chapter5

เครอื ข่ายคอมพิวเตอรแ์ ละการส่ือสารข้อมลู

การสอ่ื สารขอ้ มลู และเครอื ขา่ ย การสื่อสารข้อมลู (data communication)คอื การรับ สง่ โอน ย้ายหรือ แลกเปล่ยี นข้อมลู และสารสนเทศระหวา่ งอปุ กรณ์สอ่ื สารตา่ งๆผา่ นสอื่ นาข้อมลู เครือขา่ ยคอมพิวเตอร์ (computer network) คอื การนาเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ ตงั้ แต่ 2 เคร่ืองขนึ ้ ไปมาใช้ในการส่ือสารข้อมลู

องคป์ ระกอบของการสอ่ื สารขอ้ มลู ผ้สู ง่ ข้อมลู (sender) คือ ส่งิ ทีท่ าหน้าทีส่ ง่ ข้อมลู ไปยงั จดุ หมายทตี่ ้องการ ผ้รู ับข้อมลู (receiver) คือ สง่ิ ทท่ี าหน้าที่รับข้อมลู ที่ถกู สง่ มาให้ ข้อมลู (data) คอื ข้อมลู ทีผ่ ้สู ง่ ข้อมลู สง่ ไปยงั ผ้รู ับข้อมลู ข้อมลู อาจอย่ใู นรูปของข้อความ เสยี ง ภาพเคลื่อนไหว และอ่ืนๆ สอ่ื นาข้อมลู (medium) คอื สง่ิ ที่ทาหน้าที่เป็นตวั กลางในการถ่ายข้อมลู จากผ้สู ง่ ไป ยงั ผ้รู ับ เช่น สายเคเบลิ สายใยแก้วนาแสง อากาศ โปรโตคอล (protocol) คอื กฎหรือวธิ ีทถี่ กู กาหนดขนึ ้ เพือ่ การส่อื สารข้อมลู

องคป์ ระกอบของการสอ่ื สารขอ้ มลู

ชนิดของสญั ญาณ Analog signal Digital signal

ชนิดของสญั ญาณ Wavelen Amplitud gth () e (a) Analog signal or period เป็นสญั ญาณตอ่ เน่ือง ลกั ษณะของคลืน่ Phase ไซน์ sine wave ตวั อย่างการสง่ differenc ข้อมลู ทเ่ี ป็น analog คอื การสง่ ข้อมลู ผา่ นระบบโทรศพั ท์ e () Hertz คือหน่วยวดั ความถ่ีของ สญั ญาณ โดยนบั ความถ่ีท่เี กิดขนึ ้ ใน 1 วนิ าที เชน่ 1 วินาทมี กี ารเปลย่ี นแปลง ของระดบั สญั ญาณ 60 รอบแสดงว่ามี ความถี่ 60 Hz

ชนิดของสญั ญาณ  Bit rate เป็นอตั ราความเร็วในการสง่ ข้อมลู โดยนบั จานวน bit ที่สง่ ได้ในชว่ ง Digital 1 วนิ าที เชน่ สง่ ข้อมลู ได้ 14,400 bps (bit per seconds)  สญั ญาณไมต่ อ่ เน่ือง ข้อมลู ในเคร่ือง คอมพิวเตอร์ท่ีเป็นเลขฐาน 2 จะถกู แทน 1 Mbps ด้วยสญั ญาณ digital คือเป็น 0 และ 1 2 Mbps โดยการแทนข้อมลู สญั ญาณแบบ Unipolar จะแทน 0 ด้วย สญั ญาณไฟฟา้ ท่ีเป็นกลาง และ 1 ด้วย สญั ญาณไฟฟา้ ท่ีเป็นบวก 1 second 1 second

Modem ทาหน้าท่แี ปลงสญั ญาณ digital เป็น analog (modulation) และแปลงจาก analog เป็น digital (demodulation) ความเร็วของโมเดม็ คือ 56 kbps ( 56 kilo bit/second)

ประเภทของโมเดม็ โมเดม็ ภายนอก External modem  เป็นโมเดม็ ภายนอกท่ีแยกออกมาจากเครื่องคอมพิวเตอร์ และเช่ือมตอ่ กบั เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ด้วย serial port ด้วยสายโทรศพั ท์ข้อดี คือเคล่อื นย้ายได้งา่ ย โมเดม็ ภายใน Internal modem  เป็นการ์ดที่ใช้เสยี บกบั แผงวงจรหลกั ของเคร่ือง ซงึ่ จะชว่ ยประหยดั พืน้ ท่ีในการใช้งานและราคาถกู กวา่ external model โมเดม็ ไร้สาย  คล้ายกบั โมเดม็ ภายนอก แตเ่ ชื่อมตอ่ คอมพิวเตอร์โดยไมใ่ ช้สายทางคลื่นแมเ่ หล็กไฟฟา้

การเชอ่ื มต่อสายสอ่ื สาร การเช่อื มตอ่ สายสอ่ื สารแบบจดุ ตอ่ จดุ point-to-point การเชื่อมตอ่ สายสอื่ สารแบบหลายจดุ Multipoint

การเชอ่ื มต่อสายสอ่ื สารแบบจดุ ตอ่ จุด point-to-point เช่ือมตอ่ ระหวา่ งอปุ กรณ์ส่ือสารสองตวั เทา่ นนั้ ทาให้ใช้ความสามารถของสอื่ สง่ ข้อมลู ได้เตม็ ที่ การส่อื สารเกิดขนึ ้ ได้ทนั ที เพราะพร้อมที่ จะรับและสง่ อยเู่ สมอworkstation workstation

การเช่อื มตอ่ สายสอ่ื สารแบบหลายจดุ Multipoint เชอ่ื มตอ่ อปุ กรณ์มากกวา่ สองตวั แบง่ กนั  การแบง่ ตามความสามารถ ใช้สื่อสง่ ข้อมลู  ใช้สื่อได้เมื่อต้องการ แตจ่ ะทาให้ความเร็ว ใช้เวลาหรือความสามารถในการสง่ เป็น ในการส่ือสารลดลง ตวั แบง่ การใช้สอื่ workstation workstation การแบง่ เวลา  ผลดั เปลี่ยนกนั ใช้เม่ือสื่อวา่ ง  ผลดั เปล่ยี นกนั ด้วยเวลาที่สม่าเสมอ เชน่ ทกุ ๆ 0.5 วนิ าที  ผลดั เปลี่ยนกนั ตามลาดบั ความสาคญั (priority) Mainframe workstation

วธิ กี ารสอ่ื สารขอ้ มลู  แบบขนาน แบบอนกุ รม  สง่ ข้อมลู ครัง้ ละหลาย bit ขนานกนั ไป ทาให้เร็วกวา่ แบบอนกุ รม  สง่ ข้อมลู ครัง้ ละ 1 bit สง่ ข้อมลู ได้ช้า  ราคาถกู ใช้ในการส่อื สารระหวา่ งโทรศพั ท์  ใช้ในการสง่ ข้อมลู ระหวา่ งคอมพิวเตอร์ 00 0 11 1 ผรู้ ับ1 0 1 1 0 0 0 11 0 1ผสู้ ่ง 00 ผสู้ ่ง 0 ผรู้ ับ 00 0 00 0 11 1 00 0

รปู แบบการสอ่ื สาร ( Mode of data transmission) Asynchronous ไมม่ ีจงั หวะการสง่ ข้อมลู แตจ่ ะมีชอ่ งวา่ งในการสง่ (gap) และสญั ญาณบอกจดุ เริ่มต้น (start bit)และจดุ สนิ ้ สดุ ของข้อมลู (stop bit) เช่น การสง่ ข้อมลู ของแปน้ พมิ พ์ และโมเดม็ ทศิ ทางการสง่ ขอ้ มลูบติ สนิ้ สดุ ขอ้ มลู บติ เรมิ่ ตน้ 1 11111011 0ผ1สู้ ่ง11111011 0 1 11111011 0 1 11111011 0 1 1111101ผ1รู้ ับ0 ชอ่ งวา่ ง (gaps)

รปู แบบการสอ่ื สาร ( Mode of data transmission) Synchronous มีการให้จงั หวะ โดยใช้สญั ญาณนาฬกิ าเป็นตวั บอกจงั หวะ นิยมใช้กบั การสง่ ข้อมลู ท่ีมกี ารสง่ ข้อมลู ปริมาณมากๆ ด้วยความเร็วสงู ทศิ ทางการสง่ ขอ้ มลู ผสู้ ่ง ผรู้ ับ10100011 11111011 11110110 11111011 11111011 11111011

ทศิ ทางการสง่ ขอ้ มลู Simple transmission  สง่ ข้อมลู เพียงอยา่ งเดยี ว เชน่ การฟังวทิ ยจุ ากสถานีวิทยุ การสง่ สญั ญาณของสถานีไปยงั เคร่ืองรับโทรทศั น์ Half duplex transmission  แตล่ ะฝ่ายสามารถเป็นผ้รู ับและผ้สู ง่ ได้ แตต่ ้องสลบั กนั เชน่ การใช้วทิ ยสุ ่ือสาร ท่ีผ้สู ง่ กดป่ มุ เพ่ือ สง่ ข้อมลู Full duplex transmission  แลกเปล่ียนข้อมลู ทงั้ ผ้รู ับและผ้สู ง่ โดยรับและสง่ ได้ในเวลาเดียวกนั เชน่ การใช้โทรศพั ท์

ตวั กลางการสอ่ื สาร ( communication media) แบบมีสาย  Twisted pair  Coaxial cable  Optical fiber cable แบบไร้สาย  Infrared  Radio wave  Terrestrial microwave  Satellite communication

Twisted pair cable สายบิดเกลยี ว แตล่ ะเส้นมลี กั ษณะคล้ายสายไฟทวั่ ไป มีความถี่ในการสง่ ข้อมลู ประมาณ 100 Hz ถงึ 5 MHz มี 2 ลกั ษณะ  แบบไมม่ ีชนั้ โลหะหอ่ ห้มุ unshielded twisted-pair หรือ UTP  แบบ shielded twisted-pair หรือ STP

Coaxial cable มีความถี่ในการสง่ ข้อมลู ประมาณ 100 MHz ถึง 500 MHz มีฉนวนห้มุ เป็นชนั้ ๆ หลายชนั้ สลบั กบั ตวั นาโลหะ ตวั นาโลหะชนั้ ในทาหน้าทส่ี ง่ สญั ญาณ ตวั โลหะชนั้ นอกทาหน้าทเี่ ป็นสว่ นดินและเป็น เกราะปอ้ งกนั

สายใยแกว้ นาแสง optical fiber cable สายสญั ญาณทาจากใยแก้วหรือสารนาแสงหอ่ ห้มุ ด้วยวสั ดปุ อ้ งกนั แสง มคี วามเร็วในการสง่ ข้อมลู เทา่ กบั ความเร็วสงู มีราคาคอ่ นข้างสงู

แสงอนิ ฟาเรด infrared ใช้แสงอินฟาเรด เป็นสื่อกลาง ทาการสง่ ข้อมลู โดยผ่าน IrDa port ใช้กบั การสือ่ สารข้อมลู ระยะใกล้  เชน่ จาก remote control ไปยงั โทรทศั น์  การสง่ ข้อมลู ระหวา่ งโทรศพั ท์มือถือในระยะใกล้

สญั ญาณวทิ ยุ radio wave สง่ ข้อมลู เป็นสญั ญาณคลืน่ วทิ ยไุ ปในอากาศไปยงั ตวั รับสญั ญาณ ถกู รบกวนได้จากสภาพอากาศไม่ดี ช่วยสง่ ข้อมลู ในระยะไกล หรือสภาพภมู ปิ ระเทศไมเ่ อือ้ ในการใช้สายสง่ สญั ญาณวิทยสุ ามารถแบง่ ตามชว่ งความถ่ีได้ดงั นี ้

ไมโครเวฟภาคพน้ื ดนิ จะมเี สาสง่ สญั ญาณไมโครเวฟทอ่ี ยหู่ า่ ง ๆ กนั โดยใชส้ ถานที วนสญั ญาณ (repeater station) เพอื่ การสง่ สญั ญาณตอ่ เป็ น ชว่ ง ๆ ทาใหส้ ง่ สญั ญาณระยะไกลได ้ แตอ่ าจถกู รบกวนจากสภาพแวดลอ้ ม โดยเฉพาะชว่ งฝนตกหรอื มพี ายุ จะทาใหก้ ารสง่ ขอ้ มลู ไมด่ นี ัก

การสอ่ื สารขอ้ มลู ผา่ นดาวเทยี ม เป็ นการสอ่ื สารจากพนื้ โลกทม่ี กี ารสง่ สญั ญาณขอ้ มลู ไปยังดาวเทยี ม โดยดาวเทยี มจะทาหนา้ ทเี่ ป็ นสถานที วนสญั ญาณ เพอ่ื สง่ สญั ญาณตอ่ ไปยงั สถานภี าคพน้ื ดนิ อน่ื ๆ ระยะทางจากโลกถงึ ดาวเทยี มประมาณ 22,000 ไมล์ จงึ ทาใหข้ อ้ มลู ทสี่ ง่ เกดิ ความลา่ ชา้ ประมาณ2 วนิ าที ซงึ่ เหมาะกบั การสอื่ สารระหวา่ งประเทศหรอื การสง่ ขอ้ มลู ทมี่ รี ะยะทางไกลมาก ๆ

การพจิ ารณาเลอื กสอ่ื นาขอ้ มลู ราคา ความเร็ว ระยะทาง สญั ญาณรบกวนที่อาจจะเกิดขนึ ้ ความปลอดภยั ของข้อมลู

ตารางเปรยี บเทยี บคณุ สมบตั ขิ องสอ่ื นาขอ้ มลู

เครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์ประสทิ ธิภาพของเครือข่ายขนึ ้ อยกู่ บั จานวนเครื่องคอมพิวเตอร์ในเครือขา่ ย  จานวนตอ่ พว่ งมาก ประสิทธิภาพของการสอ่ื สารต่า สอ่ื นาข้อมลู  ส่ือต้องมีความเร็วท่ีเหมาะสม และจดั วางตาแหนง่ ให้เหมาะสมกบั การใช้งานและสภาพแวดล้อม เคร่ืองคอมพิวเตอร์และอปุ กรณ์ (hardware)  เคร่ืองคอมพิวเตอร์และอปุ กรณ์มีประสทิ ธิภาพต่า ก็ทาให้เครือขา่ ยมีประสทิ ธิภาพต่าไปด้วย โปรแกรมคอมพิวเตอร์ท่ีใช้ในการส่อื สารข้อมลู (software)  ทาหน้าท่ีประมวลผลข้อมลู ท่ีสง่ หรือรับ ถ้าโปรแกรมดีก็สามารถสื่อสารได้อยา่ งมีประสิทธิภาพ

โครงสรา้ งเครอื ขา่ ย (topology) แบบบสั bus topology  การสง่ ข้อมลู จะสง่ ไปยงั สายเคเบิลหลกั โดยมีการแบง่ เวลาการใช้สายเคเบลิ  ข้อดี คือ ใช้สื่อข้อมลู หรือสายน้อย ประหยดั คา่ ใช้จา่ ย ถ้าเครื่องคอมพิวเตอร์ตวั ใดเสียก็ไมส่ ง่ ผล กระทบตอ่ ระบบโดยรวม  ข้อด้อย คือ การตรวจจดุ ที่มีปัญหาทาได้ยาก และถ้ามีจานวนเครื่องมากเกินไปจะ ข้อมลู ที่สง่ จะ ชนกนั Drop Drop Drop Drop Line Line Line LineCable end Tap Tap Tap Tap Cable end

โครงสรา้ งเครอื ขา่ ย (topology)  แบบวงแหวน ring topology  เช่ือมตอ่ เป็นวงกลม และสง่ ข้อมลู เป็นวงกลมในทิศทางเดยี วกนั  ข้อดี คือ ใช้สายเคเบิลน้อย และไมม่ ีการชนกนั ของข้อมลู ท่ีจะสง่  ข้อด้อย คือ ถ้าเครื่องคอมพวิ เตอร์เครื่องใดเสียระหวา่ งการสง่ ข้อมลู ก็จะไม่สามารถสง่ ข้อมลู ตอ่ ไปได้

โครงสรา้ งเครอื ขา่ ย (topology) แบบดาว star topology  เชื่อมตอ่ ผา่ นจดุ ศนู ย์กลางท่ีเรียกวา่ hub  ข้อดี คือ สามารถเพ่ิมเครื่องคอมพวิ เตอร์ใหมไ่ ด้งา่ ย ไมก่ ระทบตอ่ เครื่องอ่ืน  ข้อเสีย คือคา่ ใช้จา่ ยในเร่ืองของสายคอ่ นข้างสงู และเม่ือ hub ไมท่ างาน ระบบก็จะไมส่ ามารถ ทางานได้ Hub

โครงสรา้ งเครอื ขา่ ย (topology) แมช mesh topology  มีการเช่ือมตอ่ เคร่ืองคอมพวิ เตอร์ทกุ เครื่องเข้าด้วยกนั สามารถสง่ ข้อมลู ได้อยา่ งอิสระ ไมต่ ้องรอ ดงั นนั้ เคร่ืองแตล่ ะเคร่ืองต้องมีชอ่ งสง่ สญั ญาณเป็นจานวนมาก  ข้อดี สง่ ข้อมลู ได้เร็ว เน่ืองจากเป็นอสิ ระในการสง่  ข้อด้อย เสียคา่ ใช้จา่ ยในเรื่องของสายเคเบลิ สงู

โครงสรา้ งเครอื ขา่ ย (topology) แบบผสม hybrid topology  ผสมผสานความสามารถของโครงสร้างเครือขา่ ยหลายๆแบบรวมกนั ซงึ่ เครือขา่ ยยอ่ ยๆ เชื่อมตอ่ แตกตา่ งกนั ตามความเหมาะสม  ข้อดี คือ ได้เครือขา่ ยท่ีมีประสิทธิภาพสงู ในการสือ่ สารข้อมลู  ข้อด้อย คา่ ใช้จา่ ย Star Bus Star Hub Ring

ประเภทของเครอ่ื งคอมพวิ เตอร์ Server  ทาหน้าท่ีในการให้บริการตา่ งๆ Workstations  เครื่องคอมพิวเตอร์ทวั่ ๆไปท่ีสามารถทาการประมวลผลข้อมลู ตา่ งๆ ได้ Client  เครื่องคอมพวิ เตอร์ท่ีเรียกใช้ข้อมลู จาก server Terminal  เป็นอปุ กรณ์ท่ีประกอบด้วย จอภาพ แปน้ พมิ พ์ และ อปุ กรณ์อื่นๆ ไมส่ ามารถประมวลผลข้อมลู ได้ ด้วยตนเอง แตใ่ ห้ server ทาการประมวลผลข้อมลู สง่ มาให้

ตวั อยา่ งของ server File server  ให้บริการแฟม้ ข้อมลู แก่เครื่องคอมพิวเตอร์อ่ืนๆ Database server  ให้บริการฐานข้อมลู แก่เคร่ืองคอมพิวเตอร์อื่นๆ เพื่อเรียกดขู ้อมลู หรือบนั ทกึ ข้อมลู Print server  ให้บริการเครื่องพมิ พ์กบั เครื่องคอมพิวเตอร์อ่ืนๆ Internet server  ให้บริการการตดิ ต่อเครือขา่ ยอินเทอร์เนต็ กบั เครื่องคอมพิวเตอร์อื่นๆ Web server  เก็บข้อมลู web site เพ่ือให้เครื่องคอมพวิ เตอร์อื่นๆ สามารถเรียกดขู ้อมลู จาก web site ที่เก็บไว้ได้ Mail server  ทาหน้าที่เก็บ e-mail ที่มีการสง่ ระหว่างกนั รวมถงึ การสง่ e-mail Domain Name Server (DNS)  ทาหน้าที่เก็บชื่อ domain และทาการแปลงให้เป็น IP Address

รปู แบบการประมวลผลขอ้ มลู ในเครอื ขา่ ย(computer architecture) ประมวลผลข้อมลู ทศ่ี นู ย์กลาง (centralized processing) ประมวลผลแบบไคลน์เอนท์ เซฟิ ร์เวอร์ ( client/server processing)

ประมวลผลทศ่ี นู ยก์ ลาง centralized การประมวลผลจะอย่ทู ่ี server หรือ host โดยทีเ่ คร่ืองลกู ข่ายไมส่ ามารถประมวลผล ได้เอง ดงั นนั้ host หรือ server จะต้องเคร่ืองคอมพิวเตอร์ทมี่ คี วามเร็วสงู เทอร์มินลั เทอร์มินลั โฮสต์

การประมวลผลแบบ client/server ประมวลผลได้อยา่ งอิสระ ไคลน์เอนท์สามารถประมวลผลได้เอง และในกรณีทีต่ ้องการให้ เซริ ์ฟเวอร์ประมวลผลให้ ก็จะทาการติดตอ่ สือ่ สารไปยงั server ไคลเอนต์ ไคลเอนต์เซิร์ฟเวอร์

ชนิดของเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์จาแนกตามระยะทาง Personal area network PAN Local area network LAN Metropolitan area network MAN Wide Area network WAN

Personal area network PAN เป็นเคร่ืองข่ายสว่ นบคุ คล สาหรับแลกเปลย่ี นข้อมลู เทคโนโลยีที่นามาใช้ เชน่ Bluetooth ตวั อย่าง เช่น การแลกเปลี่ยนข้อมลู ระหว่าง PDA กบั Desktop

Local area network LAN เครือข่ายท้องถิ่น ระยะทางการเช่ือมตอ่ ไม่เกิน 10 กิโลเมตร  สายสญั ญาณมีความเร็วในการ แลกเปล่ียนข้อมลู ประมาณ 10-100 Mbps Wireless LAN  เชื่อมตอ่ อปุ กรณ์โดยไมใ่ ช้สาย แตจ่ ะใช้ อปุ กรณ์ทีเรียกวา่ access point ท่ีทา หน้าที่เป็นศนู ย์กลางคล้ายฮบั และมี อปุ กรณ์ท่ีเรียกวา่ wireless adapter ท่ีเครื่องคอมพวิ เตอร์แต่ละ เครื่องเพื่อการสง่ สญั ญาณไปยงั แอกแซส พอยท์

MAN เป็นเครือข่ายคอมพวิ เตอร์ขนาดใหญ่ คล อบคลมุ พนื ้ ท่ที งั้ ตาบลหรืออาเภอ ซง่ึ เกิด จากเชื่อมตอ่ ของเครือข่ายคอมพิวเตอร์ แบบท้องถ่ินหลายๆ เครือขา่ ยเข้าด้วยกนั

WAN เป็นเครือข่ายคอมพิวเตอร์ขนาดใหญ่ มาก ภายในเครือขา่ ยประกอบด้วย LAN และ MAN สามารถคลอบ คลมุ ได้ทว่ั โลก

การประยกุ ตใ์ ชก้ ารสอ่ื สารขอ้ มลู และเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์ E-mail  การสง่ ข้อมลู ในรูปจดหมายอิเลก็ ทรอนิกส์ Voice mail  เป็นการส่งข้อมลู ในรูปแบบของเสียงผา่ นอปุ กรณ์อิเลคทรอนิกส์หรือเครื่องคอมพวิ เตอร์ โดย เสียงจะถกู สง่ ผ่านส่ือและนาไปเก็บไว้ในอปุ กรณ์บนั ทกึ เสียงจนกวา่ จะเปิดฟัง Facsimile หรือ FAX  เป็นการสง่ ข้อความที่เป็นหน้ากระดาษไปยงั เคร่ืองโทรสาร ซง่ึ สามารถใช้เคร่ืองคอมพิวเตอร์ ในการสง่ ข้อมลู ได้เชน่ เดยี วกบั เคร่ืองโทรสาร Video conferencing  เป็นการสง่ ภาพและเสียงจากฝ่ายหนง่ึ ไปยงั อีกฝ่ายหนง่ึ โดยจะต้องมีอปุ กรณ์บนั ทกึ ภาพและ อปุ กรณ์บนั ทกึ เสียง

การประยกุ ตใ์ ชก้ ารสอ่ื สารขอ้ มลู และเครอื ขา่ ยคอมพวิ เตอร์ Global positioning system (GPS)  ใช้ในการวิเคราะห์และระบตุ าแหนง่ ของคน สตั ว์ สิง่ ของที่เป็นเปา้ หมายของระบบโดยใช้ ดาวเทียม มีการนาไปใช้ในระบบการเดินเรือและเครื่องบิน Electronic data interchange (EDI)  ระบบแลกเปล่ียนข้อมลู เชิงอเิ ลก็ ทรอนิกส์ระหวา่ งองค์การ โดยใช้แบบฟอร์มเอกสาร อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ท่ีมีรูปแบบมาตรฐาน ทาให้การไหลเวียนของเอกสารระหวา่ งผ้ผู ลิตและลกู ค้า เป็นไปด้วยความสะดวกรวดเร็ว และลดความซา้ ซ้อนและความผดิ พลาดในการบนั ทกึ ข้อมลู