36 หลักสตู รการฝึกอบรมแพทยป์ ระจำบา้ น ลำดับ ชื่อ - สกลุ ุ วุฒิ รท ต็ม ไม ต็ม อว.เวชศาสตร์ป้องกัน แขนงเวชศาสตร์การเดินทาง วลา วลา และท่องเทยี่ ว ✓ 11. พญ.วราลกั ษณ์ ตังคณะกลุ วว. สาขาเวชศาสตรป์ อ้ งกนั แขนงระบาดวิทยา ✓ ✓ อว.เวชศาสตรป์ อ้ งกัน แขนงเวชศาสตร์การเดนิ ทาง และท่องเทย่ี ว 12. นพ.ภโู มกข์ อมั พวา วว.สูติศาสตรแ์ ละนรเี วชวทิ ยา อว.เวชศาสตรป์ อ้ งกัน แขนงเวชศาสตรก์ ารเดินทาง และท่องเที่ยว 13. พญ.ธนาวดี ตนั ตทิ ววี ัฒน์ วว.กมุ ารเวชศาสตร์ อว.เวชศาสตรป์ ้องกนั แขนงเวชศาสตร์การเดนิ ทาง และท่องเที่ยว อว.เวชศาสตรป์ ้องกนั แขนงสาธารณสุขศาสตร์ ตารางสัดสวน วามรับผิดชอบของอาจารย ลำดับ ช่อื - สกลุ วชิ าการ สัดสวน วจิ ยั 50 บริการ 30 1. นพ.สทุ ศั น์ โชตนะพนั ธ์ 50 10 2. พญ.รณิดา เตชะสุวรรณา 50 20 20 3. นพ.ชลทรพั ย์ แชมาร์ 50 40 20 4. พญ.กมลทิพย์ อัศววรานันต์ 40 30 10 5. นพ.โสภณ เอี่ยมศิริถาวร 60 30 10 6. นพ.ยงเจือ เหล่าศริ ถิ าวร 50 60 30 20 7. นพ.วิชาญ ปาวัน 50 20 8. นพ.ชยนันท์ สิทธบิ ุศย์ 70 20 10 9. พญ.ปฐมา สุทธา 60 30 20 10. นพ.โรม บัวทอง 60 20 20 11. พญ.วราลักษณ์ ตังคณะกลุ 50 20 10 12. นพ.ภโู มกข์ อัมพวา 60 20 20 13. พญ.ธนาวดี ตันติทวีวัฒน์ 40 20 6.3 การพัฒนาอาจารย 1. ปฐมนิเทศแนะแนวอาจารย์ใหม่ ใหม้ ีความรู้ความเข้าใจหลกั สูตรฝกึ อบรมแพทย์ประจำบ้าน ตามนโยบายของ สถาบนั ฝึกอบรมและแพทยสภา 2. ส่งเสริมให้อาจารย์ผู้ให้การฝึกอบรมได้รับความรู้ทักษะในด้านการเรียนการสอน โดยเข้าเรียนในหลักสูตร แพทยศาสตรศึกษา
7. ทรัพยากรทางการศึกษา 37 3. ส่งเสริมและสนบั สนุนอาจารยใ์ ห้มีการเพ่ิมพูนความรู้และประสบการณ์ในการทำวจิ ัย การฝึกอบรม การศึกษา ดูงานวิชาการและวิชาชีพ การเข้าร่วมการประชุมวิชาการทั้งในและต่างประเทศในสาขาที่เกี่ยวข้อง และให้ รางวัลแกอ่ าจารย์ทม่ี ผี ลงานดเี ดน่ 4. การเสริมทักษะการจัดการเรยี นการสอนและการประเมนิ ผลให้ทนั สมยั ตามกระบวนการแพทยศาสตรศึกษา 5. ส่วนร่วมในกจิ กรรมบรกิ ารวชิ าการแก่ชมุ ชนทเ่ี กยี่ วข้องกบั การพัฒนาองค์ความรู้ 6. สนับสนุนการจัดทำผลงานทางวิชาการและวชิ าชีพ 7. ทรัพยากรทางการศกษา กรมควบคมุ โรคจัดให้มีทรัพยากรการศึกษา ดงั น้ี • สถานท่ี • โอกาสในการเรยี นรู้ • อปุ กรณ์อำนวยความสะดวกและเทคโนโลยีสารสนเทศ • บคุ ลากร • งบประมาณ โดยมีรายละเอียดดังน้ี 7.1 สถานท่ี สถาบันจัดให้มีหอพัก ห้องพัก โต๊ะทำงาน และตู้เก็บของส่วนบุคคล สำหรับผู้เข้ารับการฝึกอบรมที่ปลอดภัย สะดวก และเหมาะสมสำหรับการฝึกอบรม 7.2 โอกาสในการ รยี นรู • มีแหล่งข้อมูลทางวิชาการที่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมสามารถเข้าถึงได้ ได้แก่ ห้องสมุดต่างๆภายในกระทรวง สาธาณสุข อาทิ เช่น ห้องสมุดภายใต้กรมควบคุมโรค (สถาบันบำราศนราดูร สำนักระบาดวิทยา ศูนย์ความร่วมมือไทย-สหรัฐ ด้านสาธารณสุข (TUC) ฯลฯ) กรมอนามัย กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา • มีหน่วยงานท่ีสนับสนุนเพ่ือเพิ่มโอกาสในการเรียนรู้ทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ โดยมีสถาบันบำราศนราดูร เป็นหน่วยงานสนับสนุนที่สำคัญในการเรียนรู้ภาคปฏิบัติในด้านคลินิก สามารถเข้าถึงสิ่งอำนวยความสะดวก และมีจำนวนผู้ป่วยที่เพียงพอ ชนิดของผู้ป่วยหลากหลายสอดคล้องกับผลลัพธ์ของการเรียนรู้ที่คาดหวงั ทั้งผู้ป่วยนอก ผู้ป่วยใน ผู้ป่วยนอกเวลาราชการและผู้ป่วยวิกฤต อีกทั้งยังมีหน่วยงานอื่นๆทัง้ ภายในและ ภายนอกกรมควบคุมโรค เช่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ สำนักระบาดวิทยา สำนักโรคติดตอ่ ทว่ั ไป สำนักงานปอ้ งกันควบคุมโรคที่ 1 เชียงใหม่ เป็นต้น • มีการจัดประสบการณ์ในการปฏิบตั งิ านเป็นทมี รว่ มกับผู้ร่วมงานและบุคลากรวิชาชพี อ่ืน • มีการประยุกต์ความรู้พ้ืนฐานและกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ การบูรณาการ ระหว่างการฝกึ อบรมกับ การวจิ ยั อย่างเพยี งพอ และจดั หาแหล่งทนุ วิจยั • จัดให้มีการฝกึ อบรมในสถาบันอน่ื ทงั้ ในและนอกประเทศ • จัดใหม้ ีระบบการโอนผลการฝึกอบรม • มีการนำความเชี่ยวชาญทางแพทยศาสตรศึกษามาใช้ในการจัดทำแผนการฝึกอบรม การดำเนินการ ฝึกอบรม และการประเมินการฝกึ อบรม 7.3 อุ กร อำนวย วามส ดวกแล ท โนโลยสี ารสน ทศ • จัดให้มีอปุ กรณ์สำนักงาน และอปุ กรณ์ทจี่ ำเป็นในการฝกึ อบรมสำหรบั ผู้เข้ารับการฝึกอบรม เช่น Laptop Projector LCD เปน็ ต้น
38 หลักสตู รการฝกึ อบรมแพทย์ประจำบ้าน • มบี รกิ ารอนิ เตอรเ์ นต็ ไรส้ าย เพอื่ ใช้ในการสืบค้นขอ้ มลู • มีสื่ออิเล็กทรอนิกส์สำหรับการเรียนรู้ที่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมสามารถเข้าถึงได้ มีการใช้เทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสารให้เป็นส่วนหน่ึงของการฝึกอบรมอย่างมีประสิทธิภาพและถูกหลักจริยธรรม เชน่ มสี ่ือการเรียนการสอนทไี่ ดร้ ับการอนญุ าตจากอาจารยห์ รอื วทิ ยากรเผยแพรใ่ นเวบ็ ไซตส์ ถาบนั ฯลฯ 7.4 บุ ลากร • มีบคุ ลากรทปี่ ฏบิ ัตงิ านและมคี วามเช่ียวชาญท่ีเหมาะสม สามารถสนบั สนุนการดำเนนิ การ • ฝกึ อบรมไดอ้ ยา่ งเต็มประสทิ ธภิ าพ โดยบุคลากรปฏิบัติงานตามกลุม่ ต่างๆ ตามโครงสร้างสถาบัน • มีอาจารยผ์ ู้เชยี่ วชาญสาขาท่ีเกย่ี วข้องจากหนว่ ยงานตา่ งๆ ภายในกรมควบคุมโรค สนบั สนนุ การฝึกอบรม อย่างตอ่ เนื่อง 7.5 งบ ร มา สถาบนั ไดร้ ับการจัดสรรงบประมาณจากกรมควบคุมโรค ตามปงี บประมาณที่เพียงพอและเหมาะสมเพื่อใช้ใน การบรหิ ารจัดการการฝกึ อบรม 8. การ ร มินแผนงานฝกึ อบรม กรมควบคุมโรคมีการกำกับดูแลการฝึกอบรมเป็นไปตามแผนการฝึกอบรม/หลักสูตรอย่างต่อเนื่อง และมี กลไกสำหรบั การประเมินหลักสตู รพรอ้ มนำไปใช้จรงิ ซง่ึ ครอบคลุมดงั น้ี • พันธกจิ ของแผนการฝึกอบรม/หลักสูตร • ผลลพั ธ์การเรยี นรู้ทพี่ ึงประสงค์ • แผนการฝกึ อบรม • ข้ันตอนการดำเนินงานของแผนการฝกึ อบรม • การวัดและประเมนิ ผล • พัฒนาการของผรู้ ับการฝกึ อบรม • ทรพั ยากรทางการศกึ ษา • คุณสมบตั ขิ องอาจารยผ์ ใู้ ห้การฝกึ อบรม • ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งนโยบายการรับสมคั รผู้รบั การฝกึ อบรมและความต้องการของระบบสขุ ภาพ • หนว่ ยงานทีส่ นับสนุนการฝกึ อบรม • ขอ้ ควรปรบั ปรงุ โดยสถาบันมีการแสวงหาข้อมูลป้อนกลับเกี่ยวกับการฝึกอบรม/หลักสูตร จากอาจารย์แพทย์ ผู้เข้ารับ การฝึกอบรม นายจ้างหรือผู้ใช้บัณฑิต และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลัก รวมถึงใช้ข้อมูลเกี่ยวกับความสามารถในการ ปฏิบัติงานของแพทยผ์ ู้สำเรจ็ การฝึกอบรม เพื่อการประเมนิ การฝกึ อบรม/หลกั สตู ร 9. การทบทวนแล พัฒนา 9.1 กรมควบคมุ โรคจดั ให้มีการทบทวนและพัฒนาคุณภาพของหลักสูตรฝึกอบรม เปน็ ระยะหรืออย่างน้อย ทุก 2 ปี (นับตั้งแต่เมื่อนำหลักสูตรมาใช้ในปี พ.ศ. 2561) โดยการปรับปรุงกระบวนการ โครงสร้าง เนื้อหา ผลลัพธ์ และสมรรถนะของผู้สำเร็จการฝึกอบรม รวมถึงการวัดและการประเมินผล และสภาพแวดล้อมในการฝึกอบรม ปรับปรุง แก้ไขข้อบกพร่องที่ตรวจพบให้ทันสมัยอยู่เสมอ โดยมีข้อมูลอ้างอิง พร้อมทั้งแจ้งผลการทบทวนและพัฒนาให้สมาคม เวชศาสตร์ปอ้ งกนั แห่งประเทศไทยรบั ทราบ 9.2 กรมควบคุมโรคจดั ให้มีการทบทวนและพฒั นาคุณภาพของหลักสูตรฝึกอบรม เป็นระยะหรืออย่างน้อย ทุก 5 ปี (นับตั้งแต่เมื่อนำหลักสูตรมาใช้ในปี พ.ศ. 2561) โดยการปรับปรุงกระบวนการ โครงสร้าง เนื้อหา ผลลัพธ์ และสมรรถนะของผู้สำเร็จการฝึกอบรม รวมถึงการวัดและการประเมินผล และสภาพแวดล้อมในการฝึกอบรม
10. การบริหารกิจการและธุรการ 39 ปรับปรงุ แก้ไขข้อบกพร่องท่ีตรวจพบให้ทนั สมัยอยู่เสมอ โดยมีขอ้ มูลอ้างอิง พรอ้ มท้งั แจ้งผลการทบทวนและพัฒนาให้ แพทยสภารบั ทราบ 9.3 สมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย เป็นผู้รับผิดชอบดูแลการฝึกอบรม และทบทวน/พัฒนา หลักสตู รการฝกึ อบรมเปน็ ระยะหรืออยา่ งน้อยทุก 5 ปี และแจง้ ผลการทบทวน/พัฒนาใหแ้ พทยสภารับทราบ 10. การบริหารกจิ การแล ธุรการ 10.1 ผูบ้ รหิ ารสถาบนั สนบั สนุนการฝึกอบรม โดยจดั ให้มีสถานที่ บคุ ลากร งบประมาณ และทรพั ยากรต่างๆ ทีจ่ ำเปน็ ในการดำเนินการของหลักสูตร 10.2 มีการบริหารจัดการหลกั สูตรท่ีสอดคล้องกับกฎระเบียบที่กำหนดไว้ในด้านต่างๆ ได้แก่ การรับสมัครผู้ เข้ารับการฝึกอบรม (เกณฑ์การคัดเลือกและจำนวนที่รับ) กระบวนการฝึกอบรม การวัดและประเมินผล และผลลัพธ์ ของการฝกึ อบรมทพี่ ึงประสงค์ การออกเอกสารทีแ่ สดงถึงการสำเรจ็ ของการฝึกอบรมในแต่ละชัน้ ปี หรือหลักฐานอย่าง เป็นทางการอน่ื ๆ ท่ีสามารถใช้เปน็ หลักฐานแสดงการผา่ นการฝึกอบรมในช้นั ปีนั้นได้ 10.3 กำหนดหน้าท่ีรบั ผดิ ชอบและบรหิ ารจัดการงบประมาณของแผนการฝึกอบรม/หลักสูตรทสี่ อดคล้องกับ ความจำเป็นดา้ นการฝึกอบรม 10.4 มีกิจกรรมอื่นๆที่เกี่ยวข้องครบถ้วน สอดคล้องกับข้อบังคับและประกาศของแพทยสภาในการเปิดการ ฝึกอบรม 10.5 มีการบริหารจัดการการฝึกอบรมที่สอดคล้องตามโครงสร้างของสถาบันฝึกอบรม ซึ่งแบ่งกลุ่มงาน ภายในดงั นี้ • กลุม่ บริหารทั่วไป • กลุ่มนโยบายแผนและพฒั นาองค์กร • กลมุ่ ฝกึ อบรมและพฒั นาหลกั สตู ร • กลุม่ ประกันคุณภาพการศึกษาและประเมนิ ผล • กล่มุ วิจยั และบรกิ ารวชิ าการ 11. การ ร กัน ุ าพการฝึกอบรม กรมควบคุมโรคจัดให้มีการประกันคุณภาพการฝึกอบรมอย่างต่อเนื่อง โดยมีสมาคมเวชศาสตร์ป้องกัน แห่งประเทศไทย เปน็ ผกู้ ำกับ ตดิ ตาม ดูแล เพ่ือให้เป็นไปตามข้อกำหนดของแพทยสภา ดงั นี้ 11.1 การประกันคุณภาพการฝึกอบรมภายในสถาบัน สถาบันจัดให้มีระบบและกลไกการประกันคุณภาพ การฝกึ อบรม อย่างน้อยทุก 2 ปี 11.2 การประกันคุณภาพการฝึกอบรมภายนอกสถาบัน สถาบันต้องได้รับการประเมินคุณภาพจาก คณะอนกุ รรมการฝกึ อบรมฯ อย่างน้อยทกุ 5 ปี
40 หลกั สตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบา้ น
ภาคผนวก 41 า ผนวก
42 หลกั สตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบา้ น
ภาคผนวก 43 า ผนวกที่ 1 วามรูพ้ืน านของ วชศาสตร ้องกันท่ัวไ 1. พ้ืนฐานและหลกั การของเวชศาสตร์ปอ้ งกัน 1.1 พน้ื ฐานและหลกั การของเวชศาสตรป์ ้องกันทวั่ ไป (Fundamental and Principle of Preventive Medicine) 1.1.1 Principles of preventive medicine 1.1.2 Concept of diseases prevention and health promotion 1.1.3 Principles of Epidemiology and its applications 1.1.4 Public health administration and intervention 1.1.5 Biostatistics 1.2 ความรู้พื้นฐานของเวชศาสตร์ป้องกันเฉพาะแขนงทั่วไป (Fundamental of Special Brench in Preventive Medicine) 1.2.1 ความรูพ้ นื้ ฐานแขนงสาธารณสุข − Concept of Public Health − Measuring, Monitoring and Evaluation the Health of Population, Management the health problem of population − National Health system and Global health − Planning and Managing health system − The Epidemiologic Approach to Disease and Intervention 1.2.2 ความรู้พ้นื ฐานแขนงระบาดวทิ ยา − Concept of disease distribution, determinants and epidemiological triad − Study designs and basic statistics − Concept of public health surveillance 1.2.3 ความรพู้ ื้นฐานแขนงจิตเวชชุมชน − Concept of prevention and promote community mental health − Mental health problem and how to prevent − Risk Assessment and risk management in community mental health problem 1.2.4 ความรพู้ ืน้ ฐานแขนงอาชวี เวชศาสตร์ − principle of occupational and environment medicine − health hazard and health effects − fit to work − basic safety 1.2.5 ความรู้พื้นฐานแขนงเวชศาสตร์ปอ้ งกันคลินกิ − Natural history of disease and level of preventive in clinical preventive medicines − principle and provision of vaccines − prevention and control of sexually transmitted infections − Prevention and care of geriatric patients 1.2.6 ความรู้พนื้ ฐานแขนงเวชศาสตร์ทางทะเล − Core concept of Maritime Health and Maritime Medicine − Health requirements and Fitness Examination for Seafarers and Working at Sea − Basic knowledge of Diving and Hyperbaric Medicine
44 หลกั สตู รการฝึกอบรมแพทยป์ ระจำบา้ น − Emergency Service for Maritime Health 1.2.7 ความรู้พน้ื ฐานแขนงเวชาสตร์การบิน − Concept of Aviation Medicine − Health risk among aircrew, passenger and how to prevent − Risk assessment and risk management among air crew and passenger − Risk of aircraft accident and how to prevent 1.2.8 ความรู้พืน้ ฐานของแขนงเวชศาสตร์การเดนิ ทางและท่องเท่ียว − Concept of Travel Medicine, pre- and post travel care − Health risk among travelers and how to prevent − Risk assessment and risk management among travelers 1.2.9 ความรูด้ ้านการแพทยท์ างเลือก (Alternative medicine)
ภาคผนวก 45 า ผนวกท่ี 2 นอ้ื หา ฉพา ของแขนง วชศาสตรการ ดินทางแล ทอง ท่ียว 1. ความรูพ้ืนฐานดา้ นเวชศาสตรก์ ารเดินทางและท่องเท่ียว 1.1 History and fundamental of travel medicine 1.2 Epidemiology: morbidity and mortality in travelers 1.3 Principles in GeoInformatics, remote sensing and application to Travel Medicine 1.4 Health risk among travelers to/from different geographic area − Health risk among travelers to/from Africa − Health risk among travelers to/from Central and South America − Health risk among travelers to/from Asia − Health risk among travelers to/from Oceania − Heath risk among travelers to/from Europe/North America 1.5 Vaccinology − General concepts and principles of human immunity − Principle of immunization (active immunization, passive immunization) − General concept of vaccine Vaccine manufacture Type of vaccine (live, inactivated vaccine, subunit vaccine, etc) Adjuvant and related component of vaccine Safety and efficacy assessment of vaccine Herd immunity − Handling, storage and cold chain of vaccines − Immunity and response to immunization in the elderly, immuno-compromised host − Adverse event of vaccine 1.6 Practical vaccine usage in travelers including indications/contraindications, route of administration, dosing regimen, immunogenicity, efficacy, potential adverse event and management of adverse events in the following vaccines: − Bacille-Calmelle-Guerin (BCG) vaccine − Cholera vaccine − Dipheria/Tetatus toxoid (dT) − Dipheria/Tetanus/Pertussis (DTP,Tdap) − Japanese encephalitis vaccine − Hepatitis A vaccine − Hepatitis B vaccine − Hepatitis A/Hepatitis B combined vaccine − Influenza vaccine − Mump/Measles/Rubella vaccine (MMR) − Pneumococcal vaccine − Poliomyelitis vaccine − Rabies vaccine
46 หลักสตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบ้าน − Tetanus toxoid − Tick borne encephalitis vaccine − Typhoid vaccine − Varicella vaccine − Yellow fever vaccine 1.7 Concept of diseases prophylaxis 1.8 Concept of standby medication and self-treatment 1.9 Availability and limitation of heath care system in different countries 1.10 Law and regulation related to international travel 1.11 Impact of tourism to host countries 1.12 Travel clinic setup and management 2. การให าํ รกษากอนการ ดนิ ทาง (Pre-Travel Counselling) 2.1 หลกั และทักษะการซักประวตั ิ และประเมนิ นักท่องเที่ยวอยางรอบด้าน − Obtain relevant medical history (e.g personal, past medical history, allergies) − Evaluation of vaccination history including childhood EPI − Evaluation of travel itinerary (e.g. destination, duration, activity, accommodation) − Evaluation of travel activity (e.g. trekking, cycling, swimming, backpacking) 2.2 หลักและทักษะการใหค้ ำแนะนำก่อนการเดนิ ทางอย่างถูกต้องเหมาะสม − Risk assessment in Travel Medicine − Risk communication and risk management − Vaccine recommendation: WHO guideline, CDC’s recommendation − Malaria recommendation: WHO guideline, CDC’s recommendation − Asian travelers VS Western travelers : Risk, epidemiology, perspective − Other advices e.g. standby medication, first aid kit, water purification, altitude preparedness 2.3 นกั เดนิ ทางกลุ่มเฉพาะ − Elderly Travelers − Pregnant travelers − Travel with kids/infants − Visiting friends and relatives travelers (VFRs) − Travelers with chronic disease (e.g. Dm. COPD, heart disease) − Travelers with HIV/AIDS or other immune-compromised conditions − Disaster relief/volunteer workers − Immigrants/Refugees 2.4 นักเดินทางทเี่ ดินทางไปยังทวปี ต่างๆท่วั โลก − Travelers to Africa (Northern Africa, Sub Saharan Africa, Southern Africa − Trevelers to Centrak and South America − Traverlers to Asia − Travelerrs to Oceania − Travelers to Europe/Nort America
ภาคผนวก 47 2.5 การเดนิ ทางในสถานการณ์/พ้นื ทเี่ ฉพาะ − Mass gatherings (e.g. the Hajj or the Olympics) − Diving − Extreme/Wilderness travel − Trekking to the altitude − Cruise ship travel − Travel to disaster and conflict areas − Last minute travel 3. การ วบ ุม ้องกัน แล รกั ษาโร ท่พี บบอยแล สำ ญั ของ วชศาศตรการ ดนิ ทางแล ทอง ทีย่ ว 3.1. การควบคุมป้องกัน และรักษาโรคท่ีไมต่ ิดเชือ้ ท่สี ำคญั ทางเวชศาสตร์การเดนิ ทางและท่องเทย่ี ว − Transportation-related diseases/disorders Motion sickness Economy class syndrome (thrombosis/embolism) Jet lag Barotrauma Transportation accident/injury − Conditions associated with environmental factors Sun related problems e.g. sun burn, miliaria Heat exhaustion/Heat stroke Frostbite and hypothermia Acute mountain sickness High altitude cerebral edema/High altitude pulmonary edema Decompression sickness/Gas embolism after diving − Psychoculture issues Culture adaptation Culture shock and reverse culture shock Home sick, depression and suicidal idea among expatriates/long term travelers − Threats to personal security Accident and injury e.g. traffic accident, drowning, electrocution Violence and homicide 3.2. การควบคมุ ป้องกันและรักษาโรคเขตร้อน/โรคตดิ เชอ้ื ท่ีสาคัญ − Vector borne diseases including Malaria Dengue fever/dengue hemorrhagic fever Chikungunya infection Yellow fever and other hemorrhagic fever Japanese encephalitis Filariasis e.g. Loa loa, branchrofian, onchocerciasis Lyme disease Plague
48 หลกั สตู รการฝกึ อบรมแพทย์ประจำบ้าน Trypanosomiasis Leishmaniasis Rickettesial diseases e.g. scrub typhus, murine typhus − Food and water borne diseases including Amoebiasis Shigellosis and salmonellosis Cholera Hepatitis A, Hepatitis E Poliomyeliits Giardiasis Cyclosporiasis Cryptosporidiosis Gnathostomiasis Other intestinal/tissue parasites e.g. ascariasis, capillaria, Seafood poisoning/toxins − Sexually transmitted diseases including Hepatitis B HIV/AIDS Syphilis Gonorrhea − Diseases associated with person to person contact including Diphtheria/Pertussis Mumps/Measles/Rubella Meningococcal disease Pneumococcal diseases Influenza Varicella − Diseases associated with bites and stings including Snake bites Insect and other arthropod bites/sting Insect infestations Rabies − Diseases associated with water/environmental contact Larva migrans Schistosomiasis Legionella Tetanus Leptospirosis Free living amoeba e.g. Acanthamoeba, Naegleria
ภาคผนวก 49 4. ัญหาทางการแพทยแล สาธาร สุขทสี่ ำ ญั ใน วชศาสตรการ ดนิ ทางแล ทอง ที่ยว 4.1. Prevention, control and treatment of common problems in adult travelers − Diabetes mellitus − Hypertension − Chronic kidney diseases − HIV, AIDS and other immune-compromised patients − Respiratory diseases: e.g. Asthma, COPD, and other chronic lung diseases − Cardiovascular diseases: e.g. Ischemic heart diseases, heart failure − Neurological diseases: e.g. stroke, Alzheimer’s disease, dementia − Triage and emergency management in ER − Cardiopulmonary resuscitation (CPR): Basic and advanced life support 4.2. Approach, prevention, control and treatment of the elderly travelers − Concept of physiologic change in the elderly − Pharmacokinetic/pharmacodynamic change in the elderly − Common problems: dementia, delirium, depression, constipation 4.3. Approach, prevention, control and treatment of pediatrics travelers − Concept of expanded immunization program (EPI) − Current Thai EPI and optional vaccines for Thai children − How to communicate and approach to children − Growth and development − Common medical problems in children and management − Common psychological issues in children (i.e. separation anxiety, tantrum) 4.4. Approach, prevention, control and treatment to pregnant travelers − Physiologic change in pregnancy − Common obstetrical problem i.e. ectopic pregnancy, molar pregnancy, morning sickness, edema, threaten abortion, pre-term labor 4.5. Approach, prevention, control and treatment of disabled travelers 5. วิทยาการะบาดการเฝ้าระวัง สอบสวนโรคทเ่ี กี่ยวกับการเดินทางและทอ่ งเที่ยว/ระเบียบวิธวี ิจัย 5.1. Principles of epidemiology 5.2. Geographic specificity/global distribution of diseases and potential health hazards 5.3. Disease surveillance and epidemiological investigation 5.4. Outbreak investigation and control 5.5. Medical statistics 5.6. การสืบค้นและทบทวนงานวจิ ัย 5.7. ระเบียบวธิ ีวจิ ัย 5.8. จรยิ ธรรมการวจิ ัย 5.9. การวเิ คราะห์และประเมินคุณคา่ ของงานวจิ ัย 5.10. การเขยี นรายงานการวิจัยและตีพมิ พ์ผลงาน
50 หลักสตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบา้ น 6. วชศาสตรการบนิ ที่ กยี่ วของกบั วชศาสตรการ ดนิ ทางแล ทอง ทย่ี ว 6.1. Altitude and human physiology in the altitude 6.2. “Fit to fly” assessment 6.3. Medical equipment and facility in the aircraft 6.4. Common in-flight problems and how to manage 6.5. In-flight emergency and management 6.6. Transferring patient by air 6.7. Aviophobia (Fear of flying) 6.8. High altitude illness including acute mountain sickness, hight altitude pulmonary edema, hight altitude cerebral edema 7. การเฝ้าระวงั สอบสวนโรค และตรวจรักษาโรคหลังการเดนิ ทาง 7.1. การคดั กรองและตดิ ตามผู้ปว่ ยทเ่ี ป็นโรคหลังการเดนิ ทาง − Surveillance in returned travelers − Screening in asymptomatic travelers − Screening in immigrants/refugees − Screening in long term travelers 7.2. แนวทางการเฝ้าระวัง สอบสวนโรค และตรวจ วนิ ิจฉยั โรคหลังการเดินทาง − General approach to identify index case and cohorts − General approach to ill-returned travelers − Approach to febrile travelers − Approach to travelers with eosinophilia − Approach to travelers with diarrhea − Approach to travelers with dermatological problem 7.3. การแปลผลทางห้องปฎิบตั กิ ารเพอ่ื การวินจิ ฉยั โรคและการตรวจพเิ ศษ − Tuberculin skin test − Blood film techniques and interpretation for important tropical diseases e.g. malaria, filariasis, schistosomiasis − Stool examination techniques and interpretation − Rapid diagnosis tests: usages and limitation − Confirmatory molecular diagnostic test: usages and limitation − Serological diagnosis for tropical diseases − Special laboratory tests for tropical diseases 8. ทักษ / จต ตขิ องวิชาชีพแล วามรูดานบรู าการ 8.1. ทกั ษะและเจตคติของวชิ าชีพ − การสร้างความสมั พนั ธ์ทดี่ รี ะหว่างแพทยแ์ ละผปู้ ่วย − การรักษามาตรฐานการดูแลรักษาผ้ปู ว่ ยใหด้ ที ี่สุด − การยดึ ถือประโยชนข์ องผู้ปว่ ยเปน็ สำคัญ − ทกั ษะการส่ือสารกบั ผู้ป่วย ญาตแิ ละบคุ ลากรทางการแพทย์อนื่ ๆ − มารยาทในการดูแลผู้ป่วยข้างเตียง − การเรยี นรู้ตลอดชีวติ และการถา่ ยทอดความรใู้ ห้ผู้ป่วย ญาติ เพ่ือนรว่ มงาน ฯลฯ 8.2. ความรู้ดา้ นกฎหมาย
ภาคผนวก 51 − การบนั ทึกเวชระเบยี นทีค่ รบถ้วนถูกต้อง − สิทธผิ ูป้ ว่ ย − การขอความยนิ ยอมจากผู้ป่วยในการดแู ลรกั ษาและการทำหัตถการ − การใหข้ ้อมลู ผู้ป่วยทถ่ี ูกตอ้ งครบถว้ ย − พรบ.วชิ าชพี เวชกรรม และจริยธรรมแห่งวิชาชพี − การฟ้องรอ้ งทางการแพทย์และการป้องกัน − กฎอนามยั สขุ ภาพระหวา่ งประเทศ (International Health Regulation) 8.3. ความรูด้ า้ นการบรหิ ารจดั การทางการแพทย์ − ระบบประกนั สขุ ภาพต่างๆ เชน่ ระบบประกนั สุขภาพทวั่ หนา้ ระบบประกนั สังคม ระบบประกันสุขภาพเอกชน − ระบบประกนั สุขภาพระหว่างเดินทาง และระบบการประกันสุขภาพของต่างประเทศ − ระบบค่าตอบแทนทางการแพทย์ เชน่ pay for service, DRG − ระบบและกระบวนการรบั รองคุณภาพของโรงพยาบาล เช่น HA, JCI 8.4. ความรดู้ ้านอุตสาหกรรมท่เี กยี่ วขอ้ งกบั การท่องเทย่ี วและการเดนิ ทาง − ภาพรวมของอตุ สาหกรรมการทอ่ งเท่ยี วของประเทศไทย และประเทศอืน่ ๆในภูมิภาค − ระบบการชว่ ยเหลอื นักท่องเที่ยวในปจั จบุ ัน เช่น สถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน ตำรวจท่องเที่ยว − ระเบยี บข้อบงั คับต่างๆทเี่ กีย่ วขอ้ ง เช่น การบินพลเรือน สมาคมการบินระหวา่ งประเทศ
52 หลกั สตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบา้ น า ผนวกที่ 3 EPA 1 ทักษ การให ำ รกษากอนการ ดนิ ทาง วชศาสตร ้องกัน แขนง วชศาสตรการ ดินทางแล ทอง ที่ยว เมื่อสิ้นสดุ การฝึกอบรม แพทย์ประจำบา้ นต้องมีความสามารถในการให้คำปรกึ ษาก่อนการเดินทาง ดังนี้ ร ดบั ท่ี 1: ทักษะการให้คำปรึกษาที่ ตอง ทำได้ ในสถานการณท์ ไี่ มซ่ ับซ้อน ภายใตก้ ารควบคมุ ของอาจารย์ ร ดบั ที่ 2: ทกั ษะการให้คำปรึกษาที่ ตอง ทำได้ ในสถานการณ์ที่ไม่ซับซ้อน และสามารถปฏบิ ตั ไิ ดด้ ้วยตนเอง ร ดับท่ี 3: ทกั ษะการใหค้ ำปรึกษาท่ีซับซอ้ นมากขึน้ ท่ตี ้องทำได้ และสามารถเป็นที่ปรึกษาได้ ร ดับที่ 4: ทกั ษะการให้คาปรกึ ษาทซ่ี ับซ้อนมากขนึ้ ทีต่ ้องทาได้ สามารถเปน็ ทปี่ รึกษาและกำกับการปฏิบตั งิ านของ แพทย์ท่มี ปี ระสบการณน์ ้อยกวา่ ได้ Pre-travel Counseling แพทย ร จำบาน ชน้ั ีท่ี 1 ชั้น ที ่ี 2 ชน้ั ีที่ 3 หลกั แล ทกั ษ การซกั ร วตั แิ ล ร มนิ นกั ทอง ท่ียวอยางรอบดาน 1,2 3,4 3,4 Risk assessment in Travel medicine 1,2 3,4 3,4 Relevant medical history (e.g. personal, past medical history, 1,2 3,4 3,4 vaccination history, allergies) Evaluation of travel itinerary (e.g. destination, duration, activity, 1,2 3,4 3,4 accommodation) 1,2 3,4 3,4 หลักแล ทกั ษ การให ำแน นำกอนการ ดนิ ทางอยางถูกตอง หมา สม 1,2 3,4 3,4 Risk communication and risk management 1,2 3 3 Vaccine recommendation Malaria recommendation Other advices e.g. standby medication, first aid kit, water purification, altitude preparedness Pre-travel Counseling แพทย ร จำบาน ชัน้ ีท่ี 1 ช้นั ีที่ 2 ช้นั ีท่ี 3 นกั ดินทางกลมุ ฉพา Elderly travelers 1,2 3,4 3,4 Pregnant travelers Travel with kids/infants 1,2 3 3 Disabled travelers Visiting friends and relatives travelers (VFRs) 1,2 3 3 Travelers with chronic diseases (e.g. DM, COPD, heart diseases) 1,2 3 3 Travelers with HIV/AIDS or other immune-compromised conditions 1,2 3 3 Disaster relief/volunteer workers Immigrants/Refugees 1,2 3 3 การ ดินทางในสถานการ /พ้นื ที่ ฉพา Mass gatherings (e.g. the Hajj or the Olympics) 1,2 3 3 1,2 3 3 1,2 3 3 1,2 3,4 3,4
ภาคผนวก 53 Diving 1,2 3 3 Extreme/Wilderness travel 1,2 3 3 Trekking to the altitude 1,2 3 3 Cruise ship travel 1,2 3 3 Travel to disaster and conflict areas 1,2 3 3 Last minute travel 1,2 3 3 1. Check list การ ร มนิ ทักษ การซกั ร วัตแิ ล การ ร มินนักทอง ที่ยวอยางรอบดาน (Standard Pre-travel assessment) (Standard Pre-travel assessment) แพทย ร จำบาน ชั้น ีที่ 1 ช้ัน ที ่ี 2 ชน้ั ที ี่ 3 Risk assessment 1,2 3 3 Medical history − General information (age,sex) - 1,2 3 − Underlying diseases − Medications 1,2 3 3 − Allergies (especially for vaccines, eggs or latex) Special conditions 1,2 3 3 − Pregnancy − Breastfeeding 1,2 3 3 − Disability or handicap − Immunocompromising conditions or medications − Older age − Psychiatric condition − Seizure disorder − Recent surgery − Recent cardiopulmonary event − Recent cerebrovascular event − History of Guillain-Barré syndrome Immunization history − Routine vaccine − Travel vaccine Prior travel experience − Experience with malaria prophylaxis − Experience with altitudes − Illness related to travel Itineraries − Countries and specific regions including order of countries if > 1 country − Rural or Urban
54 หลักสตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบา้ น Timing 1,2 3 3 − Trip duration − Season of travel 1,2 3 3 − Time to departure 1,2 3 3 1,2 3 3 Reason for travel Travel style Special activities 2. การ ร มิน ทักษ การให ำแน นำ ร่ืองวั ซีนไข หลือง (Vaccine recommendation and counseling) วามรแู ล ทักษ แพทย ร จำบาน ช้ัน ีที่ 1 ช้นั ที ่ี 2 ช้นั ที ่ี 3 Yellow fever Vaccine recommendation and Counseling General Information: name, age, sex, nationality (Identify 1,2 3,4 3,4 correct patient) Trip characteristic 1,2 3,4 3,4 Specific itinerary: regions, season, date, duration, transportation 1,2 3,4 3,4 Travel style, Type of Accommodation 1,2 3,4 3,4 Activities (e.g. adventure travel, events involving) 1,2 3,4 3,4 Prior travel experience 1,2 3,4 3,4 1,2 3,4 3,4 Previous immunization 1,2 3,4 3,4 1,2 3,4 3,4 Medical History 1,2 3,4 3,4 General Information of Yellow fever 1,2 3,4 3,4 Risk of Yellow fever (in this trip) – show the map Contraindications (including: Allergy to vaccine component, 1,2 3,4 3,4 Symptomatic HIV, Thymus disorder/ surgery, Malignant neoplasm, 1,2 3,4 3,4 Primary immunodeficiency, 1,2 3,4 3,4 Route for vaccine injection and schedule of vaccine 1,2 3,4 3,4 Duration of immunity/Booster dose 1,2 3,4 3,4 Adverse events after yellow fever vaccine Side effects after yellow fever vaccine injection Recommendation/Medical waivers/certificates 3. Check list การ ร มนิ ทักษ การให ำแน นำ ร่อื งวั ซนี ไข หลือง (Yellow fever Vaccine recommendation and counseling) วามรูแล ทกั ษ Mark 1 2 3 4 5 1. Greeting and Introduction 2 2. General Information: name, age, sex, nationality 5 (Identify correct patient)
ภาคผนวก 55 วามรูแล ทักษ Mark 1 2 3 4 5 3. Trip characteristic - Specific itinerary: regions, season, date, duration, 5 transportation - Travel style, Type of Accommodation 5 - Activities ( e.g. adventure travel, events involving) 5 - Prior travel experience 3 - Previous immunization 5 4. Medical History 5 5. Yellow Fever vaccine - General Information of Yellow fever 5 - Risk of Yellow fever (in this trip) – show the map 3 - Contraindications (including: Allergy to vaccine component, Symptomatic HIV, Thymus disorder/ surgery, 20 Malignant neoplasm, Primary immunodeficiency, Transportation, Immunosuppressive and Immunomodulatory) - Route for vaccine injection and schedule of vaccine 2 - Duration of immunity/Booster dose 5 - Adverse events after yellow fever vaccine (encephalitis) 10 - Side effects after yellow fever vaccine injection 5 6. Recommendation/Medical waivers 10 7. Communication skills 5 Total 100 4. Check list การ ร มิน ทกั ษ การให ำแน นำ รื่องการ ดนิ ทางไ ในพน้ื ทีส่ งู (High altitude illness counseling) วามรแู ล ทกั ษ แพทย ร จำบาน ชน้ั ที ี่ 1 ชัน้ ที ่ี 2 ช้ัน ที ี่ 3 High altitude counseling and recommendation General Information 1,2 3 3 (name, age, sex, nationality (Identify correct patient) Trip characteristic 1,2 3 3 Specific itinerary: regions, season, date, duration, transportation 1,2 3 3 Travel style, Type of Accommodation 1,2 3 3 Activities 1,2 3 3 Prior travel experience 1,2 3 3 Previous immunization 1,2 3 3 Medical History 1,2 3 3
56 หลักสตู รการฝึกอบรมแพทย์ประจำบา้ น General Information of altitude sickness 1,2 33 − AMS 1,2 3,4 3,4 − HAPE 1,2 3,4 3,4 − HACE 1,2 3,4 3,4 Risk of altitude sickness 1,2 3,4 3,4 Prophylaxis (Acetazolamide, Dexamethazone, Nifedipine, 345 Tadalafil, Sildenafil, Salmeterol) − Route − Dosage − Duration − indication − Adverse effect Treatment (Acetazolamide, Dexamethazone, Nifedipine, Tadalafil, Sildenafil, Salmeterol) − Route − Dosage − Duration − indication − Adverse effect General recommendation 5. ตวั อยาง Checklist ร มิน High altitude counseling แบบล อียด วามรแู ล ทกั ษ Mark 1 2 2 1. Greeting and introduction 2 2. General information: age, sex, nationality 3. Trip Characteristic 2 2 − Detail itinerary 2 − Travel alone/with groups − Previous AMS / trip in the altitude 5 4. Assessment and discussion − Risk of High-altitude sickness in this trip 5 5. Counseling – general advice 5 − Symptoms of altitude sickness (AMS) 5 − Onset of AMS 5 − Treatment and natural course of AMS 5 − Do not increase sleeping altitude >500m/d − Warning sign of HACE 5 (ataxia, severe headache, disorientation) − Warning sign of HAPE
ภาคผนวก 57 วามรูแล ทักษ Mark 1 2 3 4 5 (shortness of breath, severe cough, dyspnea at rest) − What to do when have severe symptoms 5 6. How to use Diamox − Dosage (125mg bid) 5 − When to start and stop (1-2 days before and 5 stop 24 hours after reach the top) − Common side effect 10 − (metallic taste, numbing of toes, increase urination) − What to do when side effect occurs 10 − Ask drug allergy esp. sulfa allergy 5 7. Other − Communication skill 5 − Accuracy of information 5 − Allow traveler to express idea/concern 5 Remark Total Score 100
58 หลกั สตู รการฝกึ อบรมแพทย์ประจำบา้ น า ผนวกที่ 4 EPA 2 ทกั ษ การดแู ลรักษานกั ทอง ท่ียวร หวาง แล หลังการ ดินทาง วชศาสตร อ้ งกนั แขนง วชศาสตรการ ดินทางแล ทอง ทย่ี ว เมอื่ ส้นิ สุดการฝึกอบรม แพทย์ประจำบ้านต้องมีความสามารถในการให้คำปรกึ ษาก่อนการเดนิ ทาง ดังน้ี ร ดับท่ี 1: ทักษะการให้คำปรึกษาท่ี ตอง ทำได้ ในสถานการณท์ ไ่ี มซ่ ับซ้อน ภายใตก้ ารควบคมุ ของอาจารย์ ร ดับท่ี 2: ทกั ษะการให้คำปรึกษาที่ ตอง ทำได้ ในสถานการณ์ทไี่ ม่ซับซ้อน และสามารถปฏบิ ตั ไิ ดด้ ว้ ยตนเอง ร ดับที่ 3: ทกั ษะการใหค้ ำปรึกษาทซ่ี ับซ้อนมากขึน้ ทตี่ ้องทำได้ และสามารถเปน็ ท่ีปรึกษาได้ ร ดบั ท่ี 4: ทกั ษะการใหค้ าปรกึ ษาท่ซี ับซ้อนมากขนึ้ ทตี่ ้องทาได้ สามารถเปน็ ทป่ี รึกษาและกำกับการปฏบิ ัติงานของ แพทย์ทม่ี ีประสบการณน์ ้อยกว่าได้ วามรแู ล ทกั ษ แพทย ร จำบาน ชัน้ ีท่ี 1 ชั้น ีที่ 2 ชน้ั ที ี่ 3 การซัก ร วัตินกั ทอง ที่ยวหลงั การ ดินทาง • การซักประวัตทิ างการแพทย์ทั่วไป 1,2 3 3,4 • การซักประวตั ิการเดินทาง 1,2 3 3,4 • การซักประวตั ิความเสีย่ งจากการเดนิ ทาง 1,2 3 3,4 • การซักประวตั ิเดนิ ทางการสมั ผัสโรคจากสตั ว์ ส่งิ แวดล้อม 1,2 3 3,4 • การซักประวัตวิ คั ซีนและเตรียมตวั กอ่ นเดนิ ทาง 1,2 3 3,4 การ ัดกรองแล ร มินนัก ดินทาง ร ทตางๆ • การประเมนิ นักเดนิ ทางท่ีมอี าการผดิ ปกติ 1,2 3 3 • การประเมินนักเดินทางที่ไมม่ ีอาการผิดปกติ แต่มาตรวจคัดกรอง • การประเมินนกั เดนิ ทางท่ีมีภาวะกำเริบของโรคประจำตัว 1,2 3 3 • การประเมนิ นกั เดนิ ทางในสถานการณร์ ะบาด หรือสถานการณ์ฉุกเฉิน • การประเมนิ นกั เดนิ ทางตามข้อกำหนด ระเบยี บ หรอื ขอ้ กฎหมาย 122 การตรวจรางกาย • การตรวจร่างกายทั่วไป 1 2,3 2,3 • การตรวจรา่ งกายตามภาวะเส่ียง • การตรวจร่างกายในภาวะระบาด/สถานการณฉ์ ุกเฉนิ 1 2,3 2,3 การ ร มินนักทอง ทยี่ วหลังกลบั จากทอง ท่ยี วในทวี ตางๆ • นักท่องเทยี่ วในประเทศ และหลงั กลับจากประเทศอื่นในเอเชยี 122 • นักทอ่ งเทย่ี วหลังกลับจากทวีปยุโรป อเมรกิ าเหนือ 122 • นกั ทอ่ งเที่ยวหลังกลบั จากทวีปแอฟรกิ า 1 2,3 2,3 • นกั ท่องเที่ยวหลังกลบั จากทวีปอเมรกิ าใต้ • นักทอ่ งเทีย่ วหลังกลับจากหลายทวีปทั่วโลก 1,2 3 3 การ ร มนิ แล ใหการวนิ จิ ฉยั ญั หาสขุ าพแบบตางๆในนกั ดินทาง 1,2 3 3 • ปญั หาไข้ในนกั เดนิ ทาง 1,2 3 3 1,2 3 3 1 2,3 2,3 1,2 3 3
ภาคผนวก 59 • ปญั หาผิวหนงั ในนักเดนิ ทาง 1,2 33 • ปัญหาอจุ จาระร่วงและโรคทางเดินทางอาหารในนักเดนิ ทาง 1,2 33 • ปัญหาสัตว์เลี้ยงลกู ดว้ ยนมกัด ขว่ น เลีย แมลงสตั ว์กัดตอ่ ย 1,2 33 • การดแู ลนกั ท่องเท่ียวทไี่ มม่ อี าการแต่อาจสัมผัสโรคตดิ ต่อร้ายแรง 1,2 2,3 2,3 • ปัญหานกั ท่องเทีย่ วทีม่ ผี ลทางหอ้ งปฏบิ ัตกิ ารผดิ ปกติ 1,2 2,3 2,3 • ปัญหานกั ท่องเท่ียวที่มอี าการแพ้พนื้ ท่สี ูง 1,2 2,3 2,3 การสงตรวจทางหอง ฏิบตั ิการท่ี หมา สม • การเลอื กสง่ ตรวจทางห้องปฏิบัติการท่ัวไป 1,2 33 • การเลอื กสง่ ตรวจทางห้องปฏบิ ัตกิ ารเฉพาะทาง 1,2 33 • การประสานงานและสง่ ตรวจทางห้องปฏิบัตกิ ารท่ีไมม่ ีประเทศ 1,2 33 • การเตรยี มสิง่ ส่งตรวจที่เปน็ อนั ตราย และอาจแพร่กระจาย 1 2,3 2,3 การรกั ษาโร หลงั การ ดินทาง • การรักษาโรคท่วั ไป และโรคเขตรอ้ นในนกั เดนิ ทาง 1,2 33 • การรกั ษาโรคที่ไม่พบในประเทศไทย 1,2 33 • การรกั ษาโรคที่ยงุ่ ยากซับซ้อน และเสย่ี งตอ่ การแพรร่ ะบาด 1 2,3 การใหค้ ำแนะนำท่ีเหมาะสมหลงั การรักษาโรค 1,2 33 ตวั อยาง Check List การ ร มนิ นกั ทอง ท่ียวที่มไี ขหลังกลบั จากทวี แอฟริกา 345 วามรแู ล ทกั ษ Mark 1 2 1. Greeting and introduction 2 2. Chief complaint 2 3. Trip Characteristic − Detail itinerary, exact location 5 − Exact date of return and date of fever 5 − Travel alone/with groups 2 − Activity during the trip/ Reason for travel 4 − Accommodation during the trip 4 − Assess previous vaccination 5 − Assess the use of malaria prophylaxis/mosquito 5 prevention − Food and water consuming during trip 4 4. Clinical history − Fever characteristic 4 − Severity of fever/Progression of fever 4 − Skin lesion: rash/eschar/petechiae 4 − Any wound/cut/injury 4 − Any organ specific symptoms hx 4
60 หลักสตู รการฝกึ อบรมแพทย์ประจำบ้าน Mark 1 2 3 4 5 4 วามรแู ล ทกั ษ 4 − Previous treatment/visit doctor? 4 − Self-treatment (paracetamol, ATB) 4 − Hx underlying diseases/regular med 4 − Hx Exposure to animal 4 − Hx Exposure to tick, mosquito, bug, fly 4 − Hx Exposure to fresh water 4 − Hx Sexual contact during the trip − Health of other colleagues 5 5. Other 5 − Communication skill − Allow traveler to express idea/concern 100 Remark Total Score
ภาคผนวก 61 า ผนวกที่ 5 EPA 3 ทักษ การ ฝ้าร วังแล สอบสวนโร แล ัยสุข าพท่ี กย่ี วของกบั วชศาสตร อ้ งกัน แขนง วชศาสตรการ ดินทางแล ทอง ที่ยว เม่อื สนิ้ สุดการฝึกอบรม แพทยป์ ระจำบ้านต้องมคี วามสามารถในการเฝ้าระวงั และสอบสวนโรคและภัยสุขภาพ ทีเ่ กยี่ วขอ้ งกับเวชศาสตรก์ ารเดินทางท่องเทย่ี วได้ ร ดับ 1: มีความรู้ความเข้าใจและสามารถ ฏิบตั ไิ ดใน วาม วบ ุมของอาจารยผ์ ้ใู ห้การฝึกอบรม ร ดับ 2: มีความรคู้ วามเขา้ ใจและสามารถ ฏบิ ตั ิไดดวยตน อง โดยมีอาจารยผใู หการฝึกอบรมชวย หลอื เมอื่ ตอ้ งการ ร ดับ 3: มคี วามสามารถปฏบิ ตั ิได้ด้วยตนเอง และให้คำแนะนำแพทยป์ ระจำบ้านรุน่ น้องได้ ร ดับ 4: สามารถเปน็ ทีป่ รึกษาและกำกับการปฏิบตั งิ านของแพทยท์ ่ีมีประสบการณ์น้อยกว่าได้ วามรูแล ทกั ษ แพทย ร จำบาน ช้ัน ีท่ี 1 ช้ัน ีที่ 2 ชั้น ีท่ี 3 การสอบสวนโร แล ัยสุข าพท่ี กีย่ วของกบั การ ดนิ ทางทอง ทย่ี ว สอบสวนโรค/ภัยสุขภาพ แบบรายบุคคล (Case investigation) ในกลมุ่ นัก 1,2 3,4 3,4 เดนิ ทางท่องเท่ียว ขั้นตอนประกอบด้วย 1,2 3,4 3,4 − รวบรวมข้อมูลผปู้ ว่ ย − ค้นหาขอบเขตการกระจายของโรค 1,2 3,4 3,4 − การเกบ็ วตั ถุตวั อยา่ งสง่ ตรวจ 1,2 3,4 3,4 − การควบคมุ โรค 1,2 3,4 3,4 − การเขยี นรายงาน สอบสวนโรค/ภยั สุขภาพ ในสถานการณ์ระบาด (Outbreak investigation) ใน กล่มุ นักเดนิ ทางท่องเทยี่ วขนั้ ตอน ประกอบด้วย − เตรียมการปฏบิ ัติภาคสนาม − ตรวจสอบยนื ยนั การวนิ ิจฉัย − ตรวจสอบยืนยนั ระบาดวทิ ยา − กำหนดนิยามผ้ปู ว่ ย และค้นหาผ้ปู ่วยเพ่มิ เติม − ศกึ ษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา − สรา้ งสมมตฐิ านการเกดิ โรค − ศึกษาระบาดวิทยาเชิงวเิ คราะหท์ ดสอบสมมตฐิ าน − การศึกษาเพิ่มเตมิ (ถ้าจำเปน็ ) − ควบคมุ และป้องกนั โรค − นำเสนอผลการสอบวน วางมาตรการป้องกันควบคุมโรค/ภัยสุขภาพในกลุ่มนักเดินทางท่องเที่ยว (Implement prevention and control program) การ ฝา้ ร วังโร แล ัยสขุ าพท่ี กีย่ วของกบั การ ดนิ ทางทอง ท่ยี ว ศกึ ษาระบบเฝ้าระวังโรคและภัยสขุ ภาพที่เก่ียวข้องกับนกั เดินทางท่องเท่ียว เชน่ MERS-CoV, DF/DHF, Box jelly fish การพัฒนาระบบเฝ้าระวังโรคและภยั สุขภาพทเี่ กีย่ วข้องกับการเดินทาง ทอ่ งเทีย่ ว
62 หลกั สตู รการฝกึ อบรมแพทยป์ ระจำบา้ น
Search
