา้ และเรอื พายของ รบั ประทานในม้อื เยน็ พอ่ คา้ แมข่ าย สวนศรนี ครเขอื่ นขนั ธ์ หรอื โครงกคาลรอปงรละัดตโรู พะบธิ์ายนำ้ สวนบางกระเจา้ สถานทพ่ี กั ผอ่ น หยอ่ นใจอนั รม่ รน่ื อถตุ .สวางแหหกวรรนม ถ.เพชรหึงส กจิ กรรมหา้ มพลาด • ถา่ ยภาพถนนวงแหวนอตุ สาหกรรม มอเตอรเวย สาย 9 ในมมุ เกๆ๋ า • เลาะชมุ ชนคลองบางกระเจา้ สมั ผสั เหนอื วถิ ชี วี ติ ความเปน็ อยขู่ องชาวบา้ นท่ี อ.เมอื งสมทุ รปราการ ผกู พนั กบั สายนำ�้ แมน้ำเถจ.าสพขุ สรวะัสยดิ์ โมค.9รงตก.าทรรปงรคะะตนรู อะบง าอย.พนรำ�้ ะคปลอระงลแดดั โงพธ์ิ จ.สมทุ รปราการ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 06.00-20.00 น. ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทง้ั ปี การเดินทาง จากถนนสขุ สวสั ด์ิ เลยี้ วเข้าเสน้ ทาง ถนนวงแหวนอุตสาหกรรม เบย่ี งซ้าย โดยไมต่ อ้ งขนึ้ สะพานภมู พิ ล มงุ่ ตรงไป ถนนเพชรหงึ ษ์ พระประแดง LLoatng: 1:31.60606.573892138 85

โครงการอัมพวา-ชยั พัฒนานุรกั ษ์ จ.สมุทรสงคราม โครงการสง่ เสริม ถา้ นกึ ถงึ สถานทท่ี อ่ งเทยี่ ว ทสี่ ง่ เสรมิ ใหค้ นทอ้ งถนิ่ รูจ้ กั วฒั นธรรมทอ้ งถ่ิน รกั ษามรดกและวัฒนธรรมอนั ขน้ึ ช่อื ท้ังยงั เป็นชุมชนท่มี ี เพ่ิมโอกาสให้คน ความสามคั คีเขม้ แขง็ หนึ่งในน้ันตอ้ งมชี ือ่ ของชาวอัมพวา ในชมุ ชนรว่ มแสดงออก ท่ีรว่ มแรงรว่ มใจกัน สานต่อภูมปิ ัญญาและวถิ ชี ีวิตของ และสร้างรายได้ ชาวอมั พวาในอดตี ใหค้ งอยู่ ณ โครงการอมั พวา-ชยั พฒั นา- อยา่ งเปน็ รูปธรรม นรุ กั ษ์ (มูลนธิ ิชัยพัฒนา) จงั หวัดสมทุ รสงครามอยา่ ง แน่นอน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกมุ ารี ทรงเสดจ็ พระราชดำ� เนนิ เปดิ โครงการอมั พวา-ชยั พฒั นานรุ กั ษ์ เมอื่ วนั ท่ี 21 ธนั วาคม พ.ศ. 2551 ภายหลงั ทนี่ างสาว ประยงค์ นาคะวะรงั ค์ ข้าราชการบำ� นาญโรงพยาบาล ทรวงอกฯ ได้นอ้ มเกลา้ ฯ ถวายทด่ี ินพร้อมสงิ่ ปลูกสร้าง จำ� นวน 5 แปลง พืน้ ท่กี วา่ 21 ไร่ เพ่อื ใชป้ ระโยชนใ์ น กจิ กรรมของมลู นิธิชัยพฒั นา และใน พ.ศ.2554 นางวณี และนางประทนิ ดว้ งคมุ้ ไดน้ อ้ มเกลา้ ฯ ถวายท่ีดนิ สวน ผลไมเ้ นอ้ื ทีร่ วมกว่า 5 ไร่ ใหก้ ับมูลนิธิชยั พัฒนาเพ่ิมเตมิ ด้วยสถานทีซ่ ง่ึ ไม่ไกลจากกรงุ เทพฯ เหมาะสำ� หรับ วนั หยดุ สำ� หรบั คนทม่ี เี วลาไม่มากนัก เพราะสามารถแวะ มาพักผอ่ นหย่อนท่ามกลางธรรมชาติ เรยี นรวู้ ฒั นธรรม พนื้ ถิ่นของชาวอมั พวาไดอ้ ยา่ งงา่ ยๆ นอกจากนย้ี งั สามารถ ซอื้ ของฝาก ผลติ ภณั ฑท์ อ้ งถิน่ และผลติ ภัณฑภ์ ัทรพัฒน์ ของมูลนิธิชยั พัฒนา กลับไปฝากคนท่ีบา้ นไดด้ ้วย 86

• ภาคกลาง • ทรปิ ตวั อย่าง 1 วัน • มว่ งชนื่ ชานชาลา คอื ชอื่ เครอื่ งดม่ื สตู รพระราชทานจากสมเดจ็ - เสน้ ทางท่องเท่ียว จ.สมทุ รสงคราม-นครปฐม พระเทพรตั นราชสดุ าฯ ทใี่ ช้ ช่วงเชา้ สมนุ ไพรทอ้ งถน่ิ และมขี ายอยใู่ น • อุทยานพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จ รา้ นชานชาลา พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั (อุทยาน ร.2) มพี พิ ธิ ภณั ฑ์ โรงละครกลางแจง้ สวนพฤกษศาสตร์ พรรณไมใ้ นวรรณคดี ซอ้ื สนิ คา้ พน้ื เมอื ง • โครงการอมั พวาชยั พัฒนานุรกั ษ์ เปน็ กจิ กรรม ทเ่ี ที่ยวหา้ มพลาด ของมลู นิธชิ ยั พฒั นา มีกจิ กรรมเชอื่ มโยง พน้ื ทส่ี วนชยั พฒั นานรุ กั ษ์ เดนิ ชม แหล่งเที่ยวของชุมชน พนั ธพุ์ ชื ท้องถนิ่ ในสวนเกษตรแบบ ชว่ งบ่าย ผสมผสานทป่ี ราศจากสารเคมี • พระราชวงั สนามจนั ทร์ สรา้ งขนึ้ ในสมยั รชั กาลที่ 6 รา้ นชานชาลา พกั จบิ เครอื่ งดม่ื และ ปัจจุบนั เปน็ สว่ นหนงึ่ ของม.ศิลปากร ชิมอาหารวา่ งรมิ คลองอมั พวา • อุทยานการอาชพี ชยั พัฒนา ศูนย์อบรมอาชีพ รา้ นคา้ ชมุ ชนของโครงการฯ ใหเ้ ยาวชน ประกอบดว้ ย รา้ นคา้ มนิ ิมาร์เก็ต ลานวฒั นธรรมนาคะวะรงั ค์ และ สขุ ภาพจากท้องถ่นิ สนิ ค้าภมู ิปัญญาทอ้ งถิ่น ลานสวนชยั พฒั นานรุ กั ษ์ เลอื กซอื้ ภายใต้โครงการพระราชดำ� ริ สินคา้ ชุมชนทอ้ งถิ่นที่มีให้เลอื ก มากมาย กิจกรรมห้ามพลาด • ชมการสาธติ การทำ� น�้ำตาล มะพร้าว ทกุ วันองั คาร-วันอาทิตย์ และวนั หยดุ นักขัตฤกษ์ เวลา 10.30-15.30 น. • ทดลองทำ� จกั สานใบมะพรา้ วฟรี ที่หอ้ งนทิ รรศการชมุ ชน ทกุ วนั เสารแ์ ละอาทติ ย์ เวลา 10.00-20.00 น. ไป จ.สมุทรสงคราม ไปกรงุ เทพฯ โครงการอัมพวาชยั พฒั นานรุ กั ษ์ 185-191 ต.อมั พวา อ.อมั พวา โชคยัรงพกฒั านรอามันพรุ ักวษา- ถ.สายธนบุรี-ปากทอ 35 จ.สมทุ รสงคราม 325 35 โทร. 0-3475-2245 เหนอื เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : วนั จนั ทร-์ พฤหสั บดี 09.00-17.00 น. วนั ศกุ ร-์ อาทติ ย์ 09.00-21.00 น. www.amphawanurak.com ฤดทู ่องเที่ยว : ตลอดทงั้ ปี จกาากรเกดรินงุ เททาพงฯ ใช้เส้นทางหลวง หมายเลข 35 สายธนบรุ ี-ปากท่อ ผา่ นสแี่ ยกมหาชัย-นาเกลือ จนถึง หลักกโิ ลเมตรท่ี 63 จะพบทางแยก ตา่ งระดับเขา้ ตวั เมืองสมุทรสงคราม LLaotng: 1:39.492.9457751713 87

อทุ ยานพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลศิ หลา้ นภาลัย จ.สมทุ รสงคราม มาเท่ยี วอมั พวาใครวา่ ไดช้ มแคธ่ รรมชาติกบั วถี ชี วี ิต ของคนพนื้ ถนิ่ อย่างเดียว ท่อี ทุ ยานพระบรมราชานสุ รณ์ พระบาทสมเดจ็ พระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั หรอื อทุ ยาน ร.2 อุทยานแหง่ เรือ่ งราว แห่งนี้ เป็นอกี หน่งึ สถานท่ีซง่ึ เหมาะส�ำหรับการยอ้ นอดีต ทบี่ อกเล่าวถิ ไี ทยในรัชสมัย กลับไปเรียนรู้ศลิ ปวฒั นธรรมไทย ในสมัยท่ีรัชกาลท่ี 2 ของพระบาทสมเด็จ ทรงครองสิริราชสมบตั ิ พระพทุ ธเลศิ หล้านภาลัย พระราชสมทุ รเมธี เจ้าอาวาสวดั อมั พวนั เจติยาราม รัชกาลที่ 2 น้อมเกลา้ ฯ ถวายท่ดี นิ 11 ไร่ ริมแมน่ ำ้� แมก่ ลองในอำ� เภอ อมั พวา เพอ่ื สรา้ งเปน็ อทุ ยานแหง่ นี้ และเปดิ ใหป้ ระชาชน ทวั่ ไปไดเ้ ขา้ มาทอ่ งเทย่ี ว ภายในอทุ ยานประกอบไปดว้ ย เรอื นไทยหมู่ 5 หลงั ซง่ึ เปดิ เปน็ พพิ ธิ ภณั ฑ์ ทจ่ี ดั แสดง ศลิ ปวตั ถใุ นสมยั รตั นโกสนิ ทรต์ อนตน้ เครอ่ื งใชส้ ว่ นพระองค์ ขา้ วของโบราณ ตลอดจนวถิ ชี วี ติ ความเปน็ อยขู่ องชาวไทย ในสมยั นนั้ จ�ำนวน 4 หลัง อีก 1 หลงั ใช้เปน็ อาคาร การแสดงโขนและละคร นอกจากนย้ี งั มโี รงละครกลางแจง้ และสวนพนั ธไ์ุ มไ้ ทยในวรรณคดใี หน้ กั ทอ่ งเทยี่ ว ได้เพลิดเพลิน ก่อนกลบั อย่าลืมแวะสถานทจ่ี ำ� หนา่ ยสินคา้ พืน้ เมือง ทศี่ าลาอเนกประสงค์ ริมแมน่ ำ้� แมก่ ลอง เลอื กซือ้ พืชผล ทางการเกษตร งานหัตถกรรมพืน้ บ้าน พรอ้ มหยิบจับ กลับบา้ นในราคายอ่ มเยาไดเ้ ชน่ เดียวกัน 88

• ภาคกลาง • ทรปิ ตัวอย่าง 1 วัน • คดิ คา่ บรกิ ารเขา้ ชม ผใู้ หญ่ 20 บาท เดก็ 5 บาท เส้นทาง จ.สมทุ รสงคราม-นครปฐม • อทุ ยาน ร.2 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชมเปน็ ชว่ งเชา้ หมคู่ ณะ และใชส้ ถานทจี่ ดั กจิ กรรม • อุทยานพระบรมราชานสุ รณ์ พระบาทสมเด็จ ตา่ งๆ พระพุทธเลศิ หลา้ นภาลยั (อทุ ยาน ร.2) ชม พิพิธภณั ฑ์พระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลิศหล้า- ท่ีเท่ยี วห้ามพลาด นภาลยั โรงละครกลางแจ้งและสวนพฤกษชาติ ตลาดนำ�้ อมั พวา (สถานทใ่ี กลเ้ คยี ง) ร้านจ�ำหน่ายสินค้าพน้ื เมืองและพันธไ์ุ ม้ เปน็ ตน้ ยลวิถีชาวบา้ นอมั พวา พรอ้ มมาหา • โครงการอมั พวาชยั พัฒนานุรักษ์ มีการจัด ของกนิ อรอ่ ยๆ กิจกรรมเชอื่ มโยงกับการใชส้ อยประโยชน์ของ พพิ ธิ ภณั ฑพ์ ระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั พืน้ ท่ตี ่างๆ ภายในโครงการได้อยา่ งลงตวั เทย่ี วชมศลิ ปวตั ถใุ นสมยั รตั นโกสนิ ทร์ ชว่ งบา่ ย ตอนตน้ • พระราชวงั สนามจันทร์ สรา้ งข้ึนในสมยั สวนพันธุไ์ มใ้ นวรรณคดี รชั กาลที่ 6 และเป็นวิทยาเขตหนึ่งของ สวนสำ� หรับศึกษาและอนุรกั ษ์ มหาวทิ ยาลยั ศิลปากรในปจั จบุ นั พนั ธุไ์ มห้ ายากจากวรรณคดกี วา่ • อทุ ยานการอาชีพชัยพฒั นา จังหวดั นครปฐม 140 ชนดิ เป็นศูนยว์ ิชาการ และศนู ย์ข้อมลู ดา้ นอาชพี กิจกรรมห้ามพลาด มหี ้องสมดุ ประชาชนสมัยใหม่ และมนิ ิมารเ์ กต็ • เรียนรศู้ ิลปวฒั นธรรมไทย ขายสนิ ค้าสขุ ภาพทผ่ี ลิตจากท้องถนิ่ ในสมัยรัชกาลท่ี 2 ที่พิพธิ ภัณฑ์ พระพุทธเลศิ หลา้ นภาลัย ไป จ.สมุทรสงคราม ไปกรงุ เทพฯ อพุทระยบานาทพสรมะบเดรจ็ มราชานสุ รณ์ พระพุทธเลิศหล้านภาลยั อุทยาน ร.2 ถ.สายธนบรุ ี-ปากทอ 35 สำ� นกั งานอทุ ยาน ร.2 ต.กระดงั งา อ.อมั พวา จ.สมทุ รสงคราม โชคยั รพงกฒั านรอานมั รุพกั วษา โทร. 0-3475-1666, 0-3475-1376 325 35 เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 08.30-17.00 น. เหนอื ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี การเดนิ ทาง จากกรงุ เทพฯ ใช้เส้นทางหลวง หมายเลข 35 (ธนบรุ -ี ปากท่อ) ผา่ นสแี่ ยกมหาชยั -นาเกลือ จนถึง หลักกโิ ลเมตรที่ 63 จะพบทางแยก ตา่ งระดบั เข้าตวั เมืองสมทุ รสงคราม ผา่ นตวั เมอื ง จากนน้ั เขา้ ทางหลวง หมายเลข 325 (สมุทรสงคราม- บางแพ) กิโลเมตรที่ 36-37 มีทาง แยกซ้ายไปอุทยานฯ ตรงเขา้ ไป อีกประมาณ 1 กม. LLoatng: 1:39.492.9659298064 89

พิพธิ ภัณฑส์ องกษตั รยิ ์ไทย-เดนมารค์ จ.สระบรุ ี ในปี พ.ศ.2503 เมอ่ื ครง้ั พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั และสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ นี าถ เสดจ็ ประพาส ประเทศเดนมารค์ ทรงสนพระทยั ในกจิ การโคนมของชาว ในปี พ.ศ. 2505 เดนมารค์ เปน็ อยา่ งมาก จงึ กลายเปน็ จดุ เรม่ิ ตน้ ความสมั พนั ธ์ รฐั บาลและสมาคม ทด่ี รี ะหวา่ งประเทศ และการรเิ รมิ่ ของ “ฟารม์ โคนมไทย- เกษตรกรเดนมาร์ค เดนมารค์ ” ได้นอ้ มเกล้าฯ ถวาย ตอ่ มาในปี พ.ศ. 2505 รฐั บาลเดนมารค์ และ โครงการสง่ เสรมิ การเลย้ี ง สมาคมเกษตรกรโคนมเดนมารค์ ไดน้ อ้ มเกลา้ ฯถวายโครงการ สง่ เสรมิ การเลย้ี งโคนมขน้ึ ที่ อ.มวกเหลก็ จ.สระบรุ ี โดยรว่ ม โคนม เพอื่ แสดงถึง มอื กบั รฐั บาลไทยจดั ตงั้ ฟารม์ โคนมขน้ึ กอ่ นจะโอนกจิ การ สมั พนั ธ์ไมตรีทดี่ รี ะหวา่ ง ทงั้ หมดใหร้ ฐั บาลไทยและจดั ตงั้ เปน็ องคก์ ารสง่ เสรมิ กจิ การ สองประเทศ โคนมแหง่ ประเทศไทย (อ.ส.ค.)ขนึ้ มา สำ� หรบั พพิ ธิ ภณั ฑส์ องกษตั รยิ ไ์ ทย-เดนมารค์ นน้ั ตงั้ อยใู่ นฟารม์ โคนมไทย-เดนมารค์ อาคารขนาด กะทดั รดั เปน็ สถานทที่ จ่ี ดั แสดงเรอ่ื งราวยอ้ นกลบั ไปสวู่ นั ท่ี 16 มกราคม ปพี .ศ. 2505 เมอื่ ครง้ั ทพี่ ระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั และสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ นี าถ นำ� เสดจ็ สมเดจ็ พระเจา้ เฟรดเดอรคิ ที่ 9 และสมเดจ็ พระราชนิ ี อนิ กรดิ แหง่ ประเทศเดนมารค์ เปดิ ฟารม์ โคนมและศนู ย์ อบรมไทย-เดนมารค์ แหง่ แรกทจ่ี งั หวดั สระบรุ ี ณ อาคาร 1962 ยงั มาซงึ่ ฟารม์ โคนมทผี่ ลติ นำ้� นมโค ทดี่ ตี อ่ สขุ ภาพ ประชาชนชาวไทยทกุ คนมาจนถงึ ทกุ วนั น ้ี 90

• ภาคกลาง • ทริปตวั อย่าง 2 วัน 1 คืน • 17 มกราคมของทกุ ปี คอื เส้นทางทอ่ งเทยี่ ว จ.สระบรุ ี วนั แรก วนั โคนมแหง่ ชาติ ชว่ งเช้า • มจี ดุ แคมปป์ ง้ิ ใหบ้ รกิ าร • เข้าชมรอยพระบาททวี่ ดั พระพุทธฉาย และสามารถเชา่ เตน็ ทไ์ ด้ ชมความงดงามเจดยี ์ 500 ยอด ทวี่ ดั ปา่ สวา่ งบญุ ในราคา 600-1,000 บาท ชว่ งบ่าย • เข้าชมพิพธิ ภณั ฑ์สองกษัตรยิ ์ไทย-เดนมาร์ค ทเี่ ท่ยี วหา้ มพลาด ณ องคก์ ารสง่ เสรมิ กจิ การโคนมแหง่ ประเทศไทย สวนสัตว์ไทย-เดนมารค์ เย่ียมชม • ชมสวนเบญจมาศบก๊ิ เต้ ใหญท่ สี่ ดุ ของภาคกลาง สตั วต์ า่ งๆ ทงั้ อฐู นกกระจอกเทศ วนั ท่สี อง กวาง ฯลฯ ที่วิ่งเลน่ ท่ามกลาง ชว่ งเช้า ทุ่งหญ้าอย่างมคี วามสุข • สวนพฤกษศาสตร์ภาคกลาง (พุแค) ชื่นชม หอ้ งฉายวดิ ที ศั น์ รบั ขอ้ มลู เกย่ี วกบั ตน้ ไม้ของพ่อ ท่ที รงปลกู ไว้ ณ สวนแหง่ น้ี กจิ การโคนมกอ่ นเขา้ ชมฟารม์ • โครงการพนื้ ที่บริเวณวดั มงคลชัยพฒั นา นง่ั รถพว่ งชมฟาร์มในทุ่งหญา้ อนั เน่ืองมาจากพระราชดำ� ริ กว้างใหญ่ หรอื จะเลอื กซง่ิ รถเอทวี ี ชว่ งบ่าย หรอื ข่มี ้าชมววิ ก็ได้ • ชมกาดลา้ นนารมิ แมน่ ำ�้ ปา่ สกั ตลาดตา้ นำ้� โบราณ กิจกรรมหา้ มพลาด บา้ นตน้ ตาล • เรยี นรวู้ ธิ กี ารทำ� โยเกริ ต์ แบบงา่ ยๆ • สกั การะพระพุทธรูปทองคำ� วดั พะเยาว์ ในโยเกริ ต์ เวริ ์กชอป • ลงมือรีดนมวัวดว้ ยตัวเอง และ นำ� ไปป้อนให้ลูกววั อีกตอ่ หนึ่ง • ปัน่ จกั รยานเสอื ภูเขาชมการเล้ียง โคนมทั่วฟาร์ม • เลือกซื้อของฝากยอดนิยม ตอ้ ง ยกใหก้ บั น้องตุก๊ ตาววั ท่ีล้วน แลว้ แต่มีหน้าตาน่ารกั น่าชัง พิพิธภณั ฑ พองพิ คธิก์ ภาณัรสฑง่ เส์ สอรงมิ กกษจิ ตั กรายิ รไ์โทคยน-มเดแนหมง่ ารค์ สองกษัตรยิ ไทย-เดนมารค ประเทศไทย 160 ม. 1 ถ.มติ รภาพ ต.มติ รภาพ แมนำ้ ปาสัก 3188 ถ.มติ รภาพ อ.มวกเหลก็ จ.สระบรุ ี โทร. 0-3634-5188, 0-3634-4926 2 www.facebook.com/Farmkonom เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 09.00-17.00 น 3222 สวนม่งิ มงคล ฤดทู อ่ งเทยี่ ว : ตลอดทง้ั ปี จกาากรเตดัวนิ เมทือางงสระบรุ มี ุง่ ตรงไปท่ี 362 ทางหลวงหมายเลข 2 หรอื ถนนมติ รภาพมงุ่ หนา้ ไปประมาณ อ.เมอื งสระบุรี เหนอื 40 กม. ฟาร์มโคนมไทย-เดนมารค์ จะตงั้ อยู่ทางขวามอื LLaotng: 1:41.60117.178450154 91

ศูนยเ์ รยี นรู้วิถีชวี ิต และจิตวญิ ญาณชาวนาไทย–นาเฮียใช้ จ.สพุ รรณบรุ ี   แหลง่ ขอ้ มลู จากความจงรกั ภักดตี อ่ พระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู ัว สำ� หรับศึกษาหาความรู้ ของตระกูลเจรญิ ธรรมรักษา ทเ่ี ร่ิมต้นจากจดุ เล็กๆ โดย การคน้ หาเกษตรกรทข่ี ยนั ซอ่ื สตั ยแ์ ละรบั ผดิ ชอบในหนา้ ที่ เรอ่ื งข้าวและวถิ ชี วี ติ มาชว่ ยพฒั นาระบบเมลด็ พนั ธข์ุ า้ ว จนไดข้ า้ วทมี่ คี วามบรสิ ทุ ธส์ิ งู ชาวนาไทยในอดตี ผา่ นเกณฑต์ ามที่ พ.ร.บ.พนั ธพ์ุ ชื กำ� หนด ในปี พ.ศ. 2540 จนมสี มาชิกชาวนาท่ีปลูกข้าวให้ จ�ำนวน 313 ครอบครวั บนพ้ืนทป่ี ระมาณ 5 พนั ไร่ ในปี พ.ศ. 2553 คณุ นทิ ศั น์ เจรญิ ธรรมรกั ษา บตุ รชาย ของเฮียใช้ ได้ริเรม่ิ กอ่ ตง้ั ศนู ยเ์ รยี นรู้วิถีชีวิตและจิต วญิ ญาณชาวนาไทย เพื่อเป็นแหลง่ ขอ้ มลู สำ� หรับผู้ท่ีมี ความสนใจศึกษาหาความรู้เรอื่ งข้าว และวถิ ีชีวิตชาวนา ไทยในอดีต และเพอื่ เป็นการตอบแทนชาวนาผู้มีพระคณุ และแผน่ ดนิ เกดิ และก่อสร้างเรือนไทยหลงั งามมากมาย เพอ่ื เปน็ ศูนยเ์ รียนรู้ อาทิ เรือนศูนยร์ วมดวงใจไทยท้งั ชาติ เรอื นพระแมโ่ พสพ และเรอื นวถิ ชี วี ติ ชาวนาไทยในอดตี ฯลฯ ปจั จบุ นั คณุ นทิ ศั น์ ดำ� รงตำ� แหนง่ นายกสมาคมผรู้ วบรวม และจำ� หน่ายเมลด็ พันธุข์ า้ ว และทปี่ รกึ ษาฝ่ายวชิ าการ เมล็ดพนั ธใ์ุ ห้กบั ชมรมผู้ผลติ และจ�ำหนา่ ยเมลด็ พันธขุ์ า้ ว จังหวัดสุพรรณบรุ ี การรเิ ริ่มกอ่ ต้ังศนู ย์เรียนร้วู ถิ ีชวี ติ และ จิตวญิ ญาณชาวนาไทยข้ึน จึงใหป้ ระโยชนม์ หาศาลแก่ ส่วนรวม ทำ� ใหบ้ ุคคลท่ัวไปตระหนกั ถึงความสำ� คัญ ของขา้ วและชาวนา เพ่อื เป็นสถานทีศ่ ึกษาเรียนรู้และ แหลง่ ทอ่ งเทยี่ วใหผ้ ู้สนใจไดเ้ ข้าชมแห่งส�ำคัญของ จังหวัดสพุ รรณบรุ ี 92

• ภาคกลาง • ทริปตวั อย่าง 2 วนั 1 คืน • เฮยี ใช้ คอื คณุ พชิ ยั เจรญิ ธรรมรกั ษา เปน็ บดิ าของคณุ นทิ ศั น์ ผกู้ อ่ ตง้ั ศนู ยฯ์ เสน้ ทางทอ่ งเที่ยว จ.สพุ รรณบุรี-อา่ งทอง • ทแพขขาล้้าศ่ีนั วะวนูธเไขหต์ุยรา้ ฯา์ล่ซวงอืเน์ มบๆงาจีออปอำ�อ่รรหาี่นงัทขนแา้าิ่ขขวลยา้ ทา้ะวเวผบัเมหหกัทลอนปมด็ิ มลยี ชขอมวมาุ้ ดละวแสมืสลพาผาิ รยวั พษิ วันแรก : สพุ รรณบุรี ชว่ งเชา้ ท่เี ทย่ี วหา้ มพลาด • เยีย่ มชมหลวงพอ่ โต วดั ปา่ เลไลยกว์ รวิหาร เรอื นศนู ยร์ วมดวงใจไทยทงั้ ชาติ และเจา้ พ่อหลักเมอื ง เย่ียมชมอทุ ยานมังกร เรอื นไทยทตี่ ง้ั ใจแสดงความจงรกั สวรรค์ พพิ ิธภณั ฑล์ กู หลานมงั กร หมู่บ้านมงั กร ภกั ดตี อ่ ในหลวง ภายในจดั แสดง สวรรค์ พระบรมรูปพระบาทสมเด็จ- • ตลาดเกา่ รอ้ ยปสี ามชกุ หมบู่ า้ นอนรุ กั ษค์ วายไทย พระเจ้าอยหู่ ัว ครั้งเสด็จข้ึนครอง ช่วงบา่ ย สริ ิราชสมบัติ • ชมพนั ธไุ์ ม้ ณ ศนู ยพ์ นั ธพุ์ ชื เพาะเลย้ี ง อ.อทู่ อง เรอื นพระแมโ่ พสพ จดั แสดงองค์ • สกั การะพระพทุ ธปษุ ยคีรศี รสี วุ รรณภมู ิ พระแมโ่ พสพทำ� มาจากไมส้ กั ผา่ นฝมี อื • ศนู ยก์ ารเรยี นรวู้ ถิ ชี วี ติ และจติ วญิ ญาณชาวนาไทย การแกะสลกั อย่างประณตี งดงาม วันที่สอง : จ.อ่างทอง กจิ กรรมห้ามพลาด ชว่ งเชา้ • ค้นคว้าความรเู้ รอ่ื งการทำ� นา • เที่ยวชมตลาดศาลเจ้าโรงทอง สมั ผัสปลาย พระหตั ถข์ องหลวงพ่อใหญ่ ณ วดั มว่ ง และองคค์ วามรตู้ า่ งๆ ที่เรือน • ชม Unseen โบสถเ์ กา่ แก่ ทมี่ ตี ้นไม้ขน้ึ ปกคลุม หนงั สอื พระราชกรณียกจิ และ รอบโบสถ์ พร้อมสกั การะหลวงพอ่ แกน่ หลวง เรือนหนงั สือข้าว พอ่ วันดี หลวงพ่อศรี และหลวงพ่อสุข ช่วงบ่าย • ชมการปัน้ ตุ๊กตาชาววัง นมัสการหลวงพอ่ พระพทุ ธไสยาสน์ ณ วดั ป่าโมกวรวิหาร • เยย่ี มชมหม่บู า้ นทำ� กลอง และกลองขนาดใหญ่ ที่สดุ ในโลก ศนู ยเรยี นรวู ิถีชวี ิตและ เหนือ 1ฤโศชwเอปท5ด.นูาwเดิร0วมทูยใ.w/นือหอ่์เ60ร.งเา้งh9ขียเไหจาeท-้นท2มช.r่ียสรยe6มู่ วูวุ้พ–82cถิ:นh6ร :ต ทชีรา-aต.1กณุเวีiบล.ฮ5วcิตา้อบีย1นัoนแดรุ5ใ mลโ0ชีปพ8ะ้ี ธ.จ0์ิ ิต0-ว1ิญ7.ญ00านณ. จิตวิญญนาาณเฮชียาใวชน าไทย- ขวนสกจ(จสทหถนิพาะ้าุาาี่ถมกชมีาตรเรนฮมาเวถีรแ้ังนดยียกตณิอนมหเนิฬใีแยลนน่บชามทลู่ทขค�ำ้้รุจาะตาาไีงู่ขัย3ใผจงงั้งหชน2เอตขิ่แวลเ้า1สวดวยขั ขด)นญาิ้ส่ฝูกบผมพุท3ัง่ญถา่าอืซร2านงารึงง้า2บณณสถวยดานศัวับขชมทปนูนรอุาแีอา่มวยงขเยนถงาเ์า้ลร-กลมนาไียยสไตัลนทนะแรยพยรมงกู้ไ–านฯ์ ปน LLaotn. g:. 1:41.40905.045280920 322 3487 ทา จนี แ ม ้นำไ ผแข 93 แ ม ้นำ ก 321 จส.สนพุ ารมรกณฬี บาุรี วัดวปรา วเลหิ ไาลรยก สพุอร.เรมณอื งบรุ ี 3260

ศนู ย์ตกุ๊ ตาชาววงั บ้านบางเสดจ็ จ.อ่างทอง ย้อนไปเมอื่ ปี พ.ศ. 2519 เมอ่ื สมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถ ไดต้ ามเสด็จฯ พระบาทสมเดจ็ - พระเจา้ อยหู่ วั ทรงเยย่ี มราษฎรทต่ี �ำบลบางเสด็จ เมอ่ื ทา่ น สมเด็จพระนางเจ้าฯ ไดท้ รงทราบถงึ จดุ ดอ้ ยของพน้ื ที่ ซง่ึ มกั จะมนี ำ้� ทว่ มไรน่ าอยู่ พระบรมราชนิ ีนาถ เสมอ ทำ� ใหช้ าวบา้ นยากจนเพราะไมม่ ที ที่ ำ� กนิ แตจ่ ดุ เดน่ ทรงเหน็ ว่าพนื้ ท่ีน้ีมดี ิน คอื การมดี นิ เหนยี วคณุ ภาพดี จงึ โปรดเกลา้ ฯ ใหผ้ เู้ ชย่ี วชาญ ที่เหมาะสมแก่การป้นั นำ� เอางานหตั ถศลิ ปช์ าววงั คอื การปน้ั ตกุ๊ ตาจากดนิ มาสอน จึงโปรดเกล้าฯ ใหต้ ง้ั เป็นวิทยาทานแก่ชาวบา้ นต�ำบลบางเสด็จ ในวนั น้ีชาว โครงการตุ๊กตาชาววงั ขนึ้ บา้ นจงึ มีอาชพี ข้างเคียงและรวมตัวกนั อย่างเหนียวแน่น ในฐานะศนู ยต์ กุ๊ ตาชาววงั ในพระบรมราชินยานเุ คราะห์ ก�ำเนิดเป็นงานหตั ถศลิ ป์ ใครท่กี ำ� ลังมองหาของขวัญของช�ำรว่ ยแฮนด์เมดทมี่ ี ลำ้� คา่ แกช่ าวบา้ นบางเสดจ็ เอกลักษณ์ รับรองได้วา่ ตุ๊กตาชาววังบ้านบางเสด็จจะ ไม่ทำ� ใหผ้ ิดหวงั ตกุ๊ ตาทกุ ตัวต่างผา่ นเทคนคิ การปนั้ ที่ ไม่เหมือนใคร ดสู ดใสร่าเรงิ เสมอื นมชี วี ติ โดยสอดแทรก เรอื่ งราวชวี ติ ความเปน็ อยแู่ บบไทยๆ การละเลน่ ประเพณี วถิ ีชีวิตความเป็นอยรู่ มิ แมน่ �้ำ รวมไปถึงการน�ำเสนอ ศลิ ปวฒั นธรรมของชาวไทยภาคกลาง อาทิ วงมโหรี ปพ่ี าทย์ หรอื กฬี ามวยไทย เปน็ ตน้ ใครไดม้ าเทยี่ วที่ อ่างทอง อยา่ ลมื แวะมาอุดหนนุ งานหัตถกรรมไทยทมี่ ี ช่อื เสยี งขจรไกลระดับโลก ณ บา้ นบางเสด็จแห่งน้ี 94

• ภาคกลาง • ทริปตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คืนอยธุ ยา-อา งทอง • แตเ่ ดมิ ตำ� บลบางเสดจ็ มชี อื่ วา่ ต.บา้ นวดั ตาล เสน้ ทางทอ่ งเท่ยี ว จ.พระนครศรอี ยุธยา-แมน้ำเจาพระยา• ทนี่ จี่ ดั จำ� หนา่ ยตกุ๊ ตาในราคา อ่างทอง-สพุ รรณบุรี ยอ่ มเยา เรมิ่ ตน้ ทรี่ าคาเพยี งแค่ วันแรก 5 บาทเทา่ นน้ั ช่วงเช้า ท่เี ท่ียวห้ามพลาด • เทย่ี วเมืองเกา่ เลา่ ประวัติศาสตร์ คมุ้ สวุ รรณภูมิ เรอื นไทยทรงสงู ช่วงบา่ ย ทต่ี ง้ั อยภู่ ายในวดั ทา่ สทุ ธาวาส • วดั หนา้ พระเมรุ เปน็ วัดเดยี วทีไ่ ม่ถกู ทำ� ลาย วดั ท่าสุทธาวาส วดั เกา่ แกท่ ส่ี รา้ ง เมอื่ คร้งั เสียกรุง ชมวิหารพระมงคลบพติ รและ ตง้ั แตส่ มยั อยธุ ยาตอนตน้ ลงเรอื เทีย่ วเมืองเก่ารอบเกาะเมอื งอยธุ ยา กจิ กรรมห้ามพลาด วันทีส่ อง • เยย่ี มชมกรรมวธิ กี ารปน้ั ตกุ๊ ตา ชว่ งเช้า • ศนู ย์ตุก๊ ตาชาววัง ตำ� บลบางเสดจ็ ดินเหนยี วจากฝีมือชาวบ้าน • วัดปา่ โมกวรวิหาร หมู่บ้านทำ� กลองเอกราช ในชุมชน หมู่บา้ นตน้ แบบเศรษฐกิจสร้างสรรค์ • เดนิ ชมววิ แมน่ ำ้� เจา้ พระยา • วัดขุนอินทประมลู “ไหว้พระนอนทยี่ าวทส่ี ุด อนั แสนรม่ เยน็ ในประเทศชีวิตจะยืนยาว” ช่วงบ่าย ศม.นู 2ย์ตตุก๊.บตาางชเสาดวจ็วงัอบ.ปา้ า่นโบมกางจเส.อดา่ ็จงทอง • ไหว้พระใหญ่วัดม่วง พพิ ธิ ภัณฑสถานแห่งชาติ โทร. 0-3586-8317, 06-1494-0538 สพุ รรณบุรี ศาลเจา้ พอ่ หลักเมืองและอุทยาน www.tatsuphan.net/Atukta.html มังกรสวรรค์ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วนั 09.00-16.00 น. • ชมพพิ ิธภณั ฑ์ลกู หลานมงั กรท่ีใหญท่ ่สี ดุ ในโลก ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : ตลอดทงั้ ปี • วัดปา่ เลไลยกว์ รวหิ าร เยย่ี มชม Unseen การเดนิ ทาง ณ วดั พระนอน ชมบรรยากาศตลาดเกา่ จากตวั เมอื งใหเ้ ดนิ ทางไปตาม เมืองสพุ รรณ เส้นทางหลวงหมายเลข 309 สายอยุธยา-อา่ งทอง มงุ่ หนา้ ไป อ.เมอื งอา งทอง ประมาณ 16 กม. จะมที างแยกซา้ ยมอื เขา้ สบู่ า้ นบางเสดจ็ อยตู่ ดิ กบั 309 วัดท่าสุทธาวาส LLaotn. g:. 1: 41.40500.436418138 เหนอื 95 3501 ถ. 33 33 ศนู ยตกุ ตาชาววัง ที่วา การ อ.ปา โมก บานบางเสดจ็ วัดทาสุทธาวาส

จุดชมววิ เนนิ นางพญา ถนนเฉลิมบูรพาชลทติ จ.จนั ทบรุ ี จดุ ชมววิ ทต่ี ั้งอยู่ โครงการถนนเลยี บชายฝ่งั ทะเลภาคตะวนั ออก หรือ บนถนนเลยี บทะเล ถนนเฉลิมบรู พาชลทิต ท่ีเชื่อมโยงจงั หวดั ระยอง จนั ทบรุ ี ทย่ี าวและสวยงามที่สดุ ตราด ซง่ึ มรี ะยะทางรวมกวา่ รอ้ ยกโิ ลเมตร มจี ดุ ชมววิ ข้นึ ชอื่ ส�ำหรบั ใครทีช่ ่นื ชอบการถา่ ยรูปกับวิวทะเลทีข่ นาบขา้ ง ในเมอื งไทย ดว้ ยทิวทศั นข์ องภูเขาสีเขยี ว กับถนนทีค่ ดเคยี้ วสวยงาม นนั่ คอื จดุ ชมววิ เนนิ นางพญา ทตี่ งั้ อยบู่ นถนนเฉลมิ บรู พา- ชลทติ ถนนเลียบชายทะเลทีย่ าวท่ีสุดในเมอื งไทย ทสี่ ามารถ ขบั รถชมววิ ทะเล หรอื ปน่ั จกั รยานทางไกลมาเรอื่ ยๆ จาก ปากน�ำ้ ประแส จงั หวัดระยอง มาจรดเนนิ นางพญาท่มี ี จุดชมวิวข้ึนชื่อแหง่ น้ี ซงึ่ อยรู่ ะหวา่ งอา่ วคงุ้ วมิ านและ อา่ วคงุ้ กระเบนของจงั หวดั จนั ทบรุ ี ที่จุดชมวิวเนินนางพญาแห่งน้ี จะมองเห็นวิวทะเลกบั ถนนทคี่ ดเคยี้ วสวยงาม รวมทง้ั เปน็ จดุ ชมพระอาทิตย์ตกท่ี สวยทส่ี ุดแหง่ หนึ่งเลยทเี ดียว ความสวยงามของจดุ ชมววิ และถนนเสน้ นี้ จงึ กลายเปน็ จดุ หมายสำ� คญั ของนกั ทอ่ งเทย่ี ว ทั้งหลาย รวมทง้ั นกั ป่นั ทพ่ี ร้อมจะพาจกั รยานคูใ่ จลุยไป จนสดุ ทาง 96

• ภาคตะวันออก • ทริปตวั อยา่ ง 2 วัน 1 คนื • ถนนเฉลมิ บรู พาชลทติ เชอื่ มโยง จงั หวดั ชลบรุ ี ระยอง จนั ทบรุ ี เสน้ ทางท่องเที่ยว จ.จันทบรุ -ี สระแกว้ และตราด ระยะทางรวมกวา่ วันแรก : จันทบรุ ี 118 กม. ช่วงเชา้ • เท่ยี วชมปากน้�ำประแส เรอื รบประแส ที่เท่ียวหา้ มพลาด สะพานประแสสนิ ทงุ่ โปรงทอง ทอ่ งเทย่ี วชมุ ชน ชมุ ชน 100 ปี จดุ ชมววิ ทขี่ นาบ 100 ปี นมสั การกรมหลวงชุมพร ไปดว้ ยฝง่ั ชมุ ชนและฝง่ั ปา่ ชายเลน ช่วงบา่ ย บรเิ วณปากนำ�้ ประแส • แวะจุดชมววิ เนนิ นางพญา ใช้เสน้ ทาง จดุ ชมววิ เนนิ นางพญา จดุ ชมววิ ท่ี เฉลมิ บรู พาชลทิต มองเหน็ ถนนคดเคย้ี วเลาะชายฝง่ั • เรียนรู้ระบบนิเวศพรอ้ มท�ำกิจกรรม ทะเลอยา่ งสวยงาม ณ ศนู ยศ์ กึ ษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบน กิจกรรมห้ามพลาด วันที่สอง : สระแกว้ • ปน่ั จกั รยาน ทอ่ งถนนเลยี บชายฝง่ั ช่วงเชา้ • มุง่ สูส่ ระแก้วแล้วไปเรียนร้วู ถิ พี อเพียง และ ทะเลภาคตะวนั ออก การเกษตรแบบด้ังเดมิ ทโี่ รงเรียนกาสรกสวิ ทิ ย์ • แวะอา่ วคงุ้ กระเบน เดนิ ศกึ ษา ชว่ งบา่ ย • เยี่ยมชมปราสาทสด๊กกอ๊ กธม ทีบ่ รณู ะดว้ ยวธิ ี ธรรมชาตทิ ปี่ า่ ชายเลน คนื สภาพ ยากล�ำบากและอลงั การ • แวะหาดเจา้ หลาว พกั เหนอ่ื ย • ช็อปปิง้ ท่ตี ลาดโรงเกลอื ตลาดสนิ คา้ ชายแดน ท่ใี หญท่ ี่สดุ ในเมอื งไทย ดม่ื นำ�้ ฟงั เสยี งคลน่ื กระทบฝง่ั ทชี่ ายหาดเงยี บสงบ อ.สัตหบี 3 344 จดุ ชมววิ จุดชมววิ เนนิ นางพญา เหนอื เนนิ นางพญา ถนนเฉลิมบรู พาชลทติ ถ.สุขุมวิท 3161 ฤดทู อ่ งเท่ยี ว : ตลอดปี กจาากรเดอนิ.สทตั าหงีบ จ.ชลบุรี ตรงไปยงั บานแหลมสงิ ห แยกทางหลวงหมายเลข 3161 (สขุ ุมวิท–อ่าวไข)่ จ.ระยอง ว่งิ เลียบ ชายฝงั่ ทะเลตะวนั ออกไปจนสดุ ท่ีบา้ นแหลมสงิ ห์ จ.จันทบุรี LLoatn. g:. 1: 21.50911.818111199 97

โครงการศูนยพ์ ัฒนาไม้ผล ตามพระราชดำ� ริ จ.จนั ทบุรี ไรผ่ ลไมข้ องพอ่ แม้ว่าในจงั หวัดจันทบุรจี ะมีสวนผลไมห้ ลายแห่ง ตามหลักปรัชญา ที่ข้นึ ชื่อ และเปดิ ให้ผคู้ นทีส่ นใจได้เขา้ ชมมากมาย แต่ เศรษฐกิจพอเพยี ง ส�ำหรับ โครงการศูนย์พัฒนาไม้ผล ตามพระราชดำ� ริ ทีช่ าวบา้ นสามารถ จงั หวดั จนั ทบรุ ี เปน็ มากกวา่ สวนผลไมท้ เี่ ปดิ ใหเ้ ขา้ ชมและ ลองชมิ ทัว่ ไป เพราะบนพืน้ ทกี่ วา่ 9 ไร่ ศูนยพ์ ฒั นาไมผ้ ล พ่งึ พา เรยี นรู้ แหง่ น้ี คอื แหลง่ เรยี นรตู้ ามหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง และพัฒนาผลผลติ ทเี่ กษตรกรสามารถศกึ ษาและพัฒนาผลผลิตไมผ้ ลในรูป แบบเกษตรอินทรีย์ รวมถึงเป็นสถานที่ใหบ้ คุ คลทว่ั ไป สตู่ ลาด แวะมาทอ่ งเทย่ี วและเรยี นรไู้ ดด้ ว้ ยเช่นเดยี วกนั ในปี พ.ศ. 2524 พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงมพี ระราชด�ำริ ให้จัดต้ังโครงการศูนย์พัฒนาไม้ผล ตามพระราชดำ� ริ ขึ้นบนพ้ืนที่ 109 ไร่ โดยแบ่งพ้นื ท่ี เปน็ สวนไมผ้ ล พน้ื ท่วี า่ งเปลา่ และอ่างเกบ็ น้ำ� ขนาดเลก็ ไว้ใชใ้ นฤดูแล้ง ทง้ั ยงั เปน็ โรงเรียนบ่มเพาะประสบการณ์ และระบบการพฒั นาการเกษตรท่เี กดิ ความยง่ั ยนื ครอบคลุมท้งั ในด้านเศรษฐกจิ สงั คม และส่ิงแวดลอ้ ม ภายใต้ระบบเกษตรอินทรยี ์ ท่ีส่งเสรมิ การผลิตให้สามารถ สง่ ออกจำ� หน่ายไดท้ ัง้ ภายในและภายนอกประเทศ ไม่วา่ จะเป็นเกษตรกรหรอื นักทอ่ งเทยี่ ว ทไี่ ดม้ าเยือน เมืองจันท์ ควรหาโอกาสแวะมาชมไรผ่ ลไม้ของพอ่ เพอื่ ชมิ ผลไมพ้ นั ธด์ุ จี ากตน้ ทง้ั ลองกอง มงั คดุ และทเุ รยี น เปน็ ต้น บอกไดค้ ำ� เดยี วเลยว่าทัง้ อิ่มท้องและอิม่ ใจจริงๆ 98

• ภาคตะวันออก • ทรปิ ตวั อยา่ ง 2 วนั 1 คืน • ภายในพ้ืนที่ 9 ไร่ ของศนู ยฯ์ เสน้ ทางท่องเท่ียว จ.จนั ทบุรี ใชก้ ารปลกู ผลไมแ้ บบผสมผสาน วันแรก • โครงการศนู ยพ์ ฒั นาไมผ้ ล ตาม ชว่ งเชา้ พระราชดำ� ริ สง่ เสรมิ การใชป้ ยุ๋ หมกั • ชมผลผลติ ไมผ้ ลแบบเกษตรอนิ ทรยี ์ ชมิ ผลไมจ้ ากตน้ และปยุ๋ อนิ ทรยี น์ ำ้� ในการปรบั ปรงุ ทโ่ี ครงการศูนยพ์ ัฒนาไม้ผล ตามพระราชด�ำริ บำ� รงุ ดนิ ช่วงบ่าย • เทยี่ ว ชมิ ชมผลไม้ท่ีสวนเคพี การเ์ ด้นท์ ทเ่ี ท่ยี วห้ามพลาด • ชมศาสนสถาน ศาสนสมบตั ิ และหนุ่ ขี้ผึ้ง สวนเคพี การเ์ ดน้ จนั ทบรุ ี แวะชมิ เกจิชือ่ ดงั ท่วี ดั เขาสุกมิ ผลไมบ้ ฟุ เฟตใ์ หเ้ ตม็ อมิ่ ทกุ วนั เสาร์ วันท่สี อง อาทติ ย์ และวนั หยดุ นกั ขตั ฤกษ์ ชว่ งเช้า • เยยี่ มชมตกึ แดง คกุ ข้ไี ก่ กจิ กรรมหา้ มพลาด และพิพิธภณั ฑพ์ าณิชย์นาวี คา่ ยเนินวง • ชมการสาธติ วธิ กี ารเตรยี มดนิ ให้ ช่วงบา่ ย • ชมพพิ ธิ ภณั ฑ์สมเดจ็ พระนางเจา้ รำ� ไพพรรณี เหมาะสมกบั การปลกู พชื แตล่ ะชนดิ หรือวงั สวนบา้ นแก้ว • ชมิ ผลไมส้ ดๆ จากตน้ พรอ้ ม • เดินถนนอญั มณี ตลาดพลอยเมอื งจันทบุรี เจา้ หนา้ ทคี่ อยอำ� นวยความสะดวก ตลอดการเดนิ ทาง • รับประทานอาหารเย็นแบบ Street Food ที่ ตลาดน้ำ� พุ ตศานู มยพพรฒั ะรนาาชไมดผำรลิ โครงการศูนย์พัฒนาไมผ้ ล ตม.า8มบพา้รนะทราุ่งชโตดน�ำดริ ตจ..ทจนั่าหทลบวรุ งี 3408 อ.มะขาม จ.จนั ทบรุ ี โทร. 0-3937-3136 วดัปสญุ มญเดา็จราสมริ ิ เปดิ ใหเ้ ขา้ ชม : ทกุ วัน เวลา 08.30-16.30 น. 3249 ฤดทู อ่ งเทย่ี ว : เดือนพฤษภาคม จกาากรเถดนินนทสาุขงมุ วทิ ใช้เส้นทางหลวง 33 แผ่นดนิ หมายเลข 3408 ขบั ตรงไป ประมาณ 10 กม. เม่อื พบปา้ ย 316 ลำมะสัก โครงการศนู ย์พัฒนาไมผ้ ลฯ ต้งั อยู่ ให้เลยี้ วซ้าย เทศทบาาชลา เงมือง 33 LLaotn. g:. 1: 21.70226.181477662 อ.เมอื งจนั ทบุรี เหนอื 99

ศูนย์ศึกษาการพฒั นาอ่าวคุ้งกระเบน อันเนื่องมาจากพระราชดำ� ริ จ.จันทบรุ ี ยกระดับความเป็นอยู่ ถ้าหากพูดถงึ พ้ืนที่ปา่ ชายเลนที่มีความอดุ มสมบูรณ์ ใหช้ าวบา้ นพ้นื ท่ีใกลเ้ คียง และสวยงามที่สดุ ของจันทบุรี ปา่ ชายเลนภายในโครงการ พฒั นาอาชีพประมง และ ศนู ย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคงุ้ กระเบน อันเน่อื งมาจาก พระราชด�ำริ คือช่ือแรกท่ใี ครๆ กน็ กึ ถงึ ดว้ ยพนั ธไ์ุ ม้ สร้างความสมดลุ ให้ บริเวณปา่ ชายเลนแห่งนม้ี ีมากกวา่ 30 ชนดิ อาทิ แสม ธรรมชาตชิ ายฝ่งั ทะเล ไม้ลำ� พู และไม้โกงกางเปน็ ตน้ ยงั มสี ะพานเดนิ ศกึ ษา ธรรมชาตปิ า่ ชายเลน ทสี่ รา้ งขนึ้ จากไมต้ ะเคยี นทอง รวมกบั ทางเดินหนิ เกลด็ เป็นระยะทางกว่า 1.8 กิโลเมตร โดยมี ศาลาส่ือความหมาย 10 ศาลา ตลอดจนจุดพกั ชมเปน็ ระยะๆ ตลอดเสน้ ทางใหเ้ ดนิ ชมธรรมชาตไิ ดอ้ ยา่ งใกลช้ ดิ ศูนยศ์ ึกษาการพัฒนาอา่ วคุง้ กระเบน อนั เนื่องมาจาก พระราชด�ำริ ก่อตั้งขนึ้ ในปี พ.ศ. 2524 มีพ้ืนท่ีครอบคลมุ ชายฝั่งทะเลบรเิ วณอา่ วคงุ้ กระเบนกวา่ 4,000 ไร่ เพอื่ ท�ำการศกึ ษา วิจยั ทดลอง เพาะพันธุส์ ัตว์น้�ำชายฝง่ั ทะเล อนุรกั ษพ์ นั ธ์ุไมข้ องป่าชายเลน พร้อมทง้ั สร้างท่ีอยู่อาศัย ของสตั วท์ ะเลภายในพน้ื ที่ และสง่ เสรมิ ใหช้ าวบา้ นในพนื้ ที่ มคี วามรูใ้ นการประกอบอาชพี อย่างย่ังยืน และมคี ณุ ภาพ ชวี ิตทีด่ ี ตามหลักการดำ� เนนิ ชีวติ แบบพอเพียง สำ� หรบั ผทู้ อี่ ยากพกั ผอ่ นใกลช้ ดิ ธรรมชาติ พรอ้ มเรยี นรู้ วถิ ชี วี ติ ของชาวประมง ทำ� ความรจู้ กั กบั สตั วน์ ำ�้ ทกั ทายกบั ต้นไม้นานาพันธ์ุ ทีน่ ี่คอื พพิ ธิ ภณั ฑ์ทางธรรมชาตมิ ีชีวติ ทส่ี ามารถเข้าถึงแกน่ แท้ของความสมดลุ ของส่ิงมชี ีวติ ได้ อยา่ งน่ามหัศจรรย์ 100