Ka-nom-thai

ขนมไทย ไร้เทียมทาน

ขนมกลว้ ย ขนมเปียกปูน ขนมช้ัน ขนมตาล ขนมทองหยิบ ขนมไทย ขนม ขนมทองพลุ ทองหยอด ขนมทองมว้ น

ยายปนู เปยี ก เอา้ ๆยายขนม เปยี กปนู เสียงเอะอะ ดังมาจากกลุ่มพ่นี ้องซ่งึ กาลังล้อเลียนใครคนหน่ึงอยู่ทาให้ยายท่ี กาลังน่ังปลอกกล้วยอยู่บนต่ังใหญ่หน้าครัวหลังบ้านถงึ กบั อมยมิ้ เพราะคาด เดาเหตุการณ์ท่ีกาลังจะเกดิ ต่อไปได้

ท่าทางหลานสาวกระฟดั กระเฟยี ด “อา้ ว! ปนู เองกช็ อบกินขนมเปียกปนู ไมใ่ ชห่ รือ พ่ี เคา้ ล้อก็เพราะรกั แหยเ่ ร่ืองอื่นปูนกอ้ ไมโ่ กรธ เขาคงไมส่ นุก แตพ่ อแหยเ่ รื่องนี้ยง่ิ ปูน โกรธพ่ีเขากอ้ ยง่ิ สนุกกัน คดิ ดใู ห้ดซี ิ ชื่อปูนน่ะมีอยู่ในวชิ าเรยี นดว้ ยนะ นึกออกไหม”

“ออ๋ !” “คณุ ยายหมายถงึ สี่เหลี่ยมขนม เปียกปูนใช่ไหมคะ” “ใช่แล้ว คนไทยเป็นชาตทิ ่ีรักสวยรกั งาม ต้องประดิดประดอยตกแต่งของกนิ ให้ดู ทง้ั สวยงามและนา่ กนิ ด้วย ขนมเปยี กปนู เมือ่ กวนจนเหนยี วเขา้ ทแ่ี ล้วเทใส่ถาด พอ ขนมเยน็ ก็ตดั เปน็ ช้นิ ๆ แทนทีจ่ ะตดั เปน็ ส่เี หลีย่ มธรรมดากท็ แยงเสยี หน่อยดูสวย ขนึ้ คนเลยเรียกตดิ ปากเปน็ ส่ีเหลย่ี มขนมเปียกปูน เท่ดีออกใชไ่ หม” ตอนท้ายยาย ทาเสยี งลอ้ เลียนทาใหส้ ีหนา้ ของปนู ดขี ึ้น

“คณุ ยายขา มขี นมอะไรกนิ บา้ งคะ” “คณุ ยายครบั พวกเราหิว แสบทอ้ งหมดแล้วครับ” ยังไมท่ นั ท่ียายหลานจะคยุ ต่อ เดก็ กลมุ่ หนึง่ ทง้ั ชายและหญงิ ก็วิ่งกรูกนั เขา้ มาหอ้ มลอ้ ม ยาย

“ล้อเลน่ กันจนหวิ แล้วส”ิ ยายพดู พลางเลอ่ื นถาดทมี่ ีขนมห่อใบตองกลัดไม้กลัดหลาย หอ่ มาว่างไว้ตรงหนา้ หลานๆ “เอ้า! ใครจะกินอะไรกเ็ ลือกเอาเอง ไปลา้ งมอื เสยี ก่อน นะ”พอเห็นขนม ทกุ คนหวั เราะกนั ดงั ลัน่ โดยเฉพาะปนู เสียงดังกว่าคนอื่น “ขนมเปียก ปูน” “เปน็ ไงละ่ ลอ้ เค้าดีนัก เลยตอ้ งมากินขนมเปียกปนู ” ยายทาเสยี งคอ่ นขอด พลางอมยม้ิ ขนมเปียกปนู สเี ขียว โรยหนา้ ดว้ ยมะพร้าวขดู สขี าว หอมกล่ินใบเตยอ่อนๆ ชวนใหน้ า่ กิน “เปยี กปูนของคณุ ยายเป็นสเี ขียวอย่างนี้ คุณยายใสส่ ีหรือครบั ” เป้งหลานคนโตถาม

“ใสจ่ ะ๊ ยายใช้ใบเตยคัน้ กบั น้า จงึ ไดน้ า้ ออกมาเป็นสเี ขียว ขนมไทยแท้แต่โบราณ เขาไม่ ใชส้ วี ทิ ยาศาสตร์หรอกจ๊ะ ใชแ้ ตส่ จี ากธรรมชาติเท่านน้ั เป็นภมู ิปญั ญาของบรรพบรุ ุษ ไทย แตก่ อ่ นขนมเปยี กปูนเขาใชก้ าบมะพร้าวเผาใหด้ าไหม้ โขลกใหล้ ะเอยี ด ใส่น้าลงไป แล้วกรองเอากากทิง้ ก็ไดน้ ้าสีดาใสมากวนขนม ทัง้ ยงั หอมกลิน่ ไหมอ้ ่อนดว้ ย สว่ นขนม อ่นื ถ้าจะเปน็ สฟี า้ เขาใช้ดอกอัญชัญ ถา้ บีบมะนาวลงไปสฟี ้าจะเปลย่ี นเป็นสมี ว่ ง หาก ตอ้ งการสเี หลืองก็จะใช้ฟักทอง เหน็ ไหม ขนมไทยใกลธ้ รรมชาติที่สดุ ” “คณุ ยายมีขนมชั้นไหมคะ ปองอยากกนิ ” หลานสาวอีกคนถาม ยายเลอ่ื น ห่อขนมชั้นให้ ขนมชัน้ มีชั้นสมชือ่ แต่ละชนั้ มีสีต่างกัน เด็กๆ ลอกขนมทลี ะช้นั ใสป่ าก เค้ียวอยา่ งเพลิดเพลิน

“ทาไมบางคนเขาไม่ทาเป็นช้ัน ๆ ละ่ คะคณุ ยาย เขาทาเป็นรูปตา่ งๆ จมิ้ ทเี่ ดยี วเลยเขา้ ปากเลย ไม่ต้องลอก” ปูนถาม “ยายว่า แมค่ ้าสมัยใหม่บางคนเอาเร็วเข้าว่า เพราะกว่าจะเทแป้งแต่ละชั้น ได้ ต้องรอใหช้ ้นั เดิมสีหนงึ่ เริม่ เย็นกอ่ น จงึ คอ่ ยเทแปง้ ช้นั ใหม่อกี สหี นึ่งทับลงไป สลบั ดว้ ย แปง้ อีกช้ันหนง่ึ ท่ไี มผ่ สมสี การทาขนมไทยสะทอ้ นให้เหน็ ถึงวฒั นธรรมไทยท่ีมีความ ละเอยี ดอ่อน นมุ่ นวล ฝึกให้คนทาใจเย็น อดทน ช่างสังเกตและศลิ ปะ” ปอเอาใจยายดว้ ยการส่งนา้ ใหด้ มื่ พลางถามวา่ “คุณยายครับ การทีเ่ ขาทาขนมเปน็ ชั้นๆ อยา่ งนี้ มีความหมายหรือเปลา่ ครับ”

ยายจิบนา้ กอ่ นตอบวา่ “ขนมไทยสว่ นใหญ่มคี วามหมายทัง้ น้นั ขนมช้นั มักทา ในงานฉลองยศ เพราะหมายถึงชน้ั ลาดบั ยศ ขนมถว้ ยฟู หมายถงึ ความก้าวหน้าเฟอื่ ง ฟู ส่วนขนมตระกลู ทอง เช่น ทองหยบิ ทองหยอด ฝอยทอง ทองเอก ทองพลุ ทองม้วน บางคนเชอื่ ว่าถา้ ได้กนิ ขนมพวกนี้ จะมเี งนิ ทองใช้ หรอื อย่างขนมเม็ดขนนุ มี ความหมายไปในทางเกื้อหนุนวา่ มคี นคอยสนบั สนุนชว่ ยเหลอื แต่ท้ังหมดนเ้ี ปน็ เร่อื งของ ช่อื ทใ่ี หค้ วามหมายดีงาม จรงิ ๆ แลว้ เราตอ้ งขยันทางาน และทาความดี จงึ จะได้รับผลดี ตอบแทนใหม่จ๊ะ” ตอนทา้ ยยายถามแบบไม่ตอ้ งการคาตอบ

“คณุ ยายขา ทาไมสีของใบตองทห่ี ่อขนมกล้วย ขนมตาล กบั ขนมเปยี กปนู ไม่ เหมือนกันคะ หอ่ นเี้ หมือนถูกน่งึ แต่หอ่ นั้นสเี ขียวสด” ปองหยิบหอ่ ขนมข้ึนมาดอู ยา่ ง ตงั้ ใจ “ปองนี่ชา่ งสังเกตดจี ัง” ยายชม “ขนมกลว้ ย ขนมตาล รวมทั้งขนม เผือก ขนมฟักทองน่ีเขาห่อใบตองแล้วนึง่ สว่ นขนมเปียกปนู เขากวน ตัดเปน็ ชิ้นกอ่ นจึง นามาห่อ สใี บตองก็เลยไม่เหมือนกนั รู้ไหมว่าขนมไทยแบง่ วธิ ีการทาไดต้ ง้ั หลาย อย่าง คอื กวน เชอื่ มสด เช่อื มแหง้ น่งึ ผงิ เผา จ่ี ป้ิง และยา่ ง แล้วยงั มีขนมน้า และขนมใส่นา้ แขง็ อกี ดว้ ย” หลานถามยายตอบ ซกั ถามกันไปหวั เราะกันมา กินขนมหมดถาโดยไม่ร้ตู วั

“เอ้า! จะไปไหนกไ็ ปยายจะทาตอ่ ” ยายเล่ือนกล้วยซง่ึ ยังหา่ มอยมู่ าไวต้ รงหน้า หยิบมดี เตรยี มปลอกกล้วยต่อ “กล้วยน่ี คณุ ยายจะทาอะไรคะ ปองอยากรู้จงั ค่ะ” “ยายกจ็ ะทาให้พวกเรากนิ นั่นหละ กลว้ ยในสวนของเราเอง วา่ จะทาขนม น้าและขนมเชอื่ มให้กนิ ” “อะไรครับคณุ ยาย เปง้ ไม่เขา้ ใจ” แตป่ ูนหัวไวกวา่ เพือ่ น “ออ๋ ! รแู้ ลว้ คะ่ ขนมนา้ ก็กล้วยบวชชี ขนมเช่อื มก็ กลว้ ยเชื่อม แล้วถา้ เตมิ น้าแขง็ ลงไปก็เปน็ ขนมใส่น้าแข็งใช่ไหมคะ” ยายชูนิ้วโปง้ เพือ่ เป็น การชมว่าหลานเก่ง “ง้ันพวกเราอยู่ช่วยยายดีกวา่ ” หลานๆ ตดั สินใจ แลว้ พากนั ไปลา้ ง มอื หยิบกะละมังและมีด เตรยี มตัวเต็มท่ี

“คุณยายชว่ ยเลา่ เร่ืองขนมไทยๆ ท่พี วกเรายังไมร่ จู้ ักให้ฟงั อกี นะคะ” “ได้จ๊ะ แล้วยายจะเล่าให้ฟังถึงขนมจา่ มงกฎุ ขนมตม้ ขาว ขนมต้ม แดง ขา้ วเหนียวเปยี ก ขนมบา้ บ่นิ ขนมลืมกลืน ขนมเทียนแก้ว ขนมหน้านวล ขนม เรไร ขนมหมอ้ แกง ขนมกลบี ลาดวน ขนมสอดไส้ และขนมอน่ื อีกมากมายก่ายกองจ๊ะ” ขณะทฟ่ี ังจาระไนชอื่ ขนมแต่ละชนิด หลานๆ ทุกคนคดิ ตรงกนั วา่ ...ขนมไทย ไร้เทียมทาน จรงิ ๆ