อิคิไก ความหมายของการมีชีวิตอยู่

อคิ ไิ ก ความหมายของการมชี วี ติ อยู่

“ ความสขุ ควรเกดิ จากการใชช้ วี ติ ใหเ้ ปน็ ประโยชน์ ” เพราะอะไรชีวติ จึงต้องมีความหมาย ความหมายของชีวิต หมายถึง การรับรู้ถึงเหตุผลใน การใช้ชวี ิตอยู่ของตัวเอง เป็นสิ่งที่ทำให้เรามกี ำลังใจ และรู้สึกมั่นคงเมื่อเผชิญกับอุปสรรคหรือวิกฤติของ ชีวิต ความหมายในชีวิตเป็นสิ่งที่เชื่อมโยงให้เรามี ปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมรอบตัวในลักษณะของการ ทำกิจกรรมต่างๆ อย่างมุ่งมั่นและมีความเข้มแข็ง ในจิตใจ การตระหนักถึงความหมายของชีวิตช่วยให้เรามี ความชัดเจนและม่ันคงตอ่ เป้าหมายทั้งในระยะสั้นและ ระยะยาว สามารถฟนั ฝา่ อุปสรรคและความยากลำบาก ในชวี ิต ซง่ึ จะสง่ ผลใหเ้ รากลับมาเหน็ คณุ ค่าในตนเอง มีความสุข มีอารมณ์เชิงบวกเสมอ และมีวิธีรับมือกับ ความเครยี ดอยา่ งเหมาะสม การใช้ชีวิตที่มีความหมาย โดยมุ่งทำเรื่องสำคัญที่ทำ ใหเ้ กดิ การเปลย่ี นแปลงท่ีดีต่อตัวเองสง่ ผลกบั ตัวเราได้ ดังนี้ • กระตุ้นให้ถามตวั เองว่า “ส่งิ สำคญั ในชีวิตของเราคืออะไร” ความตั้งใจในการใช้ ชีวิตอย่างคุ้นค่าย่อมสร้างแรงกระตุ้นให้อยาก ประสบความสำเรจ็ • กระตุ้นใหล้ งมือทำเรอ่ื งทส่ี ำคญั ทันที • ท้าทายใหใ้ ช้ความคดิ สร้างสรรค์ • ทำใหม้ ีพลงั ทำเรอื่ งสำคัญ • ทำใหม้ แี รงบันดาลใจ อยากทำทกุ วันใหม้ คี วามหมาย • กระตุ้นใหอ้ ยากมชี วี ิตบน้ั ปลายท่ดี ี

ความสขุ จากการมีชวี ิตทมี่ ีความหมาย คอื การใช้ชีวิตท่ี ทำช่วงเชา้ ให้เปน็ ชว่ งเวลาท่ดี ี : ชวี ิตมีรางวลั รออยู่ เป็นประโยชน์ การใช้ความสามารถและความถนัดทำ สิ่งที่ยิ่งใหญ่กว่าที่เราเคยทำ ทำสิ่งที่ทำเรารู้สึกว่ามี ตอนเช้าเป็นเวลาที่มีความสำคัญมาก ชาวญี่ปุ่นมี คุณค่า พัฒนาทกั ษะความสามารถและใช้ทักษะนัน้ เพ่อื ความเชื่อว่าชีวิตวันนี้จะเป็นอย่างไรขึ้นอยู่กับว่า ตอบแทนส่วนรวม แทนที่จะหาความสุขจากการทำเรอ่ื ง เช้าวันนี้เราตื่นมาด้วยอารมณ์แบบไหน เราทำอะไร สนุกสนานเพลิดเพลินเพียงอย่างเดียว เราควร ในตอนเช้า และเราจะพบเจอคนแบบไหนในเช้าน้ี เปลี่ยนไปให้ความสำคัญกับการพัฒนาตนเอง มีส่วน การทำช่วงเช้าให้มีความสขุ โดยลองตื่นขึ้นมากลา่ ว ร่วมในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนอื่นๆ แล้วปล่อย คำทกั ทายคนในครอบครวั หรือคนทเี่ ราร้จู กั สงิ่ นี้ชว่ ย ให้ความสุขเป็นผลพลอยได้จากการเห็นคุณค่าในตัว ให้การควบคุมการหลั่งฮอร์โมนและระบบภูมิคุ้มกัน เราจากความพอใจที่ทำงานสำเร็จ และการได้ทำในสิง่ ในร่างกายกันทำงานได้ดีขึ้น หรือตื่นมาแล้วได้ทาน ท่ีมีความหมาย ขนมที่ชอบมากๆ เพื่อเป็นรางวัลให้ชีวิตในตอนเช้า ฟังสิ่งดีๆ เพื่อให้รู้ว่ามีสิ่งดีๆ รอบตัว และเราจะอยาก “ ตื่นขนึ้ มาทกุ เช้า เพราะรู้ว่ามีความสุขรอเราอยู่ ชีวติ ทมี่ คี วามหมายในแบบอคิ ไิ ก ” อิคิไก เป็นคำศัพท์ภาษาญ่ีปุ่น คำว่า อิคิ (มีชีวิตอยู่) ไก (คุณค่าหรือความหมาย) หมายถึง ความหมายของการ มีชีวิต คนที่มีอิคิไกจะรู้ว่าทุกเช้าที่ตื่นขึ้นมาเขามีชีวิต แต่ละวันไปเพื่ออะไร เขาจะใช้ชีวิตในวันใหม่อย่างมี พลัง เบิกบาน พึงพอใจ และสุขสงบภายใน อิคิไกมหี ลกั ง่ายๆ และสามารถนำไปปฎบิ ัติได้ในทกุ ๆ วัน เพื่อให้วนั ของเป็นวันที่มีความสุขและเต็มไปด้วยความหมาย อิคิไกเริ่มจากการสมั ผัสความสุขจากสิ่งเล็กๆ นอ้ ยๆ ใน สมองของเรามีสารโดพามีน หากเราทำอะไรสำเร็จแม้ จะเป็นสิ่งเล็กน้อยแต่สมองจะหลั่งสารโดพามีนซึ่งมีผล ทำให้เรามีความสุข อิคิไกเริ่มจากการมีความสุขกับสิ่ง เล็กๆ และใส่ใจสง่ิ ท่อี ยู่รอบตวั เริ่มต้นจากสงิ่ เล็กๆ : ฝันไมใ่ หญ่แตใ่ สค่ วามตงั้ ใจ “แม้ในฝัน ผมก็ยังฝันเห็นซูชิ” คุณลุงจิโร่ โอโนะ คือ ตัวอย่างของคนที่ค้นพบอิคิไกจากการเริ่มต้นทำส่ิง เล็กๆ คุณลุงโอโนะเริ่มต้นทำร้านซูชิ เพราะต้องการมี รายได้เลี้ยงครอบครัวและเลือกขายซูชิเพราะมีต้นทุน ต่ำ แต่คุณลุงลงมือทำอย่างจริงจังและทุ่มเทให้กับการ ทำงานของตัวเองในแต่ละวัน คุณลุงมีเป้าหมายไม่ เพียงอยากทำซูชิเพ่ือให้ขายได้ แต่อยากทำเพื่อให้ซชู ิ มีรสชาติอร่อย ด้วยการครุ่นคิดว่าจะทำอย่างไรให้ซูชิ อร่อยกว่าที่เคยทำมา เริ่มจากการคิดค้นหาวิธีเก็บไข่ ปลาแซลมอนให้รับประทานได้ในทุกฤดูและรสชาติ ต้องอร่อยเหมือนไข่ปลาแซลมอนในฤดูใบไม้ร่วง หรือ การทดลองเผาปลาชนิดต่างๆ ด้วยฟางข้าวเพื่อให้เจอ ชนดิ ของปลาทีเ่ ขา้ กันไดก้ บั กลิน่ ฟางข้าว ซึ่งไม่ใช่เร่อื ง ง่ายกว่าจะเจอชนิดของปลาที่อร่อยและเข้ากัน แต่คุณ ลุงทำด้วยความมุ่งม่ันและสนุกกบั การได้คิดคน้ ทดลอง ปัจจุบันร้านซูชิ Sukiyabashi Jiro ของคุรลุงโอโนะ กลายเปน็ ร้านชอื่ ดงั ในญปี่ นุ่ ทีใ่ ครๆ กต็ ้องไปรา้ นน้ี

“ อิจิโกะ อิจิเอะ : 1 ชีวิต 1 คร้งั คณุ คา่ ในชวี ติ ความหมาย คือ ให้เราปฏิบัติต่อผู้คนหรือสิ่งของที่เรา สัมผัสราวกับว่าเราจะได้พบเจอหรือสัมผัสสิ่งนั้นเป็น เกดิ จากการลงมอื ทำ ครั้งสุดท้ายในชวี ิต ดังนั้นเมื่อเราเจอใครสักคนและเรา คิดว่าอาจเป็นครั้งเดียวหรือครั้งสุดท้ายที่ได้เจอกัน อยา่ งตอ่ เนอ่ื งจนเปน็ กจิ วตั ร แน่นอนว่าเราจะไม่นั่งเล่นมือถือ เราะจะมองหนาคนๆ นั้น ไถ่ถามทุกข์สุข เมื่อเราจับสิ่งของแล้วรู้สึกว่าเรา ” กำลังใช้หรือสัมผัสสิ่งนั้นครั้งเดียวในชีวิต เราจะใส่ใจ มันมากขึ้น หลายอย่างในชีวิตมักจะถูกมองข้าม เพราะ ให้คำสัญญากับตัวเอง : เป็นคำสัญญาที่มีความหมาย เราไม่ใส่ใจกับเสียง กลิ่น รส สัมผัส ของสิ่งของต่างๆ ตอ่ ชีวิต และแววตาของผู้คนที่เราได้ปฏสิ ัมพันธ์ดว้ ย แตห่ ากเรา ชาวญี่ปุ่นแนะนำให้เราหัดให้คำสัญญากับตัวเอง คือ มีโอกาสไดอ้ ยู่ในบรรยากาศของการใส่ใจบ่อยๆ เราจะ การพูดแล้วลงมือทำอย่างจริงจังต่อเนื่อง และทำให้ดี พบวา่ ชวี ติ มสี ่งิ วเิ ศษและมคี วามหมาย เกินความจำเป็น เช่น เราสัญญาว่าทุกวันเราจะว่ิง ระยะทาง 2 กิโลเมตร หรือภายใน 6 เดือน เราจะต้อง จดจอ่ กบั ส่งิ ท่ีทำ : ไมห่ วงั คำชื่นชม ตัวอย่างนักชงเครื่องดื่มคนหนึ่ง ทุกวันเขาใช้เวลาทั้ง วิ่งระยะทาง 21 กิโลเมตรให้ได้ สิ่งนี้จะช่วยให้เกิด วนั อยูก่ บั การปรงุ รสเคร่ืองด่มื ใหอ้ อกมาได้รสชาติอร่อย ความหมายในชีวิต เพราะรู้ว่าเป้าหมายของการต่ืน ที่สุด โดยไม่สนใจว่าจะมีสื่อมวลชนมาขอสัมภาษณ์ ขึ้นมาวิ่งในทุกๆ เช้าคืออะไร หรือตัวอย่างร้านขายเม หรือจะมีใครขอถ่ายรปู หรือไม่ เขาจดจ่ออยู่กบั การปรุง ลอนท่ีมชี อ่ื เสียงแหง่ หนึ่ง เมลอนของรา้ นน้แี ตกตา่ งจาก รสเครื่องดื่ม ความสุขของเขาเกิดจากการได้ลงมือทำ ร้านอื่นมาก เพราะเจ้าของจะยอมให้มีเมลอนได้แค่ต้น โดยไม่หวังว่าจะไดร้ บั คำชืน่ ชมจากใคร เป็นความสุขที่ ละ 1 ลูกเท่านั้น เขาทดลองแล้วว่าการทำแบบนี้จะทำ เกดิ ข้นึ ง่ายๆ เมอ่ื ทุ่มเทให้กับส่ิงทกี่ ำลงั ทำ ให้สารอาหารทั้งหมดไปรวมอยู่ที่เมลอนลูกนั้น ทำให้ มันมีความสมบรู ณแ์ ละมีรสชาติท่ีอร่อย แม้ว่าราคาของ เมลอนในฟาร์มนี้จะแพงมาก แต่เชื่อได้ว่าหากใคร ได้รับเป็นของขวัญ คนนั้นจะต้องมีความสุขจากการ ไดร้ บั สง่ิ ทด่ี ที ่สี ุด

“ อคิ ไิ ก คือชวี ติ ท่ีเราให้เวลาใส่ใจกบั ผคู้ น การเรียน การ งาน งานอดิเรกที่เราชอบ เมื่อเราให้เวลากับสิ่งเหล่านี้ ยอมรบั กบั สงิ่ ทเี่ ราเปน็ จะไม่มีเรื่องไหนในชีวิตที่ไม่มีความหมาย เพราะทุก เรื่องต่างมีความพิเศษเมื่อเราใส่ใจ อิคิไกหรือชีวิตที่มี ชื่นชมกบั สงิ่ ทเี่ รามี ความหมายจึงเปน็ สิง่ ท่อี ยู่รายล้อมรอบตวั เรา และใสใ่ จอยา่ งเตม็ ท่ี ” หลงรกั ในงานอดิเรก : ทำหวั ใจให้อมิ่ สขุ สิ่งที่เราทำหรืองานที่เราทำอยู่เป็นประจำ อาจไม่ได้ นำมาซึ่งชีวิตที่มีความหมายเสมอไป อย่าลืมว่าเรายังมี เวลานอกเหนือจากการเรียนหรือการทำงาน เวลาน้ัน เราสามารถนำไปใช้ทำงานอดิเรกที่เราชอบและมี ความสุขกับสิ่งนั้นมากๆ เช่น บางคนมีความสุขกับการ ออกไปถ่ายรูป วาดรูป ดูนก ทำขนม เพื่อทำให้หัวใจ เติมเต็ม หลายครั้งที่ความหมายของการมีชีวิตอยู่เกิด จากการไดท้ ำงานอดิเรกทเ่ี รารัก หลายคนมีความเชื่อว่าเราต้องมีสิ่งนั้น สิ่งนี้ เช่น เรา ต้องได้ทำงานที่อยากทำเท่านั้น เราต้องแต่งงานกับคน ที่เรารักที่สุด เรามักสร้างเงื่อนไขแบบนี้ไว้ในชีวิตว่า จะต้องเป็นแบบนเ้ี ท่านัน้ ชีวิตจงึ ตอ้ งมีความหมายหรอื มี ความสุข แต่จริงๆ แล้วเราสามารถมีความสุขกับอย่าง อื่นได้อีก ไม่มีความจำเป็นที่เราจะต้องเป็นเหมือนใคร เพื่อให้เรามีความสุข ทุกคนล้วนมีความสุขในรูปแบบ ของตัวเอง และเราสามารถกำหนดความสุขของเรา ขึ้นมาได้ การที่ใครสักคนจะมีความสุข เขาก็ต้อง ยอมรับตัวเอง รู้จักปล่อยตัวเองออกจากเงื่อนไขที่ว่า “ชีวติ ตอ้ งเป็นแบบน้ันจึงจะมีความสุข” อิคไิ กอยู่ในตัวของเรา เราทุกคนล้วนมีอิคิไกเป็นของตัวเอง แต่ละคนมีความ พิเศษที่ไม่เหมือนใคร และเราจะหาอิคิไกเจอจากการ ได้ทบทวนตัวเองอย่างจริงจัง อิคิไกเป็นสิ่งที่สามารถ เกิดขึ้นที่ไหน เมื่อไร อย่างไรก็ได้ เพราะทุกอย่างล้วน เริ่มตน้ และจบลงท่ีตวั เรา คนในยุคนี้กำลังตามหาและตอ้ งการ “อิคิไก” อย่างเห็น ได้ชัด เพราะหลายคนกำลังไม่มีความสุขกับชีวิต หา สมดุลให้ชีวิตไม่ได้ เบื่อหน่าย ท้อ ล้า ตื่นมาแบบไม่มี ความหมาย มองหน้าตัวเองในกระจกรู้สึกว่าไม่ชอบ ตัวเอง ตอบตัวเองไม่ได้ว่านี่คือชีวิตที่เราอยากมีหรือ เปล่า การหาอิคิไกให้เจอจะทำให้เรามีความสุขได้กับ เรื่องเล็กๆ เติมเต็มความรู้สึกว่างเปล่า ทั้งยังสร้างสมดุล และคุณคา่ ให้กับชีวติ

เรมิ่ หาอคิ ไิ กดว้ ย 10 ขอ้ งา่ ยๆ 1. Stay active; don’t retire กระตือรือร้นกับชีวิตแบบ 6. Smile ยิ้ม – การยิ้มทำให้จิตใจผ่อนคลายและช่วย ไม่มวี ันเกษยี ณ – เรียนรแู้ ละต่ืนเตน้ กบั สิง่ ใหม่ๆ ในโลก ทำใหเ้ รามีเพ่อื นเพิ่มข้นึ ไดด้ ว้ ยวธิ งี า่ ยๆ รักในสิ่งที่ทำ ทำในสิ่งที่สำคัญและมีคุณค่าต่อชีวิต ทำ หน้าท่ใี ห้ดที ่ีสุด มีความก้าวหน้าทกุ วนั และชื่นชมส่งิ ดีๆ 7. Reconnect with nature เชื่อมต่อกับธรรมชาติ – รอบตัว เดินทางไปท่องเที่ยวพักผ่อนตามแหล่งธรรมชาติ เช่น ทะเล ภูเขา น้ำตก เพื่อเพิ่มพลังงานให้ตัวเองอยู่เสมอ 2. Take it slow ทำอะไรให้ช้าลง – คิดใคร่ครวญสิ่ง เพราะเราเป็นส่วนหนึง่ ของธรรมชาตแิ ละโลกใบนี้ ต่างๆ กอ่ นลงมือทำ มีวสิ ัยทัศนแ์ ละแผนงานที่ดี หากทำ สิง่ นัน้ แล้วจะเกิดผลลัพทอ์ ะไรขึน้ บา้ ง 8. Give thank ขอบคุณสิ่งที่เรามี – ความรู้สึกขอบคณุ และกตัญญูต่อบุคคลและสิ่งต่างๆ เริ่มตั้งแต่บรรพบุรุษ 3. Don’t fill your stomach อย่าทานจนอิ่มเกินไป – ธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม อาหาร และสิ่งที่เรามีจะทำให้ หากอยากมสี ุขภาพดี อายยุ นื ควรใชก้ ฎ 80 เปอร์เซนต์ เรารู้สึกโชคดีที่ได้มีชีวิตอยู่ และจะยิ่งเพิ่มพูนความสุข คือ หยุดรบั ประทานอาหารทันทเี ม่ือร้สู กึ อ่ิม ให้เราในทุกๆ วนั 4. Surround yourself with good friends แ ว ด ล ้ อ ม 9. Live the moment อยกู่ ับปจั จบุ นั ขณะ – หยุดเสียใจ ดว้ ยเพ่อื นดๆี – เพ่อื นคือยาทดี่ ที ่สี ุด การไดร้ ับฟัง พดู คยุ กับสิ่งทีเ่ กิดข้ึนในอดีต และหยุดคิดถึงสิ่งที่จะเกิดข้นึ ใน แบ่งปันทุกข์สุขกับเพื่อน ให้คำแนะนำกันบ้าง หัวเราะ อนาคต “วันนี้” และ “ขณะนี้” คือช่วงเวลาที่ดีที่สุดของ ขำขันกันบ้าง ไปเทย่ี วกนั บา้ ง ทำให้ทกุ วนั มชี วี ติ ชีวา เรา ใชข้ ณะน้ใี หเ้ ป็นช่วงเวลาทมี่ คี ณุ คา่ และนา่ จดจำ 5. Get in shape for your next birthday ฟิตร่างกาย 10. Follow your IKIGAI ตามหาอิคิไก – มนุษย์ทุกคน ให้ดีต้อนรับวันเกิดปีหน้า – ร่างกายต้องได้รับการดูแล มคี วามรัก ความหลงใหล และพรสวรรค์บางอย่างอยู่ใน บำรุงรักษา คล้ายเครอ่ื งยนต์ที่ใช้งานทุกวันก็มีเส่ือมไป ตัวที่จะทำให้เราใช้ชีวิตอย่างมีความหมายในทุกๆ วัน การออกกำลังกายอยง่ สม่ำเสมอนอกจากทำใหร้ ่างกาย ได้ และขับเคลื่อนชีวิตเราไปข้างหน้าจนกว่าจะถึงวัน แข็งแรงแล้ว ยังช่วยผลิตฮอร์โมนเพื่อช่วยทำให้เรามี สุดทา้ ยของชีวิต หากเรายงั หาอคิ ิไกของตวั เองไม่เจอก็ ความสขุ อีกดว้ ย ไม่เปน็ ไร ภารกิจของเราคือ “ออกตามหาให้เจอ”

เริ่มต้นจากการหาความสุขจากสิ่งที่มี สิ่งที่อยู่รอบตัวเรา ตื่นมาทุกเช้าด้วยความเชื่อว่ามีสิ่งดีๆ รอเราอยู่ในวันนี้ และ วันน้ีเราจะทำทุกอยา่ งใหเ้ ตม็ ที่ ใสใ่ จ ทุม่ เทกบั ทุกสิง่ ท่ีเป็นประโยชนก์ บั ตวั เองและผู้อ่ืน ทกุ คนมอี คิ ิไก มีความหมายของ การมีชีวิตอยู่ ขอบคณุ ขอ้ มลู https://mgonline.com https://readtheclound.co/ https://thestandard.co/ https://wellness.chula.ac.th/ https://thestandard.co/podcast_channel/happiness/ ภาพประกอบโดย Michiko www.pinterest.com