Vegetable

1การเลอื กซื้อและล้างผักสด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภัย สง่ เสรมิ กใรหมค้ อนนไทายมยสั ขุภาพดี

2 การเลือกซ้ือและล้างผักสด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภยั ผักสดและผลไม้ เปน็ อาหารท่ีมปี ระโยชน์ ตอ่ สุขภาพของคนเรา โดยใหส้ ารอาหาร ท่ีจำเป็นตอ่ การเจรญิ เติบโต ช่วยรักษาสมดุล ของรา่ งกาย ซ่งึ จะทำใหร้ ะบบย่อยอาหาร และระบบการขับถา่ ยดีขึน้ อยา่ งไรก็ตาม ผกั สดและผลไม้ กอ็ าจก่อให้เกดิ โทษได้ ถ้าหากผกั สด และผลไม้น้ันมีการปนเป้ือนเช้ือโรค พยาธิ และ สารเคมีอันตราย แม้ในปัจจุบันจะมีการส่งเสริม ให้เกษตรกรลดการใช้สารเคมีลงหรือส่งเสริม ให้มีการผลิตผักสด ผลไม้ปลอดสารพิษก็ตาม ก็ไม่ทำให้ม่ันใจได้ เน่ืองจากยัง มีการนำสารเคมีอื่นๆ มาแช่ให้ ผักสดขาว กรอบ น่ารับประทาน ดังนั้นเพื่อความปลอดภัย เรา ควรรู้ถึงอันตราย การเลือก ซื้อและการล้างผักสดผลไม ้ เพอ่ื ลดพษิ ภัย ดงั น.ี้ ..

3การเลอื กซือ้ และลา้ งผกั สด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภยั อันตราย 3 ประการ 1. อแลนั ะตพรยาายธจิากเชื้อโรค เน่ืองจากขบวนการปลูกบางแหง่ อาจใชอ้ ุจจาระคน หรือสัตว์มาใชเ้ ป็นปุ๋ย ซงึ่ อาจทำให้มีการปนเป้ือนของไข่พยาธิ ตัวอ่อนของพยาธิ เช้ือโรคระบบทางเดินอาหารชนิดต่างๆ โดยท่ัวไปผักท่ีมักพบไข่พยาธิ หรอื ตวั อ่อนพยาธิ ได้แก่ ผกั ท่ใี บไม่เรียบและกลบี ใบซ้อนกนั มากๆ เช่น ผกั กาดขาวกะหล่ำปลี สะระแหน่ เป็นตน้ หากบรโิ ภคผกั สดและผลไมท้ ไ่ี มผ่ า่ นการลา้ งทำความสะอาดจะทำใหเ้ กดิ โรคอจุ จาระรว่ งอยา่ งแรงโรคบิด ไทฟอยดแ์ ละพยาธิต่างๆ ได้

4 การเลอื กซอื้ และลา้ งผกั สด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภัย 2. อนั ตรายจากสารพษิ ตกค้าง ปัจจุบันมีการใช้สารเคมีทางเกษตรเพ่ือ ป้องกันและกำจัดศัตรูพืชกันอย่างแพร่หลาย และมีมากมายหลายชนิด แม้ว่าจะมีหน่วยงาน ควบคมุ ดแู ลการนำไปใช้กต็ าม แต่ก็ยังมีเกษตรกร ทข่ี าดความรแู้ ละความเขา้ ใจทถ่ี กู ตอ้ ง โดยมกี ารใช้ มากเกินปริมาณท่ีกำหนด หรือใช้ร่วมกันหลาย ชนิด มกี ารเกบ็ ผลผลติ กอ่ นระยะเวลาที่ สารเคมจี ะสลายตวั หมด ทำใหม้ ีสารเคมี ตกคา้ งอยู่ในผกั สด โดยเฉพาะผัก

5การเลอื กซื้อและล้างผักสด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภยั ทนี่ ิยมบรโิ ภคกันท่ัวไป เช่น ผกั คะนา้ กวางตงุ้ กะหลำ่ ปลี ถวั่ ฝกั ยาว ทมี่ ัก ตรวจพบสารเคมีตกค้างอยู่เสมอ รวมทั้งอาจมีสารพิษที่ตกค้างอยู่ใน ดินและน้ำที่เป็นแหล่งเพาะปลูกอีกด้วย ซ่ึงสารเคมีท่ีได้รับบางชนิดจะทำลายระบบประสาทส่วนกลาง ทำให้เซลล์ประสาททำงานผิดปกติ มีอาการชาตามใบหน้า ล้ิน ริมฝีปากและชัก สารเคมีบางชนิดอาจทำลายเอนไซม์ของระบบประสาท ถ้าได้รับปริมาณมากจะปวดศีรษะออ่ นเพลีย คล่นื ไส้ สัน่ กระตุก เปน็ ต้น สารพษิ ตกค้างมใีผนลผขักา้ งผเลคไียมง้ ทำใหป้ วดศีรษะ

6 การเลือกซอ้ื และลา้ งผกั สด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภัย 3. อันตรายจากการใช้สารเคมี เตมิ แต่งผักและผลไม้ เกิดจากการใช้สารเคมีท่ีไม่อนุญาตให้ ปนเปื้อนในอาหารมาใช้เพื่อทำให้ผัก ผลไม้ ดูสด หรือมีสีสันขาวสะอาดน่ารับประทาน ท้ังนี้ เน่ืองจากพ่อค้า แม่ค้าในตลาดสด พยายามที่จะ ทำให้ผักสดคงสภาพสดอยู่เสมอ ไม่เห่ียวหรือ เน่าเสีย โดยมีการนำสารเคมีประเภทฟอร์มาลิน หรือบอแรกซ์ผสมน้ำแล้วนำมาราด หรือแช่

7การเลอื กซือ้ และล้างผกั สด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภัย ผักสด รวมทั้งการใช้สารฟอกขาว ท่ีห้ามใช้ (โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ หรอื โซเดยี มไทโอไนต)์ มาแชผ่ กั สด ประเภทข้าวโพดอ่อน ขิงหั่นฝอย หน่อไม้สดห่ันฝอย เพ่ือให้มีสีขาว น่ารับประทาน ซ่ึงหากล้าง ไม่สะอาดเหลือตกค้างในผักสด จะทำให้ผู้บริโภคเกิดอันตรายได้ และการใช้ส า ร ฟ อ ก ข า ว ดั ง ก ล่ า ว กั บ อ า ห า ร มี ค ว า ม ผิ ดตามกฎหมาย

8 การเลอื กซื้อและลา้ งผกั สด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภัยผักสดการเลือกซื้อ ท่ีสะอาด ปลอดภัย 1. เลือกซื้อผักสดท่ีสะอาด ไม่มี คราบดินหรือคราบขาวของสารพิษกำจัดศัตรูพืช หรือเชื้อราตามใบ ซอกใบ หรอื กา้ นผกั ไม่มสี ขี าว หรือกลน่ิ ฉุนผดิ ปกติ

9การเลอื กซื้อและล้างผกั สด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภยั 2. เลือกซื้อผักสดท่ีมีรูพรุนเป็นรอยกัดแทะ ของหนอนแมลงอยู่บ้างเพราะหนอนกัดเจาะผักได้ แสดงว่ามีสารพิษกำจัดศัตรูพืชในปริมาณท่ีไม่เป็นอันตรายมาก ไม่ควรเลอื กซ้อื ผกั ท่ีมีใบสวยงาม 3. เลือกซ้ือผักสดอนามัยหรือผักกางมุ้ง ตามโครงการพิเศษของกรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ หรือแหล่งเพาะปลูกท่ีเชื่อถือได้อื่นๆ และสับเปล่ียนแหลง่ ซอ้ื อย่เู สมอ

10 การเลอื กซ้ือและล้างผักสด ผลไม้ ใหส้ ะอาดปลอดภัย 4. เลือกกินผักตามฤดูกาล เ น่ื อ ง จ า ก ผั ก ท่ี ป ลู ก ไ ด้ ตามฤดูกาลจะมีโอกาส เจริญเติบโตได้ดีกว่านอก ฤดูกาล ทำให้ลดการใช้ สารเคมี และปุย๋ ลง 5. เลือกกินผักพ้ืนบ้าน เช่น ผักแว่น ผัก หวาน ผกั ตวิ้ ผกั กระโดน ใบ ย่านาง ใบเหลียง ใบยอ ผัก กระถิน ยอดแค หรือผักท่ี สามารถปลูกได้เองง่ายๆ6. ไม่กินผักชนิดใดชนิดหนึ่งเป็นประจำ ควรกนิ ใหห้ ลากหลายชนดิ สบั เปลยี่ นกนั เพอ่ื ไดร้ บั ประโยชน์ทางด้านโภชนาการ และหลีกเลี่ยงการ รับพิษสะสม

11การเลือกซือ้ และลา้ งผักสด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภัยการล้างผักสด ผลไม้เพื่อลดพิษภัย ผักสดและผลไม้ที่ซื้อมาบริโภคหากไมแ่ นใ่ จวา่ ปลอดภยั จากสารเคมี หรอื สิง่ ปนเป้ือน อื่นๆ หรือไม่ การล้างผักสดและ ผลไม้ท่ีถูกวิธีและมีประสิทธิภาพ จะช่วยลดปริมาณการปนเป้ือน ลงได้ 1. ปอกเปลือกหรือลอกเปลือกช้ันนอกของผักสด หรอื ผลไมอ้ อกทงิ้ ผกั สดแกะเป็นกลีบหรือแกะใบออกจากต้นแล้วลา้ งด้วยนำ้ สะอาด

12 การเลือกซื้อและล้างผักสด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภัย 2. ลา้ งผกั สดดว้ ยน้ำ สะอาดหลายๆ ครั้ง และ คลี่ใบถู หรือล้างด้วยการ ใช้น้ำกอ๊ กไหลผ่านผกั สด นานอย่างน้อย 2 นาท ี หรอื ใชส้ ารละลายอน่ื ๆ ในการล้างดังนี้ 2.1 ใช้น้ำเกลือ (เกลือ 2 ช้อนโต๊ะพูนต่อน้ำ 4 ลิตร) 2.2 ใช้น้ำปนู คลอรนี ความ เข้มข้น 50 พีพีเอ็ม (โดยผสมผงปูนคลอรีน 1/2 ช้อนชา ในน้ำ 1 แก้ว คนใหเ้ ขา้ กนั ท้งิ ไวใ้ ห้ตกตะกอน รินเฉพาะ ส่ ว น ที่ เ ป็ น น้ ำ ใ ส ผ ส ม น้ ำ สะอาด 20 ลิตร)

13การเลือกซื้อและล้างผกั สด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภัย 2.3 ใช้น้ำส้มสายชู (น้ำส้มสายชู 1/2 ถ้วยตอ่ นำ้ 4 ลิตร) 2.4 ใช้น้ำโซดา (โซเดียมไบ-คาร์บอเนต 1 ช้อนโตะ๊ ตอ่ นำ้ 4 ลิตร) 2.5 ใช้น้ำยาล้างผัก (ตามวิธีท่ีผู้ผลิต แนะนำ) “...แล้วจงึ นำผกั สดมาลา้ งดว้ ยน้ำสะอาดอกี ครัง้ กส็ ามารถลดหรอื ขจดั พษิ ภยั ตา่ งๆ ในผกั สดออกได้ ผู้บริโภคกจ็ ะปลอดภัยในการบริโภคผักสด...”

14 การเลือกซื้อและลา้ งผกั สด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภยั 3. ผักที่มีลักษณะเป็นหัว ผล หรือผลไม้ท่ี กนิ ทง้ั เปลือก เช่น องนุ่ มีวธิ กี ารล้าง ดงั นี้ 3.1 ล้ า ง ด้ ว ย น้ ำ ผ ส ม ด่ า ง ทั บ ทิ ม (ประมาณ 10-20 เกล็ด)+น้ำส้ม สายชู (1 ช้อนโต๊ะ)+หยดสาร ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ 20 หยด แช่นาน 5 นาที โดยใช้มือ ถูตามผิวของผล แล้วล้างด้วย นำ้ สะอาดอกี 1-2 ครง้ั 3.2 การลา้ งด้วยนำ้ และลอกเปลอื กท้ิง

15การเลือกซอ้ื และลา้ งผักสด ผลไม้ ให้สะอาดปลอดภัย วิธีการล้างต่างๆ เหล่านี้มีประสิทธิภาพในการลดสารเคมีกลุ่มท่ีไม่ดูดซึม ได้แก่ เมทธิลพาราไธออน มาลาไธออน ได้ต้ังแต่ 6%-92%อาจจะใช้แปรงขนอ่อนถูกตามผิว ซอกของผลไม้หรือผักสด จะช่วยทำความสะอาดได้มากข้ึน จะเลอื กใช้วธิ ีใดกไ็ ด้ตามความสะดวกและเหมาะสม“...ถ้าง่ายๆ สะดวก ประหยัดและเป็นวิธีการที่แนะนำ...” ได้แก่ วิธีการลอกเปลือกท้ิง แช่น้ำ 10-15 นาทีและลา้ งดว้ ยนำ้ ไหลผ่าน 2 นาที เพราะจากการศึกษาของกรมวิชาการเกษตร การลอกเปลือกทิ้งสามารถลดสารเคมีทเ่ี กาะติดตามผวิ ผกั ผลไมไ้ ด้มากทีส่ ุดถงึ 92%แต่อาจเปลืองน้ำและสูญเสียคุณค่าทางอาหารไปบ้าง