บัญชีห้างหุ้นส่วน-08

การดาํ เนนิ งานของหา้ งหนุ้ ส่วนอาจจะประสบความสําเรจ็ ทําใหม้ ผี ลกาํ ไรจาํ นวนมาก ทาํ ใหห้ า้ งหุน้ ส่วนตอ้ งการมเี งนิ ทุน มาหมนุ เวยี นเพม่ิ ขน้ึ เพอ่ื ขยายกจิ การ หรอื ต้องการใหบ้ ุคคลภายนอกทม่ี คี วามรูค้ วามสามารถ และมปี ระสบการณ์เขา้ มาช่วย บรหิ ารงานเพอ่ื ใหเ้ กดิ ประสทิ ธภิ าพมากยง่ิ ขน้ึ หรอื หนุ้ ส่วนคนใดคนหน่งึ ตอ้ งการจะขายส่วนทุนของตนเองใหแ้ ก่บุคคลอ่นื กไ็ ด้ ซง่ึ สง่ิ เหล่าน้ีเป็นเหตุผลทท่ี าํ ใหต้ อ้ งรบั หนุ้ สว่ นใหม่

การรบั หุน้ ส่วนใหมต่ ามกฎหมายไทยระบุไวว้ ่า จะต้องไดร้ บั ความยนิ ยอมจากผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ ทุกคนก่อน ถา้ หากเป็น หา้ งหุน้ ส่วนจดทะเบยี นกจ็ ะตอ้ งจดทะเบยี นในการรบั หนุ้ ส่วนใหมด่ ว้ ย และสญั ญาหา้ งหุน้ ส่วนเดมิ นนั้ จะส้นิ สุดลงทนั ที เมอ่ื ตก ลงรบั หุน้ ส่วนใหมแ่ ลว้ จะมผี ลทาํ ใหห้ า้ งหุน้ ส่วนเดมิ ตอ้ งลม้ เลกิ ไป เกดิ เป็นหา้ งหุน้ ส่วนใหม่ขน้ึ มาแทน และผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนทุกคน จะตอ้ งตกลงกนั ใหมใ่ นเรอ่ื งทเ่ี กย่ี วกบั เงนิ ทนุ และการแบง่ กาํ ไรขาดทุนของหา้ งหนุ้ สว่ น โดยต้องเขยี นเป็นลายลกั ษณ์อกั ษรให้ ชดั เจน ส่วนขอ้ ตกลงทผ่ี เู้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ ไดต้ กลงไวน้ นั้ กจ็ ะตอ้ งถูกยกเลกิ ไป ในกรณกี ารรบั ผเู้ ป็นหุน้ สว่ นใหมน่ นั้ หากสนิ ทรพั ยข์ องหา้ งหนุ้ สว่ นมมี ลู ค่าไมต่ รงกบั ความเป็นจรงิ กจ็ ะตอ้ งปรบั ปรงุ มลู ค่า ของสนิ ทรพั ยใ์ หม่ โดยประเมนิ มลู ค่าใหเ้ ป็นไปตามราคายุตธิ รรมของสนิ ทรพั ย์นนั้ สําหรบั ผลกาํ ไรขาดทุนจากการปรบั มลู ค่า สนิ ทรพั ยจ์ ะโอนปิดไปยงั บญั ชที ุนของผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ แต่ละคนตามอตั ราส่วนแบง่ ผลกาํ ไรขาดทนุ ทต่ี กลงกนั แต่เดมิ หากไม่มี การปรบั ปรุงมลู ค่าสนิ ทรพั ยใ์ นวนั ทร่ี บั ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นใหมแ่ ลว้ นนั้ จะเป็นผลใหผ้ เู้ ป็นหนุ้ สว่ นใหมม่ สี ่วนรว่ มรบั ในผลกาํ ไรขาดทุน ทเ่ี กดิ ขน้ึ ก่อนทจ่ี ะเขา้ มาเป็นหนุ้ สว่ น ทาํ ใหเ้ กดิ การไดเ้ ปรยี บหรอื เสยี เปรยี บกนั ระหว่างผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนเก่ากบั ผเู้ ป็นหุน้ ส่วนใหม่ ขน้ึ ได้ การรบั ห้นุ ส่วนใหม่ 1. ผเู้ ป็นห้นุ ส่วนใหม่ซื้อส่วนในทุนจากผเู้ ป็นห้นุ ส่วนเดิม ในกรณนี ้หี นุ้ ส่วนใหมจ่ ะซอ้ื ทนุ จากหุน้ ส่วนเดมิ คนเดยี วหรอื หลายคนกไ็ ด้ ผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ อาจจะขายทุนบางส่วน หรอื ขายหมดกไ็ ด้ หุน้ สว่ นใหมจ่ ่ายเงนิ โดยตรงใหก้ บั หนุ้ ส่วนเดมิ โดยไม่ ตอ้ งผ่านสมดุ บญั ชขี องหา้ ง

1.1 ซ้อื ส่วนในทุนจากผเู้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ คนเดยี วหรอื หลายคน โดยไมป่ รบั ปรงุ บญั ชขี องหา้ งหุน้ สว่ น 1.2 ซ้อื ส่วนในทนุ จากผเู้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ คนเดยี วหรอื หลายคน โดยปรบั ปรุงบญั ชขี องหา้ งหุน้ สว่ น หมายเหตุ เงนิ ทนุ ของผเู้ ป็นหุน้ สว่ นใหมเ่ ท่ากบั สว่ นในทุนของผเู้ ป็นหุน้ ส่วนทข่ี ายให้ สาํ หรบั เงนิ ทจ่ี า่ ยใหแ้ กผ่ เู้ ป็นหุน้ สว่ น เดิมนัน้ อาจจะมากกว่า น้อยกว่า หรือเท่ากับส่วนในทุนท่ผี ู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ได้รับก็ได้ วิธีน้ีทุนของห้างหุ้นส่วนจะไม่ เปลย่ี นแปลง 2. ผเู้ ป็นห้นุ ส่วนใหม่นําเงินสด หรอื สินทรพั ยอ์ ื่นมาลงทุนในห้างห้นุ ส่วน วธิ นี ้ที าํ ใหส้ นิ ทรพั ยห์ า้ งหุน้ ส่วนและทุนใหม่ ของหา้ งหนุ้ ส่วนจะเพม่ิ ขน้ึ ดงั นนั้ ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนทุกคนจะต้องตกลงกนั ใหช้ ดั เจนในเร่อื งส่วนในทุน และส่วนแบ่งกําไรขาดทุน ของหนุ้ ส่วนใหมด่ ว้ ย หมายเหตุ เงนิ ทุนของผเู้ ป็นหุ้นส่วนใหม่หลงั รบั ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนใหม่ อาจจะมากกว่าหรอื เท่ากบั เงนิ ทผ่ี ูเ้ ป็นหุ้นส่วนใหม่ นํามาลงทนุ รวมกบั เงนิ ทนุ ของผเู้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ กไ็ ด้

การรบั หุน้ สว่ นใหมน่ นั้ จะตอ้ งกาํ หนดอตั ราสว่ นแบ่งกาํ ไรขาดทนุ กนั ก่อน ถา้ ไมไ่ ดต้ กลงกนั ตามกฎหมายไทยใหใ้ ช้ อตั ราสว่ นทุน ในการรบั หนุ้ ส่วนใหมน่ นั้ ถา้ ไมไ่ ดต้ กลงกนั ในเรอ่ื งอตั ราสว่ นแบ่งกาํ ไรขาดทุน สาํ หรบั หนุ้ ส่วนเดมิ ใชอ้ ตั ราส่วนแบ่งกาํ ไร ขาดทนุ เดมิ หรอื จะเปลย่ี นแปลงใหมก่ ไ็ ด้

การรบั หนุ้ ส่วนใหมม่ ี 2 วธิ ี คอื 1. ผเู้ ป็นห้นุ ส่วนใหมซ่ ื้อส่วนในทนุ จากผเู้ ป็นห้นุ ส่วนเดิม การรบั ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนใหม่ตามวธิ นี ้ี ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ จะขายส่วนในทุนของตนในหา้ งหุน้ ส่วนทงั้ หมด หรอื เพยี งบางส่วน ใหแ้ ก่บคุ คลภายนอกกต็ ่อเมอ่ื ผเู้ ป็นหนุ้ ส่วนเดมิ ทุกคนยนิ ยอม และเหน็ ชอบดว้ ย หากผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนคนใดขายหรอื โอนส่วนใน ทุนไปใหบ้ ุคคลภายนอก โดยไมไ่ ดร้ บั ความยนิ ยอมจากผเู้ ป็นหุน้ ส่วนคนอ่นื แลว้ หา้ งหุน้ ส่วนจะต้องเลกิ ลม้ กจิ การไปและผูซ้ ้อื หรอื ผรู้ บั โอนสว่ นในทนุ จะไดร้ บั เพยี งส่วนแบ่งจากการชาํ ระบญั ชี สาํ หรบั ผเู้ ป็นหุน้ ส่วนผขู้ ายหรอื โอนส่วนในทุนของตนไปนนั้ ก็ จะตอ้ งรบั ผดิ ต่อผเู้ ป็นหุน้ ส่วนคนอ่นื ในผลเสยี หายทเ่ี กดิ ขน้ึ จากการกระทําดงั กล่าว เมอ่ื มกี ารซ้อื ส่วนในทุนของผเู้ ป็นหุน้ ส่วน เดมิ แลว้ การบนั ทกึ บญั ชนี นั้ จะมเี พยี งรายการเดยี ว คอื การโอนเงนิ ทุนของผเู้ ป็นหนุ้ สว่ นผขู้ ายไปยงั บญั ชที นุ ของผเู้ ป็นหนุ้ สว่ น ใหมซ่ ง่ึ เป็นผซู้ ้อื สาํ หรบั การชาํ ระเงนิ หรอื สนิ ทรพั ยอ์ ่นื ในการซ้อื ขายนัน้ ใหถ้ อื เป็นรายการส่วนตวั ระหว่างผูซ้ ้อื กบั ผูข้ าย ซ่งึ จะ ไม่มกี ารบนั ทกึ บญั ชเี ก่ยี วกบั การรบั เงนิ ในสมุดบญั ชขี องห้างหุน้ ส่วน สําหรบั มูลค่าการซ้ือขายส่วนในทุนนัน้ อาจจะมรี าคา เทา่ กบั ราคาตามบญั ชี สงู กว่าราคาตามบญั ชี หรอื ต่ํากวา่ ราคาตามบญั ชกี ไ็ ด้ และการบนั ทกึ บญั ชเี มอ่ื หุน้ ส่วนใหมซ่ ้อื ส่วนในทุน จากผเู้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ คนเดยี วหรอื หลายคนทาํ ได้ 2 วธิ ี 1.1 ซ้อื สว่ นในทนุ จากผเู้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ คนเดยี วหรอื หลายคน โดยไมป่ รบั ปรงุ บญั ชขี องหา้ งหุน้ สว่ น วธิ นี ้ีจะโอนทนุ ของ หุน้ ส่วนเดมิ ไปใหห้ นุ้ ส่วนใหมต่ ามสว่ นทข่ี าย

1.2 ซ้อื ส่วนในทนุ จากผเู้ ป็นหุน้ สว่ นเดมิ คนเดยี วหรอื หลายคน โดยปรบั ปรงุ บญั ชขี องหา้ งหุน้ ส่วน ในการรบั หุน้ ส่วนใหม่ นัน้ บางครงั้ ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนเดมิ อาจถอื ว่ามลู ค่าของสนิ ทรพั ย์ หรอื หน้ีสนิ ของหา้ งทม่ี อี ยู่ไม่ถูกต้อง ซ่ึงต้องมกี ารปรบั ปรุง ราคาสนิ ทรพั ย์และมูลค่าหน้ีสินของห้างหุ้นส่วนก่อนท่ีจะมกี ารขายส่วนในทุนให้แก่หุ้นส่วนใหม่ เพ่อื ไม่ให้เกดิ การ ไดเ้ ปรยี บและเสยี เปรยี บ ผเู้ ป็นหุน้ สว่ นใหมอ่ าจจะซ้อื ส่วนทนุ ในราคาสงู กว่าหรอื ต่ํากว่าทุนทไ่ี ดร้ บั โอน อาจจะเน่ืองมาจาก คา่ ความนยิ มหรอื ราคาสนิ ทรพั ยต์ ามบญั ชสี งู หรอื ต่ํากว่าความเป็นจรงิ ถ้าปรบั ปรุงสนิ ทรพั ย์ต่างๆ ก่อนรบั หุน้ ส่วนใหมก่ ็ จะมผี ลทาํ ใหท้ นุ ทห่ี ุน้ ส่วนใหมไ่ ดร้ บั โอนมามจี าํ นวนเท่ากบั จาํ นวนทจ่ี ่ายใหผ้ เู้ ป็นหนุ้ สว่ นเดมิ 2. ผเู้ ป็นห้นุ ส่วนใหมน่ ําเงินสด หรอื สินทรพั ยอ์ ื่นมาลงทุนในห้างห้นุ ส่วน การรบั หุน้ ส่วนใหม่โดยใหห้ ุน้ ส่วนใหม่นําเงนิ สดหรอื สนิ ทรพั ย์อ่นื ๆ มาลงทุนในหา้ งหุ้นส่วนทาํ ใหส้ นิ ทรพั ย์ และทุนของ หา้ งหุน้ ส่วนเพม่ิ มากขน้ึ กวา่ เดมิ ผเู้ ป็นหุน้ สว่ นควรตกลงกนั ใหช้ ดั เจนว่าจะใหผ้ ูเ้ ป็นหุน้ ส่วนใหม่มสี ่วนในทุนเป็นจํานวนเท่าใด และมสี ว่ นในกาํ ไรขาดทนุ เท่าใดแลว้ แต่ผเู้ ป็นหุน้ สว่ นจะตอ้ งตกลงกนั การบนั ทกึ บญั ชเี มอ่ื หุน้ ส่วนใหม่นําเงนิ สดหรอื สนิ ทรพั ย์ อน่ื มาลงทนุ ในหา้ งหุน้ สว่ นจะบนั ทกึ บญั ชโี ดย เดบติ เงนิ สด หรอื สนิ ทรพั ย์ (ระบุชอื่ สนิ ทรพั ย)์ XX เครดติ ทุน ของหุน้ สว่ นใหม่ XX วธิ นี ้ีทาํ ใหส้ นิ ทรพั ยห์ า้ งหุน้ ส่วนและทนุ ใหมข่ องหา้ งหุน้ ส่วนเพมิ่ ขน้ึ ดงั นนั้ ผูเ้ ป็นหุน้ ส่วนทุกคนตอ้ งตกลงกนั ใหช้ ดั เจนใน เรอ่ื งส่วนในทุน และส่วนแบง่ กาํ ไรขาดทุนของหุน้ ส่วนใหมด่ ว้ ย

คา่ ความนิยม (Goodwill) คอื สนิ ทรพั ยป์ ระเภทไมม่ ตี วั ตน (Intangible Assets) เกดิ ขน้ึ เน่อื งจากการมชี อ่ื เสยี ง ความรแู้ ละ ความสามารถเป็นทร่ี จู้ กั ทวั่ ไป รวมทงั้ การบรหิ ารงานเป็นทย่ี อมรบั กจิ การจดั ตงั้ มานาน มฐี านะมนั่ คง ตงั้ อย่ใู นทาํ เลทด่ี เี ป็นท่ี รจู้ กั และยอมรบั ของลูกคา้ ทวั่ ไป รวมทงั้ สนิ คา้ ทจ่ี ําหน่ายเป็นทน่ี ่าเช่อื ถอื จงึ มกี ารคดิ ค่าความนิยมใหแ้ ก่ผเู้ ป็นหา้ งหุน้ ส่วน ใน การคดิ ค่าความนิยมบางครงั้ จะระบุชดั เจนว่าจะคดิ ใหใ้ คร แต่ในบางครงั้ กไ็ ม่ไดร้ ะบุชดั เจน จงึ ต้องใชค้ วามรอบคอบในการ พจิ ารณา เพราะถ้าหากผดิ พลาดกจ็ ะเกดิ ผลกระทบต่อทุกฝ่าย ในทางปฏบิ ตั ิ จะไม่นิยมตรี าคาค่าความนิยมและบนั ทกึ ไวใ้ น สมดุ บญั ชขี องกจิ การเวน้ แต่จะมกี ารซ้อื ขายกจิ การ กรณกี ารรบั หุน้ ส่วนใหม่ หุน้ ส่วนตายหรอื ลาออกถา้ มกี ารตรี าคาค่าความ นิยมไวไ้ มว่ ่าในกรณใี ดๆ มกั จะนิยมตดั ออกจากบญั ชคี า่ ความนยิ มใหห้ มดโดยเรว็ หรอื ไมเ่ กนิ 3-5 ปี การคาํ นวณหาค่าความนิยมใหห้ าผลรวมทุนของหุน้ ส่วนเดมิ บวกกบั สนิ ทรพั ย์ทน่ี ํามาลงทุนของหุน้ ส่วนใหมเ่ ทยี บกบั ผลรวมของหา้ งหนุ้ ส่วนใหมท่ งั้ สน้ิ ผลต่างคอื คา่ ความนิยม ซง่ึ จะใหแ้ ก่หุน้ ส่วนเดมิ หรอื หุน้ ส่วนใหมน่ ัน้ ใหพ้ จิ ารณาเงนิ ลงทุน ของหนุ้ สว่ นใหมเ่ ป็นหลกั ถา้ ทุนของหนุ้ สว่ นใหมเ่ ท่ากบั สนิ ทรพั ยท์ น่ี ํามาลงทนุ ผลต่างทเ่ี กดิ ขน้ึ กเ็ ป็นการคดิ ใหห้ ุน้ ส่วนเดมิ แต่ ถา้ สนิ ทรพั ยท์ ล่ี งทนุ ของหนุ้ สว่ นใหมน่ นั้ น้อยกว่าส่วนทุนทจ่ี ะไดร้ บั ถอื เป็นคา่ ความนยิ มใหแ้ ก่หนุ้ ส่วนใหม่ การคดิ ค่าความนยิ มแบ่งไดเ้ ป็น 3 กรณี คอื 1. คดิ คา่ ความนยิ มใหแ้ กห่ ุน้ สว่ นเดมิ 2. คดิ ค่าความนิยมใหแ้ ก่หุน้ สว่ นใหม่ 3. มไิ ดร้ ะบุใหช้ ดั เจนว่าจะคดิ ค่าความนิยมหรอื โบนสั ใหแ้ ก่ผใู้ ด

1. คิดคา่ ความนิยมให้แกห่ ้นุ ส่วนเดิม ถ้าผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่ต้องการลงทุน และพิจารณาถงึ ความสามารถและช่อื เสยี งของผูเ้ ป็นหุ้นส่วนเดมิ ซ่ึงเป็นการให้ ผลประโยชน์แก่หุน้ ส่วนเดมิ ดว้ ยการคดิ ค่าความนิยมใหแ้ ก่หุน้ สว่ นเดมิ การบนั ทกึ คา่ ความนยิ มจะเป็นดงั น้ี เดบิต คา่ ความนิยม XX เครดิต ทุน-หนุ้ ส่วนทไ่ี ดร้ บั ค่าความนิยม XX 2. คิดค่าความนิยมให้แก่ห้นุ ส่วนใหม่ ผู้เป็นหุ้นส่วนเดิมนัน้ ได้พิจารณาแล้วว่า ต้องการท่ีจะให้ผู้เป็นหุ้นส่วนใหม่เขา้ มาใช้ความสามารถ ช่ือเสียง หรือ ประสบการณ์ในการบรหิ ารงานของหา้ งหุน้ ส่วน จงึ กําหนดใหผ้ เู้ ป็นหุน้ ส่วนใหม่ไดร้ บั ส่วนทุนมากกว่าสนิ ทรพั ยท์ น่ี ํามาลงทุน โดยการคดิ คา่ ความนยิ มให้ หมายเหตุ กรณขี อ้ 3. มไิ ดร้ ะบใุ หช้ ดั เจนว่าจะคดิ คา่ นยิ มหรอื โบนสั ใหแ้ ก่ผใู้ ด จะนําไปศกึ ษาพรอ้ มกบั วธิ โี บนสั โบนัส คอื เงนิ สดท่ผี ู้เป็นหุ้นส่วนใหมน่ ํามาลงทุนเกนิ กว่า หรอื ต่ํากว่าทุนทก่ี ําหนดให้ กรณเี งนิ สดทห่ี ุน้ ส่วนใหม่นํามา ลงทุนต่ํากว่าทุนทก่ี าํ หนดจะตอ้ งโอนทนุ ของหุน้ ส่วนเดมิ ใหแ้ กห่ นุ้ สว่ นใหม่

การคดิ โบนัสจะมลี กั ษณะเหมอื นกบั การคดิ ค่าความนิยม แต่จะแตกต่างกนั ท่กี ารบนั ทกึ บญั ชี การคํานวณหาโบนัส ให้ พจิ ารณาทนุ ของหนุ้ สว่ นเดมิ บวกกบั สนิ ทรพั ยท์ ล่ี งทุนของผเู้ ป็นหนุ้ ส่วนใหมเ่ ทยี บกบั ผลรวมของหา้ งหุน้ ส่วนใหมท่ งั้ ส้นิ จะตอ้ ง เท่ากบั จํานวนทุนทก่ี ําหนดให้ เรยี กว่าโบนัส ถา้ สนิ ทรพั ย์ทห่ี ุ้นส่วนใหม่นํามาลงสงู กว่าส่วนทุนทจ่ี ะไดร้ บั ถือเป็นโบนัสใหแ้ ก่ หนุ้ ส่วนเดมิ ถา้ สนิ ทรพั ยท์ ห่ี ุน้ ส่วนใหมน่ ํามาลงน้อยกวา่ ส่วนในทนุ ทจ่ี ะไดร้ บั ผลต่างเป็นโบนสั ทค่ี ดิ ใหก้ บั หนุ้ ส่วนใหม่ การคดิ โบนสั แบ่งเป็น 3 กรณี 1. คดิ โบนสั ใหแ้ ก่หุน้ สว่ นเดมิ 2. คดิ โบนสั ใหแ้ กห่ นุ้ ส่วนใหม่ 3. มไิ ดร้ ะบุใหช้ ดั เจนว่าจะคดิ โบนสั ใหแ้ กผ่ ใู้ ด 1. คิดโบนัสให้แกห่ ้นุ ส่วนเดิม เมอ่ื กาํ หนดใหผ้ เู้ ป็นหนุ้ ส่วนใหมน่ ําเงนิ สด หรอื สนิ ทรพั ยม์ าลงทุนมากกว่าทุนทก่ี าํ หนดใหส้ ่วนทเ่ี กนิ ถอื เป็นโบนัสทผ่ี เู้ ป็น หุน้ ส่วนใหม่คดิ ให้หุน้ ส่วนเดมิ ถ้าหุ้นส่วนใหม่นําสนิ ทรพั ย์มาลงทุนมากกว่าทุนทไ่ี ดร้ บั ส่วนทเ่ี กนิ ทุนนัน้ ใหถ้ อื ว่าเป็นโบนัส ใหแ้ กห่ นุ้ ส่วนเดมิ 2. คิดโบนัสให้แก่ห้นุ ส่วนใหม่ ถา้ หุน้ ส่วนใหม่นําสนิ ทรพั ย์มาลงทุนน้อยกว่าทุนทไ่ี ดร้ บั ส่วนทเ่ี กนิ ทุนนนั้ ใหถ้ ือว่าเป็นโบนสั ใหแ้ ก่หุน้ ส่วนเดมิ หรอื ถ้า หุน้ ส่วนใหมล่ งทุนต่าํ กว่าสว่ นในทนุ ทไ่ี ดร้ บั สว่ นทเ่ี กนิ ทุนนนั้ ถอื ว่าเป็นโบนสั ใหแ้ ก่หนุ้ สว่ นใหม่

3. มิได้ระบใุ ห้ชดั เจนวา่ จะคิดค่าความนิยมหรือโบนัสให้แก่ผใู้ ด การรบั หนุ้ ส่วนใหมน่ นั้ หากมไิ ดร้ ะบใุ หช้ ดั เจนว่าจะคดิ ค่าความนิยมใหแ้ ก่ผูใ้ ดจะตอ้ งพจิ ารณาอย่างรอบคอบเพ่อื ใหท้ ราบ วตั ถุประสงคข์ องผเู้ ป็นหนุ้ สว่ น โดยพจิ ารณาจากเงอ่ื นไขอน่ื ๆ เช่น เงนิ สดหรอื สนิ ทรพั ยอ์ น่ื ทน่ี ํามาลงทุนกบั สว่ นในทุนจํานวน ทนุ ของหา้ งหลงั รบั หนุ้ ส่วนใหม่ การพิจารณาการคิดคา่ ความนิยมหรือโบนัส การพจิ ารณาวา่ มกี ารคดิ ค่าความนิยมหรอื โบนสั ใหแ้ ก่หนุ้ สว่ นเดมิ หรอื หนุ้ ส่วนใหมม่ หี ลกั เกณฑใ์ นการพจิ ารณาดงั น้ี 1. พจิ ารณาวา่ มกี ารคดิ ค่าความนิยมหรอื โบนสั ทนุ ทงั้ ส้นิ ของหา้ ง = ทนุ รวมของหุน้ สว่ นเดมิ + เงนิ ลงทุนของหนุ้ สว่ นใหม่ ถา้ สมการ 2 ดา้ น เท่ากนั แสดงว่ามกี ารคดิ โบนสั ถา้ สมการ 2 ด้าน ไม่เท่ากนั แสดงว่ามกี ารคดิ ค่าความนิยมหรอื โบนสั 2. พจิ ารณาวา่ มกี ารคดิ ค่าความนิยมหรอื โบนสั ใหแ้ กห่ นุ้ ส่วนเดมิ หรอื หุน้ สว่ นใหม่ เงนิ ลงทุนของหุน้ สว่ นใหม่ = สว่ นในทนุ  ถา้ เงนิ ลงทุนของหา้ งหุน้ สว่ นใหมน่ ้อยกว่าส่วนในทนุ แสดงว่าคดิ ค่าความนยิ มหรอื โบนสั ใหห้ นุ้ สว่ นใหม่  ถา้ เงนิ ลงทนุ ของหา้ งหุน้ ส่วนใหมเ่ ทา่ กบั ส่วนในทุนแสดงวา่ คดิ คา่ ความนยิ มใหห้ นุ้ สว่ นเดมิ  ถา้ เงนิ ลงทนุ ของหา้ งหุน้ ส่วนใหมม่ ากกวา่ สว่ นในทนุ แสดงว่าคดิ โบนสั ใหห้ นุ้ สว่ นเดมิ

การเปรียบเทียบคา่ ความนิยมและโบนัส การรบั หุน้ ส่วนใหม่ โดยวธิ คี ดิ คา่ ความนยิ มและวธิ โี บนสั จะเกดิ การไดเ้ ปรยี บเสยี เปรยี บกนั หรอื ไม่ ถา้ 1. การรบั หุน้ ส่วนใหมโ่ ดยวธิ คี ดิ คา่ ความนิยม ต่อมาภายหลงั ค่าความนยิ มหมดคา่ ลงเมอ่ื เทยี บกบั วธิ โี บนสั และ 2. การรบั หุน้ สว่ นใหมว่ ธิ โี บนสั ต่อมาภายหลงั บนั ทกึ ค่าความนยิ มเมอ่ื เทยี บกบั วธิ คี า่ ความนยิ ม อยา่ งไรกต็ าม ไมว่ า่ จะใชว้ ธิ ใี ดกแ็ ลว้ แต่ จะไมเ่ กดิ การไดเ้ ปรยี บหรอื เสยี เปรยี บ ถา้ 1) หุน้ สว่ นเดมิ ยงั คงแบ่งกาํ ไรขาดทุนในอตั ราเดยี วกบั อตั ราสว่ นแบง่ กาํ ไรขาดทุนกอ่ นรบั หนุ้ สว่ นใหม่ 2) หุน้ สว่ นใหมย่ งั คงมอี ตั ราสว่ นแบง่ กาํ ไรขาดทุนเทา่ กบั อตั ราสว่ นไดเ้ สยี ณ วนั ทเ่ี ขา้ มาเป็นหุน้ ส่วน