Information nursing

ระบบสารสนเทศทางการพยาบาล NURSING INFORMATION



สารสนเทศ (INFORMATION)คือ ขอ้ มลู ท่ีผ่านกระบวนการประมวลผลแลว้ อาจใชว้ ธิ ีงา่ ยๆเชน่ หาค่าเฉล่ีย หรือใชเ้ ทคนิคข้นั สงู เชน่ การวจิ ยั เป็ นตน้เพอื่ เปล่ียนแปลงสภาพขอ้ มลู ทวั่ ไปใหอ้ ยใู่ นรปู แบบท่ีมีความสมั พนั ธ์ หรือมีความเก่ียวขอ้ งกนั เพ่ือนาไปใชป้ ระโยชน์ในการตดั สินใจหรือตอบปัญหาต่างๆได้สารสนเทศ ประกอบดว้ ยขอ้ มลู เอกสาร เสียง หรือรปู ภาพต่างๆ แต่จดั เน้ ือเร่ืองใหอ้ ยใู่ นความหมาย สารสนเทศไมจ่ ากดัเฉพาะเพยี งตวั เลขอยา่ งเดียวเท่าน้ัน

คุณสมบตั ิของขอ้ มูลความถกู ตอ้ งความรวดเร็วเป็ นปัจจุบนัความสมบรู ณ์ความชดั เจน กะทดั รดัความสอดคลอ้ ง

การแปลงขอ้ มูลใหเ้ ป็ นสารสนเทศการรวบรวมและตรวจสอบขอ้ มลูการดาเนินการประมวลผลขอ้ มลู ใหก้ ลายเป็ นสารสนเทศ (การจดั กลุ่ม , การจดั เรียง , การสรุปผล ,การคานวณ)การดแู ลรกั ษาสารสนเทศเพ่อื การใชง้ าน (การเก็บรกั ษา , การคน้ หา , การทาสาเนา , การส่ือสาร)

สารสนเทศทางการพยาบาล “ การใชเ้ ทคโนโลยคี อมพิวเตอรท์ ี่มคี วามเก่ยี วขอ้ งกบั บทบาทดา้ นต่างๆ ภายใตข้ อบเขตการพยาบาล ซึ่งปฏบิ ตั ิโดยพยาบาลในการทาหน้าที่ของพยาบาล ” (Hannah, 1985)

สารสนเทศทางการพยาบาล “ การเช่ือมโยงวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ วิทยาศาสตร์ สารสนเทศ และศาสตรท์ างการ พยาบาล ท่ีออกแบบมาชว่ ยในการจดั การ และ ประมวลผลขอ้ มลู สารสนเทศ และความรทู้ างการ พยาบาล เพ่อื ท่ีจะสนับสนุนการปฏิบตั ิการ พยาบาลและการส่งต่อของการใหก้ ารพยาบาล ” (Graves&Corcoran, 1989)

สารสนเทศทางการพยาบาล“ การใชค้ อมพิวเตอรใ์ นการสนับสนุนดา้ นการพยาบาล รวมท้งั การปฏิบตั ิ การบริหาร การศึกษาและการวจิ ยั ทางการพยาบาล” (Hebda, Czar & Mascara, 1998)

ลักษณะระบบสารสนเทศในการบริหารที่ดีพึงระลึกวา่ สารสนเทศมิใชข่ อ้ มลู จึงควรทาการเก็บรวบรวม วเิ คราะหข์ อ้ มลู และเสนอในลกั ษณะของสารสนเทศเพอ่ื สามารถใชป้ ระโยชน์ไดจ้ ริงในการบริหารความเกี่ยวพนั ของสารสนเทศ (Relevance) สารสนเทศท่ีจะรวบรวม ควรเป็ นสารสนเทศที่เกี่ยวพนั กนั หรือสมั พนั ธก์ บัวตั ถุประสงคท์ ่ีนาไปใช้

ลักษณะระบบสารสนเทศในการบริหารที่ดีความไวของสารสนเทศ (Sensitive ) สารสนเทศที่จะเป็ นประโยชน์ต่อการบริหาร จะตอ้ งมีความไว สามารถบง่ บอกหรือแสดงความหมายในสิ่งที่ตอ้ งการทราบได้ถกู ตอ้ งความถกู ตอ้ งเที่ยงตรงของสารสนเทศ (Unbias)สารสนเทศท่ีไดจ้ ากการเก็บรวบรวม การวเิ คราะห์ และการนาเสนอ ควรถกู ตอ้ งและเที่ยงตรงต่อความเป็ นจริงมใิ ชเ่ พยี งเพื่อใหผ้ บู้ ริหารพงึ พอใจ

ลักษณะระบบสารสนเทศในการบริหารท่ีดีลกั ษณะเบ็ดเสร็จของสารสนเทศ หรือการนาเสนอสารสนเทศ ควรอยใู่ นลกั ษณะท่ีรวบรวมส่ิงสาคญั ๆ สามารถตรวจสอบหรือพิจารณาโดยผบู้ ริหารไดโ้ ดยง่ายหรืองา่ ยตอ่ ความเขา้ ใจเวลาที่เหมาะสมของสารสนเทศ สารสนเทศท่ีไดร้ บั การเก็บรวบรวม วเิ คราะหแ์ ละจดั เตรียม จะตอ้ งทนั เวลาในการที่จะตอ้ งใชง้ าน

ลักษณะระบบสารสนเทศในการบริหารท่ีดีสารสนเทศเพื่อเน้นการดาเนินการ (ActionOriented) สารสนเทศควรจะไดร้ บั การวเิ คราะห์ ในลกั ษณะที่สนับสนุนกระบวนการบริหาร การวนิ ิจฉยั สงั่ การหรือการดาเนินการต่างๆในอนาคตรปู แบบลกั ษณะเดียวกนั ขอสารสนเทศ (Uniformity)สารสนเทศท่ีดีควรจะมีลกั ษณะที่คลา้ ยคลึง มรี ปู แบบเดียวกนั สามารถเปรียบเทียบใชส้ ารสนเทศร่วมกนั ไดอ้ ยา่ งมีมาตรฐานเดียวกนั

ลักษณะระบบสารสนเทศในการบริหารที่ดี- สารสนเทศเพอื่ เป้ าหมายการปฏบิ ตั ิการ (PerformanceTarget) สารสนเทศควรไดร้ บั การกาหนด และเก็บรวบรวมโดยอาศยั วตั ถุประสงคแ์ ละเป้ าหมายที่ไดก้ าหนดไวเ้ ป็ นพ้ นื ฐาน- ความคุม้ คา่ ของสารสนเทศ (Cost Effectiveness)ผลประโยชน์ท่ีไดจ้ ากการรวบรวม การวเิ คราะหแ์ ละการนาเสนอสารสนเทศควรมมี ากกวา่ ตน้ ทุนท่ีใช้

แนวทางการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารการพยาบาล นามาใชใ้ นการจดั คน จดั เวร (Staffing and Scheduling)

แนวทางการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารการพยาบาล นามาใชใ้ นการประเมนิ ความสามารถในการทางาน (Performance Evaluation)

แนวทางการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารการพยาบาล นามาใชใ้ นการออกแบบโครงการ จดั ตารางการทางาน และประเมินผลงาน

แนวทางการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารการพยาบาล นามาใชใ้ นการสนับสนุนการตดั สินใจ

แนวทางการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารการพยาบาลนามาใชใ้ นการวางแผนการเงิน และการจดั การ

แนวทางการใชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารการพยาบาล นามาใชใ้ นการวางแผนกลยุทธ์

องคป์ ระกอบที่สาคัญในการจัดระบบสารสนเทศ(INFORMATION SYSTEM)ระดบั ปฏบิ ตั ิการระดบั ควบคุมการปฏบิ ตั ิการ หรือระดบั บริหารงานระดบั ตน้ระดบั บริหารระดบั กลางระดบั บริหารระดบั สงู



ระดับปฏิบตั ิการผใู้ ช้ คือ พยาบาลประจาการสารสนเทศนาเขา้ คือ จานวนผปู้ ่ วย ชื่อผปู้ ่ วย เบอรเ์ ตียง โรค อาการปัจจุบนั ผลการตรวจรกั ษา เป็ นตน้การปฏบิ ตั ิการ คือ การวางแผนการทางานให้กิจกรรมพยาบาลเป็ นไปตามที่ไดว้ างแผนไว้ การเขียนหรือการบนั ทึกงานท่ีทา

ระดบั ปฏิบตั ิการสารสนเทศที่ได้ / สง่ ออก คือ รายงานผลการทางานแก่พยาบาล รายงานแก่หวั หนา้ เวรในระดบั ปฏิบตั ิการ การทางานจะเป็ นงานพ้ ืนฐานซึ่งเป็ นงานประจาขององคก์ ร โดยมวี ธิ ีการทางานค่อนขา้ งแน่นอน มกี ฏเกณฑต์ ายตวั การทางานเป็ นแบบเดิมซ้าๆ กนั ไดป้ ริมาณงานท่ีค่อนขา้ งมาก

ระดับควบคุมการปฏิบัติการ หรือ ระดับบริหารงานระดับตน้- ผใู้ ช้ คือ หวั หนา้ เวร หวั หนา้ หอผปู้ ่ วย หวั หนา้สานักงาน หวั หนา้ หอ้ งตรวจปฏบิ ตั ิการ เป็ นตน้- สารสนเทศนาเขา้ คือ จานวนผปู้ ่ วยในหอผปู้ ่ วยที่รบั ผิดชอบ จานวนบุคลากรที่ข้ นึ ปฏิบตั ิงาน จานวนผปู้ ่ วยหนักในหอผปู้ ่ วย รายช่ือแพทยเ์ วร เป็ นตน้

ระดับบริหารงานระดบั ตน้การปฏิบตั ิงาน คือ ควบคุมดแู ลการทากิจกรรมบาบดั ท่ีสาคญั ของผปู้ ่ วยท้งั หมด การวางแผนดาเนินการภายในหอผปู้ ่ วย การแจกจา่ ยแก่บุคลากรภายในหอผปู้ ่ วย การสรุปงานท้งั หมดของหอผปู้ ่ วย เป็ นตน้สารสนเทศที่ได้ / ส่งออก คือ การส่ือสารกบั หอผปู้ ่ วยอ่ืนๆ รายงานผตู้ รวจการ รายงานหวั หน้าแผนก รายงานแพทยเ์ วร เป็ นตน้

ระดบั บริหารงานระดบั ตน้ในระดบั การบริหารจดั การระดบั ตน้ จะดาเนินการกาหนดกจิ กรรมการทางานของหอผปู้ ่ วยของตนการควบคุมผปู้ ฏิบตั ิการ การทางานจะใชส้ ารสนเทศจากระดบั ปฏิบตั ิการมาเพ่อื ประกอบการตดั สินใจทางาน และควบคุมงาน โดยผลจากการทางานระดบั น้ ี จะไดร้ ายงานสารสนเทศที่สรุปการทางานรายเวร รายวนั รายเดือนรายปี เพ่ือสง่ ต่อไปยงั ผบู้ ริหารระดบั กลางต่อไป

ระดบั บริหารระดับกลางผใู้ ช้ คือ ผตู้ รวจการพยาบาล หวั หนา้ งานฝ่ายต่างๆ เป็ นตน้สารสนเทศนาเขา้ คือจานวนผปู้ ่ วยในแตล่ ะหอผปู้ ่ วย จานวนผปู้ ่ วยรวมท้งั แผนก จานวนผปู้ ่ วยหนักในแต่ละหอผปู้ ่ วย จานวนผปู้ ่ วยหนักรวมท้งั แผนก จานวนบุคลากรท่ีปฏิบตั ิงานแต่ละหอผปู้ ่ วย เป็ นตน้

ระดับบริหารระดับกลางการปฏิบตั ิงาน คือ การวางแผนการทางาน การใหก้ ารชว่ ยเหลือแกห่ อผปู้ ่ วยที่มีปัญหาต่างๆ การเขยี นบนั ทึกสรุปรายงานและประเมนิ ปัญหา ประเมินผลงานรวมของท้งัแผนก เป็ นตน้สารสนเทศท่ีได้ / ส่งออก คือ การส่ือสารรายงานที่แสดงต่อหวั หน้า เพ่ือหาวธิ ีการชว่ ยเหลือ สนับสนุน หรือเพ่ิมศกั ยภาพการทางานของทุกแผนกงานใหท้ างานไดม้ าตรฐานและบรรลุตามเป้ าหมายอยา่ งทวั่ ถึง เป็ นตน้

ระดับบริหารระดบั กลางในระดบั การบริหารจดั การระดบั กลาง เป็ นระดบั การควบคุมท่ีสงู ข้ นึ ไปอีก โดยจะใชส้ ารสนเทศจากการทางานของผบู้ ริหารระดบั ตน้ รวมท้งั สารสนเทศจากระดบั ยอ่ ยต่างๆ และจากฝ่ายงานต่างๆ เพอื่ วางแผนระยะยาว รวมท้งั ร่วมกาหนดยุทธวธิ ีดาเนินงาน กาหนดกฏระเบียบนโยบายปฏบิ ตั ิงาน เพื่อชว่ ยสนับสนุนการทางานระดบั รองลงมาใหเ้ ป็ นไปตามนโยบายขององคก์ ร ผลการทางานระดบั น้ ีเป็ นรายงานสารสนเทศท่ีสรุปผลจากการทางานรายปี รายงานจุดดอ้ ย จดุ เด่นขององคก์ ร สง่ต่อไปยงั ผบู้ ริหารระดบั สงู ต่อไป

ระดบั บริหารระดับสูง- ผใู้ ช้ คือ หวั หนา้ ฝ่ายการพยาบาล หรือผอู้ านวยการฝ่ายการพยาบาล เป็ นตน้- สารสนเทศนาเขา้ คือ จานวนผปู้ ่ วยท้งั โรงพยาบาลจานวนบุคลากรแพทย์ จานวนบุคลากรพยาบาลเงินงบประมาณ รายรบั รายจา่ ยรวม เป็ นตน้

ระดับบริหารระดบั สูง- การปฏบิ ตั ิงานคือ การวางแผนกลยุทธ์ การกาหนดนโยบาย การจดั สรรเงินงบประมาณ เป็ นตน้- สารสนเทศท่ีได้ / ส่งออก คือผลประโยชน์ ผลกาไรรางวลั ช่ือเสียง การรบั รองมาตรฐาน เป็ นตน้

ระดบั บริหารระดบั สูงในระดบั การบริหารจดั การระดบั สงู จะใชส้ ารสนเทศที่รายงานจากการทางานของผบู้ ริหารระดบั กลาง ของหลายแผนกงาน มาประกอบกบั สารสนเทศภายนอกองคก์ ร รวมถึงใช้ความรคู้ วามสามารถและประสบการณส์ ่วนตวั ในการตดั สินใจ เพอ่ื วางแผนระยะยาว กาหนดยุทธวธิ ีใหอ้ งคก์ รประสบความสาเร็จ มีผลกาไร ซ่ึงผลการทางานระดบั น้ ีได้สารสนเทศนาเสนอต่อประชาชน ลกู คา้ ผถู้ ือหนุ้ สาธารณชนรฐั บาล เป็ นตน้

แนวทางดาเนินการดา้ นสารสนเทศทางการพยาบาล

ทบทวน ออกแบบเป้ าหมายร่วมกาหนดนโยบาย พฒั นา ระบบ จดั การข้อมูล องค์ความรู้ ระดบั สารสนเทศทาง องค์กร การพยาบาล พยาบาล

สื่อสาร วางระบบ มอบหมาย จดั การข้อมูล นโยบาย สารสนเทศ หน้าท่ี สารสนเทศ ภายใน รับผดิ ชอบใน ภายในสู่หน่วยงาน หน่วยงาน หน่วยงาน หน่วยงาน

รวบรวม วเิ คราะห์ รายงาน ติดตามการ จัดเกบ็ ข้อมูล สารสนเทศ ใช้ประโยชน์ข้อมูล จากสารสนเทศ

ประโยชน์สารสนเทศทางการพยาบาล• ช่วยใหผ้ ใู้ ชส้ ามารถเขา้ ถึงสารสนเทศท่ีตอ้ งการไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว ทนั ต่อเหตุการณ์• ลดความซ้าซอ้ นของการนาเขา้ ขอ้ มูล• ช่วยผใู้ ชต้ รวจสอบประเมินผลการดาเนินงาน ศึกษาวเิ คราะห์หาสาเหตุของปัญหา อุปสรรคท่ีเกิดข้ึน• ปรับปรุงการติดต่อสื่อสารและลดความผดิ พลาด• อานวยความสะดวกในการเกบ็ ขอ้ มลู เพอ่ื การวจิ ยั• เพมิ่ เวลาในการใหก้ ารดูแลผปู้ ่ วย

บทบาทของพยาบาลในการจดั การสารสนเทศ • บทบาทเดิมของของพยาบาลในการจดั การ สารสนเทศ คือ การรวบรวมที่เก่ียวขอ้ งกบั ผปู้ ่ วย เช่น การบนั ทึกประวตั ิผปู้ ่ วยและประวตั ิการแพย้ า , การประเมินร่างกายผปู้ ่ วย , การวดั สญั ญาณชีพ เช่น BP,Temp. การปฏิบตั ิตามคาสงั่ การรักษาของแพทย์ , การใหค้ วามรู้แก่ผปู้ ่ วย

บทบาทของพยาบาลในการจดั การสารสนเทศ• เปล่ียนจากระบบบนั ทึกในระบบเอกสารมาเป็น ระบบเอกสารอิเลก็ ทรอนิคส์• ตอ้ งมีส่วนร่วมอยา่ งเตม็ ท่ีในการออกแบบ ระบบเอกสารอิเลก็ ทรอนิคส์• สามารถผสมผสานเทคโนโลยสี ารสนเทศเขา้ ไป ในการปฏิบตั ิ การบริหาร การศึกษา และการวจิ ยั ทางการพยาบาล

บทบาทของพยาบาลสารสนเทศ การตลาด การ ปฏบิ ตั ิการศึกษา การให้ บทบาท คาปรึกษา การ Gassert, 2000 จดั การ การวจิ ยั

บทบาทของผูเ้ ช่ียวชาญสารสนเทศทางการพยาบาล - พฒั นาทฤษฎี - การวเิ คราะหค์ วามตอ้ งการสารสนเทศ - การเลือกระบบคอมพิวเตอร์ - การออกแบบระบบคอมพิวเตอร์ - การทดสอบระบบคอมพวิ เตอร์

บทบาทของผูเ้ ชี่ยวชาญสารสนเทศทางการพยาบาล - การฝึกอบรมผใู้ ชใ้ นระบบคอมพวิ เตอร์ - การประเมินประสิทธิภาพของระบบ คอมพวิ เตอร์ - การบารุงรกั ษาและสง่ เสริม - การกาหนดเทคโนโลยคี อมพิวเตอรท์ ่ีจะใช้ ประโยชน์กบั พยาบาล

สมรรถนะของพยาบาลสารสนเทศระดบั ท่ี 1 • ผ้ใู ช้เทคโนโลยสี ารสนเทศระดบั ที่ 2 • ผู้ปรบั เปลยี่ นเทคโนโลยี สารสนเทศระดบั ท่ี 3 • นกั นวตกรรมเทคโนโลยี สารสนเทศ

บทบาทผูใ้ ชเ้ ทคโนโลยีสารสนเทศ- มคี วามรู้ ความเขา้ ใจเกยี่ วกบั ระบบสารสนเทศดา้ นสุขภาพ- มีการเตรียมในเรื่องการเก็บขอ้ มลู ท่ีมคี วามสมั พนั ธก์ บัการดแู ลผปู้ ่ วย- มีความสามารถในการเขา้ ถึงขอ้ มลู ที่จาเป็ นสาหรบั การจดัใหม้ ีการใหบ้ ริการทางดา้ นการพยาบาลและการนานโยบายไปใช้

บทบาทผูป้ รบั เปล่ียนเทคโนโลยีสารสนเทศ- วเิ คราะห์ จดั การ พฒั นา เปล่ียนแปลง และประเมนิเทคโนโลยสี ารสนเทศ- ประยุกตใ์ ชท้ ฤษฎี ความรู้ ศาสตรท์ างการพยาบาลวทิ ยาศาสตรส์ ารสนเทศ วทิ ยาการคอมพิวเตอร์ ในการปฏิบตั ิการพยาบาล- สรา้ งงานวจิ ยั ที่จะเผยแพรอ่ งคค์ วามรู้

บทบาทนักนวตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศ- ออกแบบ และพฒั นาฐานขอ้ มลู งานวจิ ยั ทางเทคโนโลยีสารสนเทศทางการพยาบาล- เผยแพร่องคค์ วามรทู้ างดา้ นสารสนเทศทางการพยาบาล- ออกแบบเทคโนโลยสี ารสนเทศท่ีสนับสนุนพยาบาลในการสง่ ต่อการดแู ลผปู้ ่ วย

โมเดลระบบสารสนเทศทางการพยาบาลInformatics Cognitive Science Nursing Science Information Computer Science Science Turley, 1996

ศาสตรท์ างการ ศาสตรส์ ารสนเทศ ศาสตรค์ อมพิวเตอร์ พยาบาล หมายถึง วธิ ีในการเก็บ หมายถึง ระบบการทางานหมายถึง ขอ้ มลู ที่แสดงถึงการ รวบรวม จดั กลุ่ม และจดั การ ของ computer ท่ีจะชว่ ย ปฏบิ ตั ิการพยาบาล ประมวลผลและแสดงผล ขอ้ มลู ขอ้ มลู ตามที่กาหนด