นวัตกรรม 1

ทฤษฎี ความหมาย ขอบเขต แนวคิดความสาคญั ทาง นวัตกรรม เทคโนโลยี สารสนเทศเพือ่ การศึกษา โดย พระณัฐชัย จาปา 61500675



การพัฒนาทางด้านเทคโนโลยี สารสนเทศ

ในศตวรรษท่ี 21 ซึ่งถือว่าเป็นยุคเทคโนโลยี สารสนเทศ เกิดการเปลี่ยนแปลงของโลกในหลายๆด้านท้ัง ด้านเศรษฐกิจและสังคมอันนําไปสู่การปรับตัวเพื่อให้เกิด ความสามารถในการแข่งขันท่ามกลางกระแสโลกาภิวัฒน์ทุก ประเทศท่ัวโลกกําลังมุ่งสู่กระแสใหม่ของการเปลี่ยนแปลงท่ี เรียกว่า สังคมความรู้ (KnowledgeSociety) และระบบ เศรษฐกิจฐานความรู้ (Knowledge-Based Economy) ที่ จะต้องให้ความสําคัญต่อการใช้ความรู้และนวัตกรรม (Innovation) เป็นปัจจัยในการพัฒนาและการผลิตมากกว่า การใช้เงินทนุ

ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีทําให้ข้อมูลข่าวสารและความรู้ ซึ่งประกอบกันเป็น “สารสนเทศ” นั้น สามารถลื่นไหลได้สะดวก รวดเร็ว จนสามารถประยุกต์ใช้ได้อย่างกว้างขวาง ต้ังแต่ระดับบุคคลข้ึน ไปถึงระดับองค์กรอุตสาหกรรม ภาคสังคม ตลอดจนในระดับประเทศ และระหว่างประเทศ จนกระท่ังภาวะ “ไร้พรหมแดน” อันเนื่องมาจาก อิทธิพลของเทคโนโลยีสารสนเทศดังกล่าว ได้เกิดขึ้นในกิจกรรมและ วงการต่างๆ และนับเป็นความกลมกลืนสอดคล้องกันอย่างยิ่ง ที่การ พัฒนาบุคลากรในสังคมอันประกอบด้วยภาคการศึกษา และการ ฝึกอบรมเป็นเรื่องราวของการเรียนรู้สารสนเทศในรูปแบบต่างๆ ท้ังที่ เป็นข้อมลู (Data) ข่าวสาร (Information) การพัฒนาเทคโนโลยีสมัยใหม่ ก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว ผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงภายใต้บริบท ที่เชื่อมโยงต่อเนื่องกัน ใน ลักษณะ เศรษฐศาสตร์เครือข่าย หรือที่เรียกว่า (networked economy) มีการเปลี่ยนแปลง เคลื่อนย้ายอย่างรวดเร็ว(เพียงแค่กดเม้าส์ของ คอมพิวเตอร์)เสมือนดงั ไม่มีพรมแดนของประเทศ ปรับเปลี่ยนโครงสร้าง ความสัมพันธ์ ทาง เศรษฐกิจ การเมือง สังคม ระหว่างประเทศ การ พัฒนาเทคโนโลยีสื่อสารและสารสนเทศ ส่งผลให้โลกมีสภาพ เหมือน เป็นหนึ่งเดียว มีการแข่งขันสูงผลกระทบในวงกว้าง (systemic and dynamism ) ต่อผู้ผลิต ผู้บริโภค อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน และนั่น เป็นจุดเริ่มต้นของกระบวนที่ทําไห้ทรัพยากรมนุษย์เกิดการปรับตัว พฒั นาให้เปน็ ทรพั ยากรมนษุ ย์ทีอ่ ยู่ในโลกเศรษฐกจิ ใหม่

เทคโนโลยีได้เขา้ ไปมีบทบาทตอ่ วถิ ชี ีวติ ผู้คนและสงั คมในรูปแบบตา่ งๆ ดงั นี้ 1. ด้านการศึกษา มกี ารนําเอาคอมพวิ เตอร์มาช่วยสอน (CAI)โดยทาํ เป็นสื่อประสม (Multimedia)มรี ะบบการเรียนการสอนทางไกล (Tele-Education)มหี ้องปฏิบตั ิการคอมพิวเตอร์เพม่ิ มากข้ึน นกั เรียน นักศึกษา ได้มโี อกาสเรียนรู้และปฏบิ ัติจรงิ ไดม้ ากขนึ้ สําหรบั โรงเรียนมธั ยม กม็ ีการจดั การเรียนการสอนด้าน คอมพิวเตอร์ โดยกําหนดให้เปน็ รายวิชาเลอื ก ในระดับวิทยาลัย และ มหาวิทยาลยั มเี ปิดสอนสาขาคอมพวิ เตอร์ศึกษา

2. ด้านการแพทย์ เริ่มต้ังแต่การจัดทาํ ประวัตคิ นไข้ ไปจนถึง การออกใบเสรจ็ รบั เงิน การพิมพฉ์ ลากยา ก็ยงั ใช้ระบบคอมพวิ เตอร์ โดยจะพิมพ์ใส่กระดาษกาวไว้ก่อน เมือ่ จะส่งให้คนไข้กต็ ิดทีข่ วดหรือถุง ยา จะได้ไมผ่ ิดพลาดในการใหย้ าตรงตามแพทย์ส่งั บางแห่งให้แพทย์สั่ง ยาผ่านระบบคอมพิวเตอร์ เพือ่ ลดความผิดพลาดในการตคี วามหมาย จากลายมือของแพทย์ นอกจากนบี้ างแห่งยงั มีการรักษาทางไกลโดย ผ่านดาวเทียมสือ่ สารความเร็วสงู ทีแ่ พทย์ตา่ งประเทศ สามารถมองเห็น คนไข้ ในประเทศไทย และให้คาํ แนะนํา ในการรักษาผ่าตดั ทนั ที แต่ไม่ เป็นทีน่ ยิ ม เพราะต้องใช้เงินลงทนุ สูงมาก

3. ด้านการธนาคาร มกี ารให้บริการฝาก-ถอนเงนิ โอนเงิน ซึ่งมีมานานแล้ว และในปจั จุบันนี้เริม่ มีระบบe-bankingโดยสามารถใช้ โทรศัพท์มาทาํ รายการที่ธนาคารได้ ไม่ต้องเสียเวลาในการเดินทางมาที่ ธนาคาร นอกจากนี้ ให้บริการบัตรเครดิต อกี หลากหลายประเภท ซึง่ สามารถถอนเงินที่ตู้ATMทีใ่ ดกไ็ ด้ 4. ด้านห้องสมุด การ ให้บริการยืม-คืนผ่านระบบ คอมพิวเตอร์ จะเปน็ ลักษณะทีต่ ้องยืมผ่านเจ้าหนา้ ทบี่ รรณารกั ษ์ ซึ่งจะ ป้อนข้อมูลการยืม เข้าไป หรือใช้เครื่องอ่านรหัสแท่ง(Bar code) และ เมื่อคืนหนังสือก็ต้องผ่านเจ้าหน้าที่บรรณารักษ์เช่นเดิม หลายแห่ง เปลี่ยนมาใช้การฝงั แถบแมเ่ หลก็ เข้าไปในหนงั สือ และมีเครื่องตรวจจับ หนังสือทีถ่ กู นาํ ออกหอ้ งสมดุ โดยทีย่ ังไมถ่ กู ยืม เพือ่ ป้องกัน หนงั สือสูญ หาย

5. ด้านการรถไฟแห่งประเทศไทย แต่เดิมจะไม่สะดวกกบั ผู้ ซื้อเพราะซื้อต๋ัวทีไ่ หนจะต้องขนึ้ รถไฟทีน่ นั่ แต่ในปัจจุบนั มีบริการซื้อต๋ัว ด้วยระบบคอมพิวเตอร์ ทําให้สามารถจะซื้อต๋ัวทีส่ ถานีใดก็ได้ กาํ หนด สถานีต้นปลายทาง ปลายทางได้อย่างอิสระ สามารถซื้อต๋ัวล่วงหนา้ ได้ มากกว่าเดิม และมบี ริการเสริมข้ึนมากมาย เช่น สามารถคืนต๋ัวกอ่ น ออกเดินทางทีส่ ถานีใดกไ็ ด้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการตรวจสอบที่นง่ั ว่า ว่างหรือไม่วา่ ง ทําได้ทันที ทําให้ไมเ่ กิดการซื้อต๋ัวซอ้ นกนั ช่วยลดความ ผิดพลาดได้มาก และเพิม่ ความสะดวก รวดเร็ว ในการให้บริการ

นวัตกรรม

นวัตกรรม หมายถึงการทําสิ่งต่างๆด้วยวิธีใหม่ๆ และยังอาจ หมายถึงการเปลี่ยนแปลงทางความคิด การผลิต กระบวนการ หรือ องค์กร ไม่ว่าการเปลี่ยนน้ันจะเกิดขึ้นจากการปฏิวัติ การเปลี่ยนอย่าง ถอนรากถอนโคน หรือการพัฒนาต่อยอด ท้ังนี้ มักมีการแยกแยะความ แตกต่างอย่างชัดเจน ระหว่างการประดิษฐ์คิดค้น ความคิดริเริ่ม และ นวัตกรรม อนั หมายถึงความคดิ ริเริ่มทีน่ ํามาประยกุ ต์ใช้อย่างสัมฤทธิ์ผล และในหลายสาขา เชื่อกันว่าการที่สิ่งใดสิ่งหนึ่งจะเป็นนวัตกรรมได้น้ัน จะต้องมีความแปลกใหม่อย่างเห็นได้ชัด และไม่เป็นแค่เพียงการ เปลี่ยนแปลงคร้ังสําคัญ เป็นต้นว่า ในด้านศิลปะ เศรษฐศาสตร์ เศรษฐกจิ และนโยบายของรัฐ ในเชิงเศรษฐศาสตร์น้ัน การเปลี่ยนแปลง น้ันจะต้องเพิ่มมูลค่า มูลค่าของลูกค้า หรือมูลค่าของผู้ผลิต เป้าหมาย ของนวัตกรรมคือการเปลี่ยนแปลงในเชิงบวก เพื่อทําให้สิ่งต่างๆเกิด เปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้น นวัตกรรมก่อให้ได้ผลิตผลเพิ่มขึ้น และเป็น ทีม่ าสาํ คญั ของความม่งั คัง่ ทางเศรษฐกจิ

การใช้สื่อการเรียนการสอน สื่อการสอน (Instructional Media) หมายถึง การนําสื่อ มาใช้ในการเรียนการสอนโดยตรง ซ่ึงหายถึงการนําวัสดุ เครื่องมือและวิธีการมาเป็นสะพานเชื่อมโยงความรู้ เนื้อหาไปยัง ผู้เรียนได้ เพื่อทําให้เกิดความเข้าใจสิ่งที่ถ่ายทอดซ่ึงกันและกัน ได้ผลตามจุดมุ่งหมาย สื่อชนิดใดก็ตามไม่ว่าจะเป็นเทปบันทึก เสียง สไลด์วิทยุโทรทัศน์ วีดีทัศน์ แผนภูมิ ภาพนิ่ง ซ่ึงบรรจุเนื้อหา เกี่ยวกบั การเรียน การสอน สื่อการสอนนับว่าเป็นสิ่งท่ีมีบทบาทอย่างมากในการ เรียนการสอนนับแต่ ในอดีตจนถึงปัจจุบัน เนื่องจากเป็นตัวกลางที่ ช่วยให้การสื่อสารระหว่างผู้สอนและ ผู้เรียนดําเนินไปได้อย่างมี ประสิทธภิ าพทําให้ผเู้ รียนมีความเข้าใจความหมายของ เนื้อหาทบ เรียนได้ตรงกบั ที่ผู้สอนต้องการไม่ว่าสื่อนั้นจะเป็นสื่อในรูปแบบใดก็ ตาม ล้วนแต่เป็นทรัพยากรที่สามารถอํานวยความสะดวกในการ เรียนรู้ไดท้ ้ังสิน้



สรุป การนําเอาเทคโนโลยีทางการศึกษาไปใช้ในกระบวนการเรียน การสอนน้ัน เมื่อสถานการณ์ของการใช้เปลีย่ นแปลงไป เช่น ชั้นเรียนที่ ผู้เรียนเปลีย่ นไป หรือเวลาทีต่ ่างกัน สิง่ เหล่านี้ มผี ลต่อประสิทธิภาพของ วิธีการทีผ่ ู้สอนนําไปใช้ในการเรยี นการสอนทั้งสิ้น ในกรณีทีใ่ ช้วิธีการน้ัน ต่อไป ซง่ึ นบั ว่าเปน็ การใช้เทคโนโลยี แต่ในกรณีทีป่ ระสิทธภิ าพลดลง ก็ มคี วามจาํ เปน็ ที่จะต้องปรบั ปรงุ วิธกี ารนนั้ ๆ หรืออาจต้องหาวิธีการใหม่ ๆ มาใช้ สิง่ ใหมท่ ี่นํามาใช้หรือวิธีการที่ไดร้ ับนาํ เอาการปรับปรงุ เพือ่ เพิ่ม ประสิทธิภาพน้ีเรียกว่า นวตั กรรม (Innovation) ในการดาํ เนินกจิ กรรมด้านตา่ ง ๆ มักจะเผชิญปัญหาต่าง ๆ มากมาย มนษุ ย์จึงพยายามสร้างนวัตกรรมข้นึ มาเพือ่ แก้ปญั หา เพือ่ เปลี่ยนจากสภาพทีเ่ คยเปน็ อยู่ไปสู่สภาพที่อยากเปน็ นวตั กรรมจงึ เข้าไป เกี่ยวขอ้ งกบั วงการต่าง ๆ เช่น นวัตกรรมทางการแพทย์ นวัตกรรม ทางการเกษตร นวัตกรรมทางอุตสาหกรรม นวัตกรรมทางการบริหาร นวัตกรรมทางการประมง นวตั กรรมทางการสือ่ สาร นวัตกรรมทาง การศึกษา ฯลฯ เปน็ ต้น